Lexicographical Studies In Jaina Sanskrit

Author(s): B J Sandesara, J P Thaker
Publisher: Oriental Institute

Page 146

140
डाल
ठकर
m. [1] an honorific term. 30. 18, 28, 29, 30%; 32.7%3 53.303
54.26%3; 55.8, 31. Vide ठक्कर.. [2] a ruler. 50.11; 52.21; 64.32.
Vide PK.. डम्भन
n. a collection. दण्ड-मुण्ड-डम्भनानि सोमेश्वरे दृष्ट्वा सिद्धेशस्य गिरिनारे हर्षः ।
131.31. डामर
m. the colloquial form of the name दामोदर. Damodara was the
ambassador of King Bhimadeva of Gujarāta at the court
of King Bhoja of Malava. 21.10, 22, 23, 24; 23.7. डामर
n. an awful infectious disease. अथ तक्षशिलायां पञ्चशतीतीर्थपवित्रितायां
महान् रोगो जातः । न कोऽपि कस्यापि वेश्मनि याति । पुरीं शून्यप्रायां वीक्ष्य सङ्घनाचिन्ति-सर्वेऽप्यधिष्ठायका नष्टाः । इति चिन्तिते शासनदेव्या उपदिष्टम्-सर्वे व्यन्तरास्तुरुष्कव्यन्तरैरुपद्रताः । वर्षत्रयानन्तरं तुरुष्कभङ्गो भावी । इति ज्ञात्वा यदुचितं तत्कार्यम् । पुना रोगशान्त्यै उपायोऽस्ति । नडुलनगरे श्रीमानदेवसूरीणां चरणोदकेन
सिञ्चत स्वमानुषाणि; यथा डामरं नश्यति । 107.9-13. m. a temporary settlement. चतुष्पथे तत्र डालं दत्त्वा यो य आयाति तस्य
तस्याग्रे वदति-अत्र राज्ञो गजशाला भविता; अत्र पुनः पट्टहस्तिन आलानस्तम्भो भावी।
II5. 24-25. डोकर (v.l. डोलत्कर ) m. an old man (a contemptuous term). रात्रौ वीरमः समेत्य राणकं
लत्तया प्रहृत्य, प्राह-भो डोकर (v. 1. डोल्लत्कर)! अद्यापि राज्याशां न मुञ्चसि ? 67.4-5. [The v. 1. डोल्लत्कर would lit. mean one whose hands are unsteady'. cf. Desi डोल, Guj. डोलq to be unsteady'. Probably it is a Sanskritisation of डोकर.] cf.
Pkt. डोक्कर; Guj. डोकरो; Hindi, Mar. डोकरा. डोल्लत्कर
m. same as डोकर. 67.31.
to conceal, to cover. बुणिफलं वृद्धम् । येन नवखण्डपृथ्व्या लज्जा ढकयते । तेन हेतुना जगढङ्कणीति बिरुदं दत्तम् | Int. 30. 27-28. cf. Pkt. ढंक,
ढक्क; Guj. ढांकवू; Hindi ढांकना; Mar. ढांकणे. ढाढसिक
adj.? guilty? ......सकशाप्रहारां वीक्ष्य विषण्णेन चिन्तितं यदसौ मां मारयिष्यति adj.
विषं दत्त्वा। ततो भोजनावसरे राज्ञा बहुमानेन निजरसवती भोजयित्वा राणकपदं दत्तम् । इत्थं विषि(ष)ण्णः क्षीणतेजा जातः । राजा तु पुनः पुनः चरान् परिपृच्छति । स चाद्यापि जीवति । स इत्थं चतुःपथानतिक्रम्य प्रतोलीद्वारे गतो मृतः । राज्ञोक्तम्[आ ! बाढं ] ढाढसिकः। 46.6-9. to pour out, to cast off. गवाक्षस्याधः समुद्रस्तत्र शिप्रा ढालयामास।
41.8. cf. Desi ढाल; Guj. ढाळवू, ढोळq. n.: a fight, a skirmish. तदनु परिभवमसहमानः श्रीजलालदीनसुरत्राणः सं १३१०
वर्षे माघमासस्य पञ्चम्यां स्वयमागत्य पर्वतस्य स्वर्णगिरेः शृङ्गे आवासान् दत्त्वा स्थितः। प्रत्यहं ढोये(?) जायमाने सुरङ्गाखानकैः खण्डि: पातयितुमारब्धा। 50.33-34.
V ढ
ढोय