Book Title: Jain Yug 1940
Author(s): Mohanlal Dipchand Chokshi
Publisher: Jain Shwetambar Conference

View full book text
Previous | Next

Page 136
________________ Jા જૈન યુગ. તા. ૧૬-૬-૧૯૪૦ નવા વિચારના હેવાજ જોઈએ. એમને સહકાર આપણે તે સાધુઓએ જ પિતાના ધમ કહેવડાવનારા ભકતો સાથે સાધી દિગંબર અને “વેતાંબર એ બને સંપ્રદાયના મતભેદે મળી અમ દીક્ષા પિતાના જ કરોને અનુસરી બંધ કરી દર કરવાનો પ્રયય એમના સહકારથી કરી શકીશ. એમ લખાણ દેવી જોઈએ અને તે ઠરાવ તેડનારને ઉધાડ પાડવા જોઇએ. આવવાથી અમે એ યંગમેનેના માનસની કલ્પના તેમને એ સિવાય બીજો પ્રશસ્ત માર્ગ અમે જોઈ શકતા નથી. આપી. એથી એ ભાઈના આશ્ચર્ય પાર રહ્યો નહી. યંગમેન કેન્ફરન્સમાં આવતાં કેમ અચકાય છે ? નામ ગ્રહણ કરી કિતિ તદ્દન ઉલટી કરનારા આ બંધુઓના જ્યારે ઐકયસાધના માટે પ્રયત્ન થયા ત્યારે કે સમાં આવા નામ મહણનો કેટલે ઉલટો અર્થ થાય છે તેને આ દાખલ થવા માટે વિચારી વર્ગ પાસે વિરોધ બતાવવા કાંઈ પ્રત્યક્ષ દાખલ છે. દલીલ નહીં રહી ત્યારે તેમના આગેવાન બંધુઓએ ખરા અંતઃકરણથી ધર્મ એટલે પ્રગતિનો વિરોધક ! સહકાર કરવાનું ઠરાવ્યું. પણ અંદરથી દેરી સંચાર હાલમાં જેઓ પોતાને ધમ તરીકે ઓળખાવવાને પ્રયત્ન થવાના કારણે બધા વિચારો હવામાં ગુમ થઈ ગયાંએ કરે છે તે ખરેખર તે પ્રગતિ વિરાધાક જ છે. તેઓના કર્તા- ઉપરથી ખૂલું પડી ગયું કે, તે પક્ષના વિચારી વર્ગને વિરોધ વ્યોમાં મુખ્યત્વે કરીને જે કંઈ વિચારક સુધારાએ સૂચવે તેને બીલકુલ નથી, પણ લેક પરપ્રત્યયનેય બુદ્ધિના હોવાને લીધે વિરોધ કરે. તે સુધારાથી સમાજને લાભ છે કે હાની છે કોન્ફરન્સમાં ભળી શકતા નથી. જે લેકના મનમાં કોન્ફરન્સને તેને વિચાર કરવાની તેમને કુરસદ નથી. ગમે તેવા સંજોગોમાં દેવ છે તેઓ પાસે તેના વિરોધ માટે દલીલ નથી. દાખલ ગમે તેવા નાલાયક માણસને તેના વાલીઓને કે અવલંબિતાને નહિ થવાના યોગ્ય કારણે નથી. ફકત વિરાધ માટે જ વિરોધ રખડતા મૂકી ગમે તેટલી બાલ વયમાં દીક્ષા આપવા કંઈ કરવાની વૃત્તિ ૮મૂલ થઈ છે. તેમના મનમાં ખામી હેવી સાધુ તૈયાર થાય તે માટે જરા જે પણ વિચાર કરવા આ જોઈએ કે આપણું કરવું કઈ રીતે આપણે સિદ્ધ કરી શકીએ. પક્ષ પાસે અવકાશ નથી. દરેક દીક્ષા પ્રશસ્ત રીતે જ થઈ છે એમ નથી; તે સત્યથી અને તત્વથી વેગળું છે, અને તેથી જ અને થાય છે એમજ કહેવાની તેમની હીંમત હોય તે અમે તે દલીલ સામે ટકી શકે તેમ નથી. એવી રીતે આત્મવિશ્વાસને તેમના માટે કાંઈપણ કહેવા માગતા નથી. કોઈ વખત અપૂર્ણ અભાવ હોવાને લીધે તેઓ કોન્ફરન્સમાં આવવા અચકાય છે. માહિતી મેળવી કોઈ સુધારણાવાદીએ પ્રશસ્ત એવી દીક્ષાને તેમનું બેલવું, તેમની માન્યતા અને તેમના આચાર, યુક્તિ કદાચ વિરોધ કર્યો હોય કે તે સમાજમાં હલકી પડી હોય સંગત હોય તે તેમને કેન્ફરન્સમાં આવવામાં કોઈ જાતને પણ તેથી બધી જ દીક્ષાએ શાસ્ત્રાનુસાર જ અપાય છે ને વિરોધ હોવાનું કારણ ન જ હોય. પણ વસ્તુસ્થિતિ તેવી નથી. તેમાં વિચાર કરવા જેવું કાંઈ નથી જ એમ હીંમતભેર કોઈ તેઓને ભીતિ છે અને તે સકારણ છે કે, યુક્તિવાદ દાખલા કહી શકશે નહિ; એમ છે ત્યારે કોઈપણ દીક્ષાના દે આવા દલીલે આગળ આપણે નમતું આપવું પડશે, ‘તેથીજ તેઓ ધર્મો કહેવાતા સજનોએ બતાવવા પ્રયત્નો કર્યા છે? દીક્ષાનો કેફરન્સમાં ભળવું જોખમ ભરેલું ગણે છે. અત્યારસુધી કોઈએ વિરોધ કર્યો જ નથી. ફકત અગ્ય દીક્ષા સ્થાપિત હક્કોવાળાઓને વિરોધ. માટે જ કઈ કઈ વિરોધ નોંધાયો છે, તે ઉપરથી સ્પષ્ટ સિદ્ધ મુખ્યત્વે કરીને જે લેને એમ લાગે છે કે આપણી થાય છે કે, ધમ એટલે હાં જી હાં કહેનારા પ્રગતિ વિરેાધક માનહાની થશે, આપણી મેટાઈ જોખમાશે, સમાજમાં પક્ષના લેક-એથી બીજો અર્થ સંભવ જ નથી. આપણે દરજજો ઘટી જશે અને બીજો વર્ગ આગળ વધી પ્રગતિ વિરેધકે પાસે કોઈ કાર્યક્રમ છે? આપણે સમાજમાં પૂજાઈશું નહિ એવા વર્ગને વિરોધ એમાં એ વાત ઘણુ વરસના અનુભવથી પ્રત્યક્ષ સિદ્ધ થઈ ચૂકી ખાસ કરીને છે. તેઓએ ઐહિક વૈભવના કારણભૂત એ ધર્મ છે અને તે ધર્મ અમે કહો તેમજ આચરવાથી ધનધાન્ય છે કે, પ્રો.તિ વિરેાધક આ નામધારી ધર્મ બંધુઓ પાસે સમૃદ્ધિ થશે એવી શ્રી વીતરાગ ભગવાનની આજ્ઞા વિરૂદ્ધ ગુમ કાંઈ કાર્યક્રમ નથી. તેમણે સમાજની કે ધર્મની ઉન્નતિની પ્રરૂપણ ચાલુ રાખી છે, તેથી જ લેકે પોતાના વિચાર વિરૂદ્ધ કેદૃષ્ટિથી, નવું જ્ઞાન કે ઉત્સાહ સમાજમાં વધે અથવા સામાજીક રન્સના વિરોધી બની બેઠા છે. એટલા માટે જ અમારી વિનંતી છે કે કે ધાર્મિક દૃષ્ટિથી જેનોની ઉન્નતિ થાય એવું એક કાર્યક્રમ ધ નથી, અને તેને પ્રચાર કર્યો નથી. અાગ્ય દીક્ષા પ્રતિ- કરવું જેથી કોઈને તે માટે તકરાર કરવાનું કારણ ને ૨હે. તેઓએ પિતાનું પ્રગતિ વિષેધક પક્ષ એવું સાર્થ નામ ગ્રહણ બંધક ધારા માટે તેઓ ફક્ત દણ રેવા ૫સંદ કરે છે. તે માટે તેઓએ સાધુઓના ખાટા આચારો અને દીક્ષાની ધાંધલ પાછલ થતાં અગ્ય કાર્યક્રમ રોકવા માટે કાંઈ પ્રયત્નો કર્યા છે શું? અપૂર્વ પ્રકાશન. જે કારણે દૂર કરવા માટે કોઈપણ પ્રયત્ન આવા ધમાં કહેવાતા શ્રી સિદ્ધસેન દિવાકર કૃત બંધુઓએ કર્યો હોત તો તેમના પ્રયત્નના પ્રામાણિકપણા માટે કોઈને શંકા રહેત નહિં, પણું અનુભવે તદ્દન ઉલટો જ છે. “સન્મતિ તક' (અંગ્રેજી અનુવાદ) ' તેઓએ તેવા કારણોને ઉલટું ઉત્તેજન આપેલું છે. આ પરિ. | પંડિત સુખલાલજી અને પં. બેચરદાસે લખેલી સ્થિતિ ચાલુ છે, ત્યાં સુધી કેન્ફરન્સ કદાચ પિતાને બધા | વિદ્વત્તાપૂર્ણ પ્રસ્તાવના અને ટીકા તેમજ અંગ્રેજી કરા પાછા ખેંચી લે, કે ધર્મો કહેવાતા બંધુઓને મનાવી અનુવાદ સહિત ૪૨૫ પૃષ્ઠના આ અનુપમ ગ્રંથની લેવા ખાતર ગમે તે પ્રગતિ વિરાધક ઠરાવ કરે તે પણ કિંમત માત્ર રૂ. ૧-૦-૦ (સ્ટેજ અલગ ) સમાજની વૃત્તિ તેથી પલટાઈ નહિં જાય. અગ્ય દીક્ષાના લઃ-શ્રી જૈન શ્વેતાંબર એજ્યુકેશન બોર્ડ, કંકાસ બંધ નહિં પડે અને સાધુ વર્ગ માટે તેટલા પુરતે જે - ર૦, પાયધૂની, મુંબઈ, ૩. અણગમો પેદા થયે છે તે સંપૂર્ણ નષ્ટ નહિં થાય. તેને માટે

Loading...

Page Navigation
1 ... 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236