Ganitanuyoga Part 1

Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: Agam Anuyog Prakashan

Page 486

સૂત્ર ૬૭૯-૮૧
एवं सीता वि दक्खिणाभिभुहो भाणियव्वा ।
સમ. ૭૪, મુ. ૨
૬૭. નંબુદ્દીને પીવે મંદ્રરસ્સ નયમ્સ ઉત્તર-દિખેળ ૬૭૯. જંબુદ્વીપ નામનાદ્વીપમાં મેરુપર્વતથી ઉત્તર અને દક્ષિણમાં महाविदेहवासे दो महाणईओ बहुसमतुल्लाओ-जाव
परिणाहेणं,
મહાવિદેહક્ષેત્રમાંબેમહાનદીઓ બહુસમ અનેતુલ્યછે યાવત્ પરિધિની અપેક્ષાએ એકબીજાનું અતિક્રમણ કરતી નથી. જેમકે- (૧) શીતા, (૨) શીતોદા.
તું નદા- સીમા જેવ, સીઓઞા ચેવ ।
लवणसमुद्दे मिलियाणं महाणईणं संखा -
૬૮૦. ૬.
૩.
T.
૩.
૬.
૩.
૬.
૩.
તિર્યક્ લોક ઃ મહાનદી-લવણસમુદ્ર વર્ણન
- ઝા ં ૨, ૩. રૂ, મુ. ૮૮
जंबुद्दीवे णं भंते ! दीवे मंदरस्स पव्वयस्स दक्खिणं केवइया सलिलासयसहस्सा पुरत्थिमपच्चत्थिमाभिमुहा लवणसमुदं समप्पेंति ? गोयमा ! एगे छण्णउए सलिलासयसहस्से पुरत्थिमपच्चत्थिमाभिमुहे लवणसमुदं समप्पेंति त्ति । जंबुद्दीवे णं भंते ! दीवे मंदरस्स पव्वयस्स उत्तरेणं केवइया सलिलासयसहस्सा पुरत्थिमा पच्चत्थिमाभिमुहा लवणसमुदं समप्पेंति ? गोयमा ! एगे छण्णुउए सलिला सयसहस्से पुरत्थिम पच्चत्थिमाभिमुहे लवणसमुदं समप्पेंति त्ति । जंबुद्दीवे भंते! दीवे केवइया सलिलासयसहस्सा पुरत्थमाभिमुहा लवणसमुदं समप्पेंति ?
गोयमा ! सत्तसलिलासयसहस्सा अट्ठावीसंच सहस्सा पुरत्थिमाभिमुहा लवणसमुदं समप्पेंति त्ति । जंबुद्दीवे णं भंते! दीवे केवइया सलिलासयसहस्सा पच्चत्थिमाभिमुहा लवणसमुदं समप्पेंति त्ति ?
गोयमा ! सत्तसलिलासयसहस्सा अट्ठावीसंच सहस्सा पच्चत्थिमाभिमुहा लवणसमुदं समप्पेंति त्ति । एवामेव सपुव्वावरेणं जंबुद्दीवे दीवे चोद्दससलिला सयसहस्सा छप्पण्णं च सहस्मा भवतीतिमक्खायं इति ।
चउद्दसमहाणईणं लवणसमुद्दे समत्ति
નંવુ. વળ્વ. ૬, મુ. ૬૮
ગણિતાનુયોગ ૩૬૩
આ પ્રમાણે સીતાનદીનું પણ દક્ષિણાભિમુખ રહીને કુંડમાં પડવાનું કથન કરવું જોઈએ.
For Private
લવણસમુદ્રમાં મળનારી મહાનદીઓની સંખ્યા : ૬૮૦. પ્ર.
ઉ.
પ્ર.
ઉ.
પ્ર.
ઉ.
પ્ર.
ઉ.
ભગવન્ ! જંબૂઢીપ નામના દ્વીપમાં મેરુપર્વતથી દક્ષિણમાં પૂર્વ અને પશ્ચિમ દિશામાં વહેનારી કેટલી લાખ નદીઓ લવણ સમુદ્રમાં મળે છે?
Personal Use Only
ગૌતમ ! પૂર્વ અને પશ્ચિમ દિશામાં વહેનારી એક લાખ છન્નુ હજા૨ નદીઓ લવણ સમુદ્રમાં મળે છે. ભગવન્ ! જંબૂઢીપ નામના દ્વીપમાં મેરુપર્વતની ઉત્તરમાં પૂર્વ અને પશ્ચિમ દિશામાં વહેનારી કેટલી લાખ નદીઓ લવણ સમુદ્રમાં મલે છે ? ગૌતમ ! પૂર્વ અને પશ્ચિમ દિશામાં વહેનારી એક લાખ છન્નુ હજાર નદીઓ લવણ સમુદ્રમાં મલે છે. ભગવન્ ! જંબુઢીપ નામના દ્વીપની પૂર્વ દિશામાં વહેનારી કેટલી લાખ નદીઓ લવણ સમુદ્રમાં મળે છે ?
ચૌદ મહાનદીઓનું લવણસમુદ્રમાં મળવું :
૬૮. નવુત્તીને ન રીતે પડત્તમમહાળÍો પુબાવરેનં ૬૮૧. જંબુદ્વીપ નામના દ્વીપમાં ચૌદ મહાનદીઓ પૂર્વ અને लवणसमुदं समप्पेंति, तं जहाપશ્ચિમમાં વહેતી લવણસમુદ્રમાં મળે છે, જેમકે
ગૌતમ ! પૂર્વ દિશામાં વહેનારી સાત લાખ અઠ્ઠાવીસ હજાર નદીઓ લવણ સમુદ્રમાં મળે છે.
ભગવન્ ! જંબુદ્રીપ નામના દ્વીપની પશ્ચિમ દિશામાં વહેનારી કેટલી લાખ નદીઓ લવણ સમુદ્રમાં મળે છે?
ગૌતમ ! પશ્ચિમ દિશામાં વહેનારી સાત લાખ અઠ્ઠાવીસ હજાર નદીઓ લવણ સમુદ્રમાં મળે છે. આ પ્રમાણે પૂર્વાપર (આગળ-પાછળ)ની બધી મળીને જંબૂદ્વીપમાં ચૌદ લાખ છપ્પન હજાર નદીઓ છે. એમ કહેવામાં આવ્યું છે.