________________
પ્રસન્નતા છલકાઈ ઊઠી !
વ્યાધિની અસહ્ય વેદનાને કારણે મિથિલાપતિ નમિરાજ અત્યંત બેચેન હતા. એમના શરીરના દાહને ઠારવા માટે રાજરાણી ચંદનલેપ કરતી હતી, પરંતુ એ ચંદનલેપ સમયે રાજરાણીનાં સુવર્ણકે કણોનો અવાજ નમિરાજ થી સહન થઈ શક્યો નહીં. અકળાયેલા નમિરાજની વાત સાંભળતાં જ રાણીએ એક કંકણ રાખીને બીજાં સુવર્ણકંકણો બાજુએ મૂક્યાં.
એકાએક કંકણનો અવાજ બંધ થતાં નમિરાજ બોલી ઊઠ્યા, અરે! શાને ચંદનવિલેપન બંધ કર્યું. જલદી કરો.”
રાજ રાણીએ સમજાવ્યું કે ચંદનવિલેપન તો કરી રહી છું, પરંતુ કંકણનો અવાજ બંધ થયો તેથી આપને આવું લાગ્યું. હાથમાં એક જ સુવર્ણ કે કણ રાખ્યું તેથી એનો કર્કશ અવાજ શાંત પડ્યો છે. એક કંકણ હોય ત્યારે ઘર્ષણ કેમ હોઈ શકે ?
આ ઘટનાએ નમિરાજને વિચારતા કરી મૂક્યા. એમણે વિચાર્યું કે બે હોય ત્યાં વાદ થાય, વિવાદ થાય, વિગ્રહ થાય, કલહ અને કંકાસ થાય. એક સુવર્ણકંકણ હોય તો ઘર્ષણ ક્યાંથી હોય, એમ સાચું સુખ તો એકલા રહેવામાં છે. બગડે બેથી તે આનું નામ.
શરીરની વ્યાધિથી વ્યથિત નમિરાજ ઊંડા વિચારમાં ડૂબી ગયા. એમણે વિચાર્યું કે આ રોગ તો દેહને થયો છે, આત્માને નહીં. ભલે મારી આજુબાજુ રાજવૈભવ અને રાજરાણીઓ હોય,
પણ હકીકતમાં તો સાચું સુખ એકલા હોવામાં છે.
નમિરાજ વિચારમાં ઊંડે ને ઊંડે ઊતરતા ગયા. વિચાર્યું કે આ દેહ મારો નથી અને આ મહેલ પણ મારો નથી. હું તો એકલો છું. મારું સાચું રૂપ આ એકલવાયાપણામાં ઓળખાય, દેહથી પણ ભિન્ન એવો આત્મા છે અને એ એકલો આત્મા જ મારો સાથી છે. બે થાય એટલે બધું બગડે. બેનો સંયોગ થાય એટલે મારું-તારું શરૂ થાય. જડ અને ચેતન બે ભેગાં થાય એટલે બંધન થયું જ સમજો. આથી સાચી શાંતિ, આનંદ અને મુક્તિ એકલતામાં વસેલાં છે.
મિથિલાપતિ નમિરાજ એ એકલતાનો અનુભવ કરવા લાગ્યા. આ એકલતાએ એમના અંતરનાં દ્વાર ખોલી નાખ્યાં. થોડી વાર પૂર્વે એમના ચહેરા પર રોગને કારણે વ્યાધિની વેદના હતી તેને સ્થાને પ્રસન્નતાની રેખાઓ ઊપસી આવી.
એકલપણાના નિજાનંદમાં નમિરાજ ડૂબી ગયા. દેહની વ્યાધિ કે વૈભવની તૃષ્ણા સઘળું વીસરાઈ ગયું.
10 D શ્રદ્ધાનાં સુમન
શ્રદ્ધાનાં સુમન li.
