Ganitanuyoga Part 1

Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: Agam Anuyog Prakashan

Page 517

૩૯૪
લોક-પ્રજ્ઞપ્તિ
૩.
गोयमा ! जंबुद्दीवे णं दीवे मंदरस्स पव्वयस्स पच्चत्थिमेणं लवणं समुदं बायालीसं जोयणसहस्साइं ओगाहित्ता - एत्थ णं संखस्स वेलंधरणागरायस्स संखे णामं आवास-पव्वते । तं देव पमाणं, णवरं सव्वरयणामए अच्छे-जावपडिरूवे ।
૩.
से णं एगाए पउमवरवेइयाए एगेण य वणसंडेणंजाव- अट्ठो बहुओ खुड्डाखुड्डियाओ - जाव-बहूई उप्पलाई संखाभाई संखवण्णाई संखवण्णा भाई । . નીવા. હિ. ૩, ૩. ૨, મુ. o
–
संखस्स आवासपव्वयस्स संखा नामं रायहाणी, तं चेव पमाणं । નીવા. દ. રૂ, ૩. ૨, મુ.
૨
संखा रायहाणी
શંખા રાજધાની :
૭૨૬. મલે ત્ય દેવે મહિદ્દી-ખાવ-રાયદાળી પવૃત્યિમેળ, ૭૩૬. ત્યાં શંખ નામનો મહર્ધિક દેવ રહે છે- યાવ- રાજધાની
પશ્ચિમમાં છે.
૩.
તિર્યક્ લોક : લવણસમુદ્ર વર્ણન
ઉ.
(४) दगसीम आवासपव्वयस्स अवट्ठिइ पमाणं यकहि णं भंते! मणोसिलगस्स वेलंधरणागरायस्स ૯૭૨૭. ૬. दगसीमे णामं आवासपव्वते पण्णत्ते ?
-
गोयमा ! जंबुद्दीवे णं दीवे मंदरस्स पव्वयस्स उत्तरेणं, लवणसमुदं बायालीसं जोयणसहस्साई ओगाहित्ता- एत्थ णं मणोसिलगस्स वेलंधरणागरायस्स दगसीमे णामं आवासपव्वते पण्णत्ते । तं व पमाणं, णवरं सव्वफलिहामए अच्छेનાવ-મઠ્ઠો ।
-
दगसीम आवासपव्वयस्स णामहेउ
૭૩૮. ૧.
નીવા. ડિ. ૨, ૩. ૨, મુ. ૨
સે.કેળકે ન મંતે ! વં પુષ્પફ- “સીમેળ दगसीमेणं आवासपव्वए ?
आवासपव्वए गोयमा ! दगसीमंते णं आवासपव्वते सीता सीतोदगाणं महाणदीणं तत्थ गतो सोए पडिहम्मति । से तेणट्टेणं गोयमा ! एवं बुच्चइ - दगसीमे णामं आवासपव्वए सासए जाव - णिच्चे ।
For Private
સૂત્ર ૭૩૬-૭૩૮ ગૌતમ ! જંબુદ્રીપ(નામના)દ્વીપમાં મેરૂપર્વતથી પશ્ચિમમાં લવણસમુદ્રમાં બેંતાલીસ હજાર યોજન જવા પર શંખ વેલંધર નાગરાજનો શંખ નામનો આવાસ પર્વત છે. પર્વતનું માપ ગોસ્તુપ પર્વત જેટલું છે. વિશેષમાં એ છે કે- આખો પર્વત રત્નમય છે, સ્વચ્છ - યાવ- મનોહર છે.
(એ) શંખ આવાસ પર્વતની શંખાનામની રાજધાનીનું માપ આદિ ગોસ્તૂપા રાજધાનીના માપની બરાબર જાણવું જોઈએ.
ઉ.
એ પર્વત એક પદ્દમવર વેદિકા અને એક વનખંડ વડે (બધી બાજુએથી ઘેરાયેલો છે) યાવનામનું કારણ કહેવું જોઈએ. અનેક નાની-નાની (વાપિકાઓ) યાવ- એમાં ઘણા બધા ઉત્પલ છે. તે શંખ જેવી આભાવાળા છે, શંખ જેવા વર્ણવાળા છે. શંખ જેવી કાંતિવાળા છે.
૭૩૭. પ્ર.
(૪) દક્સીમ આવાસપર્વતની વિદ્યમાનતા અને પ્રમાણ : ભગવન્ ! મનઃ શિલાક વેલંધર નાગરાજનો દકસીમ નામનો આવાસ પર્વત ક્યાં કહેવામાં આવ્યો છે?
ઉ.
Personal Use Only
દકસીમ આવાસપર્વતના નામનું કારણ : ૭૩૮. પ્ર.
ગૌતમ ! જંબૂઢીપ(નામના)દ્વીપમાં મેરૂપર્વતની ઉત્તરમાં લવણસમુદ્રમાં બેંતાલીસ હજાર યોજન જવા પર મનઃશિલાક વેલંધર નાગરાજનો દકસીમ નામનો આવાસ પર્વત કહેવામાં આવ્યો છે. પર્વતનું માપ ગોસ્તૂપ પર્વતની સમાન છે. વિશેષમાં એ છે કે આખો પર્વત સ્ફટિક રત્નમય છે, સ્વચ્છછે-યાવ-નામનું કારણ કહેવું જોઈએ.
ભગવન્ ! ક્યા કારણે દકસીમ આવાસ પર્વત દકસીમ આવાસપર્વત કહેવામાં આવે છે?
ગૌતમ ! દકસીમ આવાસપર્વત શીતા અને શીતોદા મહા નદીના પ્રવાહને રોકે છે.
તે કારણે ગૌતમ ! દકસીમ નામના આવાસ પર્વતને દકસીમ આવાસ પર્વત કહેવામાં આવે છે. તે શાશ્વત-યાવત્- નિત્ય છે.