Ansho Shastrona

Author(s): Amarguptasuri, Chandraguptasuri
Publisher: Anekant Prakashan Jain Religious

Page 14

(આકારો) = ૨૮ : એ ૨૮નો અભાવ તથા અશરીરપણું, અસંગપણું અને જન્મરહિતપણું : એમ ૩૧ ગુણો અથવા બીજી રીતે પાંચ પ્રકારનું જ્ઞાનાવરણીય, નવ પ્રકારનું દર્શનાવરણીય, બે પ્રકારે વેદનીય, દર્શનમોહનીય અને ચારિત્રમોહનીય એ બે પ્રકારે મોહનીય, ચાર પ્રકારનું આયુષ્ય, શુભ અને અશુભ : એમ બે પ્રકારે નામકર્મ, બે પ્રકારે ગોત્રકર્મ અને પાંચ પ્રકારનું અંતરાયકર્મ (૫ + ૯ + ૨ + ૨ + ૪ + ૨ + + + ૫ = ૩૧) એમ આઠ મૂળ કર્મપ્રકૃતિના એકત્રીસ ઉત્તર પ્રકારના કર્મનો ક્ષય થવા રૂપ સિદ્ધના એકત્રીસ આદિગુણો થાય છે.
સંહાપા-વUOT-ધ-સ-પાસ-તપ-વેચ-સંજ-નIતીસગુણસમિદ્ધિ, સિદ્ધ યુદ્ધ ર વંમ i (રત્નસંચય ગા.૩૫૧)
(૭) દરેક મનુષ્ય એમ જાણે કે મને જ કહે છે એવી. (૮) પુષ્ટ અર્થવાળી. (૯) પૂર્વાપર અર્થવાળી, (૧૦) મહાપુરુષને છાજે એવી, (૧૧) સંદેહ વગરની. (૧૨) દૂષણરહિત અર્થવાળી. (૧૩) કઠણ વિષયને સહેલો કરે એવી. (૧૪) જયાં જેવું શોભે તેવું બોલાય એવી. (૧૫) પદ્રવ્ય અને નવતત્ત્વને પુષ્ટ કરે એવી. (૧૬) પ્રયોજનસહિત. (૧૭) પદરચનાસહિત. (૧૮) પદ્રવ્ય નવ તત્વે પટુતાસહિત. (૧૯) મધુર. (૨૦) પારકો મર્મ જણાઇ ન આવે એવી ચતુરાઇવાળી. (૨૧) ધર્મ-અર્થ-પ્રતિબદ્ધ, (૨૨) દીપસમાન પ્રકાશ કરનારી અર્થસહિત. (૨૩) પરનિંદા અને પોતાના વખાણ વગરની. (૨૪) કર્તા, કર્મ, કાળ, વિભક્તિસહિત. (૨૫) આશ્ચર્યકારી. (૨૬) વક્તા સર્વગુણસંપન્ન છે એવું લાગે તેવી. (૨૭) ધૈર્યવાળી. (૨૮) વિલંબરહિત. (૨૯) ભ્રાંતિરહિત. (૩૦) સર્વ પોતપોતાની ભાષામાં સમજે એવી. (૩૧) શિષ્ટ બુદ્ધિ ઉપજાવે એવી. (૩૨) પદના અર્થને અનેક પ્રકારે વિશેષ આરોપણ કરી બોલે તેવી. (૩૩) સાહસિકપણે બોલે તેવી. (૩૪) પુનરુક્તિ દોષ વગરની. (૩૫) સાંભળનારને ખેદ ન ઊપજે એવી.
આઠ પ્રાતિહાર્યના અને ચાર મૂળ અતિશયના મળી બાર ગુણ અરિહંત ભગવંતના જાણવા.
૧૨. શ્રીપાલ મહારાજા કોના સમયમાં થયા ? :
શ્રીપાલમહારાજા એકમતે વાસુપૂજ્યસ્વામી અને એકમતે મુનિસુવ્રતસ્વામીના સમયમાં થયા તેવું ‘આતમના અજવાળા' પા. ૩૧૦માં જણાવ્યું છે. લેખક – પૂ. પ્રવીણવિ.મ.
અરિહંત સંબંધી ૧૩. તીર્થંકરભગવંતનાં ગયેલાં અઢાર દૂષણો :
(૧) હિંસા (૨) અલીક (જઠ) (૩) અદત્ત (૪) ક્રીડા (૫) હાસ્ય (૬) રતિ (૭) અરતિ (૮) શોક (૯) ભય (૧૦) ક્રોધ (૧૧) માને (૧૨) માયા (૧૩) લોભ (૧૪) મદ (૧૫) પરિગ્રહ (૧૬) મત્સર (૧૭) અજ્ઞાન (૧૮) નિદ્રા.
(પ અવ્રત, ૫ હાસ્યાદિ, ૪ ક્રોધાદિ, મદ, મત્સર, એજ્ઞાન, નિદ્રા) (બીજી રીતે પાન-૨ ઉપર).
૧૫. અરિહંત ભગવાનના ચોત્રીશ અતિશય :
(૧) શરીર અનંતરૂપમય, સુગંધમય, રોગરહિત, પરસેવારહિત મેલરહિત. (૨) રુધિર તથા માંસ ગાયના દૂધ સમાન ધોળા અને દુર્ગધરહિત હોય. (૩) આહાર તથા નિહાર ચર્મચક્ષુથી અદેશ્ય હોય. (૪) શ્વાસોશ્વાસમાં કમળજેવી સુગંધ હોય. આ ચાર અતિશય જન્મથી જ હોય તેથી તેને સ્વાભાવિક સહજાતિશય અથવા મૂલાતિશય કહેવાય છે.
(૫) યોજનપ્રમાણ સમવસરણમાં મનુષ્ય દેવ અને તિર્યંચની કોડાકોડી સમાય અને તેમને બાધા થાય નહીં. (૬) ચારે બાજુ પચ્ચીસ પચ્ચીસ યોજન સુધી પૂર્વોત્પન્ન રોગ ઉપશમે અને નવા રોગ થાય નહીં. (૭) વૈરભાવ જાય. (૮) મરકી થાય નહીં. (૯) અતિવૃષ્ટિ એટલે હદ ઉપરાંત
વ અંશો શાસ્ત્રોના • •
૧૪. વાણીના પાંત્રીશ ગુણો :
(૧) સર્વ ઠેકાણે સમજાય તેવી. (૨) યોજન સુધી સંભળાય તેવી. (૩) પ્રૌઢ. (૪) મેઘજેવી ગંભીર. (૫) શબ્દ વડે સ્પષ્ટ. (૬) સંતોષકારક.
9 અંશો શાસ્ત્રોના ૮ )