________________
પણ બદતર છે, માટે હવે મારે જીવવું નથી.”
રાજવૈદ્ય ઝંડુ ભટ્ટજીએ કહ્યું, “ના, તને ભલે બધેથી જાકારો મળ્યો, પણ દીકરી ! હું તને આવકારો આપું છું. મારે ઘેર ચાલ, તને જતનથી જાળવીશ અને તારી પ્રસૂતિ પણ કરાવીશ.”
એ સગર્ભા વિધવાને ઝંડુ ભટ્ટજી પોતાને ઘેર લાવ્યા અને એની પ્રસૂતિ પણ કરાવી. જામનગરના રાજવી જામસાહેબને આની જાણ થતાં એમણે પોતાના રાજ્યમાં સન્માનભર્યું પદ અને ગૌરવ ધરાવતા વૈદ્યરાજને કહ્યું, “તમારે આવી બિનજરૂરી બાબતોમાં પડવું જોઈતું નહોતું."
ઝંડુ ભટ્ટે કહ્યું, “મહારાજ, વૈદ્યનું કર્તવ્ય જીવ બચાવવાનું છે. પછી એ જીવ કોઈ રાજવીનો હોય કે કોઈ ત્યક્તાનો હોય. મેં આ સ્ત્રીને ઉગારીને મારો ધન્વંતરિનો ધર્મ બજાવ્યો છે અને તે પણ બે રીતે.”
66
જામસાહેબે પૂછ્યું, “ બે રીતે એટલે ? તમારી વાત કંઈ સમજાતી નથી.”
ઝંડુ ભટ્ટે કહ્યું, “મહારાજ, એક તો એ વિધવા નારીનો જીવ બચાવ્યો અને બીજો જીવ એના ગર્ભમાં રહેલા બાળકનો બચાવ્યો. આથી મેં જે કંઈ કર્યું છે તે ધન્વંતરિ તરીકેના મારા કર્તવ્યનું પાલન કર્યું છે. આમ ન કર્યું હોત તો મારા આયુર્વેદને લાંછન લાગત.”
જામસાહેબે કહ્યું, “રાજવૈદ્ય, તમે મારા રાજનું ગૌરવ છો. ખરે જ સાચા ધન્વંતરિ છો.”
+
102 D શ્રદ્ધાનાં સુમન
૫૧ | સંપત્તિ સાથે અહંકાર ત્યાગવો જોઈએ
ભારતના રહસ્યવાદી સંત સ્વામી રામકૃષ્ણ પાસે એક અતિ ધનવાન માનવી આવ્યો અને સ્વામી રામકૃષ્ણને વંદન કરીને એમની પાસે બેઠો. સ્વામી રામકૃષ્ણ પરમહંસે સાહિજક રીતે પૂછ્યું, “તમે કયા કારણથી આજે આવ્યા છો ?”
ધનવાને કહ્યું, “મારા મનમાં એક પ્રશ્ન સતત ઘોળાયા કરે છે. આપની પાસેથી મારે એ પ્રશ્નનો ઉત્તર મેળવવો છે.” “કહો, તમારો શો પ્રશ્ન છે ?”
ધનવાને કહ્યું, “સ્વામીજી, આ જગતે ઘણા દાનવીરો જોયા છે, કિંતુ મારા જેવો દાનવીર આ ધરતી પર હજી સુધી કોઈ થયો નથી. કોઈએ મારા જેટલું દાન આપ્યું નથી અને એથીય વધારે તો મારી માફક સંપત્તિનો ત્યાગ કર્યો નથી.”
સ્વામી રામકૃષ્ણ પરમહંસે કહ્યું, “સારું છે. તમે બહુ યોગ્ય કાર્ય કર્યું છે. દાન આપવું જ જોઈએ.”
ધનવાને કહ્યું, “એ વાત સાચી કે માણસે દાન આપવું જોઈએ, પણ મેં તો મારી સઘળી સંપત્તિ દાનમાં આપી દીધી છે, તેમ છતાં મને સવાલ એ છે કે મને ઈશ્વરનો સાક્ષાત્કાર કેમ થતો નથી ? આવું દાન આપ્યા પછી અને સંપત્તિનો ત્યાગ કર્યા બાદ ઈશ્વર-સાક્ષાત્કાર તો જરૂર થવો જ જોઈએ ને !"
સ્વામી રામકૃષ્ણ પરમહંસે ભારપૂર્વક કહ્યું, “ના, તમને કદીય ઈશ્વર-સાક્ષાત્કાર થશે નહિ."
શ્રદ્ધાનાં સુમન C 103