Ansho Shastrona

Author(s): Amarguptasuri, Chandraguptasuri
Publisher: Anekant Prakashan Jain Religious

Page 36

(૬) પ્રગૃહીતા : થાળી પીરસી જમવાના પ્રસંગે હાથમાં કોળીયો લઇ મોઢામાં મૂકવાની તૈયારીપ્રસંગની તૈયાર ચીજ વહોરવી.
(૭) ઉઝિતધર્મિકા : ગૃહસ્થની દષ્ટિએ નિરુપયોગી છાંડવાલાયકની ગોચરી વહોરવી.
૯૩. ભોજનના પ્રકાર :
(૧) સિંહભોજન : એક બાજુથી વાપરવું તે.
(૨) પ્રતરભોજન : જેવું લીધું તેવું વાપરવું તે.
(૩) હસ્તિભોજન : ઉપેક્ષાભાવથી વાપરવું તે.
(૪) કાકભોજન : ચૂંથીને વાપરવું તે.
(૫) શૃગાલભોજન : જ્યાં-ત્યાંથી વાપરવું તે.
આ પ્રકારોમાં પ્રથમના ત્રણ ઉપાદેય છે. બાકીના બે હેય છે. અર્થાત્ હાથીની જેમ ઉપેક્ષાભાવે કે સિંહની જેમ એક બાજુથી જ ભોજન કરવું તે રસનાને જીતવાનો પ્રબળ ઉપાય છે.
૯૪. પાંચ પ્રકારના અવગ્રહ :
(૧) ઇન્દ્ર (૨) ચક્રવર્તી (૩) રાજા (૪) ઘરધણી (૫) સાધુ.
૯૫. અવગ્રહમાં મર્યાદા :
(પંચપ્રતિક્રમણ મહેસાણાની ૧લી આવૃત્તિમાંથી)
ત્રીજા આવશ્યકની મુહપત્તી પડિલેહવી. પછી ઊભા થઇને બે વાંદણાં દેવાં, તેમાં બીજા વાંદણા વખતે અવગ્રહ બહાર નીકળવું નહીં. બીજું વાંદણું પૂરું થયે ‘ઇચ્છા. સં .ભ. દેવસિયં આલોઉં ? ઇચ્છું’ કહી ‘જો મે દેવસિઓ અઇયારો'નો પાઠ પૂરો કહેવો. પછી સાત લાખ અને અઢાર પાપસ્થાનક કહેવાં પછી સવ્વસવિ કહી વીરાસને નવકાર, કરેમિ. કહી ઇચ્છામિ પડિક્કમિઉં, જો મે દેવસિઓ અઇયારો૦ કહી સંપૂર્ણ વંદિત્તુ કહેવું પણ તેમાં ‘તસ્સ ધમમ્સ કે.૫.અ.’ એ પદ બોલતાં ઊભા થવું ને અવગ્રહની બહાર જઇને વંદિત્તુ પૂરું કરવું પછી બે વાંદણાં દેવાં. બીજા વાંદણામાં અવગ્રહમાં અંશો શાસ્ત્રોના પ૨
જ અબ્બુદ્ઘિઓ ખામવો. પછી અવગ્રહ બહાર નીકળીને બે વાંદણાં દેવાં. બીજું વાંદણું પૂરું થયે અવગ્રહની બહાર નીકળી આયરિય ઉવજઝાએ કહેવું.
૯૬. લોચની વિધિ :
પ્રથમ ખમા. દઇ - ‘ઇચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવન્ ! ચૈ.વં. કરું ?' ગુરુ કહે – ‘કરેહ’ પછી જગચિંતામણીથી માંડી જયવીયરાય સુધી કહી મુહ. ડિલેહી બે વાંદણાં દેઇ ખમા. દઇ ઇચ્છાકારેણ સંદિ. ભગવન્ ! લોયં પર્વકિંમ ? ગુરુ કહે - ‘પવેહ’ ઇચ્છે. ખમા. સંદિસહ કિં ભણામિ ? ગુરુ‘વંદિત્તા પવેહ’ ઇચ્છે. ખમા. કેસા મે પજુવાસિયા ઇચ્છામો અણુસક્રિં, ગુરુ - “દુષ્કર કર્યું ઇંગિણી સાહિય’.
શિષ્ય ખમા. તુમ્હાણું પવેઇયં સંદિસહ સાહૂણં પવેએમિ ? ગુરુ – ‘પવેહ’ ઇચ્છું. ખમા. નવકાર ગણી ખમા. તુમ્હાણું પવેઇયં સાહૂણં પવેઇયં સંદિસહ કાઉસ્સગ્ગ કરેમિ ? ગુરુ - ‘કરેહ’ ઇચ્છું. ખમા. ઇચ્છા. સંદિ. ભગવન્ ! કેસેસુ પજુવાસિમાણેસુ જં સમાં ન અહિયાસિયં કુઇયં કક્કરાઇયે છીયું જુંભાઇયં તસ્સ ઓહડાવણીયે કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ, અન્ન. એક લોગસ્સ(સાગર.)નો કાઉ. પારીને લોગ. ખમા. અવિવિધ આશાતના મિચ્છામિ દુક્કડં. રત્નાધિક મુનિવરોને વંદન કરવું.
4
+
૯૭. લોચ-દ્રવ્ય અને ભાવ :
મુનિઓ પાંચ ઇન્દ્રિયોનો સંયમ અને ચાર કષાયનો નિગ્રહ : એ નવ પ્રકારનો ભાવલોચ કરે છે અને દશમો મસ્તકાદિ કેશનો દ્રવ્યલોચ કરે છે.
•
અનુષ્ઠાન તથા પર્વ સંબંધી
૯૮. અનુષ્ઠાનના પાંચ પ્રકાર :
(૧)
વિષાનુષ્ઠાન : ધર્મક્રિયા-આરાધનાના પ્રસંગે ઇહલૌકિક માન, પૂજા, કીર્તિ-પ્રશંસાદિ બાબત લાભની અપેક્ષા રાખવી. આ અનુષ્ઠાનથી જેમ ઝેરથી તત્કાળ પ્રાણોનો નાશ થાય છે, તેમ સુંદર ચિત્તનું મારણ થાય છે અને કર્મનિર્જરાના વિપુલ લાભની અપેક્ષાએ કીર્તિઅંશો શાસ્ત્રોના ૫૩