________________
શુદ્ધ સંગ્રહ નયે સત્તાથી સર્વ જીવાનુ સ્વરુપ સિદ્ધ સમાન છે, તેથી પરમાત્માના આલંબને વૃત્તિઓની નિ`ળતા અને સ્થિરતા થતાં અનુક્રમે શુદ્ધાત્મસત્તામાં તન્મયતા પ્રાપ્ત થાય છે.
આત્મા-પરમાત્મા કે જીવાત્માનું શુદ્ધ સ્વરુ પ—ચૈતન્ય સ્વરુપ એકસરખું છે. તેથી પરમાત્મ ધ્યાનમાં તન્મય અનેલે આત્મા પોતાનું પરમાત્મ સ્વરુપ અનુભવે છે. એ જ અનુભવ દશા' છે. એને જ આત્મદર્શન કે આત્માનુભવ કહે છે.
આલંબન દ્વારા ધ્યાન સૂક્ષ્મ બને છે. સૂક્ષ્મમાં એકાગ્રતા આવવાથી નિરાલંબતા પ્રાપ્ત થાય છે, ત્યારે લય અવસ્થા પ્રગટે છે. લય અવસ્થાને પ્રાપ્ત થયેલેા પરમાત્મ સ્વરૂપમાં તન્મય બની, સ્વ-રુપને અનુભવે છે, જે ધ્યાનનુ ધ્યેય છે.
દેહાર્દિ પર પદાર્થોમાં આત્મબુદ્ધિ એ બહિરાત્મબુદ્ધિ છે. તેના ત્યાગ કરવાથી અંતરાત્મા બુદ્ધિ પ્રગટે છે. તે પછી જ ધ્યેય સ્વરૂપ પરમાત્માનું ધ્યાન, ધ્યાતા અંતરાત્મા કરી શકે છે.
=
બહાર જે વસ્તુ નથી તેની ત્યાં જ શોધ કરવાથી લાખા વષે પણ તે મળતી નથી. તેની શેાધ તો તે જ્યાં રહેલી છે ત્યાં જવાથી સફળ થાય છે. આજ વાત બહિરાત્મભાવને લાગુ પાડીને વિચારશું તો આપણને અંતરાત્મભાવ દ્વારા પરમાત્મભાવમાં સ્વાત્માના શુદ્ધ સ્વરુપના ભેટો થશે.
અનુપેક્ષાનું અમૃત
३४
