________________
ઉત્તમ દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર-કાળ-ભાવ
(ર૯)
શ્રી જિનાગમ, જિન ચૈત્ય, જિનમૂર્તિ અને તેને પુજનાર ચતુર્વિધ શ્રી સંઘ એ ઉત્તમ દ્રવ્ય છે.
શ્રી શત્રુંજય ગિરિરાજ, શ્રી સમેતશિખર, શ્રી ગિરનાર આદિ ઉત્તમ ક્ષેત્ર છે.
શ્રી પર્યુષણાદિ પર્વ ઉત્તમ કાળ છે. અને નમસ્કાર અને ક્ષમાપનાદિ ઉત્તમ ભાવ છે.
ક્ષમાપનાદિથી નમ્રતા, નમ્રતાદિથી પ્રભુતાદિ પિવાય છે. નમસ્કારના ત્રણ વિભાગ છે. (૧) દ્રવ્ય, (૨) ભાવ, (૩) તાત્વિક
દ્રવ્યનમસ્કાર શરીર સંકેચરૂપ છે, ભાવ નમસ્કાર મનના સંકેચરૂપ છે. મનને સંકેચ સંભેદ અને અભેદ પ્રણિધાનરૂપ છે. અભેદ પ્રણિધાન એ તાત્વિક નમસ્કાર છે.
અનપેક્ષાનું અમૃત
૭૧
