________________
૨૪ લોક-પ્રજ્ઞપ્તિ
દ્રવ્યલોક
સૂત્ર ૫૫-૫૬
एवं तमा वि।
આ પ્રમાણે તમા દિશા પણ જાણવી. -- મ. સ. ૬૩, ૩. ૪, મુ. ૨ ૬-૨૨ दिसासु जीवाजीवा तहेस-पएसा य--
દિશાઓમાં જીવ- અજીવ અને એના દેશ-પ્રદેશ : ,,, | ફંડ્યા મંત!સિવિંઝીવાની વસ, નવસા, ૫૫. પ્ર. ભગવદ્ ! શું ઈન્દ્રા દિશામાં જીવ, જીવ-દેશ अजीवा अजीवदेसा, अजीवपदसा?
જીવ-પ્રદેશ અથવા અજીવ, અજીવ દેશ અને
અજીવ પ્રદેશ છે. ૩. રામ ! નવા વિતે વેવ નાવ બર્ગવાસ વિના 3. ગૌતમ ! ઈન્દ્રા દિશામાં જીવ પણ છે યાવતુ
અજીવ-પ્રદેશ પણ છે. जे जीवा ते नियमं एगिंदिया बेइंदिया जाव पंचिंदिया, તેમાં જે જીવો છે તે અવશ્ય એકેન્દ્રિય બે ઈન્દ્રિય યાવત अणिंदिया।
પંચેન્દ્રિય તથા અનિન્દ્રિય છે. जे जीवदेसा ते नियम एगिदियदेसा जाव अणिंदिय- ત્યાં જે જીવ-દેશ છે તે અવશ્ય એકેન્દ્રિય જીવના દેશો છે ઢસા .
યાવત અનિન્દ્રિય જીવના દેશો છે. जे जीवपएसा ते नियमं एगिंदियपदेसा जाव ત્યાં જે જીવ-પ્રદેશો છે તે અવશય એકેન્દ્રિય જીવના अणिंदियपदेसा।
પ્રદેશો છે યાવતુ અનિન્દ્રિય જીવના પ્રદેશો છે. जे अजीवा ते दुविहा पण्णत्ता, तं जहा
ત્યાં જે અજીવો છે તે બે પ્રકારના કહેવામાં આવ્યા છે, જેમ કે૨. વર મનવા ચ,
૧. રૂપિ અજીવ, ૨. શ્રી મનવા ય |
૨. અરૂપિ અજીવ, जे रुवी अजीवा ते चउब्विहा पण्णत्ता, तं जहा
તેમાં જે રૂપી અજીવો છે, તે ચાર પ્રકારના કહેવામાં
આવ્યા છે, જેમ કે – ૨. વંધા, ૨. વંધન,
૧. સ્કંધ, ૨. સ્કંધ-દેશ, રૂ. વંધUસા, ૪. પરમાણુપરા
૩. સ્કંધ-પ્રદેશ, ૪. પરમાણુ-પુદ્ગલ. जे अरूवी अजीवा ते सत्तविहा पण्णत्ता, तं जहा
તથા જે અરૂપી અજીવો છે તે સાત પ્રકારના કહેવામાં
આવ્યા છે, જેમકે – . નો ધમ્મલ્ચિTU, ધર્મOિTયસ રે,
૧. ધર્માસ્તિકાય નથી. ધર્માસ્તિકાયનો દેશ છે. धम्मत्थिकायस्स पदेसा, नो अधम्मत्थिकाए,
૨. ધર્માસ્તિકાયનો પ્રદેશ છે, અધર્માસ્તિકાય નથી. अधम्मत्थिकायस्स देसे,
૩. અધર્માસ્તિકાયનો દેશ છે. अधम्मत्थिकायस्स पदेसा, नो आगासत्थिकाए, ૪. અધર્માસ્તિકાયનો પ્રદેશ છે, આકાશાસ્તિકાય નથી. आगासत्थिकायस्स देसे,
૫. આકાશાસ્તિકાયનો દેશ છે. आगासत्थिकायस्स पदेसा,
૬. આકાશાસ્તિકાયનો પ્રદેશ છે. अद्धासमए।
૭. અધ્ધા સમય. -- મ. સ. ૨૦, ૩. ?, સુ. ૮ અમચી મંત ! વિસા િનવા (નાવ) પક, પ્ર. હે ભગવન ! શું આગ્નેયી દિશામાં જીવ છે યાવતુ अजीवपएसा?
અજીવ-પ્રદેશ છે ? उ. गोयमा ! णो जीवा, जीवदेसा वि, जीवपदेसा
હે ગૌતમ!ત્યાં જીવનથી પણ જીવ-દેશ છે, જીવ-પ્રદેશ वि, अजीवा वि, अजीवदेसा वि, अजीवपदेसा वि।
છે, અજીવ છે, અજીવ દેશ છે અને અજીવ પ્રદેશ છે.
www.jainelibrary.org
Jain Education International
For Private & Personal Use Only