________________
૪ પરમાધામી દેવતા મરીને (૧) મનુષ્ય (૨) તિર્યંચ પંચેન્દ્રિય (૩)
બાદર પૃથ્વીકાય (૪) અપૂકાય (૫) વનસ્પતિ - એ પાંચને વિષે આવે છે અને મહાનિશીથ સુત્રમાં કહેલ છે કે પરમાધામી મરીને જલ
મનુષ્ય થાય છે. છે છઘ0 ગુરુએ પણ કેવલજ્ઞાની સાધ્વીને વંદન કરવું નહીં તેથી
અર્ણિકાપુત્ર આચાર્ય મહારાજે પુષ્પચુલા સાધ્વી(કેવલી)ને વંદન કરેલ નથી. શ્રી મહાવીર સ્વામી ભગવાનની પ્રથમ દેશના ખાલી ગઇ તે બાબતમાં દેવો તથા મનુષ્યો આવેલા હતા તેવો વિચાર જુદા જુદા પુસ્તકોમાં છે. (ઠાણાંગ સૂત્રે, પ્રવચન સારોદ્ધારે, કલ્પસૂત્રે દેવો, મનુષ્યો તમામ આવેલા હતા તેમ કહેલ છે.) આવશ્યક બૃહદ્રવૃત્તિ હારિભદ્રીમાં એકલા દેવો જ આવેલ હતા તેમ કહેલ છે.
જાતિનપુંસક સમ્યક્ત્વ પામે, વધારે પામે નહીં. છે શ્રી મહાવીર સ્વામી ભગવાનનાં માતા-પિતા આવશ્યક સૂત્ર
અભિપ્રાયથી ચોથે દેવલોકે ગયેલ છે. આચારાંગ સૂત્રમાં બારમે દેવલોકે ગયેલ કહેલ છે. ૪ પ્રભુના સમવસરણને વિષે દેવીઓ ઊભી રહીને પ્રભુની દેશના
સાંભળે છે. શ્રાવિકાઓ બેસીને સાંભળે છે. જે દ્રૌપદી રાજીમતી પાસે દીક્ષા લઇ બારમે દેવલોકે ગયેલ છે.
(ઉત્તરાધ્યયન સૂત્રે બીજે અધ્યયને) » શ્રેણિક મહારાજાએ ભગવાન શ્રી મહાવીર પરમાત્માની દેશના સાંભળી સમકિત મેળવ્યું છે. (હેમ વીર ચરિત્ર) સારા સાધુએ પાસત્કાદિકની પણ સારવાર કરવી. લોકાપવાદ માટે,
પોતાને ઉચિત સાચવવાને માટે અને તેને સન્માર્ગે સ્થાપન કરવા માટે. છેઅભવી સાડાનવ પૂર્વ સુધી ભણે છે. (નંદીસૂત્રે છાપેલી પ્રતે
પા. ૧૯૩, ૩૯૯). ૨અંતરવાચનામાં તથા જંબુદ્વીપપન્નત્તિમાં સુઘોષાનું માન એક જોજનનું કહેલ છે અને છૂટક પત્રે બાર જોજન માન કહેલ છે.
9 અંશો શાસ્ત્રોના * ૧૬૦ )
૪ શ્રી મહાવીરસ્વામીની દેશના સાંભળીને ઇન્દ્રભૂતિ આદિ બ્રાહ્મણોએ
જ્યારે દીક્ષા લીધી ત્યારે તેમના શરીર ઉપરથી ઉતારેલી જનોઇનો સમૂહ સાડાત્રણ મણ વજનનો હતો. (કલ્પસૂત્ર અંતર વાચનાયામ્) સનકુમાર ચક્રવર્તીએ સાધુપણામાં સોળ રોગો સાતસો વર્ષ સુધી સહન કર્યા છે. ઋષિમંડલસૂત્ર - (૧) ખરજ (૨) આહાર (ક્ષુધા) (૩) અરુચિ (૪) આંખમાં તીવ્ર વેદના (૫) ખાંસી (૬) શ્વાસ (૭)
જવર - એ સાત રોગો સાતસો વર્ષ સુધી સહન કર્યા છે. ૪ પૌષધ પારી, પૂજા કરી પૌષધ લેવો કહેલ છે તે પડિમાધર શ્રાવકને
માટે છે, બીજાને માટે નહીં. અત્યારે પડિમાં બંધ છે. (પંચાશક સૂત્ર) ૪ ઉત્કૃષ્ટ ચૈત્યવંદન ઇવહી પડિકમ્યા વિના ન થાય. જઘન્ય, મધ્યમ,
ઇર્યાવહી પડિકમ્યા વિના થાય. (ચૈત્યવંદનવૃત્ત, પ્રવચનસારોદ્ધારે) જે ચાર નરકમાં પરમાધામીએ કરેલી વેદના હોય છે. પાંચમી નરકમાં શસ્ત્રોથી અન્યોન્ય કરેલી વેદના હોય છે. સાતમી નરકે શસ્ત્રો વિના ક્ષેત્રથી ઉત્પન્ન થયેલી વેદના હોય છે – એમ ત્રિષષ્ટિશલાકાપુરુષચરિત્રે સાતમે પર્વે કહેલ છે. સામાયિક બેઠાં બેઠાં લે તથા પ્રતિક્રમણ બેઠાં બેઠાં કરે તો એક
આયંબિલનું પ્રાયશ્ચિત્ત આવે. (શ્રાદ્ધજિતકલ્પ.) * સાધુને નખ રાખવાની મનાઇ છે. કારણ કે રાખવાથી અનેક દુઃખો
ઊભાં થાય છે. માટે નખ ઉતારવાથી દોષ નથી. ૪ સ્થાનદ્ધિ નિદ્રાનો ઉદય થાય ત્યારે અતિ સંકલિષ્ટ પરિણામથી
દિવસે જોયેલા અર્થને ઊંઘમાં ને ઊંઘમાં ઊઠીને સાધે છે અને તેને વાસુદેવથી અર્ધબળ હોય છે અને નિદ્રાનો વિયોગ હોય ત્યારે પણ તે મનુષ્યમાં બીજા પુરુષોથી ત્રણગણું કે ચારગણું બળ હોય છે. આ નિદ્રા નરકગામી જીવોને હોય છે. તિવિહાર ઉપવાસ હોય તો પરઠવવાનો આહાર તેને કહ્યું અને
ચોવિહાર હોય તો ન કલ્પે. છે આહારક શરીર ઉત્કૃષ્ટથી મહાવિદેહ સુધી જઇ શકે છે. વિદ્યાચારણ
મુનિઓ અને વિદ્યાધરો નંદીશ્વરદ્વીપ સુધી જઇ શકે. જંઘાચારણો ચકદ્વીપ સુધી જઇ શકે છે. (તસ્વાર્થવૃત્તિમાં)
4 અંશો શાસ્ત્રોના * ૧૬૧ )
