________________
બ્રહ્મા. (૬) લાંતક-લાંતક. (૭) મહાશુક્ર-મહાશુક્ર. (૮) સહસ્રારસહસ્રાર. (૯-૧૦) આનત-પ્રાણતદેવલોકમાં-પ્રાણત. (૧૧-૧૨) આરણ-અશ્રુતદેવલોકમાં-ટ્યુત.
(૪) મહાશુક્ર-સહસ્રાર=શબ્દસેવી. (૫) આનત-પ્રાણત-આરણ-અય્યતઃમનસેવી. (૬) પાંચ અનુત્તર-નવરૈવેયક=વિષયસેવનથી રહિત હોય છે.
દેવીઓની ઉત્પત્તિ બીજા દેવલોક સુધી અને તેમની ગતિ આઠમા દેવલોક સુધી જ હોય છે. તેથી કરીને ત્રીજા કે તેથી અધિક દેવલોકના દેવો કામાતુર થાય ત્યારે આ દેવીઓ તેમની પાસે પહોંચી જાય છે અને સ્પર્શદિવડે તેમની કામવાસના શાંત કરે છે. (શ્રી જયાનંદ કેવલી ચરિત્રપા.નં. ૧૯માંથી).
૨૨૪.એક ઇન્દ્રના ભવમાં દેવીઓ કેટલી થાય ? :
બે ક્રોડાકોડ, પંચાસી લાખ ક્રોડ, એકોત્તેર હજાર કોડ, ચારસો ક્રોડ, અઠ્ઠાવીસ ક્રોડ, સત્તાવન લાખ, ચૌદ હજાર બસો ને પચ્ચીસ. (૨૮૫૭૧૪૨૮,૫૭, ૧૪, ૨૨૫) એક ઇન્દ્રના ભવમાં આટલી દેવીઓ ઉત્પન્ન થઇ મૃત્યુ પામે છે. (બૃહત્સંગ્રહણી૬૭)
૨૨૨.એક ક્રોડ સાઠ લાખ કળશોનું વર્ણન:
ભવનપતિના વીશ ઇન્દ્રોના-૨૦, વ્યંતરના બત્રીસ ઇન્દ્રોના-૩૨, વૈમાનિકના દસ ઇન્દ્રોના-૧૦, મનુષ્યક્ષેત્રના એકસો બત્રીસ ઇન્દ્રોના-૧૩૨ = ૧૯૪ અભિષેક.
અસુરકુમારની દસ ઇન્દ્રાણીના-૧૦, નાગકુમારાદિ નવ નિકાયની, છ દક્ષિણની, છ ઉત્તરની ઇન્દ્રાણીના મળી-૧૨, વ્યંતરની ચાર ઇન્દ્રાણીના૪, જયોતિષની ચાર ઇન્દ્રાણીના-૪, સૌધર્મ અને ઇશાનની સોળ ઇન્દ્રાણીના-૧૬ = ઇન્દ્રાણીના ૪૬ અભિષેક.
સામાનિક દેવનો-૧, ત્રાયસિંશક દેવનો-૧, લોકપાલદેવના-૪, અંગરક્ષક દેવનો-૧, પર્ષદ દેવતાનો-૧, અનિકાધિપતિનો-૧, પ્રકીર્ણ દેવોનો-૧ = ૧૦ અભિષેક, બધા મળી કુલ ૨૫૦ અભિષેક થાય.
એક એક અભિષેકમાં એક એક જાતિના આઠ આઠ હજાર કળશો મળી ૬૪000 થાય. એમાં (૧) સુવર્ણ (૨) રજત (૩) રત્ન (૪) સુવર્ણ તથા રત્ન (૫) સુવર્ણ તથા રજત (૬) રજત તથા રત્ન (૭) સુવર્ણ, રજત, રત્ન અને (૮) માટીના આઠ આઠ હજાર કળશો મળી કુલ ૬૪000 (ચોસઠ હજાર).
૬૪000 કળશોથી અભિષેક થાય તેવા ૨૫૦ અભિષેક હોવાથી ૬૪00 x ૨૫૦ = ૧, ૬૦,૦૦,00 (એક ક્રોડ સાઠ લાખ) થાય. કળશાનું માપ પચ્ચીશ યોજન ઊંચા, બાર યોજન પહોળા અને નાળચું એક યોજનનું હોય છે.
૨૨૫.નલિની ગુલ્મવિમાન :
સૌધર્મ દેવલોકમાં નલિનીગુલ્મ વિમાન છે. (ઉપદેશપ્રાસાદ ભા.૪ વ્યાખ્યાન-૨૬૨ પા.૨૯૭)
૨૨૬.દેવગતિમાં કયા કયા જીવો આવી આવી ઊપજે તે :
(બૃહત્સંગ્રહણી ગા.૧૫૦-૧૫૮)
અસંખ્યાત વર્ષના આયુષ્યવાળા સર્વે મનુષ્ય અને તિર્યંચ યુગલિકો નિત્યે પોતાના આયુષ્ય સરખા અથવા ઓછા આયુષ્યવાળા ઇશાન સુધીના દેવોમાં ઉત્પન્ન થાય છે. (પરંતુ સનતકુમારાદિ ઉપરના દેવામાં નહિ)
છપ્પન અંતર્લેપના જીવો ભવનપતિ અને વ્યંતર એ બે નિકાયમાં જ ઊપજે. (૧૦૨ ભેદ)
દેવકુરુ તથા ઉત્તરકુરુના જીવો ભવનપતિ, વ્યંતર અને જ્યોતિષ તથા ઇશાન સુધી ઊપજે, તેમનું આયુષ્ય ત્રણ પલ્યોપમ સુધીનું હોય છે. (૧૨૮ ભેદ).
૨૨૩. દેવોના વિષયભોગ અને દેવીઓની ઉત્પત્તિ : (૧) ભવનપતિ-વ્યંતર-જ્યોતિષ્ક, સૌધર્મ અને ઇશાન સુધીના દેવો
મનુષ્યની માફક વિષયસેવન કરવાવાળા કાયસેવી. (૨) સનતકુમાર-મહેન્દ્ર=સ્પર્શસેવી. (૩) બ્રહ્મલોક-લાંત=રૂપસેવી.
૧૬ અંશો શાસ્ત્રોના • ૧૩૬ છે.
વે અંશો શાસ્ત્રોના જ ૧૩૭ છે
