Book Title: Dashvaikalik Sutra
Author(s): Bhadrankarsuri
Publisher: Bhuvan Bhadrankar Sahitya Prachar Kendra
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005809/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zavaikA, : saMskRta chAyA-bhAvArtha-gujarAtI anuvAdaka : ' pU. dharmadivAkara AcAryadeva kana vijayabhuvanatilakasUrIzvarajI mahArAjanA paDyulaMkAra zrAvasti tIrthoddhAraka pUjaya AcAryadeva zrImad vijayabhaTUMkarasUrIzvarajI mahArAja prakAza bhuvana-bhaTUMkara sAhitya pracAra kendra-madrAsa Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vijayabhuvanatilakasUrIzvara jaina graMthamAlA/pa3 zrI AdIzvarAya nama: Atma-kamala-labdhi-bhuvanatilakasUri gurUnya namaH zrI dazavaikAlika sUtra (sa. chAyA, zabdAtha, bhAvAtha) - anuvAdaka - saMpAdaka pUjya AcAryadeva zrImaddavijaya bhuvanatilakasurIzvarajI ma. nA. paTTadhara pujya karNATaka kezarI AcAryadeva zrImad vijaya bhadrakarasUrIzvarajI mahArAjA. - sahAyaka - jinazAsana ArAdhanA TrasTa-muMbaI zrI bhAratanagara jaina saMgha-muMbaI Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzaka :bhuvanabhara sAhitya pracAra kendra vI. vI. vorA-madrAsa prAptisthAnaHlabdhibhuvana jana sAhitya sadana C/o N, C. SHAH Po-CHHAN-391740 Di.- BARUDA (GUJARAT) vIra saM. 2515 vikrama saM. 2045 ladhi saM. 28 nakala-1000 trIjI AvRtti mUlya-paThana pAThana mudraka-nijhAmapurA-vaDodarA Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - prakAzakIya - zrI dazavaikAlika sUtra saM. chAyA, zabdArtha, bhAvArtha saha 31 varSa pahelAM prakAzita thayela. te buka zramaNa saMghamAM eTalI upayogI banI gaI ke tenI hajAra-hajAra babbe AvRtti chapAvA chatAMya khalAsa thaI gaI ane mAgaNIo vadhatI ja gaI. sAdhu sAdhvInI A mAMgaNI ne lAgaNI jatAM vaDodarA nijhAmapurA phA. su. 10 nA zrI AdinAtha prabhunI sAlagiri prasaMge zrI caMdrakumAra bAbulAla jarIvAlA muMbaIthI vajA repaNa nimitte Avela. teoe kaMIka lAbha ApavA vinaMtI karI. tyAre temane kahyuM ke zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTane atre presa hovAthI kArya cAle che. ane zrI dazavaikAlika sUtranI khUba mAMga che te tame hajAra nakalane lAbha le. teoe vAtane saharSa vadhAvI lIdhI. pU. paramapakArI amArA graMthamALAnA pahelethI ja sarvA gINa vikAsa mATe pAyArUpa karNATaka kesarI, zrAvastI tIrthoddhAraka AcAryadeva zrImad vijaya bhadrakarasUrIzvarajI mahArAje ekavAra pharIthI graMtha upara daSTipAta karI vizeSa zuddhi karI ApI ghaNuM ja upakAra karela che. zuddhipatraka joyA pachI abhyAsuvarge paThana karavuM. dazavaikAlika sUtra" zuM che? tenuM eka uMDu avagAhana ciMtanazIla AcAryazrIe karela che. te khAsa vAMcavA bhalAmaNuM. graMtha prakAzanamAM sahayogI pU. A. pUNyAnaMda sa. pU. A vIrasena sU, munivarya vikamasena vijayajI ma.Adine A avasare natamastake vaMdanA karIye chIe. Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzanamAM sahAyaka jinazAsana ArAdhanA TrasTa-muMbaI ne kema bhUlAya? temanI udAratAthI ja A graMtha jaldIthI prakAzanane pAmyo che. prAMte abhyAsIvarga A graMthane abhyAsa karI nija jIvanane kRtArtha kare jethI sarvani zrama saphaLatAne pAme. graMthamAM jinAjJAviruddha kaMI lakhAyuM hoya te micchAmI dukakaDa. -prakAzaka - prAstAvikam - munijIvananI bAlapathI eTale ja zrI dazavaikAlika sUtra... munijIvananI bArAkhaDI eTale ja zrI dazavaikAlikasUtranuM adhyayana " zaikSa eTale navadIkSita, dazavaikAlikanuM adhyayana na kare tyAM sudhI vaDIdAkSA na thAya, ahAhA ...kevuM suMdara sUtra che! dazavaikAlika sUtra! saMyamasutone mAtAnI jema vAtsalya bharI preraNuM pradAna kare che. yugalanI jema saMyamavIrane AgaLa vadhavA pretsAhana Ape che. AgaLa vadhavA-pragati karato saMyamapathika pramAdanA utpathamAM cAlI na jAya mATe reDa signala banI "phaka jAvane saMdeze saMbhaLAve che. - bAlamuni manakanA nimitte....jANe hajAro manakamuni samAna saMyamIomAM Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ i saMyama dharmanuM sarjana dharmabhAvanuM ajana.. doSabhAvanuM visarjana....karavAnI kalyANakArI kAmanAmAMthI prAdurbhata thatuM jharaNuM eTale ja zrI dazavaikAlika sUtra... A sUtranA rtA pU. caudapUrvadhArI AcArya zrI zaabhavasUrIzvarajI ma. nA yathArtha jIvana caritrane jANyA pachI, pitA kevA hovA joIe? e jijJAsAnI tRpti sahaja thaI jAya che. ziSya pratyenI anupama hitakAritA ane vatsalatA joIne sAhajika bolI javAya : "maLe te AvA gurU maLe. evI mAMgaNI ane lAgaNuM thaI jAya evA pratibhAzALI gurU lAge! dazavaikAlikanA daza ja adhyayane che. enuM sAMketika prayajana daza zramaNa dharmonI ArAdhanA ane AcaraNa karavA prere che, dazavidha samAcArInI samajaNa-jJAna prApta karavA AMgaLI cIMdhe che. ' dazavaikAlikanI bhASA prAkRta hevAthI nUtana dIkSitone bhaNavAmAM tathA adhyayanamAM agavaDatA dUra karavA paropakArI anuvAdaklAsiddhahasta, zrAvastitIrthoddhAraka pU. A. zrI bhadrakarasUrIzvarajI ma. sA. atiparizrama laI 31 varSa pUrve zabdonA artha...bhAvArtha gurjaragirAmAM ra. bane saMkSipta hovAthI vidyArthI zramaNa, zramaNIone bahu ja anukula-sugama ane sarasa lAgavAthI tenI satata mAMga hevAthI graMtha trIjI vakhata prakAzita thaI rahyo che. - vIrabhikhu Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -- zudhdhipatraka -- pRSTha. na. paMkti zuddha 4 3 azuddha dho . mahagAra jyotiti teNIna amAvRtAH chaThTha cittavatyAM sabIja 2jasA: paramAM AtmAne ziehA . jAnAni cugati gaaragnao dharmo mahukAra jyotiH teNInA apAvRtAH chajajI cittavatyA sabIjA saja: parama AtmAne 15 ja giNahA jAnAti sugati gaaragaga vera vesa cera cerA eta che - - 2 da - niSTa pANi tiSa . prANa saMpAdya kANu : saMprazudya kADheNa Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTha na. pakti 102 108 116 121 121 127 128 132 135 138 140 144 153 154 157 160 161 161. 165 167 192 192 219 219 223 314 jha 15 V x . 14 14 3 19 17 16 22 1 17 21 20 5 13 azuddha sattA haja pratIpsita jAlAyeda tsu pUva dAtA sa gAcaraga bhattapANa khIjamathUna aNu mA ka rAmamyA durathitam samaya gAAnti dhAra sa'ga' eimyiAdi cakSuSAM gamiSyAmi tItha yA na mAdinI nA kAyava makSaNa zuddha satta hA pratIsthitam AlAcaveda dhruva adAtA sa gAcaragaMgaA bhattapANa bIjama zUna eNu mAdyaka rAyAmA dudhiSThitam sayama grAhayanti dhAra sasarga. eindriyAdi cAkSuSAM gamithyAmA tItayeA numAdinI na kAyavya. makSaNana Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTha naM. pakti azudadha zuddha 23ra 233 244 256 261 263 6 che ca* * tita mita gAthA 39 saralatAthI mAyAjate 14 cima cema' ! kuryA: 267 282 11 25 297 299 a00 . yupta ' 308 ha dAnta 309 yAzIvirSa AzIviSa prAsAdA prasAdA svaparA svAparAdha guNasAdhu guNarasAdhu: yatyena yunena parivaya paricarya yugma date abhigama abhigamma vIjayati vIjati akuThuM AkuThuM 3 khena dubena samAna samApana svAti mAyA taya tasya 22 adyaha 8 : pratita . pratisrota 20 varSa 313 0 % - 8 0 321 329 329 330 330 339 349 3papa yaha varSa* Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU.gurudeva zrI bhadraMkarasUrIzvarajI ma. sA.nA 58' mA sacamanA savatsaranA pAvana praveze prakAzita... pustaka prakAzanamAM tameAe ApyA anamAlA sahakAra aneA ame mAnIe khUba-khUba AbhAra. " zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa (haH candrakAntabhAI bI. jarIvAlA) muMbaI. * zrI bhAratanagara jaina ve. mU. saMdha grAnTa roDa, muMbaI * zrI kArelIbAga jaina sagha vAdarA * A prakAzanamAM dIpaka e. gAMdhI vaDAdarAvALAe sahayAga sAro ApyA che. prakAzaka Page #11 -------------------------------------------------------------------------- Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bharucamaNDana zrI munisuvratasvAmine namaH / zrI Atma-kamala-sabdhi-bhuvanatilakasUri gurubhyo namaH / ___ bhI bhutapheli zrI zayyambhavasUrIzvara viracitam zrI dazavaikAlika sUtram [sArtha] 1 kapa adhyayana, dhammo maMgalamuni, ahiMsA saMjamo to| devA vi taM namasaMti. jassa dhamma sayA mnno||1|| dhammo 'maMgalagatkRSTaM, ahiMsA saMyamastapaH / devA api taM na pasyanti, yasya dharme sadA manaH // 1 // dhammA-dharma maMgala taM-tene ujhi-utkRSTa namaMsaMti name che : ahiMsA-javayA jasTanuM saMmosaMyama dhame-dharmamAM tApa sayA-sadA tevA-deva maNa-mana vi-paNa Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazakAlika sUtra sAthe bhAvArthI--dharma utkRSTa maMgala che; ane ahiMsA, saMyama, tapa-e traNa dharma kahevAya che. jenuM mana pUrvokta dharmamAM haMmezAM varte che, tene deve paNa (manuSya vagere name emAM pUchavuM ja zuM?) namaskAra kare che. 1. jahA dumasta pupphesu, bhamaro Aviyai rasaM / Na ya puSkaM kilAmei, so a pINei appayaM // 2 // emae sanaNA mutA, je loe saMti sAhuNo / vihaMgamA va pupphesu, dANabhattesaNe rayA // 3 // yathA dumasya puSpeSu, bhranara Apivati rasam / na ca puppaM klAmayati, sa ca progayatyAtmAnam / / 2 / / evamete zranagA mujhA, ye loke santi sAdhavaH / vihaGgamA ina puSpeSu, dAna maktairaNe ratAH // 3 // jahA-jema limeI-pIDA kare che dumAssa-jhADanA se ya-te "phesulemAM piNe InRpta kare che bhamare-bramara apayaM-AtmAne Aviya-maryAdApUrvaka (Do- ema-e prakAre thoDa) pAve ee-A rasaM-rasa samaNAtapasvIo na-nahi muttA parigraha mAtrathI mUkAyela papha-puSpane jeje. ca vaLI Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mipuSpi adhyayanama lae-manuSyamAM * * va-peThe saMti-che dANIdhelA sAhuNe-sAdhuo bhisaNe-AhAranI zodhamAM vihaMgamA-bhamarAonI yA-rakta bhAvArtha -jema jhADanA phUlemAMthI bhamare rasane maryAdAmAM pIve che ane pitAne rasathI tRpta kare che, paraMtu phUlene pIDA pamADato nathI, tevI rIte A manuSyalokamAM rahelA tapasvIe ane sarva parigrahathI mUkAyelA jJAna Adi sAdhaka je sAdhue che, teo jema bhamarAo phUlane viSe, tema gRhasthoe Apela nirdoSa AhAranI gaveSaNAdhi)mAM parAyaNa rahe che. 2-3. * vayaM ca vittiM labbhAmo, na ya koI uvahammai / ahAgaDesu rIyaMte, pupphesu bhamarA jahA // 4 // vayaM ca vRtti lapsyAmaH, na ca ko'pyupahanyate / yathAkRteSu rIyaMte, puSpeSu bhramarA yathA // 4 // vayaM ame uvahammaI virAdhanA thAya 'vitti-vRtti, AhArAdi ahAgaDesuthAkRta (gRhastha pelabhAme-pAmIzuM tAnA mATe karelA AhAramAM) rIyaMtevicare che keIkAInI bhAvArtha-jema bhama bIjAne mATe ugelA vRkSonA phUlemAMthI rasa le che, tema ame paNa gRhasthAe pitAnA : naya nahi Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zivaikAlika sUtra sArA mATe taiyAra karelA AhAramAMthI AjIvikAne pAmIzuM, paNa kaI jIvanI hiMsA-virAdhanA thAya tema laIzuM nahi. 4. . mahugArasamA buddhA, je bhavaMti annissiyaa| nANApiMDarayA daMtA, teNa vuccaMti sAhuNo tti bemi // 5 // madhukarasamA buddhA, ye bhavanti anishritaaH| nAnApiNDaratA dAntAH, tenocyante sAdhava iti bravImi // 5 // mahakArasamA-bhamarA sarakhA | yA-AnaMda mAnanArA buddhA-navanA jANa daMtA-Indriya ane manane damanArA bhavaMti-heAya che teNa-te kAraNa mATe aNiyiAnizrA vagaranA 'gucaMti-kahevAya che (kulAdinA pratibaMdha rahita) sAhuNe sAdhuo nANA-judA judA tti-e prakAre piMDa-AhAramAM bemi-huM kahuM chuM bhAvArtha_ethI ja bhamarA sarakhA, tatvanA jANakAra, kulAdinA pratibaMdha-mamatA vagaranA, judA judA prakAranA (ghara dITha thoDo thoDo levAnI apekSAe, abhigraha vizeSanI apekSAe ane rasa vinAnA) AhAra AdimAM uga nahi pAmelAne ane Indriya tathA manane damanArA sAdhu kahIe, ema huM kahuM chuM. 5. Iti humapupikA adhyayanama. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAmadhyapUrva adhyayanama 2. zramaNyapUrvaka adhyayanama kahaM nu kujA sAmaNNaM, jo kAme na nivArae / pae paevisIaM(da)to, saMkappastavasaM go||1|| kathaM nu kuryAt zrAmaNyaM, yaH kAmAtra nivArayet / pade pade viSIdana, saMkalpasya vazaMgataH // 1 // kahuMzI rIte | | na nathI nu sepe (niMdAmAM) nivArae-nivAraNa karatA ujAjA-pALaze ? pae pae-pagale pagale sAmannasAdhupaNuM visIata-viSAda pAmatA je-je saMkepassa-saMkalpane kAma-kAmabhogone vasaMgaovaza thayelo bhAvArtha-je khoTA vicArane vivaza thaIne Dagale pagale kheda pAme che ane kAmagothI pitAnuM mana vArI zako nathI, te sAdhupaNuM kema pALI zakaze? 1. vatthagaMdhamalaMkAraM, itthIo sayaNANi ya / acchaMdA je na bhuMjaMti, na te cAitti vuci||2|| vastragandhAlaGkArAn , striyaH zayanAni ca / acchaMdA ye na bhuJjate, nAsau tyAgItyucyate // 2 // vattha-kapaDAM indhIo-strIo gaMdha sugaMdhIdAra cIjo ! sayaNANi-palaMga, Asana alaMkAra-ghareNAM ya-vaLI Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazakralika sUtra sAthe acchedA-je pitAne vaza nathI , se-te .. je-je (manuSya) cAI tyAgI . nanahi ttie bhuja ti-bhogave che | guccaI kahevAya che . bhAvArtha-suMdara vastro, sugaMdhIdAra padArtho, ghareNAM, mukUTa Adi alaMkAre, suMdara strIo ane palaMga vagere pitAne AdhIna na hovAthI jeo bhegavatA nathI, tene tyAgI na kahevAya; kAraNa ke tene meha temAM haju kAyama che. 2. je ya kaMte pie bhoe, laddhe vipiTTi kumvai / sAhINe cayai bhoe, se hu cAitti vuccai // 3 // yazca kAntAn priyAn bhogAn', labdhAn vipRSThataH karoti / svAdhInAn tyajati bhogAn , sa khu tyAgItyucyate // 3 // je ya-je mANasa sAhI-pitAne tAbe kaMte cAhavA lAyakaM caya-tyAga kare che pie-vhAlA se-te . e-blogone laThe-pAme chate cAI-tyAgI vipitrika-aneka prakAre tti-ema kubdha kare che | guccaI-kahevAya che bhAvArtha-je mANasa manehara, hAlo zabda Adi viSayane pAmIne zubha pariNAmathI pitAnA tAbAnA bhegone tyAga kare che, tene niyamA tyAgI kahe. 3. hu-nizca Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAmaNyapUrvaka adhyayanam samAi pehAi parivvayaMto, . siyA maNo nissaraI bahidvA / na sA mahaM no vi ahaM pi tIse, icceva tAo viNaIja rAgaM ||4|| samayA prekSayA parivrajataH syAnmano niHsarati bahirghA / na sA mama no'pyahamapi tasyAH; ityeva tato vyapanayedrAgam // 4 // mahu'-mArI. samAI sarakhI pahAI daSTi vaDe nAnathI. paribvaya tA-sa jamamAM vicaratA tri-pa siyA-kadAcit maNA-mana nissaraI nIkaLe mahindrAsa yamathI bahAra tanathI sAte ( strI ) ahu hu' tIse-teNIne icceva e pramANe tA-te strIthI viSNuijja-kADhI nAMkhe rAga rAgane bhAvArtha sva-para samAna dRSTie cAlatAM, je kadAca kanI vicitratAthI potAnuM mana saMyamathI bahAra nIkaLe, tA zubha adhyavasAyathI rAgane dUra karavA. jema ke-jenA upara rAga thayeA hAya, tenA upara evA vicAra karavA ke te mArI nathI ane huM teNInA nathI. sarvAM prANIe peAtAnA judA khudA mAM bhAgave che. 4. Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtra sAtha AyAvayAhI caya sogamallaM, __kAme kamAhI kamiyaM khu dukkhaM / divo viTTa(g), _evaM suhI hohisi separAo // 5 // AtApaya tyaja saukumArya, kAmAn kAma krAntaM khu duHkham / chindhi dveSaM vyapanaya rAga, evaM sukho bhaviSyasi samparAye // 5 // AyAvayAhI-AtApanA le | jhiMdAhi-nAza kara caya-tyAga kara dosa-Sa segamalaM-kAmalapaNuM | viNuIja-dUra kara kAme-kAmane rAga-rAga kamAhI-ulaMgha evaM e rIte kamiyaM-ullaMghAyeluM muhI-sukhI khu-nizcayathI hAhisi-thaIza dukakhaM-duHkha saMparAe saMsAramAM bhAvArtha-manane vaza karavA tuM AtApanA le! (unodarikA Adi tapa kara !) kamalapaNuM choDI de! kemalatAthI kAmanI IcchA pravarte che tathA strIone prArthanIya bane che. ema A banne bhAvanAne aMgIkAra karI kAmane ulaMdhI - dAbI de ! nahitara je kAma tane dAbaze te duHkha thaze! mATe zreSane cheda ane rAgane dUra kara ! ema karavAthI saMsArane viSe jyAM sudhI rahIza tyAM sudhI sukhI thaIza. 5. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samasyapUrvaka adhyayana pakkhaMde jaliyaM joiM, dhUmakeDaM durAsayaM / necchaMti vaMtayaM bho, kule jAyA agaMdhane // 6 // praskandanti jvalitaM jyotitiH, dhUmaketuM durAsadam / necchanti vAntaM bhoktuM, kule jAvA agandhane // 6 // pakhaMde-Azraya kare che neti IcchatA nathI jaliya-baLatI vaMtAMvameluM. joI-agnino g-gavavAne dhUmakeE dhumADAnA cihnavALI | kale-kulamAM.. durAsayaM-duHkhe sahana karI | jayA-janmelA zakAya evI | agaMdhane agaMdhana jAtinA nAga bhAvArtha...agaMdhana kulanA sApe dhUmADAnA cihavALI ane dulsaha jvAlAvALI agnimAM pese che, paNa vacelA viSane pAchuM pIvA IcchatA nathI. (te huM zrI jinavacanane jANa thaI, vipAke ati viSama evA viSayane tajIne paNa pharIthI bhegavavA kema IcchuM?) 6. dhiga(ra)tthu te jasokAmI, jo taM jiiviykaarnnaa| vaMtaM icchasi AveDaM, seyaM te maraNaM bhave // 7 // pikAju je vAsina, arUM naviARTHRI vAntamicchasi yAvaM, yaste maraNaM makva 7 // Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 dhigatyu-dhikkAra hA te te jasAzanA kAmI abhilASI jo re taMtu jIviyakAraNA-jIvavAne mATe ( asaMyama rUpa) arjunhe bhAgarAyassa ugrasena rAjAnI tuM siSThe zrI dazavaikAlika sUtra sAtha vaMta melAne Icchasi Icche che Ave -pIvAne seya-kalyANakArI adhagavaddhRiNA-ma dhakavRSNui kulanA ( samudravijaya rAjAne putra) tetane bhAvArtha hai kIrtikAmI ! (rathanemi !) tArA parAkramane dhikkAra hA! asaMyama jIvane jIvavA mATe, vamelI-bhagavAna neminAthe cheDelI evI mane tuM bhAgavavA Icche che ? A maryAdAne oLaMgavA karatAM tAre maravuM kalyANakArI che. cha. ahaM ca bhogarAyassa taM ca si aMdhagavihiNo / mA kule gaMdhaNA homo, saMjamaM nihuo cara // 8 // ahaM ca bhogarAjasya, tvaM cAsi andhakavRSNeH / mA kule gandhanau bhUva, saMyamaM nibhRtazvara ||8|| maraNu -maraNa bhava thAya mAhi phUle-kuLamAM gaMdhaNA--gadhana kulanA hAmA thaie sajale sa yamamAM nihuo-sthira manavALeSTa cara cAla Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAmasthapUrvaka adhyayanama. - bhAvArtha-huM ugrasena rAjAnI putrI chuM ane tuM samudra vijaya rAjAne putra che. Ama ApaNe ane uttama kulamAM janmIne gaMdhana kulanA nAga jevA na banIe! mATe saMyamamAMsarva duHkhanivAraka kriyAlApamAM sthira manavALe banI tuM vicara! 8. jai taM kAhisi bhAvaM, jA jA dicchasi naario| vAyAvidhdhuvva haDo, aTiappA bhavissasi // 9 // yadi tvaM kariSyasi bhAvaM, yA yA drakSyasi naariiH| vAtAviddha iva haDaH, asthitAtmA bhaviSyasi // 9 // jaI | | nArio strIone taM-tu vAyAvidhu-vAyarA vaDe halAvAyelI kahisikarIza 'zva-peThe - bhAva abhilASA haDAhaDa nAmanI vanaspati jA jA je je adviapA-calita cittavALo dichasi jeza | bhavisyasi thaIza * bhAvArtha-De rathanemi! tame je je strIonA rUpane. nIrakhaze ane te te pratye khoTA vicAro karaze, te jenuM mULa sajjaDa baMdhAyela nathI evI haDe nAmanI vanaspati. jema vAyarAthI ukhaDI jAya che, tema tame paNa saMyamamAM nahi baMdhAyela hoI saMsAramAM pramAda pavanathI halAvAyela. Ama tema bhaTaktA thazo! 9. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtra sAthe tIse so vayaNaM socA, saMjayAi subhAsiyaM / aMkuseNa jahA nAgo, dhamme sNpddivaaio||10|| tasyA asau vacanaM zrutvA, saMyatAyAH subhASitaM / aGkuzena yathA nAgo, dharma sampratipAditaH // 10 // tIse teNIna aMkaleNa-aMkuza vaDe - se-te jahA jema vayaNa-vacana nAgehAtho saccA sAMbhaLIne dhamma-dharmamAM saMjayAI--saMyamavALInA | saMpaDivAIo-sthira thayA subhAsiyasArAM kahelAM te | bhAvArtha saMyamavaMtI rAmatInA sArAM kahelAM vacanothI jema aMkuzathI hAthI sthira thAya, tema rathanemi dharmanA viSayamAM sthira thayA. 10. evaM karaMti saMbuddhA, paMDiyA pviykkhnnaa| viNiahaMti bhogesu, nahIM purisuramo ri remi zA parva nita sapuddhA, jafetA praviNa vinivartante bhogebhyo, yathA'sau purussottmH||iti bravImi / 12 / evaM e rIte paMDiyA sarvagrAhaka buddhizALIo karaMti-kare che pavikhaNuatyaMta vicakSaNa saMbuddhA sArI rIte baMdha pAmelA viaidruti-pAchA phare che Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mullAAra adhyayanA bhAgesubhAgethI jahA jema sense purimuttamA-puruSAmAM uttama bhAvArtha jema puruSAmAM uttama rathanemi rAjImatInA viziSTa - vacane viSaya viSathI pAchA haTyA, tema samya-jJAnathI viSayanA svabhAvanA jANu-samyagdaSTi, temaja vaselA bhAgane sevavArthI thatI pAyamAlIne pIchANanAra pApabhIrU AtmAe viSayAthI pAchA phare che. 11. iti zrAmaNyapUrvaka adhyayanamAM * 3. kSullakAcAra adhyayanam saMjame suTTiyappANaM, vippamukkANa tAiNaM / tesimeyamaLAA, nigraMthALa mahesaLa saMyame susthitAtmanAM vipramuktAnAM tAyinAm / teSAmidamanAcIrNe, nirgranthAnAM maharSINAm // 1 // 9 13. sajamensa yamamAM mukriyappANa-sthira AtmA . tesi'"temane aya A vALA vimuANa parigrahathI rahita tANa -sva-para-rakSaka aNAInna -AcaravA yogya nahi. ninga thANa nimra thAne mahesiNa maharSi ane bhAvAtha-sathA saMsArathI mukta thayelA, sva-para ubhayarakSaka ane sayamamAM siddhAntarItipUrvaka AtmAne rAkhavAvALA Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zekAlika sUtra sAthe nigraMtha maharSione, have pachI je AgaLa. batAvavAmAM Avaze te AcaravAyegya nathI. 1. uddesiyaM kIyagaDaM, niyAgamabhihaDANi ya / rAibhatte siNANe ya, gaMdhamalle ya vIyaNe // 2 // audezikaM krItakRtaM, niyAgamabhyAhRtAni ca / rAtribhaktaM snAnaM ca, gandhamAlyaM ca vIjanam // 2 // udesiya-udezIne kareluM ! siNANe-nAna kIyagAM-vecAtuM ANeluM ! ya-ane niyAga-AmaMtraNa karanAranuM | gaMdhamale sugaMdhIdAracIja ane levuM phUlanI mALA abhihaDANi ya-sAmo lAve. | ya-ane le padArtha vINe-paMkhe rAibha-rAtribhojana | bhAvArtha-sAdhune uddezIne karela AhArAdi, sAdhu nimitte vecAtuM lAvIne Ape, AmaMtraNa karanArane AhAra, sAdhu nimitte svagrAma AdithI sAme lAvelo AhAra, rAtribhejana, dezataH sarvataH snAna, sugaMdhIdAra padArtho, phUlanI mALa, paMkhe, e akathya che. 2. saMnihigihimatte ya, rAyapiMDe kimicchae / saMvAhaNA daMtapahoyaNA ya, saMpucchaNA dehapaloyaNA ya // 3 // Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suhalakAcAra adhyayam samidhigadyamatraM ca, rAjapiNDaH kimicchkH| saMvAhanaM dantapradhAvanaM ca, sampRcchanaM dehapralokanaM ca // 3 // saMnihi-ghI-goLa Adina | kimicchae-dAnazALAne AhAra saMcaya karavo saMvAhaNa-tailAdinuM mardana gihima-gRhasthanA vAsaNuM daMtapoyaNu-daMtadhAvata ya-ene saMpuchaNA-gRhasthane kurAla prazna rAyapiMDa-rAjapiMDa | dehapaleNa-darpaNamAM dehadazana bhAvArtha-ghI-gaLa rAkhavAM, gRhasthanA vAsaNamAM bhejana, rAjapiMDa, dAnazALA Adine AhAra, talAdinuM mardana, daMtadhAvana, gRha saMbaMdhI sAvadya gRhasthane pUchavuM ane ArisAmAM mukha Adi zarIranuM jevuM, e akathya che. 3. aTTAvae ya nAlIe, chattassa ya dhAraNaTAe / tegicchaM pAhaNApAe, samAraMbhaM ca joINo // 4 // aSTApadaM ca nAlIkA, chatrasya ca dhAraNamanarthAya / caikitsyamupAnahI pAdayoH, samArambhaM ca jyotiSaH // 4 // aThThAvae-jugaTu ramavuM | tegiSTha davA karavI nAlI-gaMjIphA vagerenI ramata pAhaNa-pagarakhAM chattassa-tranuM pAe-page dhAra dhAraNa karavuM samAraMbha AraMbha karavo aNukAe-anarthane mATe | joI-agnine bhAvArtha-jugaTu ramavuM (gRhasthane nimittAdi kahevu, pAsA nAkhavA, anarthakArI chatranuM dhAraNa karavuM, roganI cikitsA karavI, pagamAM bUTa paheravA ane agnine AraM, e akAya che. 4. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazAlika satra cAra sijjAyarapiMDaM ca, aasNdiipliyNke|. gihataranisijjA ya, gAyassubaTTaNANiya // 5 // nAnapaghA , pAnAnAni jApA sivAyarapiMDayAtarapiMDa rihaMtara e gharanI vacce bIje vaLI ThekANe AMsadI netaranI khurazI ya-vaLI pAliyaMkae khATalo vagere | gAyatsa zarIranuM ubraNANi sApha karavuM bhAvArtha-makAnamAlikanA gharane AhAra, netaranI khurazI, palaMga vagere upara sUvuM, gharanI vacamAM ke zerI vageremAM besavuM, mela vagere dUra karI zarIranI zebhA karavI, e akapya che. pa. gihiNo veAvaDiyaM, jA ya aajiivvttiyaa| tattAninvuDabhoittaM, AurassaraNANi ya // 3 // gRhiNo vaiyAvRttyaM, yA ca aajiivvRttitaa| taptAnivRttabhojitvaM, AturasmaraNAni ca // 6 // gihiNa-gRhasthanI || tattAnapAveluM AvahiyaM vaiyAvacca karavI | anivR-traNa.ukALA vagaranuM - joItta-pANI pIvuM bAjhavavAtiyA ati vagerathI ! mAu-AturatAthI rAvikA calAvavI saraNajisaNuM karyuM Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3. kSullakAcAra adhyayanama bhAvArtha-gRhasthInI vaiyAvacca karavI, sva-jAti Adi kahIne AjIvikA karavI, mizra-sacitta pANI pIvuM, duHkhI e pUrve bhagavela sukhanuM smaraNa karavuM, e akathya che. 6. mUlae siMgabere ya, ucchakhaMDe anivvuDe / kande mRle ya saJcitte, pale bIe ya aame||7|| sovaccale siMdhave loNe, romAloNe ya Amae / sAmudde paMsukhAre ya, kAlAloNe ya Amae // 8 // mUlakaH zRGgaberaM ca, ikSukhaNDamanirvatam / kando mUlaM ca sacittaM, phalaM bIjaM ca Amakam // 7 // sauvarSalaM saindhavaM lavaNaM, rumAlavaNaM ca Amakam / sAmudraM pAMzukhArazca, kRSNalavaNaM ca Amakam / / 8 // mUlae-mUla - bIe-bIja siMgabere-Adu Amae-kAcAM heya Icchu-zeraDInA vaccale saMcaLa khaDe-kakaDA siMdha-siMdhava aniblaDe-kAcA, pAkyA vagaranA, leNe-kAcuM mIThuM kaMde-kada ramANe-ramakakhAra mUle-mUla sAmudde-samudranuM lUNa sacitta-sacitta paMcukhAre-khAro le-phaLa . . . | kAlAleNe-kALuM lUNa bhAvArtha-kAcA-sacitta mULA, Adu, zelaDI, kaMda, mULa, phaLa, bIja, saMcaLa, siMdhava, lavaNa, khANanuM mIThuM, rema Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dAkrAvelika sUtra sAthe 12 khAruM, samudranuM lUNa, khArA, kALu lavaNuM, A sarva sacitta , vastu akalpya che. 7-8. dhutraNetti vamaNe vatthI kammavireyaNe / aMgane taMtavaLe (ne)ya, gAthAmaM vimUsaLe // 6 // savvameyamaNAinnaM, niggaMthANaM mahesiNaM / saMjamammiya juttANaM, lahu bhUyavihAriNaM // 10 // . dhUpanamiti vamanaM ca bastikarma virecanam / aJjanaM dantavarNaca, gAtrA'bhyaGgavibhUSaNe ||9|| sarvametadanAcIrNe, nirgranyAnAM maharSINAm / saMyame jJa yunhAnAM, ghumrUtaviddAriAm II?.II varNa-kapaDAM dhUpavAM tti-ema vaNe-vamana karavu vatthIkamsa-stikama viyaNa-reca levA ajaN-aMjana karavu dR'tavaSNu-dAMtane raMgavA gAyAbhaMga--zarIrane cALavu vibhUsaNe--ala kAra dhAraNa karavA sabhya: sava emaA aNAInna-akalpya nigsa thANa nimra thAne mahesiNa-maharSi Ane sajama si-sa yamamAM vruttANayukta lahubhaa-vAyunI peDe vihAriNa-vidvAra karanArane sAyA-paDAM dhUpathI khudAra karavAM, vamana karavu, gastika enImA mAhi levA, ca leve, surame Ave, Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - 3. sulakAcAra AsthAnamAM dAMta raMgavA, zarIrane cALavuM, alaMkAre dhAravA, A sarva kriyAo saMyamamAM yukta ane vAyunI mAphaka apratibaddha vihArI nigraMtha mahatmAone akathya che. -10. paMcAsavapariNAyA, tiguttA chasu sNjyaa| paMcaniggahaNAdhIrA, niggaMthA ujjudsinno||11|| sAbavArijJAtA, tripura 3 saMvAda paJcanigrahaNA dhIrA, nigranyA RjudarzinaH // 11 // paMcAsava-pAMca Avone | paMcaniSNahaNa-pAMca Indriyane pariNAyAsamasta rIte nigraha karanAra jANanAra * dhIre-dhIra tiguttA--traNa guptivALA nirgAthA-nigraMtha chamucha javanikAmAM ujajudesisesaralatAthI saMjayA-rakSA karanArA jenArA bhAvArtha-prANAtipAtAdi pAMca AzravanA jANakAra, managupti Adi traNa guptithI gupta, chakAya jIvanI rakSA karanAra, pAMca indriyane vaza karanAra ane dhIra tathA saMyamane upAya rUpe jenArA nirca hoya che. 11. AyAvayaMti gimhesu, hemaMtesu avaauddaa| vAsAsu paDisaMlINA, saMjayA susamAhiyA // 12 // AtApayanti grISmeSu, hemanteSu amaavRtaaH| vardhAsu pratisalInAH, saMpatAH susamAhitAH // 12 // Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sutra sAtha paDisa lINA-eka sthaLe rahI sajayA-sAdhue susamAhiyA--atize jJAna dimAM yatna karanArA AyAvaya ti-AtApanA le che gihesu-unALAmAM hetesu-ziyALAmAM avAuDA-vastra vinAnA vAsAsu--AAmAsAmAM bhAvAthate mahAtmAe unALAmAM AtApanA le che, ziyALAmAM vajra vag2aranA rahe che ane cAmAsAmAM eka sthaLe rahI jJAnAdimAM ujamALa rahe che. 12. parisahariudaMtA, dhUamohA jiiMdiyA | saMghanuvavaDhA(ddI)LaTTA, pati maittino // 2 // pariSaharipudAntA, dhRtamohA jitendriyAH / sarvaduHvatrANArthe, prAmanti mayaH ||orU| karavAne pamati-udyama kare che mahesiNA-moTA RSie bhAvArtha -pariSahuM zatrune dIne, mAhune dUra karIne ane indriyAne jItIne te mahAtmAe sa` duHkhanA kSaya parisahapiriSaharUpI verIne dAMtA-damanArA yUamAhA-mehane dUra karanArA jiikriyA-jitendriyA karavAne udyama kare che. 13. savvadu-sarva duHkhane pahINI atize nAza sudharanArUM jJAnaM, jussahArUM.sahettu ca / keittha devalopasu, kei sijhaMti nIrayA // 14 // Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3. kSullakAcAra adhyayanama duSkarANi kRtvA ca dussahAni sahitvA ca / ke'pyato devalokeSu kecitsiddhayanti nIrajaskAH ||14|| durAi-duSkara kAmAne karttiANa karIne dussahA"--duHkhe sahana karavAyeAgya keI keTalAka Itya-ahIMthI devalAesu-devalAkamAM sijja ti-siddhi pAme che sahettu ya-sahana karIne nIyA-kama rUpI rathI rahita bhAvArtha -AvAM uparokta anAcI nA tyAga Adi duSkara kAryo karIne ane du:sahu AtApanA Adi karIne keTalAka mahiSae ahIMthI devalAkamAM jAya che ane kAya karI mekSe jAya che. 14. khatrittA putrakammAI, saMjameNa taveNa ya / siddhimaggamaNupattA, za tArUno nivrue. tti vaimi // " kSapayitvA pUrvakarmANi saMyamena tapasA ca / siddhimAnanuprAptAH, tAyinaH parinirvRtA ( vAnti) rUti pravImi // 1 // khavittA-khapAvIne pukhvakammAi-pUrva karmone sajameNa-sathama vaDe taveNu-tapa vaDe siddhimagga -siddhimA te aNupattA-pAmyA tAiNA-chakAyanA rakSaka parinizruDesava` prakAre siddhi pAmyA Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI harAyekAlika sUtra sAthe bhAvAtha mahiSa e devaleAkamAM gayA che, te tyAMthI vIne A manuSyalAkamAM AvIne sayamathI ane tapathI khAkI rahelA karmone khapAve che. evI rIte kramasara samyagdarzanAdi mekSamA pAmIne sva-para-rakSaka manI meAkSe jAya che. 15. iti kSullakAcAra adhyayanam. 11 4. SavanikA adhyayanam suaM me AusaM! teNaM bhagavayA evamavakhAyaM, iha khalu chaDjIvaNiyA nAmajjhayaNaM samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNa kAsaveNaM paveiA suakkhAyA supannattA, seyaM meM ahijjiuM ajjhayaNaM padmavannI zA zrutaM mayA AyuSman ! tena bhagavataivamAkhyAtaM, (eSA) iha khalu SaDjIvanikA nAmAdhyayanaM zramaNena bhagavatA, mahAvIreNa kAzyapena praveditA svAkhyAtA suprajJaptA, zreyo me adhyetuM adhyayanaM dharmaprajJaptiH // 1 // suya-sAMbhaLyuM che seme Ausa teNa--AyuSyamAna bhagavayA-bhagavate avaJA rIte akrRkhAya kahyuM che Ihyu ardhI khalu-nizcayathI chajjINiyA javanikAya nAma nAmanu Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. pachavani adhyayama ajhayaNa-adhyayana akakhAyA-kahyuM che samaeNuM-zramaNa supannattA-sArI peThe amalamAM bhagavayA-bhagavaMte mUkIne kahyuM che mahAvIreNu-mahAvIre seya kalyANakArI che kAsaveNu-kAzyapagetrIe me mane paIA-kevalajJAnathI jANIne ahiGi -bhaNavAnuM su-bhalI pare dhammapannatti-dharmane prarUpavAvALu bhAvArtha-(sudharmAsvAmI jaMbusvAmIne kahe che ke, 'he AyuSyamAna jaMbU! meM bhagavAna zrI mahAvIradeva pAsethI sAMbhaLyuM che ke te kAzyapagetrIya bhagavAne A SaDUchavanikAya nAmanuM adhyayana kevalajJAna vaDe jANIne parSadAmAM kahyuM ane pite te pramANe pALyuM. te A dharmaprajJapti adhyayana bhaNavuM mAre zreyaskara che. kayarA khalla sA chajjIvaNiyA nAmajjhayaNaM samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM kAsaveNaM paveiA suakkhAyA supannattA seaM me ahijiuM ajjhthaLa paHpArI pAzA. katarA khalu sA SaDjIvanikAnAmAdhyayanam , zramaNena bhagavatA mahAvIreNa kAzyapena praveditA svAkhyAtA suprajJAnA zreyo me adhyetuM adhyayanaM dharmanajJaptiH // 2 // yara=kayuM? bAkInA zabdArtha para pramANe, Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtra sAthe - bhAvArtha-ziSya prazna) he bhagavan! kayuM te chajajavanikA nAmanuM adhyayana zramaNa bhagavAna zrI mahAvIrasvAmI kAzyatrIe jJAnathI joyuM, kahyuM ane pALyuM? te bhAvu mAre zreya242 che. 2. imA khalu sA chajjIvaNiyA nAmajjhayaNaM / samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM kAsaveNaM paveiA suakkhAyA supannattA seaM me ahijiuM ajjhayaNaM dhammapannattI // 3 // . eSA khalu sA SaDjIvanikA nAmAdhyayanam / zramaNena bhagavatA mahAvIreNa kAzyapena praveditA svAkhyAtA suprajJaptA zreyo me adhyetuM adhyayanaM dhrmprjnyptiH||3|| zabdArtha upara pramANe jANI le. bhAvArtha...he ziSya ! je AgaLa batAvuM chuM te cha jIvanikA nAmanuM adhyayana, kAzyapagetrIya zramaNa bhagavAna zrI mahAvIradeve jANyuM, kahyuM ane pALyuM. te dharmane jaNAvnaar adhyayana sara bhane (tana) zreya242 che. 3. taM jahA-puDhavikAiAAukAiA teukAiA, vAukAiA vaNassaikAiA tasakAiA // 4 // puDhavI cittamaMtamakkhAyA azagajIvA, puDhosattA annatya sasthapariNaeNaM // 5 // Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. SaDajvanikA adhyayanama AU cittamaMtamakakhAyA aNegajIvA, puDhosattA annattha satthapariNaeNaM // 6 // teU cittamaMtamakakhAyA aNegajIvA, puDhosattA annattha satthapariNaeNaM // 7 // vAUcittamaMtamakkhAyA aNegajIvA, puDhosattA annattha satyapariNaeNaM // 8 // vaNassa cittamaMta makkhAyA, aNegajIvA / puDhosattA annattha satyapariNaNaM // 9 // tadyathA - pRthivIkAyikA aSkAyikAstejaH kAyikAH, vAyukAyikA vanaspatikAyikAsakAyikAH // 4 // pRthivI cittavatyAkhyAtA, anekajIvA / pRthaksattvA anyatra zastrapariNatena // 5 // ASazcittavatya AkhyAtA anekajIvAH / pRthaksattvA anyatra zastrapariNatena // 6 // tejazcittavadAkhyAtaM anekajIvam / pRthaksacvamanyatra zastrapariNatena // 7 // vAyuzcittavAnAkhyAtaH anekajIvaH / pRthaksattvaH anyatra zastrapariNatena // 8 // 25 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka vanaspatizcittavAnAkhyAtaH anekajIvaH / pRthaksattvaH anyatra zastrapariNatena // 9 // ta jahAte A pramANe puDhavikAIA-pRthvIkAyanA AukAi-akAyanA teukAi-agnikAyanA vAukrAi-vAyukAyanA vaNassaIkAIAnaspati phAyanA zrI dasatheAlika sUtra sAtha tasakAIA-trasakAyanA puDhavI-pRthvI cittama'ta'-jIvavALI akhAyA-kahI che aNugajIvA-aneka jIva puDhA--judA judA sattA va che annatya-khIje ThekANe sathazastra vaDe pariNaaNacitta thayelI bAkInA pahelAnI mAphka zabdArtha samajavA. bhAvAthate SaDUjIvanikAya A pramANe-pRthvIkAya, akAya, teukAya, vAukAya, vanaspatikAya ane trasakAya. pRthvI jIvavALI che. temAM aneka jIvA che. te sarve judA judA che. bhinna bhinna va-rasa-ga Mdha-spa vALI pRthvI rUpa svakAya, agni--jaLa Adi parakAya ane sva-para ubhaya rUpa ubhayakAya-ema traNa prakAranA zastrothI acitta ( jIva vinAnI ) thayelI pRthvI vinA bAkI pRthvI sacitta ( jIvavALI ) che. 4-5. pANI sacitta che. temAM aneka jIvA che. te sarve judA judA che. para Mtu agni Adi parakAya, svakAya ane ubhayakAya zastrathI acitta thayela pANI vinA sa` pANI sacitta che. 6. agni citta che. temAM aneka ave che. te sUve judA Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. javanikA azakya judA che. akAya, parakAya ane umyakAya zastrathI acitta thayela agni vinA bIve agni sacitta che. 7. vAyu sacita che. temAM aneka ja che. te sarve judA judA che. svAya, parakAya ane ubhayakAya zastrathI acitta. thayela vAyu vinA sarva vAyukAya sacitta che. 8. vanaspati sacitta che. temAM aneka jIve che. te sarve judA judA che. svakAya, parakAya ane ubhayakAya zastrathI acitta. thayela vanaspati vinA bAkInI vanaspatikAya sacita che. 9. taM jahA-aggavIA, mUlabIA, porabIA, khaMdha. bIA bIaruhA, saMmucchimA taNalayA, vaNassaikAiA sabIA cittamaMta-makkhAyA aNegajIvA puDhosattA annattha satthapariNaaNaM // 10 // taprathA-agrabIjA mUlabIjAH parvabIjAH skandhabIjAH vIgaDha: samUchamAratA, vanaspati virATa sabIjazcittavanta AkhyAtA anekajIvAH pRthaksattvA anyatra zastrapariNatena // 10 // agabIAagra bhAga rUpI ! bIasahanAvavAthI uge evA bIjavALA samucchimA-bIjanA abhAve mUlabIA-mUlarUpI bIjavALA uge evA pirabIA-gArUpI bIjavALA taNakhUNa baMdhabImA-skaMdharUpI bIja- laya-vatA jaLA . Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikalika sUtra sAthe vaNassaIkaIA-vanaspati- | aNagajIvA-aneka jIvavALA kAyanA pusattA-judA chavavALA sabIA-bIjavALA annattha-sivAya cittamaMta sacitta satya pariNueNuM-zastra pariakhAyA-karyuM che mutathI bhAvArthaagrabhAga rUpI bIjavALA karaMTa Adi, mULa bIjavALA kamala Adi, gAMTha rUpI bIjavALA zelaDI Adi, skaMdha bIjavALA vaDa Adi, bIjathI uge te ghauM, DAMgara vagere, prasiddha bIjanA abhAve uge te tRNuM-latA vagere, A badhI vanaspati bIja sahita jIvavALI aneka jIvavALI te sarve judA judA che, paNa zastrothI acitta thayela vanaspatimAM jIva hotA nathI. 10. se je puNa ime aNege bahave tasA pANA, taM jahA-aMDayA poyayA jarAuA rasayA saMseimA, saMmucchimA ubbhiyA uvavAiA jesiM kesiMci, pANANaM abhikaMtaM paDikkaMtaM saMkuciaM pasAriaM, ruyaMbhaMtaM tasiyaM palAiaM AgaigaivinnAyA je a kIDapayaMgA, jA ya kuMthupipIliA, savve beiMdiyA, savve teiMdiyA, savve cariMdiyA, savve paMciMdiyA, savve tirikkhajoNiA, savve neraiA, savve maNuA, savve devA, savve pANA Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - 4. pachavanikrA adhyayanama 28. prmaahmmiaa| eso khalu chaTTo jIvani. kAo tasakAutti, pavuccai / / suutr-1|| aya ye punaramI aneke bahavastrasAH prANAH, tadyathAaNDajAH potajA jarAyujA rajasAH saMsvedimAH, sammUcchimA udbhijjA. aupapAtikA yeSAM keyAzcit prANinAM, abhikrAntaM pratikrAntaM saGkucitaM prasAritam rutaM bhrAntaM trastaM palAyitaM, AgatigativijJAtAraH, ye ca kITapataGgAH, yAzca kunthupipIlikA, sarve dvIndriyAH sarve trIndriyAH sarve caturindriyAH sarve paJcendriyAH sarve tiryagyonayaH sarve nairayikAH sarve manujAH sarve devAH sarva prANina:: paramadharmANaH, eSa khalu SaSTho jIvanikAyastrasakAya iti procyate // suutr-1|| sehave jarAuA-jarAyuja rasayA-saMja puNa-vaLI saMseIa saMdima dhabhe-mA saMmucchimasaMmUcchima maleza-bhane uksiyA-jamIna bhedIne thayela yh-| uvavAIA-aupapAtika jesiM kesiM ci-je koI pANA-chava pANuNuM-prANIone tanahA-teM bhI prabhArI abhi%taMsAmAM AvatA alyA-aMDaja paDita-pAchA vaLatAM pAyathA-potaja saMkuciya-zarIra samacatA Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * * * A dazakAlika sUtra sAthe pasAri-pasAratAM paMciMdiyA-pAMca IndriyavALA rUaMzabda karatAM tirikha-tiryaMca bhata-bhamatAM jeNiyA-monivALA tasiaM-trAsa pAmatAM nerIA nArakI palAi-nAsI jatAM mahuA-manuSpo AgaI-AvuM devA-devatA gaI javuM pANa-jIva vinAyA-vizeSa jANatAM paramAhasmiA-parama sukhanA je a-jeo - abhilADI kIDapayaMgA-kIDA, pataMgIyA ese A ja ane vaLI khalu-nizcayathI kuMthu-kuMthavA cho-chadro pipIliA-kIDIo . ivanikA-javanikAya sa - tasAu-trasakAya beinDiyA-beIndriya tti-ema teinDiyA-Indriya pavucaIkahevAya che cauridiyA-cAra IndriyavALA | bhAvArtha--aMDaja-IMDAthI pedA thayela paMkhI Adi, pitaja-pitathI pedA thayela hAthI vagere, jarAyuja-eramAMthI utpanna thanArA manuSya Adi, rasaja-calita rasathI thayela dArUnA kIDA Adi, saMsadima-parasevAthI pedA thayela ju Adi, saMmUchima-svAbhAvika pedA thayela deDakAM Adi, udubhijajajamIna bhedIne pedA thayela tIDa Adi, opapAtika-upapAtathI pedA thayela deva, nArakI; AmAMthI keTalAkanuM sAmuM AvavuM, pAchA haThavuM, zarIra sacivuM, avaMyanuM pasAravuM zabda Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. SaDajIvanikA adhyayanama 1 avo, labhavu trAsa pAbhayeo, hoDavu, gamanAgamana vu, e Adi kriyAo karavAthI trasa jIve che, ema jANI zakAya che. te jIvA ke karamIyA vagere sarve be indriyavALA, kuthuvA, kIDI vagere sarve traNa indriyavALA, pataMgIyA vagere save cAra indriyavaannaa, pAMca indriyavAlA sarve tiryathA, nAraDIo, manuSyo ane devatAe; A sarve prANIe sukhanA abhilASI che ane duHkhanA dveSI che. A chaThThI jIvanA samUhane trasakAya aDDe che. (sUtra - 1) iccesiM chaNhaM jIvanikAyANaM neva sayaM daMDaM samAraMbhijjA, nevannehiM daMDaM samAraMbhAvijjA, daMDaM samAraMbhaMte vi anne na samaNujANAmi, jAvajjIvAe tivihaM tiviheNaM maNeNaM vAyAe kAraNaM na kareMmi, na kAravemi, karaMtaMpi annaM na samaNujANAmi tassa bhaMte ! paDikkamAmi niMdAmi girahAmi appANaM vosirAmi // sUtra- 2 // ityeSAM SaNNAM jIvanikAyAnAM naiva svayaM daNDaM samArabheta, naivAnyaiH daNDaM samArambhayet daNDam samArabhamANAnapi anyAn na samanujAnIyAda, yAvajjIvam trividhaM trividhena manasA vAcA kAyena na karomi, na kArayAmi, kurvantamapyanyaM na samanujAnAmi tasya bhadanta ! pratikramAmi nindAmi gami AtmAnaM vyutsRjAmi || sUtra -2 // Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtra sAthe IgresiMe prakAre | vAyAe-vacana vaDe kANuM-kAyA vaDe javanikAyANuM-javanikAne | na karemi-na karUM neva-nahi ja na karemi na karAvuM saya-pate karatapi-karatAne paNa daMDha-hiMsA anna anyane samAraMbhijjA-AraMbha kare na-nahi anehiM bIjA pAse samaNujANumi anudAna ApuM samArabhAvijA AraMbha - tassa tene karAve bhate-he bhagavaMta samAraMbhaMte-AraMbha kara- | niMdAmibiMdu chuM nArAone garihAgiNuM chuM samaNujANumi-anumoduM chuM , apAyuM-AtmAne jAvajachavAe-jIve tyAM sudhI visirAmi-vosirAvuM chuM tivihe-traNa karaNe ! paDikkamAmi-pAchA vaLuM chuM maheNuM-mane vaDe bhAvArtha-pUrvokta cha jInA samUhane mAravA rUpa daMDa pite na kare, bIjA pAse na karAva, bIje kaI karatA hoya tene sAre na jANe-anudanA na karavI. (AvuM prabhu zrI mahAvIradevanuM pharamAna sAMbhaLI ziSya kahe che ke- ) huM jIvIza tyAM sudhI trividhe trividha mana-vacana-kAyAthI kaMI jIvanI hiMsA karIza nahi, karAvIza nahi ane karatAne sAre mAnIza nahi. A traNa prakArane daMDa (hiMsA) pUrve je meM karyo hoya tenAthI huM pAcho haThuM chuM, mArA karAyelA daMDane AtmasAkSIe niMduM chuM, guru. AdinI sAkSIe bahu chuM ane bhUtakALamAM daMDa karanArA AtmAnA niMdanIya pariNAmane tyAga karUM chuM. (satra-2) Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. SaDajIvanikA adhyayanama paDhame bhaMte! mahatvae pANAivAyAo veramaNaM, savvaM bhaMte! pANAivAyaM paJcakakhAmi, se suhumaM vA bAyaraM vA, tasaM vA thAvaraM vA, neva sayaM pANe aivAijjA, nevannehiM pANe aivAyAvijjA, pANe aivAyaMte vi annena samaNujANAmi jAvajjIvAe tivihaM tiviheNaM maNeNaM vAyAe kAraNaM na karemi na kAravema karataM pi annaM na samaNujANAmi tassa bhaMte paDikkamAmi niMdAmi garihAmi appANaM vosirAmi paDhame bhaMte! mahatvae uvaTTiomi savvAo pANAivAyAo veramaNaM // 1 // sUtra- 3 // C (saM0 chA0 ) prathame bhadanta ! mahAtrate prANAtipAtAdviramaNaM, sarva bhadanta ! prANAtipAtaM pratyAkhyAmi, tadyathA - ( atha) sUkSmaM vA bAdaraM vA sevA sthAvaraM vA naiva svayaM prANino'tipAtayAmi naivAnyaiH prANino'tipAtayAmi prANinaH atipAtayato'pyanyAna samanujAnAmi yAvajjIvaM trividhaM trividhena manasA vAcA - kAyena na karomi na kArayAmi kurvantamapyanyaM na samanujAnAmi tasya bhadanta ! pratikramAmi nindAmi garhAmyAtmAnam, vyutsR 3 . 33 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaimalika sUtra sAthe 34 jAmi prathame bhadanta ! mahAvrate upasthito'smi sarvataH praannaanizAtAdimaN // ? / / sUtra-3 / paDhame-pahelA bhate-bhagavata mahavvaye-mahAvratane viSe pANAvAyAo-prANAti pAtathI veramaNa aTakavu. sabhya sarvathA pANAvAya -prANAtipAta paccakkhAmi-tyAga karUM chuM vA athavA mAyara-bAdara neva=nahIM ja sayapAte pANeprANAne aIvAIjjA haNIrA ,aIvAyAvijjA-haNAvIza aivAya te-DatAMne ane bIjAete uddhimi-ucco chu sabhyA-sa thA se-te suhuma-sUkSma ( nAnuM) bhAvAtha he bhagavaMta ! pahelA mahAvratamAM prANAtipAtathI ( jIvahiMsAthI ) pAchA haThuM chuM. huM bhagavan ! sathA jIvAne mAravAnA paccakkhANu karU chuM. sUkSma ke bAdara, trasa ke sthAvara-ema sa jIvAne huM pote mArIza nahi, bIjA pAse marAvIza nahi ane mAranArane sArA jANIza nahi. maraNapata trividha trividhe mana-vacana-kAyAe karI ' jIvahiMsAne karUM nahi, karAvuM nahi ane karanArane anumodIza nahiM. jo koI jIva atItakALamAM haNAyeA hAya to huM te pApathI pAchA haeNThuM chuM, AtmasAkSIe niMduM chuM ane gurusakSIe gahuM chuM. te AtmAnA ghRNAspada adhyavasAyanA tyAga karU chuM. tyAga karIne he bhagavan! sarvathA jIvadayAMpAlana rUpa prathama mahAvratamAM huM... rahuM chuM. ( sUtra-3 ) Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 4. jIvanika adhyayanama ahAvare ducce bhaMteM ! mahavvae musAvAyAo veramaNaM, savvaM bhaMte ! musAvAyaM paJcakkhAmi. se kohA cA lohA vA bhayA vA hAsA vA neva sayaM musaM vaijA, nevannehiM musaM vAyAvijA, musaM vayaMte vi anne na samaNujANAmi, jAvajjIvAe tivihaM tiviheNaMmaNeNaM vAyAe kAeNaM na karemi na kAravemi karataM pi annaM na samaNujANAmi, tassa bhaMte ! paDikamAmi niMdAmi garihAmi appANaMbosirAmi.ducce bhaMte! mahatvae uvaTriomisabAo musAvAyAo veramaNaM // 2 // suutr-4|| (saM0 chA0) athAparasmin dvitIye bhadanta ! mahAvate mRpAvAdAdviramaNaM, sarva bhadanta ! mRvAvAdaM pratyAkhyAmiH tadyathA-krodhAda vA lobhAvA bhayAdvA hAsyAdvA, naiva svayaM mRA vadAmi, nevA'nyaiH mRSA vAdayAmi, mRSA vadato'pyanyAn na samanu nAnAmi yAvajIvaM trividhaM trividhena manasA vAcA kAyena na karomi na kArayAmi kurvantam api anyaM na samanujAnAmi tasya bhadanta ! pratikramAmi nindAmi garhAmi AtmAnaM vyutsRjAmi. dvitIye bhadanta ! mahAvrate upasthito'smi sarvato mRpAvAdAdviramaNam // 2 // suutr-4|| Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 ahunhave avare--pahelA pachInA duccu-khIjA bhate bhada ta cuMsAvAyAe!-AvAdathI susAvAya mRkhyAvAda se te kAhA-prApathI lAhA-lAbhathI zrI dazavaikAlika sUtra sAthe bhAbhayathI hAsA hAsyathI neva=nahI ja saya-Ate musa'-asatya vaIjjA-mAlIza vAyAvijjA--khetalAvIrA vaya te-khelanArane - bhAvAtha he bhagavan! khIjA mahAvratamAM sarvathA asatya khAlavAnA tyAga karU chuM. he bhagavan ! AmaraNAnta krodhathI, aAbhathI, bhayathI tathA ' hAsyathI huM asatya melIza nahi, bIjAnI pAse khelAvIza nahi ane khelanArane anumedIza nahi. jAvajajIva trividha trividhe mana-vacana-kAyAe karI jI khAlIza nahi, kheAlAvIza nahi ane melanArane bhale jANu nahi. kadAca pUrve asatya e!layu hAya te pApathI huM bhagavan ! huM pAchA haThuM ka, te pApane AtmasAkhe ni Mdu chuM ane gurusAkhe gahu chuM. te azuddha pariNAmathI Atmane vArUM chuM. tema karIne sathA asatyavAdanA virAma rUpa khIjA mahAvratamAM rahuM chuM. ( sUtra-4) ahAvare tacce bhaMte! mahavvae adinnAdANAo veramaNaM. savvaM bhaMte ! adinnAdANaM paccakkhAmi. se gAme vA nagare vA raNNe vA appaM vA bahuM vA aNuM vA thUlaM vA vittamaMtaM vA avittamaMtaM vA Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37 4. pachavanika adhyayanama neva sayaM adinnaM gihijA nevannehiM adinnaM giehAvijjA, adinnaM giNhate vi anne na samaNujANAni. jAvajjIvAe tivihaM tiviheNaM maNeNaM vAyAe kAeNaM na karemi na kAravemi karataM pi annaM na samaNujANAmi tassa bhaMte ! paDikamAmi niMdAmi garihAmi appANaM vosi. rAmi. tacce bhaMte ! mahavvae uvaTiomi savAo adinnAdANAo veramaNaM // 3 // suutr-5|| (saM0 chA0) athAparasmistRtIye bhadanta ! mahAvate'dattAdAnAdviramaNaM. sarva bhadanta ! adattAdAnaM pratyAkhyAmyatha grAme vA nagare vA 'raNye vA alpaM vA, bahu vA, aNu vA sthUlaM vA, cittavadvA'cittabahA naiva svayaM adattaM gRhNato'pyanyAn na samanujAnAmi yAvajjIvaM trividhaM trividhena manasA vAcA kAyena na karomi na kArayAmi kurvantamapyanyaM na samanujAnAmi tasya bhadanta ! pratikramAmi nindAmi gAmyAtmAnam vyutsRjAmi tRtIye bhadanta ! mahAvate upasthito'smi sarvato adattAdAnAdviramaNam // 3 // suutr-5|| tamya-trI | mAme-mamA AdinanahIM ApelA narendranagaramAM AdANA-grahaNathI araNe-araNyamAM Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dakAlika sUtra sAthe 5 alpa acittamaMtaacitta bahu bahu giNihajA-ledAza aNuM-thoDuM giNahAvijA-levarAvIza zUla-jhAjhuM gihatevi-lenArane paNa cittamaMta-sacitta bhAvArtha-he bhagavana ! trIjA mahAvratamAM sarvathA cerI karavAne tyAga karUM chuM. tenA huM paccakhANa karuM chuM. gAmamAM, nagaramAM ke araNyamAM, alpa mUlyavaMtI ke ghaNI mUlyavaMtI, nAnI ke meTI, sacitta ke aMcita kaI paNa vastu huM tenA mAlikanA ApyA vinA laIza nahi, bIjA pAse levarAvIza nahi ane letAne anumodIza nahi. jAvajajIva trividha trividhe manavacana-kAyAthI cerI karuM. karAvuM ke karatAne anumedIza nahi. pUrve corI karI hoya te pApathI pAchA haThuM chuM, te pApane AtmasAkhe niMduM chuM ane gurusAkhe gaNuM chuM. te asat adhyavasAyathI AtmAne vAruM chuM. ema sarvathA corIne tyAga karIne trIjA mahAvratamAM rahuM chuM. (sUtra-1) ahAvare cautthe bhaMte ! mahavvae mehuNAo veramaNaM, savaM bhaMte ! mehuNaM paccavakhAmi, se divvaM vA mANusaM vA tirikkhajoNi vA neva sayaM mehaNaM sevijA, nevannehi mehuNaM sevAvijjA, mehuNaM sevaMte vi anne na samaNujANAmi jAvajjIvAe tivihaM tiviheNaM maNeNaM vAyAe kAraNaM na Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. 17vanikA adhyayanama karemi na kAravema karataM pi anna na samaNujANAmi tassa bhaMte ! paDikkamAmi niMdAmi garihAmi appANaM vosirAmi cautthe bhaMte ! mahavae uvaTTiomi savAo mehuNAo veramaNaM / / 4 / / sUtra -6 // 38 (saM0 chA0 ) athApare caturthe bhadanta ! mahAvrate maithunAd viramaNaM sarve bhadanta ! maithunaM pratyAkhyAmyatha divyaM (daivaM ) vA mAnuSaM vA tairyagyonaM vA naiva svayaM maithunaM seve, naivA'nyaiH maithunaM sevayAmi maithunaM sevamAnAnapyanyAnna samanujAnAmi yAvajjIvaM trividham trividhena manasA vAcA kAyena na karomi na kArayAmi kurvantamapyanyaM na samanujAnAmi tasya bhadanta ! pratikramAmi nindAmi garhAmyAtmAnaM vyutsRjAmi, caturye bhadanta ! mahAvrate upasthito'smi sarvato maithunAdviramaNam // 4 // sUtra- 6 // * tirikjoNIya -ti 'ca yAni cathe cothA mehuNAo-maithunathI mehuNa - maithuna divva-deva saMbadhI mAsa-manuSya saMbaMdhI sabaMdhI sevijjA-sevIza sevAvijjA-sevarAvIza seva tevi sevatAne paNa bhAvAtha he bhagavan ! ceAthA brahmacarya' mahAvratamAM sathA maithunanA (viSayasevananA) tyAga 43 chu. te maithuna deva samadhI, Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 zrI dazakAvailika sUtra sAthe manuSya saMbaMdhI ke tihu~ca saMbaMdhI huM pote sevuM nahi, khIjA pAse sevarAvuM nahi ane sevatAne anumAduM nahi, jAva- jIva trividha trividhe mana-vacana-kAyAthI madhuna sevuM nahi, sevarAvuM nahi ane sevatAne anumeduM nahi. pUrve tevI pravRtti karI hAya te pApathI pAche haThuM chuM, te pApane AtmasAkhe ni Mdu chuM ane gurusAkhe gahu chuM. azuddha adhyavasAyathI AtmAne vArU chuM. ema sarvathA maithunanA tyAga karI catu bhaDDAvratamAM rahu~ chu . ( sUtra - 6 ) ahAvare paMcame bhaMte ! mahavae pariggahAo, veramaNaM, savvaM bhaMte pariggahaM paccakakhAmi se appaM vA bahuM vA aNuM vA thUlaM vA cittamaMta vA acittamaMtaM vA. neva sayaM pariggahaM parigihijA nevannehiM pariggahaM parigivahAvijjA pariggahaM parigiNhaMte vi anne na samaNujANAmi jAvajjIvAe tivihaM tiviheNaM maNeNaM vAyAe kAraNaM na karemi na kAravemi karaMtaMpi annaM na samaNujANAmi tassa bhaMte ! paDikamAmi niMdAmi garihAmi appANaM vosirAmi. paMcame bhaMte! mahatrae ubaDiomi savtrAo pariggahAo veramaNaM // 5 // sUtra- 7 // Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. pachavanikA adhyayana (saM0 chA0) athApare paJcame bhadanta ! mahAvate parigrahAd viramaNa. sarva bhadanta ! parigrahaM pratyAkhyAmyathA'lpam vA bahu vA aNuH vA sthUlaM vA cittavantaM vA'cittavantaM vA naiva svayaM parigraha parigRhNAmi naivA'nyaiH parigrahaM parigrAhayAmi parigrahaM parigRhato'pyanyAnna samanujAnAmi yAvajjIvam trividhaM trividhena manasA vAcA kAyena na karomi na kArayAmi kurvantamapyanyaM na samanujAnAmi, tasya bhadanta ! pratikramAmi nindAmi gA~myAtmAnaM vyutsRjAmi. paJcame bhadanta ! mahAvate upasthito'smi sarvataH hAdviramANa che pa sUjha-7 | paMcame-pAMcame | | parigihAvijjA-sarvathA parigrahAo-parigrahathI grahaNa karAvIza pariga-parigraha parigiNa9tevi sarvathA grahaNa parigihija-sarvathA | karatAne paNa grahaNa karIza bhAvArtha-he bhagavad ! pAMcamA mahAvratamAM sarvathA parigrahane tyAga karuM chuM. te parigraha aM5 mUlyavAna ke ghaNA mUlyavALo heya, thoDA hoya ke jhAjhe heya ane sajIva hoya ke nirjIva heya, te paNa tene huM aMgIkAra karUM nahiM, bIjAne grahaNa karAvuM nahi ane grahaNa karanArane anuduM nahi. jAvajIva trividha trividhe manavacana-kAyAe karI parigraha rAkhuM nahi, 2khAvuM nahi ane rAkhanArane anuduM nahi. pUrve rAkhyo hoya te pApathI pAcha hahuM chuM, AtmasAkhe te biMdu chuM ane gurusAkhe gaDuM chuM. e pApathI tamane dUra rAkhuM Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikalika sUtra sAthe huM ane sarvathA parigrahano tyAga karI pAMcama mahAvratamAM sthira 29chu. (sUtra-7) ahAvare chaTTe bhaMte ! vae rAibhoyaNAo veramaNaM, savvaM bhaMte ! rAibhoyaNaM paccakvAmi, se asaNaM vA pANaM vA khAimaM vA sAimaM vA neva sayaM rAiM bhuMjijA, neva'nnehiM rAI bhuMjA. vijjA rAiM bhuMjate vi anne na samaNujANAmi, jAvajjIvAe tivihaM tiviheNaM maNeNaM vAyAe kAeNaM na karemi na kAravemi karataMpi annaM na samaNujANAmi, tassa bhaMte ! paDikamAmi ! ni dAmi garihAmi appANaM vosirAmi ! chaTTe bhaMte ! vae uvaTriomi, savvAo rAibhoya. NAo veramaNaM // 6 // suutr-8|| (saM0 chA0) yathAparasmin SaSThe bhadanta ! vrate rAtribhojanAdviramaNaM, sarva bhadanta ! rAtribhojanaM pratyAkhyAmi. tadyathA-azanaM vA pAnaM vA khAdyaM vA svAdhaM vA naiva svayaM rAtrau bhuje, naivA'nyaH rAtrau bhojayAmi, rAtrau bhuJjAnAnapyanyAna samanujAnAmi yAvajjIvam, trividhaM trividhena manasA vAcA kAyena na Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. SaDthavaniA adhyayanam 43 karomi na kArayAmi kurvantamapyanyaM na samanujAnAmi tasya bhadanta ! pratikramAmi nindAmi gardAmyAtmAnam vyutsRjAmi SaSThe bhadanta ! vrate upasthito'smi sarvataH raatribhojnaadvirmham // 6 // sUtra-8 // chaThThe chaThThA vae vratamAM rAibhAyaNA-rAtribhojanathI rAibhAyaNa rAtribheAjana asaNaMmazana ( anAja ) pANa'-pANI khAisa-khAdima (dUdha, phaLa, mevA vagere. ) * sAima'svAdima ( sApArI, elaca vagere mukhavAsa) rAi-rAtrimAM bhu'jijjA-khAIza bhujAvijjA-khavarAIza bhuMjate-khAtA anna khIjAte bhAvAtha he bhagavan ! sathA rAtrieAjananA tyAga karU chuM. te azana, pANI, khAdima, svAdima-A cAra prakAranA AhAra huM pote rAtre khAIza nahi. bIjAne khavarAvIza nahi ane khAtAne anumedIza nahi, jAvajIva trividha trividhe manavacana--kAyAe karI huM rAtre khAiza nahi, khavarAvIza nahi. ke khAnArAne anumAdIza nahi. pUrve tevI pravRtti karI hAya te pApathI aTakuM chu. AtmasAkhe te pApane niMdu chuM, gurusAkhe gahu chu... ane evA adhyavasAyathI AtmAne vArU' chuM. A pramANe sarvathA rAtribhAjananA tyAga karI chaThThA rAtribheAjana-viramaNa vratamAM rahuM chuM. ( sUtra-8 ) icceyAI paMca mahavvayAiM rAibhoyaNa - veramaNa Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44. zrI dazavaikAlika sUtra sAthe chttaaii| attahiyaTAe uvasaMpajjittANaM vihraami|| suutr-9|| (saM0 chA0) ityetAni paJca mahAvatAni rAtribhojana-viramaNaSaSThAni / AtmahitArthamupasampadya viharAmi // suutr-9|| izcayA-ema A ! uvasaMpajittANuM-aMgIkAra mahabrayAI-mahAvratone ahiyae-AtmAnA | viharAmi-vicaruM chuM hitane arthe bhAvArtha-ema A pAMca mahAvratane ane chaDuM rAtribhajanaviramaNa vrata AtmAnA hitane (kSane) arthe aMgIkAra urIne I viyachu (sUtra-4) se bhikkhU vA bhikSuNI vA saMjayavirayapaDi. haya-paccakkhAyapAvakamme diA vA rAo vA agao vA parisAgao vA sutte vA jAgaramANe vA se puDhaviM vA bhittiM vA silaM vA lelaM vA sasarakakhaM vA kAyaM sasarakkhaM vA vatthaM hattheNa vA pAeNa vA kaTeNa vA kiliMceNa vA aMguliAe vA silAgAe vA silAgahattheNa vA na AlihijjA na vilihijjA na ghaTijjA na bhidijjA annaM na AlihAvijjA na vili. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. pachavanika adhyayanama 45 hAvijjA na ghaTTAvijjA na bhiMdAvijjA annaM AlihaMtaM vA vilihaMtaM vA ghaTTataM vA bhidaMtaM vA na samaNujANAmi jAvajIvAe tivihaM tivi. heNaM maNeNaM vAyAe kAeNaM na karemi na kAra. vami karataM pi annaM na samaNujANAmi tassa bhaMte ! paDikkAmAmi niMdAli garihAmi appANaM vosirAmi / / 1 // suutr-10|| . (saM0chA0) sa sabhikSurvA bhikSukIvA saMyataviratapratihatapratyAkhyAtapApakarmA divA vA rAtrau vA ekako vA pariSadgagato vA supto vA jAgratA sa pRthivIM vA bhittiM vA zilAM vA leSTuM vA sarajaskaM vA kAyaM sarajaskaM vA vastraM hastena vA pAdena vA kApTena vA kilizcana vA anulyA vA zalAkayA vA zalAkAhastena vA nAlikhet na vilikhet na paTTayet na bhindyAt, anyaMnAlekhayet na vilekhayet na ghaTTayet, na bhedayedanyamAlikhantaM vA vilikhantaM vA ghaTTayantaM vA bhindantaM vA na samanujAnAmi yAvajjIvaM trividhaM trividhena manasA vAcA kAyena na karomi na kArayAmi kurvantamapyanyaM na samanujAnAmi tasya bhadanta ! prati"namAmi nindAmi gAmyAtmAnaM vyutsRjaami||1|| suutr-10|| Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtra sAthe bhimukha-sAdhu vanda-vastrane bhika khuNu-sAdhvI habheNu-hAthe saMjaya-saMjamavAna pAeNu-page virayatAmAM Asakta ke TheNu-kAcha vaDe jUnAM pApone kiliMcaNa-khIlA vaDe paDihaya- paM nAza karanAra, aMguliyAe-AMgalIe karI paccakakhAya- navA pApAnuM. pAvakeme- | paccakkhANa silAgAe-zaLI vaDe | | karanAra, silAgahanheNuzalAkAnA samudAya diA divase Alihija-lITA pADe rA-rAtrie A (thoDuM Alekha) e gae-ekale vilihijA-vadhAre Alekhe parisAgao-sabhAmAM rahele. ghaTijA-saMghada kare su-sUtela bhiMdijA-vidAraNa kare jAgaramANe-jAgato AlihAvijajA-bIjA pAse purvi-pRthvIkAya thoDuM AlekhAve bhitti-nadI kinArAnI mATIne ghaTTavijA-saMghada karAve silaM-zilAne bhiMdAvijA-vidAraNa karAve levuM-nAnA paththarane AlihaMta-thoDuM AlekhanArane sasarakha-sacitta mATIthI vilihaMta-vadhAre AlekhanArane melA | ghaTTata-saMgharu karanArane kAyaM-zarIrano biMdaMta-vidAraNa karanArane bhAvArtha-te saMyamavAna tapasvI, jUnAM pApane nAza karanAra ane navA pAponuM paccakakhANa karanAra-evA sAdhu ke sAdhvIe, divase ke rAtre, ekalA hoya ke sabhAsthita hoya, sUtelA hoya ke jAgatA hoya, teoe sacitta mATI, nadI kinArAnI bhIMta, moTA sacitta patthara, nAnA paththaranA Tradhvae uDelI Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. pachavanikA adhyayanama sacitta mATIvALuM zarIra ane sacitta dhULavALAM vastra-pAtra Adi. teone paNa hAtha, paga, lAkaDe, lAkaDAnA kaTake, AMgaLIe, leDhAnI saLIe, saLIonA samUhe karIne te sacitta mATIne kheravI ke ukheDavI nahi, vAraMvAra ukhADavI nahi, eka ThekANethI bIje ThekANe nAkhavI nahi, bheDavI nahi, bIjA pAse dAvavI ke ukheDAvavI nahi, vAraMvAra ukhaDAvavI nahi, eka sthAnathI bIjA sthAne nakhAvavI nahi, bhedAvavI nahi, bIje pitAnI meLe je Alekhate hoya, vizeSa vilekhate hoya, saMghaTTa hoya, tene bhedata hoya, to tene anumoda nahi. jAvaja jIva sudhI vividha trividha mana-vacana-kAyAe karI tema karUM nahi, bIjA pAse karAvuM nahi, tema karatAne anumoduM nahi. je tema kadAca thayuM hoya te tema karavAthI pAcho hasuM chuM, pitAnI AtmasAkhe niMduM chuM. gurusAkhe gahu chuM ane evA vicArethI AtmAne pAcho haDAvuM chuM. 10 (sUtra-10). se bhikkhU vA bhikkhuNI vA saMjaya-virayapaDihaya-paccakkhAya-pAvakamme diA vA rAo vA egao vA parisAgao vA, sutte vA jAgaramANe vA, se udagaM vA osaM vA himaM vA mahiaM vA karagaM vA harataNugaM vA suddhodagaM vA udaullaM vA kAyaM udaullaM vA vatthaM sasi Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtra sAthe L NiddhaM vA kAya sasiNiddhaM vA vatthaM na Amu sijjA na saMphusijA, na AvIlijA na pavIlijA na akkhoDijjA na pakkhoDijjA, na AyAvijA na payAvijjA annaM na AmusAvijjA na saMphusAvijjA na AvIlAvijjA na patrIlAvijjA, na akhoDAvijjA na pakkhoDAvijjA, na AyAvijA na payAvijjA, annaM AmusaMtaM vA saMphusaMtaM vA AvIlaMtaM vA pavItaM vA akkhomaMtaM vA pakkhomaMtaM vA AyAvataM vA pAyAvataM vA na samaNujANAmi jAvajjIvAeM tivihaM tiviheNaM, maNeNaM vAyAe kAeNaM, ka karemi na kAravemi kapi annaM na samaNujANAmi, tasla bhaMte! paDikkamAmi niMdAmi garihAmi appANaM vosirAmi // 2 // // sUtra- 11 // (saM0 chA0 ) sa bhikSurvA bhikSukI vA saMyataviratapratihatapratyAkhyAtapApakarmA divA vA rAtrau vA ekako vA paripadgato vA supto vA jAgradvA sa udakaM vA 'vazyAya vA himaM vA " Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. pAchanika addhinamamihikaaN vA karakAM vA haratanukaM vA zuddhodakaM vA udakA kAya mudakAI vA vastraM sasnigdhaM vA kArya sasnigdhaM vA vastraM nAmRSena saMpRzenApIDayena pravIDayet nAsphoTayenAtApayetra pratApayedanyaM nAmarSayena saMsparzayennApIDayenna prapIDayennAsphoTayet na prasphoTayennAtApayenna pratApayedanyaM AmapantaM vA saMspRzantaM vA''pIDayantaM vA prapIDayantaM vA''sphoTayantaM vA''tApayantaM vA pratApayantaM vA na samanujAnAmi yAvajjIvaM trividham trividhena manasA vAcA kAyena na karomi na. kArayAmi kurvantamapyanyaM na samanujAnAmi tasya bhadanta ! pratikramAmi nirAmi vyAtmiAne cusranAma 2 | sUtra-2 uda-pANI AmusijajA-thoDuM ke eka vAra saM-jhAkaLanuM pANI himaM-barapha saMkusijjA-vAraMvAra spaze mahiaM-dhummasanuM pANI AvilijajA-thoDuMke eka vAra karaga-karA : * halAve haratAM taraNuM upara raheluM | pavilijjA-dhaNuM ke vAraMvAra pANI halAve suddhodanaM-AkAzamAMthI paDatuM | akhoDijA-thoDuM ke eka vAra jhATake udaolaM-pANathI bhIMjAeluM pakaDinjA-dhANuM ke vAraMvAra kAyaM zarIra, . jhATake valtha-vastra AyAvijajADuM ke eka vAra sariddhi-dhdhi tapAve . pANI Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 tapAve zrI dazavaikAlika sUtra sAthe payAvijA-ghaNuM ke vAraMvAra | AmusaMta-thoDuM ke eka vAra | sparzanArane AmusAvijaja-thoDuM ke eka | saMphasaMta-ghaNuM ke vAraMvAra sparza vAra sparzAve nArane saMkusAvijA-ghaNuM ke vAraM AvIvaMtaM-gheluM ke eka vAra vAra sparzAve pIDanArane AvilAvija-ke eka vAra pIDAve pavilaMtaM-ghaNuM ke vAraMvAra pavilAvijA-ghaNuM ke vAraM- pIDanArane vAra pIDAve akhAta-ghouM ke eka vAra akheDAvijA-thoDuM ke jhATakanArane ekavAra jhaTakAve paeDavijyA-ghaNuM ke eka | pa DaMta-ghaNuM ke vAraMvAra ka vAra jhATakAve - jhATakanArane AyAvijjA-thoDuM ke eka vAra AyAvaMta-thoDuM ke eka vAra tapAvarAve. napAvanArane payAvijA-ghaNuM ke vAraMvAra payAvaMta ghaNuM ke vAraMvAra tapAvarAve tapAvanArane bhAvArtha-saMyamavAna, tapasvI, paccakkhANathI pApakarma nAzaka, evA sAdhu ke sAdhvIe divase ke rAtre, ekalA hoya ke sabhAsthita hoya, sUtelAM hoya ke jAgatAM hoya, teoe jamInamAMthI nIkaLeluM pANI ke jhAkaLanuM pANI, baraphanuM pANI, dhummasanuM pANI, karAnuM pANI, (tRNa) ghAsanA agrabhAga upara raheluM pANI ke AkAzamAMthI paDeluM pANI, pANIthI bhIMjAcevuM zarIra, pANIthI lIluM vastra, te pratye thoDuM ke jhAjhuM, eka vAra ke ghaNI vAra pharasavuM nahi, theDI ke jhAjhI tene pIDA karavI nahi, DI ke jhAjhI vAra pachADavuM nahi-nIcAvavuM nahi Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. SaDjavanikA adhyayanama ke gheADI ke jhAjhI vAra tapAMvavuM nahi. evI rIte khIjA pAse karAvavuM nahi ke tema karatAM haiya tene anumaiAvuM nahi. jAvajIva sudhI trividhe trividhe mana-vacana-kAyAe karI tema karavuM nahi, khIjA pAse karAvavuM nahiM ke tema karanArane anumedavuM nahi. jo tema kadAca thayu heAya te tema karavAthI pA haDuM chuM, potAnI AtmasAkhe niskru chu, gurusAkhe gahu chu, ane evA vicArAthI AtmAne pAcho haThAvuM chuM. 2. (sUtra-11) 90 sebhikkhU vA bhikkhuNI vA saMjaya viraya-paDihaya-paccakkhAya - pAvakamme diA vA rAo vA egao vA parisAgao vA, sutte vA jAgaramANe vA se agaNi vA iMgAlaM vA mummuraM vA aciM vA jAlaM vA alAyaM vA suddhAgaNiM vA ukkaM vAna uMjejjA na ghaTTejA na bhiMdejA na ujjAlejA na pajAlejA na nivAvejA annaM na uMjAvejA na ghaTTAvejA na bhiMdAvijA, na ujjAlAvijjA na pajjAlAvijjA na nivvAvijjA annaM ujataM vA ghaTTataM vA bhidaMtaM vA ujjAlaMtaM vA pajAlataM vA nivvAvataM vA na samaNujANAmi Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ --- - - - - - - zrI dazavaikAlika sUtra sAthe jAvajjIvAe tivihaM tiviheNaM maNeNaM vAyAe kAraNaM na karemi na kAravemi karataM pi annaM na samaNujANAmi tassa bhaMte ! paDikamAmi niMdAmi girihAmi appANaM vosirAmi // 3 // ||suutr-12 // (saM0 chA0 ) sa bhikSurvA bhikSukI vA saMyatavirata-pratihatapratyAkhyAta-pApakarmA divA vA rAtrau vA, ekako vA paripadgato vA supto vA jAgradvA so'gni vA'GgAraM vA murmuraM vA'. cirvA jvAlAM vA vA'lAtaM vA zuddhAgni volkAM vA no utsicenna ghaTayet, na bhindyAnnojjvAlayenna prajvAlayenna nirvApayedanyaM notsecayenna ghaTTayenna bhedayenojvAlayenna prajvAlayenna nirvApayedanyaM utsiJcantaM vA ghaTTayantaM vA bhindantaM vojjvAlayantaM vA prajvAlayantaM vA nirvApayantaM vA na samanujAnAmi yAvajjIvaM trividhaM trividhena manasA vAcA kAyena na karomi na kArayAmi kurvantamapyanyaM na samanujAnAmi tasya bhadanta ! pratikramAmi nindAmi garhAmyAtmAnaM vyutsRjAmi // 3 // ||suutr-12|| agaNuiM-tapAvela leTAne agni azci-mULa agnithI paDelA gAlaM-aMgArAne jyotirUpa agni mumura-bharasAne agni | jAlaM-vAlAno agni Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4, SajIvaniA adhyayanama khADiyAne agni vinAnA alAya suddhAgaNi -lAkaDA zudde agni -ulkApAtaneA agni bhi'DhAvejA bedAvarAve ujjAlAveAvI jaNAthI the!De jagAvarAve pAlAve vadhAre jagAvarAve niSvAvejjA-e lavAvarAve "jata-IMdhaNAM nAkhanArane ghaTTata-sa kAratAne bhiMskrRta" bhedatAne jejjA-baLataNa nAMkhe gharejA-sakAre bhi dejjA bheke ujAleAvI jaNAthI thoDA jagAve pujjAlejjA vadhAre jagAve nizvAvaeNjjA-pANI nAkhI ujjAla taMtrI jaguAthI theADA jagAvanArane elave ujjAvaeNjjA-baLataNa naMkhAve ghaTTAvaeNjjA-sa kArAvarAve pAla tarI jaNAthI vadhAre jagAvanArane nillAva ta-elavanArane bhAvArtha -saMyamavAna, tapasvI, jUnAM pApakarmone niranAra, navAM pApakarmonuM paccakkhANu karanAra, evA sAdhu ke sAdhvIe divase ke rAtre, ekalA hAya ke sabhAsthita hAya, sUtelAM hoya ke jAgatAM hAya, teoe tapAvela leADhA mAMhenA agni, jAlA vagaranA agni, agninA kaNiyA, mULa agnithI tUTelI javAlA, mULa agninI sAthe vaLagelI jagAlA, uMbADIAnA agni, aMgArA-ulkApAtane agni, e vagere sa jAtanA agni, te pratye lAkaDAM vagerethI vadhAravA nahIM, hAthathI saMkAraveA nahIM, dhULa vagerethI bhedavA nahIM, paMkhA vagerethI vadhAravA nahIM ane pANI vagerethI elavaveA nahIM. Ama peAte karavuM nahIM, tema bIjA pAse paNu karAvavu' nahIM ane ratAne paNa bhalA jANavA nahIM. jAvajIva sudhI trividha Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - 54 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe vividha mana-vacana-kAyAe karI tema karIza nahIM, bIjA pAse karAvarAvIza nahIM, tema karatAne anumodIza nahIM. je tema kadAca pUrve thayuM hoya te tema karavAthI pAcho haThuM chuM, pitAnI AtmasAkhe niMduM chuM, gurusAkhe gahuM chuM ane sevA liyArAthI sAmAna paach| 4aa . 3. (sUtra-12) se bhikkhU vA. bhikkhuNI vA saMjayavirayapaDi. haya-paJcakkhAya-pAvakamme, diA vA rAo vA egao vA parisAgao vA sutte vA jAgaramANe vA, se sieNa vA vihuyaNeNa vA tAliaMTeNa vA patteNa vA pattabhaMgeNa vA sAhAe vA sAhAbhaMgeNa vA pihuNeNa vA pihuNahattheNa vA celeNa vA celakaNNeNa vA hattheNa vA muheNa vA appaNo vA kAyaM bAhiraM vAvi puggalaM na phumejA na vIejA annaM na kumA. vejjA na vIAvejjA annaM phumaMtaM vA vIaMtaM vA na samaNujANAmi jAvajjIvAe tivihaM tiviheNaM maNeNaM vAyAe kAeNaM na karemi na karAvemi karataM pi annaM na samaNu jANAmi Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. SajIvarnikA adhyayanama es tassa bhaMte ! paDikkamAmi niMdAmi girihAmi appANaM vosirAmi // 4 // sUtra- 13 // (saM0chA0 ) sa bhikSurvA bhikSukI vA saMyataviratapratihata pratyAkhyAtapApakarmA divA vA rAtrau vA ekako vA pariSadgato vA supto vA jAgradvA sa sitena vA vidhuvanena vA tAlavRntena patreNa vA patrabhaGgena vA zAkhayA vA zAkhAbhaGgena vA picchena vA picchahastena vA celena vA celakarNena vA hastena vAmukhena vA Atmano vA kArya, bAhyaM vA'pi pudgalaM na phUtkuryAna vIjayedanyaM na phUtkArayenna vIjayedanyaM phUtkurvantaM vA vyajantaM vA na samanujAnAmi yAvajjIvaM trividhaM trividhena manasA vAcA kAyena na karomi na kArayAmi kurvantamapyanyaM na samanujAnAmi tasya bhadanta ! pratikramAmi nindAmi gamyAtmAnaM vyutsRjAmi // 4 // sUtraM - 13 // sieNa-vALA cAmara vaDe viSNuyaNeNa-pa`khAthI tAli TeNa-tADapatranA pakhAthI teNa-kamaLa AdinA pAMdaDAthI pattabha gaNa-keLanAM pAMdaDAnA TakAthI sAhAe zAkhAthI sAhAbha geNa DALInA kaTakAthI pihuNeNa-mAranI pIMchIthI pihuNahattheNa-meApadAnI pUMjaNIthI celeNa-vastrathI celaNNa vastranA cheDAthI hattheNahAthathI maheNa-mukhathI apaNA-peAtAnA mAhibAhara puggala'-pudgalane Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtra sAthe kumejA-ke vIAvejA-viMjAve vIejA-vIje phemaMtakatAne kumAvejA-kAve | vIaMta-vIjatAne bhAvArtha-saMyamavAna, tapasvI, jUnAM pApakarmone nirjaranAra, navAM pApakarmonuM paccakkhANa karanAra, evA sAdhu ke sAdhvIe divase ke rAtre, ekalA hoya ke sabhAsthita hoya, sUtelAM hoya ke jAgatAM hoya, teoe cAmarathI, paMkhAthI, tADapatranA paMkhAthI, pAMdaDAthI, pAMdaDAnA kaTakAthI, zAkhAthI, zAkhAnA kaTakAthI, merapIMchIthI, merapIMchInI pUMjaNIthI, vastrathI, vastranA cheDAthI, hAthathI ke moDhAthI, pitAnA zarIrane ke bAhya pudgala, USNa jaLa vagerene phUkavuM nahIM, vIMjavuM nahIM, bIjA pAse phUMkAvavuM ke vIMjAvavuM nahIM ane phUMkatA ke vijetAne anumedo paNa nahi. jAvajajIva sudhI vividha trividha mana-vacanakAyAe karI tema karuM nahIM, bIjA pAse karAvavuM nahIM ane tema karanArane anuda nahi. je tema kadAca thayuM hoya to tema karavAthI pAchA haThuM chuM, potAnI AtmasAkhe niMduM chuM, gurusAkhe gahuM chuM ane evA vicArothI AtmAne pAcho haThAvuM chuM. 4. (sUtra-13) se bhikkhU vA bhikkhuNI vA saMjayavirayapaDihaya-paccakkhAya-pAvakamme, diA vA, rAo vA, Igo vA, varitAno vA, sure , jAgaramANe vA, se bIesu vA, vIapaITesu Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 pAchavanima aba vA rUDhesu vA, rUDapaIThesu vA, jAesu vA, jAyapaITesu vA, hariesu vA, hariapaiTesu vA, chinnesu vA, chinnapaIThesu vA, sacittesu vA, sacittakolapaDinissiesu vA, na gacchejA, na ciThejjA, na nisIejjA, na tuaTrejjA, annaM na gacchAvejjA, na ciTThAvejA, ma nisIAvejA na tuaTTAvejjA, annaM gacchaMtaM vA, ciTuMtaM vA, nisIyaMtaM vA, tuyItaM vA, na samaNujANAmi, jAvajjIvAe tivihaM tiviheNaM maNeNaM vAyAe kAeNaM na karemi, na karAvemi, karaMtaM pi annaM na samaNujANAmi, tassa bhaMte ! paDikamAmi niMdAmi garihAmi appANaM vosirAmi // 5 // // suutr-14|| (saM0 chA0) sa bhikSurvA bhikSukI vA saMyatavista-pratihatapratyAkhyAta-pApakarmA divA vA rAtrau vA ekako vA pariSadgato vA supto vA jAgradvA sa bIjebu vA bIjapratiSThiteSu vA rUDheSu vA rUDhapratiSThiteSu vA jAteSu vA jAtapratiSThiteSu vA hariteSu vA haritapratiSThiteSu vA chinneSu vA chinnapratiSThiteSu vA Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe sacitteSu vA sacittako lapratinizriteSu vA na gacchenna tiSThena niSIdenna tvagvarttayedanyaM na gamayenna sthApayenna niSIdayenna svApayedanyaM gacchantaM vA tiSThantaM vA niSIdantaM vA svapantaM vA na samanujAnAmi yAvajjIvaM trividhaM trividhena manasA vAcA kAyena na karomi na kArayAmi kurvantamapyabhyaM na samanujAnAmi tasya bhadanta ! pratikramAmi nindAmi garhAmyAtmAnaM zrutRnAni II || sUtra-4 || esu-khomAM zrIpassu-bIja upara nAkhela cIjomAM rUDhamukhamAMthI UgI nIkaLela dANAmAM rUDhapassu-khImAMthI khyuge phUTela dhAnyamAM jAesu-dhAnyanA khetaramAM jAya paiTa kesu-khetara vageramAM mUkela bhAjana, AsanamAM huriesa-lIlI vanaspatimAM hariapasu-lIlI vanaspati upara mUkela cIjomAM chinnesu-kApela DALImAM chinnapaiTsesu-kApela DALI upara sacittemu- AdimAM sacittakAlapaDenisIesu dhruNAdithI yukta AsanAdimAM gache jmAya cizjjA-UbhA rahe nisIejjA-bese tuTTejjA-sue gacchAvejA calAve ciztAvejjA-UbhA rAkhe nisIAAvejA besADe tuaAvejA muvADa gaccha tajanArane cisMta'-UbhA rahenArane nisIa'ta -esanArane tuaTTa"ta-sunArane bhAvArtha -saMyamavAna, tapasvI, jUnAM pApakarmInI nirA karanAra, navA pApakarmonuM paccakkhANu karanAra, evA sAdhu ke Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. pachavani adhyayanama sAdhvIe divase ke rAtre, ekalA hoya ke parSadAmAM beThelA hAyasUtAM hoya ke jAgatAM hoya, teoe zAli vagerenA bIjemAM ke bIjavALA , AsanemAM aMkurAvALI jagyAe ke aMkuravALA AsanAdimAM, moTA cheDa vageremAM ke choDavALA AsanamAM, lIlA ghAsamAM ke lIlA ghAsavALA AsanAdimAM, sacita IDAM vagere upara ke guNavALA lAkaDAM vagere upara javuM-AvavuM nahIM, besavuM nahIM, UbhA rahevuM nahIM, sUvuM paNa nahIM, bIjAne mokalI besADavo, Ubhe rakhAva ke sUvaDAvo nahIM ane tema karatAne anumedave nahIM. jAvaja jIva sudhI vividha trividhe. mana-vacana-kAyAe karI tema karavuM nahIM, bIjA pAse karAvavuM nahIM ane tema karanArane anumodave nahIM. pUrva je tema thayuM hoya te tema karavAthI pAchA haThuM chuM, potAnI AtmasAkhe. niMduM chuM, gurusAkhe gaNuM chuM ane evA vicArothI AtmAne. pAchA haThAvuM chuM. 5. (sUtra-14) se bhivakhU vA bhikkhuNI vA saMjayavirayapaDihaya-paJcakkhAya-pAvakamme, diyA vA, rAo va, gyo vA, parivAro vA, sujo vA, jAgaramANe vA, se kImaM vA, payaMgaM vA, kuM, vA, pisTIka vA, Trasthati vA, payaMti vA. vAIsi vA, UraMsi vA, udaraMsi vA, sIsaMsi vA, vatthaMsi vA, paDiggahaMsi vA, kaMbalaMsi vA, Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - zrI dazavaikAlika sUtra sAthe pAyapuMchaNaMsi vA, rayaharaNaMsi vA, gocchagaMsi vA, uMDagaMsi vA, daMDagaMsi vA, pIDhagaMsi vA, 'phalagaMsivA, sejjaMsi vA, saMthAragaMsivA, annayaraMsi vA, tahappagAre uvagaraNajAe tao saMjayAmeva paDilehia. paDilehia, pamajjia pamajjia, egaMtamavaNejjA, no NaM saMghAyamA. vajjejjA // 6 // suutr-15|| (saM0 chA0 ) sa bhikSurvA bhikSuko vA saMyata-virata pratihatapratyAkhyAta-pApakarmA divA vA rAtrau vA ekako vA pariSadgato vA supto vA jAgradvA sa koTaM vA pataGgaM vA kunthu vA pipIlikAM vA haste vA pAde vA bAhau vA UruNi vA udare vA zirasi vA vasne vA pratigrahe vA kambalake vA pAdaprogchanake vA rajoharaNe vA gocchake vA undake vA daNDake vA pIThake vA phalake vA zayyAyAM vA saMstArake vA'nyatarasmin tathAprakAre upakaraNajAte tataH saMyata eva pratyupekSya pratyupekSya pramRjya pramRjya ekAnte'panayennainaM saGghAtamApAdayet // 6 // // suutr-15|| kIDa-kIDA | pipIliMyaM-kIDI "paga-paga hatyaMsi hAtha upara thu-y| | pAyasi-41. 52 Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. pavaniA adhyak bAhu sibahu upara uru si-sAthaLa upara udara si-peTa upara sIsa si-mAthA upara vattha si-vastramAM paDiggaha si-pAtramAM se~ siAyAmAM sathAraga sisa thArAmAM annayara si emAMthI kAi ekamAM tahupagAre tevA prakAranA uvagaraNajAe-upakaraNanA samUhamAM tatyAMthI za kebala sikAmaLImAM pAyapu chaNa si-daDAsaNamAM racaharaNa si-roharaNamAM (edhA) gAmbaMga sigucchAmAM *Daga si-mAtrAnA bhAjanamAM | avazejjA-mUke nA nahi daMDaga si-dAMDAmAM pIDhaga simAjomAM laga si-pATiyAmAM saghAya jaththAmAM ekaDA karIne AvajjejjA-pIDA pamADe sa'jayAmeva-prayatnapUrvaka paDilehiya-paDIlehIne pamaai-pU ne egata-ekAnta sthAne bhAvAtha -sayamavAna, tapasvI, jUnAM pApakarmoneA hrAsa karanAra, navIna pApakarmanA saMvara karanAra, evA sAdhu ke sAdhvIe divase ke rAtre, ekalA haiAya ke sabhAgata hAya, sUtAM hAya ke jAgatAM hAya, teoe kIDA, pataMgIA, kuMTu vA, kIDIo Adi hAthamAM, pagamAM, bAhumAM, sAthaLamAM, peTamAM, mAthAmAM, vastramAM, evAmAM, gucchAmAM, uMDakamAM (tarapaNI ke mAtrAnA bhAjanamAM) dAMDAmAM, khAjeThamAM, pATiyAmAM, zayyAmAM, saMthArAmAM vagere. saghaLAM upakaraNonA samUhamAM kaI paNa ThekANethI jo jIvA AvI cacA haiAya te prayatnapUrvaka paDilehI, pramA, tene ekAnta sthaLe mUkavA paNa teone ekaThAM karI pIDA karavI nahi, bIjA Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe * pAse karAvarAvI nahi ke karatAne anumAMDhavA nahi. jAvajIva sudhI trividha trividhe mana-vacana-kAyAthI tema karIza nahIM, khIjA pAse karAvarAvIza nahI' ane tema karatAne anumedIza nahIM. e tema kadAca pUrve thayuM hAya te tema karavAthI pAchA haThuM chuM, potAnI AtmasAkhe niMdu chuM, gurusAkhe gahuM chuM ane evA vicArAthI AtmAne pAcho huDAvuM chuM. 6. ( sUtra-15 ) ajayaM caramANo a, pANabhUyAI hiMsai / baMdhaI pAvayaM kammaM taM se hoi kaDuaM phalaM // 1 // (n0 chA.) JayataM (2) yaMtra, kALamUtAni niti 1 badhnAti pApakaM karmma, tattasya bhavati kaTukaM phalam // 1 // " kammu-kamane ta tethI ajaya -ajayaNAthI caramANA-cAlatA pANayA-trasa, sthAvara jIvone se-tene hiMsaI Ne che adhai bAMdhe che pAvaya -pApane hAIthAya che kaDuaMkavu la-phaLa " bhAvA je sAdhu ke sAdhvI, Iyyasamiti bhUlI ajayaNAthI cAlatAM, prANane-trane ke bhUta-sthAvara jIvane haNe che ane ethI te pApakama khAMdhe che tathA tenu kaDavu phaLa bhAgave che. 1. ajayaM mANo a, pANabhUyAI hiMsai / baMdhai pAvayaM kammaM taM se hoi kaDuaM phalaM // 2 // Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. pachavanika adhyayanaya (saM0 chA0 ) (evaM) ayataM tiSThaMzca, prANabhUtAni hinasti / badhnAti pApakaM karma, tattasya bhavati kaTukaM phalam // 2 // ciThamANe-Ubho rahe. bAkIne zabdArtha pUrvavata. bhAvArtha-upaga vinA, ajayaNAthI UbhA rahetA sAdhu-sAdhvI, vasa-sthAvara jIvane haNe che ane tethI teo pApakarma bAMdhe che tathA tenuM kaDavuM phaLa bhegave che. 2. ajayaM AsamANo a, pANabhUyAiM hiMsai / baMdhaI pAvayaM kamma, taM se hoi kaDuaM phalaM // 3 // (saM0 chA0 ) (evaM) ayatamAsInazca, prANabhUtAni hinasti / badhnAti pApakaM karma, tattasya bhavati kaTukaM phalam // 3 // AsamANe-esa. bAkIna zabdArtha pUrvavata. bhAvArtha--upaga vinA, ajayaNAthI besanAra sAdhu-sAdhvI, trasa-sthAvara jIvane haNe che ane tethI teo pApakarma bAMdhe che tathA tenu 43 vAgave che. 3. ajayaM sayamANo a, pANabhUyAiM hiMsai / baMdhaI pAvayaM kamma, taM se hoi kaDuaM phalaM // 4 // (saM0 chA0 ). ayataM. svapaMca, prANabhUtAni hinasti / badhnAti pApakaM karma, tattasya bhavati kaTukaM phalam // 4 // samAvo . bAkIna zabdArtha pUrvavatu. Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazAlika sUtra sAthe bhAvArtha-upaga vinA, ajayaNAthI suI janAra sAdhusAdhvI, vasa-sthAvara jIvane haNe che ane ethI teo pApakarma bAMdhe che tathA tenuM kaDavuM phaLa pAme che. 4. ajayaM bhuMjamANo a, pANabhUyAiM hiMsai / baMdhaI pAvayaM kamma, taM se hoi kaDuaM phalaM // 5 // (saM. cha ) gaMta munnAna, kaLamUtAni niritA badhnAti pApakaM kamma, tattasya bhavati kaTukaM phalam // 5 // bhujamANe-khAte. bAkIne zabdArtha pUrvavata. bhAvArtha-projana vinA, ajayaNAthI sarasa AhAra khAnAra sAdhu-sAdhvI, trasa-sthAvara jIvane haNe che ane tethI teo pApakarma bAMdhe che tathA tenuM kaDavuM phaLa meLave che. pa. ajayaM bhAsamANo a, pANabhUyAiM hiMsai / baMdhaI pAvayaM kamma, taM se hoi kaDuaM phalaM // 6 // (saM0 chA0) ayataM bhApamANazca, prANabhUtAni hinasti / badhnAti pApakaM karma, tattasya bhavati kaTukaM phalam // 6 // bhAsamANe-elato. bAkIna zabdArtha pUrvavata. bhAvArtha--ajayaNAthI, bhASAsamiti bhUlI bolanAra sAdhu- sAvI, trasasthAvara jIvane haNe che ane ethI teo poparma bAMdhe che tathA tenuM kaDavuM phaLa cAkhe che. 6. Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. pachanika adhyayanama kahaM care kahaM ciTTe, kahamAse kahaM sae / kahaM bhuMjaMto bhAsaMto, pAvaM kammaM na baMdhai // 7 // (saM0 chA0) kathaM caretkayaM, tiSThetkathamAsIta kayaM svapet / kayaM bhuJjAno bhASamANaH, pApaM karma na badhnAti // 7 // kahuM kevI rIte . | carate cAlato care cAle bhu -bhaat| cihe-Ubho rahe bhAsa teolato Ase bese nanathA. sae-sUI rahe sAtha-pI zete yAra?, asA 29 ?, mesa, sU?, bhAvu?, mAsa?, thI pA54mana mAya. 7. jayaM care jayaM ciTre, jayamAse jayaM s| jayaM bhuMjaMto bhAsaMto pAvaM kammaM na baMdhai // (saM0 chA0) yataM caredyataM tiSTheda, yatamAsIta yataM svapet / yataM bhuJjAno yataM bhASamANaH, pApaM karma na badhnAti // 8 // ya-yApU. mAnA zahAtha pata. bhAvArtha:-jyApU yAba, 23, basa, sUvuM, khAvuM ane bolavuM, ke jethI pApakarma baMdhAtuM nathI. 8 savvabhUyappabhUyassa, sammaM bhUyAiM paaso| pihiAsavassa daMtassa, pAvaM kammaM na bNdhi| Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zaMkAlika sUtra sAthe (30 chA0) sapUtApUtA, sathaLa pUtAni jAtA pihitAzravasya dAntasya, pApaM karma na badhnAti // 9 // savasa bhayAI-sa-sthAvara jIvone bhUa-prANIne pAsa-jevAthI appabhUarsa-pitAnA | pihiya-DhAMkelA AtmA jevA | Asavasma-AzravaThAra samma-barAbara rIte daMtasa-indriya jItanAra bhAvArtha-samasta jIvane pitAnA AtmAnI mAphaka barAbara jANanAra, zrI vItarAgadeve kahela vidhipUrvaka, sArI rIte pRthvI vagerene jenAra, AzrayadvArane baMdha karanAra ane indriyene damanAra sAdhu-sAdhvI pApakarmane bAMdhatA nathI. 9. prazna-he bhagavana! je ema che, te amAre jIvanI dayA ja pALavIne ? jJAna bhaNavAnuM zuM kAma che? enA javAba rUpe AgaLa gAthA kahe che. vAMco! paDhamaM nANaM tao dayA, evaM cii svsNje| annANI kiM kAhI, kiMvA nAhIi cheapaavgN||10|| (saM0 chA0) prathamaM jJAnaM tato dayA, evaM tiSThati srvsNytH| bajJAnI kiM kariSyati, kiMvA jJAsyati chekaM pApakam // 10 // savvasaMe-sarva saMyamIo | nAhI-jANaze annANI-ajJAnI chea zreya pAvaMga-pApa mahI karaze Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ c! 4. SaDajIvanika adhyayanama bhAvArtha-prathama jJAna ane pachI dayA che. (jIvanI jAti jANyA vagara - kenI dayA paLAya ?) A pramANe sakala sAdhuvarga cAle che. ajJAnI zuM karI zake? puNya-pApane kema jANI zake? mATe jJAnanI prAthamika anivArya jarUra che. 10. socA jANai kallANaM, socA jANai pAvagaM / ubhayapi jANai soccA, jaM seyaM taM smaayre||11|| (haMchAva) vRttA nAnAtiyAdf, yuvA jJAnAti | ubhayamapi jAnAti zrutvA, yacchekaM (cchreyaH) ttsmaacret||11|| saccA sAMbhaLIne [ ubhayaM-banene jANuI jANe che pi paNa kalANu-kalyANamAgane serya-kalyANakArI pAvarga-pApamAgane - ' ' samAyaresamAcare bhAvArtha-sAMbhaLavAthI kalyANa mArga-dayA, saMyamanuM svarUpa jANI zakAya che ane pApa-asaMyamanuM svarUpa paNa jaNAya che. ane mArga sAMbhaLavAthI jaNAya che, te A bannemAM je kalyANakArI hoya tenuM AcaraNa kare. 11. jo jIve vina yANei, ajIve vi na yaannei| jIvAjIve ayANaMto, kahaM so nAhIi saMjamaM // 12 // (saM. chA0)o gIvAnA ja nAnAti, anIvAnapara gAnIti jIvAjIvAnajAnan , kathamasau jJAsyati - saMyamam // 13 // Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - zrI dazavaikAlika sUtra sAtha banene .. jI-jIvone ayAte nahIM jANata vi-paNa kahuM kevI rIte na thANeIna jANe se-te acha-ajIvone nAhII-jANaze chavAi-jIva ane ajIva | saMjayaM-saMjamane bhAvArtha-je sAdhu-sAvI jIvane paNa jANatA nathI ke ajIvane paNa jANatA nathI ane je jIva-ajIva baMnene jANatA nathI, te saMyamane kema jANaze? 12. jo jIve vi viyANei, ajIve vi viyaanni| jIvAjIve viyANaMto,sohu nAhIi saMjamaM // 13 // (saM0 chA0) yo jIvAnapi vijAnAti, yajIvAnapi vijAnAti / jIvAjIvAnapi vijAnan, sa eva jJAsyati saMyamam // 13 // viyAI-vize jANe | hu cokakasa viyANa te-vizeSa prakAre jANato | bhAvArtha...je jIvane paNa jANe che ke ajIvane paNa jANe che ane je jIva-ajIva baMnene jANe che, te cokakasa saMyamane jANaze. 13. jayA jIvamajIve a, dovi ee viyANai / tayA gaI bahuvihaM, sabajIvANa jANai // 14 // (. chA) cA navAnavaya, tAva vinAnAti tadA gatiM bahuviSAM, sarvajIvAnAM jAnAti // 14 // Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4, SaDajIvani adhyayanama makara : jayA-jyAre gai-gatine eee . bahuvihenAnA prakAranI tayA tyAre sabdhajIvANunsarva jIvonI bhAvArthajyAre jIva-ajIva e bannene jANaze, tyAre sarva jenI nAnA prakAranI gati jANaze. 14. jayA gaiM bahuvihaM, savvajIvANa jANai / tayA puNNaM ca pAvaM ca, baMdhaM mukkhaM ca jANai // 15 // (. chA) thA duvidhA, sarvanavAnAM nAnAnA tadA puNyaM ca pApaM ca, bandha mokSaM ca jAnAti // 15 // puNe-puNyane | | baMdhaMbaMdhane pApaM-pApane | mukha-mokSane bhAvArtha...jyAre sarva -janI nAnA prakAranI gatine jANaze, tyAre puNya, pApa, baMdha ane mekSane jANaze. 15jyaa puNNaM ca pAvaM ca, baMdhaM mukkhaM ca jANai / tayA niviMdae bhoe, je dive je a mANuse // 16 // (saM0 chA0) yadA puNyaM ca pApaM ca, bandhaM mokSaM ca jAnAti / tadA nirvinte bhogAn , yAn divyAnyAMzca mAnuSAn // 16 // niviMdae asara karI jANe ! divva-deva saMbaMdhI emogone 1 mANase-manuSya saMbaMdhI Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikalika sUtra sAthe bhAvArtha...jyAre puNya, pApa, baMdha ane mokSa jANaze, tyAre deva ane manuSya saMbaMdhI zabda Adi viSayane asAraduHkha rUpe karI jANe. 16. jayA niviMdae bhoge, je divve je a mANuse / tayA cayai saMjogaM, sabhitarabAhiraM // 17 // (. 0) tA nirSite mona, - yAn divyAn yAMzca mAnuSAn / tadA tyajati saMyoga, sAbhyantaravAhyam // 17 // caya-tyAga kare che | sabsitarabAhire aMdarasaMjoga-saMjogane ) nA ane bahAranA bhAvArtha--jyAre deva ane manuSya saMbaMdhI zabda Adi viSayane AsAra karI jANe, tyAre bAhya (kaMcana-kAminInA) ane aMdaranA (krodha Adi) saMyogone tyAga kare. 17. jayA. cayai saMjogaM, sabbhitaravAhiraM / tayA muMDe bhavittANaM, pavvaie aNagAriaM // 18 // (saM0 chA0) yadA tyajati saMyogaM, sAbhyantarabAhyam / tadA muNDo bhUtvA, pravrajati anagAritAm // 18 // muDe-muMDita pavaIe-vIkAra kare bhavirANuM-thaIne aNagAri-saoNdhupaNAne bhAvArtha...jyAre bAhya-atyaMta saMyogono tyAga kare, tyAre dravyataH bhAvataH muMDita thaI sAdhudharmane svIkAra kare. 18. Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. pahajIvanika adhyayanama jayA muMDe. bhavittANaM, pavvaie anngaariaN| tayA saMvaramukkiTuM, dhammaM fAse aNuttaraM // 19 // (saM chA0) yadA muNDo bhUtvA, pravrajati anagAritAm / . tadA saMvaramutkRSTaM, dhammai spRzatyanuttaram // 19 // saMvara--saMvarane phAse paze ujhi-utkRSTa anuttara uttama dharmadharmane bhAvArtha-jyAre muMDita thaIne sAdhudharma aMgIkAra kare, tyAre utkRSTa saMvara (paMca mahAvrata rUpa) anuttara dharmane spaze. 19. jayA saMvaramukiTTha, dhamma phAse aNuttaraM / tayA dhuNai kammarayaM, abohikalusaM kaDaM // 20 // (saM0 chA0) yadA saMvaramutkRSTaM; dharma spRzatyanuttaram / tadA dhunAti karmarajaH, abodhikaluSaM kRtam // 20 // dhuNaI kADhI nAMkhe | kalusa-pApane kammaryA-karma rUpI rajane kahaM kareluM kama ahi-mithyAdaSTi bhAvArtha -jyAre utkRSTa saMvara rUpa anuttara dharmane spaze, tyAre mithyAdaSTi rU5 pApathI saMcita karela karmarajane nAza kare. 20. Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI durAvaikAlika sUtra sAthe jayA dhuNai kammarayaM, abohikalarsa kaDaM / tayA savattagaM nANaM, daMsaNaM cAbhigacchai // 21 // (saM0 chA0 ) yadA dhunAti karmmarajaH, abodhikaluSaM kRtam / tadA sarvatragaM jJAnaM darzanaM vAbhigacchati // 21 // | abhigaccha sArI rIte pAme che bhAvAtha jyAre mithyAdaSTipaNAthI grahaNa karela kA nAza kare, tyAre sarvavyApI kevalajJAna ane kevalaRRnane pAbhe. 21. savattaga-sarvavyApI jayA savvattagaM nANaM, daMsaNaM cAbhigacchai / tayA logamalogaM ca jINo jANai kevalI // 22 // (saM0 chA0 ) yadA sarvatragaM jJAnaM, darzanaM cAbhigacchati / tadA lokamalokaM ca, jino jAnAti kevalI // 22 // jiNA-vItarAga bhagavAna lAga-lAkane alAga-alAkane bhAvAthajyAre sarvavyApI jJAna-darzanane pAme, tyAre vItarAga kevalI bhagavAna lAka-alAkane jANe. 22. jayA logamalogaM ca, jiNo jANai kevalI / tayAjoge niraMbhittA, selesiM paDivajjai // 23 // (saM0 chA0 ) yA lokamalokaM ca, jino jAnAti kevalI / tadA yogAn nirudvaya, zailezIM pratipadyate // 23 // Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ C: 4. pahUchavanikA ayanI jegegone selesiMzalezI dazAne nimittA-rUMdhIne parivajaI aMgIkAra kare bhAvArthajyAre vItarAga kevalI loka-alakane jANe, tyAre manavacana-kAyA rUpa ne nirAdha karI lezI dazAne pAme. 23. jayA bhoge nilaMbhittA, selesiM paDivajai / jayA kammakhavittANaM, siddhiM gacchai niiro||24|| (8 kAI gariktajI, nidA tadA karma kSapayitvA, siddhiM gacchati nIrajAH // 24 // khavirANuM-khapAvIne / nIra-karma rUpI raja rahita bhAvArthajyAre vegane rUMdhI zazI dazAne pAme, tyAre sakala karma kSaya karI-karma rUpa raja rahita banI kSe jAya che. 24. * jayA kaMmma khavittANaM, siddhiM gacchai niiro| tayA logamatthayattho, siddho havai saaso||25|| (saM0 chA0) yadA karmakSapayitvA, siddhiM gacchati niirjaaH| tA jamatA , philo mavati sAzvataH che ra1 atthayanthoce rahela | sAsa-zAzvata siddho-siddha bhagavAna | bhAvArtha-jyAre kama apAvI-karmaja rahita banI Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 zrI dazavaikAlika sUtra sAtha mekSe jAya, tyAre traNa leAkanA mastaka upara rahelA zAzvata siddha bhagavAna thAya. 25. suhasAyagassa samaNassa, sAyAulagassa nigAmasAissa / uccholaNApahoassa, dullahA sugai tArisagassa ||26|| (n0 chA. ) mullAvAya zramaNya, ', ratnonA dhAvinaH, turkamA suhusAyagassanmukhanA AsvAda karanArane samaNassa-sAdhune sAyAulagansa-sukhane mATe AphUlavyAphUla nigAmasAimsa atyaMta sUI rahenAra sAtAkulasya nikAmazAyinaH / mugati tAdAsya | 26 // ulaNApaheAasa-ghaNu pANI vAparI hAtha-paganI zuddhi karanAra dulahA--durlabha sugaI meAkSati tArisagansa-tevAne bhAvArtha prApta zabda, rasa Adi viSayasukhane AsvAAkuLavyAkULa, akALe pANIvatI paga AdinI daka, dravya dIkSAvALe, sukhane mATe khUba sUvAvALA ane ajayaNAthI zuddhi karanAra, AvAne-bhagavAnanI AjJAnA lepa karanArane suti dula bha che. 26. Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 phUchavanima adhyayanama tavoguNapahANarasa ujjumai-khaMti-saMjamarayassA parIsahe jiNaMtassasulahA sugai taarisgss|27| ( jA.) raNapradhAna nu jAntisaMcAratA - parIpahAn jayataH sulabhA yugatistAdRzasya // 27 // toguNapahANasa jemanI | parIsaha-parISahene ? pAse tArUpI guNapradhAna che | jirNa tassa-jItanArane ujajumaIsarala mativALA !. sulahA-sulabha khaMtisaMjamarayansa-kSamA, | sugatisArI gati saMjamamAM parAyaNa bhAvArtha-cha, ama Adi tapasyA karanAra, kSamArgamAM pravartamAna buddhivALA, sarala mati, kSamA ane saMjamane sadA vaLagI rahenAra ane parISahone jItanAra, AvA mahApuruSane sugati sulabha che. 27. pacchAvi te payAyA khippaM gacchaMti amrbhvnnaaii| jesi pio tavo saMjamo. / karavaMtI A vaMmAM rA (saM0 chA0) pazcAdapi te prayAtAH kSipraM gacchantyamarabhavanAni / evAM kAM tAra saMyama jAti trahmacarya 28 pacchA-pAchalI vaye | payAyA-sanmArge cAlatAM vipaNuM khipuMjaladIthI te-teo gacchati-jAya che Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtra sAtha tavA-tapa sarjamA-saMjamAM. >> bhacecara -brahmaca bhAvAtha -jeone tapa, sajama, kSamA ane brahmacaya priya che, teo jo ke pAchaLathI ( vRddhAvasthAmAM ) dIkSA le che, te paNa jaladIthI devalAkamAM jAya che. 28. icceaM chajjIvaNiaM samaddiTThI sayA jaye / dullAhaM lahi sAmannaM, muLA na virAhimnAEi. tti veni|| 22 (saM0 40) phatyetAM patnIyaniSThAyikamAM samyagdaoi sA yataH / durlabhaM labdhvA zrAmaNyaM karmaNA na virAdhayet iti bravImi // 29 // izrcaya...-e prakAranA chajIvaNIya -cha vanikAyanI G+ amarabhavaNAi-devalAkamAM jesi-jemane pio-priya lahinnu-pAmIne sAmanna'-zramaNapaNu kampyuNA-kama-kriyA vaDe virAhejjAsi-virAdhe sadiThThI-samyagdaSTa jaye-jayaNA kare dullaha-durlabha bhAvArtha -niraMtara jayaNAmAM tatpara, samyagdaSTi, durlabha zramaNupaNAne pAmIne, mana-vacana-kAyAe karIne A chajIvanikAyanI jayaNAnI pramAdathI virAdhanA na kare. (ema sudharmAMsvAmI jaMbUsvAmIne kahe che. ) 29. -iti SaDjavanikA adhyayanam . Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ GU 5piSaNA adhyayanama-prathama uddeza: 1 . piSaNa adhyayanamU-prathama uddeza saMpatte bhikkhakAlaMmi, asaMbhaMto amucchio / imeNa kamajogeNa, bhattapANaM gavesae // 1 // ( jA.) rAje mijAje, asaMgrAFichADA nena nayana, mAni jayeta ? saMpate prApta thaye chate . | kamajogaNa-kamasaranI kahevAtI bhikhakalaMmi-bhikSAno samaya kriyAthI ' asaMbha-asaMbhAta bharapANa-bhAta-pANInI amucchio-amUrNita , gavesaegapaNa kare imeNu-A bhAvArtha-bhikSAsamaya sArI rIte AvyuM te, anAkUla ane anAsakta banI, muni AhAra-pANInI A AgaLa. kahevAtA kamaLapUrvaka gaSaNa kare. 1. se gAme vA nagare vA, goaraggao munnii| care maMdamaNuvviggo, avvakkhitteNa ceasA // 2 // (saM. chA) gAme vA no vA, navarAti munirA janmendrakuddhina, adhyAttina jotA rA gaaragnaogocarIe | maMdU-haLave haLave gaele : ' aNuvUigo-anuvigna muNi-muni avikrikhateNa-vyAkSepa vagaranA care cAle ceasAmana vaDe , goSyae ja Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe bhAvArtha-grAma ke nagaramAM gocarIe janAra munie haLave haLave, kaMTALyA vagara ane vyAkSepa vagaranA mana sahita upagapUrvaka cAlavuM. 2. purao jugamAyAe, pehamANo mahi cre| vajjaMto bIahariyAI, pANe a dgmtttti||3|| (saM. cha ) purato yumAtrAgheLo mada jatA varjayan vIjaharitAni, prANina udakaM mRttikAM ca // 3 // purao-AgaLa bIa hariAIbIja ane jugamAyAe-dhuMsarApramANa * lIlotarIne pehamANe-jete thake pANe-trasa jIvane mahIM-pRthvI upara dagamaTTIyaM-pANI ane mATIne vaja te-tyAga karatA bhAvArtha-bIja, lIlerI, pANI, mATI ane beIndriya vagere trasa jIvene tyAga karatAM (nahi dabAvatAM), saMmukha dhuM sarApramANa daSTi mUkavApUrvaka sAdhue pRthvI upara cAlavuM. 3. ovAyaM visamaM khA', vijalaM parivajjae / saMkameNa na gacchijjA, vijjamANe parakame // 4 // (saM. 0jhA) ati viSa thALuM, vinarsTa rivorA saMkrameNa na gacchet, vidyamAne parAkrame // 4 // evAyaM-khADAne | khANuM-sthabhane visama-viSama (ucI-nIcI) | vijalaM-pANI vinAne Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che" - ----- ------- -- 5. piDeraNA adhyayanamAM prathama udeza parivajae-parihare | gAja-jAya saMkaNa-pANI upara, paththara | vizvamANe vidyamAna hoya to ke lAkaDAnI pAja vaDe ! parame-bIje raste bhAvArtha-mArgamAM cAlatAM je khADe, thAMbhale, pANI vinAne kAdava ke nadI vagerene utaravA mATe paththara ke lAkaDAM mAMDayAM hoya, te tyAM sudhI sAre mArga maLe tyAM sudhI tevA mAge utaravuM nahIM. 4. pavaDate! va se tattha, pakkhalaMte va saMjae / hiMsejja pANabhUyAI, tase aduva thAvare // 5 // (saM070)prapatan vA'sau tatra, praskhalan vA sNytH| hiMsyAt prANabhUtAni, sAnathavA sthAvarAn // 5 // sete | hiMseja-hiMsA kare ta--tyAM - pANabhayA-eIndriyAdi ane pakaalaMte-lathaDate chata ! ekendriyAdi saMjae-saMjI ! thAvara-sthAvara jIvone bhAvArtha-kAraNa ke-tevA mAge uttaratAM kadAca je sAdhu paDI jAya agara khalanA pAme, te tethI trasa-sthAvara jIvanI hiMsA thAya ane pitAnA hAtha-paga bhAMge. A pramANe svapara ubhaya virAdhanA jANavI. 5. tamA te chinnA, liMga guNanA sai anneNa mamgeNa, jayameva parakame // 6 // Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI tarAvaikAlika sUtra sAtha 7 (0 0) tasmAttena na paota, sa~yataH jIsamAhita; | satyanyasmin mArge, yatameva parAkramet // 6 // tamhA--te mATe sajae sayamI susamAhie-bhagavAnanI - jJAe cAlanAra bhAvArtha -A kAraNathI bhagavAnanI AjJAe cAlanAra sAdhue, jyAM sudhI mIjo sArA mArga hoya tyAM sudhI AvA raste cAlavuM nahi. je khIjo rasto na maLe teA ghaNI jayaNApUrNAMka cAlavuM. 6. anaeNNa-bIje magguNa-mAge jayameva-jayaNAe ja parame-cAle iMgAlaM chAriyaM rAsiM, tusarAsiMca gomayaM / sattaravedi nahi~, saMno taM name gA (saM. hA. ) AkAra kSAra rAzi, tuvartAze 2 gomayam / sarajaskAbhyAM padbhyAM saMyatastaM nAkrAmet // 7 // iMgAla aMgArAnA chAria -rAkhanA rAzi DhagalAne tusapheAtarAnA gAmaya-chANanA sasarafakhehi raja sahita pAehi'-paga vaDe saja-sAdhu ta"--tene naismena eLage bhAvAtha -rastAmAM cAlatAM aMgArAnA, rAkhanA, phAtarAMne ke chANunA DhagalA jo Ave, te sacitta rajathI kharaDAyelA pagavALA manI sAdhue tenA upara cAlavu nahi. 7. Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. piNaSaNA adhyayanama-prathama uddeza: na careja vAse vAsaMte, mahiyAe vA paDaMtie / mahAvae va vAyaMte, tiricchasaMpAimesu vA // 8 // (saM. ) na ra vari, mahiyAM vA patanyA : mahAvAte vA vAti, tiryasaMpAtimeSu vA // 8 // careja-jAya mahAvAe-moTo vAyaro vAse varasAda vAevA te vAsaMtavarasate chate tiri--tiSThIMgatie mahiyAe dhummasa saMpAImesusaMpatima va-athavA uDate jIte pati-pate te bhAvArtha-jo varasAda varasate heya, dhummasa paDatI hoya, mATe vAyare te heya, dhULa uDatI hoya tathA saMpAtima- pataMgiyA Adi ghaNuM uDatAM hoya, te sAdhue gocarI javuM nahIM. kadAca gayA bAda je tema thayuM hoya, te kaI DhAMkelI sArI jagyAe UbhA rahevuM. 8. . - na careja verasAmaMte, baMbhaceravasANue / baMbhacArissa daMtassa, hujjA tattha visuttiaa||9|| (haM. A0) na ra vezyAnamanta, trahmavasAna | brahmacAriNo dAntasya, bhavettatra visrotasikA // 9 // vesasAmate-vezyAnAM gharanI | avasANue-vinAza rUpa karanAra baMbhayArissa-brahmacArI khaMbhare-bahmacarya | sAdhune AsapAsa Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ H -patana zrI dazavaikalika sUtra sAthe tassa-Idriyo damelAne | tattha-nyAM . . huja jAya | vibhuttio-vikAra-patana bhAvArtha--jyAM brahmacaryane nAza thavAno saMbhava che, evA vezyAnA ghara najadIka sAdhue javuM nahIM. tyAM javAthI indriyane damanAra brahmacArI puruSane manane vikAra pedA thAya che. 9. agAyaNe caraMtasta, saMsaggIe abhikkhaNaM / hujja vayANaM pIlA, sAmannaMmi a sNso||10|| (uMA0) anItine vAta , saM maga. matratAnAM udA, zAmaLe ja saMsAra aNAyaNe gocarI nahIM javA | vayANuM-tratone lAyaka gharamAM pIlA-pIDA caraMtassa-jatAne sAmannami-saMjamamAM saMsIe-saMsargathI a-vaLI abhikhaNuM-vAraMvAra saMsae saMzaya huja-hAya | bhAvArtha-vAraMvAra vezyA vagerenA mahollAmAM jatAM, tene saMsarga thavAthI vatane pIDA thAya che (vratadhvaMsa thAya che) ane tenA cAritramAM zaMkA thAya che. 10. . samhA eaM viANittA, dosaM duggaivaDDhaNaM / vajjae vesasAmaMtaM, muNI egaMtamassie // 11 // Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -- - - * piSaNa adhyayanama-prathama udezaH (. chA) talata vijJAya, to vinA . varnare yArAma, nijAnA zA tamahA-tethI dugaIvaNuM durgati vadhAranAra e e prakAre vajae-vaje viANittA-jANIne egaMta mekSane dasaMdone asmie-jeNe Azraya karyo che bhAvArtha-tethI mekSane Azraya karavAvALA munie, durgatine vadhAranAra A doSane jANIne vezyAonI zerIone tyAga kara. 11. sANaM sUi gAvi, dittaM goNaM hayaM gayaM / saMDimbhaM kalahaM juddhaM, durao. parivajjae // 12 // (saM0 chA0) zvAnaM sUtAM gAM, dRptaM gAvaM hayaM gajam / - saMhi* 06 yuddha, taka pavitAArA sANa-kutarAne saMhimmu-bALaka ramatA hoya te sUchayaM- viyelI sthAnane gAviM-gAyane kalaha-kalahavALI jagyAne ditta-madenmatta juddha laDAine gaNu-baLadane dura -dUrathI hayaM-gheDAne parivajae-cheDI de gayaM-hAthIne bhAvArtha-raste cAlatAM sAdhue zvAna, navI viAyelI gAya, madamAte baLada, ghoDA, hAthI, bALakane ramavAnuM sthAna, leza ke yuddhanA sthAne dUrathI choDI devA joIe. 1ra. Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtra sAthe aNunnae nAvaNae, appahiDhe aNAule / iMdiAiM jahAbhAgaM, damaittA muNI care // 13 // (. chA) catuma nAvinatA, kachoDanA indriyANi yayAbhAga, damayitvA sunizcaret // 13 // aNue-UMcuM nahi jete | idiyAI Indriyone nAvaNue-nIcuM nahi joto | jahAbhAga-je Indriyone je apahiTaThe-harakha nahi pAmate , viSaya hoya tene aNuule-anAmULa | damattA-damIne bhAvArtharate cAlatAM sAdhue UMcuM ke nIcuM jovuM nahi, lAbha Adi maLe chate harakhAvuM nahi, kodha AdithI AkULa thavuM nahi, paNa jema bane tema pitApitAnA viSayamAM Indriyane damIne cAlavuM. 13. davadavassa na gacchejjA, bhAsamANo a goare| hasaMto nAbhigacchijjA, kulaM uccAvayaM syaa||14|| (saM0 chA0) drutaM drutaM na gacchet, bhASamANazca gocare / hasanAbhigacchet, kulamuccAvacaM sadA // 14 // davadavassa-utAvaLe utAvaLo [ -kula bhAsamANelatA ucca-UMcuM . gaare-gocarImAM avayaM-nIcuM hasatA-hasato bhAvArtha...UMcA ane nIcA (dravyanI apekSAe) kuLamAM Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - 5. piSaNa adhyayanama-prathama uddeza: gocarI jatAM sAdhue utAvaLuM utAvaLuM cAlavuM nahi, tema vAta karatA javuM nahi ane hasatA hasatA paNa javuM nahi. 14. AloaMthiggalaM dAraM, saMdhi dagabhavaNAgi a| caraMto na vinijjhAe, saMkaTANaM vivajae // 15 // ( jA.) rA iri drA, vimavanAni rA. vinidhyAta, rAjasthAnakavavAnA A aMgekhane dagabhaNANi-pANIArAone thigala-(bhIMtamAM) pUrI | vinijajAe-nihALe nAkheluM ke caNI nAMkheluM | saMkaThaNuM-zaMkAnA sthAnane dAra-bAraNane vivajajae-vizeSe vaje saMdhi sAMdhane, khAtarane bhAvArtha-gocarI gayela sAdhue gekha, bhIMtamAM pUrI nAMkhela bAraNuo, gharamAM paDelA khAtara tathA pANIArA vagerene nihALIne jevAM nahi, kAraNa ke-A sarve zaMkAnAM sthAne che. 15. raNo gihabaINaM ca, rahassArakkhiyANa ca / saMkilesakaraM ThANaM, dUrao parivajae // 16 // (jha0) rAjJA yupInAM ra, sapharathAnamAra rA saMkarA thAna, sUto pavitra che 6 raNe rAjAnI | rahassa-chAnI vAta gihavaraNuM-gRhapatinI | ArakrikhaANu-koTavAlanI Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = = 6 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe saMkilesakara-ghaNo kaleza thAya | ThANa-sthAnakane, . tevAM bhAvArtha-gocarI jatAM sAdhue rAjA, gRhapati, koTavALa vagerenA khAnagI sthaLAe javuM nahi tathA kalezakAraka sthaLane paNa dUrathI tyAga kare. 16. paDikuTaMkulaM na pavise, mAmagaM parivajae / aciattaMkulaMna pavise, ciattaM pavise kulN||17|| (saM0 chA0) pratikuSTaMkulaM na pravizeta, mAmakaM parivarjayed / aprItikulaM napravizeSa, prItimat pravizetkulam // 17 // paDipharDa-nidhi karelI | mArga-mAre kahenArane acitta-aprItikara pavise-pese ciatta-prItikara bhAvArtha-sUtakavALA gharamAM, malina lokonA gharomAM, gharadhaNIe niSedha karelAM gharomAM ane aprItivALA gharamAM sAdhue gecarI Adi kArya mATe pesavuM nahi, paNa ethI viparIta gharamAM praveza kare. 17. sANI-pAvAra-pihiaM, appaNA nAvapaMgure / kavADaM nopaNullijjA, uggahaMsi ajaaiaa||18|| (saM0 chA0) zANIpAvArapihitaM, AtmanA nApavRNuyAt / kapATaM na prerayed, avagrahamayAcitvA // 18 // kala-kula Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. piSaNa adhyayanama-prathama uddeza: sANI saNathI banAvela nAvapaMgura-ughADe nahi, paDadA kevADa-kamADa pAvAra-kAMbaLa nepaNullijA-sele nahi pihiaM-DhAMkeluM ugahaMsiavagrahane apaNe pote ajAyA-mAvyA vinA bhAvArtha-AgADha kAraNe gharadhaNIne avagraha yAccA vinA, vidhipUrvaka dharmalAbha kahyA vagara, tADapatrI, kaMtAna vagerethI baMdha karela, kAmaLa AdithI DhAMkela ane bAraNa vagerethI baMdha karela ghare sAdhue ughADavA nahi, tema haDaselavA paNa nahi. 18. goaraggapaviTTho a, vaccamuttaM na dhArae / ogAsaM phAsuaMnaccA, aNunnavia vosire||19|| (saM. chA0) gocarAgrapraviSTastu, varNImUtraM na dhArayet / avakAzaM prAsukaM jJAtvA, anujJApya vyutsRjet // 19 // gaaraga-gocarImAM egAsaM jagyA paviThagayela phAsu-nirjIva vacce-vaDI nIti naccA jANIne mutta-laghunIti aNunnaviya rajA laIne dhAra-dhAraNa kare vosire vosirAve bhAvArtha-gocarIe gayela sAdhue, vaDInIti tasa laghunIti kavI nahi, paNa nirjIva jagyA jANI ane te gRhasthInI rajA laI tyAM ja sirAvavuM. 19. NIaduvAraM tamasaM, kuTTagaM parivajae / acakkhuvisaojattha, pANA duppddilehgaa||20|| Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dakAlika satra sAthe (. chA) nIrA rAkSa, kroI parivA * acakSurviSayoyatra,prANino dussprtyupekssnniiyaaH||20|| NIa-nIcA acakhusieAMkhe na duvAra-bAraNAne javAya tevAM tamasaM-aMdhArAne jatha-jyAM kagatharA vagerene 5 pANa-trasa jevo parivajae-vaje . ! dupaDilehagA-jovA muzkela paDe bhAvArtha-jyAM ghaNuM nIcuM namavuM paDe tyAM tathA aMdhArAvALA ke ThAra, bheMyarA, eraDA AdimAM sAdhue gocarI javuM nahi, kAraNa ke-AMkhathI barAbara tyAM joI zakAtuM nathI, eTale trasa jevo dekhAtA nathI ane IryAsamitinI zuddhi jaLavAtI nathI. 20. * jattha pupphAiM bIAI, vippainnAI kutttte| ahuNovalittaM ullaM, daNaM parivajae // 21 // (. chA) = kuni vInAIna, vikazIniSThA __ adhunopaliptamAdre, dRSTvA parivarjayet // 21 // jatha-jyAM ahuNA-hamaNAM puphAi-kUlo uvalitta-lIpelA bIAI-bIja ulaM-lIluM vipaInnAI vikharAyelA daThaNuM dekhIne kaThaekaThAramAM, gharanA khUNAmAM bhAvArtha-je gharanA bAraNAmAM puSpa ane bIja Adi chUTA vikharAelAM paDayAM hoya tathA tAju lIMpeluM sthAna hAya, te te dekhIne te ghara sAdhue javuM nahi. 21. Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. pisSaNA adhyayanama-prathama uddeza: elagaM dAragaM sANaM, vacchagaM vAvi kuTTae / ravitrAnavile, viddiALa vasaMnadrazA (saM. cha.) 3 vAra mAna, vatsa, vAvolTa ullaGghya na pravizet, vyUhna vA saMyataH // 22 // ulla'viA oLIne vise pese viuhittANa--kADhI mUkIne sa'jaasa jamI alaga akarAne dAga'bALakane sANa-kutarAne varcyAga -vAcharaDAne bhAvAtha gharanA bAraNAmAM ne gheTA (bakarA), kutarA agara vAcharaDA beThA hoya, teA tene oLagIne, kADhI mUkIne agara uThADIne te gharamAM sAdhue javu nahi. 22. asaMsattaM paloijA, nAidUrAvaloae / karNAEna vinijJApa, nitradina gayaMvize // 2 // (saM. chA.) gasaMsa projyeSAtira projyet / utphullaM na vinidhyAyet, nivartte tAjalpan // 23 // asa satta-strInI dRSTi sAthe dRSTi na rAkhatAM palAIjjA avalAna kare nAidUrAvalAaedharamAM ati dUra jovuM nahi ukhulla'vikasita netra na vinijhjhAe tene nahi niTTipA vaLe aya pirA melyA sivAya Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtra sAthe A bhAvArtha-gocarI gayela sAdhue, strI jAti upara Asakti na rAkhatAM sAmAnyathI potAnA kAmanuM avalokana karavuM, tenA gharamAM dUra najara nAMkhIne jevuM nahi, tenA gharanA parivArane paNa vikasvara netrathI je nahi ane AhArAdi. je na maLe te paNa dIna vacana belyA vinA pAchuM nIkaLI. javuM. 23. kiM na ronA, jogarAja muLA kulassa bhUmi jANittA, miaM bhUmiM prkme||24|| (0 chA) temUrSi ja che, parAgata yuni. kulasya bhUmiM jJAtvA, mitAM bhUmi parAkramet // 24 // aThabhUmi-bhUminI maryAdA kulasa-te kulanI maryAdAne mUkIne jANittA-jANIne na ga jA -jAya nahi miyaM-maryAdA karelI goyarogaga-gocarIe | parakkame-jAya gayela bhAvAtha-gecarI gayela sAdhue, uttama kulanI niyamita bhUminI maryAdA jANI, gRhasthanI rajA vinA gharamAM jhAjhuM- ochuM javuM nahi, paNa jeTalI bhUmimAM bIjA bhikSAcarane javAnI rajA hoya teTalI parimita bhUmimAM jaI UbhA rahevuM. 24. tattheva paDilehijjA, bhUmibhAga viakkhnno| siNANassaya vaccassa, saMlogaM parivajae // 25 // (saM0 chA0) tatraiva pratyupekSeta, bhUmimAgaM vicakSaNaH / snAnasya ca varcasaH, saMlokaM parivarjayet // 25 // Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ == = pratye 5. piSaNa adhyayanama-prathama udeza: tavi tyAMja siNANussa-hAvAnA sthAnanuM paDilehijajA-paDilehe vaccassavaDI nIti karavAnA bhUmibhAgabhUminA bhAga sthAnanuM saMlaga-jevuM viakhaNe-vicakSaNa parivajae-parihare bhovAtha-gRhasthanI maryAdAvALA bhUmibhAgane paDilehI UbhA rahetAM vicakSaNa sAdhue, gRhasthanA snAnAgAra ke vaDInItinA sthAna je jovAmAM Ave che te sthaLane tarata tyAga. kara. ra5. dagamaTiaAyANe, bIANi hariANi a| parivajjato ciTThijjA, saviMdiyasamAhie // 26 // (saM. chA) uttivA, vagAni pharitAni jA , parivartuiSTa, sendriyAdita nAraddA daga-pANI hariANilIlI vanaspati maDhI-mATI parivajate-pariharato a ane ciTiThaja-Ubho rahe AyANe lAvavAno mArga | saOi diya-sarva indriyone bIANibIja ' samAhievazamAM rAkhIne bhAvAtha-vaLI pANI ane mATI lAvavAnA mArgane cheDI. tathA bIja ane lIlI vanaspatine cheDI, sarva IndrimAM. samAdhimAna thaIne sAdhue UbhA rahevuM. 26. tattha se ciTramANassa, Ahare pANabhoaNaM / akappina geNhijjA, paDigAhija kpi|27| Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dakAlika sUtra sAthe (saM0 chA0) tatra tasya tiSTataH, AharetpAnabhojanam / ___akalpikaM na gRhNIyAt, pratigRhNIyAtkalpikam // 27 // tastha tyAM akapiaMnahi kape tevuM se tene na gehijajA-grahaNa na kare ciThamANussa-UbhA rahelAne | paDigANijja grahaNa kare pANa-pANI kapiaM-ka5tuM hoya tevuM yaNuM bhojana . | bhAvArtha-te te kulane ucita bhUmimAM UbhA rahela - sAdhue, gRhasthe lAvela AhAra-pANImAMthI akalpya grahaNa karavuM nahi paNa je kapya hoya te levuM. 27. AharaMtI siyA tattha, parisADijja bhoaNaM / diti paDiAikkhe, na me kappai tArisaM // 28 // (saM0 chA0) AharantI syAttatra, parizATayed bhojanam / dadatIM pratyAcakSIta, na me kalpate tAdRzam // 28 // AharatI-bhikSA lAvanArI | ditiaM-ApanArIne siA-kadAcita paDiAIe-kahe parisADija-bheya upara DhoLe- tArisaM-tevuM vare bhAvArthI-gharamAMthI AhAra-pAchuM lAvatI strI je temAMthI ADuM avaLuM DhaLatI lAve, te te denArI strIne sAdhue kahevuM ka-A rIte AhAra le amane kalpa nahi. 8. saMmadamANI pANANi, bIANi hariANi a| asaMjamakari naccA, tArisiM parivajjae // 29 // Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. piSaNa adhyayanama-prathama uddeza: (naM. jI ) saMrvicA pazino, vInAIna rivAja rA asaMyamakarI jJAtvA, tAdRzIM parivarjayet // 29 // saMmadmANa-page cAMpatI jIvahiMsA karanArI pANANi-vone nazcA-jANIne asaMjamakari sAdhu mATe | tArisIM-tevI strIne bhAvArtha...bhikSA lAvanArI strI pANI, bIja ane lIlI vanaspati vagerene page cAMpatI je lAve, te sAdhune arthe asaMjama karanAra jANIne te AhArane sAdhue tyAga kare.. arthAt tene kahevuM ke-A amane na kalpe. 29. sAhaTTa nikkhivittANaM, sacittaM ghaTTiANica / taheva samaNaTAe, udagaM saMpaNulliA // 30 // (zaMcha) saMdhrutyu nizi , ratta vadaniravA rA tarthava zramakArya, 3 saMpays | 30 || sAhaddha-ekaThuM karIne ' | samaNaThAe sAdhune arthe nikhivittANuM-mUkIne | saMpaliA-ekaDuM halAvIne ghaTiANi saMghadIne - bhAvArtha-bIjA vAsaNamAM kADhIne Ape, nahi devAlAyaka bhAjanamAM rahela cIja sacitta vastumAM mUkIne Ape, sacina vastune saMghaTTa karIne Ape tathA sAdhune mATe pANIne AvuMpAchuM halAvIne Ape, te sAdhue tene kahevuM ke-A amane kalpa nahi. 30. " ogAhaittA calaittA, Ahare pANabhoaNaM / diti paDiAikkhe, na me kappai taarisN||31|| Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtra sAthe (saM0 chA0) avagAhya cAlayitvA, AharetpAnabhojanam / dadatI pratyAcakSIta, na me kalpate tAdRzam // 31 // sa ttA -(re mAhibhAM) / yasattA-mAdhu-pAthu dIne pisIne bhAvArtha-varSAkALamAM gharanA AMgaNAmAM bharAela sacina pANIne avagAhIne athavA pANIne bahAra calAvIne, je gRhastha pANI tathA bhejana Ape, te sAdhue te ApanArane kahevuM ke-AvI rIte amAre kape nahi. 31. purekammeNa hattheNa, davvIe bhAyaNeNa vaa| diti paDiAikkhe, na me kappai tArisaM // 32 // (saM0 chA0) puraHkarmaNA hastena, dA bhAjanena vA / dadatIM pratyAcakSIta, na me kalpate tAdRzam // 32 // purakammaNa-sAdhu mATe pahelAM | dIe-kaDachIthI dhAIne sAya-mAnI bhAvArtha-sAdhune ApavA mATe hAtha, kaDachI tathA vAsaNa vagere jovA rUpa puraskarma karIne, AhAra denArI strIne sAdhue 3-bhAre te ve na 485. 32. (evaM) udaulle sasiNiddhe, sasarakkhe mhiaause| hariAle hiMgulae,maNosilAaMjaNe lonne||33|| geruavanniaseDhia, soraTriapiTukukkusakae / ukkiTamasaMsaTe, saMsaTe ceva bodhavve // 34 // Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - 5. pipaiSaNA adhyayanama-prathama uderA: asaMsaTreNa hattheNa, davIe bhAyaNeNa vaa| 'dijamANaM na icchijA, pcchaakmmNjbhivo|35|| (saM. chA) parva jana sarinAna, - sAgara kRttiopAvyAnA haritATenahiMgulakena, ' manAriyana jIvana che rUrU II gairikAvarNikAvetikAsaurASTrikA piSTakukkusakRtena / utkRSTamasaMsRSTaH, saMsRSTazcaiva bodavyaH // 34 // saMdena dattera, 3 mAnajena vA dIyamAnaM necchet, pazcAtkarma yatra bhavati // 35 // sasarakhe-sacitta dhULathI 'asaMsaTheNa-aNakharaDyA mastrIAse-mATI tathA leNe-mIThAthI khArathI gerUsonAgerU hariAleharatALathI . * vania-pILI mATI hiMgulae-hiMgalokathI seviya-khaDI maNesilA-maNIlathI soraThI aphaTakaDI aMjaNe-aMjanathI diksamANa ApeluM piTha-khA vagerene A icchijA-icche kakakusakae-taratanA khAMDelA pacchAkabhya-pazcAtakarma jahiM-jyAM ujhiTha-moTAM phaLa bhale hoya saMsa-khaDelA baddha-jANavuM : | - bhAvArtha_evI ja rIte pANInA biMdu karatA hAthI kAkAe Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ da zrI dazavaikAlika sUtra sA tathA thADA lIlA hAthathI, sacitta pRthvIthI kharaDAyela hAthathI, kAdavavALA hAthathI, kSAravALA hAthathI; tathA haDatAla, hiMgaleAka, masila, aMjana, mIThu, gerU, pILI mATI, khaDI, phaTakaDI, cAkhA vagerenA ATA, kukazA, kAliMgaDA-tu baDA vagere meATA phaLanA zAka AdithI kharaDAyela hAthathI, athavA nahi kharaDAyela kaDachI vagere vAsaNathI je gRhastha AhAra Ape te sAdhue te levA nahi, kAraNa ketema levAthI pazcAtka ( pAchaLathI dhAvu' paDe te ) vagere doSa lAge che. 33-34-35. saMsadveNa ya hattheNa, davvIe bhAyaNeNa vA / dijamANaM paDicchinA, jaM tatthe saNiyaM bhave // 36 // (sa0 70) sapTena 6 tena, jyAM mAnanena vA | dIyamAnaM pratIcchet, yattatraiSaNIyaM bhavati // 36 // sa sasNa-kharaDAyela paDicchijjA grahaNa kare bhAvA-jo te AhAra-pANI nirdoSa hAya ane te anAjathI lepAyela hAtha, kaDachI ke anya vAsaNathI Ape, te sAdhue te grahaNa karavA. 36. tatva-tyAM esaNIya -nirdoSa duNhaM tu bhuMjamANANaM, ego tattha nimaMtae / dijjamANaM na icchijjA, chaMda se paDilehae // 37 // (ax 0) ostu mukato, putttatra nimantravet / dIyamAnaM necchet, chandaM tasya pratyupekSeta // 37 // Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. piDaiSaNA adhyayanama-prathama uddeza: gara darzo ane nimaMtaegmAma traNa kare bhujamANANa bhAjana karatAM chaMdu abhiprAyane paDilehuatapAse ke vicAre chatAM bhAvA-eka vastunA e mAlika hAya, temAMthI eka mANasa nima MtraNa kare ke--AhAra grahaNa kareA, tyAre khIjA mAlikanA netravikArAthI abhiprAyane jANIne jo tenI marajI nahi ApavAnI mAluma paDe, te te eka dhaNIne ApelA AhAra sAdhue grahaNa karavA nahi. 37. duNhaM tu bhuMjamANANaM, do'vi tattha nimaMtae / vipnamALa iicchanA, na tasthesaniya mane rUA (saM. chA.)Dhostu munnAno, kArvA taMtra nimantraveyAtAm| dIyamAnaM pratIcchet, yattatraiSaNIyaM bhavet // 38 // bhAvArtha eka vastunA mAlika e mANasa hoya ane jo te banne mANasa te devA mATe nimaMtraNa kare, temaja jo te vastu nirdoSa hAya te sAdhue te grahaNa karavI. 38. gubiNI uvaNNatthaM, vivihaM pANabhoaNaM / bhuMjamANaM vivajjijjA, bhuttasesaM paDicchae // 39 // (maMchA.) murttiLyA panyasta, vividha pAnamonanam / bhuktazeSaM pratIcchet // 39 // vivajjiA-vizeSe va bhuttasesa-khAtAM bAkI rahelu paDicchae grahaNa kare bhujyamAnaM vivarjyaM guviNIe garbhavatI strI mATe vattha taiyAra karelu vivittu aneka prakAranu Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ha8 === == zrI dazavaikAlika sUtra sAthe bhAvArtha-garbhavaMtI strIne khAvA mATe vividha prakAranAM je bhajana taiyAra karyA hoya te te AhAra levo nahi, paNa khAdhA pachI vadhe che te sAdhue te grahaNa kare. 39. siA ya samagar3hAe, guviNI kaalmaasinnii| uTriA vA nisIijjA, nisannAvA puNuTTae // 40 // (saM0 chA0) syAcca zramaNArtha, gurviNI kaalmaasvtii| utthitA vA niSIded, niSaNNA vA punaruttiSThed // 40 // siA-kadAcita | nisiijA-bese samaNaThAe sAdhune mATe nisannA-beThelI kAlamAsirNa-pUrNa mAsavALI | puNue-pharI uThe uThi-uThelI bhAvArtha-kadAcit pUrNa nava mAsavALI garbhavatI strI sAdhune AhAra ApavA mATe UbhI hoya te bese, agara beDI hoya ane je AhAra devA mATe te uThe, te te AhAra-pANI sAdhune kape nahi. 40, taM bhave bhattapANaM tu, saMjayANa akppiaN| diti paDiAIkkhe, na me kappar3a tArisaM // 41 // (saM. za0) tAjendrapAna tu, saMtAnamarimA dadatIM pratyAcakSIta, na me kalpate tAdRzam // 41 // saMjayANuM saMcamIone | dinia-mArIne akampiyana kalpe evuM | paDiAIe-kahe Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ piNDaSaNA adhyanam-prathama uddeza: Ta 9 bhAvArtha AhAra denArI evI strIne niSedha karave hai-abhAre bhAvI rIte mAhAra-pAlI sevAM ye nahi. 41. thaNagaM pijjemANI, dAragaM vA kumAriaM / taM nikkhivittu roaMtaM, Ahare pANabhoaNaM // 42 // taM bhave bhattapANaM tu, saMjayANa akappiaM / ditiaM paDiAIkkhe, na me kappai tArisaM // 43 // (saM0 chA0 ) stanakaM pAyayantI, dArakaM vA kumArikAm / tanikSipya rUdat AiretpAnabhojanam // 42 // tadbhaved bhaktapAnaM tuM, saMyatAnAmakalpikam / dadatIM pratyAcakSIta, na meM kalpate tAdRzam // 43 // niiivattu mUkIne rAMta -raDatA Ahare-leI Ave caNaga-stana saMbadhI dUdha pijjamANI-pAna karAvatI dAraga che|karAne kumAri karIne bhAvArtha stanapAna karatA khAlaka ke kumArikAne rAtAM mUkIne je strI AhAra-pANI lAvI Ape, te te sAdhuone akalpanIya che, mATe devAvALIne niSedha karavA ke--AvI rIte AhAra- pANI sAdhu naye. 42-43. jaM bhave bhattapANaM tu, kappAkappaMmi saMkiaM / ditiaM paDiAIkkhe, na me kappai vArisaM // 44 // Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe (saM. A0) camaved ma pAnuM tu, vApayoH tam / ttI pratyAvakSIta, na me pate tAdazam||44, sakia vahema bharelu kAkalpa mi-kalpya ke akalpya evu bhAvAtha je AhAra-pANI nirdoSa che ke sadASa che, temAM je zaMkA hAya, teA devAvALAne sAdhue niSedha karavA ke amane tevA AhAra pe nahi. 44. dagavAreNa pihiaM, nIsAe pIDhaeNa vA / loDheNa vA vi leveNa sileseNa va keNai // 45 // taM ca ubhidiuM dijjA, samaNaTTAe va dAvae / ditiaM paDiAIkkhe, na me kappai tArisaM // 46 // (saM0440) vAre viddituM, nissArika (payA) pIDhavena vA loDhena vApi lepena, zleSeNa vA kenacit // 45 // taccodbhidya dadyA, cchramaNArtha vA dAyakaH / dadatIM pratyAcakSIta, na me kalpate tAdRzam // 46 // vizleveNa-mATInA lepathI sileseNalAkha Adi cIkaNI dagavAreNa-pANInA ghaDA vaDe pihiM TAMkeluM = nisAe daLavAnA patthara vaDe pIDhaeNa bannethI vastuthI ubbhi'di" lepa Adi ukhADIne lADheNa-nIsAtarathI dAvae devAvALA bhAvAtha -je AhAra-pANIne pANInA ghaDAthI, pattharanI Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A : 5. piSaNA adhyayanamastrathama uddeza. 101 nIsAthI (vATavAnI nAnI zilA), bAjoThathI, nisAtarathI (upara vaTa), mATInA lepathI ane lAkSAe karI baMdha karela hoya, tevA AhArane devAvALe je DhAMkaNA vagere bhedIne Ape, te te devAvALAne sAdhue niSedha karo ke tene AhAra sAdhune na ka. 45-46. asaNaM pANagaM vAvi, khAimaM sAimaM thaa| jaMjANija suNijjA vA, dANaTA pagaDaM imaM // 47 // tArisaM bhattapANaM tu, saMjayANaM akappiraM / diti paDiAikkhe, na me kappai taarisN||48|| (saM. chA) arAne pAna vADa, vAgha vAgha tathA yajAnIyAcchRNuyAdvA, dAnArtha prakRtamidam // 47 // tAdRzaM bhaktapAnaM tu, saMyatAnAmakalpikam / dadatIM pratyAcakSIta, na me kalpate tAdRzam // 48 // khAima-khAdima | suNijjA-sAMbhaLIne sAimaM-svAdima (mukhavAsa) | dANuThA-ApavA mATe -jANija jANe " bhAvAtha-je pite jANyuM hoya agara sAMbhaLyuM hoya ke-A azana, pAna, khAdima, svAdima vagere cAra prakAranA AhAra sAdhune ApavA mATe taiyAra karela che, te tevAM AhAra-pANI sAdhune akalpanIya che. te devAvALAne kahevuM joIe ke-sAdhuone A AhAra kapa nahi. 47-48. Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe asaNaM pANagaM vAvi, khAimaM sAimaM tahA / jaM jANija suNijA vA, puNNaTThA pagaDaM imaM // 49 // taM bhave bhattApANaM tu, saMjayANa akappiaM / ditiaM paDiAikkhe, na me kappai tAriMsaM // 50 // (saM0 chA0 ) azanaM pAnakaM vA'pi, khAdyaM svAdyaM tathA / yajjAnIyAd guNuyAdvA, puNyArthe prakRtamidam // 49 // tad bhaved bhaktapAnaM tu, saMyatAnAmakalpikam / dadatIM pratyAcakSIta, na me kalpate tAdRzam // 50 // puGgA puNyArthe | yuga-lu, nipannapetu bhAvArtha jo pAte jANe agara sAMbhaLe ke-gRhasthAe A cAra prakArane AhAra puNyArthe ApavA mATe banAvyA che, teA te AhAra sAdhune akalpanIya heAvAthI pote nahi khetAM gRhasthane manA 12vI. 48-50. asaNaM pANagaM vAvi, khAimaM sAimaM tahA / jaM jANija suNijjA vA, vaNimaTTA pagaDaM imaM // 51 // taM bhave bhattApANaM tu, saMjayANa akappiaM / ditiaM paDiAikkhe, na me kappar3a tArisaM // 52 // (saM0 chA0 ) azanaM pAnakaM vA'pi, khAdyaM svAdyaM tathA / yajjAnIyAd zRNuyAdvA, vanISakArye prakRtamidam // 51 // Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 5. pipaNuM adhyayanama-prathama uddeza: tadbhavedbhaktapAnaM tu, saMyatAnAmakalpikam / dadatIM pratyAcakSIta, na me kalpate tAdRzam // 52 // vaNimaTha-bhikSAcarane ApavA mATe bhAvArtha--je gRhasthoe cAra prakAne AhAra bhikSAcarene mATe karyo che--ema pite jANe agara sAMbhaLe, te te AhAra akalpanIya jANI devAvALAne manA karavI ke-A nimitte karAyela AhAra sAdhune pe nahi. pa1-para. . asaNaM pANagaM vAvi, khAimaM sAimaM tahA / jaMjANijja suNijjA vA,samaNaTThA pagaDaM imaM // 53 // taM bhave bhattapANaM tu, saMjayANa akppi| diti paDiAikkhe,na me kappai tArisa // 54 // (saMchAtrogarAnuM pAna vAri, stra tathA . yajAnIyAd zRNuyAdvA, zramaNArya prakRtamidam // 53 // tad bhaved bhaktapAnaM tu, saMyatAnAmakalpikam / dadatI pratyAcakSIta, na me kalpate tAdRzam // 54 // samA -sAdhu mATe . bhAvArtha-je jANavAthI agara sAMbhaLavAthI khabara paDe ke-gRhasthoe A cAreya prakArane AhAra sAdhuo nimitte banAvyuM che, te te AhAra Adi sAdhune akalpanIya hovAthI devAvALAne manA karavI ke A AhAra sAphane nakalpa. 53-54 Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe | uddesiyaM kIagaDaM, pUikammaM ca AhaDaM / ajjhoara pAmiccaM, mIsajAyaM vivajjae // 55 // (saM00) bauddezika jItanRta, vRttimAMM 6 Ahatam | adhyavapUrakaM prAmityaM, mizrajAtaM vivarjayed // 55 // uddesi -sAdhune uddezIne krIagaDa -vecAtuM mANeluM pUrNakramsa-pRtika ( nirdoSa AhAramAM AdhAkI * antraar-umereluM pAmisca-uchInuM ANeluM ke badalAvelu mIsajAya...sAdhune mATe tathA peAtAne mATe bheguM banAvelu bheLavyuM heAya te ) AhuDa'sanmukha lAvelu bhAvAtha -sAdhune ApavAnA uddezathI karelA, vecAtA lAvelA, zuddha AhAramAM sadeSa bheLavele, sAme lAvele, sAdhu AvyAnuM jANI mULa AhAramAM vadhArA karAelA, peAtAnA kharAba AhAra sAdhune ApavA mATe, khIjA pAsethI AhAra sAdhune ApavA mATe, khIjA pAsethI sAre| AhAra badalAvIne ANaMaA agara uchInA lavAelA, temaja peAtAne tathA sAdhune arthe bheLe banAveleA AhAra sAdhue na leve, paNa tenA tyAga karavA. 55. uggamaM se a pucchijjA, kassaTTA keNa vA kaDaM / succA nissaMkiaM suddhaM, paDigAhijja saMjae // 56 // (saM. A0) 364ma satha na pRSTheTa, jayAye krena vA tam ? / zrutvA niHzaGkitaM zuddhaM, pratigRhNIyAt saMyataH // 56 // Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - 5. piSaNa adhyayanama-prathama uddeza: uccama utpattine * karDa karyo pucichajajA-pUche succA sAMbhaLIne sTaTaThA-kAne mATe nissakia zaMkArahita keNukANe suddha-zuddha bhAvArtha-je AhAra letAM (A delavALe che ema) zaMkA paDe, te dAtArane AhAranI utpatti pUchavI ke-A kene mATe tathA keNe karyo che? pUchaDyA bAda zaMkArahita "A nirdoSa ja che"--ema sAMbhaLIne sAdhue te AhAra grahaNa karo. pa6. asaNaM pANagaM vAvi, khAimaM sAimaM thaa| pupphesu hunja ummIsaM, bIesu hariesu vA // 57 // taM bhave bhattapANaM tu, saMjayANa akppi| ditiaMpaDiAikkhe,na me kappaDa taarisN||58|| (saMchA) garAne pAna vApi, vAgha vIgha tathA puvaeNme sumitra, nairti kerA tad bhaved bhaktapAnaMtu, saMyatAnAmakalpikam / dadatIM pratyAcakSIta, na me kalpate tAdRzam // 5 // phesu-phUlathI | bIesa-bIjathI hujja hoya harie su-lIlI vanaspatithI ummI-mizrita thayela bhAvArtha--je cAreya prakArane AhAra puSpa-bIja-lIlI vanaspatithI mizra maLela hoya, te te AhAra-pANI sAdhuone Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtra sAthe akalpanIya hevAthI denArane manA karavI ke A AhAra sAdhune na kalpa. 5-58. asaNaM pANagaM vAvi, sAimaM khAimaM thaa| udagaMmi huja nikkhittaM, uttiMgapaNagesu vA // 59 // taM bhave bhattapANaM tu, saMjayANa akppi| diti paDiAikve, na me kappai taarisN||60|| (saM0 chA0) azanaM pAnakaM vA'pi, khAdyaM svAdhaM tathA / udake bhavenikSiptaM, uttiMgapanakeSu vA // 59 / / tad bhaved bhaktapAnaM tu, saMyatAnAmakalpikam / dadatIM pratyAcakSIta, na,me kalpate tAdRzam // 60 // nikhitta-mUkelo n| 52 ttibhapAsu-rAmAnA. bhAvArtha-je cAreya prakArane AhAra sacitta pANI upara agara kIDIonA bIladara upara mUkele haiya, te te sAdhune akalpanIya hevAthI denArane manA karavI ke-sAdhuone te pe nAha. 5-60. asaNaM pANagaM vAvi, khAimaM sAimaM tahA / teummi huja nikkhittaM, taM ca sNghttttiaade||31|| taM bhave bhattapANaM tu, saMjayANa akppi| diti paDiAikkhe, na me kappai tArisaM // 2 // Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. piepkss| adhyayanama-prathama deza: 107 (saM0 chA0) azanaM pAnakaM vA'pi, khAdya svAyaM tathA / tejasi bhavenikSiptaM, tacca saMghadRya dadyAd // 61 // tad bhaved bhaktapAnaM tu, saMyatAnAmakalpikam / dadatIM pratyAcakSIta, na me kalpate tAdRzam // 6 // teummi agnikAyane | saMghaTiA saMghIne bhAvArtha-je cAreya prakArane AhAra agni upara mUkele hoya ane devAvALe agnine saMgho karIne te Ape, te te AhAra sAdhuone akalpanIya hovAthI sAdhue levAnI bhanA 42vI. 61-62. evaM ussakkiyAosakkiyA, ujjAliyA pjaaliaa| nivvAviyA ussiciyA, nissiciyA uvattiyA oyAriyA dae // 63 // taM bhave bhattapANaM tu; saMjayANa akppi| diti paDiAikkhe, na me kappai tArisaM // 64 // (saM0 chA0) evamutsicyAsal, ujjvAlya prajvAlya / nirvApyotsicya, niSicyApavAvatArya dadyAd // 63 // tad bhaved bhaktapAnaM tu, saMyatAnAmakalpikam / dadatIM pratyAcakSIta, na me kalpate tAdRzam // 64 // ussakriAcUlAmAM lAkaDAM | osakriAlAkaDAM kADhI nAkhIne nAkhIne ujjAliA-eka vAra lAkaDAM nAkhIne Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 pAli karI zrI lAkaDAM nAkhIne zrI rAvaikAlika sUtra sAthe nisi`ciA--UbharANuM jANI pANI chAMTIne unnattima-khIjA vAsaNamAM nAkhIne AyAriA heDe utArIne olavAI javAnA bhayathI javAnA bhayathI maLelAM * nillAviA elavIne ussi ci-ubharAvAnA bhayathI theADu anna kADhIne bhAvAtha -e rIte agni -cUlAmAM lAkaDAM nAkhIne, te maLI lAMkaDAM pAchAM kADhIne, eka vAra athavA vAraMvAra lAkaDAM nAkhIne, annAdi maLI javAnA bhayathI agnine elavIne, ubharAI javAnA bhayathI kAMIka anAja kADhIne, athavA pANI Adi chAMTIne agni uparanu' annAdi anya pAtramAM kADhIne athavA nIcuM utArIne, je dAtA AhAra-pANI Ape, te te sAdhune akalpanIya hAvAthI tene manA karavI ke AvI rIte sAdhune levu' na pe. 63-64. hajja kaTuM silaM vAvi, iTTAlaM vAvi egayA / ThaviaM saMkamaTTAe, taM ca hoja calAcalaM // 65 // (saM. A0) maveAchuM zichA vASi, dAruM vAva tA | sthApitaM saMkramArtha, tacca bhaveccalAcalam // 65 // kaTTa*lAkaDu sila-pASANa iTTAla IMTanA kakaDA egayA-eka vAra vizma"-mUkeluM samaDhaDAe cAlavA mATe calAcala -Dagamagatu bhAvAtha varSARtumAM pANI bharAvAthI, cAlavAne mATe e lAkaDuM, pattharanI zilA ke ITALAnA kakaDA sthApyA hoya Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 5. viSaya adhyayanama-prathama uddeza: 104 ane je te DagamagatA hoya, to tevA rastA upara sAdhuoe yAta nA. 15. Na teNa bhikkhU gacchijjA, diTTho tattha asNjmo| gaMbhIraM jhusiraM ceva, savidiyasamAhie // 66 // (saM0 chA0) na tena bhikSugacchet, dRSTastatrAsaMyamaH / gambhIraM zupiraM caiva, sarvendriyasamAhitaH // 6 // teNa-te vaDe | sira-polANavALuM diTho-jevo - saMbiMdiyasamAhi-sandriya malA- vinAnu samAhita bhAvArtha-tevA raste cAlatAM, zrI tIrthakara bhagavaMte cAritranI virAdhanA thAya-ema dIThuM che tathA zabdAdi sarva IdrinA viSayamAM samAdhivaMta sAdhue aMdhArAmAM rahelA ane aMdara pilAM evAM lAkaDAM vagere upara paNa cAlavuM nahi. dA. nisseNiM phalagaM pI, ussavittANamArahe / maMcaM kIlaM ca pAsAyaM, samaNI eva daave||67|| durUhamANI pavaDijA, hatthaM pAyaM va luuse| puDhavijIve vihiMsijjA, je atnnissiyaajge|681 eArise mahAdose, jANiuNa mhesinno| tamhA mAlohaDaM bhikkhaM, na paDigiNhaMti saMjayA // 69 // Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika satra sAra (saM. chA) niLi cha varka, usmRtyA ! maJca kIlaM ca prAsAda, zramaNArthameva daaykH||37|| ArohantI prapatet, hastaM pAdaM ca lUpayet / pRthvIjIvAn vihisyAt, ___ yAni ca tanizritAni jaganti // 68 // IdRzAn mahAdoSAn, jJAtvA maharSayaH / tasmAnmAlApahatAM bhikSAM,na pratigRhNanti sNytaaH||69|| niseNuiM-nisaraNa | lusae-bhAMge - kalaga-pATiyuM puDhavI jIve-pRthvIkAyanA jIvane pIDha-bAjoTha hiMsiksa-haNe ussavirANuM-uco karIne ' | tanisiA-tenI nizrAmAM rahelA maMca-mAMcAne jaga-prANuo kIla khIlAne eArise-evA pAsAyaM-prAsAda upara mahAdeze-moTA dezone dAvaedAtA jANiUNa-jANIne durUhamANu-duHkhe karI caDhatI mahesi-moTA RSio pavaDijA-paDe tahA-te kAraNathI hatya hAtha mAlehaDamALa uparathI lAvela pAya-paga bhikhaMbhikSA bhAvAtha-sAdhune dAna ApavA mATe, denAra je mALa upara caDhavAne nisaraNI, pATiyuM, bAjoTha, khATale ane khIlA Adine uMcA karIne je caDhe, te kadAca caDhatAM paDI jAya ane tethI hAtha-paga bhAMgI jAya! tyAM je pRthvIkAyanA jIva heya athavA te pRthvIne Azraye rahelA che heya, te tenI paNa Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 5. piuSA adhyayanama-prathama deza: 111 virAdhanA thAya! AthI mahApuruSoe AvA moTA deze jANIne asthira mALa Adi uparathI utArelI bhikSA levI nahi. 17-18-18. kaMdaM mUlaM palaMvaM vA, AmaM chinnaM va sanniraM / tuMbAgaM siMgaberaM ca, AmagaM parivajae // 7 // (saM0 chA0) kandaM mUlaM pralamvaM vA, AmaM chinnaM vA sanniram / tumbAkaM zRGgaberaM ca, AmakaM parivarjayeda // 7 // sani-patra zAka mUlaM-mULa tulA-nu pasaMbaM-tADanAM phaLa siMgaberaM-Adu sAbha-yu AmAM-sacitta chinna-che bhAvAtha-sUraNAdi kaMda, vidArikA Adi mULa, tala Adi phaLa, kAcuM chedeluM evuM patrazAka, tuMbaDAM ane AduA sarva Ayu-sayitta sAdhu ve nA. 70. .. taheva sattucuNNAI, kolacuNNAI aavnne| sakkuliM phANiaMpUaM, annaM vaavithaavihN||71|| vikAyamANaM pasaDhaM, raeNaM pariphAsi / ditiaM paDiAikkhe, na me kappai tArisaM // 72 // (saM0 chA0) tathaiva saktucUrNAn , kolacUrNAn ApaNe / zaSkulI phANitaM pUrta, anyadvApi tathAvidham // 7 // Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtra sAthe vikrIyamANaM prasahya, rajasA parispRSTam / dadatIM pratyAcakSIta, na me kalpate tAdRzam // 72 // satucuNAI sAthavAno bhuke | anna-bIjuM taheva-temaja tahAvihaM-tevA prakAranuM kelacueNAi-barakuTa vikkAmANuM-vecAtuM Avaze-hATamAM (dukAna) pasaDha-bahu divasa rAkhI pragaTa sakaliM-talasAMkaLI phiNiaM-pAtaLo gALa raeNa-sacitta raja vaDe pUrya-puDalAM pariphAsie-kharavuM evuM bhAvArtha-te rIte te sAthavAnuM cUraNa, boranuM cUraNa, talasAMkaLI, narama geLa, puDalA ane bIjuM paNa tevA prakAranuM dukAne vecAtuM, aneka divasa rakhAyeluM ane sacitta rajathI kharaDAyeluM,-AvI vastuo denArane sAdhue niSedha kare ke-amane AvuM kape nahi. 71-72. bahuaTTiyaM puggalaM, aNimisaM vA bahukaMTayaM / atthiyaM tiMduyaMvillaM, ucchRkhaMDa va siMvaliM // 73 // appe siA bhoaNajAe, bahuujiyadhammiyaM / ditiaM paDiAikkhe, na me kappai tArisaM // 74 // (saM. 2) variza pudra, nimiSaM vA vada 1 asthikaMtindukaM vilvaM, ikSukhaNDaM vA zAlmalim // 73 // alpaM syAbhojanajAtaM, bahujjhitadharmakametat / dadatIM pratyAcakSIta, na me kalpate tAdRzam // 74 // Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1. piNDeyA adhyayana" prathama uddeza: bahuaTriya dhaNA ThaLiyAvALu puggala-sItAphaLa aNimisa ananAsa -- mahukaTaya dhaNA kAMTAvALuM asthiya astika vRkSanu kuLa ti dua -ti duka vRkSanu phaLa khilla lu 113 mahu-dhaNuMka ujjiyadhazmie yAnya bhAvAtha -jenI aMdara ghaNA ThaLiyA hoya tevAM sItAkuLa Adi kLe, amiSa nAmanA phaLe, ghaNAM kAMTAvALA kaLA, astika phaLa, ti duka phaLa, khIlAnAM phaLa, zelaDInA kakaDA ane zAlmalInA phaLA, vAla vagerenI lI ( pApaDI ), ke jenI aMdarathI gheADu khAvAmAM Ave ane ghaNuM nAkhI devAmAM Ave, evI vastu denArane sAdhue manA karavI ke"amane AvuM pe nahi. 73-74. ucca-sarAdithI sugaMdhIdAra UMcu avayavarNAdilhIna, nIcI ucchukhaDa zelaDInA kakaDA sili zImaLAnuM kuLa Ape thA siyA-hAya bhAmaNAe-khAvAyeAgya vAromAM tahevuccAvayaM pANaM, aduvA vAradhoaNaM / saMseimaM cAulodagaM, ahuNAdhoaM vivajjae // 75 // (saM040) tathaivo varSa pAna, gathavA vayovanam / saMsvedajaM tandulodakaM, adhunAdhItaM vivarjayet // 75 // vAradhAmaNa -gALanA ghaDAnu dhAvaNa saMseIsa--leTanu dhAvaNa cAulAdeMga cAkhAnu dhAvaNa ahuNAcAya taratanu dhAyelu jAtanuM mahuvA athavA ' Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikalika sUtra sAthe bhAvArtha-jema anAja tema pANI paNa UMcuM, te varNAdi guNe peta drAkSapANI vagere nIcuM, te varNAdithI hIna-kehavAcevuM kAMjI AdinuM pANI, athavA goLanA ghaDAne dhAelAnuM pANI ane leTa vagerene dheelAnuM pANI (utsarga ane apavAdathI) sAdhue levuM, paNa taratanuM gheluM acitapaNe nahi pariNameluM khAnuM pANI levuM nahi. 75. jaM jANeja cirAdhoyaM, maIe daMsaNeNa vaa| paDipuccha UNa succAvA, jaMca nissaMkiaM bhve|76| (saM. chA) cakAnIvAdikvAtha, majyA nena vA (darza) zuravI vA, avani zakti mavati chiddA cirAdheyaM-ghaNI vakhata pahelAM paDipucchiUNa-gRhasthane pUchIne dhoyeluM | sucA sAMbhaLIne maIe-mUtrAnusArI buddhithI nisaMkiaM-zaMkArahita eNeNa-dekhavA vaDe bhave-hAya bhAvArtha-je cekhAnuM pANI buddhithI, dekhavAthI ane pUchavAthI niHzaMka thAya ke-A vadhAre vakhatanuM dhAeluM che, te sAdhu te grahaNa kare. 76. ajIvaM pariNayaM naccA, paDigAhijja sNje| aha saMkiyaM bhavijA, AsAittANa roae // 77 // ( A0)nI paNa jJAtvA,tathIyAtsalatA. cA para majeva, rAjAi tevAchA Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. piDaiSaNA adhyayana-prathama uddeza: ajIva -jIvarahita naccA-jANIne . paDigAhijjagrahaNa kare sajae sAdhu ahu have sakriya -za kAvALu bhavijjA hAya AsAIttANu cAkhIne rAyae nizcaya kare bhAvA-USNa vagere pANI ajIvapaNe pariNamela jANIne sAdhuoe levuM. jo temAM zaMkA rahetI hAya, te te cAkhIne nirNaya karavA. 77, k thovamAsAyaNaTTAe, hatthagaMmi dalAhi me / mA me accavilaM pUI, nAlaM tapahaM viNittae // 78 // (i. chA0) sTomAvAnAthe, hastake vehi maiM / cAlu thADu AsAyaNAe cAkhavA mATe haththuga minAthamAM mApa - lAhi me mane mAnahi mA me atyamlaM pUrti, nAlaM tRSNAvinivRttaye // 78 // acca bilantraNa khATu pU-kaheluM. nAla samatha nathI tanha tRSAne viNittae-nivAraNa karavAne bhAvA-pANI ApanArane sAdhue kahevuM ke mane cAkhavA mATe thoDuM ka pANI Ape ! kAraNa ke-ghaNuM khATuM agara kahelu pANI mArI tarasa dUra karavAmAM sama na thAya, tenuM mane pracAjana nathI. 78. Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . zati basAya taM ca acaMbilaM pUyaM, nAlaM taNhaM vinnitte| diti paDiAikkhe, name kappai taarisN||79|| (saM0 chA0) taccAtyamla pUti, nAlaM tRSNAnivRttaye / dadatI pratyAcakSIta, na me kalpate tAdRzam // 79 // bhAvArtha--je ghaNuM khATuM agara kehAeluM pANI tRSA dUra karavAmAM kAma na lAge, te pANI denArIne sAdhue manA 42vI -bhane madhe nAha. 78, . taM ca hoja akAmeNa, vimaNeNaM pddicchiaN| taM appaNA na pibe, (ca)noviannassa daave||8|| (saM0 chA0) tacca bhavedakAmena, vimanaskena pratIpsitam / tadAtmanA na pivecca, nApyanyebhyo dApayet / / 80 // -hAya . . apUNA-pote sme-| nahi chatA pibe-pIe vimaNeNaM-mana ThekANe nahi annaksa-bIjAne hovAthI dAvae apAve 'pachima-yaha prayu bhAvArtha--je kadAca gRhasthanA AgrahathI, anicchAe athavA anya cittapaNathI tevuM pANI levAI gayuM hoya, te te pANI sAdhue pIvuM nahi agara bIjAne paNa pAvuM nahi. 80. egaMtamavakkamittA, acittaM pddilehiaa| jayaM paridRvijjA, pariThThappa paDikkame // 81 // Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. piaSaNa adhyayanama-prathama uddeza: (saM0 chA0) ekAntamacakramya, acittaM pratilekhya / yataM pariSThApayet, pariSThApya pratikrAmet // 8 // egata-ekAntamAM pariThavija-pakave avakkamittA-jaIne pariTha5-paravIne paDilehio-pUjIne paDikrame-vAhI paDikrame jayaM-jayaNAthI bhAvArtha-parantu te pANI laIne, ekAnta sthaLamAM jaIne tathA acitta bhUmi AMkhathI ane eghAthI pratilekhIne te jyaNApUrvaka paraThavI devuM. bAda upAzrayamAM AvIne IriyAvahI paDikame. 81, siA a goyaraggagao, icchijjA pribhuttu| kuTugaM bhittimUlaM vA, paDilehitANa phaasuaN||82|| aNunnavitu mehAvI, paDicchannaMmi saMvuDe / hatthagaM saMpamajittA, tattha bhuMjina saMjae // 83 // (saM. chA) hya2 varAchA, surata parimatimA . koSTakaM bhittimUlaM vA, pratilekhya prAmukam // 8 // - anujJApya medhAvI, praticchanne saMvRte / .. hastakaM saMpramRjya, tatra bhuJjIta saMyataH // 8 // siA-kadAca . | ANunavistagRhasthanI AjJA goyaragA -gocarI gayela laIne paribhutta-khAvAne mehAvI-buddhizALI kuga-anya gharamAM, maDhamAM paDichannamitRNAdi DhAkela bhittimUlaM-bhIMta AgaLa saMghuDe-upayoga sahita phAsuyaM-nirjIva saMpattiA -sArI rIte pUjIne Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe bhAvArtha-je sAdhu gocarI mATe bIje gAme gayela heyA ane kadAca tRSA AdithI pIDAIne je te AhAra karavA Icche, te tyAM upAzraya nahi hevAthI sUnuM ghara, maDa vagerenI bhIMtane. eka bhAga, bIjAdithI rahita paDilehIne, te gRhAdinA svAminI rajA laIne ane DhAMkelA pradezamAM upayegapUrvaka IriyAvahI karyA bAda muhapatti laIne tathA tethI zarIrane pramAjIne anAsakta rIte te AhAra-pANI kare. 82-83. tattha se bhuMjamANassa, aTriaM kaMTao siaa| taNakaTusakaraM vAvi, annaM vAvi tahAvihaM // 84 // taM ukkhivittu na nikkhive, AsaeNa na chdddde| hattheNa taM gaheUNa, egaMtamakkame // 85 // (saM0 chA0) tatra tasya bhuJAnasya, asthikaM kaNTako syAt / tRNakASThazakaraM vA'pi, anyadvApi tathAvidham / / 84 / / tadukSipya na nikSipet, Asyena nojjhet / hastena tadgRhItvA, ekAntamavakrAmet // 85 // bhujamANussa-khAtA evA tene nikikhave-chUTuM nAMkhe aTiaMDaLiyo AsaeNa-mukhathI kaMTa-kITa na chae-tyAga kare nahi ka-kASTha gahekaNa laIne sara-kAMkaro avakame-jaya ukhivitta-upADIne Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . 5piSaNa adhyayanama-prathama uddeza: 129 bhAvArthatyAM AhAra-pANI karatAM kadAca je gRhasthAnA pramAdathI ThaLiye agara kAMTe, taNakhaluM, lAkaDAnI karaca, kAMkare ane bIjuM paNa tevA prakAranuM kAMI Ave, te tene hAthathI pheMkavuM nahi tema mukhathI paNa phekavuM nahi, paraMtu tene hAthamAM laIne ekAntamAM javuM. 84-85. egaMtamavakamittA, acittaM pddilehiaa| nAM rivijhA, giNa parime 86 ( A0) pattama , caritta pratyuvezyA. cataM pariNAti, pariNA tAta 8dA . bhAvArtha ekAntamAM jaIne ane acitta jIva vinAnI bhUmi paDilehIne-tapAsIne tene paraThavI devuM. pAThavyA bAda IriyAvahI pratikramavI. 86. siAya bhivakhU icchijjA, sijjamAgamma bhuttu| sapiMDapAyamAgamma, uMDaaM paDilehiA // 87 // (saM0 chA0) syAcca bhikSuricchet, zayyAmAgamya paribhoktum / saha piNDapAtenAgamya, undukaM pratyupekSya // 8 // simAgamma-upAyamAM | sapiMDapAya-zuddha bhikSA laIne AvIne . . GaMbhojananI bhUmine bhutubaM-bhojana karavA bhAvArtha-kadAca e upAzrayamAM AvyA bAddha sAdhu Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe AhAra karavA Icche, te temaNe upAzrayamAM AvyA bAda AhAra karavAnI bhUmi paDilehavI. 87. viNaeNaM pavisittA, sagAse guruNo muNI / iriyAvahiyamAyAya, Agao a paDikkame // 8 // (saM0 chA0) vinayena pravizya, sakAze gurormuniH| IryApathikamAdAya, Agatazca pratikrAmed // 8 // viNaeNuM-vinayapUrvaka | guruNe-gurunI pavisittA-pesIne AyAya-bhaNIne sagAse-pAse Aga-Avele bhAvArtha-nizIhinUname khamAsamaNuNuM -ema bolavA rUpa sAdhu vinayapUrvaka upAzrayamAM praveza karIne, guru pAse AvI, IriyAvahI paDikkamI guru pAse kAussaga kare. 88. AbhoittANa nisesaM, aIAraM jahakamaM / gamaNAgamaNe ceva, bhattapANe va saMjae // 89 // (saM0 chA0) AbhogayitvA niHzeSa, aticAraM yathAkramam / gamanAgamanayozcaiva, bhaktapAnayozca sNytH||89|| AIttA-jANIne | | aIAra-aticAra nIsesaM-samasta jahukrame-kamavAra bhAvArtha-kAussagamAM, gocarIe javA-AvavAmAM tathA AhAra-pANI levAmAM, anukrame je aMticAra lAgyA hoya te sa sAdhu yAda kare ! 89 Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ papiccheSaNa adhyayanama-prathama uddeza: 121 ujjuppanno aNuviggo, avvakkhitteNa ceasaa| Aloe gurusagAse, jaM jahA gahiraM bhave // 9 // (saM. chA) nurajJa: gari , gavyakSitene jotA jAlocayedgurusakAse, yadhathAgRhItaM bhavet // 10 // ujupane-sarala buddhivALo | rahita aNuvige-vyagrapaNurahita | ceasA-mana vaDe avakhiteNacaMcala paNa- | Alee-Aloce bhAvArtha-sarala buddhimAna sAdhu, yAda karIne, ugarahita ane acaMcala manapUrvaka, jema jevA anukrame AhArapANI lIdhA hoya, te pramANe guru pAse Ave. (kahI batAve.) 90. na sammamAloiaM hujjA, puzviM pacchA vajaM kddN| puNo paDikkame tassa, vosaTTho ciMtae imaM / / 91 // (haM. jA) rasoni mata, pAda thatA punaH pratikrAmeta tasya, vyutsRSTazcintaye didam // 9 // sammasArI rIte | pacchA-pAchaLathI AlaIaMAvyuM kaDa-karma hujA-hAya | | puNe-vaLI puliM-pahelAM | vosa-kAussagamAM rahI bhAvArtha-je anupagathI pUrvakama, pazcAtakarma Adi samyapha prakAre AvyuM na hoya, te sAdhu pharI (beracari Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra zrI dazavaikAlika sutra sAthe yAe ItyAdi pAThathI ) AleAve ane kAussagga karIne A pramANe ciMtave. 91. aho jiNehiM asAvajjA, vittI sAhUNa desiA / mukkhasAhaNa heussa, sAhudehassa dhAraNA ||12|| (saM. 0)aho ! ninairasAvavA, vRtti: sAdhunAM ciMtA / mokSasAdhana hetoH, sAdhudehasya dhAraNAya // 92 // asAvajjA-pAparahita vittI--nirvAha mukhasAhaNaheussa-meAkSa sAdhavAnA hetu dehassa-zarIrane sAhUNa-sAdhuenI daisiA dekhADI che dhAraNA-dhAraNa karavA mATe bhAvArtha -mAkSa sAdhavAnA hetubhUta ane sAdhunA dehanA nirvAhAthe, ahe ! zrI tIrthaMkaradeve niravadya vRtti sAdhune dekhADI che. 92. NamukkAreNa pAritA, karitA jiNasaMthavaM / sajjhAyaM paTTavittANaM, vIsamejja khaNaM muNI // 93 // (saM. chA.) namalhAre pAravizvA, tthA ninayaMttam / svAdhyAyaM prasthApya, vizrAmyet kSaNaM muniH // 93 // (leAgasa) sajjhAya svAdhyAya namuAraNa--navakAro yArittA-pArIne karittA-karIne khaNuM kSaNavAra jisa cava -jinastavanane pavittANa-pUrNa karIne vIsame%0visAmA le Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = = s 5. pivaiSanuM adhyayanamaprathama udeza: 123 bhAvArtha-Ama ciMtavyA bAda namaskArathI ( name arihaMtANuM bolI-) kAusagga pArIne, upara caturvizati stavana-legassane kahIne ane sajhAya pUrNa karIne thoDI vAra sAdhue ArAma le. 3. visamaMto imaM ciMte, hiyamaTuM laabhmttio| jai me aNuggahaM kujjA , sAhU hujjAmi tArio // 14 // (saM0 chA0) vizrAmyannidaM cintayet , hitamartha lAbhArthikaH / yadi me anugrahaM kuryuH, sAdhavaH syAmahaM taaritH||94|| visamaMta-visAmo leto . | kukkA-kare hiyamahitane mATe ! hujAmi-thAuM lAbhamaTie-lAbhano arthI | tArio-tAre aNugraha-prasAdane bhAvArtha-kamanI nirjarAne athI vizrAma lete sAdhu pitAnA hitane arthe ema ciMtave ke-je. A prAsuka AhAra levA vaDe sAdhuo mArA upara maherabAnI kare, te huM bhavasAgarathI tArele thAuM, arthAt bhavasAgara taravAmAM A anugraha mane madadagAra thAya. 94. sAhavo to ciyatteNaM, nimaMtijja jhkm| kapha tatha verU rUrichA , tehiM saddhiM tu bhuMjae // 95 // ( A0) saputo banItyA, nimatrat vadhAmaNA yadi tatra kecaneccheyuH, vaiHsAdhaM tu bhuJjIta // 15 // Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - -- - --- - - 14. zrI dazavaikalika sUtra sAthe sAha-sAdhuo kaI-kaI . ciyaNuM-mananI prItithI Icchi -che nimaMtija-AmaMtraNa kare che tehiM teonI jahukrame kramasara saddhi-sAthe bhAvArtha-pachI gurunI AjJA lIdhA bAda prItipUrvaka kamasara sAdhuone AhAra mATe nimaMtraNa karavI. jo keI te AhAramAMthI levAnuM che, te temane ApyA bAda pite temanI sAthe AhAra kare. .' aha koi na icchijjA, tao bhujijja eko| Aloe bhAyaNe sAhU, jayaM aparisADiyaM // 96 / / (chA) gatha cine che, to munnataiiyAra ___ Aloke bhAjane sAdhuH, yataM aparizATayan // 16 // Alae-prakAzavALA ' | aparisADiyaM-hAtha ane bhAyaNa-bhAjanamAM mAMthI na paDe tema bhAvArtha-have kaI sAdhu je temAMthI AhAra na le, to pachI prakAzavALA pAtramAM (paheLA meMDhAvALA pAtramAM), jayaNApUrvaka, hAthamAMthI ke meMmAMthI nIce na paDe tema pite eka AhAra kare. 96. tittagaM va kaDu va kasAyaM, aMbilaM va mahuraM lavaNaM vA / ijharuddhamannAtha3, mahughayaM va a~jijja saMjae // 97 // Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1. piDaiSaNA adhyayanam-prathama uddeza: (s0 0) ti vA tu yA jAya, amlaM vA madhuraM lavaNaM vA / etallabdhamanyArya prayuktaM, tittaga-kaDavA padAtha Thu-tIkhA sAya kapAelA a`khila -khATA mahura-mI lavaNa-khArA 122 madhughRtamiva bhuJjIta saMyataH // 97 // lagna -maLelA annatthapautta'khIjAne mATe eTale dehane mATe pratyeAjela mahu-madhura ghaya ghI bhAvArtha-je te AhAra tIkheA kaDavA kaSAyele--mATe-- mIThA ke khArA hAya teA paNa, AhAra dehanA nirvAhAthe eTale mekSane mATe ( nahi ke zarIranA varNAdi mATe) mane maLelA che--ema jANI, jANe svAdiSTa ghI na hoya ema mAnI, athavA ghI Adi pravAhI jema jaladI utArI javAya che. tema ane svAda vagara, DAkhI mAnunI dADhathI jamaNI mAnunI dADhamAM saMcAlana karyA vinA sAdhue te AhAra karI levA. 97.. arasaM virasaM vAvi, sUiaM vA asUiaM / ullaM vA jai vA sukaM, maMthukummAsa bhoaNaM // 98 // uppaNNaM nAihIlijjA, appaM vA bahu phAaM / muhAladdhaM muhAjIvI, bhuMjijA dosavajjiaM // 99 // Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe (saM0 chA0) asaM virasaM vA'pi, sUcitaM vA'sUcitam / AI vA yadi vA zuSkaM, manthukulmASabhojanam // 98 // utpannaM nAtihIlayet, alpaM vA bahu prAmukam / mudhAlabdhaM mudhAjIvI, bhujIta doSavarjitam // 99 / / arasa-rasa vinAnA kummAsa-aDadanA bAkaLA virasaM-svAda vinAnA upanaMprApta thayela sUIaM-zAka Adi sahita nAI-ghaNuM nahi asUiaM-zAkAdi vinAnA hIlijjA-nide ulaM-lIluM a paM-thoDuM muka-sukuM mahAlakru-gaTa meLaveluM maMtha-berane bhUko | muhAvI-sarvathA anidAnavI bhAvArtha-te AhAra hiMga AdinA saMskArarahita heya agara virasa-pUrANuM cekhA Adi heya, zAkAdi sahita hoya agara rahita heya, ghaNuM zAka hoya ke thoDuM hoya, ke aDadanA bAkaLA heya, paripUrNa AhAra maLyo hoya ke na maLe heya ane je te asAra hoya te paNa, siddhAntanI vidhie maLelA nirdoSa AhArane niMdave nahi, kAraNa ke te maMtrataMtrAdi vinA maLe che. sAdhu pite sudhAjavI (jAti Adi dekhADyA vinA agara niyANuM karyA vinA jIvananirvAha karanAra) che, mATe temaNe saMjanAdi. DeSa lagADayA vinA pite te AhAra karI le. 98 Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 127 5. piSaNa adhyayanama-prathama uddeza: dullahA u muhAdAI, muhAjIvI vi dullhaa| muhAdAI muhAjIvI, do'vi gacchaMti suggii|100| tti semi. piMDesaNAe paDhamo uddeso samatto // 1 // (saM0 chA0) durlabhAstu mudhA dAtAraH, mudhAjIvino'pi durlbhaaH| mudhAdAtAromudhAjIvinaH, dvAvapi gacchataH sugatim // 10 // rUti vImi. piNDaiSaNAyA prathama uddezaH samAptaH // 1 // dulahA-durlabha | muhAdAI-pratyupakAranI IcchA sugajugatine vinAne bhAvArtha-jema kAMI paNa upakAra karyA vinA phegaTa AhArAdi devAvALA niHsvAthI dAtA durlabha che, tema maMtrataMtrAdi karAmata dekhADyA vinA kevaLa dharmaparAyaNa rahI AhAra levAvALA niHsvAthI dAtA sAdhu paNa durlabha che. A sudhAdAyI niSkAmabhAve ApanAra zrAvaka tathA mokSa mATe ja ' jIvanAra mudhArI sAdhu-A banne samudAya sugatimAM jAya che. Iti piSaNa adhyayanama-prathama uddeza samApta Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe pa. piSaNa adhyayanamU-dvitIya uddeza paDiggahaM saMlihitANaM, levamAyAe saMjae / dugaMdhaM vA sugaMdhaM vA, savvaM bhuMje na chaDDae // 1 // (he che.) prati6 saMkiya, evA saMtarA suvi supivA, sarva maMtrIta nA paDigatuM-pAtrAne dugA~-durgadha saMlihittANuM-sArI peThe lehIne - bhuja-khAya bhAvArtha-sAdhue AhAra karatAM, je te sugaMdhI ke durgadhIvALo hoya te paNa tene tyAga na karatAM, te pAtrane lepaparyata sApha thAya tema sarva AhAra leve joIe. 1. sejjA nisIhiyAe, samAvanno a goare| ayAvayaTTA bhuccANaM, jai teNaM na saMthare // 2 // (saM0 chA0) zayyAyAM naiSedhikyAM, samApannazca gocare / ayAvadartha bhuktvA , yadi tena na saMstaret / / 2 / / sejA-upAsare | | ayAvayanTsa-saMyamanA nirvAhane nisIriAe-svAdhyAya | | arthe saMpUrNa nahi bhUmimAM bhuccANa-bhojana karIne samAvano rahelo saMthare-nirvAha thAya bhAvArtha-upAzraya ke svAdhyAya bhUmimAM rahelA ke gocarIe gayelA sAdhue je saMpUrNa AhAra na karela hoya ane je tenAthI pitAne nirvAha na thAya te. 2. Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. piNDeyaNA adhyayanama-dvitIya uddeza: tao kAraNamuppaNNe, bhattapANaM gavesae / vihiNA puvautteNaM, imeNaM uttareNa ya // 3 // (saM. AA0) tataH kArane utpanne, mavAnuM leyet / vidhinA pUna, anenoraNa 6 / rU || imaNa -A uttareNa-AgaLa kahevAze te utpanna utpanna thaye aMte vihiNA-vidhithI pUththauttaNa-pUrvokta bhAvAtha pUrvokta vidhie ane AgaLa kahevAmAM Avaze te vidhithI, kAraNa utpanna thaye chate khIjI vAra bhAta-pANInI sAdhue gaveSaNA karavI. 3. kAleNa nikkhame bhikkhU, kAleNa ya paDikkame / akAlaM ca vivajittA, kAle kAlaM samAyare // 4 // (s0 0) jAjena nimaMt mikSu:, jAlena cagatiAmaMt / akAlaM ca varjayitvA, kAle kAlaM samAcared // 4 // kAleNa-kAle vivajjittAvane nikkhamegocarIe javuM samAyare samAcare paDime-pAchA phare bhAvAtha je gAmamAM je avasare AhAranI veLA DAya te samaye sAdhue geAcarIe javuM ane sajjhAya karavAnA kALe pAchu pharavu. akALane mUkIne je kArya karavAnA avasara hAya, te avasare te kAma karavuM. 4. 129 Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika satra sAthe akAle carasi bhikavU, kAlaM na paDile hsi| appANaMca kilAmesi,saMnivesaM ca garihasi // 5 // (saM. chA) gADhe vara mi., sAnapurA AtmAnaM ca klAmayasi. maMnivezaM ca garhasi // 5 // na paDilehasi-jeta nathI | saMniverAM-gAmane kilomesi-thakave che. | garihasinide che bhAvArtha-he sAdhu! tuM gecarInA vakhatane jete nathI ane akALe gocarIe jAya che. pitAne jhAjhuM pharavAthI kilAmaNA pamADe che ane gAmanI niMdA kare che. 5. sai kAle care bhikkhU , kujA puriskaariaN| alAbhutti na soijjA, tavRtti ahiAsae // 6 // (saM0 chA0) sati kAle cared bhikSuH, kuryAt puruSakAram / ___ alAma iti na zocayed, tapa ityazsiheta // 6 // saIkAle-vakhata thaye te alAbhutti-aprApti thavAthI care-jAya seijajA-zoca kara kajajA-kare, pherave tavRtti-tapa thayo ema purisakAri-purUSakAra | | ahiAsae-ciMtave bhAvArtha-jyAre AvI rItanA de che, te akALe gocarIe na jatAM gocarIne kALe sAdhue gocarIe javuM ane pitAnA puruSArthane pherava. pharatAM paNa je alAbha thAya, te zoca na karatAM, "Aja mane tapasyA thaI -ema vicArI sudhA sahana karavI. 6. Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ papiccheSaNA adhyayanama-dvitIya udeza: 131 tahevuccAvayA pANAM, bhattaTTAe samAgayA / taM ujju na gacchijjA, jayameva parakame // 7 // (0 ) vAMvAda kALano, martha jamAdA tajukaM na gacchet, yatameva parAkramed // 7 // taheva-temaja samAgayA ekaThA thayelA uccAyA-UMcI-nIcI jAtanAM ujuaM-sanmukha pANa-prANIo | jayaM-jatanAe bhAThAe-khAvAne mATe ' parakkame-cAlavuM bhAvArtha-sAdhune gocarIe jatAM, je rastAmAM bali vagere khAvA mATe haMsa, kAgaDA vagere prANIo ekaThAM thayAM haiya, te tenI sanmukha na cAlatAM teone trAsa na thAya tema jyaNApUrvaka cAlavuM. 7. goaraggapakTrio a, na nisIija katthaI / kahaM ca na pabaMdhijjA, vidvittANa va saMjae // 8 // (40) nArANapravi, ne nipIla jA .. kathAM ca na pravannIyAt, sthitvA vA sNytH||8|| gayagnapavi-gocarIe kahyuM-kathA gayela pabaMdhijA-kare nisIeja-bese cikittA-besIne kathai-koI ThekANe bhAvArthagocarI gayela sAdhue jema ke I ThekANe besavuM nahi, tema besIne dharmakathA paNa karavI nahi. tema karavAthI, aneSaNa tathA zreSAdi devane prasaMga thAya, dara Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtra sAthe aggalaM phalihaM dAra, kavADaM vAvi saMjae / avalaMbiA na ciTrijA, goaraggao munnii||9|| (saM0 chA0) argalaM parighaM dvAraM, kapATaM vA'pi saMyataH / __ avalambya na tiSThet, gocarAgragato muniH // 9 // marA-bhUgara athavA mAyA / 13-mara. philiha-phalaka ke pariva | avalaMbiA avalaMbIne ke dAra_bAraNAnI sAkha | aDhelIne bhAvArtha-gocarIe gayela sAdhue bhUgala, parigha, bAraNAnI sAkha ane kamADane avalaMbIne UbhA rahevuM nahi. tema karavAthI laghutA ke virAdhanA thavAno saMbhava che. 9. samaNaM mAhaNaM vAvi, kiviNaM vA vaNImagaM / uvasaMkamaMtaM bhattaTTA, pANaTTAe va saMjae // 10 // tamaikkamittu na pavise, navi ciTre cpkhugoare| egaMtamavakkimittA, tattha ciTija saMjae // 11 // vaNImagassa vA tassa, dAyagassubhayassa vaa| appattiaMsiA hujjA, lahuttaM pavayaNassa vA // 12 // (saM0 chA0) zramaNaM brAhmaNaM vA'pi, kRpaNaM vA vanIpakam / upasaMkrAmantaM bhaktArtha, pAnArtha vA saMyataH // 10 // tamatikramya na prvishegaapitisstthecckssurgocre| ekAntamavakramya, tatra tiSThetsaMyataH // 11 // Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. piSaNa adhyayanama-dvitIya uddeza: vanIpakasya vA tasya, dAyakasyobhayasya vaa| aprItiH syAdbhaveta, laghutvaM pravacanasya vA // 12 // mAhaNa-brAhmaNa parisepese kriviNuM-kRpaNa cakakhagAya najare paDatAM vaNImagaM-daridra avamittA-jaIne uvasaMkamaMta jato dAyagamsa ApanArane bhAI-bhajana arthe ubhayassa-banenuM pANaThA-pANIne arthe lahatta-laghutA apattiaM-aprIti payagussa-pravacananI aIcchamitta-LagIne bhAvArthabhramaNa, brAhmaNa, kRpaNa ke mAgaNa-e cAramAMthI keI paNa ahAra-pANIne mATe je najIka jate-Avate heya, te sAdhue te zramaNadine oLaMgIne gRhasthanA gharamAM na pesatAM, temaja teonI daTicara thatAM ja UbhA na rahetAM ekAnta sthaLamAM jaIne UbhA rahevuM. Ama karavAnuM kAraNa e che ke-te daridrAdine tathA devAvALAne athavA beune kadAca aprIti thAya tathA pravacananuM laghupaNuM thAya. 10-11-12. paDisehie va dinne vA, tao tammi niyattie! upasaMkamija bhattaTTA, pANaTAe va saMjae // 13 // (saM. chA) tipi vAra vA, taratasmina nivAre upasaMkrAmedbhaktArtha, pAnArtha vA'pi saMyataH // 13 // paDisehie-niSedha karyuM te | niyattio-pAcho vaLe dine-Ape chate | uvasaMkamijAja jAya Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtra sA bhAvAtha -sAdhunI pahelAM je zramaNAdi gRhasthane ghera UbhA rahe che, tene gRhasthe niSedha karyo chate athavA ApyuM : 134 chate, te gharathI pAchA vaLyA khAda sAdhue bhAta-pANI mATe te gRhasthane ghera javuM. 13. uppalaM paramaM vAvi, kumuaM vA magaitiaM / . " annaM vA pupphasaccittaM taM ca saMluMciA dae // 14 // taM bhave bhattapANaM tu, saMjayANa akappiaM / ditiaM paDiAivakhe, na me kappai tArisaM // 15 // (i. chA0) 35nuM maM vAva, jItuM vA mAntikAnuM ! anyadvA puSpaM sacittaM tacca saMluJcya dadyAd // 14 // tadbhavedbhaktapAnaM tu, saMyatAnAmakalpikam | > tu. dadatIM pratyAcakSIta, na me kalpate tAdRzam ||15|| magadra tithya megarAnuM phUla sa'lu'ciA-dIne dae-Ape upala-nIla kamala pama -rAtuM kamala mua'-pAyaNI, meMdI bhAvA-utpala, padma, kumuda, bhedI ke mAlatI ane bIjA paNa sacitta puSpAne chedIne, denAra je AhAra-pANI Ape, te te sAdhune akalpanika che. sAdhue denArane manA karavI ke--AvA AhAra-pANI amane na ka2e. 14-15. uppalaM paramaM vAvi, kumuaM vA magadatiaM / annaM vA pupphasaccittaM taM ca saMmadiA dae // 16 // , Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. piNDeSA adhyayanam - dvitIya uddeza : 3pa taM bhave bhattagaNa tu, saMjayANa akappiaM / ditiaM paDiAikkhe, na me kappai tArisaM // 17 // (saM0 chA0 ) utpalaM padmaM vA'pi kumudaM vA magadantikAm / anyadvA puSpaM sacittaM tacca saMmRdya dadyAt // 16 // tadbhavedbharUpAnaM tu saMyatAnAmakalpikam / dadartI pratyAcakSIta na me kalpate tAdRzam // 17 // samaddi-mana karIne, bAkInA zabdArtha upara mujaba. bhAvArtha - utpakSa, padma, bhuha, bheMDI yA bhAvatI khIjA paNa sacitta puSpAnuM mardana karIne, jo dAtA AhArAdi Ape, te te akalpanika hAI sAdhue letAM manA 12vI. 16-17. " sAluaM vA virAliaM, kumuaM uppalanAliaM / muNAliaM sAsavanAliaM, Co ucchukhaMDaM anivvuDaM // 18 // taruNagaM vA pavAlaM, skvassa taNagassa vA / annassa vAvi hariassa, AmagaM parivajae // 19 // (saM0 chA0 ) zAlUkaM vA virAlikAM, kumudamutpalanAlikam / mRNAlikAM sarvapanAlikAM, ikSukhaNDamanirvRtam // 18 // taruNaM vA pravAlaM, rukSasya tRNakasya vA / anyasya vA'pi haritasya, AmakaM parivarjayed // 19 // nAlijhmanAla muNAlia'-kamalanA taMtu halaya-kamaLanA kuda virAliya -palArAnA kaMda Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI darAvaikAlika sUtra sAthe rUkkhassa-vRkSanA taNugasa tRNanA hariasatinA Abhaga kAcAM pariNamelAM-sacitta utpala, kaMda, bhASA -zastrathI nahiM palAzaka, kumudanAla, padmaneA kada, sarasavanI DAMDalI, zelaDInA kakaDAo tathA vRkSa, tRNu ane haritAdinAM sacitta tarUNa pravAlAMone sAdhue levAM nahi. 18-19. taruNiaM vA chivADiM, AmiaM bhajiaM saI / ditiaM paDiAikkhe, na me kappai tArisaM // 20 // (saM0 40) tahaLAM vA viai, bAmAM manitAM saD6 / dadatIM pratyAcakSIta, na me kalpate tAdRzam // 20 // tarUNia -jemAM dANA baMdhAyA AbhiSma'kAcI bhanji rAMdhelI saI-eka vAra nathI evI vADi-magaphaLI bhASA -jenI aMdara dANA nahi khaMdhAela evI maga vagere kAcI phaLIe tathA eka vAra bhUMjelI mizra, jo denArI strI Ape, te sAdhue te levAnI manA karavI ane kahevu ke-amane tevI kalpe nahi. 20. 31 sAsava sarasava taruNagatarUNa anikluDa zastraparijIta nahi vAla pravALa tahA kolamaNussinnaM, veluaM kAsavanAliaM / tiruppaDa nIma, AmAM vina // 2 // (saM. A0) tathA joddhamaplina, veLu // // jAya tilaparyaTaka nIma, AmakaM parivarjaye jam | // 21 // ', Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. piNDaSaNA adhyayanama dvitIya uddeza: kAla: Ara aNusinnanahi rAMdheluM velua'vAMsakArelu 137 krAsavanAli sIvaNurRkSanuM phaLa papaga pApaDI nIma nIma vRkSanAM phLA bhAvA-vaLI khera, vAMsakArelAM, sIvaNavRkSanuM phaLa, talasAMkaLI ane nImavRkSanA phaLe rAMdhyA vinAnAM tathA khIna paNa zothI nahiM pariNamelAM sAdhue levAM nahi. 21. taheva cAulaM pihUM, viaDaM vA tattanivvuDaM / tilapiTTha pUipinnAgaM, AmagaM parivajjae ||22|| (s0 70) tathaiva tAntu viSNu, vijDa vA tAnivRtam / tilapiSTaM pUtipiNyAkaM, AmakaM parivarjayed // 22 // cAula cAkhAne vinAnuM pANI viDa'-kAcu' pANI tilapiTTa--talanA leTa tattanizruDa -traNa ukALA pUI pannAga" sarasavane kheALa AvyA bhAvA-vaLI cAkhAnA lATa, kAcu' pANI, traNa ukALA AvyA vinAnuM pANI, talanA leTa ane sarasavanA kheALa-- A pAMca kAcI vastuo sAdhue levI nahi. rara. kavi mAuliMgaM ca mUlagaM mUlagattiaM / AAmaM asathavaLiyuM, maLattAvi na vathaN // 23 // tatra phalamaMdhUNi, bIamaMthUNi jANia / bihelagaM piyAlaM ca, AmagaM parivajjae // 24 // Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe (haMchA) pratye mAri , mUtre mUrtima .. AmAmazastrapariNatAM, manasA'pi na praarthyed||23|| tayaiva phalamanthUn, bIjamadhUna jJAtvA / vibhItakaM priyAlaM vA, AmakaM parivarjayed // 24 // kaviThaMDu | na patthana mAge mAusiMga-bIjepuM : philamaMdhRNiboranuM cUraNa mUlaga-mULe biamathuNi-java Adino loTa mUlagattiaM-mULAne kada | jANiajANIne asatya pariNayaM-zastrathI ! bihelAM-baheDAnuM phaLa nahi pariNameluM ! piyAla-cAlInA jhADanA phaLa bhAvArtha-zastrathI pariNamyA vinAnAM kAcAM keThAM, bIjoruM, mULAnA pAMdaDAM Adi, mULAne kAMdo-e sarve sAdhuo manathI paNa IcchavA nahi, temaja boranuM cUraNa, java vagerene leTa, baheDAnuM phaLa, cALI ane pariNamyA vinAnAM kAcAM phaLa paNa sAdhue levAM nahi. 23-24. samuANaM care bhikkhU, kulamuccAvayaM sayA / nIyaM kulamaikamma. usaDaM nAbhidhArae // 25 // (. chA) samulAnaM re fmaNuM, mujAva sara ! nIcaM kulamatikramya, utsRtaM nAbhidhAsyed // 25 // samuANuM-zuddha bhikSA mATe { usaDha-dhanADhaya nIyaM-nIcuM nAbhidhArae-jAya nahi , aImaM-oLaMgIne Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * pisvaiSaNA adhyayanama-dvitIya uddeza: 139 | bhAvArtha-zuddha bhikSAne mATe sAdhue dhanADhayanA temaja garIbanA je niMdanIya na hoya tevAM ghera niraMtara javuM joIe, paNa rastAmAM AvatAM garIbanA ghare oLaMgIne paisAdArane ghera javuM nahi. 25. adINo vittimesijA, na visIija paMDie / amucchio bhoaNaMmi, mAyaNNe esnnaare||26|| (saMza0) gIno vRtti, vipIna pafhatA. ga to mogane, mAtrAjJa virttA rahA adANe-adInapaNe . | amucchi-mUrchArahita vitti-vRttine aNumi-janamAM esijA- gaNuM kare mAyaNa-mApane jANanAre visaIjja-viSAda pAme esaNarae-nirdoSa AhAra paMDie-paMDita | levAmAM rakta bhAvArthabhejanamAM amUcchita, pitAnA bhejananA parimANane jANa ane eSaNAmAM rakta, evA paMDita sAdhue AhAra-pANI na maLatAM viSAda na pAmave, paNa adInapaNe vRttinI gaSaNA karavI. 26. bahuM paraghare asthi, vivihaM khAimasAimaM / na tastha paMDio kuppe, icchA dija paro na vA // 27 // (saM0 chA0) bahu paragRhe'sti, vividhaM khAdyaM svAdham / . natatra paNDitaH kupyet, icchayA dadyAtparona vaa||27|| Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 zrI dazavaikAlika satra sAthe bahu-ghaNuM IjhA-chA hoya teM paraghare-pArake ghera dija-Ape asthi che pare-gRhastha kupe kopAyamAna thAya bhAvArtha-gRhasthanA gharamAM nAnA prakAranuM khAdya-svAdya ghaNuM che, paNa te je na Ape, te paMDita sAdhue tenA upara kepa kara nahi, kAraNa ke-tenI IcachA te ApavAnI na heya. ra7. sayaNAsaNavatthaM vA, bhattaM pANaM va saMjae / aditassa na kuppijA, pnyckkheviadiiso||28|| (0 0) rAyanAniva vA, ma vA saMthArA adadato na kupyet, pratyakSe'pi ca dRzyamAne // 28 // sayaNAsaNa-zayana ane beThaka | paccakakhe-pratyakSa aditassa-nahi ApanAra upara dIsao-dekhAto kupikjhAkopa kare | bhAvArtha-gRhasthanA gharamAM pratyakSa dekhAtAM zayana, Asana, vastra ane AhAra-pANIne je gRharatha na Ape, te tenA upara sAdhue kepa kara nahi. 28. itthiaM purisaM vAvi, DaharaM vA mahallagaM / vaMdamANaM na jAijjA, no aNaM pharusaM vaeM // 29 // ( cha )faI purUSa vAsf, hara vA maTTa | bandamAnaM na yAceta, ma cainaM paruSaM vayAt // 29 // Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. pikaDeSaNa adhyayanama-dvitIya uddeza: iOiaM-strI jaIjAnAce haraM juvAna aNu Ane mahallAM-moTAne pharasaM-kaThera vacana vaMdabhANuM-vAMdatAne | vae kahe bhAvArtha strI agara puruSa, juvAna ke vRddha, te vaMdanA karanAranI pAse sAdhue keI yAcanA karavI nahi. tema karavAthI tene bhAva tUTI jAya che. vaLI yAcavA chatAM, AhAranA abhAve je te na Ape, te tene kaThera vacana sAdhue kahevA nahi. (jema ke-AhAra-pANI te tuM Apane nathI, mATe tArUM vAMduvuM vRthA che.) 29. je na vaMde na se kuppe, baMdio na samukkase / evamannesamANassa, sAmaNNamaNuciTui // 30 // (laMDa A0)ona vate natamaisura, vati na samurAvA purvamavepamALa, zAmaLamajutiSThati ne rU0 || vaMde-vAMde AjJA pALanArane se tenA upara sAsaNuM cAritra samujhase garva na kare aNuciThaI-paLAya che ane samANussa-bhagavAnanI bhAvArtha-sAdhue, je gRhastha vaMdanA na kare te tenA upara kepa karavo nahi ane je rAjA vagere vaMdanA kare te garva kare nahi. Ama A be prakAre bhagavaMtanI AjJA pALanAranuM cAritra akhaMDita paLAya che. 30. siA egaio lacha, lobheNa viNigRhai / mAmeyaM dAiaM saMtaM, davaNaM sayamAyae // 31 // Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 (i. chA) vAvezocchvA, komena vinivRtta zrI dazavaikAlika sUtra sAthe mA mamedaM darzitaM sad dRSTvA svayamAdadyAd // 31 // , dAia -dekhADyo sattA da Na -tene sayapAte Ayae grahaNa karaze siyA kadAcit egaie-eka sAdhu lambu -pAmIne lAbheNalAbhathI viNihuI saMtADe che sAmeya mAre| A bhAvAtha kadAca kAI ekale sAdhu sarasa geAcarI lAvIne lebhanA vazathI nIrasa AhAra upara nAMkhIne chUpAve, kema ke- jo A sArA AhAra AcAryAdine batAvIza, te te dekhIne pAte grahaNa karaze. 31. attaTThA guruo luddho, bahuM pAtraM pakuvai / duttosao aso hoi, nivANaM ca na gacchai // 32 // (saM0 440) mAtmayanutyuMdho, caMdu pApa proti / dustazca sa bhavati, nirvANaM ca na gacchati ||32|| dattosae-jevAtevA AhAre saMtApa na pAmavAvALA svA nivvANu -meAkSane aTakA-potAne guruo-moTA ludhA lAbhIe pakaththaI kare che bhAvArtha potAnA svArthIne ja pradhAna mAnavAvALA mukhya sAdhu ghaNAM pApa upArjana kare che. A bhavamAM jevAtevA Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. piiSaNA adhyayanas-dvitIya uddeza: 143 AhArathI te saMtASa pAmatA nathI. A ja kAraNathI te mekSa pAmatA nathI: 32. siA egaio labdhuM vivihaM pANabhoaNaM / man manuM muLyA, vinaM virasamAi "rUpha" (maM040) yAvejo jIjvA, vividha vAnamonam / ma ma muddattA, vivaLavisamAreluM "rUphI vivi'vividha prakAranuM vivanta -vaSNurahita visa"--rasarahita Ahare lAve bhaddagasArU bhuccA-khAte bhAvA -kadAca keAI ekale sAdhu, geAcarImAM nAnA prakAranA sarasa AhAra meLavIne tyAM ja sArA sAre| AhAra vAparIne, pachI rasa vinAnA khInne AhAra upAzrayamAM lAve. 33. jANaMtu tA ime samaNA, AyayaTThI ayaM muNI / saMtuTTo sevad paMta, sUvinI 'sutono "rUA (saM0 40) gAnanu tAvanAM zramaLA, mAyatAthI gayaM muniH / sanda: sevate kAnta, rakSavRtti: muddeSyaH // 24 // jANa tu jANe tA-prathama Ima-A AyayaDDI-meAkSane ma aya A - saMtuo-saMtuSTa sevae seve che pata'-prAnta, tuccha luhavittI-lukhI vRttivALA sutAsa ati sa MtApa pAmelA Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe - | bhAvArtha te (Ama karavAnuM kAraNa e che ke, A bIjA sAdhuo manamAM samajaze ke-A sAdhu AtmAtha, saMtoSavALa, aMtarAMta AhAra levAvALe, lukhI vRttivALo ane sukhe saMtoSI zakAya tema che. 34. pUaNaTA jasokAmI, mANasammANakAmae / bahuM pasabaI pAvaM, . mAyAsallaM ca kuvvai // 35 // (aaN A0) jUnanA rAjAmI, mAnasanmAna bahu prasUte pApaM, mAyAzalyaM ca karoti // 35 // pUaNuTha-pUjAvAne athI pasava-utpanna kare jokemI-yaza IcchanAra . . mAyA la-AthAzalya kAmae-IcchA rAkhe che kuvaIkare che bhAvArtha-A sAdhu pUjAne athaDa, yazane kAmI ane mAna-sanmAnane mATe mAyAzalyane kare che tathA tenAthI te ghaNuM pApa pedA kare che. 35. suraM vA meragaM vAvi, annaM vA majagaM rasaM / sasakkhaM na pivebhirata ,jsNsaarkaavmppnno||36|| (chA0) murAM vA 4 vADaja, atyaM vA mAdya rakSA sAnikhimasu-cerAH sakSamAtmanaH rUdA sura-javapiTTAdi Adino dArU jasaMvaza meragaM-mahuDAne dArU | apUNe-potAne majAM -mAdaka, magha saMbaMdhI | sArakhaMsaMrakSaNa sasasAkSI sahita Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. piSaNa adhyayanama-dvitIya uddeza bhAvArtha-pitAnA yaza( saMyama)nA rakSaNa karavAvALA sAdhue (sasAkSI) kevalI bhagavAne niSedha karela javapiSTAdithI pedA thayela madirA, mahuDA vagerene dArU tathA bIje mAdaka rasa pIve nahi. 36. piyae egao teNo, na me koi viaanni| tassa passaha dosAiM,niaDiM ca suNeha me // 37 // ( chA) vivAra taino, na mAM joDI vinAnAAi tasya pazyata doSAn , nikRtiM ca zRNuta mm||37|| piyae-pIe che passaha-juo teNe-cAra dosAI doSone viANaI-jANe che | niahiM-mAyAne egaIo-ekale || bhAvArtha-je kaI sAdhu bhagavAnanI AjJAne cAra thaIne, mane kaI jANatuM nathI--ema dhArI ekAnta sthaLamAM rahIne dArU pIe che (he ziSya ! tamane), tenA deze tathA tenI karelI mAyA batAvuM chuM, te sAMbhaLe. 37. vaI suMDiA tassa, mAyAmosaM ca bhikkhunno| kayo managhALa, saghaM 2 asAdumA rUDA (saM0 chA0) vardhate zauNDikA tasya, mAyAmRSAvAdaM ca bhikssoH| sAnibaM, satata potAputA rUDA 10 Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 zrI dazavaikAlika sUtra sAtha vaI vadhe che anivvANuM-azAMti suMAi -Asakti sayayaM-niraMtara mAyAmAsuM-mAyAmRSA asAduA-asAdhutA ayase apayaza bhAvArtha-te madirApAyI sAdhune Asakti vadhe che, tema keIna pUchavAthI nA pADe che ke-madirA pIdhI nathI tethI mAyAmRSAvAda paNa lAge che, svapakSa-parapakSamAM apakIrti vadhe che, temaja te vastu nahi maLavAthI atRpti rahyA kare che ane cAritrane bAdha AvavAthI lekamAM niraMtara asAdhutA vadhe che. 38. niccuviggo jahA teNo, attakammehiM dummii| tAriso maraNaMtevi, na ArAhei saMvaraM // 39 // (saM. chA) niyoktino yathA tainA, Atmimiti tAdeza mate ji, nArApati saMvaraNa rU8 nizcazvi-nitya uga- | duzmaIdurmati naArAIna ArAdhe attakameliM-potAnA karmothI | bhAvArtha-jema cAra pitAnA karmathI niraMtara udvegavALo rahe che, tema ceranI mAphaka saMkilaSTa cittavALe A durmati sAdhu maraNana Ave chate paNa saMvara ArAdhI zakta nathI. 39 Ayarie nArAhei, samaNe Avi tArise / gihatyAviNa garihaMti, jeNajANaMti taarisN||40|| vALA Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. piNDeyaNA adhyayanama-dvitIya uddeza: 147 9 (saM0 chA0 ) AcAryAnArAdhayati, zramaNAzcApi tAdRzAn / Dear apyenaM garhante yena jAnAti tAdRzam // 40 // gitthA gRhasthA vi-paNa garihu ti-niMdA kare che Ayariye-AcAya ne samaNe-sAdhuone Avi-paNa bhAvA duSTa zIlavALA AcAyanI temaja sAdhuonI pazu ArAdhanA--sevA karI zakatA nathI. vaLI gRhasthA paNa tenI niMdA kare che, kAraNa ke-tenA AcArane teo jANe che. 40. evaM tu aguNappehI, guNANaM ca vivajae / tAriso maraNaMte'vi, Na ArAhei saMvaraM // 41 // (saM. 0) vaM vadhuLamekSI, muLAnAM 6 vivanezaH / tAdRzo maraNAnte'pi, nArAdhayati saMvaram // 41 // aguNapRhI avaguNanA guNANa guNAtA vizvajjaA tyAga karanAra sthAnane tenAra bhAvAtha -ema pramAdAdi dveSane jonAra ane apramAdAdi guNNAne tyAga karanAra, evA te kliSTa cittavALA maraNAnta paNa saMvarane ArAdhI zakatA nathI. 41. tavaM kuvvai mehAvI, paNIaM vajjae rasaM / manaLamAyavio, tavastI aphaso // 42 // (20 0) 1: ti medhAvI, maLIta neti rahyuM ! aghAmAvitatI atyurSaH // 42 // Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI darAvaikAlika sUtra sAthe pramAya-pramAda . vio-virata tavasthItapasvI aiusA-ati utka kabvaI kare mahAvI-buddhimAna paNIa -snigdha sajja mada bhAvArtha -mATe buddhimAna, tapasvI ane garahita evA sAdhuoe, snigdha dhRtAdi tathA madirApAnanA pramAdanA tyAga karIne tapasyA karavI. 4ra. " tassa parasaha kallANaM, aNegasAhU iaM / viruM athataMtturtta, ttirUE muLaH me "rU! (saM.chA0) tattva paryaMta thALa, banesAdhupUnitam / vipulamarthasaMyuktaM, kIrtayiSye zRNu me // 43 // vila vistIrNa atthasaMjItta -meAkSA yukta uttaisa-kahIza maiM passaha jue. kullANuM-guNasa padAvALA sayama rUpa kalyANa pUrNa -pUjita bhAvA -pUrvokta guNavALA sAdhunA guNasaMpadAvALA saMyamane tame juo, ke je aneka sAdhuethI sevAyelA, vistI ane mekSA sahita che tenuM varNana huM karIza, te tame sAMbhaLeA 43 evaM tu saguNappehI, aguNANaM ca vivajjae / sAraso maranaMtevi, ArAopha [z] saMvara need (saM. chA0) traM tu sa muLaprekSI, anuLAnAM 6 vivaneSThaH / tAdRzo maraNAnte'pi, bhArAdhayati saMvaram // 44 // Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. piSaNa adhyayanama-dvitIya uddeza: 10 bhAvArtha-ema apramAdI guNane jenA tathA pramAdAdi avaguNane tyAga karanAre, AvA zuddha AcArane pALavAvALA maraNAne paNa saMvarane ArAdhe che. 44. Ayarie ArAhei, samaNe Avi tArise / gihatthAviNa pUyaMti,jeNa jANaMti tArisaM // 45 // (. A0) gAvanArApati, zramavAra tAdazaH | gRhasthA apyenaM pUjayanti, yena jAnanti tAdRzam // 45 // pUyanti-pUje che bhAvArtha-AvA guNavALA sAdhu AcAryanI paNa ArAdhanA kare che ane gRhastha paNa temanI pUjA kare che, kAraNa ke temanA zuddha dharmane teo jANe che. 4pa. tavateNe vayateNe, rUvateNe a je nare / AyArabhAvateNe a, kuvvaI devakivisaM // 46 // ( 1) sAteno javA teno, snenA nA. ___ AcArabhAvastenazca, karoti devakilbiSam // 46 // tavateNe tapane cora | bhAvateNe-bhAvane cAra vayateNe-vacanano cora | kubUI-pedA kare che rUvateNe-pane cora | devakivisaM-kibiSa devatA AyAra-AcAra - " bhAvArtha tapane, vacanane, rUpane, AcArane ane Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 zrI dazavaikAlika sUtra sAtha bhAvanA cAra-A pAMca jAtinA cAra, cAritra pALavA chatAM kilmiSa ( nIca jAtinA) devAmAM pedA thAya che. 46. ladhdhUNavi devattaM, uvavanno devakivvise / tatthAvi se na yANAi, kiM me kiyA imaM phalaM // 47 // (ax 0) jaththApi Tevatva, upapatro ziviSe / tatrApyasau na jAnAti, kiM me kRtvedaM phalam // 47 // labhrUNa-pAmIne devatta -devapaNa" * vavanA-utpanna thaye tatthAvi-te bhavamAM paNa bhAvAtha pUrvokta kriyAkalApe karI devapaNu' pAmI kilpinna devapaNe pedA thayeA. tyAM paNa niLa avadhijJAna vinA tene khabara paDatI nathI ke-me' pAchalA bhavamAM zu kArya karyu", ke jethI kalmiSa devapaNe hu* pedA thayA. 47. tattovi se caittANaM, labbhihI elamUayaM / naragaM tikhikhajoNi vA, vohi jattha sudullahA | 48 (saM0 40) nato'vyasau yuvA, kavyate jammu tAm| narakaM tiryagyoniM vA, bodhiryatra sudurlabhaH // 48 // tatto--tyAMthI caittANa'"cavIne lablihi-pAmaze ala-bakarA mRaga'-mUMgApaNuM" narya naraka tiriphakha-tiya ca yAni Ahui-samAM ta jattha-jyAM mudullahA-atize du bha Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. piSaNa adhyayanama-dvitIya uddeza: 151 bhAvArya-te sAdhu, te devapaNAthI avIne manuSyapaNAmAM bakarAnI mAphaka bela vApaNuM pAmaze ane paraMparAe naraka tathA tiryaMcanI nine pAmaze, ke jyAM jaina dharmanI prApti durlabha che. 48. eaMca dosaM daNaM, nAyaputteNa bhAsi / aNumAyapi mehAvI, mAyAmosaM vivajae // 49 // (saM. chA) patuM kauvaM raNa, jJAtaputre mASita ! aNumAtramapi medhAvI, mAyAmRSAvAdaM vivarjayed // 49 // ee-A mahAvIrasvAmIe daNa joIne aNumAyaM-gAra mAtra NAyapuNa-jJAtanaMdana bhAvArtha-sAdhupaNuM pALavA chatAMya kibiSa deva thavA rUpa doSane dekhIne, jJAtanaMdana zrI vardhamAnasvAmIe kahyuM che kebuddhimAna puruSoe jarA mAtra paNa mAyAmRSAvAdane tyAga kare. 49 sikkhiUNa bhikkhesaNasohiM, saMjayANa buddhANa sagAse / tattha bhikSu suppaNihiiMdie, .. tivvalajjaguNavaM viharijAsi // 50 // tti bemi. Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI dazavaikAlika satra sAthe - saMmatta pisAvAnA baMne cheka ( A0) zikSA , saMyatebhyo buddhebhyaH sakAzAt / tatra miH sunijiya, '' stIvalajjo guNavAn viharet // 50 // tti travanA samAptaM piNDeSaNAnAmAdhyayanaM pazcamam // 5 // siphikhaNa-zIkhIne evo bhikhesaNahiM bhikSAnI tivvalaja-anAcAra karavAmAM gaSaNanI zuddhi * tIvra lAjavALo budvANaktatvanA jANa guNavaM-guNavAna sagAse-pAse vihariz2AsinuM vicaraje supaNihidie-samatAbhAve | tti bemi-ema huM kahuM chuM rAkhI che-pAMca Indriye jeNe | bhAvArtha-A pioSaNanI zuddhine tatvanA jANa, saMyamavAna, guru AdinI pAse zIkhIne, te eSaNA samitimAM pAMca IndriyethI upayegavAna banIne tathA anAcAra karavAmAM tIvra lajajAvaMta thaIne, pUrve kahelA sAdhunA guNene dhAraNa karI vicaravuM-ema kahuM chuM. pa0. - Iti piaSaNa adhyayanama-dvitIya uddeza samApta. Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. mahAcAra kathA nAmakra adhyayanam 6. mahAMcAra kyA nAmaka adhyayanama nANadaMsaNasaMpannaM, saMjame a tave rayaM / gaNimAgama saMpannaM, ujjANammi samosaDhaM // 1 // (saM. chA.) jJAnanisampanna, saMyame j tatti ratam / gaNinamAgamasaMpannaM, udyAne samavasRtam // 1 // rAyANo rAcamaccA ya, mAhaNA aduva khattiA / pucchati nihuappANo, kahaM bhe AyAragoyaro // 2 // (saM0 chA0)rAnAno rAnAmAtyAzra,mAmaLA athavA kSatriyAH / pRcchanti nibhRtAtmAnaH, kathaM bhavatAmAcAragocaraH // 2 // nANaH saNasa panna-jJAnadarzana saMyukta 5 rakata, Asakta gaNima mAcAya ne Agamasapanna AgamanA jANa ujANa'mi-udyAnamAM sameAsaDha -sameAsarelA rAyANA rAjAe rAyamascA rAjAnA pradhAna 153 mAhuNA-brAhmaNa aduva athavA khatti-kSatriyA nihuappANA-nizrala manathI hAtha jeDIne kehukavA bhe-bhagavaMta AyAragAyarA-AcAra viSaya bhAvAtha -jJAna-dayukta saMyama ane tapamAM Asakta, Agamasatra, udyAnamAM samArelA AcAya pratye rAjA, pradhAna, brAhmaNu agara kSatriyAdi hAtha joDIne pUche che ke huM mahArAja ! tamArA AcAra-vicAra kevI rIte che? 1-2. Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtra sAthe tesiM so nihuo daMto, savvabhUasuhAvaho / sikkhAe susamAutto, Ayakkhai viakkhnno||3|| (saM0 chA0) tebhyo'sau nibhRto dAntaH, sarvabhUtasukhAvahaH / zikSayA susamAyuktaH, AkhyAti vicakSaNaH // 3 // nihuo-asAta | simmAe-zikSA vaDe do-indriyane damanAra susamAuttayukta sazvabhaasuhAvahe-sarva ! AikrakhaI-kahe prANIone hitakArI evo | vikhaNa-vicakSaNa bhAvArtha--asaMbhrAnta, Indri ane manane damanAra, sarva prANuone hitakArI ane grahaNa-AsevanA rUpa zikSAthI yukta, evA vicakSaNa AcArya prazna pUchanAra te rAjAdine uttara Apa. 3. haMdi dhammatthakAmANaM, niggaMthANaM suNeha me| AyAragoaraM bhImaM, sayalaM durahiTThiaM // 4 // (saM0 chA0) handi dharmArthakAmAnAM, nirgranthAnAM zRNuta me / AcAragocaraM bhIma, sakalaM duradhiSThatam // 4 // hadi-he (rAjAdika) ) bhImaM bhayaMkara dhammasthamANu dharma rUpa sayalaM-saghaLo projananI IcchAvALA durahiThiyaM-du:khe Azraya suha-sAMbhaLo kasvAyogya enmane Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - 6, mahAcAra kathA nAmaka adhyayanama 155 bhAvArtha-De rAjAdika ! dharmanA phalarUpa mekSanI abhilASAvALA mumukSu-nirgathenA AcAra-kriyAkAMDane huM kahuM chuM, te tame sAMbhaLe ! A nigraMthane saghaLe AcAra karmazatrune mahA bhayaMkara che, temaja alpa savavALA prANIone saMpUrNa rIte dukhe Azraya karI zakAya tema che. 4. nannatya erisaM vuttaM, jaM loe paramaducaraM / viulaTANabhAissa, na bhUaM na bhavissai // 5 // (saM0 chA0) nAnyatredRzamuktaM, yalloke paramaduzvaram / vipulasthAnabhAjinaH, na bhUtaM na bhaviSyati // 5 // nannattha-bIje ThekANe nahi | viulaThANabhAimsa-saMyama erisaM-evuM sthAnane sevanArane vRtta-kaheluM. bhUaM-thayuM duzcara-duSkara , | bhavissaI-thaze bhAvArtha-he rAjAdike! Avo uparakta je zuddha AcAra prANIlekamAM ati duSkara che, te bIjA darzanamAM nathI ane A AcAra saMcamasthAnanA sevanAra puruSane jinamatathI. anyatra bIje sthaLe thayuM nathI ane thaze paNa nahi. 5. sakhuDDugaviattANaM, vAhiANaM ca je guNA / akhaMDaphuDiA kAyavA, taM suNeha jahA tahA // 6 // (saM0 chA0) sakSullakavyaktAnAM, vyAdhitAnAM ca ye guNAH / ' gaNarATinA cAra Rjura yathAtatha da Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 sakhuGagaviattANu bAlaka tathA vRddha sAdhuone vAhiNa -vyAdhivALAone zrI tarAveAlika sutra sAtha akhaMDakuMDiAdezvarAdhanA ane savirAdhanA rahita jahA tahA-jema che tema krAyaththA karavA bhAvAtha -A AcAradhama tarIke, mAlasAdhuone temaja vRddha sAdhuone, vyAdhivALAne temaja vyAdhirahitane AgaLa kahevAmAM Avaze tevA . guNA, dezavirAdhanAM tathA sarvavirA dhanA rahita karavA. te jema ArAdhanA che tema kahu chu te sAMbhaLA! 6. dasa aTU ya ThANAI, jAI bAlo'varajjhai / tattha annayare ThANe, niggaMthattAu bhassai // 7 // (saM040) gAna 2 sthAnAni, yAni vAoDaparAti / tAnyatare sthAne, niprempavAd prati kALA avarajjai virAdhe che tatva aneyare temAMthI eka paNa nigsa'thattAu-nitra thapaNAthI bhaI bhraSTa thAya che mAleA-ajJAnI jIva bhAvA saMyamanAM aDhAra sthAnaka che, ke jene ajJAnI jIva virAdhe che. temAM eka paNa sthAnane virAdhavAthI nigraMthapaNAthI bhraSTa thavAya che. 7. deza aTTha T-aDhAra ThANA"--sthAnakAne jAi-jene vayachakkaM kAyachakkaM, akappo gihi bhAyaNaM / paliyaMka nisejjA ya, siNANaM sohavajjaNaM // 8 // Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. mahAcAra thA nAmarka adhyayanama 117 (saM. 0) vrataSa: "AyaSa, go vRttimAnanam / paryaGko niSadyA ca, snAnaM zobhAvarjanam ||8| nisajjAmAsana, gRha siNANa--snAna sAha-zAbhA vajjaNa*vavu vaya 7 vrata rAya chakAya apeA akapya gihibhAyaNa gRhasthanu bhAjana paliya ka -palaMga bhAvAtha -prANAtipAta viramANuAdi cha te, pRthvI vagere chakAya rakSaNu, akalpya tyAga, gRhasthInA bhAjanane tyAga,. pala gatyAga, gharamAM eka-aneka rUpa AsananA tyAga ane dezataH sarvAMtaH snAnanA tyAga, A. aDhAra (18) sthAnake che. 8. tatthimaM paDhamaM ThANaM, mahAvIreNa desiaM / ahiMsA niuNA diTThA, savvabhUesa saMjamo // 9 // (saM. hA0) tatrevuM prathama sthAna, mahAvIra rezitam / ahiMsA nipuLA dRSTA, sarvapUrtanu saMyamaH II niSNA--bhalI kriTThA--dIThI tathima--temAM A paDhama"--pahelu Trusi kaheluM che bhAvA-A aDhAra sthAnakAmAM pahelu' sthAna bhagavAna. zrI mahAvIradeve ahiM'sA kahelu che. A ahiMsA AdhAkarmAdiASAnA tyAge karI sUkSma rIte dharmonA sAdhana rUpe. peAte dIThI che. A ja kAraNathI sava` jIvA pratye saMmaya ( dayA ) karavI. 9. Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI darAvaikAlika sUtra sAtha 158 jAtraMti loe pANA, tasA aduva thAvarA / te jANamajANaM vA, na haNe Novi ghAyae // 10 // (saM. cha0) yAyano jorja kALinaH, tratA athavA cAvavAH| tAn jAnannAjAnan vA, na hanyAnnApi ghAtayed // 10 // huNe-Ne, mAre ghAyae dhAta karAve jAva`ti-jeTalA lAe-leAkamAM jANamajANa'-jANatAM-ajANatAM - bhAvA A lekamAM jeTalA trasa ke sthAvara jIvA che, te jIvAne jANatAM ke ajANatAM te haNavA nahi, temaja khIjA pAse haNAvavA nahiM ane huNatAne anume davA nahi. 10. savve jIvAvi icchaMti, jIvIuM na marijiuM / tamhA pANivahaM ghoraM, niggaMthA vajjayaMti NaM // 11 // (saM. chA.) sarve gauvA AvInti, gauvinuM na mattum / tasmAt prANivadhaM ghoraM, nirgranthA varjayanti vai // 11 // ghora -bhayaMkara vajjayati vo che vik-jIvavAne mariz2iumaravAne pANivahu -prANIne vadha bhAvAtha -sarve jIvA jIvavAnI IcchA kare che paNa A kAraNathI gheAra prANIiti pahela' sthAna. koI maravAnI IcchA karatA nathI. vadhanA tyAga nithA kare che. 11. * Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, mahAcAra kyA nAmaka adhyayanama appaNaTThA paraTThA vA, kohA vA jai vA bhyaa| hiMsagaM na musaM bUbhA, novi annaM vayAvae // 12 // (jAha) aramArtha para vA, pA havA mA hiMsakaM na mRSA brUyA, bhApyanyaM vAdayet // 12 // apaNa-pitAne mATe huM hiMsaga-hiMsA thAya tevuM paraThA-bIjAne mATe kehA-jodhathI buA-ele jaIvA athavA, vaLI vayAe lAve bhayA-bhayathI bhAvArtha-bIjAne pIDA thAya evuM juThuM sAdhuoe pitAnA mATe agara bIjAne mATe krodhathI agara bhayathI pite elavuM nahi, tema bIjA pAse bolAvavuM nahi. 12. musAvAo u logammi, savasAhahiM grihiNo| avissAo abhUANaM, tamhA mosaM vivje|13|| (uMchA) pRSAtu jo, pumiti ___avizvAsaca bhUtAnAM, tasmAnmRSAvAdaM vivarjayet // 13 // musAvAo-mRSAvAda [ avissAo-avizvAsa legazmi-lekamAM | sUANuM-prANIone savvasAhUhiMsarva sAdhupuruSoe mesaM-mRSAvAda garihie-nila | bhAvArtha-juThuM bolavuM te lekamAM sarve uttama puruSoe niMdita gaNeluM che. jule prANIone avizvAsa karanA. Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16o zrI dazavaikAlika sUtra sAthe lAyaka che. A kAraNathI asatya bolavuM nahi. 13. Iti bIjuM sthAna. cittamaMtamacittaM vA, appaM vA jai vA bahuM / daMtasohaNamittaMpi, uggahaMsi ajAiyA // 14 // (saM. chA) vivAvivA, sara vAri vA vA dantazodhanamAtramapi, avagrahe ayAcitvA // 14 // taM appaNA na giNhaMti, no'vi gilAvae prN| annaM vA gihamANaMpi, nANujANaMti saMjayA // 15 // (saM. chAva) tAtmanA na gRti, nAkhi prasthati para I anyaM vA gRhNantamapi, nAnujAnanti saMyatAH // 15 // daMtahaNamitta-dAMta khetara- giNahAvae-levarAve vAnI saLI paNa paraM-bIjA pAse ugahasidhaNInI pAse gihamANuM-letAne ajAiyA nahIM yAcelI nANujAti saMmati na Ape. aspaNu-pate saMjayA-saMyamIo giddhati-le bhAvArtha-je dhaNInA tAbe vastu hoya, te dhaNu pAse yAcanA karyA sivAya, sacitta ke acara, DI ke ghaNI; temaja dAMta khetaravA mATe saLI paNa pite levI nahi, tema bIjA pAse levarAvavI nahi ane levAvALAnI anamedanA paNa sAdhuee karavI nahi. 14-15. Iti trIjuM sthAna. Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. mahAcAra kyA nAmaka adhyayanama 162 - - - - - - - - - - avaMbhacariaM ghora, pamAyaM durahiTThiaM / nAyaraMti muNI loe, bheAyayaNavaNijo // 16 // (haMA0) atrahmA vora, kama dukA nAgati punayo Dho, merAyatananaH 6aaaa akhaMbhacari-abrahmacarya ! nAyaratina Acare ghoraM-raudra gatinA hetu rUpa | bheAyayaNavajiNe-cAripamAyaM-pramAda tranA AcArathI DaranArA durahihiaMkurArAdhya | bhAvArtha--lekamAM cAritrane nAza thAya tevAM sthAnanA tyAga karanArA, cAritrAcAra, bharU munio, raudra anuSThAnanA hetubhUta, sarva pramAdanA mULa rUpa ane anaMta saMsArane hetu hevAthI jinavacananA jANu puruSae nahi Azraya karela anAcarita evA abrahmacaryane AdaratA nathI. 16. mUlameyamahammassa, mahAdosasamussayaM / tamhA mehuNasaMsaggaM, niggaMthA vajayaMti NaM // 17 // (haMchA) mUtrapica, maNipuraskraya. tasmAnmaithunasaMrga, nirgranthA varjayanti vai // 17 // ahammasma-adharma, pApanuM | jevuM samussayaM-meTA doSanA DhagalA | mehuNasaMsarge-maithunanA saMsargane bhAvArtha-A abrahmacarya pApanuM mULa che tathA cArI 11 Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 " zrI dazamalika sUtra sAthe Adi je moTA deze tenA DhagalA jevuM che. A kAraNathI nigraMtha maithunanA saMsargane tyAga kare che. 17. Iti cothuM sthAna. biDamubmeimaM loNaM, tillaM sapica phaannioN| na te saMnihimicchaMti, nAyaputtavaorayA // 18 // (saM. chA) viramughaM java, tai8 paMca jAtinA na te saMnidhimicchanti, jnyaatputrvcortaaH||18|| biDa-pakaveluM mIThuM, balavaNa | sapiM-ghI ubheIma-samudanuM, sacitta phaNiaMdalo goLa leNuM-mIThuM che saMnihi-rAtavAsI rAkhavuM . | orayA-vacanamAM rakta | bhAvArtha-bhagavAna jJAtaputra zrI vardhamAnasvAmInA vacanamAM Asakta thayela sAdhuo, gomUtra AdithI pakAvela prAsuka lUNa tathA samudra AdinuM (amAsuka) mIThuM, tela, ghI temaja hIle geLa vagere rAtavAsI rAkhavAne IcchatA nathI. 18. lohassesa aNupphAte, manne annayarAmavi / je siyA sannihiM kAme, gihI pavaie na se // 19 // (saM0 chA0) lobhasyaiSa-anusparzaH, manyante'nyatarAmapi / yasyAt sannidhiM kAmayate, gRhI pratrajito naasau|19| hassa-lebhano mane-huM mAnuM chuM esa-A annayAmavi-DI paNa aNaphAse-mahimA kemese, che Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. mahAcAra kathA nAmaka adhyayanak gilhI-gRhasthI 53ie sAdhu se-te sanihi-rAtre rAkhI mUkavu bhAvA-A je saMnidhi rAkhavI, te leAbhaneA mahimA che. A kAraNathI zrI tIrthaMkaradevA ane zrI gaNadharabhagavAna he che ke koI eka theADI paNa sa`nidhi jo kAI seve, te tene gRhasthI mAnave paNa bhAvasAdhu kahevA nahi, kema ke--duMtinA nimitta rUpa kriyA te kare che. 19. 163 api vatthaM va pAyaM vA, kaMbalaM pAyapuMchaNaM / taMpi saMjamalajaTTA, dhAraMti pariharaMti a // 20 // (saM0 0) patti vasuM vA pAtravA, ntranuM pAkuMnam| tadapi saMyamalajjArtha, dhArayanti paribhuJjate // 20 // tapi-te paNa lajjA-lAja pALavAne dhAra ti-dhAraNa kare che japije paNa pAya pAtra pAyapu RNa -rajoharaNa - bhAvAtha ahIM kAI zakA kare che ke--sAdhue vastrAdi rAkhe che, tene sanidhi kema na kahevAya ? tenA uttara Ape che ke-je A vasra, pAtra, kAMkhala ane rajoharaNa sAdhue rAkhe che, te paNa saMyamane mATe rAkhe che ane mUrchArahita pahere che. 20. na so pariggaho vRtto, nAyaputtreNa tAiNA / mucchA pariggaho vutto, ia vRttaM mahesiNA // 21 // Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe (saM0 chA0) nAsau parigraha ukto, jJAtaputreNa trAyiNA / mUrchA parigraha uktaH, ityuktaM maharSiNA // 21 // parigahe-parigraha muchA-mUccha vRtto-kahyo | | II A hetuthI tAiNusva-parane tAravAvALA | mahesiNA-maharSie, gaNadhare bhAvArthasva-parane tAravAvALA jJAtaputra zrI mahAvIrasvAmIe, mamatAbhAva vinA vastrAdi dhAraNa karanArane parigraha kahyo nathI, paNa mUchane ja (Asaktine) "parigraha" kahela cheH ane A hetuthI ja maharSi zrI gaNadharabhagavaMte sUtramAM tema kaheluM che. 21. savatthuvahiNA buddhA, saMrakSaNapariggahe / avi appaNo'vi dehami, nAyaraMti mamAiyaM // 22 // (saMcha0) sarvatra pakSanA vRddhA, raMparika gathAramanokari re, nAvanti bhavana pArarA sabUtha-sarva ThekANe | | apUNe-potAnA vihiNA-upadhinI apekSAe | dehamidahamAM buddhAntatvanA jANa nAyarati-AcaratA nathI sarakhaNa-saMrakSaNa mATe | mamAiyaM-mamatvane bhAvArtha-jJAnIe sarva ucita dezakALamAM vastrAdi (upadhi) sahita hoya che, paNa teo cha jIvanI kAyAnA rakSaNa arthe ja te aMgIkAra kare che, kema ke-teo pitAnA zarIra upara paNa mamatva rAkhatA nathI, te vastro upara mamatva na rAkhe emAM kahevuM ja zuM? 22. iti pAMcamuM sthAna. Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 mahAcAra kathA nAmaka adhyayanama 165 aho niccaM tavo kamma, sababuddhehiM vnnnni| jAya lajjAsamAvittI, egabhattaM ca bhoaNaM // 23 // (saM. chA) gaNo nitya para kra, guDhatinA ___ yAyalajjAsamA vRttiH, ekabhaktaM ca bhojanam // 2 // nircA-nitya | lajajAsamA-saMyamAvidhI takamaeNpa karo | vittI-vRtti (dehaSaNa) sabrabuddha hiMsava tIrthakaree ekabha-eka vAra vaniyaM-kaheluM che | joyaNuM-bhajana bhAvArtha-saMyamanI sAthe virodha na Ave tevI rIte dehanA pAlanavALuM, nitya-apratipAtI tapa karma sarva tIrthaMkaradevee varNaveluM che ane eka vAra bhajana karavAnuM kahela che. 23. saMtime suhumA pANA, tasA aduva thAvarA / jAiM rAo apAsaMto, kahamesaNIaM care // 24 // (saM0 chA0)santyete sUkSmAHprANinaH, asA athavA sthaavraaH| . yAn rAtrAvapazyan , kathameSaNIyaM cared // 24 // suhumA-sUkSma kahuMzI rIte ava athavA esaNa-nirdo gocarI mATe rA -rAtrimAM . . | care-pALaze apAto-nahi dekhato bhAvArtha--A pratyakSa dekhAtA evA keTalAka beInyiAdi Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = = zrI dazavaikAlika sUtra sAthe rasa athavA pRthivI Adi sthAvara prANIo che, ke jeo rAtre netrothI dekhavAmAM AvatAM nathI. te nahi dekhavAthI sAdhuo rAtre nirdoSa gocarI mATe kevI rIte pharaze? agara kevI rIte bhakSaNa karaze? kema ke-rAtre gocarI mATe pharavAthI ke vAparavAthI prANIone ghAta thAya che. 24. I udaullaM bIasaMsattaM, pANA nivaDiyA mahiM / diAtAI vivajijjA, rAotattha kahaM care? // 25 // (saM0 chA0) udakA bIjasaMsaktaM, prANino nipatitA mahyAm / divA tAn vivarjayeda, rAtrau tatra kathaM cared ? // 25 // udaullaM-pANIthI bhIMjAela ! mahIM-pRthvI upara bIasaMsatta-jemAM bIja | divA-divase paDyA hoya tevuM . | tA-temane pANa-prANIo vivajija-va nivaAi-paDyA hoya ! rAo-rAtre bhAvArtha-rAtre gocarIe jatAM te AhAra pANIthI bhIMjAela hoya athavA anAja Adi bIjethI mizra hoya, temaja rastAmAM pRthvI upara saMpatima (uDatAM) Adi. prANIo rahyAM hoya, te divase te tyAga karI zakAya, paNa rAtre tene tyAga karIne kema cAlI zakAya? 25. eaM ca dosaM davaNaM, nAyaputteNa bhAsi / sabAhAraM na bhuMjaMti, niggaMthA rAibhoaNaM // 26 // Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. yahAcAra kathA nAmaka adhyayanama (. za0) pataM rouM , jJAtALa mApatA sarvAhAraM na bhuJjate, nirgranyA rAtribhojanam // 26 // dahUrNa-joine | | nAyapuNa-mahAvIra svAmIe | bhAvArtha-A pUrvokta deze rAtribhejanamAM dekhIne jJAtaputra zrI vardhamAnasvAmIe kahyuM che ke-sAdhuoe sarvathA cAreya prakArane AhAra rAtre vApara nahi. 26. Iti chaThuM sthAna. puDhavikAyaM na hiMsaMti, maNasA vayasA kaaysaa| tiviheNaM karaNajoeNaM, saMjayA susmaahiaa||27|| (saM0 chA0) pRthvIkArya na hiMsanti, manasA vAcA kAyena / trivina upayana, saMtAkumAhitagAranA pUDhavikAyaM-pRvIkAyane | joeNa-yogathI tiviheNutraNa prakAranA , saMjayA sAdhuo karaNa karavuM, karAvavuM ane | | susamAhiAsusamAhita anumodavuM bhAvArtha-susamAhita sAdhuo pRthvIkAyane, mana-vacanakAyAe karI haNutA, haNAvatA ke anumodatA nathI. 27. puDhavikAyaM vihiMsaMto, hiMsai u tyssie| tase avivihe pANe, cavakhuse a acavakhuse // 28 // (saM. zA) pRthivIva vidina, nirava tarASitAnA vividhAna zAkinI, dahUkAMcAvAkAMkSA 28 Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe hiMsaI haNe che pANe-prANIone tayaksie-tene AzrIne rahelA cakhase-cakSuthI dekhAya evA , tasetrasa jevo acakhuse-cakSuthI nahi dekhAya vivihe-aneka prakAranA evA bhAvArtha-pRthvIkAyanI hiMsA karatAM, tenI nizrAmAM rahelA trasa jI tathA bIjA paNa vividha prakAramAM cakSuthI dekhAya evA ane cakSuthI nahi dekhAya evA prANIone haNe che. 28. tamhA eaM viprANittA, dosaM duggaivaDDhaNaM / puDhavikAyasamAraMbha, jAvajovAiM vanae // 29 // (uchA0) tasmate vijJAna, to kutivardhanam | pRthivIkAyasamAraMbha yAvajjI varjayed // 29 // tamahA-te kAraNa mATe | viANittA-jANIne ee-A | duggaivaThThaNuM-durgatine vadhAranAra bhAvArtha-pRthvIkAyanI hiMsA karatAM tenI nizrAmAM rahelA bIjA je paNa haNAya che. AvA doSa durgatine vadhAranAra cheema jANIne, pRthvIkAyanA samAraMbhane jAvajIva sudhI tyAga kara. 29. Iti sAtamuM sthAna. Au kAyaM na hiMsaMti, maNasA vayasA kaaysaa| tiviheNa karaNajoeNa, saMjayA susmaahiaa||30|| AukAyaM vihiMsaMto, hiMsaI u. tayassie / tase a vivihe pANe, cakkhuse a acakase // 31 // Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 6. sahacAra kathA nAmaka adhyayanama tamhA eaM viANittA, dosaM duggaivaDhaNaM / AukAyasamAraMbha, jAvajIvAiM vajae // 32 // (saM0 chA0) apkAyaM na hiMsanti, manasA vAcA kAyena / trividhana karaNayogena, saMyatAH susmaahitaaH||30|| akAyaM vihiMsan, hinastyeva tadAzritAn / sAMzca vividhAn prANinaH, ckssussaaNshcaacaakssussaaNshc|31|| tasmAdetaM vijJAya, dopaM durgativardhanam / akAyasamArambhaM, yAvajjIvaM varjayed // 32 // AukAyaM-apakAyane. bAkIna zabdArtha upara mujaba bhAvArtha-susamAhita sAdhue, pANInA jIvone manavacana-kAyAe karI haNatA, haNavatA ke anumodatA nathI; pANInI hiMsA karatAM tenI nizrAmAM rahelA trasa tathA bIjA vividha cakSuthI dekhAya ke na dekhAya tevA jIvane haNe che. AvA de durgatinA vadhAranArA che-ema jANIne apakAyanA AraMbhane jAvajajIva tyAga kara. 30-31-32. Iti yAbhu sthAna. jAyateaM na icchaMti, pAvagaM jalaittae / tikvamannayaraM satthaM, sambao'vi durAsayaM // 33 // (saM0 chA0) jAtatejasaM necchanti, pApakaM jvAlayitum / tIkSNamanyatarat zastraM, sarvato'pi durAzrayam // 33 // Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. zrI dazavaikAlika sUtra sAthe jAyate aM-agnine vALuM bIjuM kaI pAvarga-pApa rUpa sattha-zastra jalaittae-javalana karavAne | savao sarva sthaLe tikhaMtIkSNa durAsayaM-duHkhe Azraya karI zakAya ajaya-sarva bAjuthI dhAra- | evuM bhAvArtha-pApa rUpa, tINa ane sarva bAjuthI dhAravALAM zastra je hoI, anAzrayaNIya evA aneka jIvane saMhAra karanAra zastra sarakhAM pApakArI agnine saLagAvavAnuM munie IcchatA nathI. 33. vALa vahiSe vAra, 3 majutAmavilA are vAhino vAvi, ra3raporika rUDA (saM. chA) kALAM tathAM vAri, karNaviSiA parikSA vApi, satyuttaratof 4 rUkA pAINa-pUrva dizAmAM dAhiNa-dakSiNadizAmAM paDiyuM-pazcimadizAmAM uttara-uttaradizAmAM aNudisAmavi-vidizAomAM ! dahe-bALe che urdU-urdhvadizAmAM aheadhAdizAmAM bhAvArtha-pUrva, pazcima, urva, adhe, vidizAo, dakSiNa ane uttaramAM paNa agni dAhya vastune bALe che. 34. bhUANamesamAghAo, havvavAho na sNso| taM paIvapayAvaTThA, saMjayA kiMci nArabhe // 35 // Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. mahAcAra kathA nAmaka adhyayanak 171 (i. chA.) mUtAnAmer AyAto, vyavAdo na saMzayaH / taM pradIpapratApanArtha, saMyatAH kiJcinnArabhante // 35 // bhramaNa -prANIone paIva dIvA emaA AghAA vAta karanArI payAvA tApane mATe kisi kicitmAtra nAle-AraMbha na kare havvavAhe agni sasa-sazaya bhAvArtha -A agni sarva prANIonA ghAta karavAvALA che, emAM kAMi saMzaya nathI. A kAraNathI sAdhue dIvAne mATe temaja tApane mATe jarA mAtra paNa tenA Arabha karatA. nathI 35. tamhA eaM viANittA, dosaM duggaivaDaNaM / tejAyasamAram, nAvanIyArUM vaAC rIk (s0 440) samAveta vijJAya, ToSa sunaitivarSanam / tejaHkAyasamArambhaM, yAvajjIvaM varjayed // 36 // teukAya-agni bhAvArtha -dugatine vadhAranArA agnithI pedA thatA doSone jANIne, sAdhuee jAvajIva sudhI agnikAyanA AraMbhanA tyAga karavA. 36. iti navamuM sthAna. aNilassa samAraMbha, buddhA mannaMti tArisaM / sAvajjabahulaM ceaM, neaM tAIhiM seviaM ||37| Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe (saM. chA0) nistha samAra, yuddha banyate tAdarApA sAvadyabahulaM caitaM, nainaM trAvRbhiH sevitam // 37 // aNilassa-vAukAyanA ! eaM-A, A prakAre buddhA-tIrthakaro tAIhiM-chakAyanA rakSakoe tArisaM-tevo seviaM-sevelo sAvajabahulaM-ghaNuM pApavALA | bhAvArtha-tIrthakare dhAyarAnA AraMbhane agninA AraMbhanA je mAne che, mATe ghaNuM pApavALA vAyuonA AraMbhane munie sevatA nathI. 37. tAliaMTeNa patteNa, sAhAvihuaNeNa vA / na te vIiumicchaMti, veAveUNa vA paraM // 38 // (laMDa A0) tAruMgona veja, ravinana pApa na te vIjitumicchanti, vIjayanti(yituM)vA praiH||38|| tAliTeNatADanA kiMjaNAthI AveUNa-viMjAvavAne paNu-pAMdaDAthI vA-vaLI sAhA-zAkha paraM-bIjA pAse vihuaNa halAvavAthI bhAvArtha-tADanA kiMjaNAthI, pANI temaja zAkhAnA halAvavA vagerethI sAdhuo pote pavana khAtA nathI, temaja bIjA pAse paNa vijAvatA nathI ane viMjanArane anudatA nathI. 38. jaMpi vatthaM va pAyaM vA, kaMtralaM pAyapuMchaNaM / na te vAyamuIraMti, jayaM pariharaMti a // 39 // Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 mahAcAra kathA nAmaka adhyayanama: 173 (saM0 chA0) yadapi vastraM vA pAtraM vA, kambalaM pAdapuJchanam / nete vAtamudIrayanti, yataM pariharanti ca // 39 // pi- 55 ucharaMti-udIraNA kare che pAya-pAtra jayaM-jayaNAthI vAryavAyune parihara ti-parihare che. sAtha-2 12, pAtra, sina, DarA dhrnaa5kAraNe, te dvArA sAdhuo vAyunI udIraNa karatA nathI, paNa jayaNApUrvaka vAyukAyanI virAdhanAne tyAga kare che. 39. tamhA eaM viANittA, dosaM duggaivaDDaNaM / vAukAyasamAraMbha, jAvajIvAiM vajjae // 10 // (saM0 chA0) tasmAdetaM vijJAya, dopaM durgativardhanam / vAyukAyasamArambhaM, yAvajjIvaM varjayed // 40 // . sAtha-tine padhAranA2 hoSo. peh| yatA Mean,. sAdhuoe jAvajIva sudhI vAyukAyanAM AraMbhane tyAga karavo. 40. ti zabhu sthAna. vaNassaiM na hiMsaMti, maNasA vayasA kaaysaa| tiviheNa karaNajoeNaM, saMjayA susmaahiaa||41|| vaNassaiM vihiMsaMto, hiMsaI a tyssie| tase avivihe pANe, cakkhuse a acakkhuse // 4 // Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 zrI dazavaikAlika sUtra sAtha tamhA eaM viANittA, dosaM duggaivaDaNaM / vaNassa samAraMbha, jAvajIvAI vajjae // 43 // (saM0 chA0 ) vanaspati na hiMsanti, manasA vAcA kAyena / trividhena karaNayogena saMyatAH susamAhitAH // 41 // vanaspatiM visina, hinastyeva tadAzritAn / sAMva vividhAn prANinaH, cAkSupAMzcAcAkSuSAn // 42 // tasmAdetaM vijJAya, doSaM durgativardhanam / vanaspatisamArambhaM, yAvajjIvaM varjayed ||43|| viDisa to-DisA to hiM sai-hiMsA kare che " pANe-vAne bhAvA -susamAhita sAdhue mana-vacana-kAyA dvArA karavA, karAvavA ke anumADhavA rUpe vanaspatikAyanI hiMsA karatAM nathI. vanaspatinI hiMsA karatAM, tenI nizrAe rahelA trasa ane cakSuthI dekhAya ke na dekhAya tevA vividha prakAranA jIvAne haNe che ane A jIvAne haNavAthI krutine vadhAranAra doSo pedA thatA jANIne, jAvajIva sudhI sAdhuoe vanaspatinA AraMbhano tyAga 42 41-42-43. prati agiyArabhu sthAna. tasakAyaM na hiMsaMti, maNasA vayasA kAyasA / tiviheNa karaNajoeNaM, saMjayA susamAhiA // 44 // tasakAyaM vihiMsaMto, hiMsaI u tayassie / tase a vivihe pANe, cakkhuse a acakkhase // 45 // Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. mahAcAra kathA nAmaka adhyayanama ____ 175 tamhA eaM viANittA, dosaM duggaivaDDhaNaM / tasakAyasamAraMbha, jAvajIvAiM vajjae // 46 // (saM0 chA0) sakAyaM na hiMsanti, manasA vAcA kAyena / trividhana karaNayogena, saMyatAH susamAhitAH // 44 // trasakAyaM vihisana, hinastyeva tadAzritAn / sAMzca vividhAn prANinaH, cAkSuSAMcAcAkSuSAn // 45 // tasmAdetaM vijJAya, dopaM durgativardhanam / . trasakAyasamArambhaM yAvajjIva varjayed // 46 // bhAvArtha-susamAhita sAdhuo, mana-vacana-kAyA rUpa traNa vege dvArA ane karavA-karAvavA-anamedavA rUpa traNa karaNe dvArA trasakAyanI hiMsA karatAM nathI. trasakAyanI hiMsA karatAM, tenI nizrAe rahela bIjA trasa tathA cakSuthI dekhAya ke na dekhAya evA vividha prakAranA chanI virAdhanA thAya che. A InI hiMsAthI durgatine vadhAranAra deSa pedA thAya che-ema jANIne, jAvajajIva sudhI sAdhuoe trasakAyanA AraMbhane tyA5 421. 44-45-46. ti mA sthAna. jAI cattAri bhujAI. isiNA''hAramAiNi / tAiM tu vivajjato, saMjamaM aNupAlae // 47 // (saM0 chA0) yAni catvAri abhojyAni, RSINAmAhArAdIni / tAni tu vivarjayana, saMyamamanupAlayed // 47 // Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 zrI dazakAlika sUtra sAthe bhAvArtha-je AhArAdi cAra, sAdhuone akalpanIya che, tene tyAga karatAM sAdhue saMyamanuM pAlana karavuM. 47. piMDaM sijjaM ca vatthaM ca, cautthaM pAyameva ya / akappina icchijjA, paDigAhija kppiaN||48|| (saMchA0) vijuM zavyAM ja vaa , jaturtha pAtrameva jJA akalpikaM necchet pratigRhNIyAt kalpikam // 48 // piMDa-AhAra akapriyaM-akalpanika sirja-zayA, upAzraya - paDigohija-le cauttha-cothuM kapriyaMkalpanika pAyaM-pAtra bhAvArtha-1-AhAra, 2-upAzraya, vagere, 3-vastra, 4-pAtra -A cAreya akalpanIya-SavALAM, pitAnA upabhega mATe sAdhue IcchavA nahi paNa te nirdoSa hoya te grahaNa karavA. 48. je niyAgaM mamAyaMti, kiiamuddesiaahddN| vahaM te samaNujANaMti, ia vuttaM mhesinnaa||49|| (saM0 chA0) ye niyAgaM parigRhNanti, krItamaudezikAhRtam / vadhaM te samanujAnanti, ityuktaM ca maharSiNA // 49 // niyAga-nimaMtrita - vaheM-vadha samAyaMti-mAro A samaNujANaMti-anumodana kare che. karya-vecAto lAvela ghutta-kahyuM che udesiya-uddezIne karela mahesiMNu-maharSie AhahaMsAme ANele Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. mahAcAra kathA nAmaka adhyayanama 177 bhAvArtha-je kaI sAdhu, nitya niyaMtrita AhArane "A mAre AhAra che "--ema jANuMne grahaNa kare tathA vecAta lAvele, sAdhune uddezIne karele, gharathI ke grAmathI sAme ANele AhAra je grahaNa kare, to te AhAra lAvavA-banAvavAmAM je chakAyanI virAdhanA thaI che tenI anumodanA kare che, ema bhagavAna zrI mahAvIrasvAmIe kaheluM che. 49. tamhA asaNapANAI, kIamuddesiAhaDaM / vajayaMti ThiappANo,niggaMthA dhmmjiivinno||50|| (saM0 chA0) tasmAdazanapAnAdi, krItamaudezikAhRtam / varjayanti sthitAtmAMno, nigranthA dhrmjiivinH||50|| kiapANe-thita AtmAvALA, dhammajIviNa-saMyama rUpI jIvanizcala cittavALA | nA dhaNI bhAvArtha-A ja kAraNathI sattvazALI temaja saMyama rUpI jIvanadhArI mahAtmAo, vecAtuM lAvelA, auzika ane sanmukha lAvelA AhAra-pANI Adine tyAga kare che. 50. Iti teramuM sthAna kaMsesu kaMsapAesu, kuMDamoesu vA puNo / bhuMjato asaNapANAI, AyArA paribhassai // 51 // ( jA) jaMpu saMpatripu, kue Tii punaH | ... bhuJjAno'zanapAnAdi, AcArAtparibhrazyati / 5 // Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtra sAthe *sesu-kAMsAmAM puNA vaLI phaeNsapAyemu-kAMsAnA pAtramAM AyArA-AcArathI kuMDamAesa-mATInA kuMDAmAM paribhassai-bhraSTa thAya che sAvA -kAMsAnA vADakAmAM, kAMsAnI thALImAM tathA mATI vagerenA kuMDA Adi gRhasthanA vAsamAM azana--pAna Adi vAparatAM sAdhu potAnA AcArathI bhraSTa thAya che. 51. sIbosanAme, matta-yogaLa-kune / jJAtlR innati (viMti) mUtrarUM, 178 (x0 440) zauyau diTTho tattha asaMjamo // 52 // samAA, mAtrAno ne | yAni chidyante bhUtAni dRSTastatrA saMyamaH // 52 // sIedaga-TADhuM pANI samAraMbhe vizeSa ArbhamAM sattadhAaNu-pAMtra dhAvuM chaThThaNe-tyAga karavAmAM chinnati chedAya che tatva tyAM bhAvA sAdhune vAparavA mATe, gRhasthA te vAsaNA kAcA pANIthI dhovAnA Arabha kare che ane vAparyAM bAda te pAtrA dhAvA mATe ane pachI te pANI jyAre phekI de che, tyAre pANI vagerenA jIvAnA ghAta thAya che. Ama gRhasthanA bhAjanamAM vAparavAthI kevalI bhagavAne te sAdhune asaMjama thAya--ema vaThuM' che. para. pacchAkammaM purekammaM, siyA tattha na kappar3a / eamaTTaM na bhuMjaMti, niggaMthA gihibhAyaNe // 53 // Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 mahAcAra kathA nAmaka adhyayanama: 17e ( chA0) dvArSi purA karma, cAttatra na #pA patayartha na mukta, ninjA dimAgane jarA pachAkamaeN-pazcAtakarma | eemaTsa-e kAraNa mATe purekamaeN-puraHkarma gihibhAyaNe-gRhasthInA siyA-kadAca vAsaNamAM bhAvArtha-gRhasthanA bhAjanamAM vAparavAthI kadAca purakama (jamyA pahelAM deSa lAge) ke kadAca pazcAtukarma (jamyA bAda vAsaNa dhovAthI deSa lAge) deSa lAgavAthI temAM vAparavuM kahyuM nahi. A ja kAraNathI sAdhuo gRhasthanA vAsaNamAM AhAra karatAM nathI. pa3. iti caudamuM sthAna. AsaMdIpaliaMkesu, maMcamAsAlaesu vA / aNAyariamajjANaM, Asaittu saittu vA // 54 // ( cha ) rAsI , marAya nA anAcaritamAryANAM, AsituM svapituM vA // 54 // AsaMdI-netaranI khurazI aNAyariaM-anAcarita paliaMketu-palaMgamAM ajANu-sAdhuone maMca-mAMco, khATake Asaig-besavAne AsAlamu-AThIMgaNavALA saIjI-sUvAne AsanamAM bhAvArtha-sAdhuone, netaranA Asane, palaMga, mAM, temaja ekIMgaNavALAM khurazI Adi Asana upara besavA temaja sUvA mATe anAcarita che, kema ke-pilANa hovAthI temAM rahelA jIvenI hiMsAno saMbhava che. 54. Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 zrI dazakAlika sUtra sAthe nAsaMdIpaliaMkesu, na nisijA na piiddhe| niggaMthA'paDilehAe, buddhavuttamahilUgA // 55 // (chA) nAsAnIparyayo, nivAyAM na paThA nirgranthA apratyupekSya, buddhoktAdhiSThAtAraH // 55 // nisijA-gAdI buddhavRttatIrthaMkara bhagavAne pIe-bAjoTha kahelA apaDilehAe-paDilehaNa ahiTaThagA-mArgamAM cAlanArA karyA vinA bhAvArtha-kadAca rAjakuLa Adi sthaLamAM je dharmakathAdi mATe sAdhune besavuM paDe, te tene apavAda batAve che ke-zrI jinezvaradeve kahelAM anuSThAna karavAvALA sAdhuoe, Asana, palaMga, khurazI, bAjoTha Adine paDilehaNa karyA vagara tenA upara besavuM nahi. 55. gaMbhIravijayA ee, pANA duppddilehgaa| AsaMdI paliaMko a, eama, vivjiaa||56|| (uM. cha ) jIvanayA re, rAjino suwtyuveyAra che AsandI paryazca, etadartha vivarjitAH // 56 // gaMbhIravijyA-aprakAza | karI zakAya evA AzrayavALA eamarda-e kAraNa mATe ee-A vivajiA vizeSa prakAre vaje dupaDilehagA-duHkhe paDilehaNa | bhAvAtha-A netaranI khurazI, palaMga vagere aprakAza AzrayavALAM che ane tenA chidravALA bhAgamAM ja bharAI Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 181 - - - -- - 6. mahAcAra kathA nAmaka adhyayanama rahe che, tethI teo pragaTa dekhavAmAM AvatA nathI ane besavAthI teone pIDA thAya che. temAM bharAI rahelA prANIonI daSTithI tapAsa thaI zaktI na hovAthI tene sAdhuoe tyAga 4231. 56. ti parabhu sthAna. goaraggapaviTussa, nisijA jassa kappai / imerisamaNAyAraM, Avajai abohiaM // 57 // (saM0 chA0) gocarAgrapraviSTasya, nipadyA yasya kalpate / evamIdRzamanAcAraM, Apadyate abodhikam // 57 / / imerisaM-AgaLa kahevAze evA ! AvajaI-pAne che aNayAre-anAcAra | | ahi-mithyAtvarUpa phaLa bhAvArtha-gocarIe gayela sAdhu, je gRhasthane ghera bese, te AgaLa kahevAmAM Avaze tevA anAcArane pAme, ke jenuM phaLa mithyAtvanI prApti thAya. pa7. vivattI vaMbhacerasta, pANANaM caM vahe vaho / vaNImagapaDigyAo, paDikoho agAriNaM // 58 // aguttI baMbhacerasta, itthIo vAvi saMkaNaM / kusIlavaDDaNaM ThANaM, dUrao parivajjae // 59 // (saM0 chA0) vipattibrahmacaryasya, prANinAM ca vadhe vadhaH / . vanIpakapratIghAtaH, pratikrodhazcAgAriNAm // 58 // Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe aguptirbrahmacaryasya, strItazcApi zaGkanam / kuzIlavadhanaM sthAnaM, dUrataH parivarjayed // 59 // vipattinAza agunI-nAza vahe-vadhamAM ithIo-strIthI vaNImaga-bhikhArI saMkaNu-zaMkA paDigyAo-pratyAghAta kusIlavaThThaNa-kuzIlane vadhAranAra paDikeha-sAmo krodha , 1 bhAvArtha-gRhasthanA ghera besavAthI brahmacaryane nAza thAya, paricayane lIdhe je AdhAkarmAdi AhAra karI Ape te prANIne vadha thAya, prANavadhathI saMyamane vadha thAya, temaja bhikSAcarane pAchuM pharavuM paDe ane gRhasthane bhikSAcarane tiraskAra karanArA sAdhu pratye agara strI pratye sAme kodha thAya, brahmacaryanI agupti (nAza) thAya tathA pitAnI strI tarapha tenA mAlikane zaMkA thAya. A hetuthI kuzIlane vadhAranArA sthAnane sAdhuoe dUrathI tyAga karavAM. 58-59. tiNhamannayarAgassa, nisijjA jassa kppi| jarAe abhibhUassa, vAhiassa tvssinno||6|| (hiMchA) gAmanyatA, nija ghA kare che jarayA'bhibhUtasya, vyAdhitasya tapasvinaH // 6 // tirahuM-traNamAMthI abhibhaassa-parAbhava pAmela anarAgassa-koI paNane ! vAhiassa-rAgI nisijjA-besavuM tavasi tapAvIne jarAe-vRddhAvasthAthI Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OM mahAcAra kathA nAmaka adhyayanak 183 bhAvA-jarAthI pIDAela (ghaNA gharaDA ), vyAdhivALA ( ghaNe! azakta ) ane tapasvI sAdhu ( utkRSTa tapa karanArA )- A traNamAMthI koI kAraNe jo gocarIe gayA hoya, te temane thAka lAgavAthI gRhasthanA ghera besavu kalpe. (gata sUtranu A yavAha sUtra che. ) 10. vAhio vA arogI vA, siNANaM jo u patthae / grkaMto hoi AyAro, jaDho havai saMjamo // 61 // (saM0 chA0 ) vyAdhito vA arogI vA snAnaM yastu prArthayate vyutkrAnto bhavatyAcAraH, tyakto bhavati saMyamaH / 611 1 vAhiAgavI arAgI-niraMgI siANa nAnane patthae-prArthanA kare jaDhA-nAza pAmavu bhAvAtha -te sAdhu regI ke niraMgI hoya ane te jo snAna karavAnI IcchA kare, te tenA AcAra cAlyA jAya temaja sayamathI bhraSTa thAya che. 61 'buta-zraSTa hAi-thAya che AyArA-AcArathI saMtime suhumA pANA, ghasAsu bhilugAsu a / je a bhikkhu siNAyaMto, viaDeNuppalAvae // 62 // (saM0 chA0 ) santyete sUkSmAH prANinaH ghasAsu bhilugAsu ca / yAMzca bhikSuH snAna, vikRtenotplAvayati // 62 // Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 zrI dazavaikalika sUtra sAthe ghasAsu-pilANavALI jamInamAM | viaDaNa-prAsuka prANIthI bhilugAsu-phATomAM upalAvae-palALe siNAya-snAna karate evo bhAvArtha-vaLI pilI jamInamAM tathA phATavALI jamInamAM sUkSma jI rahe che. teo acitta pANI vaDe karIne sAdhu snAna karavAthI palaLe che ane tethI te jIvonI virAdhanA thAya che. da2. tamhA te na siNAyaMti, sIeNa usiNega vaa| jAvajjIvaM vayaM ghoraM, asiNANamahiTagA // 3 // (. chA0) tamAre na janAnti, zInona vA yAvajjIvaM vrataM ghoraM, asnAnamadhiSThAtAraH // 6 // sieNa-TADhA pANIthI ghora bhayaMkara usiNaNa-garama jaLathI asiNANamahigAmastAvayaM-trata nano Azraya karanArA bhAvArtha-A ja kAraNathI ThaMDA ke garama jaLathI sAdhuo snAna karatA nathI, paNa jAvAjajIva sudhI snAna na karavA rUpa ghara tane Azraya karanArA thAya che. 63. sigANaM aduvA kakkaM, luddhaM paumagANi a| gAyassuvvadRNaTAe, nAyaraMti kayAivi // 64 // (saM. 0) nAnAthavA pha, Dha pAni nA gAtrasyodvartanAtha, nAcaranti kadAcidapi // 64 // Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. mahAcAra kathA nAmake adhyayanam pheka kalka ( caMdAde sugaMdhI dravya) yuddha -lAka, leAdara paumagANi-kresara bhAvArtha -vaLI snAna athavA caMdanAdi lepa, leA, kesarAdi vividha prakAranA sugadhI dravyeA zarIrane cALAvavA nimitte sAdhu vAparatA nathI. 64. iti sattaramuM sthAna. nagiNassa vAvi muMDassa, dIharomanahaMsiNo / mehuNA uvasaMtassa, kiM vibhUsAi kAriaM // 65 // (saM. chA.)nanatha yAni mukhyaya, TIdheromanavavataH (vAMzinaH) maithunAjupAntava, ji.visUyA Aryam ||dda nagiNasa-nagna, pramANeApeta vastradhArI mu`Dasa-sAdhune dIhu-dI rAma-rUvATAM naha'siNA--dI nakhavALA vasa'tassa upazAnta thayelAne viSNusAiroAbhAthI kArikaravuM 185 gAyansa-zarIranA ubnadRSThAe-una athe nAyara ti-AcaratA nathI bhAvA -nagna athavA gheADA pramANeApeta vastra rAkhavAvALA, dravya-bhAvathI muDita thaela, dIrgha rAma ane nakhavALAM jinakalpine tathA maithunathI zAnti pAmelA sthavirakalpIAne bhUSA karavAnuM zuM prayeAjana che? kaI nahi. 65. vibhUsAvattiaM bhikkhU, kammaM baMdhai cikkaNaM / saMsArasAyare ghore, jeNaM paDai duruttare // 66 // Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe (saM0 70) vimULApratyayaM mikSu, jammu yadhvAti vidhAm / saMtArasAgare vore, jena pati puttare 66. paDaI paDe che sa'sArasAyare-sa sArasamudramAM dustare-duHkhe utarI zakAya evA vibhUsAvittiya AbhUSaNa nimitte cikaNa -cIkaNuM bhAvAtha-sAdhue vibhUSA nimitte ghaNAM cIkaNAM kama AMdhe che, ke jethI du:khe utarI zakAya evA ghera sa'sArasamu6mAM teo paDe che. 66. vibhUsAvattiaM aM, buddhA mannaMti tArisaM / sAvajjabahulaM ceaM, neaM tAIhiM seviaM // 67 // (sa0 0) vimUAtratyayaM cetaH, yuddhA manyate tAdazam / sAvadha bahulaM caitat, naitat trAtRbhiH sevitam // 67 // vibhuMsAvattiaM--vidhAnA sAvajrAhula -ghaNA pApanu kAraNa saMkalpa sahita cea -cittane mudrA--tI karA tAihi -AtmArAmI na seviM-nahi sevelu bhAvAtha -vibhUSA saMbaMdhI saMkalpavALA cittane paNa zrI tIrthaMkaradevA vibhUSAnA jevuM mAne che, mATe ArttadhyAna dvArA ghaNA pApavALA evA cittane AtmArAmI munie sevatA nathI. 67. iti aDhAramu sthAna. khavaMti appANamamohadaMsiNo, tave rayA saMjamaajave guNe / Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. mahAcAra kathA nAmaka adhyayanama dhuNaMti pAvAiM purekaDAI, navAI pAvAI na te karaMti // 68 // (f00) kSayantyAtmAnamamodArAna, dhunvanti pApAni purAkRtAni, tapasi ratAH saMyamArjavaguNe / khavati zeAdhe che. apANa. mAtmAne amAda siNA-meharahita vastune jonArA tave-tapamAM navAni pApAni na te kurvanti // 68 // sajama-saMyama ajave Arjava guNa che jemAM evA 187 dhuNa ti-khapAve che puruMkaDA-pUrve karelAM navAM kyA rakta navA bhAvAtha -vastudhane yathAvasthita dekhanArA munie, te te maneyAgathI anupazAnta AtmAne zamanI sAthe joDI jIvane zAnta karanArA, temaja sayama ane AvanA guNavALA, tapamAM. rasika thaI ne pUsa'cita pApAne khapAve che ane navAM pApAne teo karatA nathI 68. sabhavasaMtA amamA akiMcaNA, savijjavijA gayA jasaMsiNo / uuppasanne vimaleva caMdimA, siddhi vimANAI uveti tAyiNo // 69 // tti vRtti. Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 zrI dazavaikAlika sUtra sAtha chadraM dhammatthakAmajjhayaNaM samattaM / .. (uM. chA) sopaNInA mana anA, svavidyavidyAnugatA yazasvinaH / Rtau prasabhe vimala iva candramAH; siddhi vimAnAnyupayAnti trAyinaH // 69 // rati mi. SaSThaM dharmArthakAmAdhyayanaM samAptam / savasaMtA-niraMtara upazAta | uupasane-zaradaRtumAM amamA-mamatArahita vimala-nirmala akiMcaNA-parigraharahita caMdimA-caMdramA savizvavijANugayA- 'siddhi-mokSamAM pitAnI paralokapakAriNa vimANAi-vimAnamAM vidyAyukta . uvaMti-utpanna thAya che jasaMkSiNe cazasvI bhAvArthaniraMtara upazAnta, mamatArahita, parigraharahita, paraleke pakAriNa, AtmavidyA sahita, yazasvI, zaradaRtunA caMdranI mAphaka nirmala-bhAvamalarahita ane sva-pararakSaka sAdhuo kSamAM jAya che tathA je karma zeSa rahyAM hoya, te teo vaimAnika devalekamAM jAya che. 699 -Iti mahAcAra kathA nAmaka SaSTha adhyayanama. Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. suvAyazuddhi nAmaka adhyayanam 7. suvAcazuddhi nAmaka adhyayanam caunhaM khalu bhAsANaM, parisaMkhAya pannavaM / duhaM tu viNayaM sikkhe, do na bhAsija savaso // 1 // (saM0 chA0 ) catasRNAM khalu bhASANAM parisaMkhyAya prajJAvAn / tu vinayaM zikSeta, dve na bhASate sarvazaH // 1 // . cahuM -cAra bhASANa -bhASAone parisa khAya--jANIne pannava buddhimAna dunha~eneA 129. viyaM-zuddha prayAga karavAne sipne zIkhe, jANe bhAsijja ele savvasA-sarva prakAre bhAvArtha -buddhimAna puruSAe satya Adi cAra bhASAne. jANIne, temAMthI be bhASAone nirdoSa rUpe belavAmAM upayega. karavA ane khIjI e bhASAo sathA khelavI nahi. 1. jA a saccA avattavA, saccAmosA a jA musA / jA a buddhehiM nAinnA, na taM bhAsija pannavaM // 2 // => * asaccA asatya avattavA nahi kheAlavAyeAgya (i. chA0) yA = satyA gavartAvyA, sacAmulA 2 cA mA ke yA ca buddhairanAcaritA, nainAM bhASeta prajJAvAn // 2 // saccAmAsA-satyAmA musA asatya nAinA manAcI Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtra sAthe bhAvArtha bhASA cAra prakAranI che. 1-satyabhASA, ra-asatyabhASA, 3-satyAmRSA eTale mizra, kAMIka sAcI ane kAMIka juThThI, ane 4-asatyAmRSA ( vyavahArabhASA-sAcI tathA jII paNa nahi ). A cAra prakAranI bhASAmAM prathama bhASA satya khelavuM te che. paraMtu jo satya vacana heAvA chatAM sAvadya (pApakArI) hoya ane bIjAne nukazAna thAya tevu hAya, teA sAdhune te khelavAlAyaka nathI. (1) mizrabhASA ane asatyabhASA--A e bhASA tA sarvathA khelavAlAyaka nathI, kema ke-zrI tIkaradeve te bhASA AdarI nathI, temaja ceAthI je vyavahArabhASA, te te paNa ayeAgya rIte buddhimAna sAdhue khelavI nahiM. 2. asaccamosaM saccaM ca, aNavajamakakasaM / samupedrasaMndri, zira mAsigna pannavaM rUA (saM. 70) asatyAmravarNa satyAM 2, anavathAmAm / samprekSyAsaMdigdhAM giraM bhASeta prajJAvAn ||3|| 190 asaccamAsa asatyAmA sacca-satyabhASA aNuvajja -nirdoSa asa -kaMDAratA rahita samupeha-sArI rIte vicArI asaMdiddha sa Mdeha vinAnI giravANI bhAsijja bAle bhAvA-nirdoSa, pApa vinAnI, kaThoratA rahita, sva-para upakArI ane sa MdehazUnya, evI vyavahArabhASA tathA satyabhASA--A be prakAranI bhASA buddhimAna sAdhue elavI. 3 Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 7. suvAkayazuddhi nAmaka adhyayanama - 11 eaMca aTramannaM vAM, jaMtu nAmei sAsayaM / sa bhAsaM sacamosaMpi, taMpi dhIro vivajae // 2 // (saMchA) paddha sArthamavaM vA, cakuM nAmati zAzvataNA sabhASA satyAmRSAmapi, tAmapi dhIro vivrjyed|| eaM-A | | nAme harakata kare arka-viSaya saccosaMsatyAmRNA anaM-bIje . | dhIre-DAhyo mANasa ja-je vivajae vize tyAre sAsayazAzvata, mokSa ) bhAvArtha-pUrve niSedha karelI sAvagha tathA kaThora bhASA ane tenA jevI bIjI paNa bhASA, ke je bhASA mokSane pratikULa che, tevI vyavahArabhASA tathA satyabhASA buddhimAna sAdhue bAlavI nahi. 4. vitahapi tahAmutti, jaM giraM bhAsae nro| tamhA so pulo pAveNaM, kiM puNaM jo musaM ve?||5|| ( A0) vijayama sAmUrti, va fja mA nara tasmAdasau spRSTaH pApena, kiM punaryoM mRSA vakti / 5 // vitahaM satya pu-sparzAvela. lepAele tahAmuniM-tathA mUrti, sAcA | pANuM-pApathI je kiM puNuM to zuM kahevuM nare-mANasa | | e-bele Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 192 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe bhAvArthaasatya chatAM satya vastunA jevA svarUpane pAmele, tene Azraya laIne tevuM vacana belatAM, te bolanAra puruSa pApathI lepAya che (pApa bAMdhe che), te je mANasa asatya bole che, te pApathI lepAya temAM zuM kahevuM? pa. tamhA gacchAmo vakkhAmo, amugaM vANe mvissi| ahaM vANaM karissAmi, eso vANaM karissai // 6 // (saM. ) tamAtmAna vasyAmA, samu vA no viSyati ___ ahaM vedaM kariSyAmi, eSa vA vai kariSyati / / 6 / / evamAi u jA bhAsA, esakAlaMmi sNkiaa| saMpayAiamaDhe vA, taMpi dhIro vivajae // 7 // ( A0) gvamA ya mApa, puSya zagiar | sAmpratAtIrthayo, tAmapi dhIro vivrjyed||7|| gacchAme-jazuM karissaI-karaze vakhA-kahIzuM evamAi u-ItyAdika amuga-amuka esakolaMmi-bhaviSyakALamAM amArUM saMkiAzaMkita visaI-thaze saMpayAIamaThe-vartamAna, -A, amAruM bhUtanI vAta , esa-e sAdhu bhAvArtha-asatya chatAM satya vastunA jevuM svarUpa pAmelI vastu AzrayI vacanathI karma baMdhAya che, te "ame jaIzuM ja, Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. suvAkayazuddhi nAmaka adhyayanam 193 ame Ama kaDDIzuM, amArUM amuka kAma thaze nahi, athavA ame A kAma karIzuM athavA A amArUM kAma karaze ? ItyAdi AvatA kALa sabaMdhI zakAvALI bhASA, temaja vartamAnakALa saMbadhI tathA atItakALa saMbaMdhI bhASA, buddhimAna sAdhuoe khelavI nahi; kema ke-mAlyA pramANe koI kAraNathI jo na manyu, te asatyane doSa tathA leAkamAM laghutA vagere thAya che. 6-7. aIaMmi a kAlaMmi, paccuppaNNamaNA gae / jamaTTaM tu na jANijA, evameaM ti no vae // 8 // (saM0 40) mItte 7 jAje, atyutpannenA te / yamarthe tu na jAnIyAt evametaditi na brUyAt // 8 jamas je vastune mATe jANijjA--jANe evame A e ja nA vae-eTale nahi aiya ni-atItamAM kAla tri-kALamAM pazupaNu va mAna aNAgae-bhaviSyamAM bhAvArtha -atItakALa saMbaMdhI temaja vartamAnakALa tathA * pAte na jANI hAya, tenA pramANe hatI ' -esa A bhaviSyakALa saMbaMdhI je vastune saMbaMdhamAM te Ama ja che ke sAdhuoe khelavu" nahiM. 8. aIaMmi a kAlaMmi, paccuppannamaNAgae / jattha saMkA bhave taMtu, evameaM ti no vae // 9 // (a0 chA.) atIte Ache, pratyutpannenA te / yatra zaGkA bhavecaM tu, evametaditi na brUyAt // 96 // 93 Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtra sAthe jaltha-jyAM bha-thAya, hAya . " saMkrA-vahema, zaMkA bhAvArtha-atIta, bhaviSya ke vartamAnakALa saMbaMdhI je vastumAM zaMkA heya, te vastunA saMbaMdhamAM "te vastu Ama ja che ema sAdhuoe belavuM nahi. 9. aIaMmi a kAlaMmi, pccuppnnnnmnnaage| nissaMkiaM bhave jaMtu, evameaMtu nidise // 10 // (laMga cha0) atIte ja jA, pratyutpannaDanA . niHzaGkitaM bhavedyattu, evametaditi tu nirdishet||10|| nisaMki-vahema vagaranuM | nidise-kahe bhAvArtha-bhUta, bhaviSya ane vartamAnakALamAM je vastunAM saMbaMdhamAM niHzaMkapaNuM hoya tathA te niSpApa haya, te te vastu A pramANe che-ema sAdhuoe kahevuM. 10. taheva pharusA bhAsA, gurubhUbhovaghAiNI / saccAvi sAna vattavA, jao pAvasta aagmo||11|| ( jA.) saura pakSa mApa, muhamUcpatinI satyAvisA na vaLyA, yataH pApanAzA taheva-temaja . prANIono bhakSa karanArI pharUsA-kaThora na vattaLyA-na bolavI gubhUovaghANI-dhaNa | jae jethI Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -- 7. suvAkyazuddhi nAmaka adhyayanama 195 bhAvArtha-vaLI kaThera (bhAvaneha vagaranI) tathA jenAthI pApanI prApti thAya tevI ane mahA jIvono nAza karanArI satya bhASA paNa sAdhuoe balavI nahi. 11. taheva kANaM kANatti, paMDagaM paMDagatti vA / vAhi vAvi rogatti, teNaM coratti no ve||12|| (saM0 chA0) tathaiva kANaM kANa iti, paNDakaM paNDaka iti / vyAdhitaM vA'pi rogIti, stenaM cora iti no vadet / 12 / kANuM-kANAne | vAMhiaM-rogIne paMDagAM-napuMsakane teNuM-cArane bhAvArtha-vaLI kANAne kANe, napuMsakane napuMsaka, rogavALAne rogI ane cArane cera sAdhuoe kahe nahi. tema kahevAthI aprIti, lajAne nAza, sthira rega ane jJAnavirAdhanA vagere deze pedA thAya che. 12. eeNajneNa aTeNaM, paro jeNuvahammai / AyArabhAvadosannU, na taM bhAsija pannavaM // 13 // (aaN A0) nAnAna, paro jenopada AcArabhAvadoSajJo, na taM bhASeta prajJAvAn // 13 // eeNa-e vaDe jeNa-je vaDe aNa-bIjA vaDe uvahammaIdubhAya aNu zabda vaDe, artha vaDe ! AyArabhAvadAsanUAcAra, pa-bIje bhAva, doSanA jANa Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtra sAtha bhAvAtha -AcAra, bhAva ane doSanA jANu buddhimAna sAdhuoe, A pUrve kahelA tathA khIjA paNa zabdo dvArA bIjAne duHkha thAya tevA zabdo bAlavA nahiM. 13. tava hole golitti, sANe vA vasulitti a / dumae duhae vAvi, netraM bhAsijja pannavaM ||14|| (saM0 chA0 ) tathaiva holo gola iti, zvA vA vasula iti ca / dramako durbhago vA'pi naivaM bhASeta prajJAvAn // 14 // hAle mukha chati-bha gAla-jArathI pedA thayela sAthe-kutarA vasula-chInALavA bhAvAtha -vaLI buddhimAna sAdhue, mUrkha, jArathI pedA dharamesa, hutarA, chInAjavA, likhArI bhane durbhAgI-bhevA zabdo paNa kAI ne kahevA nahi. 14. ajie pajie vAvi, ammo mAusiatti a / piussie bhAyaNijjatti, dhUe NattuNiatti a // 15 // hale halitti annitti, bhaTTe sAmiNi gomiNi / hole gole vasulitti, itthiaM nevamAlave // 16 // (saM0 chA0 ) Arthike prArthike vA'pi, amba ! mAtRSvasa iti ca / pitRSvasaH ! bhAgineyIti, duhitaH ! naptrIti ca // 15 // 196 dummae-bhikhArI dahae-durbhAgya . Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. suvAkyazuddhi nAmaka adhyayanam 197 (ax 0) le che rUtti ane kRtti, maTe svAmini ! gomini!! hole gole vasule iti, striyaM naivamAlapet // 16 // anjie-Ayi ke pajie-prAyika ammA mAtA mAusika-mAsI bhANijjabhANejI ghUe-putrI NattuNia-pautrI bhaTTeDe bhaTTa sAmiNi huM svAmini gAmiNi-gAmini hale litti-le. alI, ema anitti hai ane, ema. piusie phAi bhAvAtha hai Arthike, ( dAdI ) hai prAthiMka ( aparadAdI ), mAtA, mAsI, phAI, bhANejI, putrI, pautrI, hale, alI, ane, bha, svAmini, gAmini, hAle, gele, chInAlaNa Aphri zabdothI strIne khelAvavI nahi. AmAMthI hAlA vagere keTalAka zabdo khIjA dezeAnI apekSAe nidAvAcaka che, tema keTalAka zabdo prIti utpanna karanArA che. Ama khelavAthI nidA, dveSa ane pravacananI laghutA thAya che. 15-16. nAmaghijjeNa NaM bUA, itthIgutteNa vA puNo / jahArihama bhigijjha, Alavijja lavijja vA // 17 // (saM0 chA0 ) nAmadheyenainAM brUyAt, striyaM gotreNa vA punaH / cayAmiyakSa, gAjaveTTapedA 5aa nAmatri IthIgutteNa--strInA gAtra vaDe Na' mAne sUkSmA lAve nAma daine puNA vaLI jahAri" nathAyeAgya Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = = sArI 198 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe abhigijha-dezakALane anu. | Alavinja-the bolAve lavija-ghaNuM lAve bhAvArtha-kaI paNa kAraNa paDavAthI sAdhuoe te strInuM nAma laIne belAvavI athavA strInA gevathI yathAyogya dezakALane anusarI, guNadoSa vicArIne thoDuM agara jhAjhuM belAve. jema ke-he devadattA ! kAzyapagetrI, bAlA, vRddhA, dharmazIlA, dharyapriyA vagere zabdothI bolAvavI. 17. ajae pajjae vAvi, vappo culapiu tti a| mAulA bhAiNijatti, putte nattuNi ti a||18|| he ho hali tti annitti, bhaTTe sAmia gomi| hola gola vasuli tti, purisaM neva-mAlave // 19 // (uM. A0) gAryA! ! vADapi, ! gujarAta rA. mAtula! bhAgineyeti, putra ! naptara! iti ca // 18 // he bho haleti anneti, bhartaH! svAmin gomin ! hola ! gola ! vasula iti, puruSa naivamAlaped // 19 // apa-bApA, pitA putta-putra cullapiu-kAkA NaNia-patra mAula-mAmA he, hobe, are bhANijja-bhANeja | Alave bolAve bhAvArtha-he Aryaka, prAryaka, pitA, kAkA, mAmA, bhANeja, putra, pautra, he, bhe, hala, anna, bhaTTa, svAmI, gemI, hela, gela, vasula, e Adi nAmethI puruSane batAvavA nahi. Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. suvAkyazuddhi nAmarka adhyayanam 199 Ama khelavAthI rAga, dveSa, aprIti Adi DhASAne saMbhava thAya che. 18-19. nAmadhijjeNa jaMbUA, purisagutteNa vA puNo / jahAriha - mabhigijjha, Alavija lavija vA // 20 // (saM00) nAmaAvena yaM prayAna, guruvuM traNa vA punaH / yathArhamabhiMgRhya, AvehapedA // 2 // purisagutta-puruSanA geAtrathI bhAvAtha-je puruSane khelAvavA hAya, tenuM nAma laI elAvaveA athavA geAtravaDe karI athavA yathAyAgya guNa-doSa vicArIne thADuM yA jhAjhuM khelAve. 20. paMcidiANa pANANaM, esa itthI ayaM pumaM / jAva NaM na vi jANijA, tAva jAitti Alave // 21 // (saM0 0) sendriyALAM prAzimAM, pA zrI trayaM pumAna / yAvadetanna vijAnIyAttAvajjAtimityAlapet // 21 // paci diNa-5 cendriya pANANavAne esaA aya A puna -purUSa jAI tti-jAtine zrIne A strI rUpa gAya rUpa baLada che --ema dUra rahelA che' agara A puruSa tiya cAmAM strIne ke puruSane jyAM sudhI niya na thaye hAya, tyAM sudhI keAI kA prasaMge te saMbaMdhamAM jo khelavAnI tsu bhAvAtha -paMcendriya prANIomAM : Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe jarUra paDe, te tenI jAtithakI belAvavAM. jema ke-A pazunAM ToLAMthI gAmane mArga keTaleka dUra che? Ama na bolavAthI mRSAvAdane deSa lAge che. 21. taheva mANusaM pasuM, pakkhi vAvi sarIsavaM / thUle pameile vajje, pAime ti a no vae // 22 // (saM0 chA0) tathaiva mAnuSaM pazuM, pakSiNaM vA'pi sarIsRpam / sthUlaHprameduro vadhyaH, pAkya iti ca no vadet / 22 / pasuM-pazune " pameile-ghaNuM medavALo pakrikhaM-pakSIne va -vadha karavAlAyaka sarasava sapane, ajagarane ! pAime-pakAvavA lAyaka yule-jADo bhAvArtha-vaLI manuSya, pazu, pakSI ane sarpAdi pratye A jADo che, ghaNA medavALe che, agara vadha karavAgya che tathA pakAvavA lAyaka che, yA kALane prApta che, e pramANe sAdhue belavuM nahi, kAraNa ke tene tethI aprIti tathA vadhAdinI zaMkA thAya che. 22. parivUDha tti NaM brUA, bUA uvacia ni a| saMjAe pINie vA vi, mahAkAyatti aalve||23|| (saMchA) yena trayAsUyApAra rati rA saMjAtaHprINito vA'pi, mahAkAya iti cAlaait / 23 // parivUDha-parivRddha, baLavAna pINie-puSTa uvazia-ucita zarIravALo | mahAkAyaM-moTA zarIravALA saMjae sAro ucharele Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - 7. suvAkyazuddhi nAmaka adhyayanama bhAvArtha-kAraNa paDa chate, pUrvokta jADA mANasa Adine A baLavAna che, agara upacita zarIravALo che tathA sArI rIte ucharela, puSTa ane mahA kAyavALe che e pramANe sAdhue lavuM 23. taheba gAo dujjhAo, dammA gorahagatti a| vAhimA rahajogitti, nevaM bhAsija pannavaM // 24 // (saM0 chA0) tathaiva gAvo dohyA, damyA gorathakA iti ca / vAhyA rathayogyA iti, naivaM bhASeta prajJAvAn // 24 // gAgA | vAhimA-vahevAyogya dujA-dehavAlAyaka " ! rahaga-rayoga che dammA-damavAlAyaka pannavaMbuddhimAna gerahaga-baLada bhAvArtha-vaLI A gAye de agara devAlAyaka che, A baLado (paloTavA) lAyaka che, bhAra vagere upADanAra che, athavA rathamAM joDavAlAyaka che, e pramANe buddhimAna sAdhuoe belavuM nahi. Ama belavAthI tenA pApamAM kAraNa rUpa tathA tyAgamArganI laghutA Adi deze pedA thAya che. 24. juvaM gavitti NaM bUA, gheNuM rasadaya tti a| rahasse mahallae vAvi, vae saMvahaNi tti a||25|| ( ) yuvA gauriti vai supA, venuM rati rA . havaM mahallakaM vA'pi, vadet saMvahanamiti ca // 25 // Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ on jIva gavitti-jIvAna baLada che meNuM-thADA divasa upara prasava pAmelI gAya rasadayatti dUdha ApanArI bhAvAtha -koI kAryaM Avye chate, damavAlAyaka baLadone dekhI ema kahevuM ke- A maLada nuvAna che, gAya dUdha ApanArI che; bhAra vagere upADanAra khaLadAne joI, A baLada nAnA ke moTA che ane rathane ceAgya dekhIne A dhArI baLada che; A vagere niSpApa zabda sAdhue belavA, 25. taheva gaMtumujjhANaM, pavvayANi vaNANi a / hA malka vaiddAi, netraM mAzinna pannavaM radda alaM pAsA - khaMbhANaM, toraNANaM gihANa a / hindunAvALuM, ahaM 365-oninuM pramA (saM00) caitra tyodyAnaM, pavaeNtAna yAni 6 | vRkSAn mahato prekSya, naitraM bhASeta prajJAvAn // 26 // alaM prAsAdastambhayoH, toraNAnAM gRhANAM ca / parighArgalAnAvAM vA, alamudakadroNInAm ||27|| zrI darAvaikAlika sutra sAthe rahaste nAnA mahalae-mATa saMvahuNa-dhArI gatu jo ujjANa-bAga, vADImAM panvayANu-pa tA upara vaNANi-vanamAM rukakhA vRkSA mahula-moTA pehAe joine alayeAgya pAsAe mahelAnA kha'bhANa thAMbhalAne Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, suvAkyazuddhi nAmaka adhyayanam 303. tArANa nagaranA daravAjAne gihANa dharAne mATe phaliha--bhAgaLa agla-AgaLIo, khaga lA nAvANa-hADIone dANiNa-reTanI kuMDIone bhAvAtha -vaLI udyAnamAM, parvata upara athavA vanamAM jaIne, moTA vRkSo joIne, buddhimAna sAdhue Ama kahevuM na joI e ke--A vRkSe mahela mAMdhavAmAM (thAMbhalAmAM, nagaranA tAraNamAM, daravAjAnA khAraNAmAM, kamAnamAM), ghara khAMdhavAmAM, parighamAM ( kamADa baMdha karI pachavADe nAMkhela lAkaDAnA daDa), alAmAM, nAvamAM temaja udaka droNI (reMTane-jaLane dhAraNa. karanArI kASThanI banAvaTa) banAvavA lAyaka che. 26-27, poDhae caMgavere a, naMgale maiyaM siA / naMtanTrI ya nAmo vA, maMGiJAna ahaM siArA (saM0 chA0 ) pIThakAya caMgaverAya, lAGgalAya mayikAya syAt / yantrayaSTayevA nAbhayevA, gaNDikAyai vA'laM syurete / 28 | jatalIyaMtranI lAkaDI nAbhinADI gaDi-eraNa siA-thaze pIDhae bAne ca'gamere-kA"pAtra nagale haLa saI yika nAmanI vAvelAM bIjAne DhAMkavAmAM AvatI vastu bhAvAtha -vaLI A vRkSe pIDakane mATe, kAspAtra mATe, haLa mATe, vAvelA khIjane DhAMkavAnAmayika mATe, yaMtranI lAkaDI mATe, gADAnA paiDA mATe ane eraNu mATe sama lAyaka che, tema paNu sAdhue na kahevu. 28. Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe AsaNaM sayaNaM jANaM, hujjA vA kiNcuvsse| bhUovaghAiNi bhAsaM, nevaM bhAsijja pannavaM // 29 // (saM0 chA0) AsanaM zayanaM yAnaM, bhavedvA kizcidupAzraye / bhUtopaghAtinI bhASAM, naivaM bhASeta prajJAvAn // 29 // ong-25 bhaevaghAirNi-prANuone usame-pAzrayamA pIDA karanArI -qii bhu22-mAsa6i1, bhATa, 5, 25 Adi yAna athavA kAMIka upAzrayane upayogI vastu thaze, AvI rItanI prANIonA ghAta karavAvALI bhASA buddhimAna sAdhumAge na mAvI. 28. taheva gaMtumujjANaM, pavvayANi vaNANi a| rukkhA mahalla pehAe, evaM bhAsijja panavaM // 30 // jAimaMtA ime rukkhA, dIhavaTTA mhaalyaa| payAyasAlA viDimA, vae darisaNi tti a||31|| (saM0 chA0) tathaiva gatvodyAnaM, parvatAn vanAni ca / vRkSAn mahato prekSya, evaM bhASeta prajJAvAn // 30 // jAtimanta ete vRkSA, dIrghavRttA mahAlayAH / prajAtazAkhA viTapinaH, vadeddarzanIyA iti ca // 31 // jAimaMtA-uMcI jAtanA vAgeLAkAra hIha-hI mahAlayA-moTA vistAravALA Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. suvAkyazuddhi nAmaka adhyayanama 205 payAthasAlA-utpanna thaI che ( vaele ghaNuM zAkhAo jemane evA | darisaNitti-dekhavA lAyaka viDimA-prazAkhAvALAM bhAvArtha-udyAna, parvata tathA vanamAM ke vana tarapha jatAM meTAM vRkSe dekhIne, buddhimAna sAdhue kAraNa paDaye te (visAme ke tenAthI najIka mArgakathana Adi kAraNa paDa. chate) A pramANe bolavuM ke-A vRkSe jAtivaMta che, (uttama jAtinA ) dIrgha, goLa, meTA vistAravALA, zAkhAvALAM, pratizAkhAvALAM ane darzanIya che. 30-31. tahA phalAI pakkAI, pAyakhajjAiM no vae / veloiyAiM TAlAiM, vehimAiM ti no ve||32|| (saM0 chA0) tathA phalAni pakAni, pAkakhAdyAni no vadet / velocitAniTAlAni, dvaidhikAnIti no vadet // 32 // phalAI-phela | veleiyA-ati pAkela hovAthI pAI-pAkAM TAlAI-kamaLa pAyakhajAi-ghAsamAM rAkhI ! himAi-be bhAga karavAlAyaka pakAvIne bhAvArtha-vaLI A AMbA AdinA phaLa pAkyA che athavA pakAvIne khAvAlAyaka che tema na kahevuM; temaja A phaLa atizaya pAkayAM hovAthI tene laI levAne avasara thaye che, agara kamaLa che athavA te be bhAga karavAlAyaka che, A pramANe sAdhue na bolavuM. 32. Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 zrI dazavaikAlika sUtra sAI asaMthaDA ime aMbA, vahunivvaDimA. phlaa| vada haMmaga, magara ni vA purA (2) garama ane mAtrA, nivRttitA ! __ vaded bahusaMbhUtAH, bhUtarUpA iti vA punH||33|| asaMyaDA-kaLano bhAra dhAraNa geTalIvALAM phaLa karavA asamartha , ; bhaarUva-geTalI baMdhAyA vinAnAM aMbA-AbAM bahunivyaDimA phalA-vaNI - - bhAvArtha-A AMbAnAM vRkSo ati bhAre karIne phaLane dhAraNa karavA asamartha che. A vRkSa upara goTalIvALAM ghaNAM phaLa banelAM che, tathA A phaLa atizaya pAkyAM hoI laI levAne lAyaka thayAM che ane geTalI baMdhAyA vinAnA phaLa paNa che; AvI rIte nirdoSa vacana sAdhue bolavA. 33. [tahevo] taho ivAgo, nIttivALo chava lAimA bhajjimAutti, pihukhajja ti no vae // 34 // (saM. chA0) tathA vavA, nAjhavA rUti vA lavanavatyo bharjanavatyaH, pRthukabhakSyA iti no vadet // 34 // esahie-DAMgara vagere anAja | nIliAe chavAI-vAla, ceLA pachAo-pAkelI | lAimAlaNavAlAyaka Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 7. suvAkayazuddhi nAmaka adhyayanama bhajimAo-sekavAlAyaka [ pihakhaja-poMka karIne khAvA lAyaka. bhAvArtha-vaLI DAMgara Adi auSadhio tathA vAla, ceLA vagere kaThoLa pAkyAM che, te laNavAlAyaka, bhUjavAlAyaka ane piMka karIne khAvAlAyaka che, ema sAdhue belavuM nahi. 34. rUDhA bahusaMbhUA, thirA osaDhA vi a / gabhiAo pasUbhAo,sasArAu tti aalve||35|| (saM. chA) dA japUta , dizAsthatA ja rA fmatA karatA, sara citi rUpa |. * bahAra nIkaLyA nathI evI bahusaMA-nipajavA pasUAe-DADA bahAra nIkaLyA AvelI che evI thirA-saMpUrNa nipajelI 1 sasArAu-DAMgara Adi sAra vastu sahA-upaghAtathI nIkaLelI che - jene mAthe taiyAra thayelI garbhiAjenA DoDA | bhAvArtha-mArga dekhADavA rUpakAraNa paDacha te, A DAMgara vagere ugI che, nIpajavA AvI che, saMpUrNa nIpajI che, upaghAtathI nIkaLI che, DeDAo bahAra AvyA nathI agara AvyA che tathA DAMgara Adi sArI rIte pedA thaI che, A pramANe nirdoSa bhASA sAdhue bAlavI. 35. taheva saMkhaDi naccA, kiccaM kajjaM ti no ve| teNagaM vAvi vajjhitti, sutitthiti a aavgaa|36|| rUhA-ugelI Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe (saM0 chA0) tathaiva saMkhaDi jJAtvA, kRtyaM kAryamiti no vadet / stenakaM vA'pi vadhya iti, sutIrthA iti ca aapgaa|33|| saMkhaDi-jemAM prANIonAM |. karja karavA yogya AyuSpo khaMDita thAya che | teNaga-cArane evI kriyAne vajhitti-vadha karavAgya ema atithi tti-sukhe taravAnagrA-jANIne ja yogya ema ciM -kAma, kRtya . | AvagA-nadIo bhAvArtha-pitR AdinI tRptine arthe je kaI jamaNa karatuM hoya, te A karavAlAyaka che-ema kahevuM nahi, tathA cAra vadha karavAlAyaka che ema paNa kahevuM nahi, temaja keIe pUche chate A nadI sukhe utaravAlAyaka che ema paNa sAdhue kahevuM nahi. 36.. saMkhaDi saMkhaDiM brUA, paNiaTraM ti teNagaM / vahasamANi tisthANi, AvagANaM viaagre||37|| (saMchA) rkisaM iyAta, pabitArya ti tenA bahusamAni tIrthAni, ApagAnAM vyAgRNIyAt // 37 // paNi aTha-pitAnA jIvane | tisthANi-utarI javAnA mArge jokhamamAM nAkhI svArthasAdhaka | viAgare kahe samANi-sarakhA | bhAvArtha-je kAryaprasaMge bolavAnI jarUra paDe, te saMkhaDIne saMkhaDI kahevI, cerane pitAnA jIvane jokhamamAM nAMkhIne svArtha sAdhanAra kahe ane skrIne utaravAne raste ghaNe sarakhe che, AvI bhASA sAdhue balavI. 37. Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. suvAcazuddhi nAmaka adhyayanam 209 tahA naio puNNAo, kAyatija ti no vae / nAvAhiM tArimAo tti, pANipija tti no vae / 38 / (sa0 0) tathA navaH pUrNa:, rAyataLIyA rUti no vA naubhistaraNIyA iti, prANipeyA iti no vadet / 38| puNA-pUNa bharelI kAyatijArIthI taravAyeAgya nAvAhi-hADIethI tAriyAo-taravAyeAgya pANipijja-prANIothI pIvA yeAgya bhAvAtha vaLI A nadIe bharelI che. te zarIrathI tarI zakAya tema che athavA nAvathI utarI zakAya tema che ane kAMThe rahIne prANIothI pANI pI zakAya tema che, AvI rIte sAdhuoe khelavuM nahi. 38. bahuvAhaDA agAhA, bahusaliluppilodagA / bahuvitthaDodagA Avi, evaM bhAsija pannatraM // 39 (s0 40) caMdumRtA gAyA, vadurgAhaTopologa: / bahuvistIrNodakAcApi, evaM bhASeta prajJAvAn // 39 // mahuvAhuDA-prAyaH bharelI agAhA-prAyaH uDI mahusalilupile dagA-bIjI nadIenA pravAhAne pAchaLa haTAvanArI mahuvitthAdagA--jemAM pANI dhaNu vistAra pAmelu' che tevI bhAvAtha-prasaMgane laI khelavAnI jarUra paDa2e chate, prAyaH karI nadI bharelI che, prAyaH karIne uMDI che, auM 14 Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2e zrI dazavaikAlika sUtra sAthe nadIonA pravAhane pAchI haThAvanArI che, temaja nadInA kinArA paNa bhIMjAI jAya tevA vistAravALI che, AvI rIte buddhimAna sAdhuoe bolavuM joIe. 39 taheva sAvajjaM jogaM, parassaTrAe niTriaM / kIramANaM ti vA naccA, sAvajaM nAlave munnii|4| (laMDa chA) tala sAvadya , paracAya nitina | dilamA vA jJAtivA, sAvadha nAsnaH AjanA sAvaja gaM-pApavALA yoga niThi-pUrve thaI raheluM parassaThAe-pArakAnA arthe ' kIramANa-karAtuM bhAvArtha-vaLI bIjAne nimitte pApavALA vyApAra pUrve thayA hoya tene jANIne, sAdhuoe te saMbaMdhI sAvadha kasavavA ke anumodavA rUpe kAMI paNa bolavuM nahi. 40. sukaDitti supakkitti, succhinne suhaDe maDe / suniTTie suladitti, sAvajjaM vajae muNI // 41 // (saM. A0) sumiti gupamati, muhUrta kumati ___ suniSThitaM sulaSTamiti, sAvadhaM vrjyenmuniH||41|| sukaDa-sArI rIte karAyeluM che maDe-marI gayeluM - supa-sAruM pakaveluM | | suniTie sArI rIte nAza su7ine sAruM chedAyeluM | pAmeluM suhaDe sArUM haraNa karAyuM | sulakite sAruM suMdara Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -- 7. suvAkyazuddhi nAmaka adhyayana 211 bhAvArtha...jema ke A sabhA vagere bahu sArI banAvI che, sahastrapAka Adi tela sArUM pakAvyuM che, vana Adi sArI rIte chevuM che. sAruM thayuM ke-A nIca ke lebhInuM dhana harAyuM! ThIka thayuM ke-A zatru maraNa pAmyA sAruM thayuM ke A abhimAnInuM dhana nAza pAmyuM! athavA A kanyA ghaNI suMdara che, ema A prakAranA sAvadya vacane sAdhuoe bolavAM nahi.41 payattapakke (ka) tti va pakamAlave / / payattachinna tti va chinnamAlave / 'payattalaTThi (9) ti va kammaheuaM, ___ pahAragADha tti va gADhamAlave // 42 // (saM. zA) kannati va vavAta, prayatnacchinnamiti vA chinnamAlaped / prayatnalaSTeti vA karmahetukaM, - prahAragADhamiti vA gADhamAlaped // 42 // patta-prayatnathI | kammauu-kamI, jeno hetu che pattalaTha-dIkSA le, te A suMdara evuM jyAnuM prayatnathI rakSaNa karavuM | pahAragADha-gADha prahAra lAgele bhAvArtha-sAdhune glAnAdi prayajana AvyuM chate, A sahastrapAkAdi tela ghaNA prayatnathI pakAveluM che. tathA sAdhune ApasamAM je kaI prajAjanane laI kahevAnI jarUra jaNAya, te kahe ke A vana ghaNu prayatnathI chedAyeluM che. tathA A suMdara Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 zrI dazavaikAlika sUtra sAtha kanyAne jo dIkSA devAmAM Ave, te prayatnapUrvaka tenu pAlana karavuM paDe, tathA sakRtAdi kriyA karmInA hetu rUpa che tathA kAI pratyeAjana Avye chate, gADha prahAravALAne dekhI Ane prahAra lAgyA che, Ama yatanApUrvaka koIne aprIti Adi pedA na thAya tema sAdhuoe elavu. 42. savvukkasaM paragghaM vA, aulaM natthi erisaM / avikki amavattavvaM, aviattaM caiva no vae // 43 // (sa0 0) sAii parArthe vA, aturuM nAmtIdazam / asaMskRtamavaktavyaM, aprItikaraM caiva no vadet // 43 // avikia cAkhI karelI nahi. avattav avaktavya aviatta-aprIti utpanna karanArI sallusa...-sarvotkRSTa pararzva -ghaNA mUlavALI aula-ghaNuM, atula tathi-nathI erisa-evuM bhAvA -keAI cAlatA vyavahArika kAryamAM jo pUche, tA vagarapUje paNa A vastu sarvathI utkRSTa che ( nisargItaH suMdara che ), mahA mUlyavALI che, AnA jevI khIjI kAI nathI : A vastu tA sulabha che athavA anaMta guNavAnI cheH agara aprIti karavAvALI che, AvI rIte sAdhuee belavuM nahi, kema ke-tema khelavAthI adhikaraNa, aMtarAya Adi doSo pedA thAya che. 43. savvameaM vaissAmi, sabameaM. ti no vae / aNuvII savvaM savvattha, evaM bhAsija pannavaM // 44 // Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. suvAkyazuddhi nAmaka adhyayanama 213 (saM0 chA0) sarvametadvakSyAmi, sarvametaditi no vadet / anucintya savai sarvatra, evaM bhASeta prajJAvAn // 44 // vaislAmi-kahIza | aNuvI-vicArIne bhAvArtha-keIe bIjAne kahevA mATe je kAMI saMdezA Ape haya, te tene ema na kahevuM ke-huM A sarva bIjAne kahIza athavA A sarva tame bIjAne kahejo tema paNa na kahevuM, kAraNa ke-sarva vyaMjana, svara Adi yukta sarvane kaI bIjAne kahI zake nahi ane je saMpUrNa na kahevAya, to mRSAvAdane doSa lAge, mATe buddhimAna sAdhuoe sarva ThekANe vicArIne bolavuM. 44. sukkI vA suvikkIaM, akijjaM kijameva vaa| imaM giNha imaM muMca, paNIyaM no viAgare // 45 // (uM. chA) sujIta vA kurizItuM, je cameva vA ! - 6 gRho munna, pati no cAkRyAvAjhA suddhI-sArU kharIda karyuM ! giha-le suvikI aM-sArU vecyuM | muca-muka akinna-nahi kharIda karavA | payaM-kariyANuM lAyaka vigere-kahe kijameva-kharIdavA lAyaka ja ! bhAvArtha-koIe kAMI vecAtuM laIne sAdhune dekhAya chata, sAdhuoe tema kahevuM na joIe ke-ThIka vecAtuM lIdhuM athavA sAruM thayuM ke-vecI nAMkhyuM, agara kharIdavA lAyaka Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe nathI ke kharIdavA lAyaka che. tathA A kariyANuM laI rAkhe, AgaLa madhuM thaze athavA vecI nAkhe, AgaLa zuM thaze.. AvI rIte belavAthI aprIti tathA adhikaraNadi de. lAge che. 45. appagghe vA mahagdhe vA, kae vA vikae vi vaa| paNiaTTe samuppanne, aNavajja viAgare // 46 // (saM0 chA0) alpArthe vA mahAghe vA, kraye vA vikraye'pi vaa| ifLatA samuvjo, anavada cALIyAvAjhaddA apaththa-DI kIMmatavALuM | vikae-vecANamAM mahugdha-ghaNuM kIMmatavALuM , paNiaThe-kariyANAne padArtha kee-kharIdImAM . samupane-AvI paDe che bhAvArthaDI kIMmatavALA athavA ghaNI kIMmatavALA kariyANuM levAmAM agara vecavAnAM saMbaMdhamAM je koI gRhastha prazna kare, te tene sAdhuoe nirdoSa-niSpApa uttara Apa ke-A vastune vyApAra sAdhuone na hovAthI te saMbaMdhamAM amane bolavAno adhikAra nathI. 46. tahevAsaMjayaM dhIro, Asa ehi karehi vA / sayaM ciTa vayAhi ti, nevaM bhAsija pannavaM // 47 // (saM. 0) tathravAsaMvata ghI, mArA davA | zeSva tiSTha bajeti, naivaM bhASeta prajJAvAn // 47 // Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 215 7. suvAkayazuddhi nAmaka adhyayanama asaMye-avirata (gRhasthane) | kahi-kara dhIre-dhaMya sayaM-sUI rahe Asa-besa ciTsa-Ubho rahe ehi-AvA vAhi-phalANe ThekANe jA bhAvArtha-vaLI dhIra ane buddhimAna sAdhuoe gRhasthane ahIM je beso, ahIMthI ahIM Avo, A kAma kare, sUve, UbhA rahe agara jAo Adi kAMI kahevuM nahi. 47. vahave ime asAhU, loe vuccaMti saahunno| na lo asAI sAhutti, sAhuM sAhutti aalve|48|| (saM0 chA0) vahana ete'sAdhavaH, loke tUcyante sAdhavaH / nAlapedasAdhu sAdhumiti, sAdhu sAdhumityAlapet // 48 // bahave ghaNuM asAdU-asAdhuo * | lava-kahe kucaMti-kahevAya che ! bhAvArtha-janasamUha rUpa lekamAM te A pratyakSa dekhAtA gazAlA vagere matAnuyAyI, arthAt leko dvArA sAdhu zabdathI bolAvAtA mikSamAgane nahi sAdhanAra asAdhune sAdhu kahe che. Ama sAdhuoe asAdhune sAdhu kahe nahi, paNa je sAdhu heya tene ja sAdhu kahe. 48. nAna-daMtA-saMgha#, raMga 3 ta ra . evaM guNa-samAuttaM, saMjayaM sAhamAlave // 49 // A Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 216 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe (chA) jJAnavanA , saMje tANa tathA viMchupAlanapu, saMta sadumati 42 saMpanna-saMyukta ! guNasamAutta-guNayukta vavetapamAM saMjayaM-saMyamIne rayaM-raktane bhAvArtha-jJAna-darzana sahita hoya tathA sattara prakAranA saMyamane bAra prakAranA tapamAM je Asakta hoya, evA guNavAna saMyamIne sAdhu kahe, paNa dravyaliMga(veSa mAtra)dhArIne sAdhu na kahe. 49. devANaM maNuANaM ca, tiriANaM ca buggahe / amugANaM jao hou, mA vA houtti no ve|50| ( A0) sevAnAM manunAnAM 2, tiratha = vidyA amukAnAM jayo bhavatu, mA vA bhavatviti no vadet // 50 // devANu-devonA amugANuM-amukAno maNuaNu-manuSyonA ja -jaya tiriANuM-tiryaMconA ! hAu-heje, thAo ghugraha saMgrAmamAM bhAvArtha-deva, manuSya ke tiyAne ApasamAM laDAI cAlate chate, amukane ya thAo ane amukano parAjya thAo-Ama sAdhuoe bolavuM nahi. 50. . vAovuTuM ca sIuNhaM, khemaM dhAyaM.sivaMti vaa| kayA Nu huja eANi? mA vA houtti nove|51|| Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. suvAkayazuddhi nAmaka adhyayanama 217 (laMDa chAtra) vAta zaM, maMtrAtaM zivamiti vA kadAnu bhaveyuretAni ? mAvA bhaveyuriti no vadet // 51 // vAo-pavana kyA-kyAre guTha varasAda hu -thaze sI-TADha eANi-A uhuM tApa mA-nahi khema-phema vA-athavA badhAyaM-sukALa heuvAo sivaM-upasarga rahita bhAvArtha...unALAnA vakhatamAM tApa AdithI pIDAelA sAdhuoe Ama na kahevuM ke-A vAyare, varasAda, TADha, tApa, kSema, (sArI rIte rakSaNa) sukALa, upadravarahitapaNuM ItyAdi kyAre thaze? athavA te vAyarA vagere na thAo. Ama kahevAthI adhikaraNAdi doSa tathA vAyarA vagere thaye chate prANIene pIDAnI prApti, evaM ArtadhyAnAdi deze lAge che. pa1. taheva mehaM va nahaM va mANavaM, 1 vavatti vijJA samucchie unnae vA paoe, vaija vA vuTa balAhaye tti // 52 // ( DA) tathA ke vA namo mAnavuM, na devadeveti giraM vadet / Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe saMmUrchita (samucchUita) unnato vA payodo, vA cho vAdaka ti zA. mehaMmeghane unnae-uMce thayela che naha-AkAzane paoe-megha mANava-mANasane guThe varasyA giraM-vANI pratye bhalAha-meva samucchieca chate ... | bhAvArtha-vaLI megha, AkAza ane rAjadine dekhIne, A deva che?--AvI vANu sAdhuoe belavI nahi, paNa uMcA meghane dekhIne A megha cavyo che athavA A megha uce che : tathA A varasAda varasya ema kahevuM, paraMtu varasAda, AkAza ane rAjAne deva kahevAthI mithyApaNuM ane laghutvAdi deze pedA thAya che. para. aMtalikkha tti NaM bUA, gujjhANucaria ti a| riddhimaMtaM naraM dissa, riddhimaMtaM ti Alave // 53 // (chA) matakSamiti vai yAt, JhyAnuvatimati rA RddhimantaM naraM dRSTvA, RddhimantamityAlapet // 53 // aMtalikha-aMtarikSa (AkAza) sevita bhUA-kahe riddhimaMte-addhivALAne gujhAria-devatA vaDe | dilsa-joIne bhAvArtha-AkAzane aMtarikSa tathA guhyAnucarita (devatAethI sevAela) ema kahevuM, temaja A be zabdo varasAdane Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. suvAkyazuddhi nAmaka adhyayanama 219 mATe belavA. vaLI RddhivALA mANasane joI ne A addhimAna che, ema kahIne bolAvavA. pa3. taheva sAvajaNumoaNI girA, ohAriNI jA ya provghaainnii| se koha loha bhaya hAsa mANavo, na hAsamANo vi giraM vaijA // 54 // (saM. chA) tathaiva sIvAnanodinI , avadhAriNI yA ca propghaatinii| tAM krodhAllobhAdbhayAddhAsAdvA, . nA hasannapi giraM vadet // 54 // sAvajaaNu-sAva | pavaghAiNuparane pIDA karanArI kriyAne anumodanArI koha, loha, bhaya hAsa-krodha, girAvANI lAbha, bhaya ane hAsyathI hAraNI-jakAravALI mANo-sAdhu (nizcayAtmaka) hAsamANe hAMsI karatAM . bhAvArtha-vaLI sAdhuoe sAvadya kAryane anumodanA. karavAvALI, avadhAraNavALI ( A kArya Ama ja che tevI) athavA saMzayakAriNuM tathA parane upaghAta karavAvALI vANI krodhathI, lebhathI, bhayathI ke hAsyathI paNa bolavI nahi, kema ke-- tevI vANI bolavAthI ghaNAM karma baMdhAya che. 54. Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 220 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe suvakkasuddhiM samupehiA muNI, giraM ca duTuM parivajae sayA / miaM aduTuM, aNuvIi bhAsae, sayANa majjhe lahai pasaMsaNaM // 55 // (saM. A0) saciddhi varlsa kuni, giraM ca duSTAM parivarjayetsadA / mitamaduSTamanuvicintya bhASamANaH, satAM madhye labhate prazaMsanam // 55 // suvarjhasuddhi-suvAkyanI zuddhine adu-depa vinAnuM samuhiA-joIne aNuvII-vicArIne duTha--duSTa bhAsae-bole parivajIe-samyapha prakAre vaje | sayANa majesapuruSomAM sayA-haMmezAM lahaI-pAme miaM-parimita pasaMsaNuM-prazaMsAne bhAvArtha-AvI rIte munioe uttama vAkyazuddhine jANIne duSTa (sadaSa) vANI belavI nahi, paNa mita (DI) ane te paNa nirdoSa vANI vicAra karIne belavI. tema bela vAthI teo puruSamAM prazaMsA pAme che. 55. . -bhAsAi dose a guNe a jANiA, tIse a duTe parivajae sayA / Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 nAra 7, suvAkezuddhi nAmaka adhyayanama chasu saMjae sAmaNie sayA jae, vaijja buddhe hiamANulomiaM // 56 // (saMchA) mApayA roga jJAtriA, tasyAzca duSTAyAH parivarjakaH sadA / SaTsu saMyataH zrAmaNye sadAyato, velyuddho hitAromana paddA bhAsAI-bhASAnA daseDoSone sAmaNie-zramaNabhAvamAM jANiA jANune sayA-haMmezAM, niraMtara. tIse-te ja e-udyamavAna du-duSTa bhASAne buddha-jJAnI sAdhu chasu-cha javanikAmAM hiamANulomiaMhitakArI. saMjae sArI peThe yatanA rAkha- . ane anukULa (madhura) bhAvArtha-bhASAnA deze ane guNane yathArtha jANeduSTa bhASAne varjaka, cha javanikAyane viSe saMyamavAna ane cAritramAM niraMtara udyamavAna sAdhue sadeSa bhASAne niraMtara tyAga karavo ane pariNAme suMdara tathA manahara bhASA bolavI. 56.. parikkhabhAsI susamAhi-iMdie, caukkasAyA-vagae aNissie / sa nidbhuNe dhutamalaM purekaDaM, ArAhae. logamiNaM tahA paraM // 57 // tti ni. Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rara zrI dazavaikAlika sUtra sAthe (. chA) pApI susAphijiyA, apgtctusskssaayo'nishritH| sa nidhUya dhRtamalaM purAkRtaM, ArAdhayati lokamenaM tathA paramiti brviiti||57|| iti sadvAkyazuddhayadhyayanaM samAptam // 7 // pariphakhabhAsI-parIkSA karIne | bhAva nizrArahita belanAra | | nidhuNe-kADhI nAMkhI samAhidisa Ina | dhutamalaM-pAparUpa malane yone vazamAM rAkhanAra purekarDa-pUrvabhave karelAM caukasAyA vagae-cAra kathA | ArAhae-ArAdhe che che jemanA gayA che evA logamiNuM-Ale kane aNisie-anizrita, dravya. | tahApara-temaja paralakane bhAvArtha-vicAra karIne belanAra, indriyene vazamAM rAkhanAra, kodha Adi cAra kaSAyane rokanAra tathA dravya-bhAva nizrArahita, arthAt kaI paNa jAtanA mamatAnA baMdhanarahitaAvA mahAtmAo janmAktaramAM karela pApamalane dUra karIne Aleka vANusaMyamathI manuSyalokane tathA paralokane-nirvANalokane ArAdhe che, ema zrI sudharmAsvAmI pitAnA jaMbU nAmanA ziSyane kahe che. 57. iti suvAkyazuddhinAmaka saptamama adhyayanama. Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. AcArapraNidhi nAmakama adhyayanama 8. AcAramaNidhi nAmam adhyayanam AyAra-ppaNihiM lar3e, jahA kAyava bhivkhunnaa| taM bhe udAharissAmi, ANupurvi suNeha me // 1 // (saM0 chA0) AcArapraNidhi labdhvA, yathA karttavyaM bhikSuNA / taM bhavadbhaya udAhariSyAmi, AnupUAzaNuta me // 1 // AyArapaNihiM-AtmIya, benane ndriya, mana, saMvara Adi udAharissAmi-kahIza zuddha AcAra aha-sAMbhaLo ladhuM-pAmIne ma-mArA taraphathI kAyavya-kriyA karavI bhAvArtha-bhagavAna zrI mahAvIradevanA jyeSTha ziSya zrI gautamAdi potAnA ziSyone ema kahe che ke-huM tamane anukarma AcArapraNidhi kahIza te tame sAMbhaLo. te AcArapraNidhine pAmIne athavA jANIne, sAdhuoe te pramANe barA-bara kriyA karavI joIe. 1. . ' juvA -rAma, tane havA sarvIya tasA a pANA jIva tti, iI vuttaM mahesiNA // 2 // (saM0 chA0) pRthivyudakAgnimAstAstRNavRkSAHsavIjakAH / trasAzca prANino jIvA iti, iti proktaM mhrssinnaa|| taNakha-tRNa, vala jIvatti-vo che sabIga-bI sahita ii e prakAre tasApANa-tra prANIe Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtra sAtha bhAvAtha-pRthvI, pANI, agni, vAyarasa, tRNu, vRkSA Ija ane trasa je eindriya Adi prANIe che, te sanI aMdara jIva che arthAt te jIve che ema zrI vadhu mAnasvAmIe kaheluM che. 2. tesiM acchaNa - joeNa, niccaM hoavvayaM siA / maLatA jAya-vALa, dyuM vapha saMga" lik (saM0 70) teSAmakSaLonena, nityaM matritayaM sthAt / manasA kAyavAkyena, evaM bhavati saMyataH || 3|| varSoNa vAya vaDe 24 ajINajoeNajIva rakSavALA hAanvaya si-thavu' je e bhAvA --A ja kAraNathI muniee mana, vacana ane kAyA vaDe te pRthvI Adi jIveAnA ahiMsAvyApAra rUpa rakSaNa karavAvALA thavuM joIe ane tema thavAthI ja teomAM sayatapaNuM saMbhave che. 3. puDhaviM bhittiMsilaM lelaM, neva bhiMde na saMlihe / tividena rana-no, saMnad susamAhi (saM0 chA0 ) pRthivIM bhitiM zilAM leSTuM naiva bhindyAt no saMlikhet / trividhena karaNayogena, saMyataH susamAhitaH ||4|| musamAhie-nima La svabhAva bhitti-bhAtane sila -zikSAne lelu -paththaranA DhephAne bhiTTa-kaTakA kare vALA salihe se Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 AcArapraNidhi nAmakrama adhyayanama bhAvArtha-nirmaLa bhAvavALA munioe, zuddha pRthvI, nadInA kinArAnI bhIMta, zilA ane paththaranA kaTakAo, ke je sacitta hoya, temane mana-vacana-kAyAthI karavA. karAvavA ane anumodavA rUpa traNa karaNa ane traNa bhegathI bhedavA tathA ghasavA nahi. 4. suddhapuDhavIe na nisIe, sasarakkhaMmi a aasnne| pamajittu nisIijA, jAittA jassa uggahaM // 5 // (saM0 chA0) zuddhapRthivyAM na nipIdet, sarajaske ca aasne| pramRjya niSIdeva, yAcitvA yasyAvagraham // 5 // suddhapuDhavIe-sacitta pRthvI upara | nisIijAbese na nisIe-na bese | jAIttAvAcIne sasara khaMmi-sacitta rajavALI | jalsajenA pamajitta-pUjIne ' uSmahaM-avagrahane bhAvArtha-munioe, sacitta pRthvI upara tathA sacina rajathI kharaDAyela Asana upara besavuM nahi, paNa acitta pRthvI jANIne, tene pramAjIne tathA te bhUmi jenI mAlikInI hoya tenI rajA meLavyA bAda jarUra jaNAya te tyAM besavuM. 5. sIodagaM na sevijA, silAvuTaM himANi a| usiNodagaM tatta-phAsuaM, paDigAhijja sNje||6|| (saM0 chA0) zItodakaM na seveta, zilAvRSTaM himAni ca / . uSNodakaM taptaprAmukaM, prtigRhnniiyaatsNytH||6|| Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka sIedaga-sacitta jalane sevijjA seve silAguTTa -varaselA himANi-baraka karAve bhAvAtha -muniee, pRthvImAMthI nIkaLeluM kAcuM pANI, karAnuM pANI, varasAdanuM pANI ane baraphanu pANI pIvu nahi, paNa UnuM arthAt traNa vAra ubharA AveluM acitta thaela pANI levu. 6. zrI dazavaikAlika sUtra sAthe / usiMNAdaga-khkhu pANIne tattaphAnua -tapAvI acitta kareluM paRsigAhijja-ke udaulaM appaNo kArya, neva puMche na saMlihe / samuppeha tahAbhUaM, no NaM saMgrahae muNI // 7 // (saM0 70) 3dramAtmanaH jAya, naiva puyenna maMjiver samprekSya tathAbhUtaM, naiva saMcayenmuniH // 7 // udaula'-pANIthI bhInu' thayelu apaNA-peAtAnA kAya...zarIrane netra-nahi pucheluve sa'liDe parA kare samupehu-barAbara joine tAbha' tevu thaelu ne Na' sa ghaTTae-theADe! paza na kare bhAvA nadI utaryAM pachI athavA te gAcarI Adi prasaMge mahAra jatAM, rastAmAM varasAda thavAthI sAdhuoe bhIjAelA potAnA zarIrane lugaDAM vagerethI luMchavuM nahiM, temaja hAtha AdithI cALavuM paNa nahi, arthAt pANIthI bhI'jAelA zarIrane joI ne jarA paNa tenA saMghaTTa ( spa) karavA nahi. cha. Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. AcArapraNidhi nAmakama adhyayanama 227 iMgAlaM agaNiM aciM, alAyaM vA sajoiyaM / na uMjijA na ghahijjA, no NaM nivAvae munnii||8|| (saM. chA) cAranA , garA vA sakati nosiJcanna ghaTTayennainaM nirvApayenmuniH // 8 // aciM-agnithI chUTI paDelI | alAyaM-uMbADAne javALA | sIjeIaM-agni sahita bhAvArtha-jvALA vinAnI, leDhAnA tapAvela geLAmAM rahelI, chedAyelI ane vAlAvALI agni, temaja agnivALuM uMbADIuM, e Adi agnine sAdhuoe ujALavI nahi, saMghaThuvI nahi ane bUjhAvavI paNa nahi. 8. tAliaMTeNa patteNa, sAhAe vihuyaNeNa vaa| . na vIija appaNo kArya, bAhiraM vA vi puggalaM // 9 // (saM0 chA0) tAlavRntena patreNa, zAkhayA vidhuvanena vA / navIjayedAtmanaH kAyaM, bAhyaM vApi pudgalam // 9 // tAliTeNa-vIMjaNa vaDe bAhira-bahAra rahelA vihuyaNeNumerapIMchI vaDe | puggale-pudgalane vIjaja-vajha, pavana nAMkhe . | bhAvArtha-unALA Adi RtumAM pitAne garamI thatAM, sAdhuoe tADavRkSanA vIMjaNAthI, kamaLa vagerenA patro dvArA, vRkSanI DALI dvArA tathA bIjA paNa vIMjaNa AdithI pitAnA zarIra upara vAyaro nAkhavo nahi, temaja bIjA paNa bhajana, Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe pANa Adi garama pudgalene ThaMDA karavA mATe vIMjaNa vagerene upayoga karavo nahi. 9. taNarukkhaM na chidijjA, phalaM mUlaM ca kassaI / AmagaM vivihaM bIaM, saNasA vi na.patthae // 10 // (saM0 chA0) tRNarukSaM na chindyAt, phalaM mUlaM ca kasyacit / ___ AmakaM vividhaM bIjaM, manasA'pi na prArthayet // 10 // chiMdijA-kApe vivihaM-vividha prakAranA kassaI-kaI paNa bIe-bIja pratye AmAM-kAcA, sacitta patthae-kaccha bhAvArtha-sAdhuoe tRNa, vRkSa tathA kaI paNa jAtanA phaLa tathA mULane chedavAM nahi, temaja aneka prakAranAM kAcAM bIjane manathI paNa levAnI IcchA karavI nahi. 10. gahaNesu na ciTijjA, bIesu hariesu vA / udagaMmi tahA niccaM, uttiMga-paNagesu vA // 11 // (saM. A0) dag = tira, vIneg ripu vA 3 tathA niyaM, ttA para ? gahaNe su-nI ghaTAmAM uttirA-bilADIne Topa, harie su-lIlerImAM kIDiyArUM udagaMmi-anaMta nAmanI paNagesuM lIlaphulamAM vanaspatimAM bhAvArtha-sAdhuoe jyAM UbhA rahevAthI vanaspatine saMghaTTa thAya, tevA vananA nikuMjomAM (gADha jhADImAM) UbhA Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. AcArapraNidhi nAmakam adhyayanam 229 rahevu' nahi, temaja bIja, lIleAtarI, udaga ke ananta nAmanI vanaspati, uttiga, te paMcavaNunI lIlaphula-sevALanA upara paNa UbhA rahevuM nahi. 11. tase pANe na hiMsijA, vAyA aduva kammuNA / jIvo savamUnu, pAsena vivid nanaM (maiM 40) traNaprANino na diMvAd, vAvADathavA meLA / uparataH sarvamUteSu, yeddhividhanAt // 22 II zA . tasepANe-trasa vone vAyA-vacana vaDe ava-athavA kampyuNA-kAyA vaDe uva-pA| haDelA (daMDane tyAga karanAra) sabhyabhaesu-sava jhaveAmAM pAseja jIe jaga gatane bhAvA-sAdhuee mana, vacana ane kAyA vaDe trasa jIvAne haNavA nahi, paNa sa prANIenI hiMsAthI nivRtta thaine, nivedane mATe vividha prakAranA ane kane parAdhIna thaelA narakAdi gatirUpa jagatanA saMbaMdhamAM vicAra karavA. 12atttt muhumAI pehAe, jAI jANitta saMjae / tyAddivArI mRtyu, bAta ciTTa sahi vA un (saM0 40) ba Nau sUkSmALi ke, yArDanA jJAtA saMvataH / dayAdhikArI bhUteSu, AsIta tiSThecchayIta vA | 13| Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe aTha-ATha dayAhigArI-dayAno adhikArI suhamAIksa Adi sahi-sue pehAe-jANIne bhAvArtha-sAdhuoe ATha jAtanA AgaLa kahevAtA sUkSma jIvene jANavA joIe. te ADa jAtanA sUphamAdi jIvane jANavAthI sAdhu jIvadayAne adhikArI thAya che. tema thavAthI sUkSmAdi jIvone dekhIne upagapUrvaka besavuM, UbhA rahevuM ane suvA vagere kAryo nirdoSa tarIke karAya che. 13. kayarAiM aTU suhamAI, jAI pucchiA sNje| ImAI tAI mehAvI, AIkhija viakavaNe // 14 // (saM. chA) jatAthag sUdALa, zAni vRtAMtaH ?. ___ amUni tAni meghAvI, ArakSIta vicakSaNaH ||14|| kayA -kyAM kayAM AI khija-kahe puchinna-pRche vikharepica, DAhyA mahAvI-buddhizAlI | bhAvArtha-he bhagavana ! te ATha sUma (jI) kayAM che? ke je dayAnA adhikArI thavA mATe sAdhuoe gurune prakA kare ! (guru uttara Ape che) ke-he ziSya ! AgaLa kahevAmAM Avaze, te ATha sUkrama ne buddhinA vicakSaNa gurue ziSyane kahevA joIe. 14. siNehaM pupphasuhumaM ca, pANutiMgaM taheva ya / paNagaM bIa-hariaMca, aMDasuhumaM ca aTTamaM // 15 // Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 AcAraNidhi nAmakarma adhyayanama 231 (saM0 chA0) snehaM puppasUkSmaM ca, prANyuttigaM tathaiva ca / panakaM vIjaharitaM ca, aNDasUkSmaM cASTamam // 15 // sitteha-sneha saMma) bIabaja puphasuhuma-pupama hariaM-harita pANasiMga-prANIsukSma aMDasuhurma-aMdamUkSma '( kIDiyAruM) ama-AThamuM paNaga-paMcavaNa lIlaphula , bhAvArtha-(1) hima, karA Adi snehasUma, (2) vaDa AdinA pupine puSasUkSma, (3) jeo cAle tyAre dekhAya che paNa sthira hoya tyAre dekhI zakAtA nathI te kuMthuA Adi prANIsUma, (4) kIDInA nagaramAM rahelI kIDIo tathA bIjA sUkSma jIve utti sUkSma, (5) paMcavarNanI lIlakula Adi panakasUma, (6) tuSanA mukha Adi bIjasUkSma, (7) navuM pedA thaela ane pRthvInA samAna varNa vALuM te haritasUkSma, tathA (8) mAkhI AdinA IDAone IDAsUma kahevAya che. 15. evameANi jANittA, savvabhAveNa sNje| appamatto jae niccaM, saviMdia-samAhie // 16 // (saM0 chA0) evametAni jJAtvA, sarvabhAvena saMyataH / apramatto yateta nityaM, sarvendriya smaahitH||16|| evamerika-ema ItyAdi } apamatto-pramAdarahita jANittAnIne jaecatanA kare savyabhAveNu-graMthAzakti sarva saviMdiya-sarva Indriya prakAre bhAvArtha-pAMceya IndriyanA viSayamAM rAga-dveSarahita Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niyAnI nI ada 32 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe pravRtti karanAra munioe, pUrvokta ATha prakAranA sUkSama chane jANIne, apramAdIpaNe, zakti anusAra tenuM rakSaNa karavA mATe prayatna kara. 16. dhuvaM ca paDilehijA, jogasA pAyakaMbalaM / sija-muccArabhUmiM ca, saMthAraM aduvAsaNaM // 17 // (saM. chA) purva che pratyuta, yone sati pAtravarSa ! zayyAmuccArabhUmi ca, saMstArakamathavA''sanam / 17/ duvaM nitya | | uccArabhUmiM-thaMDilabhUmi jogasA-pitAnI chatI zaktie ! (nijIva jamIna ) pAyakaMbalapAtra, kaMbala saMthAra-saMthAra sija-zaNyA, upAzraya | 'AsaNuM-Asana bhAvArtha-pitAnI chatI zaktie, je vakhate paDilehaNAdi karavAnuM hoya, te vakhate pAtra, kAMbaLa, upAzraya, vyaMDilabhUmi, saMthAre ane Asana AdinuM sAdhuoe paDilehaNa karavuM. 17. uccAraM pAsavaNaM, khelaM siMdhANajalliaM / phAsuaM paDilehitA, pariTTAvija saMjae // 18 // (saM0 chA0) uccAraM prasravaNaM, zleSma siMdhANamallikam / prAsukaM pratyupekSya, pariSThApayetsaMyataH // 18 // uccArevaDI nIti siMdhANajalilanAka ane pAsavarNa-laghunIti kAnane tela khela-gaLa | phAsuaM-acitta, nijIva Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 AcArapraNidhi nAmakama adhyayanama 33 . bhAvAtha-sAdhuoe jIva vinAnI bhUmine paDilehIne vaDInIti, laghunIti, kapha ane nAsikAne mela paraDava. 18. pavisittu parAgAraM, pANaTA bhoaNasta vA / jayaM ciTTe miaM bhAse, na ya rUvesu maNaM kre||19|| (saM0 chA0) pravizya parAgAraM, pAnArya bhojanasya vaa| yataM tiSThantitaM bhASeta, na ca rUpeSu manaH kuryAt / 19 pavisiT-pesIne | | jayaMvatanApUrvaka parAgAra-gRhasthanA gharamAM | miaM-parimita pANaThA-jalAdi mATe rUvesu-rUpamAM. aNussa-bhAjanane mATe "| bhAvArtha-gRhasthane ghera pANI ke gocarIne athe praveza karanAra sAdhueAe tyAM jayaNApUrvaka UbhA rahevuM tathA jayaNathI bolavuM tathA dAtAra strI vagere pratye jarA mAtra Asakta mana na karavuM. 19. bahuM suNehi kannehiM, bahuM acchIhi picchii| na ya diTuM suaM savaM, bhikkhU akkhaaumrihi|20|| ( jA.) vaMdu jJAti jamyAM, vahu gamyAM jatA na ca dRSTaM zrutaM sarva, bhikSurAkhyAtumarhati // 20 // kenehiM-kAnethI | diTha-dITheluM acchIhiM AMkhothI : akhAu-kahevAne picchaI-jue arihaI-gya che Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe bhAvArtha-gocarI Adi kAryAthe gaelA sAdhuoe, kAnethI ghaNuM sAMbhaLyuM tathA AMkhethI ghaNuM dekhyuM hoya te paNa, sva-para ahitakArI dekheluM ke sAMbhaLeluM bIjAne kahevuM na joIe. 20. suaM vA jaI vA diTuM, na lvijjovghaaiaN| na ya keNa uvAeNaM; gihijogaM samAyare // 21 // (saM. za0) yukta vA ya vA , nAjhIvAtijana. na ca kenacidupAyena, gRhiyogaM samAcaret // 21 // na lavijana bele ! keNa uvAe koI upAyathI uvaghAI-upadyAta thAya evuM | gihiga-gRhasthanA vyApArane bhAvArtha-sAdhuoe sAMbhaLeluM ke dITheluM parane upaghAta karavAvALuM vacana bolavuM nahi, temaja kaI paNa upAyathI tenA bALakane levA Adi rUpa gRhasthanA vyApArane kare nahi. 21. niTANaM rasanijjUDhaM, bhadagaM pAvagaMti vA / puTo vA vi apuTo vA, lAbhAlAbhaM na nidise // 22 // (laMDa A0) niNA rasana, makaraM pati jJA _ pRSTo vA'pi apRSTo vA, lAbhAlAbhaM na nirdizet / 22 / niThANuM-sarva guNavaDe yukta ] pAvarga-kharAba AhAra puTha-pUchAe rasanijajUThaM-nIrasa AhAra | na niddhisena kahe bhagasAre Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. AcArapraNidhi nAmam adhyayanama 235 bhAvArtha -kAie pUchyuM chate agara vagara pUchyuM, A rasavALA AhAra ghaNA suMdara che ane A rasa vagaranA AhAra kharAkha che, tevuM sAdhuee belavuM nahi tathA geAcarI AdinA lAbha thaye chate paNa A nagara sArUM che. agara kharAkha che vagere kAMI kahevuM nahi. 22. na ya bhoaNaMmi gidho, care uMchaM ayaMpiro / aAnuzaM na munikanA, DhIca-muEtti-gADhaaArarUDha (saM0 0) = 2 maunane nRtyaH, paraMtu manavanazIlDaH / atrAnur na munnIta, rItamauddeziAtam // 23 // giddho-zAcu 'u cha dhanADhayane kara na carena jAya * bhAvAtha -muniee AhAramAM Asakta thaIne dhanADhaca gRhasthAne ja ghera na javu joI e, paNa maunapaNuM dhAraNu karIne dhalAbha mAtra khelatAM, jANatAM ane ajANatAM, dhanADhacanAM temaja garIbenAM ghera gAcarIe * javu joI e. tyAMthI je ajANatAM sacitta vastu AvI gaI hAya to te vAparavI na joI e, temaja vecAtuM lAvelu, sAdhune arthe banAvelu ane sanmukha lAvele paNa AhAra vAparave nahi. 23. saMnihiM ca na kuvijjA, aNumAyaM pi saMjae / muhAjIvI asaMbaddhe, havijja jaganissie // 24 // (saM0 chA0 ) saMnidhi ca na kuryAt, aNumAtramapi saMyataH / mudhAjIvI asambaddhaH bhavejjagannizritaH // 24 // ', Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe na kuvijajAne kare | | jaganisie-jagatanI nizrAe aNumAyaM-kiMcita mAtra [ rahenAra havija thAya bhAvArtha-sAdhuoe jarA mAtra paNa AhArAdi rAtre vAsI rAkhavo na joIe, paNa sAvadya vyApAranA tyAgavALA, gRhasthanI sAthe nahIM lepAyelA tathA jagatanA jInA rakSaNa karavAvALA thavuM joIe. 24. lUhavittI susaMtuTe, appicche suhare siaa| AsurattaM na gacchijjA, succANaM jiNa-sAsaNaM // 25 // (laMDa cha0) sattA asaMtuSTA, gara: guma thatA __ AsuratvaM na gacchet, zrutvA jinazAsanam // 25 // lUhavittI-lukho AhAra AsurastaM-kodha pratye susaMtu-ghaNuM saMtoSI | na gacchijAna jAya api che-apa IcchAvALA sucANuM-sAMbhaLIne suhare-sukhathI jiNasAsaNa-jinazAstrane siyA-heya bhAvArtha-sAdhuoe lukhI vRttivALA, saMteSI, alpa IcachA. vALA ane alpa AhAravALA banavuM joIe, temaja krodhanA vipAkane kahevAvALA zrI vItarAgadevanA vacanene sAMbhaLI teoe krodha na karavo joIe. 25. kannasukkhehiM sadehi, pemaM nAbhinivesae / dAruNaM kakataM phAtaM, kAraNa ahiAsae // 26 // Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. AcArapraNidhi nAmakram adhyayanam 237 (saM0 0) mesauyeluM rAjyeSu, prema nAmaniverAyet / vALuM jemAM sparza, jAyenApisadaMta radda dAruNa -bhayaMkara kennamuhikAnane sukha upajAvanArA sadehi'zabdothI pema'rAga nAbhinivesaena kare kesa-kaNa phAsa-sparzIne ahiAsae-sahana kare bhAvAtha-sAdhuoe kAnane sukhAkArI vAMsaLI, vINA vagerenA zabdone sAMbhaLIne tamAM rAga na karavA joI e,temaja dAruNa ane kaza sparzane kAyAe karI sahana karavA joIe. 26. khuhaM pivAsaM dussijjaM, sI- uNhaM araI bhayaM / ahiAse avahio, dehadukkhaM mahAphalaM // 27 // (saM. A.) kSuSaM viAmAM TuvAcyAM, zItoSNamati mayam / adhisahetA'vyathitaH, dehaduHkhaM mahAphalam // 27 // khuhu bhUkha pivAsa -tarasa dussijja viSama bhUmi bhayabhayane avahi-dInatA vinA dehadakakha'-dehathI utpanna thayela duHkha sI-ujju TADha, tApa aduHkha bhAvAtha -munioe bhUkha, tarasa, viSama bhUmi (sthAna ), TADha, taDakA, ati ane bhayane dInatA vinA sahana karavAM, krama ke-dehane viSe utpanna thatAM du:khAne samyak prakAre sahana. karavAthI mahA phaLa prApta thAya che. 27. Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 zrI dazavaikAlika sUtra sAra atyaMgami AIcce, puratthA a annugge| AhAra-mAIyaM savvaM, maNasA vi na patthae // 28 // (saM. zAha) anaMta cAvajo, kudatAzAnu aa ___ AhArAdikaM sarva, manasA'pi na prArthayet // 28 // athaMgayaMmi-AthamI gaye purathA-savAramAM chate * aNuena uge AI AhAramAi-AhArAdikane bhAvArtha-sUrya AthamyA bAda jyAM sudhI prAtaHkALamAM sUryane udaya na thAya, tyAM sudhImAM AhArAdi sarva, mana thakI khAvAne IcchavA nahi. 28. atiMtiNe acavale, appabhAsI miaasnne| havijja uare daMte, thovaM laddhaM na khisae // 29 // (saM0 chA0) aMtintiNo'capalA, alpabhASI mitAzanaH / mahuvAnA, toDyA nadhita ra8 atitiNe-kaI paNa na bela- | vijaya nArA uare data-potAnuM peTa vaza acale-sthira rAkhanAra a5bhAsI-thoDuM bolanArA na khiMsae-niMdA na kare miANe-mitAhArI bhAvArtha-sAdhuoe divase je na maLe, te paNa je te na belavAvALA, sthira, a5bhASI, mitAhArI ane je te AhArathI nirvAha karavAvALA thavuM joIe tathA cheDe AhAra maLe chate dAtAranI nidA na karavI. 29 Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = 39nA 8. AcArapraNidhi nAmakam adhyayanama on 239 na vAhiraM paribhave, attANaM na samukkase / sualAbhe na majjijjA, jaccA tvssi-buddhie|30|| (saM0 chA0) na vAhya paribhaved, AtmAnaM na samutkarSayet / zrutalAbhAbhyAM na mAyeta, jAtyA tApasyena buddhayA / 30 // bAhira-bIjAne lAbhe-vastuno lAbha paribha-tiraskAre majijajA-mada kare attA-pitAne jA-jAtine samukkase-vakhANe tavassi -tapano sua-mRta buddhie buddhino bhAvArtha-munioe jema keIne tiraskAra na kara, tema pitAno utkarSa na kare tathA zruta, lAbha, kuLa baLa, rUpa, jAti, tapa ane vidyAne mada paNa na karavo joIe. 30. se jANamajANaM vA, kaTu Ahammi payaM / saMvare khippamappANaM, bIaM taM na samAyare // 31 // (saM0 chA0) sa jAnanajAnan vA, kRtvA'dhArmikaM padam / ___ saMvaret kSipramAtmAnaM, dvitIyaM tanna samAcaret // 31 // | | khipR-jaladIthI Ahasmi-adhArmika | ampA-pitAnA AtmAne parya-pada bIaM-bIjuM saMvare ApaNuM kare bhAvArtha-munioe rAga-dveSe karIne jANatAM ke ajA kaTsa-karIne Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe NatAM je mUla-uttaraguNanI virAdhanA karI hoya, te tevA bhAvathI tatkAla nivatIne AyaNa Adi grahaNa karavI ane bIjI vAra tevuM kAma na karavuM. 31. aNAyAraM parakamma, neva gUhe na ninhave / suI sayA viyaDabhAve, asaMsatte jiiMdie // 32 // (saM0 chA0) anAcAra parAkramya, naiva gRhayena nihanuvIta / zuciH sadA vikaTabhAvaH, asaMsakto jitendriyH||32|| aNIyAre anAcAra | viyaDabhA-pragaTa bhAvane parakrammu-sevIne dhAraNa karanArA rahe chUpAve asaMsatta-apratibaddha ne nihve-sarvathA na chUpAve jiidie-jitendriya suI-pavitra bhAvArtha-niraMtara pavitra buddhivALA, pragaTa bhAvavALA, apratibaddha ane jitendriya munioe karmanA udayathI anAcArane sevIne, gurunI pAse AlecanA karatAM tene chUpAvavo nahi, temaja sarvathA a5lApa paNa na karavo ane te nathI karyo ema paNa na kahevuM. 32. amohaM vayaNaM kujjA, Ayariassa mahappaNo / taM parigijjha vAyAe, kammuNA uvvaaye||33|| (saM0 chA0) amoghaM vacanaM kuryAd, AcAryANAM mahAtmanAm / tatparigRhya vAcA, karmaNopapAdayet // 33 // Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. AcAraNidhi nAmakrama adhyayanama 241 amoDuM-saLa mahApaNe- mahAtmAnuM vayaNa-vacana . parigijha-aMgIkAra karIne kajA-pharavuM joIe | uvavAyaesaMpAdana kare Ayarialsa-gAcAryanuM | (meLave) bhAvArtha-munioe mahAtmA AcAryanuM vacana amegha (satva) karavuM joIe. AcAryanA vacanane vacanathI svIkArI kriyA dvArA te kArya karI ApavuM. 33. adhuvaM jIvi naccA, siddhimaggaM viaanniaa| viNiahija bhogesa, AuM primiamppnno|34|| (saM. 2) jhavaM gIvitta jJAtriA, siddhimAM vijJAyA vinivarteta bhogebhyaH, AyuH parimitamAtmanaH // 34 // ava-anica viNiarija-pAcho haThe . jali-jIvana gesu-bhAgathI -japane Au-AyuSya siddhima-dhamAgane | parimi-pramANavALuM viAi -mNIne | apUNe-pitAnuM bhAvArtha-A jIvanane anitya jANIne, pitAnA Ayuvyane parimita samajIne ane jJAna-darzana-cAritra rUpa mekSamArgane niraMtara sukha rUpa vicArIne, munioe karmabaMdhanA hetubhUta viyethI pAchA haThavuM. 34. balaM thAmaM ca pehAe, sddhaa-maarugg-mppnno| khittaM kAlaM ca vinnAya, tahappANaM nijuNje||35|| Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 242 zrI dazavaikAlika sUtra sAtha jarA jAva na pIDei, vAhI jAva na baDhai / jAvidiA na hAyaMti, tAva dhammaM samAyare // 36 // (saM0 chA0 ) balaM sthAma ca prekSya, zraddhAmArogyamAtmanaH / kSetraM kAlaM ca vijJAya, tathAtmAnaM niyuJjIta // 35|| jarA yAvanna pIDayati, vyAdhiryAvanna varSate / yAvadindriyANina hIyante tAvaddharma samAcaret | 36 | nilu me-leDe pI-pIDe vAhI- zama vaTTui vadhe hAya ti-ghaTe ala-ndriyAnI zakti thAma-zarIranI zakita pehAe joI te saddhAM-zraddhAne Aga-rAgarahitapaNuM vinnAya - lagIne bhAvArtha-muniyo mAnasi maga, zArIrika maNa, zraddhA ane nIreAMgIpaNuM joIne tathA kSetra ane kALane jANIne, te pramANe peAtAnA AtmAne dhakA mAM joDaveza. jyAM sudhI jarA avasthA pIDA karatI nathI, jyAM sudhI vyAdhi vRddhi pAmI nathI ane jyAM sudhI indriyAnu baLa ghaTayuM nathI, te pAM dharmabhAM prayatna urI sevA. 35-36. kohaM mANaM ca mAyaM ca, lobhaM ca pAva-vaDaNaM / me cattAri dose u, IcchaMto hiamappaNo // 37 // (saM0 chA0 ) krodhaM mAnaM ca mAyAM ca, lobhaM ca pApavardhanam / vameccaturo doSAn, icchaMzca hitamAtmanaH // 37 // Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. AcApraNidhi nAmakam adhyayanama 23 pAvavaNuM-pApa vadhAranAra | hiyamapUNe-khetAnA hitane vame-tyAga kare, bhAvArtha-AtmAnA hitanI IcchA karanAra puruSoe krodha, mAna, mAyA ane lebha-A cAra pApane vadhAranAra de che, ema jANIne tene tyAga kare. 37. koho pIiM paNAsei, mANo vinny-naasnno| mAyA mittANi nAseI, lobho sb-vinnaasnno||38|| (saM. chA) para zahiM prArA ti, nAnI vinayanAranA mAyA mitrANi nAzayati, lobhaH sarvavinAzanaH // 38 // pIi-prItine zuM karanAra paNAI-nAza kare | nAi-nAza kare viNayanAsa-vinayano nAza | savyaviNAsaNe sarvavinAzaka bhAvArtha...kodha prItine vinAza kare che, mAna vinayane nAza kare che, mAyA mitratAno nAza kare che ane lobha sarva vastuone nAza karanAra che. 38. ' usameNa haNe kohaM, mANaM madavayA jinne| mAyaM cajavabhAveNa, lobhaM saMtosao jinne||39|| (saM0 chA0) upazamena hanyAt krodha, mAnaM mArdavato jayet / / mAyAM cArjavabhAvena, lobha santoSato jyet||39|| usameNu-kSamA vaDe jirNa-jIte haNe-nAza kare ajavabhAveNu-sarala bhAvathI savayA kemalatA vaDe saMsa-saM tejathI Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtra sAthe bhAvArtha-munio upazamathI krodhane haNe!, komalatA dvArA mAnane jIte! ane saMtoSa dvArA lebhane jIte!. 39. koho a mANo a aNiggahIA, mAyA a lobho a pvddddmaannaa| cattAri ee kasiNA kasAyA, siMcantiM mUlAI puNabbhavassa // 40 // (saM0 chA0) krodhazca mAnazvAnigRhIto, mAyA ca lobhazva pravardhamAnau / catvAra ete kRtsnAH kapAyAH, siJcanti mUlAni punarbhavasya // 40 // agihiA-vaza nahi karelA kasiNa-saMpUrNa pavaThThamANu-vadhatA | puNabhavansa-punarjanmanAM bhAvArtha-munio vaza nahi karelA phodha ane mAna, temaja vRddhi pAmela mAyA ane lebha -A cAreya saMpUrNa ke philaSTa kaSAye, punarjanma rUpI vRkSanA tathAvidha karma rUpI mUlane azubha bhAva rUpI jalathI siMce che. 40. rAyaNiesu viNayaM pauMje, dhuvasIlayaM sayayaM na haaviijjaa| kummuvva allINa-palINa-gutto,. parakkamijjA tava-saMjamaMmi // 41 // Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = = = 8. AcAraNidhi nAmakama adhyayanama - 245 ( 1) rASiA vinAM madhura, dhruvazIlatAM satataM na hApayet / kUrma ivAlInAlInaguptaH, rAyaNie su-vizeSa dIkSA- | alINuM pINa gutto-poparyAyavALAne tAnA aMgopAMga samyapha pauje-kare prakAre rAkhanAra dhuvasIlayaM-nizcaya ziyaLane parakkamijjA-pravRtta thAya sayayaM-niraMtara tava-saMjamaMmi-tapasaMyamane kammuzva-kAcabAnI mAphaka | viSe bhAvArtha-munioe ratnAdhike abhyasthAnAdika vinaya karo, aDhAra hajAra zIlAMga rUpe dhruva ziyaLa yathAzakti niraMtara sAcavavuM joIe tathA kAcabAnI mAphaka potAnA aMgopAMgane gopavI rAkhI tapa ane saMyamane viSe pravRtti karavI joIe. 41. nidaM ca na bahu manijA, sappahAsaM vivje| miho kahAhiM na rame, sajjhAyaMmi rao syaa||42|| (saM0) mitra 4 jAdu , sANaM vivarganA mithaHkathAsu na rameta, svAdhyAye rataH sdaa||42|| . mihe-ekabIjA sAthe bahumanija-bahumAna Apa kahA hiMvAtomAM sapahAsaMhAMsI-mazakarI- | sajhAyaMmi-svAdhyAyamAM vALAM ( vacanane) ra -rakta Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 246 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe bhAvArthamunioe nidrAne bahumAna na ApavuM, temaja keInI hAMsI karavI nahi, agara ghaNuM hasavuM nahi tathA ApasamAM vikathAdi karavI nahi, paraMtu niraMtara svAdhyAyadhyAnamAM Asakta rahevuM. 42. jogaM ca samaNadhammami, muMje aNalaso dhuvaM / jutto a samaNaghammaMmi, aTuM lahai aNuttaraM // 43 // (saM. 2) jo zrama , yuvAno suvaF I yuktazca zramaNadharma, artha labhate'nuttaram // 43 // jogaM-jogane anala-ALasahita samaNudharmomi-zramaNadharmamAM aNuttara-sarvotkRSTa jIje-joDe bhAvArtha-munioe ALasa rAkhyA vinA pitAnA manavacana-kAyAnA vegane zramaNadharmamAM joDavA, kAraNa ke daza prakAranA zramaNadharmamAM joDAyela sAdhu anuttara-artha che kevalajJAna tene pAme che. 43. stroja-rara-hi, ne jIjI yuvA bahussuaM, pajjuvAsijjA, jattha viNicchayaM // 44 // (saM0 chA0) ihaloka-paratrahitaM, yena gacchati sugatim / bahuzrutaM paryupAsIta, pRcchedarthavinizcayam // 44 // ihalega parattahiaM-A- | bahusyuaM-bahukRta-AgamanA leka tathA paralokamAM hita karanAra | jANuM Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 247 - - - - - - - 8. AcAraNidhi nAmakama adhyayanama pajajuvAsijA-sevA kare | asthaviNiya-ayanA pucichanna-pUche. nirNayane bhAvArtha-jenAthI Aleka tathA paralakanuM hita thAya che tathA jenAthI sArI gatimAM javAya che, evA jJAnAdine mATe munioe bahuzruta-AgamanA jANu-gItArtha AcArya mahArAjanI sevA karavI ane sevA karyA bAda potAnuM kalyANa thAya tevA arthanA nirNaye pUchavA. 44. hatthaM pAyaM ca kAyaM ca, paNihAya jiiMdie / allINa-gutto nisie, sagAse guruNo munnii|45| (saM0 chA0) hastaM pAdaM ca kAyaMca. praNidhAya jitendriyH| AlInagupto nipIdevaH sakAze ca guromuniH||45|| paNihAya-ekAgra cine nisie* alINagutta-sacine,. , saragAsa-pAse gopavIne gu -gurUnI bhAvArtha-guru pAse kevI rIte besavuM? jitendriya thaI hAtha, paga ane zarIra saMyamIne upagapUrvaka sAdhuoe , gurunI pAse besavuM. 4pa. na pakkhao na purao, neva kiJcANa pittuo| na ya urUM samAsijja, ciTijA gurUNatie // 46 // (saM. zA) na pakSa = purato, naiva sthAna prAtaH | na coruM samAzritya, tiSThed gurUNAmantike // 46 // Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe u' samAMsijji-sAthaLa upara sAdhuLa caDAvIne cioijjA-ese gurUNa`tie gurunI samIpe pakakha-paDakhe purae AgaLa kricANa-AcAya je temanA piTsa-pAchaLa bhAvAtha -AcAyanI paDakhe, mADhA AgaLa tathA pAchaLa besavuM nahi, temaja gurunI pAse sAthaLa upara sAthaLa caDAvIne besavu nahi. 46. . apucchio na bhAsijjA, bhAsamANasta aMtarA / piTTimaMsa na khAijjA, mAyAmosaM vivajjae // 47 // (saM0 40) pRSTho naiva mArpata, mAvamALasya cAntA | pRSThimAMsa na vAveSa, mAyAmAM (sAyArca) vivanayaMt jaNA pulDiMe-pUchyA vagara bhAsamANasa guru melatA hAya tyAre aMtarA-cce piSThima'sa khAijA-pATAmAM niMdA karavI te mAyAmAsa-sakaTa asatya vacana bhAvArtha -gurue pUchyA vinA khelavuM nahi tathA guru khelatA hAya temanI vacce pazu khelavu nahi, temaja gurunI pAchaLa temanA doSa paNa khelavA nahi ane mAyA-mRSAvAdane tyAga karavA. 47. appattiaM jeNa siA, Asu kuppijja vA paro / savRtto taM na mAlinA, mAtaM aphrikAmini 4aa Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. AcArapraNidhi nAmam adhyayanam 249 (saM. che|0) botindra vena pAta, bAbu bheSa vA 6: / sarvazastAM na bhASeta, bhASAmahitagAminIm // 48 // pA-bIjAne ahiagAmiNi -ahita karanArI bhAvAtha je bhASA elavAthI khIjAne aprIti pedA thAya tathA jaldI khIjAne krodha pedA thAya, temaja ubhaya lekamAM viruddha evI bhASA munioe kAI vakhata khelavI nahi. 48. dinaM miaM asaMdiddhaM, paDipunnaM viaM jiaM / api--manunvinuM, mAruM nitti attaa ASTA (saM. 40) dRSTAM miAM asaMvidhAM, pratikULa+ jyAM nitAm / ajalpanazIlAmanudvignAM, bhASAM niSTajedAtmavAn // 49 // asa`diddha sarAyarahita aNunTiMga udvegane nahi paDipuna-spaSTa uccAra hAvAthI, pragaTa evI aya'pina ce appattisthya-aprIti karanArUM jeNa je bhASAthI kRuijja krodha pedA thAya karAvavAvALI nisira eTale attava -cetanAvata bhAvArtha -AtmavAna muniee, dRSTA viSaya ( peAte dekhelA padArtha sabadhI) mita, zaMkArahita, pratipUrNa, pragaTa, paricayavALI, ati UMce nahi ane udvegane karAve nahi, evI bhASA elavI, 49. AyApannatti-dhara, viTriya-maddinanuM ! vAyavikakhaliaM naccA, na taM uvahase muNI // 50 // Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazakAlika sUtra sAthe (saM0 chA0) AcAraprajJaptidharaM, dRSTivAdamadhIyAnam / vAgviskhalitaM jJAtvA, na tmuphsenmuniH||50|| AyArapannattidhara-AcAra ane prAptine dhAraNa karanAra diThivAyamahijajAM-daSTivAdanuM adhyayana karanAra vAyavikhali-vacana bolatAM alanA, bhUla pAmelA bhAvArtha-AcAra ane prajJaptine dhAraNa karanAra tathA daSTivAdane bhaNanAra, evA paNa muni kadAca prakRti, pratyaya, lepa, Agama, varNavikAra, kAla, kArakAdi ane vacanAdinuM jJAna hovA chatAM, belavAmAM liMga, bheda vagerethI alanaH pAme, paNa temanI hAMsI karavI nahi. 50. nakkhattaM sumiNaM jogaM, nimittaM maMta-bhesaja / gihiNo taM na Aikkhe, bhUAhigaraNaM payaM // 51 // (saM. chA0) nakSatra naM yoga, nimitte janama gRhiNAM tannAcakSIta, bhUtAdhikaraNaM padam // 51 // nakhatta-nakSatra Akhe-kahe mumiNuM-svapna bhaAhigaraNuM parva-prANamaMtabhesaja-maMtra ane auSadha . onI pIDAnuM sthAnaka bhAvArtha-munioe nakSatra, svapna, vazIkaraNAdi ye, nimitta, maMtra, auSadha Adi gRhasthIone kahevA nahi, kAraNa ke tema kahevAthI ekendriyAdi jenI virAdhanA thAya che; paNa gRhasthIonI aprIti dUra karavA mATe ema kahevuM keA kAryomAM belavA mATe munione adhikAra nathI. 51. Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 8 AcAraNidhi nAmakama adhyayanama annadraM pagaDaM layaNaM, bhaijja sayaNAsaNaM / 3rami-saMpanna, thI-ghaNu- vijJAparA (3) jA.) vArtha prad , mane zayanAranA uccArabhUmisampannaM, strIpazuvivarjitam // 52 // antarkabIjAne mATe . | Asana pagaDuM kareluM . uccArabhUmisaMpanna-caeNDilalayaNuM-vasati mAtrAnI jagyAyukta bhaIja-seve ithIpasuvivaji-strI, sayaNAsaNuM-saMthAro ane | pazuthI varjita bhAvArtha-bIjAne mATe banAvela, IMDila-mAtrAnI jagyAyukta ane strI, pazu Adi rahita, evA sthAnamAM muniee rahevuM tathA saMthAra temaja pATalA vagere paNa bIjAne arthe karelA hoya tevAM vAparavAM. 52. vivittA a bhave sijjA, nArINaM na lave kh| gihi-saMthavaM na kujjA, kujjA sAhUhi saMthavaM // 53 // (. A0) vidhi 2 marajIthA, nAraNa na thANA gRhisaMstavaM na kuryAt, kuryAtsAdhubhiH saMstavam / 53 // vivijJA-bIjAthI rahita | gihi saMviM-gRhasthIone. bhave-hAya . | paricaya sija-vasati | sAEhiMsAdhuonI sAthe nArINuM strIone Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 252 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe bhAvArtha-bIjA munio AdithI rahita je upAzraya heye, te sAdhue (ekalI) strIone dharmakathA na kahevI, kema ketethI zaMkAdi dene saMbhava che, temaja gRhasthIone paricaya munioe na kare paNa munionI sAthe paricaya kare. 53. jahA kukkuDa-poassa, niccaM kulalao bhyN| evaM khu baMbhayArissa, ItthI-viggahao bhyN||54|| (saM0 chA0) yathA kukkuTapotasya, nityaM kulalato bhayam / evaM khu brahmacAriNaH, strIvigrahato bhayam // 54 // kupoassa-kukaDInA baMbhayArirasa-brahmacArIne baccAne indhIvigraha-strInA zarIrane kulalae-bilADIthI - bhAvArtha-jema kukaDInAM baccAMne niraMtara bilADIthI bhaya hiya che, tema brahmacArIone strInA zarIrathI bhaya hoya che, mATe strIone paricaya te kaI rabata munioe na kare. 54. cittabhitti na nijjhAe, nAriM vA su-alNki| bhakkharaM piva daTTaNaM, didriM paDisamAhare // 55 // (i0 chA) vitratA nirIkSeta, nArA svacchatAnA bhAskaramika dRSTvA, dRSTi pratisamAhared / / 55 / / cittabhitti-citramAM citarelI | bhakhara piva-sUryane jemanijhAe jue dekhuM-joIne sualaMki sArA alaMga | DisamAhare-pAchI vALe kAravALI Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 AcAMpraNidhi nAmakama adhyayanama 253 | bhAvArtha-munioe citrAmaNamAM citarelI strIne jevI. nahi, temaja alaMkAravALI ane alaMkAra vinAnI sacetana strIne paNa jevI nahi; je kadAca tema jovAmAM Ave, te sUryane joIne jema daSTi kheMcI le, tema strIne joIne. sAdhuoe pitAnI daSTi pAchI kheMcI levI. 55. - -rijharja, -nAta-vigi. avi vAsasayaM nAriM, baMbhayArI vivajjae // 56 // (aaN A0) tAliririjhama, janasAvittA api varSazatikAM nArI, brahmacArI vivarjayet // 56 // hasthapAyapaDichinna-hAtha-paga kapAelI kananA vigapiaM-kAna ane nAka kapAelI avi vAsasayaMsa varSanI paNa bhAvArtha-brahmacArIoe, jeNInA hAtha-paga tathA nAkakAna kapAyelA che, evI so varSanI paNa strIne paricaya kare nahi. pachI juvAna strIne paricayanI te vAta ja zI karavI ? 26vibhuusaa Itthi-saMsaggo, paNIaM rsbhoannN| narassatta-gavesissa, visaM tAlauDaM jahA // 57 // (saM. chA) vidhUpa trI , prIta rasamonanA narasyAtmagaveSiNo, viSaM tAlapuTaM yathA // 57 // Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 254 zrI dazavaikAlika sUtra sAtha vibhUsA-vastra, alaMkAra dvArA | paNa rasAaNuM ghI Adi * je bhA nidha AhAranuM bhojana hatyisaMsa-strIparicaya | atta sissaAtmAthIne narassa-manuSyane vinaM tAlauDaM-tAlapuTa viSa bhAvArtha-AtmakalyANanA athI puruSane, vibhUSA, strIjanane paricaya ane ghI, dUdha Adi snigdha padArthonuM bhajana tAlapuTanA viSa sarakhuM che. jema tAlapuTa viSathI tatkALa mANasa maraNa pAme che, tema pUrvokta traNathI brahma cayane nAza thAya che. 57. aMja-gir-saMdA, rAIvijha-vedi. itthINaM taM na nimjhAe, kAmarAga-vivaDNaM // 58 // ( A0) kAjasthA, rAtikSita strINAM tanna nirIkSeta, kAmarAgavivarddhanam // 58 // aMgaparsaMga saMDANuM-dareka | AlApa tathA daSTine aMga-pratyaMganI racanA kAmarAgavivaDhaNuM-kAmarAganI cArUlaviapehi manahara vRddhi karanAra bhAvArtha-AtmAthI puruSe strIonA mastaka Adi aMge ane nayana vagere pratyaMganI AkRtine tathA suMdara vadanane ane tenA manahara nayanane jevAM nahi. tema jevAthI viSayAbhilASanI vRddhi thAya che. 58. visaesu maNunnesu, pemaM nAbhinivesae / aNiccaMtesiM vinAya, pariNAma puggalANa yaa59| Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2, AcAraNidhi nAmakama adhyayanama 255 (laMDa ) virapu manorelu, prema nAminiverAta ___ anityaM teSAM vijJAya, pariNAmaM pudgalAnAM ca / 59 / mane sumanaharamAM tesiM-teone nAbhinivesaena sthApana kare. pulANa-pudgalenA aNicaM-anitya bhAvArtha-AtmakalyANArthIe, zabdAdika pariNAma rUpe pariNamelA yugalanA pariNAmane anitya jinavacanAnusAra jANIne mane jJa viSamAM rAga na kare, temaja kharAba pudgalamAM TheSa na kare, kema ke-je sArA pudgale che, te kAraNa pAmIne thaDA vakhatamAM kharAba bane che ane je kharAba che te kAraNatarathI theDI ja vAramAM manahara bane che. 59 puggalANaM pariNAma, tersi naccA jahA thaa| viNIa-taNho vihare, sIIbhUeNa appaNA // 6 // (uM. chA) "AnAM maM, te jJAti yathAtathA vinItatRSNo viharet, zItIbhUtena cAtmanA // 6 // viNIata-tRSNAne dUra ! vihare-vicare karatA sIibhUeNa-zItaLa thaIne bhAvArtha-AtmArthI mahApuruSe, manahara pugale azubha thAya che ane azubha pule zubha thAya che, tethI pudgalanA pariNAmane jANIne tene upabhogamAM tRSNArahita thaI tathA krodhAdi agninA abhAvathI zItaLa thaIne vicaravuM. 60. Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe jAi saddhAI nikkhaMto, pariAyaTANa-muttamaM / tameva aNupAlijjA, guNe Ayaria-saMmae // 61 // (saM0 chA0) yayA zraddhayA niSkrAntaH, paryAyasthAnamuttamam / tAmevAnupAlayeda, guNeSvAcAryasaMmateSu // 61 // mAHiOM-kSaya 43 saddhAI zraddhAthI ke zuru-bhUzana 35 zrAne nikhita-nIka chata ' AyariasaMmae-AcAryane pariyANa-uttama sthAnaka bahuM saMmata bhAvArtha-je zraddhAthI gRhasthAzramamAMthI-aviratinA kAdavamAMthI nIkaLIne pravajya rUpa uttama sthAnane prApta karyuM che. tevA sAdhue pU. AcArya mahArAja arthAt tIrthaMkaradevadi asaMmata mUlaguNAdi rUpa guNene apratipati zraddhApUrvaka caDatA pariNAme pAlana karavA joIe. 61. tavaM cimaM saMjama-jogayaM ca, sajjhAya-jogaM ca sayA ahiTrie / sUre va seNAi samatta-mAuhe, alamappaNo hoi alaM paresiM // 62 // 'saM0 chA0) tapazcedaM saMyamayogaM ca, svAdhyAyayogaM ca sdaa'dhisstthaataa| zUra iva senayA samAptAyudhaH, .. alamAtmano bhavatyalaM pareSAm // 62 // Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 AcArapraNidhi nAmakaMma adhyayanama 257 saMjama gayaM-saMyama vyApAra AyudhavALo sajhAya joga-vAcanA vagere | ahihie-karanAra evA sAdhu vyApAra sUravIra pura jemA roNA-senAthI alaM samartha samattamAuhe-tapasyA Adi ) paresiM bIjA) zatruone bhAvArtha-bAra prakAranI tapasyA, vayanI rakSA rUpa saMyamayega ane vAcanA vagere sajhAyomAM niraMtara rahelA sAdhuo, jema caturaMgI senAthI gherAyele zUravIra puruSa hathi yAranI madadathI tenAthI mukta thAya che, tema kaSAya rUpI senAthI rokAyelA sAdhuo pUrvokta tapasyAdi hathiyArathI ane Indriya-viSaya-kaSAyAdi zatrusenAthI pitAne mUkAvavAne samartha thAya che, temaja tene dUra karavAne paNa samartha thAya che. dara sAtha-jJAna-vasa tArUpa, apAva-mAvata tave ratA visujjhai jaM si malaM purekaDaM, . samIriaM ruppamalaM va joiNA // 63 // (laMDa che) vyAddhithanArata tAri, apApabhAvasya tapasi ratasya / " vizayane vara maruM puchad, samIritaM rUpyamalamiva jyotiSA // 6 // Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe sajajhAya-sajhANu-rasya| apAvabhAvassa-zuddha cittavALA - svAdhyAya rUpa zubha dhyAnamAM | samariaM-agnithI tapAyela Asakata rUpamalaM-rUpAne mela tAiNe-sva-para rakSaNa karanAra che jeINa agnithI bhAvArtha-svAdhyAya rUpa zubha dhyAnamAM Asakta, sva-para rakSaka, zuddha pariNAmavALA ane tapasyAmAM Asakta, evA munioe pUrve karelA pApe, jema agnithI tapAvela rUpAne mela zuddha thAya che, tema zuddha thAya che arthAta nirjarI jAya che. 63. se tArise dukkhasahe jiiMdie, virAyaI kamma-ghami avagae, . kasigambha-puDAvagameva va cNdime||tti bemi||6|| (chA) ka tAdaro suko jitendri, virAjate karmaghane'pagate, kRtsnAbhrapuTAvagama iva cndrmaaH|| iti brviimi|64|| tarise-te sAdhu virAya-bhe che dukhasahe-duHkhane sahana karanAra | kammaghaNuM mi-karmarUpI vAdaLAM jaiidie-jiteniyA avagae-dUra thaye chate . sueNa-zrutajJAnathI caMdime-caMdramA amamemamatArahita karizabhapuDAvagame samagra akiMcaNe-parigraharahita vAdaLAM dUra thaye chate Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. AcArapraNidhi nAmakam adhyayanama 259 bhAvAtha --pUrve kahelAM guNA sahita temaja parISahune jItavAvALA, jitendriya, zrutajJAnayukta, mamatA vagarane ane suvarNAdi parigraharahita sAdhu, jema samagra vAdaLAnA paDale nIkaLI javAthI caMdramA Ubhe che, tema temanA karmAM rUpa vAdaLAnA javAthI te kaivalajJAna rUpI prakAza-yAtidhArI zobhe che. 64 iti AcArapraNidhi nAmakam aSTamam adhyayanam * 9. vinayasamAdhi nAmakaeNm adhyayanam prathamAdezakaH bhA va kohA va mayappamAyA, gurussagAse viNayaM na sikkhe | so ceva u tassa abhUIbhAvo, phalaM va kIassa vahAya hoI // 1 // (kuM0 410) tummAdA oSADhA mAyAtrA r, guroH sakAze vinayaM na zikSate / sa eva tu tasyAbhUtibhAvaH, phalamiva kIcakasya vadhAya bhavati // 1 // abhbhAvA--ajJAna bhAva kIassa-vAMsanA vahAya nAzane mATe paMcabhA--mAnathI mayapramAyA-mAyAnA pramAdathI gurusaMgAse gurunI pAse Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra60 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe bhAvArtha-je ziSya mAnathI, krodhathI ke mAyAnA pramAdathI gurunI pAse vinaya zIkhate nathI, te ziSyane A mAnAdi. pramAda (jema vAMsane phaLa AvavAthI vAsane nAza thAya che tema) jJAnAdi bhAvaprANune nAza karavAvALA thAya che. 1. je Avi maMditti, guruM viittA, Dahare imeM appasuasatti nccaa| hIlaMti micchaM paDivajamANA, karaMti AsAyaNa te gurUNaM // 2 // ( 40) je vAri manTa ta viei, daroDathamAkRta rUti jJAtya holayanti mithyAtvaM pratipadyamAnA, kurvantyAzAtanAM te gurUNAm // 2 // maMditti-maMda buddhivALA e prakAre viittA-jANIne hIlaMti-hilanA kare che Dahare-nAnI ummaranA | | paDivAjamANa-aMgIkAra karata apasuatti-alpatavALA | bhAvArtha-je kaI sAdhuo pitAnA gurune maMda buddhivALA jAne, temaja nAnI uMmaravALA ane a5 zratavALA jANIne, mithyAtvane aMgIkAra karI gurunI hilanA kare che, te kharekhara gurunI mahAna AzAtanA kare che. A kAraNathI gurunI hilanA na karavI. 2. Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 261 vinayasamAdhi nAmakam adhyayanama pagaIi maMdA vi bhavaMti ege, DaharA vi a je suabuddhovveaa| AyAramaMtA guNasuTriappA, 1 ne rakriyA siphivi mAsa nA rUA ( jA.) prakRcA mA garama, DaharA api ca ye shrutbuddhyupetaaH| AcAravanto guNasusthitAtmano, ye hIlitAH zikhIva bhasmasAtkuryaH // 3 // pagaII-svabhAvathI | sthira che AtmA jene AyAramaMtA-AcAravALA siphiziva-agninI mAphaka suabuddhovaAkRta ane bhAsa-bhasma buddhie sahita, kujA-kare che guNasuDiapA-guNane viSe | bhAvArtha-munioe pitAnA gurunI hilanA na karatAM te saMbaMdhI A pramANe vicAra karavo joIe, te batAve che. aho ! keTalAka munie uMmaramAM nAnA hoya che, te paNa zuddha buddhivALA, jJAnAdi AcAravALA ane guNadhiSThita AtmAvALA zie, gurune maMda buddhivALA jANIne temanI hilanA keIpaNa vakhata na karavI. agni jema vastune bALIne nAza kare che, tema gurunI hilanA, niMdA ke avajJA te jJAnAdi guNone nAza kare che. 3. Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 262 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe je Avi nAgaM DaharaM ti naccA, AsAyae se ahiAya hoi / evAyariaM pi hu hIlayaMto, niacchaI jAipahaM khu maMdo // (saM0 chA0) yazcApi nAga DaharaM iti jJAtvA, AzAtayati so'hitAya bhavati / evamAcAryamapi hIlayan, nirgacchati jAtipanthAnaM tu mandaH // 4 // nA sapane nia7I-pAme che ahiyAya-ahita mATe | jAIpa-timArga bhAvArtha--jema kaI mUrkha mANasa sapane nAne jANIne tene saLI vagerethI kadarthanA kare che ane tethI kadanA pAmele nAga kadanA karanArane DasavAthI maraNane mATe thAya che, tema keI kAraNathI nAnI uMmaramAM AcAryapade sthApela nAnA AcArya, tenI hilanA kare maMda buddhivALe zidhya beinTiyAdi janma-maraNanA mArgane prApta kare che, arthAt ghaNe 1 saMsAramA 23 // 1 // 35 tine-hamane pAme che. 4. AsIviso vA vi paraM suruTro, kiM jIvanAsAu paraM na kujjA / AyariapAyA puNa appasanA, abohi-AsAyaNa nasthi mukkho // 5 // Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9, vinayaramAdhi nAmakama adhyayanama 263 sapa ( chA) mAgovizrANi paraM puSTa, kiM jIvitanAzAtparaM na kuryAt / AcAryapAdAH punaraprasannAH, ayodhyAzAtanayA nAsti mokSaH // 5 // AsIvi-dAmAM vipakSavALA apanA-aprasanna thayelA ahi-mithA su -vaNa le mu -nIla (dhavALo) | nAOinathI jIvanAsAe-ivanA nAzathI | bhAvArtha-jema AzIviSa sarSa ghaNe reSAyamAna thaye chate paNa jIvitavyano nAza karavA karatAM bIje kaMI paNa doSa karatuM nathI, tema hilanA karavAthI aprasanna thayelA AcArya te mithyAtvanA kAraNa rUpa thAya che, kema ke-AcAryanI hilanAAzAtanA karavAthI mithyAtvanI prApti thAya che. je Ama che, te gurunI AzAtanA karavAvALAne mekSa nathI. 5. jo pAvagaM jalia-mavakamijA, antavisaM sAvi dUranA jo vA visaM khAyai jIviaTTI, ___ esovamAsAyaNayA gurUNaM // 6 // (saM. chA) : pA varitA , yAzIviSaM vA'pi hi koparena / Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtra sAthe yo vA viSa khAdati jIvitArthI, eSopamAzAtanayA gurUNAm // 6 // jAlaaMbaLatI khAyaI-khAya che. avakRmijajA-vaLagI rahe ! kaviaThI-jIvavAne arthe kevaIjA-krodha pamADe esavamA-A upamA visaMviSane bhAvArtha-jema ke mANasa jIvavAne mATe baLatA agnimAM UbhA rahe athavA AzIviSa sane krodha pamADe athavA jIvavAne mATe jhera khAya, tema A upamAo gurunI AzAtanA karavAvALAone saMbhave che. eTale jema jIvavAne mATe upara kahelI vAte karavAmAM Ave te ulaTuM tenAthI maraNa thAya che, tema gurunI AzAtanA karavAthI saMsAranI vRddhi thAya che. 6. siyA ha se pAvaya no DahejA, AsIviso vA kuvio na bhakkhe / siA visaM hAlahalaM na mAre, na yAvi mokkho guru-hIlaNAe // 7 // ( cha0) cAraNI pAvo no heta, __ AzIviSo vA kupito na bhakSayet / syAdviSaM hAlAhalaM na mArayet, ... na cApi mokSo guruhIlanAtaH // 7 // Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinayasamAdhi nAmakama adhyayanama siyA-kadAca na bhakhe-karaDe nahi pAvaya-agni hAlahala-kAlAhala nAmanuM jhera ne DahejAbALa nahi na mAre mAre nahi kavio-krodha pAmele bhAvArtha-kadAca je maMtrAdithI baMdhAela agni mANasane bALe nAha, kapAyamAna thaela AzIviSa sApa karaDe nahi ane hAlAhala viSa khAvAthI maraNa paNa na thAya, te paNa gurunI hilanA karavAvALAne te mekSa na ja thAya. 7. jo pavayaM sirasA bhettu-micche, suraM 3 sIhaM kivoDyA che jo vA dae satti-agge pahAraM, pIvamAtAnA gui mTA (laMDa A0) : parvata jumitta, , gupta vA hiMDuM kavitA yo vA dadAti zaktyagre prahAraM, eSopamA''zAtanayA gurUNAm // 8 // pavyayaM-parvatane sIha-siMhane sirasA mastakathI paDibehaejjA-jagADe bhejuM davAne dae-kare che-IcchA kare sattiA -zaktinI dhAra para sutta-sutelA pahA-prahArane bhAvArtha-jema keI mANasa parvatane pitAnA mAthAthI Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sutra sAthe bhAMgavA Icche athavA sutelA siMhane jagADe athavA zakti nAmanA zastra upara hAthathI koI prahAra kare ane tethI tema karanArAne geraphAyado ja thAya, tema gurunI AzAtanA karavAvALAne paNa geraphAyade ja thAya che. 8. siyA hu sIseNa giri pi bhinde, siyA hu sIho kuvio na bhakkhe / siyA na bhindija va satti-aggaM; na thA vi moko gura- hINa (haMchA) thI zana jijiri maghAta, ___ syAdvA siMhaH kupito na bhakSayet / syAnna bhinyAhA zalaya, na vApi ma muThThIranA III giri-pahADane bhinda-bhAMge vi-paNa bhAvArtha-kadAcit je kaI prabhAvaka atizayanA baLe mAthAthI parvata paNa bhedAya, maMtrAdinA sAmarthyathI kupita siMha paNa bhakSaNa na kare ane zakti nAmanA zastrathI zarIra paNa na bhedAya, te paNa gurunI hilanAthI mokSa thAya nahi. ha. Ayariya-pAyA puNa appasannA, abohi-AsAyaNa nasthi mukkho| Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9. vinayasamAdhi nAmam adhyayanama tamhA aNAvAha - suhAbhikakhI, guruppasAyAbhimuho ramejA // 10 // (saM0 chA0 ) AcAryapAdAH punaraprasannAH, adhyAzAtanayA nAsti mokSaH / * tasmAdanAbAdhasukhAbhikAGakSI, aNAbAhasuhAbhi'khIanAbAdha sukhanA abhilASI meka-rahevu', parta'vu' guruprAsAdAbhimukha rameta // 10 // pasAyAlibhuDA-prasannatA raam-vAne tatpara 267 bhAvAtha -jema aprasanna thayela AcAya thI sAdhanA abhAve mithyAtvanI prApti thAya che, tema gurunI AzAtanA. azvAthI bhokSa thato nathI. le sAma che, to mnaamaadh-puurnnzAzvata sukhanA abhilASIee jevI rIte guru potAnA upara prasanna rahe tevI rIte vartavuM. 10. jahAhi - aggI jalaNaM namase, nANA huI - manta-payA - bhisitaM / evAyariyaM uciTThaejA, aNanta-nANovagao vi santo // 11 // (saM0 chA0 ) yathAsshitAgnirjvalanaM namasyati, nAnAhutimantrapadAbhiSiktam / Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe anantajJAnopagato'pi san // 11 // nANAhutAnA prakAranI ADuMtithI uciTThaejjA-seve ma'tapayAbhisitta'-maMtrapothI evamAcAryamupatiSThet, jahAhiagnI jema hAma karanArA brAhmaNa jalaNa agnine namasenamaskAra kare satkAravALA karalA aNu tanANAvagavi-anata jJAnavALo hoya to paNa bhAvAtha -jema hAma karanArA brAhmaNu nAnA prakAranI Ahuti ane ma MtrapadAthI saMskArayukta karAyela agnine namaskAra kare, tema pote anaMta jJAnavALA hAvA chatAM paNa AcAya nI vinayathI sevA kare. AvA jJAnI ziSya paNa je AcAya zrInI sevA kare, teA pachI khIjA sAMdhuoe AcAnI sevA karavI temAM te kahevuM ja zuM? 11. jassanti dhammapAI sikkhe, tassantie veNaiyaM pauMje / sakArae sirasA paMjalIo, hAya-girA mo maLatA ya niSna zA (saM0 chA0 ) yasyAntike dharmapadAni zikSet, tasyAntike vainayikaM prayuJjIta / satkArayecchirasA prAJjaliH san, kAyena girA bho manasA ca nityam // 12 // Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9. vinayasamAdhi nAmakem adhyayanam para je kare jasantie jenI pAse dhammapayAi dharma padAne tasatie tenI AgaLa viSNuI vinayane sakkAe-satkAra kare pa'jalIo-hAtha bheDIne kAyagirA-kAya ane vacanathI bhAvAtha -jenI pAsethI dharmAMnAM pada grahaNa kare tenA vinaya karavA joIe. te vinaya evI rIte karavA ke-jyAre. guru Ave tyAre UbhA thaIne temanA satkAra karavA tathA temane hAtha joDIne mastaka namAvavA rUpa kAyAe karI vinaya . karaveA. 'satthaeNu va dAmi'-ema vacana melIne tathA bhAvayukta manathI nira Mtara vinaya karaveza. Ama kahevAthI bhaNavA vinAnA bAkInA kALamAM paNa vinaya karavA, ema paNa sAthe. samajI levuM. 12. jInnA-cA--saMgama-caMmare, TALa-mAzista visodi--TALuM / je me guru sayaya - maNusAsayanti, teduM mu yartha prayAmi prANa (ma0 0) hannA tyA saMyamo prAye, 269 kalyANabhAgino vizodhisthAnam / ye mAM guravaH satatamanuzAsayanti, tAnanuM muham satata ghUmami ?rU|. abhilASIne visAhi-vizuddhi pUyayAtri--pUjI* chuM lajjArAma yAkRpA phalANabhAginsa-meAkSanA Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = 270 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe bhAvArtha-lajajA, dayA, saMcaya ane brahmacarya--A cAra sthAnako mekSanA abhilASI sAdhuone parama vizuddhinA sthAnaka che. Ane mATe mArA guruzrI mane niraMtara A bAbatanI zikhAmaNa Ape che, mATe mArA parama upakArI gurujInI huM niraMtara pUjA karIza. AvI rIte zivee manamAM vicAravuM joIe. 13. jahA nisante tavaNacimAlI, mAruM va-mA huM tu vArio sura-sI4-kuddhi, virAyai suramajhe va indo // 14 // (0) vathA nizAnta tArI , kamAyati jeva-mArad gi evamAcAryaH zrutazIlabuddhayA, virAna kuramaSya rUA .4 nisaMta-rAtane cheDe bhAra-bharatakSetrane tavaNagnimAlI-prakAza sarSa virAyaIzobhe che pabhAI-prakAza kare bhAvArtha-jema rAtri gayA bAda sUrya saMpUrNa bharatakSetrane prakAzita kare che, tema zuddha zrata, zIla, buddhisaMpanna AcArya chavAdi padArthone prakAzita kare che. vaLI jema devatAonA samUhamAM Indra zebhe che, tema tevA AcArya sAdhuonA samudAyamAM zebhe che. 14. Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9. vinayasamAdhi nAmakram adhyayanam jahA sasI komuI - joga - jutto, nakvatta- tArAgaNa - parivuDappA | khe sohai vimale abbhu makke, evaM gaNI sohaI bhikkhumajjhe // 15 // (saM0 chA0 ) yathA zazI kaumudIyogayuktaH, nakSatratArAgaNaparivRtAtmA / khe zobhate vimalesbhramukte, evaM gaNI zobhate bhikSumadhye ||15|| paritruDappA-parivarAele AkAzamAM abhmu-vAdaLAM vagaranA kAnuI-kArtika pUrNimAnI trine caMdraprakAza nayatta-nakSatro tArAgaNa-tArAonA samUha bhASA -jema vAdaLAM rahita nila AkAzamAM kArtika pUrNimAnA yAgavALA ane nakSatra tathA tArAnA samUhI viTAyelA caMdramA zekhe che, tema sAdhuonA samudAyamAM rahelA AcAya. mahArAja zAle che. 15. mahAgArA AyariyA mahesI. 201 samAhi-joge suya - sIla - buddhie / sampAviu - kAme aNuttarAI, ArAhae tosai dhamma - kAmI // 16 // Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharAvaikAlika sUtra sAthe" 201 (saM0 0) mahAvarA AvAAM maLa, samAdhiyogazrutazIla buddhibhiH / samprApnukAmo'nuttarANi, ArAvayeoSayeddharmakAmI // 16 // sa'pAvikAmAkSanI prAptinI mahAgarA-mahAna khANuM ! mahesI mAlanI moTI mA dAkhanArA rAkhanAro tAsae sApa kare aNuttarA'-sarvotkRSTa dhammAmI-dharmanI IcchA karanAra bhAvArtha -jJAnAdi bhAvaratnAnI khANa samAna ane samAdhi, vega, zruta, zIla tathA buddhi dvArA mokSa pAmavAnA abhilASI, evA AcAryazrInI pAsethI sarvotkRSTa pAnAdinI prApti mATe ziSyAe vinaya karavA dvArA ArAdhanA karavAM. eka vAra vinaya karavA ema nahiM, paNa kanI nirAthe vAravAra vinaya karavA dvArA AcAya ne prasanna karavA. 16. succANa mahAtri - subhAsiyAI. sussUsae Aya: alpamaso / ArAhaItANa guNe aNege, se pAvarU siddhimanuttara / tti vRmi aa 11 (saM0 40) jhulA medhAvI sumAtiAni, zuzrUSayedAcAryAnapramattaH | ArAdhya guNAnanekAn sa prApnoti siddhimanutarAm / iti bravImi // 17 // Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - --- - - - - - - 9. vinayasamAdhi nAmakrama adhyayanama ki uddeza: 273 subhAsiyA-suMdara vacanone | apamatto-pramAdarahita musUsae-seve | ArAhadattANa-ArAdhIne bhAvArtha-gurunI ArAdhanAnA phaLane kahevAvALAM suMdara vacanene sAMbhaLIne buddhimAna sAdhuoe niraMtara AcArya zrInI apramattapaNe sevA karavI. ema pUvokta rIte gurunI zuzraSA karanAro sAdhu aneka jJAnAdi guNone ArAdhI anukrame mokSane pAme che, ema huM tamane kahuM chuM. 17. Iti vinayasamAdhi nAmakama navamA adhyAyanane pahelo udezo. 9. vinayasamAdhi nAmakam adhyayanama dvitIya uddeza mUlAu khandhappabhavo dumassa, khandhAu pacchA samuventi sAhA / sAhappasAhA viruhanti pattA, ___ tao se puppha ca phalaM raso ya // 1 // 'saM0 chA0) mUlAt skandhaprabhavo drumasya, skandhAtpazcAtsamupayAnti shaakhaaH| zAkhAbhyaH prazAkhA virohanti patrANi, tatastasya puSpaM ca phalaM rasazca // 1 // mUlA-mULathI. samuti -samyapha utpanna thAya che baMdha-cakanI viruhantivize utpanna thAya che 5 -utpatti Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtra sAthe bhAvArtha-mULa thakI vRkSane skaMdha pedA thAya che ane skaMdhathI pachI zAkhA pedA thAya che, zAkhAthI nI DALIo pedA thAya che ane nAnI DALIothI pAMdaDAo pedA thAya che, temaja pAna pachI phUla ane phaLamAM anukrame rasa pedA thAya che. 1. evaM dhammasta viNao, mUlaM parano se mukkho| jeNa kitti suaMsigdhaM, mIsesaM cAbhigacchai // 2 // (saM0 chA0) evaM dharmasya vinayo, mUlaM paramastasya mokssH| yena kIrti zrutaM zlAghya, niHzeSaM cAdhigacchatti // 2 // sighU-vakhANavA lAyaka abhiga7i-pAme che nise saM-samasta bhAvArtha_e rIte dharma rUpI kalpavRkSanuM mULa vinaya che ane mekSaprApti thavI te rU5 phaLane uttama rasa jaNa, temaja kaMdha, zAkhAdi, delekamAM gamana ane sukulamAM utpatti Adi jANavuM. ItyAdi phaLane mATe vinaya karavAnI sarvane pUrNa jarUra che. te vinayathI sAdhuo kIrti, zrutajJAna ane prazaMsAlAyaka sarva vastuone pAme che. 2. je ya caNDe mie thaDe, duvvAI niyaDI sddhe| bujjhaI se avigIyappA, kaTuM soyagayaM jahA // 3 // () thaieo purato, dunitimAna kA uhyate'sAvavinItAtmA, kASThaM srotogataM yathA // 3 // Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ha, vinayasamAdhi nAmaka adhyayanama dhi. udeza: 27 caDe-krodhI yujhataNAI jAya mie-ajANa aviNuyappA-avinItAtmA thadhe stabdha, ahaMkArI keTaTha-lAkaDuM niyaDI-kapaTI soyagarya-pravAhagata saheTha bhAvArthatIva rejavALe, hita kahevAthI paNa pheSa karavAvALa, jAti Adi madavALe, apriya belanAre, kapaTI, zaTha, saMyamayegamAM anAdara-zithilatA karanAre, ItyAdi dethI je sAdhu guru Adine vinaya karato nathI, te avinItAtmA, jema nadI AdinA pravAhamAM paDeluM kASTha taNAya che, tema saMsArapravAhamAM taNAya che. arthAt avinIta cAra gatimAM roLAya che. 3. viNayaM pi jo uvAeNaM, coIo kuppaI nro| divvaM so sirimijanti. daMDeNa paDisehae // 4 // ( cha0i) vinaya kAna, rohitaH kuri narA divyAmasau zriyamAgacchantI, daNDena prtissedhyti||4|| viNayaMpi vinayanA divaM-divya uvANuM-upAyathI Ijati-AvatI evI ceIo-prerele daNa-lAkaDIthI kupaI-kova kare | paDileha-pAchI vALe | bhAvArtha vinayane mATe ekAte madhura vacanathI gurue preraNA karyA chatAM je ziSya kopAyamAna thAya che, te ziSya pitAnI pAse AvatI divya lakSamIne lAkaDI vaDe niSedha kare divya Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 276 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe che-pAchI vALe che. tAtparya e che ke vinaya e saMpadAnuM mULa che, mATe avazya tenuM sevana karavuM. 4. taheva avaNIappA, uvavajjhA hayA gyaa| dIsanti duhamehantA, Abhioga-muvaTiyA // 5 // (uM. A0) tathaivAvinItAbhanA, pravAhita yA pagArA dRzyante duHkhamedhayantaH, AbhiyogyamupasthitAH / / bhAvArtha-rAjA, senApati, pradhAna AdinA vinaya vagaranA hAthI, ghaDA vagere teo phleza rUpa duHkhane anubhavatA bhAra mAtra upADavAvALA thAya che. pa. taheva suviNIappA, uvavajjhA hayA gyaa| dIsanti suhamehantA, iDDi pattA mahAyasA // 6 // (saM0 chA0) tathaiva suvinItAtmAnaH, aupavAhyA hayA gjaaH| dRzyante mukhamedhamAnAH, RddhiM prAptA mhaayshsH||6|| uvavajJA-rAjA Adi lokana | ehantA-bhogavatA evA hayA-gheDA iDhiM-Rddhine gayA-hAthIo pattA-pAmelA dIti-dekhAya che mahAsA-meTI kItivALA suha-sukhane bhAvArtha-temaja vinayavAna rAjA AdinA hAthI, ghoDA vagere sukhane anubhavatA niraMtara rahe che tathA sArA AbhUSaNe, rahevAnuM makAna ane uttama bArAkane pAmIne pitAnA sadu Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9, vinayasamAdhi nAmakama adhyayanama kiudeza: 277 guNae karIne prakhyAti pAme che. je tiryae paNa vinayaguNathI tiryacapaNAmAM sukha anubhave che, te manuSyo vinayathI sukha pAme temAM zuM kahevuM ? mATe vinaya kare. 6. taheba aviNIappA, logaMsi nr-naario| dIsanti duhamehantA, chAyA vigalindiyA // 7 // (kaMDa che) tavaivAvinItAtmAno, je nAnA dRzyante duHkhamedhamAnAH, chatA vistrikriyA chAyA-cAbukanA mArathI ghavAyelA zarIravALA bhAvArtha-tiyAnI mAphaka avinIta nara-nArIo, A lekamAM nAnA prakAranA duHkhane bhegavatAM tathA cAbUka vagerenA prahArathI ghaNa-ghA paDela zarIravALA, temaja parastrIgAmI Adi dethI nAka vagere indriye jemanI kapAelI che evA dekhavAmAM Ave che. 7. sAdu-sa-rikUNA: saradama-zoSiA kaluNA viyanna-chandA, khumpivaasaa-prigyaa| () patriI, vagevAnaiyA ___ karuNAvyApanacchandasaH, kssutpipaasaaprigtaaH||8|| parijuNe-durbaLa thayelA vacanothI kaluNA-thA upajAve evA khupivAsaparigayA-bhUkhavivanachandA-parAdhIna rahelA | tarasathI pIDAyelA asabhavayaNe hiM-asabhya Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ se zrI dazavaikAlika sUtra sAthe bhAvAtha avinIta nara-nArIe daMDa, zastra, mahA kaThora vacanAthI dula thaelA, tethI ja karUNApAtra, dIna, parAdhIna ane bhUkha-tarasathI pIDita banI vividha duHkhA anubhave che. ema avinayathI A bhavamAM du:kha bhAgave che, temaja parabhavamAM paNa mahAM duHkha pAme che. 8. taheba suviNIappA, logaMsi nara-nArio / dIsanti suha mehatA, iDDi pattA mahAyasA // 9 // (saM.chA.) tathaiva muvinItAtmAno, jomikSaranAryaH / dRzyante sukhamedhamAnAH, RddhiM prAptA mahAyazasaH // 9 // bhASA -tiya "canI mAphaka vinIta nara-nArIo, A lAkamAM vividha jAtanA sukhAne bhAgavatArA ane Rddhisa'pannA tathA moTA yazavALA dekhAya che, vinaya karanArane A lekamAM guru AdinI ArAdhanA thAya che ane tethI paraleAka pazu saphaLa thAya che. 9. taheva aviNIappA, devA jakkhA ya gujjhagA / TrIsanti duHznnA, anikoza-durgAnA 20 (saM0 0) thaivAvinIta mAno, tevA yajJAtha sudhdhA | dRzyante duHkhamedhamAnAH, AbhiyogyanupasthitAH || 10|| visphA-pAmelA gurugA-bhavanapati Abhiga -dAsapaNAne bhAvA temaja janmAntaramAM vinaya nahi karanArane Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9. vinayasamAdhi nAmam adhyayanam dvi uddeza: 279 vaimAnika, jyAtiSI, vyaMtara ke bhavanapatinA devA, khIjA devAnI AjJAmAM rahenAra cAkara devapaNe duHkha bhogavanArA thAya che, ema zAstra rUpI bhAvanayanathI dekhAya che. 10. taheva suviNIappA, devA jaktrA a gujjhagA / TrInti sumeTTuntA, rUDhuiM pattA nahAyanA 5??!! (saM. AA0) saMcaiva muvinItAtmAno, revA yakSAya guhA | dRzyante sukhamedhamAnA, RddhiM prAptA mahAyazasaH | 11 | bhAvA temaja bhavAntaramAM vinaya karanArA ane nirU ticAra dharmAMnA pAlaka, vaimAnika, jyAtiSI, vyaMtara ane avanapati de, indripA AdinI viziSTa divya Rddhine pAmelA, mahA yazasvI banelA zrI arihaMta kalyANaka AdimAM mukha mahAna dane bhAgavatA dekhAya che. 11. ne Ayariya-33UAcALa, mughUsAcAMdarA / tesi sikkhA pavanti, jalasittA iva pAyavA | 12 | (s0 0) 2 bAvaLathAyayo, jIvAvavA } te zikSAH pravarddhante, jalasikA iva pAdapAH / 123 vaDaDhantika che jalasittA-jalathI sicAyelA pAsavA bhAvAtha -e ziSyA AcAryanI tathA upAdhyAyanI sevA karavAmAM ane AjJAmAM rahenArA hAya che, teone jema pANI Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 280 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe si'cavAthI vRkSa vRddhine pAme che, tema grahaNuzikSA tathA AsevanazikSA vRddhi pAme che. 12. appaNaTTA paraTTA vA, sippA neuNiyANi ya / gihiNo uvabhogaTThA, iha logassa kAraNA // 13 // jeNa bandhaM vahaM ghoraM pariAvaM ca dAruNaM / sikkhamANA niyacchanti, juttA te laliindiA // 14 // te'vi taM guruM prayanti, tassa sippasa kAraNA / sakkArenti nama'santi, tuTTA nidesa vattiNo // 15 // kiM puNa je suaggAhI, aNanta - hiyakAmae / AyariyA jaM vae bhikkhU, tamhA taM nAIvattae / 16 / (saM0 chA0 ) AtmArtha parArtha vA, zilpAni naipuNyAni ca / gRhiNa upabhogArthaM, ihalokasya kAraNam // 13 // yena bandhaM vadhaM ghoraM paritApaM ca dAruNam / zikSamANA niyacchanti yuktAste lalitendriyAH // 14 // te'pi taM guruM pUjayanti tasya zilpasya kAraNAt / satkArayanti namasyanti, tuSTA nirdezavarttinaH // 15 // kiM punaryaH zrutagrAhI, ananta hitakAmukaH / AcAryA yadvadanti bhikSuH, tasmAttamnAtivarttata // 16 // Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9. vinayasamAdhi nAmakama adhyayanama dhio uddeza: 281 apaNaThA-potAnA mATe che laliinDiyA-garbhazrImata paraThA-pane mATe nidesavattiNe-AjJAmAM rahenAra sipA-zilpakaLI suyagsAhi-mutajJAnagrAhI uNiyANi-DahApaNa asaMtahiyakAma-mokSakAmI gihiNe-gRhastha nAivattae ullaMghana na kare ubhagaTha-upabhogane mATe | bhAvArtha-je gRhasthIo, A lekanA arthe ane annapAnAdinA upabhegane mATe pitAne arthe, agara para je putrAdi tene arthe, zilpa, luhAra, kuMbhAra AdinA kAryo tathA citrAmaNa vagere kaLAo pitAnA kalAcArya guru pAsethI zIkhatAM rAjakumAra jevAo paNa ghara vadhabaMdhanane tathA dAraNa paritApane kalAcArya taraphathI pAme che, chatAM paNa te zilpakaLA vagere zokhavAne mATe te kalAcArya gurune pUje che, satkAra kare che, namaskAra kare che ane tuSTamAna thaIne temanI AjJAmAM paNa vata che. te pachI je sAdhuo parama puruSapraNita kRtajJAna bhaNavAnI abhilASAvALA tathA mokSanI kAmanAvALA teoe te AcArya mahArAjanI sevA avazya karavI ja joIe. A ja kAraNathI je vacana AcArya mahArAja kahe, te vacana sAdhuoe bIlakula ullaMghavuM na ja joIe. 13-14-15-16. nI sejjaM gaIM ThANaM, nIyaM ca AsagANi y| nIyaM ca pAe vandijA, nIyaM kunjA ya aNjli|17| (saM0 chA0) nIcAM zayyAM gatiM sthAnaM, nIcAni cAsanAni ca / nIcaM ca pAdau vandeta, nIcaM kuryAcAJjalim // 17 // Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 282 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe aMjali-hAtha joDIne bhAvArtha-sAdhuoe gurunA saMthArAthI pitAne saMthAra nIce kara tathA AcAryanI pAchaLa cAlavuM. AcAryanA sthAnathI pitAnuM sthAna nIcuM rAkhavuM ane pATa vagere Asane AcAryanA AsanathI nIcAM rAkhavAM. pitAnuM mastaka nIcu namAvIne AcArya mahArAjanA pagamAM namaskAra kare ane kaI paNa kAryaprasaMge kAyAne nIcI namAvIne hAtha joDavA. 17. saMghaTTaittA kAeNaM, tahA ubahiNAmavi / khameha avarAhaM me, vaija na puNu tti a||18|| (haM A0) caMpA #Ana, toSinA vA kSamasvaparAdhaM me, vadeJca na punariti // 18 // saMghaittAsparza karIne ! avaroha-aparAdhane -uvahiNAmavi-upadhine paNa eja-kahe khameha-khama bhAvArtha-ajANapaNe be AcArya mahArAjane avinaya thaye heya, to ziSya AcArya mahArAjanI AgaLa jaIne pitAne hAthe agara mastake gurunA pagane sparzIne, agara keI kAraNe tathA prakAranA pradezamAM je beThA hoya ke sparza na thaI zake, te temanI upAdhi upara hAtha sthApana karIne ema kahevuM ke he guru ! amArA karelA aparAdhane Apa kSamA ka! A aparAdha "madabhAgI e havethI kaI vakhata nahi karuM. 18. Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kavinayasamAdhi nAmakam adhyayanam dvi uddezaH 283 duggao vA paoeNaM, coio vahai rahaM / evaM dubuddhi kiccANaM, vutto vutto pakumbaI // 19 // (saM0 chA0) durgA riya pratodena, codito vahati ratham / evaM durbuddhiH kRtyAnAM, ukta uktHprkroti||19|| dugaogaLIo baLada vRttavRtto-vAraMvAra kahevAthI paoeNuM-paNAthI | pazvakare che vahaI-vahana kare che bhAvArtha-jema gaLIo baLada paraNAthI preryo kta rathane vahana kare che, tema dubuddhi ziSya vAraMvAra preraNA kace chate AyAyanu Aya 42 cha. 16. Alavante lavante vA, na nisijAi eddissunne| muttUNaM AsaNaM dhoro, sussAe paDissuNe // kAlaM chandovayAraM ca, paDilahitANa he uhiM / teNaM teNaM uvAeNaM, taM taM saMpaDivAyae // 20 // (saM0 chA0) Alapana lapana vA, na niSadyAyAM pratizRNuyAt / muktvA cAsanaM dhIraH, zuzrUSayA pratizRNuyAt / / kAlaM chandopacAraM ca, pratyupekSya ca hetubhiH / - tena tenopAyena, tatasaMpratipAdyet // 20 // AlavaMte-eka vAra kaze te nizi - -: upara - lavaMte vAraMvAra kaltha chate parimuNa-utara Apavo Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 284 suNa" "mUkIne cha dAvayAra-gurunI IcchAne zrI vaikAlika sUtra sAthe sa"paDivAyaesapAna kare vAra vAra ApavA, bhAvAtha - AcArya ziSyane eka vAra ke elAvyA chatAM ziSye Asana upara beThAM uttara na paNa pAtAnuM' Asana mUkIne najIka AvI hAtha joDIne uttara ApavA." ziSyae gurubhaktine mATe avasara, gurunI IcchA, sevA karavAnA bheda tathA deza vagerene hetupUrvaka jANI, te upAyAthI te te vastuo sa pAdana karI ApavI.20. . vivatI aviNIyasta, sampattI viNiyassa a / jasseyaM duhao nAyaM, sikkhaM se abhigacchaI // 29 // (saM. chA0) vipattivinItattva, sastrAvivinIta5 2 / yasyaitadubhayato jJAtaM, zikSAmasAvadhigacchati // 21 // | abhigacchai-pAme che vizvattI--vinAza bhAvAtha avinIta ziSyane jJAnAdi guNanA vinAza thAya che ane vinIta ziSyane jJAnAdi guNAnI prApti thAya che. jemaNe A banne bheda jANyA che, te puruSa grahaNa AsevanA rUpa zikSAne pAme che, kAraNa ke-bhAvathI upAdeya vastunu jJAna tene thayuM che. 21. ne Avi zabde ma-rUDhiArave, pisuNe nare sAhasa- hINapesaNe / Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -- - ha, vinayasamAdhi nAmakama adhyayanama kio udezaH 285adittr-dhmme viNae akovie, ___ asaMvibhAgI na hu tassa mukkho // 22 // ( ) iva ddhiauravati, pizuno naraH sAhasiko hInapreSaNaH / - adRSTadharmA vinaye'kovidaH, . garimA naiva taraja mokSa. 22iTigAra-RhigArava | mAnanAro pimuNe-cADI karanAro | adiThadhamma-mRtadhamadine nahi. sAhasa-akRtya karavAmAM tatpara | pAmele akevie nahi jANanAra | asaMvibhAgI-bIjAne bhAga haNa pesaNa-garunI AjJA nahi nahi ApanAra bhAvArtha- je manuSya cAritra lIdhA pachI paNa krodhI, raddhigAravavALe, bIjAnI pAchaLa avarNavAda belanAre, akRtya karavAmAM tatpara, gurunI AjJA nahi mAnanAra, zrata Adi dharmane nahi pAmele, vinayane nahiM jANanAra ane asaMvibhAgI eTale pitAnI meLavela vastumAMthI bIjA sAdhuone nimaMtraNa nahi karanAra, ATalA prakAranA kilaSTa adhyavasAyavALA amane kaI vakhata mokSa maLatuM nathI. rara. nidesavattI puNa je gurUNaM, suyattha-dhammA viNayammi koviyaa| Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = = 286 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe taritu te ohamiga duruttaraM, ___ kharinu kumnaM gar3hamuttamaM gy||tti bemi||23|| (aaN cha ) nizAnaH punarca guer, zrutArthadharmA vinaye kovidaaH| tItvA te oghamenaM duruttAraM, kSayityA karma gatimuttamAM gtaaH| , tirImirarA nidesavattI-AjJAmAM rahenAra koviyA-nipuNa suyaWdhammA-gItArtha thayelA huM-saMsArasamudrane bhAvArtha-je ziSya niraMtara gurunI AjJAmAM vate che, gItArtha thaelA che ane vinaya karavAmAM nipuNa che, te ziSya A duHkhe tarI zakAya evA saMsArasamudrane tarInesamagra karmane khapAvIne uttama gati je siddhigati tene prApta kare che. 23. Iti vinayasamAdhi nAmakama navamA adhyayanane bIjo uddeze. Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. vinayasamAdhi nAmakama adhyayanama tR0 uddeza: 287 9. vinayasamAdhi nAmakam adhyayanama tRtIyaH udezaH AyariyaM aggi-mivAhiaggI, sussUsamANo paDijAgarijA / AloIyaM iMgiameva naccA, jo chandamArAhayai sa pujjo // 1 // (0 ) gAvAnamiyAditAna, | gupanA: kavinAyatA AlokitamiGgitameva jJAtvA, yazchandamArAdhayati sa pUjyaH // 1 // musyumANa-sevA karato iMgiyaM-igita (bahAranA paDijAgarejjA-jAgRta rahe AkAramAM thayela pheraphAra) A iyaM-najara inda-AcAryanI IcachAnI mAphaka bhAvArtha-jema agnihotrIe brAhmaNa agninI zuzraSA karate sAvadhAna rahe che, tema zivyAe AcArya ke jemanI nizrAmAM rahIne vihAra karatA hoya te paryAyayeSTha temanAM te te kAryo karIne sevA karavI, arthAt AcArya AdinuM Alekita eTale jovuM. jema keteo TADha paDate chate vastra sAme najara kare, tyAre samajavuM ke-kAmaLI Adine upaga jaNAya che to te tarata ApavI. evI ja rIte iMgita AkArane jANIne je AcAryane abhiprAyane anusAra vartana kare, te ziSya pUjya thAya che ane kalyANane pAme che. 1. Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 288 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe AyAramaTA viNayaM pauMje, sussUsamANo parigijjha vakaM / jahovai8 abhikakhamANo, gurUM tu nAsAyayaI sa pujjo // 2 // (haM ) AvAya pina kapurajo, cathI mimiphAna, . __guruM tu nAzAtayati sa pUjyaH // 2 // AyAramaTha-AcArane arthe | abhinaMkhamANe-chato evo parigijha grahaNa kare nAsAya I-AzAtanA na kare jahevaITha-jema kahyuM hoya tema bhAvArtha-ziSya jJAnAdi AcArane mATe vinaya kare che, tema teNe AcArya mahArAjanI zI AjJA che, tema sAMbhaLavAnI IcchA rAkhatAM, gurue keI kArya karavA mATe AjJA Ape che, te gurunA vacanane aMgIkAra karIne jema gurue kahyuM hoya tema zraddhApUrvaka karavAnI IcchA rAkhatAM. vinaya kare, paNa gurue kahyuM hoya tenAthI anyathA karIne. gurunI AzAtanA na kare. te ziSya pUjya bane che. 2. rAyaNiesu viNayaM pauMje, DaharA vi ya je priyaay-jettraa| Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9. vinayasamAdhi nAmam adhyayanam 80 uddeza 189 niyataNe vaTTaI saccavAra, ovAyavaM vakkakare sa pujo // 3 // (saM040) rAtninepu vinayaM pratyutkra DaharA api ca ye paryAyajyeSThAH / nIcatve varttate satyavAdI, 19 avapAtavAn vAkyakaraH sa pUjyaH ||3|| pariyAyaje!!-paryAyathI meTA niyattaNe-adhika guNIne namate eve! vAi che bhAvAtha -je sAdhu ratnAdhikAne yathAyogya vinaya kare che tathA uMmaramAM nAnA hoya paNa zrutajJAnathI ke dIkSAparyAyathI jyeSTha hoya temanA paNa vinaya sAcave che, petAthI adhika guNuvAna pratye namrabhAvathI vartana kareche, te satyavAdI, AcAryane vaMdana karanAra athavA AcAya nI najIka rahenAra ane temanA vacana mujaba cAlanArA pUjya bane che. 3. annAyauMchaM caraI visuddhaM, sacavAi--satyavAdI evAyava'vadanA karanArI vare AnA mAnanArA alaDuyaM no paridevaejA, javaNaTTyA samuyANaM ca niccaM / labhdhuM na vikatthai sa pujjo // 4 // Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gharathI 280 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe (saM0 chA0) AjJAtomchaM carati vizuddha, yApanArtha samudAnaM ca nityam / alabdhvA na paridevayet, labdhvA na vikatyate sa pUjyaH // 4 // anAyaucha-paricaya vagaranA | alakuyaM-na maLe parivaejajA-niMdA kare javaNayA-nirvAha mATe | vikaWvaI-kahe samuyANuM-cogya AhAra bhAvArtha-niraMtara paricaya vinAnA gharethI ucita bhikSAmAM maLela nirdoSa AhAra, saMyamabhArane vahana karanAra sAdhu zarI. rana nirvAhane mATe bhakSaNa kare ! pUrvakathita AhAra je na maLe te kheda na kare ! ane je lAyaka AhAra maLe te denAranI ke dezanI prazaMsA na kare, te sAdhu pUjya bane che. 4. saMthAra-sejjAsaNa-bhattapANe, . appicchayA ailAbhe vi sante / jo evamappANabhitosaejA, ___ saMtosa-pAhanna-rae sa pujjo // 5 // (saM0 chA0) saMstArakazayyAsanabhaktapAnAni, ___ alpecchatA'tilAbhe'pi sati / ya evamAtmAnamabhitoSayati, santoSaprAdhAnyarataH sa pUjyaH // 5 // Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9. vinayasamAdhi nAmakama adhyayanama 40 uddeza: rala apicchayA-thoDI IcchA | rAkhe evo ailAbe-ati lAbha | saMsapAhanarae saMtoSa abhisaenjA-satapa | rAkhavAmAM mukhya evA bhAvArtha-je sAdhu saMthAre, zavyA, Asana, AhAra ane pAnAdi ghaNuM maLatuM hoya te paNa mUcha na rAkhe ane saMtevane ja pradhAna rAkhIne jevAtevA saMthArAdithI paNa pitAne nirvAha kare, te sAdhu pUjya kahevAya che. pa. sakA saheDaM AsAi kaMTayA, aomayA ucchahayA nareNaM / aNAsae jo u. saheja kaMTae, vaimae kaNNasare sa pujo // 6 // ( chA0) rAya moDuM, mArA iTa , momAyA utA nA . anAzayA yastu saheta kaNTakAna, vacomayAn karNasarAn sa pUjya: // 6 // sarakA-zakya uchahayA-utsAhathI saheu sahavAne aNusae-IcchArahitapaNe AsAI- AzAthI saheja-sahe kaMTayA-kAMTA vaimae-kaThora vacana aemayA-leTAnA | kaSNusare-kAnamAM pesatAM evAM | bhAvArtha -dhana meLavavAne utsAhavALA manuSya dhananI AzAe leDhAnA kAMTAone sahe che, paNa teo vacana rUpI. Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 292 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe kAMTAone sahI zaktA nathI. AtmasukhanA abhilASI je sAdhuo keI paNa jAtanI IcchA rAkhyA vagara kAnamAM pisatAM kaThina vacana rUpI kAMTAone sahe che, te pUjya bane che.. muhutta-dukkhA u havanti kaMTayA, aomayA te vi tao su-uddharA / vAyAduruttANi duruddharANi, verANubandhINi mahanbhayANi // 7 // (uM. cha ) muhUrtaNAtu mavati TA, gayoyAtela tatA dvArA vAcAduruktAni duruddharANi, vairAnubandhIni mahAbhayAni // 7 // muhuradukhA-muhUrta dukha evA karanArA verANubadhINi-verane upajAvasuuddharA-sue kADhI zakAya evA nArA vAyAdurANi-kaThora vacane mahAbhayANi moTA bhayane pedA duraddhacaNi-du:khe kADhI zakAya | karanAra bhAvArtha-A laDhanA kAMTAo eka muhUrta mAtra duHkha ApanArA che. temaja tene uddhAra paNa zarIramAMthI sukhe karI zakAya che tathA tevAM durvacanethI vairAnubadhI vara tathA kugatimAM pADavA rUpa mahA bhaya utpanna thAya che. 7. samAvayantA vayaNAbhighAyA, kaNaMgayA dummaNiyaM jaNanti / Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - % 3D - - - ha, vinayasamAdhi nAmakama adhyayanama tuve uddeza: 293 dhammo ti kiccA paramaggasUre, jiindie jo sahaI sa pujo // 8 // (saM0 chA0) samApatanto vacanAbhighAtAH, karNa gatA daurmanasyaM janayanti / dharma iti kRtvA paramAnazUro, jitendriyo yaH sahate sa pUjyaH // 8 // samAvayanta-sAmA AvatA | dummaNiyaM-mananA duSTa vikArane vayaNabhivAyA-vacanarUpI prahAra dhammatti-dharma, e hetutha karNayA-kAne AvyA evA ! kicchA-jANIne jaNanti-pedA kare che ke paramasUra-mahA zuravIra bhAvArtha-sanmukha AvatA kaThera vacana rUpI prahAra kAnamAM prApta thavAthI manamAM duSTa bhAvane pedA kare che. je mahA zuravIra ane jitendriya sAdhu A kaThora vacana rUpa prahArane dharma jANIne samabhAve sahana kare che, te pUjya che. 8. avaNNavAyaM ca parammuhassa, paJcakkhao paDiNIyaM ca bhAsaM / ohAriNiM appiyakAriNiM ca, bhAsaM na bhAseja sayA sa pujjo // 9 // * (saM0 chA0) avarNavAdaM ca parAGmukhasya, pratyakSatazca pratyanIkAM ca bhASAm / Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 294 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe navajAmibiyaoff , , ___bhASAM na bhASeta sadA sa pUjyaH // 9 // avaNaNavAye-avarNavAda hAriNuiM-nizcaya rUpa para--hassa-pAchaLa apiyakArirNi-aprItikArI paDiNIya-duHkhada bhAvArtha-pAchaLa niMdA rUpa, rUbarUmAM "tuM era che" ItyAdi apakAra karanArI bhASA tathA "tuM kharAba ja che, evI "jakAravALI ane sAMbhaLanArane apriya karanArI. bhASA je haMmezAM na bele, te sAdhu pUjya bane che. 9. alolue akkuhae amAI, apisuNe yAvi adiinnvittii| no bhAvae no viya bhAviyappA, akouhalle ya sayA ya pujjo // 10 // (haM jA0) goNuDamApI, apishunshcaapydiinvRttiH| no bhAvayetro'pi ca, bhAvitAtmA, akautukazca sadA sa pUjyaH // 10 // alAlue-lAlacu nahi evA | adivittI-dInapaNuM nahi ahae-jAdu nahi karanAra karanAra amAIniSkapaTI bhAviyapA-pitAne vakhANanAra apisuNe-cADI nahi karanAra | akAuhale-kutuhala vinAnA Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9. vinayasamAdhi nAmami adhyayanama 00 uddeza: ra9 bhAvArtha-vaLI je sAdhu AhArAdimAM lupI na hoya, indrajAlAdi na karanAra, kuTilatA rahita, cADI nahi karanAra, dInapaNA rahita, bIjAnA azubha bhAvamAM pote nimitta na bane athavA pote bIjA pratye azubha vicAra na kare ! pite pitAnA guNenuM varNana nahi karanAra, bIjAnI pAse pitAnA guNenuM varNana nahi karAvanAra ane niraMtara nATakAdi kautuka jevAnI IcchA rahita hoya, te pUjya bane che. 10. guNehiM sAhU aguNehiM'sAhU, ___ geNhAhi sAhu-guNa muMca'sAhU / viyANiyA appaga-mappaeNaM, jo rAgadosehiM samo sa pujo // 11 // (saM0 chA0) guNaizca sAdhuraguNaisAdhuH, gRhANa sAdhuguNAn muzcAsAdhuguNAn / vijJApatyAtmAnapAnanA, yo rAgadveSayoH samaH sa pUjyaH // 11 // guNe hiM-guNe vaDe apagaM-AtmAne aguNahiM - vaDe apaeNa-AtmAthI asAda-asAdhu rAgadohi-rAga-dveSane viSe gehAhigrahaNa kare sama-samapariNAmavALo muMca-choDI de puje-pUjya viyANiyA-vividha prakAre jaNAve bhAvArthapUrvakathita vinayAdi guNavALA sAdhue kahe Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 296 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe vAya che ane te guNa vinAnA sAdhuo kahevAtA nathI. je Ama che, te (he ziSya !) sAdhunA guNone grahaNa kara ane asAdhunA dene tyAga kara ! je sAdhu AvI rIte pite pitAnA AtmAne samajAve che tathA rAgadveSanA samaye samapariNAmavALe rahe che, te sAdhu pUjya che. 11. taheva DaharaM va mahallagaM vA, thI pui vapha jinheM vA no hIlae no'vi ya khisaejjA, thaMbhaM ca kohaM ca cae sa pujjo // 12 // (saMha jha0) ravaivarada vAparNa vA, vidaM puSai anita kRfit | na hIlayati nApi ca khisayati, stambhaM ca krodhaM ca tyajati sa puujyH||12|| taheva-temaja hIlae-eka vAra niMda Dahara nAnAne khrisaojA-ghaNI vAra niMda mahalagaM-moTAne thaMbhaM-mAnane pavaIyaM-pravatine kehaM-krodhane gihiM-gRhasthIne cae-tyAga kare bhAvArtha-vaLI je sAdhu nAnA sAdhu ke moTA sAdhunI, strInI ke puruSanI ane pravajita ke gRhasthInI hilanA na kare ke vAraMvAra khIsanA kare tathA hilanAnA ane. khIsanAnA nimittabhUta mAna ane krodhane tyAga kare, te pUjAya che. 12. Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9, vinayasamAdhi nAmakama adhyayanama 20 uddeza: 297 je mANiyA sayayaM mANayanti, utteNa kannaM va nivesayanti / te mANae mANarihe tavassI, jiindie saccarae sa pujjo // 13 // ( jA.) je mAnitAra satata mAnani, yatyena kanyAmiva nivezayanti / tAn mAnayati mAnArhAna tapasvI, jitendriyaH satyarataH sa pUjyaH // 13 // mANiyA-mAnItA | mANae-mAna Ape che sayayaM-niraMtara mANarihemAna ApavAne yogya mANayaMti-mAna Ape che tavassI-tapasvI jaNacatnathI , jiindie-jitendriya kanaiva-kanyAnI mAphaka | sarcaesatyamAM rakta nivesayaMti-sthApana kare che | bhAvArtha-je ziSya gurune AvatA dekhI UbhA thaIne sanmukha javA Adi dvArA niraMtara gurune satkAra kare che, je guruo pitAnA ziSyone zratanA upadezamAM preraNA Adi karavA dvArA AgaLa vadhAre che temaja jema mAtA-pitA kanyAne yatnapUrvaka eTI karI lAyaka bhartAranI sAthe meLavI Ape che, tema je AcArya paNa ziSyone vinIta, guNavAna ane yogya banAvI AcAryapade sthApana kare che, tevA mAnane lAyaka Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra zrI dazavaikAlika sUtra sAthe ane pUjavAlAyaka guruzrIne tapasvI, jitendriya ane satyaparAyaNa ziSya mAna ApavuM joIe. te rIte mAna ApanAra ziSya pUjya che. 13. tesiM guruNaM guNasAyarANaM, - sojALa medAvI gumaNiyAruM care muNI paMca-rae tiyutto, DAyA-rA, tapuno (saM. chA) te muha kuLanA rAjA, kRtrA medhAvI gumAvatA nA. carati muniH paJcaratastriguptaH, rApAyApatiH jUtha: 4'' guNasAyarANuM-guNenA dariyA ! subhAsiyA-subhASitone sANa-sAMbhaLIne paMcarae-paMcamahAvratamAM rakta mehAvI-buddhimAna , caukasAyAvagae-cAra kaSAyothI. care Adare, pALe rahita bhAvArtha-pAMca mahAvrata ane traNa gupti sahita tathA cAra kaSAya rahita buddhamAna ziSya, guNenA dariyA evA guru pAsethI pUrvokta zubha upadeza sAMbhaLIne te pramANe AcaravuM joIe.. Ama te ziSya pUjya che. 14. gurumiha sayayaM paDiyariya muNI, nigama-niko milama-3 Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guru-gurune vinayasamAdhi nAmakama adhyayanama 00 uddeza: ralsa dhuNiya rayamalaM purekaDaM, bhAsura-maulaM gaI vai |tti bemi // 15 // (0) amida virya muni, jinamatanipuNo'bhigamakuzalaH / vidhUya rajomalaM purAkRtaM, bhAsvarAmatulAM gatiM vrajati // iti bravImi // 15 // sAdhunI vaiyAvaccamAM kuzaLa. bahu-ahI rayamalaM-karma rUpI rajamala pahiyariyasevIne purekarDa-pahelA kareluM jiNamayanirUNe-jinAgamamAM bhAsura-dedIpyamAna kuzaLa evA aulaM-atula yuNiya-khapAvIne gai-gatine abhigamakasale-paNA | vaI jAya che : bhAvArtha-zrI jinezvara bhagavAnanA kahela dharmamAM nipuNa ane prAmAtarathI Avela abhyAgata muni AdinI vaiyAvacca. karavAmAM kuzala sAdhu, ahIM niraMtara AcAryAdinI sevA karIne ane pUrvopArjita ATha prakAranA kamane khapAvIne jJAnathI, tejomaya anupama evI uttama siddhigatimAM jAya che. 15. Iti vinayasamAdhi nAmakama navamA adhyayanane trIjo udeze. Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 300 zrI dazakAlika sUtra sAthe 9. vinayasamAdhi nAmakam adhyayanama yatutha: udezaH / suyaM me AusaM ! teNaM bhagavayA evamakkhAyaM, iha khalu therehiM bhagavantehiM cattAri viNayasamAhiTThANA panattA, kayare khalu te therehiM bhagavantehiM cattAri viNaya-samAhi-TANA pannattA ? ime khalu te therehiM bhagavantehiM cattAri viNayasamAhiTANA pannattA, taM jahA-viNayasamAhi suyasamAhi, tavasamAhi, AyArasamAhi // 1 // (saM0 chA0) zrutaM mayA''yuStastena bhagavataikmAkhyAtam, iha khalu sthavirairbhagavadbhizcatvAri vinayasamAdhisthAnAni prajJaptAni, katarANi khalu tAni sthavirairbhagavadbhiH, catvAri vinayasamAdhisthAnAni prajJaptAni ? amUni khalu tAni sthaviraibhagavadbhizcatvAri vinayasamAdhisthAnAni prajJaptAni tadyathA vinayasamAdhiH zrutasamAdhiH, tapaHsamAdhiH, AcArasamAdhiH // 1 // suya-sAmanyu { teNu bhagavayAte bhagavaMte AusaMhe AyuSmana | therehiMsthavirAe Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9. vinayasamAdhi nAmakram adhyayanam ca uddeza: evamakhAya-ema kahyu che ime A vinayasamAhiTTA-vinayasamAdhinAM sthAnaka 301 pannattA-trarUpyAM kyare kyA muyasamAhi-zrutasamAdhi tavasamAhi-tapasamAdhi AyArasamAhi-AcArasamAdhi viyasamAhi-vinayasamAdhi bhAvAtha zrI sudhAMsvAmI potAnA japU nAmanA ziSyane kahe che ke he AyuSman ! me te bhagavAna pAsethI sAMbhaLyuM che vagere SaDthavanikA mArka samajavuM, ahIM gaNudhara bhagavaMte vinayasamAdhinAM cAra sthAnakeA kahyAM che, (ziSya prazna ) huM bhagavan ! kayA vinayanAM cAra sthAne kahyAM che ? (guru uttara) A huM khatAvu chuM, te cAra sthAnA gaNadhara bhagavaMte kahyA che. te A pramANe-vinayasamAdhi, zrutasamAdhi, tapasamAdhi ane AcArasamAdhi. AtmAnA hitavALA sukha rUpa svAsthyane samAdhi kahe che. vinayathI ke vinayamAM samAdhi te vinayasamAdhi, ema cAreyamAM yathAyogya joDavu. 1, viNae sue atave, Ag2Are nicca paMDiyA / abhirAmayanti appANaM, je bhavaMti jiindiyA |2| (saM00) vinaye zrute / sazi, AvAre nityaM jitAH, abhirAmayanti AtmAnaM, ye bhavanti jitendriyA | 2 abhirAmayanti joDe che, ramADe che. bhAvAtha je sAdhue vinayamAM, zrutamAM, tapasyAmAM ane AcAramAM pAtAMnA AtmAne niratara joDe che tathA je jitendriya che, te ja kharekhara paDita che. 2. Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 302 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe cauvihA khalu viNayasamAhi bhavaI, taM jahA. aNusAsijanto sussUsai 1, sammaM sampaDibajai 2, veyamArAhai 3, na ya bhavai attasampaggahie 4, cautthaM payaM bhavai ya ettha silogo||3|| (uMA0) vArvidha saMndu vinayapArmiti, tathA ga7 zAsyamAnaH zuzrUSati 1 samyak saMpratipadyate 2 vedamArAdhayati 3 na ca bhavatyAtmasaMpragRhItaH 4 caturtha padaM bhavati, cAtra zlokaH // 3 // cauvyihA-cAra prakAranI | veyamArAhayaI-butajJAnane ArAdhe aNusAsijajanta-anuzA- | attasampaSNahie-Atma sana karAta, kAryamAM prerAta prazaMsA karanAra sammasamyapha prakAre | etya-ahIM sampaTivajaI barAbara samaje sileka bhAvArtha-vinayasamAdhi cAra prakAre che te batAve che. gurUe te te kAryamAM preraNa-Adeza karyo chate (1) tenA athI banIne je sAMbhaLavAnI IcchA kare, (2) pachI AdezAnusAra te kAryane samyaka prakAre jJAnapUrvaka aMgIkAra kare, (3) pachIthI kathita kArya karavA dvArA grutajJAnane saphaLa kare, ane (4) vizuddha pravRtti pachI huM vinIta susAdhu chuM-ema pitAnI prazaMsA na kare. A ja arthane jaNAvanAra glaeNka kahe che. 3. peheI hiyANusAsaNaM, sussUsai taM ca puNo ahiTie / Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. vinayasabhA nAbhambha adhyayanam bha0 uddeza: 303 na ya mANa-maeNa majaI. vijaya- sapAhI AyayaTThie // 4 // (saM0 chA0 ) prArthayate hitAnuzAsanaM, zuzrUSati tacca punaradhitiSThati / na ca mAnamadena mAdyati, vinayasamAdhAvAyatArthikaH // 4 // ahitjhiemAcaraNa kare sajjaI mada kare AyayaTTie mekSArthI sAdhu peheI=prAthanA kare hiyANasAsaNa -hitakArI zikSA musyUsaIsAMbhaLavAnI icchA kare bhAvAtha -AtmahitArthI sAdhu hitazikSAne sAMbhaLavA Icche, sArI rIte tenuM sabhyajJAna karI svIkAra kare ane svIkArIne te pramANe barAbara Acare, paNa vinayasamAdhimAM mAna--mada dvArA garvitana bhane ! 4. cahA khalu susamAhi bhavai, taM jahA - suyaM me bhavissaiti ajjhAI yavvaM bhavai 1, egaggacitto bhavissAmitti ajjhAIyavvaM bhavaI 2, appANaM ThAvaislAmitti ajjhAIyavvaM bhavaI 3, Thio paraM ThAvaissAmitti ajjhAI yavvaM bhavaI 4, utthaM paya bhavaI, bhavaI ya ettha silogo // 5 // Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 304 zrI dazavaikAlika sutra sAtha (saM0 chA0 ) caturvidhaH khalu zrutasamAdhirbhavati tadyathAzrutaM me bhaviSyatItyadhyetavyaM bhavati 1 ekAgracitto bhaviSyAmItyadhyetavyaM bhavati 2 AtmAnaM sthApayiSyAmItyadhyetavyaM bhavati 3 sthitaH paraM sthApayiSyAmItyadhyetavyaM bhavati 4 caturtha padaM bhavati, bhavati cAtra zlokaH ||5|| ThAvaislAmi-sthApIza aljhAiyaLva-bhaNavAyeAgya egagnacitto-ekAgra cittavALe rDa-sthita bhAvAtha -zrutasamAdhi cAra prakAre che te batAve che. 1 mane zruta( dvAdazAMgI )nI prApti thaze evI buddhithI bhaNavu joIe paNa mAnAdi mATe nahi. (2) bhaNavAthI huM ekAgra cittavALA thaIza e hetue bhaNuvu', (3) bhaNavAthI dharmatattvavettA banI zuddha dharmamAM AtmAne sthApIza-e hetue bhaNavuM, (4) adhyayana phalasvarUpa zuddha dharmamAM huM pote rahIne khIjA vinayAdine te zuddha dharmamAM sthApIza-e hetue bhaNavu thAya che. A ane jaNAvanAra zloka kahe che. 3. nANamegagga-cittoya, Thio ya ThAvaI paraM / suyANi ya ahijittA, rao sutha-samAhie // 6 // (saM0 chA0 ) jJAnamekAgracittazca sthitazca sthApayati param / zrutAni cAdhItya, rataH zrutasamAdhau // 6 // para-jIvane / khaDitiktA-lagIne Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ha, vinayasamAdhi nAmakama adhyayanama ca0 udeza: 305 bhAvArtha bhaNavAmAM niraMtara tatpara rahevAthI jJAna thAya che, cittanI ekAgratA thAya che, pite vivekathI dharmamAM sthira thAya che ane bIjAne sthira kare che tathA nAnA prakAranA siddhAnta bhaNIne zrutasamAdhimAM rakta bane che. da. caubihA khalu tavasamAhI bhagi, taM jahA-no ihalogaTTayAe tavamahidvijA 1, no paralogayAe tavamahiTrijA 2, no kitti-vaNNasadasilogaTTayAe tavamahiTijA 3, nannattha nijaraTTayAe tavamahidvijA 4, cautthaM payaM bhavai, bhavai ya ettha silogo // 7 // (saM0 chA0) caturvidhaH khalu tapaHsamAdhirbhavati, tadyathA-neha lokArya tapo'dhitiSThet 1 no paralokArtha tapo'dhitiSThet 2 no kIrtivarNazabdazlAghArtha tapo. 'dhitiSThet 3 nAnyatra nirjarArtham tapo'dhitiSTheva 4 catuthai padaM bhavati, bhavati cAtra zlokaH // 7 // ihalegaNyAe-A leka mATe vaNa-varNa paragaNyAe-paraleka mATe zabda ahiTiThaja-kare sisoyAme-yA-prazasa1 kitti-kati | mATe bhAvArtha-tapasamAdhi cAra prakAranI che, te A pramANe (1) A lekamAM labdhi Adi mane maLe-e IcchAthI ana. Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 306 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe nAdi tapa kare. (2) palakamAM bhega Adi mane maLe-e IcchAthI tapa na kare. (3) sarva dizAmAM vyApaka prasiddhi te kIti, eka dizAmAM vyApaka prakhyAti te varNa, (yaza) adha dizAmAM vyApaka prazaMsA te zabda, te ja sthAnamAM prazaMsA te bleka eTale kIti AdinI IcchAthI tapa na kare. (4) paraMtu kazIya IcchA rAkhyA sivAya mAtra karmanI nija rA mATe tapasyA karavI. A ja arthane jaNAvanAra ahIM bleka che te batAve che. 7. viviha guNa-tabo-rae ya niccaM, bhavai nirAsae nijjrttttie| tavasA dhugai purAga-pAvagaM, ' jutto sayA tava-samAhie // 8 // (saM. chA) vividharLatarata nirca, mati ni nirmAdA tapasA dhunoti purANapApaM, yuktaH sadA tapaHsamAdhau // 8 // vivAhaguNarae aneka dhuNaI-dUra kare che prakAranA guNavALI tapasyAmAM niphpharaTie-nirjarAne mATe purANapAvaga-pUrvanA karelAM pApa nirAsae-AzArahita bhAvArtha-je sAdhu vividha prakAranA guNavALI tapasyAmAM niraMtara Asakta rahe che, Ihileka AdinI Azarahita hoya rakta Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 zrI rAvaikAlika sUtra sAtha nAdi tapa karavA. (2) paraleAkamAM bhega Adi mane maLe e IcchAthI tapa na karavA. (3) sarva dizAmAM vyApaka prasiddhi te krIti, eka dizAmAM vyApaka prakhyAti te vaNu, yaza ) adhI dizAmAM vyApaka prazaMsA te zabda, te ja sthAnamAM praza'sA te zleAka; eTale kIti AdinI IcchAthI tapa na karavA. (4) paraMtu zIya IcchA rAkhyA sivAya mAtra karmInI nirA mATe tapasyA karavI. ane A ja jaNAvanAra ahI bleka che te batAve che. 7. viviH muLa-tavo-j ya niccuM, bhavai nirAsae nijjaraTTie / tavasA dhuNar3a purANa- pAvarga, jutto layA taba - samAhie ||8|| (saM0 40) vividhathuLatairatatra nityuM, bhavati nirAzo nirjarArthikaH / tapasA dhunoti purANapApaM, yuttara saddA tava:samAdhI / / 8 / / dhuNai-dUra kare che nijjarahie-nija rAne mATe purANapAvaga'-pUrvanA karelAM pApa viva guNatavArae-aneka prakAranA guNavALI tapasyAmAM rakta nirAsae-AzArahita bhAvAtha-je sAdhu vividha prakAranA guNuvALI tapasyAmAM niraMtara Asakta rahe che, vhileAkaH AdinI AzArahita hoya ' Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtra sAthe AcAra na pALave. (3) temaja kIrti, varNa, zabda ane blekane arthe AcAra na pALave, ane (4) paraMtu zrI arihaMta bhagavaMte siddhAntamAM kahela anAzrava paNa Adi hetune mATe (arthAta, jethI avazya mokSa ja thAya evA saMvarAdinA hetue ) AcAra pALave. A ja arthane kahevAvALa bleka kahe che. 90 jiNavayaNa-rae atintiNe, ___pddipunnnnaayy-maayyttttie| AyArasamAhi-saMvuDe, bhavaI ya dante bhAva-sandhae // 10 // ( 4) nanavanatoDatittinA, - pratipUrNa vAyatamArAcaMda | AcArasamAdhisaMvRto, bhavati ca dante bhAvasandhakaH // 10 // jiNavayaNae-jinavacanamAM rakta do-doine damanAra paDhipunamUtrAdithI paripUrNa | AyAra mAhisaMdhuDe-AcAraatiniNekaTu vacana kahyAM | samAdhi rAkhavAthI Azravane rokanAra, chatAM te ja vacanane na kahenAra bhAvasadhae-AtmAne mokSanI AyayaM atizaya pAse laI janAra bhAvArtha-AcAramAM samAdhi rAkhavAthI, AzravArane rokanAra, jinAgamamAM Asakta, akSezI, zAnta, sUtrAdithI Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9. vinayasamAdhi nAmam adhyayanam 20 uddeza: 309 paripUrNa, atyaMta utkRSTa meAkSAthI tathA indriya ane manane kramanAra AtmAne meAkSa najIka karanArA thAya che. 10. abhigama cauro samAhio, suvisuddho susamAhiyappao / viraha-hiya muddAdde puLo, varphe so ya--temamaLano prA (s040) gamiAnya catuH samAdhIna, suvizuddhaH susamAhitAtmA / vipulahitaM sukhAvahaM punaH, karotyasau padaM kSemamAtmanaH // 11 // abhigasa-jANIne samAhie samAdhivALe suvizuddho-sArI vizuddhivALA suhAvahu'-sukhadAyI susamAhiyapae-sArI rIte bhAvAtha -mana-vacana-kAyAe vizuddha ane sattara prakAranA sayamamAM susamAhita sAdhu, uparakta cAra prakAranI samAdhine jANIne vistAravALu, tatkAla ane bhaviSyamAM hitakArI, evA sukhada potAnA padane ( meAkSasthAnane ) ziva rUpa (upadrava vinAnuM sarala-sugama ) manAve che. 11. samAdhimAna AtmA viThThalaai -mahAna hitakArI kuvvai kare che khema'-kalyANane maraNAo muccaI, itthaM ca ca savvaso / Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe siddhe vA bhavaI sAsae, devo vA apparae mahaDDie // tti bemi // 12 // ( 0) gAribApu te, ghaMghaM ja yati : siddho vA bhavati zAzvataH, devo dhA, alparato mahardikaH // ti ravIfma . 22 jAImaraNAo-janma-maraNathI ! siddha-siddha mucaI-mUkAya che sAsae-zAzvata caeI-tyAga kare che ! deva-devatA savyase-sarvathA mahaDrie-moTI RddhivALA ityaMghaM-nAraka Adino aparae-alpa kAmavikA vyavahAranA bIja rU5 varNa, ravALA, alpa karmavALA saMsthAna Adi bhAvA-A samAdhivALe sAdhu janma-maraNathI mukta thAya che ane A narakAdinA varNa, zarIra, saMsthAna vagerene pharI nahi grahaNa karavA rUpe sarvathA tyAga kare che tathA saMsAramAM pharI nahi AvavA rUpe zAzvata siddha thAya che. kadAca karma zeSa-bAkI hoya te alpa kAmavikAra che, jenA evA maha-- ddhika devomAM arthAta anuttara, vaimAnika Adi rUpe pedA thAya che. Iti vinayasamAdhi nAmakama navamA adhyayanane the uddeza. za. Adi Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. sabhikSu adhyayanam 10. sabhikSu adhyayanam nikkhammamANAi ya buddhavayaNe, niccaM cittasamAhio havijjA / itthINa vasaM na yAvi gacche, vantaM no paDiyAyai je sa bhikkhU // 1 // (x0 40) nimba gAjJavA ca yuddhane, nityaM cittasamAhito bhavet / strINAM vazaM na cApi gaccheda, vAntaM no pratyApivati yaH sa bhikSuH // 1 // niY=khambhagRhavAsathI nIkaLIne ANA-tIthakara AdinA upadezathI 1 buddhavayaNe tItha karanA vacanamAM havijjA-thAya samAdhivALA IthINa'-strIonI vasa-parata tratAne gaththu Ave vaMta tyAga karelA * paDiyAya-pAna kare, seve cittasamAhi-cittanI bhAvAtha tItha kara, gaNadhara AdinA upadezathI gRhasthAzramathI nIkaLIne, tIthaMkara-gaNadharanA vacanamAM ane zAstramAM sadA samAhita arthAt ati prasanna cittavALA jinAgamakuzala sAdhue anavuM joI e. cittasamAdhinA upAya e che ke--sa asat kAnA khIja rUpa strIone AdhIna na banavu, kema ke-strIvaza anelA sAdhu niyamA vamelA viSayArasane pIve che. samaya ke- zrI jinavacanamAM manane parAvanAra, ane strIne AdhIna nahi Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAra zrI dazavaikAlika sUtra sAthe bananAra, cheDelA viSayArasanA kAdava-kicaDane jANatAM ke ajANatAM jarA paNa je pIte nathI, te bhAvasAdhu kahevAya che. 1. puDhavi na khaNe na khaNAvae, sIodagaM na pie na piyAvae / agaNi-satthaM jahA sunisiyaM, taM na jale na jalAeM je sa bhikkhU // 2 // (saM. AA0) vRthivI na vanati na vAnayati, zItodakaM na pibati na pAyayati / agniH zastraM yathA sunizitaM, taM na jvalita na jvalayati yaH sa bhikSuH |2| agnine yuddhavi'jamInane kho-khAde khaNAvae khAdAve sIdaga'-kAcA pANIne agaNi satza jahA-khaDganI mAphaka sunisiya'-dhaNI tI kSNa dhAravALu bhAvA-sacitta pRthvIne sAdhu khADhe nahi ane khIjA pAse khAdAve nahi, kAcuM pANI pAte pIve nahi ane khIjAne pIvarAve nahi, tIkSNa khaDganI mAphaka nukasAna karanAra SaDjhavaghAtaka agni pAte saLagAve nahi ane bIjAnI pAse saLagAvarAve nahi, tene muni kahIe. 2. anileNa na vIe na vIyAvae, hariyANi na chinde na chindAvae / Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. sabhikSu adhyayanama bIyANi sayA vivajjayanto, sacittaM nAhArae je sa bhikkhU // 3 // (saM0 chA0 ) anilena na vIjayati na vIjayati, haritAni na chinatti na chedayati / bIjAni sadA vivarjayan, sacittaM nAhArayati yaH sa bhikSuH // 3 // khIyANiAli vi. bIje vivanya tAva tA chatA sacitta-sacitta vastune nAhAe AhAra na kare anileNa-pavana utpanna thAya evA vIo-vI vIyAvae-vI jAve hariyANi-vanaspatikAyane bhAvAtha-je muni vajra ke paMkhA vagerethI vAyarAne vIje nahi, khIjA pAse vI jAve nahi, vanaspatine pote cheke nahiM, khIjA pAse chedAve nahiM, DAMgara vagerenAM saghaTTAnA sadA tyAga kare ane sacitta AhAranuM bhakSaNa na kare, tene sAdhu uhI. 3. vahaNaM tasa - thAvarANa hoi, puDhavi - taNa - kaTTa - nissiyANaM / tamhA uddesiyaM na bhuMje, 13 no vi pae na payAvae je sa bhikkhU // 4 // (saM0 chA0 ) vacanaM trasasthAvarANAM bhavati, pRthivItRNakASThanizritAnAm / Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe tasmAdaudezikaM na mukte, nA'pi pacati na pAcayati yaHsa bhikssuH||4|| vaheNuM nahiMsA | | rahelA tasathAvarANa-nasa-sthAvara | | udesiasAdhune arthe (banA jIvane velA) udezikAdi AhArane taNaI-vAsa ane lAkaDAMnA | pae-rAMdhe chone - payAvae-2 dhAve nisiyANuM-Azraya karI | bhAvArtha-pRthvI, tRNa tathA kASThAdinI nizrAmAM rahelA trasa ane sthAvara ne vadha thAya che. A ja kAraNathI sAdhune arthe banAvelA uddezikAdi AhArane je sAdhuo vAparatA nathI, temaja pite AhAra pakAvatA nathI ane bIjA pAse pakAvarAvatA nathI, te sAdhu kahevAya che. 4. ro-rAyapura-vacaLe, attasame mannejja chappi kAe / paMca ya phAse mahavvayAi, paMcAsava-saMvarae je sa bhikkhU // 5 // (uM. chA) - jJAtiputravara, AtmasamAn manyate SaDapi kAyAn / ___ paJca ca spRzati mahAvratAni, paJcAzravasaMvRtazca yaH sa bhikSuH // 5 // reya-ruci dhAraNa karIne ! attasame-potAnA sarakhA nAyaDuttavayaNe-jI mahAvIra- maneja mAne svAmInA vacanamAM ipikAe cha kAyane paNa Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. sabhikSa azcayabha 35 mahabrUyAI mahAvratane { pacAsa-saMvarae-pAMca phase seve || Azravane rokanAre bhAvArtha-jJAtaputra zrImAna vardhamAnasvAmInA vacane upara rUci dhAraNa karIne ( zraddhA rAkhIne, je muni cha chavanikAyane potAnA AtmAtulya mAne che tathA pAMca mahAvratane pALe che ane pAMca Ane roke che, te sAdhu kahevAya che. pa. cattAri vame sayA kasAe, dhuvajogI havijja buddhavayaNe / ahaNe nijjAya-rUvarayae, gihijogaM parivajjae je sa bhikkhU // 6 // ( A0) agro mati tA #pAcana , muvI mati yuddhavine ! adhano nirjAtarUparaMjato, gRhiyoga parivarjayati yaH sa bhikSuH // 6 // kakSAekasAya || rUpuM vagere tyAgI gvajogI-sthira yogavALA gihiga-gRhastha sAthe saMbaMdha ahaNe-pazuthI rahita parivajae sarva prakAre choDe nijAya-vIe- nuM, ne bhAvArtha-je sAdhu cAra kaSAyane sadA tyAga kare che, AgamanA vacanathI mana-vacana-kAyAnA gene sthira rAkhe Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 316 zrI dazavaikAlika satra sAtha che, pazuo tathA senA-rUpAne tyAga kare che ane gRhasthIe sAthe paricaya-saMbaMdha rAkhatA nathI, te sAdhu kahevAya che. 6. sammadidvi sayA amUDhe, - asthi hu nANe tave saMjame ya / tavasA dhuNaI purANa-pAvagaM, mana-va-vasudeve ta miNU (0 0) sa fNa savAra, asti tu jJAnaM tapaH saMyamazca / tapasA dhunoti purANapApakaM, manovAkAyasusaMvRto yaH sa bhikSuH // 7 // sammadisimyagdaSTivALA | dhuNaI-nAza kare amUcittamAM vikSepa na ! susaMdhuDe sArI rIte Azravane rAkhanAra rokanAra bhAvArtha-samyagdaSTi ane sadA cittamAM vikSepa vinAne - sAdhu ema mAne che ke heya-upAdeya vastudarzaka te jJAna che tathA kamamelane devA mATe jalasamAna tapasyA che, temaja AvatAM karmane zekavA mATe saMyama che. AvA daDha bhAvavALe sAdhu tapasyAthI pUrANA pApane nAza kare che. vaLI manavacana-kAyAnA saMvaravALe arthAt traNa gupti ane pAMca samitivALo je heya, te sAdhu kahevAya che. 7. taheva asaNaM pANagaM vA, vivihaM khAima-sAimaM lbhittaa| Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 317 10. sabhikSu adhyayanama hohI aTro sue pare vA, taM na nihe nihAvae je sa bhikkhU // 8 // (saM0 chA0) tathaiva azanaM pAnakaM vA, vividhaM khAdya svAdhaM labdhvA / bhaviSyati arthaH zvaH parazvo vA, tanna nidhatte na nidhApayati yaH sa bhikssuH||8|| hehI-thaze . 53-52ma divasa aTho-kAmane mATe nihe-rAkhe sue-kAle nihAva-khAve bhAvArtha-vaLI nAnA prakAranAM azAna, pAna, khAdima ane svAdimane pAmIne, te mane kahe ke parama divase kAma Avaze-ema dhArIne, muni te AhArAdi rAtre vAsI rAkhe nahi ane bIjA pAse rakhAve nahi. Ama je saMnidhine ( 2||triye vAsI 25vAnI ) tyaa|| 42 , te sAdhu upAya che. 8. taheva asaNaM pANagaM vA, vivihaM khAima-sAimaM labhittA / chandiya sAhammiANa bhuMje, bhoccA samjhAya-rae ya je sa bhikkhU // 9 // (saM0 chA0) tathaiva azanaM pAnakaM kA, vividha khAdya svAyaM labdhvA / Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 318 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe chanditvA sAdharmikAn bhukte, bhuktvA svAdhyAyaratazca yaH saM bhikSuH // 9 // chadiya-bolAvIne | bhecchA-bhojana karIne sAhasmiA sAdhamikAne | sajhAyaraevAdhyAyamAM rakta bhuMje na kare bhAvArtha-vaLI nAnA prakAranA azana, pAna, khAdima ane svAdimane pAmIne je muni pitAnA svadharma sAdhuone bolAvI nimaMtraNa kare che, tema karIne AhAra kare che ane AhAra karyA bAda svAdhyAya-dhyAnamAM tatpara rahe che, te muni kahevAya che. 9. na ya buggahiyaM kahaM kahejjA, na ya kuppe nihuindie pasante / saMjame dhuvaM jogeNa jutte, __uvasante aviheDae je sa bhikkhU // 10 // ( cha ) ra ra vaidikSI mAM pati, ra ra luti nirika gharantaH | saMyame dhruvaM yogena yuktaH, upazAnto'viheDako yaH sa bhikssuH||10|| yugahiyaM-zavALI | nihainTie-Indriyone zAMta kaha-kathAne , rAkhavAvALA. kahejajA-kare pasanta-prazAna, rAga-dveSarahita pe-kepa kare uvasaMte-upazAnta Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10, salikSa adhyayanama saMjamedhuvaMgajusaMya | aviheDae-ucita kAryane - mamAM sthira yogathI yukta | anAdara karanAra bhAvArtha-je phezavALI kathAne kahetA nathI, vaLI saduvAda kathAdimAM pArakA upara paNa kepa karatA nathI paraMtu Indriyane zAnta rAkhe che tathA rAgAdi rahitapaNe vizeSa prakAre zAnta rahe che, temaja saMyamamAM niraMtara mana-vacanakAyAnA vegane dhArI rAkhe che tathA kAyAnI capalatA rahita ane ucita kAryamAM anAdara karatA nathI te muni kahevAya che. 10. jo sahai hu gAma-kaeTae, dhota-pAra-taLAgo yA mA-mera-saTTa-sapUNA, sama-suha-dukkha-sahe ya je sa bhikkhU // 11 // (saM. 0) yA te vahu rAmeTAna, ' gArikA targanA | mAmaivIkAre, samAsa samig: It gAmakaMTaedadine duHkhanuM | bheravasada-vaitAla AliA zabda sapahAse adahAsyavALuM tajaNAntarjanA, matsaranAM sama suhakhasahe-samatAthI vacana sukha-duHkhane sahana kare kAraNa Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtra sAthe bhAvArtha-je muni Indriyene duHkhanuM kAraNa hevAthI kAMTA samAna Akroza, prahAra ane tarjanAdi sahana kare che tathA atyaMta raudra, bhayAnaka, aTTahAsya Adi zabdone devAdinA upasarga prasaMge samatAthI sahana kare che, te sAdhu kahevAya che. 11. paDimaM paDivajiyA masANe, no bhIyae bhayaM bheravAI diassa / viviha guNa tavo-rae ya niccaM, na sarIraM cAbhikaMkhai je sa bhikkhU // 12 // (. chA) pratimAM prativA merA, , ' no vikheti marmavAra pratA vividhaguNataporatazca nityaM, na zarIraM cAbhikAzate yaH sa bhikssuH||12|| parimaM-pratimAne | bhaya bheravAI-bhaya-bhera paDijiyA-aMgIkAra karIne diassa-jene masANe-smazAne abhinaMkhae-IcchA rAkhe bhIyae bhaya pAme bhAvArtha-je sAdhu smazAnamAM pratimA aMgIkAra karIne raudra bhayanA hetubhUta vaitAla AdinA zabda ane rUpAdi dekhIne bhaya pAmate nathI tathA vividha prakAranA mUlaguNa ane anazanAdi tapasyAmAM Asakta thaIne zarIra upara paNa mamatA rAkhatuM nathI, te sAdhu kahevAya che. 12. Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. sabhikSu adhyayanama asaruM vIsa-vara-he, akuTe va hae va lUsie vaa| puDhavi-same muNI havijA, . ___ anivANe akouhalle je sa bhikkhU // 13 // (saMha jhA) mad yuraNa , AkruSTo vA hato vA lUpito vA / pRthivIsamo munirbhavati, anidrAno'kutUhalo yaH sa bhikSuH // 13 // asa-sarva kALa | hae-daMDAdithI haNelA visaThacattadeha-nAgadepa | lusie-khaggAdithI kapAyelA rahita ane AbhUSaNa rahita puDhavisa-pRthvI sarakhA samatAdehavALA, * akuTu-tucchakAranA vacanathI aniyANe-niyANuM na karanAra - haNAyelA | 'akouhale-kutuhala rahita bhAvArtha-je sAdhue bhAva pratibaMdhanA abhAvaka niratara dehane sirAve che, vibhUSA karavAnI apekSAe deha cheDyo che, temaja tamane kaI vacanathI AkAza kare, daMDAdithI haze ane khAdithI kApe, te paNa pRthvInI mAphaka te sarve sahana karavAvALA thAya tathA saMyamanA bhAvI phaLa mATe niyANuM tathA kutUhala rahita heya, te sAdhu kahevAya che. 13. vALI Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 abhibhUya kAraNa parIsahAI, samuddhare jAi - pahAo appayaM / viInu jAi - maraNaM mahabhayaM, zrI dazavaikAlika sUtra sAthe tave rae sAmaNie je sa bhikkhU // 14 // (saM0 chA0 ) abhibhUya kAyena parIpahAna, samuddharati jAtipathAdAtmAnam / viditvA jAtimaraNaM mahAbhaya, tapasi rataH zrAmaNye yaH sa bhikSuH // 14 // abhiya-jItIne samudra-uddAra kare jAipahAo-saMsAramAthI viittu-jANIne sAmaNie-sAdhune ceAgya bhAvArtha je sAdhu kAyAe karI parISahanA parAjaya karI saMsAramAthI peAtAnA AtmAnA uddhAra kare che ane saMsAranA mULa kAraNu rUpa mahA bhayane jANI sAdhupaNAne lAyaka tapasyAhimaaN prayatna pure che, te sAdhu vA che. 14. hattha - saMjae, pAya - saMjae vAya- saMjae saMjaindie / ajjhappa rae susamAhiyappA, suttatthaM ca viyANai je sa bhikkhU // 15 // Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. sabhikSu adhyayanam (saM. chA.) darzAyataH pApaMcataH, vAksaMyataH saMyatendriyaH / adhyAtmarataH susamAhitAtmA, sUtrArthe ca vijAnAti yaH sa bhikSuH // 15 // suttatva-mUtra ane a Mte abjhapae zubha dhyAna rUpI adhyAtmamAM lIna hathasa jae hAtha vaza rAkhanAra pAyasa jae pagane vaza rAkhanAra vAyasa jae-vANIne vaza rAkhanAra sajaindie-ndriyAne vaza musamAhiyA-dhyAnajanaka guNAmAM suprasanna AtmAvALe 33 rAkhanAra bhAvArtha -je sAdhu kAcakhAnI jema hAtha, paga, vacana ane indriyAne peAtAnA vazamAM rAkhe che tathA adhyAtmamAM lIna rahe che, dhyAnakAraka guNAmAM AtmAne susthita kare che tathA sUtra ane ane yathA paNe jANe che, te sAdhu kahevAya che. 15. uvahimmi amucchie agiddhe, annAya uMcha pula - nippulAe / jaiva-viSaya-sanniddhio vitta, satra-saMgavad ya ne sa miC 1aa (20.40) 35mI, pravRti, vRddha, ajJAtoJchaM pulAkanippulAkaH / krayavikrayasaMnidhibhyo virataH, sarvela paLatatha ca: samikSuH ||6ThThA Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 324 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe uvahigni-upAdhimAM anAyauche-ajANyA gharathI amuchie-mUccharahita ! zuddha ane thoDAM thoDAM vastra lenAra agiddha-Asaktirahita pulanipulAe cAritramAM saMgAvagae-dravya-bhAva saMgathI asAratA utpanna karanAra rahita devarahata bhAvArtha-je sAdhu vastrAdi upadhimAM mUcha vagarane tathA pratibaMdha vinAne, paricaya vagaranA gharethI zuddha ane thoDuM thoDuM vastrAdi lenAra, saMyamane niHsAra karanAra dethI rahita, kharIdavuM, vecavuM ane saMgraha karavAthI rahita tathA sarva dravyabhAvasaMga tyAgI che, te sAdhu kahevAya che. 16. alola-bhikkhU na rasesu giddhe, . uMchaM care jIviya nAbhikakhe / iDDi ca sakAraNa-pUyaNaM ca, cae ThiyappA aNihe je sa bhikkhU // 17 // (uM. A0) amilune rahu chu, ucchaM carati jivitaM nAbhikAGkSate / RddhiM ca satkAraNapUjanaM ca, tyajati sthitAtmA anibho yaH sa bhikssuH||17|| alepa-lelupatArahita ! uI ajANyA gharathI thoDI rase suratamAM DI gocarI lenAra giAsakti rAkhanAra | kavi -saMyamarahita chavitane Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. sabhikSa adhyayanama nAbhikaMI nahi cae-tyAga kare ilibdhi Adi Rddhine ThiyapAttAnamAM AtmAne sthAsa%AraNa-pUaNu-satkAra- pana karanAra pUjana mATe | ahi -kapaTarahita bhAvArtha-je sAdhu na prApta thAya evI vastunI prAptinA viSayamAM lupatArahita heya, rasamAM Asakta na hAya, paricaya vagaranA gharethI zuddha ane cheDI geDI gocarI lenAra heya, temaja asaMyama rUpa jIvananI IcchA na rAkhanAra, AmarSa Adi addhi, vastrAdi dvArA thate satkAra ane stuti-prazasti Adi dvArA thatI pUjAne arthe jeo prayatna karatA nathI tathA jJAnamAM pitAnA AtmAne sthApanAra ane kapaTarahita hoya che, te sAdhu kahevAya che. 17. ' na paraM vaejjAsi 'ayaM kusole', jeNanna kuppeja na taM vejaa| LiA guja-ve, ___ attANaM na samukkase je sa bhikkhU // 18 // ( jA.) ra pa vata, artha zIrA, jenA ta na tat kavItA jJAtvA pratyekaM puNyapApaM, " AtmAnaM na samutkarSati yaH sa bhikSuH // 18 // vaeja-kahe jANiya-jANIne . pa -pratyeka Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 326 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe bhAvArtha-pitAnA samudAyathI bhinna bIjA sAdhuone dekhI A kuzala che -ema na kahevuM, paNa pitAnA ziSyAdine. zikhAmaNane arthe kahevuM paDe te kahevuM. jenAthI bIjAne kapa thAya tevAM vacane kahevA nahi, kAraNa ke pitAnA kalA puNyapApa pratyeka bhagave che, bIjAne bhegavavAM paDatA nathI. te zA mATe tene khoTuM lagADavuM joIe ? temaja pitAmAM tevA guNa hoya te paNa garva kare nahi, te sAdhu kahevAya che. 18. na jAImatte na ya rUvamatte, na lAbhanatte na suega matte / mayANi savvANi vivajjaittA. dhamma-jhANa-rae je sa bhikkhU // 19 // (e che.) 7 gatimatto ja rAma, na lAbhamatto na zrutena mttH| madAn sarvAn parivajya, | dharmadhyAna ra ta mig: 2 jAimatte-jAtine mada karanAra sueNu matta-butane mada karanAra rUvamatte-rUpano mada karanAra dhammakjhANarae dharmadhyAnamAM lAbha-lAbhano mada karanAra tatpara bhAvArtha-je sAdhu jAtine, rUpane, lAbha ane zratane mada karatA nathI ane sarva madane tyAga karI. dharmadhyAnamAM. tatpara rahe che, te sAdhu kahevAya che. 19, Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. sabhikSu adhyayanak paveyae aja-payaM mahAmunI, dhamme Thio TAvayai paraMpi / nikkhamma vajjeja kusIla liMgaM, na yAvi hAsaM kuhae je sa bhikkhU ||20|| (saM0 chA0 ) pravedayati AryapadaM mahAmuniH, 327 dharme sthitaH sthApayati paramapi / niSkramya varjayati kuzIlaliGga, na cApi hAsyaM kuhako yaH sa bhikSuH ||20|| ceSTAne ajaya zuddha mane phusIlaliMga -kuzIlapaNAnI bhAvA--je mahA muni parApakArane mATe zuddha dhasa bIjAne kahe che, pAte `mamAM sthira rahe che ane sAMbhaLanArane dhamAM sthira kare che tathA gRhasthapaNAmAMthI nIkaLIne ArabhAdithI kuzIlapaNAnI ceSTAne karatA nathI, temaja hAsyakArI ceSTAo paNa karatA nathI, te sAdhu kahevAya che. 20. taM dehavAsaM asuI asAsayaM, sayA cae nicca - hiyaTThiyappA | 1 hAsa kuhue-hAsyane karanArA chindittu jAI - maraNassa vandhaNaM, uve uas bhikkhU apuNAgamaM gaI // tibemi // 21 // Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 (saM. A.) te veThavAnuM a ibazAzvata, zrI dazavaikAlika sUtra sAthe sadA tyajati nityahite sthitAtmA / chittvA jAti-maraNasya bandhanaM, upaiti bhikSuH apunarAgamAM gatim // dehavAsa zarIra rUpa dIkhAnAte kRti kavImi // 22 // AtmA je chindritta-chedIne apuNAgama -punarjanma vinAnI hiyavDippAmAkSamAM sthira bhAvAtha-mAkSanA sAdhanabhUta, samyagdana AdimAM rahele sAdhu, azucithI bharela ane azAzvata A dehavAsane tyAga karI, janma-maraNanA baMdhanone chedI, punarjanma vinAnI gatine prApta kare che. A pramANe zrI sudharmAMsvAmI jaMbU nAmanA peAtAnA ziSyane kahe che. 21. iti sabhikSu adhyayanam dazama samAptama * zrI dazavaikAlike pahelI cUlikA iha khalu bho pavaiNaM utpanna dukkheNaM saMjame arai- samAvanna-citte ohANuppehiNA apohAphaLa netra yAjJi--yaMjhesa-poca-jaDALAbhuuaaii ImAI aTThArasa ThANAI samnaM saMpaDi Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. zrI dazavaikAlike pahelI cUlikA lehiavAiM bhavaMti, taM jahA-haM bho dussamAe suvIvI (2) (saM0 chA0) iha khalu bhoH prabajitena, utpannaHkhena saMyame gatimavini, avadhAnIursvitenaiv hayarazmigajAGkuzapotapatAkAbhUtAni, amUni, aSTAdaza sthAnAni samyak saMprakSitavyAni bhavanti, tadyathA hai bho dusspjiivinH||1|| pavaIeNa-dIkSA lIdhela | gayaMkasa-hAthIne jema aMkuza sAdhue piya-vahANa upanna dukheNuM duHkha utpanna | paDAgA bhUAdhajA sarakhAM thatAM aArasa-aDhAra araI-arati, azAtA | sammasamyapha prakAre samAnnacittaNuM-pAmeluM che. saMpaDilehiabrAivicAravA citta jenuM ' yogya ehANupehiNA saMjamo | dursImAe duSamakALamAM - tyAga karavAnI IcchA rAkhanAra | dupajIvI-duHkhe AvanArA rassi-lagAma bhAvArtha-he ziSya ! pravajyA aMgIkAra karela sAdhu, zArIrika ke mAnasika duHkhe utpanna thavAthI, saMyamathI, udvega pAmIne, saMyamane cheDavAnI IcchAvALe thaye heya paNa haju sudhI saMyamane tyAga karyo nathI, teNe AgaLa kahevAmAM Avaze te aDhAra sthAne sArI rIte jANavAM tathA vicAravAM joIe. te aDhAra sthAnake, jema unmArge cAlatA ghoDAne sanmArge lAvavA mATe lagAma, hAthIne vaza karavAne aMkuza ane vahA Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 330 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe pune pravAhanA mArga upara lAvavA mATe vijA heya, tema saMyamathI unmArge cAlanAra sAdhune A aDhAre sthAnake saMyamamAM lAvanArAM che. te ja batAve che-adhamakALa nAmanA kaSamA-pAMcamA ArAmAM kALanA deSabaLe ja prANIo dukhe. jIve che, te mane viDaMbanA rUpa, durgatinA hetubhUta gRhasthAzramanuM zuM prajana che? A pramANe paheluM sthAna vicAravuM 1. lahusagA ittariA gihINaM kAmabhogA, (2) bhujo a sAibahulA maNussA, (3) ime a me dukkhe na cirakAlokTrAi bhavissai, (4) omajaNapurakAre, (5) tassa ya paDiAyaNaM, (6) aharagai vAsovasaMpayA, (7) dullahe khalu bho gihINaM dhamme gihavAsamajhe vasaMtANaM, (8) Aryake se vahAya hoi, (9) saMkappe se vahAya hoi (10) (saM0 chA0) laghava itvarA gRhiNAM kAmabhogAH (2) bhUyazca svAtibahulA manuSyAH (3) idaM ca me duHkhaM na cirakAlopasthAyi bhaviSyati (4) avamajanapuraskAraH (5) vAntasya pratyApAnam (6) adharagativAsopasaMpat (7) durlabhaH khalu bho ! gRhiNAM dharmo gRhapAzamadhye vasatAm (8) AtaGkastasya vadhAya bhavati (9) saMkalpastaya vadhAya bhavati (10) Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32. 11. zrI dazavaikAlike pahelI cUlikA lahusagA-asAra nIca gatimAM vAsa thavA rUpa ittariANika karmabaMdhana bhuja-vAravAra dulahe-durlabha sAyabahulA-ghaNuM kapaTa karanAra gihivAsa-gRhasthavAsa avaThAI-rahevAvALAM majhe-madhye vaMtassanyAga karelAne | vasaMtANuM-rahetAne emajaNapurakkA-halakA || AyaM ke-rogamAM janane paNa mAna ApavuM paDe | vahAya-vadhane mATe paDiAyaNuM-pharIthI khAya | kAmagA-kAmago aharagaI vAvasaMpayA | saMkepesaMka9pamAM bhAvArtha-A gRhasthI saMbaMdhI kAmabhoga svabhAvathI ja phatarAnI mudrInI mAphaka sAra vinAnA, alpakALa sthAyI, AraMbhe mIThA ane aMte kaDavA hete chate gRhasthAzramathI saryuM ! A pramANe bIjuM sthAna vicAravuM. (2) vaLI duHSamA kALamAM manuSya mAthAnI prabaLatAvALA hAI kadAcita paNa vizvAsapAtra banatA nathI ane vizvAsapAtra vagaranAone kevuM sukha? te mAre ghara zA mATe mAMDavuM ? Ama trIjuM sthAna vicAravuM. (3) sAdhupaNuM pALatA evA mane karmanA phaLa rUpe ke parISahajanya je anubhavAtuM mAnasika ke zArIrika duHkha, te ghaNA kALa sudhI raheze nahi, te mAre gharanuM zuM kAma che? Ama cothuM sthAna vicAravuM. (4) dikSA pALanAra sAdhu dharmanA prabhAvathI rAjA vagerethI pUjAya che, jyAre dIkSA mUkyA pachI, nIca mANasane paNa abhyasthAnAdi sanmAna karavuM paDe che, mATe gRhasthAzramamAM javAthI saryuM. Ama pAMcamuM sthAna vicAravuM. (5) dIkSA laIne pachI te mUkIne saMsAra bhagava, Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pura zrI dazavaikAlika sUtra sAthe te kutarA, ziyALa Adi kSudra prANInA AcAra jevA, sajja narnidha, vyAdhi-du:khajanaka ane vaselA AhArane pharI khAvA jevA AcAra che, mATe gRhasthAzramathI saryuM. Ama chaThThuM sthAna vicAravuM. (6) gRhasthAzramamAM javAnA vicAra, naraka anetiya cAnI gatimAM javAlAyaka karmo bAMdhavAnA prakhara nimitta rUpa che. Ama sAtamuM sthAna vicAravuM. (7) putra- kalatrAdinA premapAzamAM baMdhAyelA gRhasthIone mekSakAraka dhama ArAdhavA bahu dula bha che. Ama AThamu sthAna vicAravuM. (8) tatkALa nAza kare evA vizucikAdi roga dha badhu (sahAyaka) vagaranA gRhasthanA nAza kare che. Ama navasu sthAna vicAravuM. (9) icchita cAlyu' javAthI ane anIcchanIya AvavAthI pedA thayela mAnasika roga, gRhasthane nAzane mATe thAya che. Ama dazamuM' sthAna vicAravu. (10) sovase nivAse, nivadene ribApu, (12) baMdhe gidAse, sukkhe pariAe, (12) sAvajje nivAse, aLavajJe parimANa, (13) vaduttAhaarnnaa gihINaM kAmabhogA, (14) patteaM punnapAtraM, (15) aNicce khalu bho maNuANa jIvIe kusaggajalabiMducaMcale, (16) bahuM ca khalu bho pAvaM kammaM pagaDaM, (17) pAvANaM ca khalu bho kaDANaM kammANaM putraM ducinnANaM duppaDikaMtANaM Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. zrI dazavaikAlike pahelI cUlika 333 veittA mukkho natthi aveittA tavasA vA jhosaittA, (18) aTArasamaM payaM bhavaI, bhavaI a Itha silogo. (saM0 chA0) sopaklezo gRhavAsaH, nirupaklezaH paryAyaH, (11) bandho gRhavAsaH, mokSaH paryAyaH, (12) sAvadyo gRhavAsaH, anavadyaH paryAyaH, (13) bahusAdhAraNA gRhiNAM kAmabhogAH, (14) pratyeka puNyapApaM, (15) anityaM khalu bho ! manuSyANAM jIvitaM kuzAgrajalavindubaJcalam , (16) bahu ca khalu bhoH ! pApaM kama prakRtam (17) pApAnAM ca khalu bhoH ! kRtAnAM karmaNAM, pUrva duzcaritAnAM duSparAkrAntAnAM vedayitvA mokSo nAsti, avedayitvA tapasA vAM kSapayitvA, (18) aSTAdazaM padaM bhavati, bhavati cAtra shlokH| sevakakese-kaleza vagaranA ! rahelA pariAe-paryAyamAM kaDANaM-karelAM mAthe-do muni -pUrva mukhe-mAvALo duzcinANuM-kharAba kAma karelAM aNavaje-pAparahita dupaDikaMtANa-prANIvadhAdi bahusAhAraNA-ghaNAmAM sAdhA- devAne 291 . veittA-bhogavIne patta aM-praka aveittA-bhogavyA vagara phasagna-DAbhanI aNI upara ! sattA-bALIne Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 374 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe bhAvArtha-gRhasthAzrama mahA lezavALe che. tenI aMdara khetI, pazurakSaNa, vyApAra AdimAM TADha, tApa, zrama vagere kaleze tathA ghI, mIThuM AdinI ciMtA rUpa kaleza rahyA cheema ciMtavavuM; temaja dIkSA paryAya pUrvokta kalezethI rahita che, AraMbha ane ciMtAdithI rahita che tathA paMDita puruSane prazaMsanIya che. ema agiyAramuM sthAna vicAravuM. (11) grahavAsa karmabaMdhavALe che, kAraNuM ke temAM karAtAM anuSThAne baMdhanA hetubhUta che. jema rezamane kIDe pitAnA karelA tAMtaNAmAM ja viMTAI baMdhAya che, tema gRhasthIo, pitAnA karelA karmathI ja pite baMdhAya che. cAritraparyAya mokSa rUpa che, kema ketemAM niraMtara kamabeDIonuM tUTavApaNuM che. ema bAramuM sthAna vicAravuM. (12) gRhasthAzrama pApavALe che, kema ke temAM jIvahiMsAdi pAMca Avo sevAya che. saMyamaparyAya nirdoSa che, kema ke ahiMsAdi vatanuM tyAM pAlana karavApaNuM che. ema teramuM sthAna vicAravuM. (13) gRhasthIonA kAmaga cera, rAjakula Adine sAdhAraNa grAhya che. arthAta prApta thayela viSaye cera AdithI lUMTAI javAnA bhayavALA hoI gRhasthAzrama apAya-vinavALe che. ema caudamuM sthAna vicAravuM. (14) puNya-pApa pratyekane bhegavavAnuM che. mAtA, pitA, putra, kalatrAdine arthe karAeluM puNya-pApa te karanAra pitAne ja tenAM phaLa bhegavavA paDe che, mATe mane gRhasthAzramanuM zuM prayajana che ? ema paMdaramuM sthAna vicAravuM. (15) are ! manuSyanuM AyuSya kharekhara anitya che, kema ke te DAbhanI aNI upara rahelA jaLanA biMdunI mAphaka caMcaLa che ane Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. zrI dazavaikAlike pahelI cUlikA 335 pakrama hoI aneka upadra AvatA heI atyaMta asAra che, mATe gRhasthAzramathI sayuM. ema selamuM sthAna vicAravuM. (16) are ! ghaNuM saMkalezalALuM cAritramehanIya Adi karma karyuM che, ke jethI cAritra lIdhA pachI paNa suda-halakI buddhi pidA thAya che. bahu kilaSTa karmo vagaranAne suprazasta buddhi pedA thAya che, mATe nakAmAM gRhasthAzramathI saryuM. ema sattaramuM sthAna vicAravuM. (17) are ! kharekhara pUrve karelAM jJAnAraNIyAdi tathA azAtavedanIyAdi pApakarmone, temaja duSTa kRtyane ane mithyAtva, avirati, pramAda AdithI jIvahiMsA Adi je kone karyA hoya, tene vedyA pachI mokSa thAya che te vidyA sivAya athavA tapathI khapAvyA sivAya mekSa nathI, mATe tapazcaryAdi anuSThAna zreyarUpa che. Ama gRhasthAzramathI saryuM. ema aDhAramuM sthAna vicAravuM. A arthone pratipAdana karanArA zloko kahe che. jayA ya cayaI dhamma, aNajo bhogkaarnnaa| se tattha mucchie bAle, AyaiM nAvabujjhaI // 1 // (saM0 chA0) yadA ca tyajati dharma, anAryoM bhogakAraNAt / sa tatra mUcchito bAlaH, Ayati naavbuddhyte||1|| aNu -anArya bAle-ajJAnI bhegakAraNa-bhoganA kAraNathI | AyaAvatA kALane mucchie-mUchita thayelA avabujhaI-jANe che bhAvArtha--je anAya jevI ceSTA karanAre sAdhu zabdAdi zogane mATe sAdhudharmone tyAga kare che, te viSayamAM mUccha Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 336 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe pAmele bAla-ajJAnI AgAmI kALane sArI rIte jANata te nathI. 1. jayA ohAvio hoi, iMdo vA paDio chmN| saba-dhamma-paribbhaTTo, sa pacchA paritappai // 2 // (uM. chA) jamavaghAvito mavati, jo vA patita smAna sarvadharmaparibhraSTaH, sa pazcAt paritapyate // 2 // hAvinIkaLI gayela, chama-pRthvI upara bhraSTa thayela. | paribho -paribhraSTa Ida-Indra pacchA-pAchaLathI pati -pahele | | paripUI-pazcAttApa kare che bhAvArtha-jema Indra pitAnA vibhAganI vibhUtithI bhraSTa thaIne heThe paDe che ane pachI zoca kare che, tema jyAre A sAdhu saMyama rUpI vibhUtithI pAchA haThI gRhasthAvAsamAM Ave che, pachI sarva dharmathI bhraSTa thayelA te sAdhunA jyAre te mahAdi udaya pAme che, tyAre te pastA kare che ke-hA ! A meM zuM akArya karyuM ? 1. jayA a vaMdimo hoi, pacchA hoi abNdimo| devayA va cuA ThANA, sa pacchA paritappai // 3 // ( chA) thatA ra vI mati, patra mavati gavA devateva cyutA sthAnAt, sa pazcAt paritapyate // 3 // vadievAMdavAyegya | caA-bhraSTa thayela Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37. 11. zrI dazavaikAlike pahelI cUlikA bhAvArtha-jema pahelAM zramaNuparyAyamAM rAjA AdithI vaMnIya thaIne pachI dIkSA tyAga karyA bAda avaMdanIya thAya che, tema pitAnA sthAnathI bhraSTa thayela deva jema pastAvo kare che tema pazcAttApa kare che. 3. jayA a pUimo hoi, pacchA hoi apuuimo| rAyA va raja-panbhaTTo, sa pacchA paritappaI // 4 // (saM0 chA0) yadA ca pUjyo bhavati, pazcAd bhavati apuujyH| rAjana rAjyaprabhraSTaH, sa pazcAt paritapyate / 4 // pUI-pUjA gya " ! rajjapambharyo-rAjyathI padabhraSTa rAyA-rA. bhAvArtha-jema sAdhupaNAmAM pUjya thaI pachI dIkSAne tyAga karI apUjya thAya che, tema rAjyathI padabhraSTa rAja AgalA vaibhavane yAda karI pastAvo kare che, tema te pazcAttApa kare che. 4. jayA amANimo hoi, pacchA hoi amaannimo| siTiva kabbaDe chUDho, sa pacchA paritappaI // 5 // (40 0) 0 2 mo mata, cArmati ramI: ... zreSThIva karvaTe kSiptaH, sa pazcAt paritapyate // 5 // mANi-mAnavAyo | | kambaDe gAmaDAmAM siddhiba-zrImatanI mAphaka | cha-paDele 22 Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtra sA bhAvAtha -jema kAI nagaramAM mAnanIya dhanADhaca zeThane koI nAnA gAmaDAmAM nAkhyA hoya ane tyAM apamAna thavAthI jema pazcAttApa kare che, tema je sAdhu saMyama avasthAmAM zIlaprabhAvathI abhyutthAna ane AjJA karavA AdithI mAnanIya thaIne pachI dIkSA tyAga karavAthI amAnya thAya che, te pAcha LathI pastAvA kare che. 5. navA a ro horpha, samaratajIvyaLo / macchu va galaM gilittA, sa pacchA paritappaI // 6 // (saM. chA0) yavA 2 thaviro mati, sattiAntayauvana | matsya iva galaM gilitvA sa pazcAt paritapyate // 6 // galittAkhAne gala'-gala. leAhakAMTA upara rAkhelA mAMsane 33. zerae-gRhAvasthAmAM samaikata jIvyA-juvAnI gayA pachI macchuntra-mAchalAnI peka bhAvAtha aADhAnA kAMTA upara rAkhelA mAMsane khAvAnI abhilASAthI jALamAM sapaDAyela mAchyu. tALavu viMdhAI javAthI jema pazcAttApa kare che, tema dIkSAtyAgI sAdhu yuvAvasthAne ullaMghI jyAre vRddhAvasthAne prApta kare che, tyAre karmonA vipAkane bhAgavatA krama rUpa kAMTAthI vadhAI te pazcAttApa kare che. . --- nayA jhU jhu kuMvalsa, chu--tarIrdi vijJammareM| hatthI va baMdhaNe baddho, sa pacchA paritappaI // 7 // Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - 11. zrI dazavaikAlike pahelI cUlikA 3e (aa chA) cAra vA, sumire . hastIva bandhane baddhaH, sa pazcAt paritapyate // 7 // kukuDa bassa-kharAba kuTuMbanI | haOIva-hAthInI peThe kutarI hiM-kharAba ciMtAothI baMdha-viSaya baMdhanamAM vihammaIDaNAya che ! bhAvArtha-jema baMdhanathI baMdhAyele hAthI pazcAttApa kare che, tema dIkSA mUkyA pachI kharAba kuTuMbanI saMtApa karavAvALI ciMtAthI haNAyele sAdhu pAchaLathI pazcAttApa kare che. 7. puravAra-paravinno, mohatA saMto paMkosanno jahA nAMgo, sa pacchA paritappaI // 8 // (saM. 0) putrapariko, dasanAnasannatA pAvasano yathA nAgaH, sa pazcAt paritapyate // // paroi -khUMcele ' pakesane-kAdavamAM khUle meha-saMtANa-sataMe-kama- nAga-hAthI pravAhathI vyApta thayela bhAvArtha-jema kAdavamAM khUcele hAthI paritApa kare che, tema dIkSA mUkyA pachI putra, strI AdinA prapaMcamAM sapaDAIne tathA karmapravAhathI gherAtAM pazcAttApa kare che. 8. aja AhaM gaNI hu~to, bhAviappA bhussuo| jai haM ramaMto pariAe, sAmanne jiNadesie // 9 // ( ) gAjhuM ja rahyAM, mAvitAmAM vahuzrutarA adyahaM aramiSyaM paryAye, zrAmaNye jinadezite // 9 // Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34o zrI dazavaikAlika sUtra sAthe A gaNI-huM gaNI, sAmane-sAdhudharmamAM AcArya. jiNasie-jina bhagavAne bhAviapA-bhAvita AtmA | upadezelA bahusmRo-bahuzruta bhAvArtha-I buddhimAna sAdhu AvI rIte pazcAttApa. kare che ke-je huM bhAvita AtmA ane bahukRta thaIne zrI jinezvara bhagavAnanA kahelA zramaNa saMbaMdhI paryAyamAM sthira rahyo hata, te Aje huM AcAryapadavI pAmyA hatA 9. devaloga-samANo a, pariAo mahesiNaM / rayANaM arayANaM ca, mahAnaraya-sAriso // 10 // (haM. jA.) samAnatu, te maUMjhAma - ratAnAmAtAnAM 2, mAnasadara ne devalogasamANe-devaka sarakhA asthANuM-aprIti rAkhanAra yANuM-rata-prIti rAkhanAra | bhAvArtha-je dIkSA paryAyamAM Asakta mahAtmAone A cAritraparyAya devaleka samAna lAge che, te ja dIkSA paryAyamAM prIti vinAnA ane viSayanI IcchAvALAone-jaina veSaviDaMakene-pAmara janane mahA naraka samAna lAge che. 10. amarovamaM jANia sukkhamuttamaM, rayANa pariAi tahA'rayANaM / / niraovamaM jANia dukkhamuttamaM, ramija tamhA pariAi paMDie // 11 // Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. zrI dazavaikAlike pahelI cUlikA (suM. A0) amaropamAM jJAtvA sauvyamupama, ratAnAM paryAye tathA'ratAnAm / narakopamaM jJAtvA duHkhamuttamaM, rameta tasmAt paryAye paNDitaH // 11 // amarAvama devatA sarakhu | nivama-naraka samAna bhAvAtha -cAritraparyAyamAM rakta thaelAne devatA samAna uttama sukha . jANIne tathA cAritraparyAyamAM prIti vinAnAne naraka samAna bhayaMkara duHkha jANIne, pa MDita puruSoe dIkSApa coMyamAM Asakta thavu. 11. dhammAu bhaTTa sirio aveyaM, jannaggi vijjhAa - miva'ppate / holaMti NaM duvihiaM kusIlA, dAduDriaM ghoravisaM va nAgaM // 12 // (Ex 0) dharmAMr tra tripADatA, 1 yajJAgniM vidhyAtamivA'lpatejasam / hIlayanti, enaM durvihitaM kuzIlAH, udghRtadaMSTraM ghoraviSamitra nAgam ||12|| aptea -apa tejavALe duvihi-duSTa vyApAra karanAra dAdu lRiM-jherI dADha vagaranA save dhAravisa... AkarA viSane dhAraNu karanAra dhammAu-dhamathI sirio-tapa 35 9mIthI aveya rahita janmaggiyajJane agni vijjhAya bUjhAi gaelA jevA Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " zrI dazavaikAlika sUtra sAthe bhAvArtha-cAritradharmathI bhraSTa thayela ane tapa rUpa lakSamIthI rahita hoI duSTa vyApAra karanArane, jema yajJane agni bUjhAI gayA pachI tenI rAkhane leke kadarthanA kare che ane page kare che, tema tenA sahacArIo hilanA kare che. vaLI jema ghera viSavALA sane tenI dADha kADhayA pachI loko tenI hilanA kare che, tema dIkSAthI bhraSTa thaelAnI leke hilanA kare che. 12. vaDaSano vo dina. * dunnAmadhijjaM ca pihujaNaMmi / cuassa dhammAu ahammaseviNo, sabhinnavittassa ya hilo gai // 13 // (saM0) vAdhafsasi, durnAmadheyaM ca pRthaga jane / cyutasya dharmAdadharmasevinaH, mitravRtti vadhatAmatiH zarUA dunnAmadhijja-niMdanIya nAma sevanAra pihujjaNami-nIca lekamAM saMbhinnacittasa-cAritrane cuassa-braSTa thaelAne khaMDita karanAranI ahammaseviNe-adharmane | hiTaTha-nIcalI bhAvArtha-dharmathI bhraSTa thaelAne A lekamAM leke adhamI kahIne bolAve che. tenI apajaza, apakIrti ane badanAmI sAmAnya naca lekamAM paNa thAya che. strI Adi nimitte chakAya jIvane nAza karanAra heI, adharmasevI tathA aMkhaDa Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 343 11. zrI dazavaikAlike pahelI cUlikA nIya cAritrane khaMDana karavA dvArA kilaSTa karmane baMdha karI caritrathI bhraSTa thayela narakagatimAM jAya che. 13. bhuMjittu bhogAiM pasajjha ceasA, tahAvihaM kaTu asaMjamaM bhN| gaI ca gacche aNahinjhi duhaM, bohI a se no sulahA puNo punno||14|| (. chA0) muvA momAna sahya vetarA, tathAviSe vAsaMcama vadu ! gatiM ca gacchatyanabhidhyAtAM duHkhAM, - bodhizcAsya no mulabhA punaH punH||14|| bhujitu-bhogavIne aNahikjhiaM-nahi dhArelI pasajha ceasA-svachaMdI | bohI-jinadharmanI prApti manathI sulahA-sulabha kalpha-karIne * bhAvArtha-cAritrane tyAga karanAra, dharmathI nirapekSa thaI svacchedI manathI viSane-bhegone bhegavI ane ajJajanocita tathA pApaphaLavALo AraMbha Adi ghaNe asaMyama karIne, marIne svabhAvathI ja asuMdara dukhajanaka aniSTa gatimAM jAya che. tene samyakatva ghaNuM janmamAM paNa sulabha thatuM nathI arthAt te durlabhabadhI thAya che, kema ke teNe pravacananI virAdhanA karI che. 14. imassa tA neraIassa jaMtuNo, duhovaNIassa kilesvttinno| Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtra sAtha 344 paliovamaM jhijai sAgarovamaM, kimaMga puNa majjha imaM maNo duhaM // 15 // (saM0 0) anya tAvanaicitraNa ganto:, duHkhopanItasya klezavRtteH / palyopamaM kSIyate sAgaropamaM, kimaGga punarmamedaM manoduHkham // 15 // paliAvama -payopama teraiasa-nArakInA jaM tuNA-jIvane duheAvaNIasa-duHkhathI prApta thayelu lesavattiNA-ekAMta kaleza jhijja nAza pAme che sAgarAvama -sAgarApama sajja mArU maneAduha'-mAnasika duHkha vALuM bhAvA-De jIva ! narakagatimAM rahela nArakI jIvane jo duHkhabhareluM ane ekAnte kalezavALu pachyApama ane sAgarapamanuM AyuSya paNa pUru thAya che, to A saMyamamAM atithI pedA thayeluM du:kha mane keTale kALa rahevAnuM che ? Ama vicArIne saMyama sabaMdhI duHkhanA kAraNathI dIkSAnA tyAga na karavA. 15. na me ciraM dukavamigaM bhavislaI, asAsayA bhogapivAsa jaMtuNo / nace sarIreNa imeNa vislaI, vijJapha Jauviga--naveLa me // 6 // Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. zrI dazavaikAlike pahelI cUlikA (saM0 chA0 ) na me ciraM duHkhamidaM bhaviSyati, azAzvatI bhogapipAsA jantoH / na ceccharIreNAne nApayAsyati, 345 apayAsyati jIvitaparyayeNa me // 16 // bhAgapivAsa viSaya bhAgava- viapajaveNa mAyuSyanA vAnI cchiA avisaijAya atathI bhAvArtha -sayamamAM aratijanya duHkha mane ghaNA kALa raheze nahi, kAraNa ke--prAya: viSayanI tRSNA prANIone yauvana avasthA sudhI rahe che, mATe ja viSayanI tRSNA azAzvatI che. jo vRddhAvasthA sudhImAM paNa A zarIre viSayatRSNA nahi jAya, te paNa mAre AphUla-vyAkula thavu na joIe, kAraNu ke--maraNa thaze tyAre te viSayavAsanA cAlI ja jaze. AvA daDha vicAravALA thavu joIe. 16. jassevamappA u havijja nicchio, cauja dehaM na hu dhammasAsaNaM / taM tArisaM no pailaMti iMdiA, urvitavAyA va sudaMsaNaM giriM // 17 // (saM0 chA0 ) yasyaivamAtmA tu bhavenizcitaH, tyajeddehaM na tu dharmazAsanam / taM tAdRzaM no pracAlayantIndriyANi, utpatadvAtA iva sudarzanaM girim // 17 // Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 346 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe nichie-nizcita nepalaMti caLAvatI nathI . caIja tyAga kare uciMtavAyA-utpAtakALanA dhammasAsaNuM-dharmanI AjJAne | vAyarA-taphAnI pavana tArisaMvAne | sudasaNuM giri-merU parvatane bhAvArtha-je sAdhuone AtmA AvA daDha vicAra upara Ave che ke keI paNa jAtanuM je saMyamamAM vina Ave te dehane tyAga kare paNa dharmanI AjJAne tyAga na kare. AvA nizcayavALA mahAtmAone indriyanA lebhAmaNa viSaye saMyamasthAnathI calita karI zakatA nathI. A viSayamAM daSTAnta kahe. che ke-jema pralayakALane tophAnI pavana hoya te paNa te. merUparvatane kaMpAvI zakato nathI, tema dharmamAM daDha nizcayavALA sAdhune cakSu Adi I irUpI tophAnI pavana hoya te paNa calita karI zakate nathI. 17. ' Icceva saMpastia buddhimaM naro, __ AyaM uvAyaM vivihaM viaanniaa| kAeNa vAyA adu mANaseNaM, ttiyattigutto jiNavayaNa-mahiTrijAsi // ttini 18 (uMA0) va zuddhikAma, AyamupAyaM vividhaM vijJAya / . kAyena vAcA'tha mAnasena, triguptigupto jinavacanamadhitiSThet // iti bravImi // 18 // Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. zrI dazavaikAlike bIjI cUlikA sapasciccha-vicAra karIne buddhima'buddhimAna AyalAbhane vAya-upAyane bhAvAtha -yathAyeAgya jJAna AAi lAbha ane kALa, vinaya Adi vividha prakAranA tenA upAyAnA buddhimAna sAdhue vicAra karIne, ceAgyamAM joDela mana, vacana ane kAyA rUpa traNa karaNathI ane traNa guptithI gupta thaI ne, zrI tIthaMkara mahArAjanA kahelA upadezane yathAzakti pALavAmAM tatpara thavu joIe. 16. - iti zrI dazavaikAlike pahelI cUlikA. 347 cUlia'-cUlikAne vakkhAmi--kahIzuM sua -RtarUpa muNitta sAMbhaLIne viviha-vividha prakAranA viNiA jANIne ahijjiAsi-Azraya kare zrI dazavaikAlike bIjI cUlikA rRcitraM tu vayalAmi, suddha hi--mAli%0 / na muninnu supuLAna, dharmo savvapnad mar3e (f0 440) dRSTiAM tu pravAmi, zrutaM himatim / cachUtvA mumukhyAnAM, dharme 35ghate mati: 1 kevalibhAsigma'-kevalajJAnIe kahela supuNDANa -puNyavaMta jIvezane upajae-utpanna thAya che bhAvAtha -pUrva cUlikAmAM sayamamArgImAM sIdAtA sAdhune sthira karavAnA upAya khatAnyA. A cUlikAmAM vihAra saMbadhI Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 348 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe hakIkta kahevAmAM Avaze. huM cUlikAnuM vyAkhyAna karIza. A cUlikA zrutajJAna che ane kevalI bhagavAnanI kahelI che, ke jene sAMbhaLIne puNyavAna manuSyane aciMtya ciMtAmaNi rUpa cAri tradharmamAM zraddhA utpanna thAya che. 1. aNusoa-paTTia-bahujaNaMmi, pddisoa-lddh-lkkhennN| paDisoameva appA, dAyavo hou-kaamennN||2|| (saMA0) sthite duna, tilotarupanA pratisrota eva AtmA, dAtavyo bhavitukAmena / / 2 / / aNu apaThi-viSaya- ( dvilakheNuM-labdhalakSya pravAhanA vegamAM anukULa | dAya-Apavo bahujaImi-ghaNuM leka chata heukANuM-mukta thavAnI IcchA paDiya-viSayapravAhathI UlaTA ) rAkhanAre bhAvArtha-nadInA pUrapravAhamAM paDela lAkaDAnI mAphaka viSaya kumArga drakriyAne anukULa pravRttizIla ghaNA leke saMsAra rUpI samudra tarapha gamana kare che. jema dravyathI te ja nadImAM kadAcita daivI pragathI UlaTA pravAha tarapha lakSya meLavI samudra bahAra nIkaLe che, tema bhAvathI viSaya AdithI viparIta rUpe vartavA dvArA kadAca prAsaMyamanuM lakSya rAkhI, muktikAmI munie dUrathI pariharaNIya viSaya vagerene dUra karI saMyama rUpI lakSya tarapha AtmA pravartAvo joIe. arthAt nIca jananA AcAranuM daSTAnta laIne unmArgaparAyaNa mana nahi karavuM, paraMtu jinapravacanaparAyaNa banavuM joIe. 2. Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - -- -- -- - -- - - -- --- 11. zrI dazavaikAlike bIjI cUlikA 348 aNusoasuho loo, paDisoo Asavo suvihiANaM / aNusoo saMsAro, paDisoo tassa uttaaro||3|| (. A0) anuaota: jA, pratirota mAtrA (5) kuhitAnA __ anusrotaH saMsAraH, pratisrotastasmAduttAraH // 3 // loeleka | suvihiANaM-suvidita Asava-InDiyajayAdi rU5 | sAdhuone athavA dIdhA rU5 Azrama ke uttara-utAra bhAvArtha-jema nIcANavALI jamIna tarapha pANI jaladI vahe che, tema A karmaguru-bhArekama ane viSaya tarapha pravRtti karavI te sukhAkArI che, arthAt anukULa pravRtti sukhe karI zakAya che. jema samudra tarapha nIcANamAM DhaLatI nadInA pravAhamAM UlaTI-sAme pUra javuM ghaNuM muzkela che, tema viSayAsakta lekene IndriyajayAdi rUpa ke sAdhuonI dIkSA pALavA rUpa Azrama te pratizrota samAna kaThina che. viSayamAM pravRtti karavA rUpa anusotamAM (nIcANamAM) cAlavAthI saMsAranI vRddhi thAya che ane tenA tyAga karavA rUpa pratisotamAM (uMcA bhAga upara) pravRtti karavAthI saMsArane pAra pamAya che. 3. tamhA AyAra-parakameNaM, saMvara-samAhi-bahuleNaM / cariA guNA aniyamA a, huMti sAhUNa daTThavA // 4 // Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 350 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe (saM0 chA0) tasmAdAcAraparAkrameNa, saMvarasamAdhibahulena / caryA guNAzca niyamAca, bhavanti sAdhUnAM draSTavyAH // 4 // AyAraparameNuM-AcAramAM | niyama-niyamo parAkramavALA | | daThavyA-jANavA yogya bhAvArtha-A ja kAraNathI jJAnAcArAdi rUpa AcArane viSe parAkramavALA ane IndriyAdinA viSayemAM saMvara karanArA tathA bIlakula AkULatA vinAnA sAdhuoe, eka ThekANe niraMtara na rahevA rUpa caryA, mUlaguNa ane uttaraguNa rUpa guNa tathA piMDavizuddhi Adi niyamone yathA avasare karavA joIe. 4. nig-vAto tanuzALa-rivA, annA-zuM parihayA appovahI kalahavivajaNA a, vihAra-cariA isiNaM pasatthA // 5 // (naM. 0) gAniyata (nita) vAsaH satAna, ajJAta katirikta rA alpopadhitvaM kalahavivarjanA ca, vihAracaryA RSINAM prazastA // 5 // ania-aniyata vAsavAsa kalahavivajjaNA-kalezane tyAga samuANusamudAna cariA maryAdA pairikyA-ekAta sthaLamAM | pasaMsthA-vakhANavA lAyaka vAsa Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. zrI dazavaikAlike bIjI cUlikA 351 bhAvArtha--aniyatavAsa, (eka ThekANe maryAdA uparAnta vadhu na rahevuM) aneka ThekANethI yAcIne bhikSA grahaNa karavI, nirdoSa upakaraNa levA-sevavAM, nirjana-ekAnta sthaLe vAsa kara, thI upadhi rAkhavI ane klezane tyAga kare-A sarva munienI vihAracaryA prazasta (vakhANavA lAyaka) che. te sthiratApUrvaka AjJApAlana dvArA bhAvacAritranuM sAdhana heI pavitra che. pa. sApha-mALa-vivaMA , roja-ddhidAdara-mattAne saMsaTU-kappeNa carija bhikkhU, taMjAya-saMsaTTa jaI jaIjjA // 6 // (haM A0) AkrIpamAnaviyarnanA vA. ' ' tatsamadaBtamAnamAM saMsRSTakalpeMna carecca bhikSuH, takagata tirthataMta dA AIna-AkIrNa, rAjakulAdi | saMsaThakapeNa saMsakta kalpathI emANa-apamAna carija-cAle vivajaNAvarjana tajjA-saMsa-svajAti esanna-prAyaH karIne " | AhArathI kharaDela dikAhaDa-joIne lAvelA | jaijA-yatna kare bhAvArtha-munioe rAjakuLamAM temaja jamaNavAramAM gacarIne arthe na javuM, temaja svapakSa ke parapakSathI apamAna thatuM hoya te paNa varjavuM. prAyaH dekhI zakAya tevA prakAzavALA Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3para zrI dazavaikAlika sUtra sAtha sthaLethI lAvela AhAra-pANI levA tathA acitta AhArAdithI kharaDela bhAjana, kaDachI, hAtha AdithI AhAra Adi levAM ane te paNa svajAtivALA AhArathI kharaDela bhAjana, kaDachI, hAtha vagerethI AhAra Adi levAnA yatna karavA. 6. amana-maMsAsi amaccharIA, abhikkhaNaM nivviga gayA a / abhikkhaNaM kAussaggakArI, sajjhAyajoge payao havijjA // 7 // (saM. 0) gamayamAMtAzI, amArI 7. abhIkSNaM kAyotsargakArI, abhIkSNaM nirvikRtiM gatazca / svAdhyAyayoge prayato bhavecca ||7|| ninTiMga vigayayAgane gayA-aMgIkAra karanArA kAussagakArI kAussagga karanArA amajja ma'sAsi-madirA ane mAMsanuM bhakSaNa nahi pharanArA amaccharI-matsara rahita, para saMpadAnA adrerI abhikhaNa vAra vAra sajjhAyajoge-svAdhyAya cegamAM payao-prayatnavALA bhAvA-sAdhuoe madirA-mAMsanuM bhakSaNa na karavu, kAInI sa MpadA pratye dveSa na karavA, vAraMvAra dUdha Adi vigaIAnA tyAga karavA tathA vAraMvAra ( se DagalAM upara ) javA- Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. zrI dazavaikAlike bIjI cUlikA kAra AvavAnuM thatA kAussagga karavA ( IriyAvahI paDikkamanI), temaja vAcanA Adi svAdhyAyamAM, vaiyAvaccamAM ane Aya khIla AdimAM atizaya prayatna karavA. 7, na paDinna vijA sayaNAsaNAI, sijjaM nisijjaM taha bhattapANaM / gAme kule vA nagare va dese, mamattabhAvaM na kahiM pi kujA // 8 // (saM070) na pratijJApaye yanAne, zayyAM niSadyAM tathA bhaktapAnam / grAme kule vA nagare vA deze, mamatvabhAvaM na kvacidapi kuryAt // 8 // kahi'"kadAcita paDimnavijjA-pratijJA karAve mamattabhAva mamatvabhAva bhAvA - -mAsa Adi kalpa pUrA thayA bAda sAdhue vihAra karatI vakhate zrAvakA pAse pratijJA na karAvavI ke zayana ( saMthArA ), Asana ( pATalAdi ), zayyA ( vasati), niSadyA eTale sajjhAya karavAnI bhUmi, temaja khAMDakhAjA vagere rUpa bhAtapANI Adi ame jyAre khIjI vAra pharIne AvIe tyAre Apajo, hAla sAcavI rAkheA vagere; Ama pratijJA karAvavAthI mamatva vadhe che, mATe sAdhuoe grAma, zrAvakAdi kula, nagara, deza ahiM kaImAM mamatvabhAva nahi karavA; arthAt * A mArUM che -evA sneha vadhe mATe upakaraNa AdimAM paNa mamatvabhAva na karavA, kAraNa ke-duHkha AdinuM mULa mamatAbhAva che. 8 6 1. 23 ' Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dazavaikAlika sUtra sAthe 354 gihiNo veAvaDiaM na kujjA, amivAyana-vaMLa-mUtranuM vA / asaMkiliTTehiM samaM vasijjA, muNI caritasla jao na hANI // 9 // (s0 0) vRddiLo vaiyAvRttva na kuryAt, abhivAdanavandanapUjanaM vA / asaMkliSTaiH samaM vased, munizcAritrasya yato na hAniH // 9 // veAvaDi vaiyAvacca (bhakita) abhivAyaNa-vANIthI namaskAra asa kiliohi -klezathI bhAvA-sAdhuoe gRhasthIonI vaiyAvacca na karavI, | rati sijja rahe hrANI--hAni temaja vacanathI namaskAra, kAyAthI vaMdana, praNAma ane vastra Adi dvArA pUjA paNa na karavI. tema karavAthI gRhasthIe sAthe sabadha thavAthI cAritramA mAMthI bhraSTa thavAya che ane tenuM akalyANa thAya che. A kAraNathI jyAM cAritranI hAni na thAya tevA asaliSTha pariNAmavALA sAdhuenI sAthe thasavu rahevuM. 9. na yA labhejjA niuNaM sahAyaM, guNAhiaM vA guNao samaM vA / Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 355 - - D 11. zrI dazavaikAlike bIjI cUlikA iko vi pAvAI vivajjayaMto, viharijja kAmesu asajjamANo // 10 // (saM0 chA0) na yadi lamate nipuNaM sahAyaM, guNAdhikaM vA guNataH samaM vA / eko'pi pApAni vivarjayan, viharet kAmeSu asajyamAnaH // 10 // guNAhiaMvizeSa guNavAna | viharija-vicare mesurAmAM, kAmAdimAM | asakkamANe Asakti rahita bhAvArtha-jJAnAdi guNothI adhika athavA pitAnA jevA guNavALe, pitAnA jevA guNathI hIna chatAM jAtya kaMcana samAnavinIta-nipuNa-sahAyaka sAdhu je na maLe, te saMhanana Adi sArAM hoya te pApanA kAraNabhUta asadu anuSThAnene tyAra karIne ane kAmAdimAM Asakta nahi thatAM ekalA paNa vihAra karave, paNa pAsaththA Adi pApamitranI batamAM na rahevuM. 100 saMvaccharaM vA vi paraM pamANaM, bIaM ca vAsaM na tahiM basijjA / suttassa maggeNa carijja bhikkhU, ... suttassa attho jaha ANaveI // 11 // (saM0 chA0) saMvatsaraM vA'pi paraM pramANaM, dvitIyaM ca varSa na tatra vaset / Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 356 zrI dazavaikalika sUtra sAthe sUtrasya mArgeNa cared bhikSuH, ... sUtrasyAoM yathA''jJApayati // 11 // saMvacchara-varSARtu | surassa-satranAM pamANuM pramANa che ke na mAgeNa-mArge vAsaMvapane . | ANaI-AjJA kare, bhAvArtha-varSARtumAM sAdhuoe eka ThekANe cAra mAsa rahevuM ane zeSa kALamAM eka ThekANe eka mAsaka5 kare. je ThekANe eka mAsuM ke mAsakalpa karyo hoya, te ThekANe AMtarA vinA comAsuM ke mAsakalpa kara nahi, paNa bIjuM ke trIjuM cemAsuM tathA bIje ke trIjo mAsaka5 gayA bAda tyAM rahevuM kape. apavAdAdi koI gADha kAraNe je eka ThekANe vadhAre rahevAnuM thAya, te mahine mahine upAzraya ke tene khUNe adalIne tyAM rahevuM. Ama na karavAthI gRhasthIonA prasaMgathI cAritrathI bhraSTa thavA sudhInA deze pedA thAya che. vadhAre zuM kahevuM ? jema sUtrane artha AjJA Ape ane pUrvApara virodha na Ave, tema sAdhuoe sUtrane mArge cAlavuM. 11. jo puThavarattAvararattakAle, saMviNa pUja-mauvi ki me kaDaM kiMca me kiccasesaM, ki sakaNijjaM na samAyarAmi // 12 // ( A0) pUrvAtrApAtra, - saMte bApAnamAtmanAM Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3pa0 11. zrI dazavaikAlike bIjI cUlikA ki me kRtaM kiMca me kRtyazeSa, - phri saMjayaM na samAvAmi ArA puzvaratta-pahelI rAte | saMpikhae-jue, tapAse avaratta-pAchalI rAte | sakkaNije banI zake evuM bhAvArtha-navivikta caryAvALA sAdhune saMyamamAM na sIrAvAne upAya.) sAdhuoe rAtrinA pahelA paheramAM ane chellA paheramAM pitApitAnA AtmAnI AtmA vaDe ja tapAsa karavI ke-zakti anusAra tapasyAdi dharmakAryo meM zA zA karyA , have karavAlAyaka kAryo mAre kyAM kyAM che? ane ummaraavasthAnusAra mArAthI banI zake tevAM vaiyAvaccAdi kayAM kAryo huM karate nathI?e saMbaMdhamAM ghaNe sAre UDe vicAra kara. 12. ki me paropAsaha kiM ca appA, ___kiM vAhaM khaliaM na vivajjayAmi / icceva sammaM aNupAsamANo, aNAgayaM no paDibaMdha kujjA // 13 // (uMchA) ja che ja pati? jiM nAma, kiMvA'haM skhalitaM na vivajayAmi / . yevaM sAnupayana, 'anAgataM no pratibandhaM kuryAt // 13 // khalie-pramAda | amAsa mANejetA, vicAro Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe bhAvArtha-zuM mArI smalanAne svapakSI ke parapakSI jue. che? athavA cAritramAM khalanA pAmatA mane huM jouM chuM, ke huM cAritramAM skUlanA pAmuM chuM--ema jANuM chuM, chatAM zA. mATe spalanAne tyAgI zaktA nathI? A pramANe je kaMI paNa sAdhu sArI rIte vicAra karaze, te te sAdhu bhAvikALamAM asaMyama saMbaMdhI doSa-khalanA nahi ja kare. 13. jatyeva pAse kai duppauttaM, kAraNa vAyA adu mANaseNaM / tatyeva dhIro paDisAharijA, Ainnao khippamiva khalINaM // 14 // ( ) caiva raddu puruM, na vAvADa mAnanA tatraiva dhIraH pratisaMharecca, __ AkIrNakaH kSipramiva khalInam // 14 // janthava-je ThekANe , paDisAharijajA-ThekANe lAve 65utta-ayogya rIte yogane Ainna-jAtivaMta azva nyA heya khalINuM-lagAmane bhAvArtha-kaI paNa saMyamasthAnanA avasaramAM je manavacana-kAyA dvArA thatI kharAba avasthAne jovAmAM Ave, te buddhimAna sAdhue pitAnI bhUla tatkALa sudhAravI joIe. tenA upara daSTAna batAve che ke jema jAtimAna ghaDe jaladI niyamita gati mATe lagAmane aMgIkAra kare, tema sAdhueTa Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. zrI dazavaikalike bIjI cUlikA 359 duSpayogane tyAga karIne lagAma sarakhA samya vidhi-AcArane aMgIkAra kare. 14. jasserisA joga jiiMdiassa, ghiImao sappurissa niccN| tamAhu loe paDibuddhajIvI, so joaI saMjama-jIvieNaM // 15 // ( 40) dazA jo nirikA, pRtinA sarapura nitya / - tamAku pratiyuddhavinaM, nIvata saMcamanavirtana iaa jiIndiassa-jitendriya | jIvanAra viima-dharyavALA, * saMjamajIvionuM saMgama sapurisamsa-puruSanA jIvitathI paribuddhajIvI-tramAdarahita | bhAvArtha-jitendriya, saMyamamAM dhIra ane mahApuruSa evA sAdhuone pitAnA hitane vicAravAnI-dekhavAnI pravRttivALA mana-vacana-kAyAnA yego niraMtara vate che. tevA sAdhuone leke pratibuddhajIvI kahe che. dIkSAdivasathI maraNa sudhI pramAdarahita jIvana jIvavAvALAne "pratibuddhajIvI' kahevAya che. tevA guNavALe sAdhu maMgaLa vicAravAna heI sarvathA saMyamapradhAna jIvanathI jIve che. 15. Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 360 zrI dazavaikAlika sUtra sAthe appA khalu sayayaM rakkhiavvo, savidiehiM susamAhiehiM / arakkhio jAipahaM uvei, surakkhio savvaduhANa muccii|| rimi dvArA (laMDa chA) gAmA satata tivya, siphiktinA arakSito jAtipanthAnamupaiti, surakSitaH sarvaduHkhebhyo vimucyate / / ti vI iArA rakhiavva-rakSaNa kare ! pratye jAipahaM jAtipatha, saMsAra u pAme che bhAvArtha-sarva IndriyanA viSayavyApAranI nivRtti karIne paralokanA aniSTakArI kaSTothI niraMtara pitAnA AtmAnuM rakSaNa karavuM. jo tame IndrinA viSayathI AtmAnuM rakSaNa nahi kare, te bhavabhava saMsAramAM rakhaDavuM paDaze. je apramAdI thaI AtmAnuM rakSaNa karaze, te zArIrika-mAnasika sarva duHkha. mAtrathI tame mukta thaze, ema huM tamane kahuM chuM. 16. Iti zrI dazavaikAlike bIjI cUlikA. ka Iti zrI dazavaikAlika sUtra samAptam aa Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaDI bhuvanatilakasurIzvara graMthamAlAnA - prakAzano che 10=00 3=00 [] vailika sUtra (guja'nI anuvAda) uttarAyayana sUtra (gujarAtI anuvADI bhAga 1, 2, adhyAtmasAra (saMskRta TIkA) adhyAtmopaniSad (saMta TIkA) vijahollAsa mA DAnya (saskUla TIka) LG stutitarIMgaNI bhAga-1, 2, 3 {0=00 '60=0 10=00 5=00 : prAptisthAna NC, SHAH, P. CHHANI-391740 (Guj.) *, A mArkeTa, jarApoLa,rIlIpha roDa, bhAM prinTarI ; amadAvAda -1. phona : 387964, "