________________
પ૯. શ્રી જંબુસ્વામી પછી સાધુવિચ્છેદ :
(૧) નિગ્રંથ (૨) સ્નાતક (૩) પુલાક – એ ત્રણનો જંબુસ્વામીથી વિચ્છેદ થયો છે. બકુશ અને કુશીલ સાધુઓ શાસનના અંત સુધી રહેશે. (ધર્મ સંભા.૨, પા.૪૩૫)
૬૩. મન:પર્યવજ્ઞાની અને ચૌદપૂર્વી નિગોદમાં જાય ? :
મન:પર્યવજ્ઞાની પ્રમાદવસથી સૂક્ષ્મ નિગોદમાં જાય છે. ચૌદપૂર્વી પણ પ્રમાદથી અનંતકાળ નિગોદમાં રહે છે. (શ્રી વિમળનાથચરિત્ર પા. ૧૩૧)
૬૪. “સાધ્વી” શ્રાવક સામે વ્યાખ્યાન કરી શકે ?
નિષેધ છે. (વિવિધ પ્રશ્નોત્તરમાં લખ્યું છે).
૬૦. શ્રી જંબુસ્વામી પછી દશ વસ્તુનો વિચ્છેદ :
(૧) મન:પર્યવજ્ઞાન (૨) પરમાવધિજ્ઞાન - જે ઉત્પન્ન થયા પછી અંતર્મુહૂર્તમાં કેવળજ્ઞાન થાય તે. (૩) પુલાકલબ્ધિ – જેનાથી ચક્રવર્તીના સૈન્યનો પણ ચૂરો કરી શકે. (૪) આહારકશરીરલબ્ધિ (૫) ક્ષપકશ્રેણિ (૬) ઉપશમશ્રેણિ (૭) જિનકલ્પ (૮) સંયમત્રિક: ૧. પરિહારવિશુદ્ધિ ૨. સૂક્ષ્મસંપરાય ૩. યથાખ્યાતચારિત્ર. (૯) કેવળજ્ઞાન (૧૦) સિદ્ધિગમન.
શ્રી મહાવીરસ્વામી પછી ચોસઠ વર્ષે શ્રી જંબુસ્વામી મોક્ષે ગયા. શ્રી મહાવીરસ્વામી પછી એકસો સિત્તેર વર્ષે ભદ્રબાહુસ્વામીના નિર્વાણ પછી છેલ્લાં ચાર પૂર્વ અર્થથી રહિત રહ્યાં.
૬૫. ચૌદપૂર્વી પણ અનંતભવ ભ્રમણ કરે :
सुअकेवली आहारग, उजुमइ उवसंतगावि उपमाया । fહૃતિ ભવનનં, તwતમેવ 3થા II II (ગુણસ્થાનક ક્રમારોહ)
શ્રુતકેવળી, ચૌદપૂર્વી, આહારક શરીરની લબ્ધિવાળા, ઋજુમતિ, મન:પર્યવજ્ઞાની તથા ઉપશાંતમોહ એટલે ૧૧મા ગુણસ્થાનકવાળા પણ પ્રમાદના યોગથી તે જ ભવની પછી અનંતર ચારે ગતિવાળા થઇને અનંત ભવભ્રમણ કરે છે. (પ્રકરણરત્નસંચય ભા.૧ સમ્યક્ત્વસ્તવપ્રકરણમાં પા.૧૮ માંથી)
૬૧. શ્રી સ્થૂલભદ્રજીના સ્વર્ગગમન પછી વિચ્છેદ :
(૧) છેલ્લા ચાર પૂર્વ (૨) વજઋષભનારા નામનું પ્રથમ સંઘયણ (૩) સમચતુરગ્નસંસ્થાન (૪) મહાપ્રાણ ધ્યાન, મહાવીરસ્વામીના નિર્વાણ પછી બસો પંદર વર્ષે શ્રી સ્થૂલભદ્રજી સ્વર્ગે ગયા (કથામાંથી).
૬૬. સાતમાં ગુણઠાણે આવશ્યકાદિ ક્રિયા નિયત નથી :
न हयप्रमत्तसाधूनां क्रियाप्यावश्यकादिका । નિયતા ધ્યાનશદ્ધિવાદ્યર્ચરથ: મૃતમ્ II ૬/૭ (અધ્યાત્મસાર)
અર્થ : સાતમા ગુણઠાણાવાળા અપ્રમત્ત સાધુઓને આવશ્યકાદિક ક્રિયા પણ નિયમિત (અવશ્ય કરવાની) નથી. કારણ કે તેઓ ધ્યાનથી (આત્મસ્વરૂપમાં જ સંતુષ્ટ) જ શુદ્ધ છે. તેઓ ધર્મધ્યાન અથવા શુક્લધ્યાને કરીને શુદ્ધ નિરતિચાર ચારિત્રવાળા છે. અતિચારનો અભાવ હોવાથી જ અપ્રમત્ત કહેવાય છે. તેઓ કર્તવ્યને વિષે કર્તવ્યની બુદ્ધિથી યુક્ત એટલે સર્વદા સાવધાન હોય છે.
૬૨. શ્રી વજસ્વામી પછી વિચ્છેદ :
(૧) સંઘયણચતુષ્ક (૨) દશમું પૂર્વ વિચ્છેદ ગયાં.
મહાવીરસ્વામીના નિર્વાણથી પાંચસો ચોર્યાશી વર્ષે શ્રી વજસ્વામી થયા. તે પછી ચોથું અને પાંચમું પૂર્વ વિચ્છેદ ગયું. તેના પહેલાં બીજું અને ત્રીજું પૂર્વ વિચ્છેદ ગયાનો કાળ મળ્યો નથી – એમ શ્રી પ્રકરણરત્નસંગ્રહના કાળસપ્તતિકા પ્રકરણમાં લખેલું છે.
૬૭. સાતમાં ગુણઠાણે મોક્ષની પણ અભિલાષા હોતી નથી :
एतच्चाप्रमत्तसंयतादाक् कर्तव्यम् । अप्रमत्तादीनां मोक्षेऽप्यनभिलाषात् ॥
(યોગપ્રકાશ સ્વો.વૃ.પ્ર.૩ જયવી. અર્થમાં) 4 અંશો શાસ્ત્રોના ૨૭
4 અંશો શાસ્ત્રોના ૨૬
