Visheshavashyak Bhashya Part 02

Author(s): Jinbhadragani Kshamashraman, Chaturvijay
Publisher: Harakchand Bhurabhai Shah

Page 128

O
विशेषा
वृहदतिः ।
॥३२६॥
सव्वमसंखेज्जगुणं कालाओ खत्तमोहिविसयम्मि । अवरोप्परसंबद्धं समय-प्पएसप्पमाणेणं ॥ ६२४ ॥
खेत्तपएसेहितो दव्वमणंतगुणियं पएसेहिं । दव्वेहिंतो भावो संखगुणो असंखगुणिओ वा ॥ ६२५ ॥
गाथाद्वयमपि गतार्थम् , नवरं यस्मात् सर्वमप्यकुलासंख्येयभागादिक क्षेत्रं स्वपदेशैरावलिकाऽसंख्येयभागादेः कालादेतत्समयानाश्रित्याऽसंख्येयगुणमवधिविषये प्रोक्तम्। क्षेत्रप्रदेशेभ्यस्तद् द्रव्यं प्रदेशैरनन्तगुणमित्यादि, तस्मात् कालादयः स्तोकादितयाऽनुमेया इति ॥ ६२४ ॥ ६२५ ॥
अथ पूर्वोक्तस्य निगमनार्थम् , उत्तरस्य च प्रस्तावनार्थमाह
भणियं खेत्तपमाणं तम्माणमियं भणामि दबमओ । तं केरिसमारंभे परिणिट्ठाणे विमझे वा ॥ ६२६ ॥
भणितं जघन्यादिभेदं त्रिविधमपि क्षेत्रप्रमाणम् । सांपतं तस्य जघन्यादिभेदस्य क्षेत्रस्य यदनुलासंख्येयभागादिकं मानं तेन मितं परिच्छिन्नं द्रव्यमत ऊर्ध्वं भणामि, द्रव्यावस्थानापेक्षमेव क्षेत्रस्य भणनात् , अन्यथा हि मूर्तविषयेऽवधौ प्रक्रान्ते किममूर्तक्षेत्रभणनेन ? इति भावः । तच्च द्रव्यमारम्भे प्रस्तावने कीदृशमवधेविषयो भवति परिनिष्ठानेऽवसाने, विमध्ये वा कीदृशम् ? इत्येवं भणामि ॥ इति गाथापञ्चकार्थः॥ ६२६ ॥
खप्रतिज्ञातमेवाह
तेया-भासादव्वाण अंतरा एत्थ लभइ पट्ठवओ। गुरुलहु अगुरुयलहुयं तं पि य तेणेव निट्ठाइ॥६२७॥
तैजसं च भाषा च तैजस-भाषे तयोर्द्रव्याणि तेषां तैजस-भाषाद्रव्याणामन्तरादपान्तराले 'एत्य त्ति' अत्रान्यदेव तदयोग्य द्रव्यं लभते पश्यति प्रस्थापकोऽवधिज्ञानप्रारम्भकः, अवधिप्रतिपत्तेति यावत् । किंविशिष्टं तत् ?, इत्याह-गुरुलघु, अगुरुलघु चेतिगुरुलघुपर्यायोपेतं गुरुलघु, अगुरुलघुपर्यायोपेतं त्वगुरुलध्विति । तत्र तैजसद्रव्यासन्नं गुरुलघु, भाषाद्रव्यासन्नं त्वगुरुलध्विति । तदपि
१ सर्वमसंख्येयगुणं कालात् क्षेत्रमवधिविषये । परस्परसंबद्धं समय-प्रदेशप्रमाणेन ॥ ६२४ ॥
क्षेत्रप्रदेशेभ्यो द्रव्यमनन्तगुणितं प्रदेशैः । द्रव्येभ्यो भावः संख्यगुणोऽसंख्यगुणितो वा ॥ ६२५॥ २ भणितं क्षेत्रप्रमाणं तन्मानमितं भणामि दुव्यमतः । तत् कीदृशमारम्भे परिनिष्ठाने विमध्ये वा ॥ १२६॥ ३ तैजस-भाषाव्याणामन्तरात्र लभते प्रस्थापकः । गुरुलध्वगुरुकलघुकं तदपि च तेनैव नितिष्ठति ॥ १२७ ॥ ४ घ.छ. 'पेतमगु' ।
O॥३२६॥
Jan Education inte
www.jaineltrary.ory