Ansho Shastrona

Author(s): Amarguptasuri, Chandraguptasuri
Publisher: Anekant Prakashan Jain Religious

Page 77

ગતિ
ઋષભનારાચ સંઘયણવાળા અશ્રુત વૈમાનિક સુધી. ૐ વજઋષભનારાચ સંઘયણવાળા સિદ્ધશિલા સુધી.
૨૧૭.સાત ગતિ :
(૧) સ્થાવર સૂક્ષ્મ (૨) સ્થાવર બાદર (૩) વિકસેન્દ્રિય (૪) તિર્યંચ પંચેન્દ્રિય (૫) દેવતા (૬) નારકી (૭) મનુષ્ય - એમ અનેક રીતે સાત ગતિ થાય છે. (ગોત્રકર્મનિવારણપૂજાની ૭મી પૂજા)
૨૧૮.સાતમી નરકમાં કેટલા રોગો છે ? :
૫, ૬૮,૯૯,૫૮૪ (પાંચ ક્રોડ, અડસઠ લાખ, નવ્વાણું હજાર, પાંચસો ચોર્યાસી), આટલા રોગો સાતમી નરકનો જીવ એકલો ભોગવે છે.
૨૧૯.હાલમાં દેવગતિ અને નરક કેટલા સુધી ? $ વર્તમાનમાં છેવટું સંઘયણ હોવાથી ચાર દેવલોક સુધી ઊપજવું થાય છે.
વર્તમાનમાં છેવટું સંઘયણ હોવાથી બીજી નરક સુધી જાય છે.
(બૃહત્સંગ્રહણી પા. ૪૯૭) સામાન્યથી :છે અસંજ્ઞીપંચેન્દ્રિય, છેવટ્ટા તિર્યંચ પંચેન્દ્રિય પહેલી નરકમાં જાય. » ભૂજપરિસર્પ બીજી નરક સુધી. છે પક્ષી, ખેચરો (કાલિકા સંઘયણવાળા) ત્રીજી નરક સુધી. ૐ સિંહાદિ ચાર પગવાળા (અર્ધનારાચ સંઘયણવાળા) ચોથી નરક સુધી.
ઉરપરિસર્પ (નારાચ સંઘયણવાળા) પાંચમી નરક સુધી. » સ્ત્રી, સ્ત્રીરત્નાદિ તથા ઋષભનારાંચ સંઘયણવાળા છઠ્ઠી નરક સુધી જાય. જે મનુષ્ય, મત્સ્ય, તંદુલિયા મત્સ્ય, વજ ઋષભનારાચસંઘયણવાળા
સાતમી નરક સુધી.
૨૨૧. ચોસઠ ઇન્દ્રોનાં નામ :
ભવનપતિના-૨૦, વ્યંતરના-૧૬, વાણવ્યંતરના-૧૬, જયોતિષના૨, વૈમાનિકના-૧૦= ૬૪ ઇન્દ્રો. $ ભવનપતિના ૨૦: દરે ક ભવનપતિનિકોયમાં દક્ષિણ અને ઉત્તર
એમ બે શ્રેણીઓને આશ્રયીને બન્ને ઇન્દ્ર હોય છે : (૧) અસુરકુમાર=ચમર અને બલિ. (૨) નાગકુમાર=ધારણ અને ભૂતાનંદ. (૩) વિધુતકુમાર=હરિ અને હરિષહ. (૪) સુવર્ણકુમાર=વેણુદેવ અને વેણુદાહી. (૫) અગ્નિકુમાર=અગ્નિશિખ અને અગ્નિમાણવક, (૬) વાયુકુમાર=વલંબ અને પ્રભંજન, (૭) સ્વનિતકુમાર સુઘોષ અને મહાઘોષ. (૮) ઉદધિકુમાર=જલકાંત અને જલપ્રભ. (૯) દ્વીપકુમાર=પૂર્ણ અને વસિષ્ઠ. (૧૦) દિકુમાર.=અમિતગતિ અને અમિતવાહન. વ્યંતરના ૧૬ : (૧) કિન્નરોમાં=કિન્નર-કિંગુરુષ, (૨) કિંપુરુષોમાં= સફુરુષ-મહાપુરુષ, ૩) મહોરગમાં અતિકા-મહાકાય. (૪) ગાંધર્વોમાંeગીતરતિ-ગીતયશ. (૫) યક્ષોમાં=પૂર્ણભદ્ર-માણિભદ્ર . (૬) રાક્ષસોમાં=ભીમ-મહાભીમ. (૭) ભૂતોમાં=સુરૂપ-અપ્રતિરૂપ. (૮) પિશાચોમાં=કાલ-મહાકાલ. વાણવ્યંતરના ૧૬ : (૧) અપ્રજ્ઞપ્તિક=સન્નિહિત-સમાન. (૨) પંચપ્રશસ્તિક=ધાતા-વિધાતા. (૩) ઋષિવાદિત=ઋષિ-ઋષિપાલ. (૪) ભૂતવાદિત=ઇશ્વર-મહેશ્વર. (૫) કંદિત=સુવત્સ-વિશાલ. (૬) મહાકંદિત હાસ-હાસતિ. (૭) કુષ્માડો=શ્વેત-મહાશ્વેત.
(૮) પતક=પતાક-પતકપતિ. $ જ્યોતિષના ૨ : (૧) ચંદ્ર (૨) સૂર્ય, ચંદ્ર અને સૂર્ય અસંખ્ય છે એટલે
તેના ઇન્દ્રો પણ અસંખ્ય છે. પરંતુ અહીં જયોતિષી બે ગણેલ છે. $ વૈમાનિકના ૧૦: (૧) સૌધર્મદેવલોકમાં-શક્ર. (૨) ઇશાન-ઇશાન. (૩) સનત્કુમાર-સનત્કુમાર. (૪) મહેન્દ્ર-મહેન્દ્ર. (૫) બ્રહ્મ
અંશો શાસ્ત્રોના ૧ ૧૩૫ )
૨૨૦. કેટલા સંઘયણવાળા કયા દેવલોકમાં જાય ? :
જે છેવટ્ટા સંઘયણવાળા ચાર દેવલોક સુધી. છે કીલિકા સંઘયણવાળા લાંતક વૈમાનિક સુધી. છે. અર્ધનારા સંઘયણવાળા સહસ્રાર વૈમાનિક સુધી. ૪ નારાએ સંઘયણવાળા પ્રાણત વૈમાનિક સુધી.
4 અંશો શાસ્ત્રોના ૧૩૪ )