________________
ત્રિકરણ ચાગ
“આરાધનામાં યાદ કરજે, દેવદર્શનમાં યાદ કરજે, યાત્રામાં યાદ કરજે, સંઘની વતી દર્શન કરું છું, ઈત્યાદિ સમાચારીની પાછળ શું આશય રહેલું છે?
આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં જણાવવાનું કે શ્રી જિનશાસનની પ્રત્યેક આરાધના ત્રણ કરણ અને ત્રણ ભેગથી કરવાની હોય છે, પછી તે પ્રતિકમણ છે, કે પડિલેહણ હે, પ્રભુની ભક્તિ હે કે શ્રી નવકારનું સ્મરણ છે, અઢાર હજાર શીલાંગ હે કે મિચ્છામિ દુક્કડં છે, પણ તેમાં ત્રણ કરણ અને ત્રણ
ગ હોવા જોઈએ. - ત્રણે કરણ એટલે મન-વચન કાયાને વ્યાપાર અને ત્રણ વેગ એટલે મનથી, વચનથી અને કાયાથી થતું કારણ કરાવાણુ અને અનુમોદન. મનથી જેમ કરવાનું છે, તેમ જેઓ નથી કરતા તેઓ કરે અને જે કરી રહ્યા છે તેનું અનુમદન થાય ત્યારે મનના ત્રણ યુગ સધાય છે. એ રીતે વચનના અને કાયાના કરણની સાથે કરાવણ અને અનમેદન જોડાયેલા હોય છે, તો તે કિયા શુદ્ધ બને છે અને મુક્તિપર્યરતનાં ફળને આપનારી થાય છે.
૩૮
અનુપક્ષાનું અમૃત