Ganitanuyoga Part 1

Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: Agam Anuyog Prakashan

Page 573

૪૫૦ લોક-પ્રજ્ઞપ્તિ તિર્યફ લોક : ધૃતોદસમુદ્ર વર્ણન
સૂત્ર ૯૦૨ घयोदसमुदस्स वण्णओ
વૃતોદસમુદ્ર-વર્ણન: ૧૨. ધવરાઇ તવં ઘાલે નામે સમુદે વટ્ટ વેચાર- ૯૦૨. ગોળ (વૃત્ત) વલયાકાર આકારે રહેલ ધૃતોદ નામનો
ठाणसंठिए सवओ समंता संपरिक्खित्ताणं चिट्ठति ।। સમુદ્ર ધૃતવરદીપ દ્વારા ચારે બાજુથી ઘેરાયેલો છે. तहेव समचक्कवाल-संठाणसंठिए,
તે એ રીતે સમચક્રવાલ સંસ્થાન આકારથી રહેલ છે. विक्खंभ-परिक्खेवो, संखिज्जाई जोयणसयसहस्साई, એનો વિધ્વંભ અને પરિધિ સંખ્યાત લાખ યોજનની છે. दारा, दारंतरं, पउमवरवेइया, वणसंडे, पएसा, जीवा વૃતોદસમુદ્રના દ્વાર, પરસ્પર કારોનું અંતર, તહેવા
પદ્મવરવેદિકા, વનખંડ, પ્રદેશોના પરસ્પરસ્પર્શ, જીવોની
એકબીજામાં ઉત્પત્તિ આદિવર્ણન પૂર્વવત્ જાણવું જોઈએ. प. से केणढे णं भंते ! एवं वुच्चइ- "घतोदे समुद्दे, પ્ર. ભગવદ્ ! ધૃતોદસમુદ્ર, ધૃતોદસમુદ્ર કેમ घतोदे समुद्दे ?
કહેવાય છે ? गोयमा ! घयोदस्स णं समुद्दस्स उदए से जहा ઉ. હે ગૌતમ ! ધૃતોદ સમુદ્રનું જળ શું વિકસિત नामए पप्फुल्लसल्लइ-विमुक्कलकणियार
શલકી, વિકસિત કનેર, સરસો, ખીલેલા કોરંટ सरसवसुविबुद्धकोरेंटदामपिंडिततरस्स,
પુષ્પોવડે ગૂંથેલી માળાના રંગ જેવા પીળા રંગવાળુ, निद्धगुणतेयदीविय निरुवहयविसिट्ठसुन्दरतरस्स
સ્નિગ્ધ ગુણવાળું, અગ્નિ પર રાંધેલ પરંતુ सुजायदहिमहियतद्दिव सगहिय नवणीय
નિરુપહત તેમજ વિશિષ્ટ સુંદર, દહીંને વલોવીને पडुवणावियमुक्कढिय उद्दावसज्जविसंदियस्स
કાઢવામાં આવેલ, માખણને તપાવીને તૈયાર अहियं पीवरसुरहिगंधमणहरमहुरपरिणामद
કરવામાં આવેલ તાજું, અતિશ્રેષ્ઠ, સુગંધયુક્ત,
મનોહર મધુર પરિણમનથી યુક્ત, દર્શનીય, रिसणिज्जस्स पत्थनिम्मलसुहोवभोगस्स
પથ્ય નિર્મલ સુખોપભોગ્ય શત્કાલીન ગાયના सरयकालंमि होज्ज गोघयवरस्स मंडए, भवे
ઘીના મંડ (ઘી પર જામેલ થર)ની સમાન છે તો एयारूवे सिया।
ધૃતોદ સમુદ્રનું પાણી શું એવું હોય છે ? गोयमा ! इणढे समढे, घतोदस्स णं समुद्दस्स एत्तो
હે ગૌતમ! ના, એવું નથી. વૃતોદ સમુદ્રનું જળ इट्ठतराए चेव-जाव-आसाएणं पण्णत्ते ।
એનાથી પણ બધુ ઈષ્ટ ઈતર-પાવતુ
આસ્વાદનીય કહેવામાં આવ્યું છે. कंत-सुकता एत्थ दो देवा महिड्ढीया-जाव
અહીં કાંત અને સુકાંત નામના મહર્ધિક-યાવતपलिओवमट्ठिईया परिवति ।
પલ્યોપમની સ્થિતિવાળા બે દેવ રહે છે. से एएण?णं गोयमा ! एवं वुच्चइ-- "घतोदे
હે ગૌતમ ! આ કારણે ધૃતોદસમુદ્ર વૃતોદસમુદ્ર સમુદે, ઘતો સમુદે ''
કહેવાય છે. अदुत्तरं च णं गोयमा ! घतोदे समुद्दे सासए-जाव-णिच्चे।
અથવા હે ગૌતમ ! વૃતદસમુદ્ર શાશ્વત - નીવા. , ૨, ૩, ૨, મુ. ૨૮૨
-વાવ-નિત્ય છે. ૨. મૂરિય. પા. ૨૨, મુ. ? o o | ૨. આગમોદય સમિતિથી પ્રકાશિત જીવાભિગમની કૃતિમાં આ મૂળપાઠ મુદ્રિત છે પરંતુ ટીકાકારે આ મૂળપાઠની ટીકા કરેલ નથી. ૩. : 1. તોક્સ મંતે ! સમુક્સ ૩૬, રિસ સUU TUU ? उ. गोयमा ! से जहाणामए सारइयस्स गोघयपरस्म मंडे सल्लइ-कण्णियापुप्फवण्णाभे मुकड्ढित उदारसज्झविसंदित वण्णेणं
उववेते - जाव - फासेणं उववेते, 1. મ થાયે સિયા? ૩. રૂદ્દે સટ્ટ, જયHT! તો પત્તા ધ્રુતરાઈ વ -જાવ -સાઇi gyત્તા - નવા. પfs. ૩, ૩. ૨, ૩. ૨૮૬ ઉપર દર્શાવેલ પાઠ અને આ પાઠમાં ધૃતોદસમુદ્રના પાણીના આસ્વાદનું વર્ણન છે, બંને પાઠોમાં શબ્દ સરખા પણ છે એટલે આ પાઠ અહીં ટીપ્પણમાં આપેલ છે.