Ansho Shastrona

Author(s): Amarguptasuri, Chandraguptasuri
Publisher: Anekant Prakashan Jain Religious

Page 29

નિર્જરા (૧૦) લોક (૧૧) બોધિદુર્લભ (૧૨) ધર્મસ્વાખ્યાત. (વિસ્તારથી પા. ૯૧)
(૨૨ થી ૩૩) બાર પ્રતિમાઓ : સાધુને વિશિષ્ટ પ્રકારે સંયમની ઉજ્જવળતા અને નિર્મળતા મેળવવા આસેવવાલાયક તપવિશેષ, જેના બાર ભેદ (પ્રકાર) છે.
♦ શ્લોક :
मासाई संत्तता, पढमाइ बितइअ सत्तरायदिणा । अहराइ एगराई भिक्खूपडिमाण बारसगं ॥ १ ॥
ભાવાર્થ: ૧ થી સાત સુધી (૧) એકમાસિકી (૨) બેમાસિકી (૩) ત્રણમાસિકી (૪) ચારમાસિકી (૫) પાંચમાસિકી (૬) છમાસિકી (૭) સાતમાસિકી (૮) પ્રથમ સાત અહોરાત્રની (૯) બીજા સાત અહોરાત્રની (૧૦) ત્રીજા સાત અહોરાત્રની (૧૧) એક (ત્રણ) અહોરાત્રની (૧૨) એક રાત્રિની : એમ ભિક્ષુઓની બાર પ્રતિમાઓ જાણવી. (૩૪ થી ૩૮) પાંચ ઇન્દ્રિયનોનિગ્રહ : (૧) સ્પર્શનેન્દ્રિય (૨) રસનેન્દ્રિય (૩) ઘ્રાણેન્દ્રિય (૪) ચક્ષુરિન્દ્રિય (૫) શ્રોત્રેન્દ્રિય : આ પાંચેય ઇન્દ્રિયના વિષયભૂત સારા કે ખોટા રૂપ, રસ, ગંધ, સ્પર્શ અને શબ્દ ઉપર રાગદ્વેષનો ત્યાગ કરવો અને ઇન્દ્રિયોની પ્રવૃત્તિ સમભાવે કેળવવી. (૩૯ થી ૬૩) પચ્ચીસ પ્રકારની પડિલેહણા : વસ્ત્ર કે મુહપત્તિની પ્રતિ
લેખનાના ધ્યાનમાં રાખવા લાયક પચ્ચીસ પ્રકારો
+
૧ દૃષ્ટિપડિલેહણા, ૬ ઊર્ધ્વ પક્ષોડા (પુરિમ), ૯ અક્ષોડા, ૯ પક્ખોડા. (પ્રમાર્જના)
♦ પ્રતિલેખના કરવાની રીત– કઇ પડિલેહણા
૧. પહેલું અને બીજું પાસું તપાસતાં
૩. પહેલા ૩ પુરિમ વખતે
૩. બીજા ૩ પુરિમ વખતે પહેલા ૩ અક્ષોડા કરતાં પહેલા ૩ પોડા કરતાં
કયા બોલ
૧. સૂત્ર, અર્થ તત્ત્વ કરી સદહું
૩. સમકિત, મિશ્ર, મિથ્યાત્વ,
મોહનીય પરિહરું,
૩. કામરાગ, સ્નેહરાગ, દષ્ટિરાગ, પરિહરું, ૩. સુદેવ, સુગુરુ, સુધર્મ આદરું. ૩. કુદેવ, કુગુરુ, કુધર્મ પરિહરું. અંશો શાસ્ત્રોના ૩૮ ૦
બીજા ૩ અક્બોડા કરતાં બીજા ૩ પક્ષોડા કરતાં ત્રીજા ૩ અક્બોડા કરતાં ત્રીજા ૩ પક્ષોડા કરતાં
૩. જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર આદરું. ૩. જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્રવિરાધના પરિહ ૩. મન, વચન, કાય ગુપ્તિ આદરું. ૩. મન, વચન, કાય દંડ પરિહ.
૨૫.
♦ શરીરની પડિલેહણા - પચ્ચીસ :
૩. ડાબા હાથના ૩ ભાગની પડિલેહણા ૩. હાસ્ય, રતિ, અરતિ પરિહરું. ૩. જમણા હાથના ૩ ભાગની પડિલેહણા ૩. ભય, શોક, દુર્ગંછા પરિહરું.
૩. મસ્તકના ભાગની પડિલેહણા
૩. મુખના ભાગની પડિલેહણા.
૩. હૃદયના ભાગની પડિલેહણા ૪. ખભા પાછળના વાંસાના ભાગે તથા કાંખની બે મળી ૪. (ડાબા અને જમણા ખભાની ઉપર નીચે બે પડખે.)
૩. ડાબા પગની પડિલેહણા ૩. જમણા પગની પડિલેહણા. ૨૫. સ્થાન
૩. કૃષ્ણ, નીલ, કાપોત, લેશ્યા પરિહરુ, ૩. રસગારવ, ઋદ્ધિગારવ, શાતાગારવપરિહરું. ૩. માયા, નિયાણ, મિથ્યાત્વ શલ્ય પરિહરુ, ૪. ક્રોધ, માન, માયા, લોભ પરિહરું
૩. પૃથ્વી, અ, તેઉ કાયની રક્ષા કરું. ૩. વાયુ, વનસ્પતિ, ત્રસકાયની રક્ષા કરું. ૨૫. બોલ
વિસ્તારથી જાણવા ધર્મસં.ભા.૧માં પાનું ૪૬૨ થી ૪૬૫માં જોવું. (૬૪ થી ૬૬) ત્રણ ગુપ્તિ : મન, વચન, કાયાની અશુભ પ્રવૃત્તિ રોકવી. (૬૭ થી ૭૦) ચાર પ્રકારના અભિગ્રહો : દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ અને ભાવથી અભિગ્રહ ધારવા.
પ્રયોજન પડે જે કરાય તે કરણ કહેવાય. (પ્રવ. સારોદ્ધારમાં પા. ૬૭માં લખ્યું છે.)
+
૭૯. અઢાર હજાર શીલાંગરથ :
દસ પ્રકારના શ્રમણધર્મને (પાન ૩૪માં) દસ પ્રકારના પૃથ્વીકાયાદિથી ગુણતાં – પૃથ્વીકાયાદિ દસ – પૃથ્વી, અપૂ, તેઉ, વાયુ, વનસ્પતિ, બેઇન્દ્રિય, તેઇન્દ્રિય, ચઉરિન્દ્રિય, પંચેન્દ્રિય, અજીવ : આ દસ ભેદોથી ગુણતાં ૧૦૪ અંશો શાસ્ત્રોના ૩૯ ૦
•