________________
તા. ૧૬-૮-૧૯૪૦.
જૈન યુગ.
DISCUSIC
એજ્યુકેશન બોર્ડ અને ધાર્મિક પરીક્ષા |
È = =
= ====== = == == === = ===ૉ યુનીવર્સીટીના ધોરણે જુદા જુદા સેન્ટરમાં એકજ કયાં તે બેર્ડનું અસ્તિત્વ તદ્દન નિરાળા ઘેરણે થવું દિવસે ઉપરોક્ત બોર્ડ તરફથી લેવામાં આવતી ધાર્મિક પરિ- જોઈએ અને એણે જૈન જનતામાં વધુ ઉંડુ સ્થાન જમાવવા ક્ષાએ અગાઉના વર્ષો કરતાં જેને જનતાના હૃદયમાં વધુ સારૂ પિતાને જુદેજ કાર્યક્રમ ગોઠવો જોઈએ અથવા તે
સ્થાન જમાવ્યું છે અને ઉમેદવારની સંખ્યાની દ્રષ્ટિબિન્દુએ કેન્ફરન્સની સીધી દેખરેખ હેઠળ એને આવવું જોઈએ. તેલન કરીએ તે ઉત્તરોત્તર પ્રગતિ સાધી છે એમ કહી હાલની એની દશા સંદિગ્ધ છે. જુદુ લવાજમ જુદા પ્રમુખ ને શકાય. આમ છતાં જેને સમાજની વસ્તીના ધોરણે વિચારીએ જુદી કાર્યવાહક સમિતિ એક રીત એને નિરાળા મંડળને અથવા તે જૈન ધર્મના વિશાલ જ્ઞાન પ્રતિ નજર કરી, ભાવ અપે છે ખરા, છતાં સુકૃત ભંડારના ફાળામાં મેળવવાને પ્રગતિનું માપ હાથ ધરીએ, અગર તે દેશ કાળની જે અસર અર્થો હિસ્સો અને અધિવેશન ટાણે રિપોર્ટ રજુઆત કરવાની ઈતર કેમો ઉપર થઈ છે અને તેથી જે જાતની વિકસ્વરતા પદ્ધતિ કોન્ફરન્સ સાથે એને સબંધ દાખવે છે. છતાં કેન્ફએ કેમેરામાં થવા માંડી છે તે તરફ દ્રષ્ટિપાત કરીએ તો રન્સની કાર્યવાહક સમિતિનો અવાજ ત્યાં પહોંચી શકતે સહજ જણાશે કે આપણે હજુ ઘણું કરવાનું છે. જે કાર્ય નથી. એ સમિતિના સભ્યને બોર્ડની કાર્યવાહી કેવી રીતે થયું છે તે ‘પાશેરામાં પુણી' જેવું લેખાય. હજુ જે લાંબે ચાલે છે એની ખબર સરખી પણ પડતી નથી. એ માટે પંથ કાપવાનો છે અને એ સારું જે પ્રબળ પુરુષાર્થ દાખવ- અભિપ્રાય ઉચ્ચારવાને પણ એમને હક્ક નથી! સુકૃત ભંડાર વાને છે એ કેવલ પારિતેવક નિમિત્ત ગોઠવાયેલ મેળાવડા કાળે સમિતિ ઉઘરાવે અને એમાંનો અર્થો દિસે બાઈને પ્રસંગની આછી-પાતળી ચર્ચાથી કે માત્ર એ ટાણે અમુક અપાવે જોઈએ એ નિયમ છે. આતે “લાગો' ખરા પણું તમુક નિમિત્તોના સાધિયાર ધવાથી અને સર્વાને હાથ “અવાજ' નહીં એના જેવું હાસ્યાસ્પદ જણાય છે. સૌ કરતાં ખંખેરી ઉભા થવામાં એની પૂતિ કરી નાખવાથી ઇસિત પ્રથમ આ સ્થિતિ સુધારવાની જરૂર છે. કેગ્રેસે ઉભા કરેલા હેતુ બર નહીં આવે. કોઈ પણ સંસ્થાને ઇતિહાસ ઉbળતા એવા ઘણા મંડળે છે. કે જેઓ આજે પિતાના પગ ઉપર જણાશે કે એ પગભર થઈ, જન સમૂહના આકર્ષણને વિષય ઉભા રહી કામ કર્યા જાય છે એમના પર કેસની પલટાતી બની તે પૂર્વે એણે નાની મોટી કેટલીયે ખાઇઓ ઓળંગવી કાર્યવાહીની કંઈ પણ માઠી અમર થતી નથી, તેમ કોંગ્રેસ પડી હોય છે. એની આર્થિક સદ્ધરતા કંઈ એક દિવસમાં તેમને માટે કંઈ ફાળો કે લાગ આપતી પણ નથી. ચર્મા નથી ! આણી શકાઈ ? કે એની ઉદેશ સંગીનતા એ થોડી સંધ ગ્રામ ઉદ્યોગ ઉદ્ધારક મંડળ આદિને ઉદાહરણ તરિકે પળાને પરિપાક નથી ! એ માટે કેટલાયે આત્માઓએ મુકી શકાય. જે કાળે બેડને જરૂરી હોય તે, બાર્ડ માટે કિંવા દ્રઢ નિશ્ચયી કોઈ એક વ્યક્તિએ સંખ્યાબંધ કલાકે એકાદ સમિતિને તે વર્ષ ભરની મુદત પુરતી પર્યાપ્ત ગણાય. ગાલા હોય છે અનેટલીયે ત્રિના ઉનગર કયો હોય છે. એની કાર્યવાહી પર વાર્ષિક રિપોર્ટ ટાણે છુટથી ચર્ચા થાય આવા કાર્ય ખંતથી મંડયા સિવાય સફળ થઈ શકતા નથી. અને એના આધારે નવી કાર્યવાહક સમિતિ ચુંટાય તેવું "કળવણી થાને શિક્ષણુને વિષયજ એ છે કે એમાં સમયે ધારણ રખાવું જોઈએ. માત્ર લવાજમ ભરનાર પુરતું એ સમયે નવિન પ્રશ્નો ઉભા થતાં રહે છે. વળી દેશ-કાળના
સંકુચિત મંડળ ન હોવું ઘટે. બદલાતા વાતાવરણની છાયા એ પર પડે છે અને બદલાતી પેઢીએ એમાં નવા નવા ફેરફારો માંગે છે.
કેટલાક એવા ઉત્સાહી બંધુએ જોવામાં આવ્યા છે કે
જેમણે ધાર્મિક શિક્ષણમાં સવિશેષ રસ હોય છે છતાં સર્વત્ર કોન્ફરન્સનાં જે જીવંત કામો છે એમાં એજ્યુકેશન
અગર ઘણી ખરી સંસ્થાઓમાં તેઓ લવાજમ ભરી સભ્ય બર્ડની સ્થાપના અગ્રપદ ધરાવે છે. વર્ષોથી કામ કરી રહેલી
નથી થઈ શકતા. એથી ઉલટું કેટલાકે લવાજમ આપી એ સંસ્થા સાચેજ જૈન સમાજમાં આશીર્વાદ રૂપ છે. ગમે
સભ્યપદ ભોગવવું ગમે છે જયારે ધાર્મિક વિષયમાં ભાગ્યેજ તેવા મત મતાંતરો એની એ યશ કીર્તિને નહીં લેપી શકે.
કંઈ રસવૃત્તિ તેમને હોય છે. આમ થવાથી થોડા કઝની ભલે કેન્ફરન્સ લીલી–સુકીનો અનુભવ કરી રહી હોય વિા
આવક થાય છે ૫ણું આ વિષયને અભ્યાસીના અનુભવીઓની એની કાર્યવાહી પ્રત્યે સમાજમાં ભિન્ન ભિન્ન અભિપ્રાયો
સલાહને લાભ મળતું નથી. એથી જે અસર થવા પામી છે પ્રવર્તતા હોય અને એ કારણે એ મહાસભાને અસ્તાદયની
તેની વાત હવે પછી
(અપૂર્ણ) બીપણુ ચક્કીમાં પીસાવું પડતું હોય, છતાં એ નિમિતની થોડીક પણું અસર આ બોર્ડને થાય છે એમ માનવું મારી
– ચેકસી. દ્રષ્ટિએ વધુ પડતુ છે. આજે એવા ઘણું સેન્ટર છે કે જ્યાં કોન્ફરન્સ પ્રતિ વૈમનસ્ય ધરાવનાર પ્રહસ્થો ધાર્મિક શિક્ષણમાં
શ્રી યશવિજ્યજી જૈન ગુરૂકુલ પાલીતાણા. રસ લઈ, બર્ડની પરિક્ષાનો પ્રસંગ ઉમંગથી સાચવે છે. જે કંઈ મુશ્કેલીઓ છે તે બીજા પ્રકારની છે અને એનું નિવારણ
સંવત્ ૧૯૯૫ ની સાલ બાવીસમે વાર્ષિક રિપોર્ટ કરવા મા કેટલાક કેકારો એના બંધારણુમાં તેમજ હાલમાં પ્રકટ કરવામાં આવેલ છે તે જોતાં આવક કમી અભ્યાસક્રમમાં આવશ્યક છે. અત્રે એ પરવે ટુંકમાં સ્થાન હોવાથી નવીન પ્રગતિ કરી શકાતી નથી તે માટે સમાજે ચનું વાસ્તવિક લાગે છે.
મદદ કરવી ઘટે.
