________________
સૂત્ર ૯૬૨-૯૬૩ તિર્યફ લોક : પૃથ્વી-કંપન પ્રરૂપણ
ગણિતાનુયોગ ૪૭૩ एवं जहा बाहिरपुक्खरद्धे भणितं तहा-जाव
જે રીતે બાહ્ય પુરાધના અંગે કહ્યું - એજ રીતે - सयंभूरमणे समुद्दे-जाव-अद्धासमएणं णो फुडे ।
થાવતુ-સ્વયંભૂરમણ સમુદ્ર પર્યન્ત અદ્ધા સમયથી - ST. ૫. ૨૬, ૩.૨, મુ. ૨૦૦૨ (-૨) .
સ્પર્ધાયેલ નથી એમ જાણવું જોઈએ. दीवंत सागरंताणं फूसणा परूवणं
દ્વીપ સાગરાતની સ્પર્શનાનું પ્રરૂપણ ૨૬૨. 1. ઢીવંત અને અંતે ! સવંત સદ્ ? સાંતે વિ ૯૬૨. પ્ર. ભગવનું ! શું દ્વીપનો અંત (કિનારો) સમુદ્રના दीवंतं फुसइ?
અંતને સ્પર્શ કરે છે અને સમુદ્રનો અંત શું દ્વીપના
અંતનો સ્પર્શ કરે છે? उ. हंता, गोयमा ! दीवंते सागरंतं फुसइ, सागरंते ઉ, હા, ગૌતમ ! દ્વીપનો અંત સમુદ્રના અંતને અને वि दिवंतं फुसइ-जाव-नियमा छदिसिं फुसइ ।
સમુદ્રનો અંત દ્વીપના અંતને યાવત-નિયમથી
છયે દિશાઓમાં સ્પર્શ કરે છે. एवं एएणं अभिलावणं उदयंतेपोदंतं, छिदंते दूसतं,
એ રીતે આ અભિશાપથી પાણીનો કિનારો પોત छायंते आतवंतं जाव नियमा छदिसिं फुसइ।
(નાવ-હોડી)ના કિનારાને અને હોડીનો કિનારો - વિચા. સ. ૧, ૩, ૬, કુ. ૫-૬
પાણીના કિનારાને, છેદ (ટુકડા)નો કિનારો વસ્ત્રના કિનારાને અને વસ્ત્રનો કિનારો છેદના કિનારાને, છાયાનો અંત આત૫ (તડકા) ના અંતને અને તડકાનો અંત છાયાના અંતને યાવતુ
નિયમપૂર્વક છયે દિશાઓને સ્પર્શ કરે છે. पुढवी कंपण परूवणं
પૃથ્વી-કંપનનું પ્રરૂપણ : ९६३. तिहिं ठाणेहिं देसे पुढवीए चलेज्जा, तं जहा - ૯૬૩. ત્રણ કારણોથી પૃથ્વીનો એક દેશ (ભાગ) ચલાયમાન
થાય છે. જેમકે
अहे णं इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए उराला पोग्गला णिवतेज्जा, तते णं उराला पोग्गला णिवतमाणा देसं पुढवीए चलेज्जा, महोरगेवा महिड्ढीए-जाव-महासोक्खे इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए अहे उम्मज्जण-णिमज्जणं करेमाणे देसं पुढवीए चलेज्जा,
(૨)
(૧) આ રત્નપ્રભા પૃથ્વીના સ્થૂલ પુદ્ગલ અલગ
થાય એ સ્થૂલ પુદ્ગલોથી અલગ થવા પર પૃથ્વીનો એક દેસ ભાગ ચલાયમાન થાય છે. કોઈ મહોરગ વ્યન્તરદેવ જે મહર્ધિક યાવતમહાસુખી હોય, તે આ રત્નપ્રભા પૃથ્વીની નીચે ઉત્પન્ન યા નિપતન કરે તો પૃથ્વીનો એક ભાગ ચલાયમાન થાય છે. નાગકુમારો અને સુવર્ણકુમારોનો સંગ્રામ થવા પર પૃથ્વીનો એક ભાગ ચલાયમાન થાય છે. આ ત્રણ કારણે પૃથ્વીનો એક ભાગ ચલાયમાન થાય છે. ત્રણે કારણોથી સંપૂર્ણ પૃથ્વી ચલાયમાન થાય છે, જેમકે
३. णाग-सुवण्णाण वा संगामंसि वट्टमाणंसि देसं
पुढवीए चलेज्जा।
इच्चेएहिं तिहिं ठाणेहिं देसे पुढवीए चलेज्जा,
तिहिं ठाणेहिं केवलकप्पा पुढवी चलेज्जा, तं जहा
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org