________________
જૈન યુગ.
તા
૧૬--૧૯૪૦.
જૈન કોન્ફરન્સની સ્થિતિ શાથી સુધરે
લેખક
શ્રી. રમણિકલાલ કેશવલાલ ઝવેરી, બી. એ. એલએલ. બી; સેલિસિટર, મુંબઈ.
કાન્ફરન્સના
ધમ થઈ ગઈ છેભરતી-ઓટ છે. અત્યારે જ
કેનરન્સના તેરથી ચૌદ અધિવેશન થઈ ગયા. અત્યારે ૫ણુ ઠરાવને પ્રચાર કરવા કશા યત્ન કરવામાં આવતું નથી; કોન્ફરન્સની સ્થિતિ વિષમ થઈ ગઈ હોય એમ લાગે છે. કાંતે આગેવાનોમાં નિષ્ક્રિયતા છે અથવા તે સમયનો અભાવ કોન્ફરન્સને ઇતિહાસ જ એ છે કે તેની સ્થિતિ ભરતી-ઓટ છે. અત્યારે જમાને પ્રચારને છે. કોઈપણ વિચારનું પ્રતિમાફક થયા કરે છે. કોન્ફરન્સના અસ્તિત્વને થોડા વર્ષ થયા પાદન તેના પ્રચારથી થાય છે, માત્ર બે ત્રણ વર્ષે એકાદ બાદ અમદાવાદ કોન્ફરન્સની સામે થયું અને તે બાબત ધાર્મિક અધિવેશન મળે, અને ડઝનબંધ ઠરાવ કરી કોન્ફરન્સ વિખેરાઈ ખાતાઓના હિસાબ તપાસવા માટેની હતી, ત્યારબાદ થોડા જાય એ સ્થિતિ હાલના જમાનામાં મુફ્લે ચાલશે નહિ. કન્કધણા અધિવેશન થયા. પાલીતાણાના ઝધડા સમયે કેન્ફરન્સ રજો જે આમ વગમાં લોકપ્રિયતા મેળવવી હોય તે તેના અને અમદાવાદના શેઠિયાઓને છેડે ધણે સાથ મળ્યો હતો. મોટા આગેવાનોએ ગામેગામ જઈ કોન્ફરન્સને સંદેશ પહેત્યારબાદ દીક્ષાનું નવું પ્રકરણ ઉભું થયું અને જૂનેર મુકામે ચા જોઈએ. તેઓને આખું વર્ષ સમય ન મળે તે કોકરન્સમાંથી “ શાસનપક્ષ ' સ્ટે ૫ડ્યો. અત્યારે બે પક્ષના જેટલો સમય મળે તેટલે ૫ણ પ્રચાર પાછળ ગાળવું જોઈએ. સમાધાનની વાટાધાયે ચાલે છે અને કદાચ આ લેખ પ્રગટ હવે માત્ર ઉપદેશકેના પ્રચારથી કશું વળશે નહિ, બીજું પ્રચાર થાય તે પહેલા વાટાઘાટ પૂર્ણ થઈ ગઈ હશે; અત્યારે કોઈ વ્યક્તિ કરે તેના ઉપર આધાર રાખે છે. હંમેશા પ્રતિભાજે કામચલાઉ સંપ થાય તે હંમેશને થાય એમ શાળી વ્યક્તિ સમાજ ઉપર સારી છાપ પાડી શકે છે, લેકને આપણે ઈચ્છીએ.
તેવા નાયકેની જરૂર છે. મુંબઇમાં બે ત્રણ મહીને કાર્યવાહી ( હાલના સમયમાં ઝઘડાઓ ઘણું છે અને તેથી કેન્ફરન્સનું
સમિતિની મીટીંગ મળે અને અમૂક ચર્ચા કરી સૌ ઘેર જાય શ્રેય ધારનારાઓએ વિવાદાસ્પદ વિષયેથી હાલ દૂર રહેવું ઘટે
તેમાં કેન્ફરન્સને પ્રચાર થઈ શકે નહિ; બીજું સ્થાયી છે. એવા પ્રશ્નો તે યુવક સંઘ અથવા બીજી સંસ્થા ચર્ચે તે
સમિતિની બેઠક માત્ર મુંબઈમાં મળે છે તે પણ યોગ્ય નથી, વધારે સારૂં. હાલમાં તો બે ચાર બીન તકરારી પ્રશ્નો ઉપરજ
તેની બેઠક જુદે જુદે સ્થળે મળવી જોઈએ; ત્યાં બહારગામના કેન્ફરન્સ ધ્યાન આપે તે વધારે સારૂં.
આગેવાને નિદ્રામાં હશે તે જાગશે તેમજ સ્થાનિક લેકેના
સમાગમમાં મુંબઈના આગેવાને આવશે. આ પણું એક પ્રકારને કોન્ફરન્સની મુખ્ય મુકેલી એ છે કે તેના અધિવેશનમાં પ્રચારજ છે. આવા પ્રચારથી પણ કેન્ફરન્સમાં જાગૃતિ લાવી ઘણુ ઠરાવ પસાર કરવામાં આવે છે. સબજેકટ કમીટીમાં શકાય છે. દરેક દરાવ ઉપર સાઠમારી ચાલે છે, અને પછી મહામહેનતે ડઝનબંધ દર પસાર કરવામાં આવે છે, પરંતુ તે ઠરાના કેન્ફરન્સ ઉપર કહ્યા પ્રમાણે માત્ર બે ત્રણ વિષયની એકેના અમલ કરવા માટે કશા પ્રયત્નો કરવામાં આવતા નથી. ચર્ચા હાલમાં કરે છે તેની સ્થિતિ સુધરશે. હાલના ઉગ્ર વાતાબીજા અધિવેશન સુધી કેન્ફરન્સના આગલા અધિવેશનના વરણમાં વિવાદાસ્પદ પ્રશ્નો તેને ચર્ચવા જોઈએ નહિ. દાખલા પ્રમુખ કેણુ છે તે પણ ભૂલી જવામાં આવે છે.
તરીકે હાલમાં બેકારીને પ્રશ્નો એટલે બધે ગંભીર છે તે તે બીજું કેન્ફરેન્સના ઠરાને જરાએ પ્રચાર થતો નથી.
બાબત પર કેન્ફરન્સ લક્ષ્ય આપે તે વધારે સારું. સમાજની
આર્થિક સ્થિતિ દિવસે દિવસે નબળી થતી જાય છે, તેના શા મુંબઈના આગેવાન બહારગામ જતા નથી; વર્ષમાં બે મહીના
કારણે છે અને તે દૂર શું ઉપાયો લેવા તે બાબત બહુ તેમના હાથ કઈ રીતે મજબૂત કરી શકાય તે માટે ચર્ચા કરી ઝીણવટથી તપાસવી ધટે છે. હાલના બદલાતા જતા સમયમાં તેમને એક વખત છેવટની અજમાયશ કરી લેવા દેવી જોઇએ. સમાજે શું કરવું તેને માટે આગેવાનોએ સમાજને દિશાઅને તેમાં પણ તેઓ નિષ્ફળ જાય તે પછી કોન્ફરન્સને
સૂચન કરવું જોઈએ. આ બાબતમાં એક રીપેટ શ્રી બી. કે. મરણશરણ નહિ થવા દેતાં એકઠા થયેલ આગેવાનોએ ય મેદીએ વકીંગ કમીટી આગળ રજુ કર્યો હતો, પરંતુ તેના સંગનપૂર્વક કેન્ફરન્સની કાર્યવાહીને આગળ ધપાવવા પ્રતિસા- ઉપર જઈમ 13 લય અપાયું નથી, એ દીલગારી ભર્યું બદ્ધ થવું જોઈએ; એટલું જ નહિ પણ નિરસ મટે મેં છે, એમાં ઘણી વ્યવહારું સૂચનાઓ કરી છે અને થોડા રૂપીકર્યું અને હવે મારે શું કરવાની જરૂર છે તેને ખરા જીગરથી યાની મૂડીમાં ઘણું નિરૂઘમીને કામે લગાડી શકાય તેવી ગ્ય નિર્ણય કરી, નિર્ણય મુજબ તાત્કાલીક અમલ કરતા
યોજનાઓ છે. આવા અથવા બીજા વ્યવહાર પગલાની યોજથઈ જવાની જરૂર છે. અન્ય ભાઈબંધ કેમના મુકાબલે જેન નામ
નાઓ રજૂ કરવી જોઈએ અને તેનો અમલ થ 1 "
જોઈએ. સમાજમાં ત્યાગભાવથી સેવા કરનારાઓની ઉણપને લીધે તેમજ આ પ્રમાણે જે કેન્ફરન્સ કાર્ય કરશે તે જરૂર સમાજમાં વીરેધીઓ તરફથી રચનાત્મક કાર્યક્રમને તેડી પાડવાના થતા 1 ના પ્રયાસના કારણે કેન્ફરન્સના આગેવાનોએ વધારે સચેત અને ઉધમવંત થવાની અનિવાર્ય આવશ્યકતા છે. બિહુના.