________________
જગત બ્રહ્મથી જુદું નથી. દષ્ટા ઉપર દશ્યનું આધિપત્ય તે સંસાર અને દશ્ય ઉપર દષ્ટાનું આધિપત્ય (દષ્ટપણું) તે મુક્તિ. દશ્ય ઉપર આધિપત્ય દીર્ઘકાળના યથાર્થ વિચારથી કેળવાય છે. પદાર્થમાં રસ, પુમાં સુગંધ તેમ દષ્ટામાં દશ્ય રહેલા છે. રાગ-દ્વેષ-મમત્વ વિના માત્ર જેવું....એ દષ્ટાને પારમાર્થિક સ્વભાવ છે.
જગતના સર્વ પદાર્થો અસ્થિર નાશવંત છે. પરમાત્માની સત્તાથી જ તે સત્તાવાન ગણાય છે. પરમાત્મા શુદ્ધ જ્ઞાન સ્વરૂપ, અખંડ શક્તિમય છે, નિર્વિકાર છે.
- અવિઘાને સર્વથા વિલય થતા, આ સત્ય હૃદયગત થાય છે. અવિદ્યાનો વિલય નિત્ય વિદ્યમાન એવા આત્માના સતત ઉપયોગમાં રહેવાના અખંડ–અવિરત અભ્યાસથી થાય છે. આવા અભ્યાસમાં રૂચિ અને પ્રીતિ પરમાત્માના સ્તવન કીર્તન-ચિંતન-મનન અને ધ્યાનથી જન્મે છે, તે પછી અવિદ્યા ખૂબ જ ભારરૂપ લાગે છે.
છે. નિમિત્મા આત્માની
આત્મવિચાર સિવાયના વિચારે ઉઠે તેને લેશ માત્ર સ્થાન ન આપતાં આત્મનિષ્ઠામાં મગ્ન થઈને રહેવું, એનું જ નામ પિતાની જાત ઈશ્વરને અર્પણ કરવી તે અથવા પ્રભુની શરણાગતિ છે.
C
અનપેક્ષાનું અને
-
૪૭
