________________
પુણ્યનું પાષણ–પાપનું શેાષણ
(૩૧)
શરીર વાહનના સ્થાને છે, બહિરાત્મા પશુના સ્થાને અને અંતરાત્મા પદાના સ્થાને છે.
દંડ તરફ દૃષ્ટિ, જીવને પશુ મનાવે છે અને આત્મા તરફ દૃષ્ટિ, દિવ્ય બનાવે છે.
આત્મા મન, વાણી અને કર્મોથી પર છે. આ ત્રણ ગઢ પણ કહેવાય છે. આ ત્રણ ગઢ જીતે, તે ઉપર ભગવાન દેખાય.
રાગ, દ્વેષ અને મેહને પણ ત્રણ ગઢ કહી શકાય.
રાગની અભિવ્યક્તિ મનથી થાય છે, દ્વેષની વચનથી અને મેાહની કાયાથી. અશુભ ક્રિયા વડે માહુ પેષાય છે. અશુભ વચન વડે દ્વેષ પુષ્ટ થાય છે. અને અશુભ મન વડે રાગ પુષ્ટ થાય છે. તે ત્રણેને જીતનારે જ ભગવનના દનને પામી શકે છે.
૭
અનુપેક્ષાનું અમૃત