________________
૧ ૩૦ લોક-પ્રજ્ઞપ્તિ
અધોલોક
સૂત્ર ૨૪૧-૨૪૨
समुग्धाएणं सव्वलोए।
સમુદ્યાતની અપેક્ષા- સંપૂર્ણ લોકમાં સમુદ્યાત
કરે છે, सट्ठाणेणं लोयस्स असंखेज्जइभागे।
સ્વસ્થાનની અપેક્ષાએ- લોકના અસંખ્યાતમા
ભાગમાં એમના સ્થાન (આવેલા) છે. ૨૮. ૫, દિ જે મંૉ ! હુમyવફા પન્ન ૨૪૧. પ્ર. ભગવન્! પર્યાપ્ત અને અપર્યાપ્ત સૂક્ષ્મ પૃથ્વી अपज्जत्तगाण य ठाणा पण्णत्ता?
કાયિકોના સ્થાન કયાં (આવેલા) કહેવામાં
આવ્યા છે ? उ. गोयमा ! सुहुमपुढविकाइया ते पज्जत्तगा जे य
હે ગૌતમ ! સૂક્ષ્મ પૃથ્વીકાયિક જે પર્યાપ્ત અને अपज्जत्तगा ते सव्वे एगविहा अविसेसा
અપર્યાપ્ત છે, તે બધા એક પ્રકારના છે. તે કોઈ अणाणत्ता सव्वलोय परियावण्णगा पण्णत्ता
પ્રકારની વિશેષતાવાળા નથી. તે વિવિધ પ્રકારના સમUS ?
નથી અને તે આયુષ્યમાનુ શ્રમણ ! તે સંપૂર્ણ
લોકમાં વ્યાપ્ત કહેવામાં આવ્યા છે. - TUOT, ૬. ૨, મુ. ૨૪૮-૨૫૦ आउक्काइयाणं ठाणा
અકાયિકોના સ્થાન : ૨૨. . દિ ને અંત ! વારાફી પૂષ્મત્તા૨૪૨. પ્ર. હે ભગવન્! પર્યાપ્ત બાદર અપ્રકાયિકોના સ્થાન ठाणा पण्णत्ता?
કયાં (આવેલા) કહેવામાં આવ્યા છે ? उ. गोयमा ! सट्ठाणेणं सत्तसु घणोदधीसु सत्तसु
ગૌતમ ! સ્વસ્થાનની અપેક્ષાએ - સાત घणोदधिवलएसु
ઘનોદધિઓમાં અને સાત ઘનોદધિવલયોમાં છે. (१) अहोलोए-पायालेसु भवणेसु भवणपत्थडेसु।
(૧) અધોલોકમાં-પાતાલોમાં, ભવનોમાં અને
ભવન-પ્રસ્તોમાં છે. (२) उड्ढलोए-कप्पेसुविमाणेसुविमाणावलियासु
(૨) ઊર્વલોકમાં- કલ્પોમાં, વિમાનોમાં, વિમાનविमाणपत्थडेसु ।
પંક્તિઓમાં અને વિમાન-પ્રસ્તોમાં છે. (३) तिरियलोए-अगडेसु तलाएसु नदीसुदहसु
(૩) તિર્યલોકમાં- અગડોમાં (કૂવાઓમાં), वावीसुपुक्खरिणीसुदीहियासुगुंजालियासु
તળાવોમાં, નદીઓમાં , દ્રહોમાં , सरेसुसरपंतियासुसरसरपंतियासु विलेसु,
વાપિકાઓમાં, પુષ્કરણીઓમાં, દીધિંકાઓમાં, विलपंतियासु उज्झरेसुनिज्झरेसुचिल्ललेसु
ગુજાલિકાઓમાં, સરોમાં, સરપંક્તિઓમાં, पल्ललेसु वप्पिणेसु दीवेसु समुद्देसु सब्वेसु
સરસર-પંક્તિઓમાં, બિલોમાં, બિલ
પંક્તિઓમાં, ઉઝરોમાં(પાટીઝરણોમાં), चेव जलासएसु जलट्ठाणेसु - एत्थ णं
નિજુઝરોમાં (જમીનમાંથી નીકળનારા बादरआउक्काइयाणं पज्जत्ताणं ठाणा
ઝરણોમાં), ચિલ્લલોમાં(નાનાલાશયોમાં), पण्णत्ता।
પલ્વલોમાં (ખૂબ નાના જલાશયોમાં), તળાવનાકિનારાની સમીપ આવેલીભૂમિમાં, દ્વીપોમાં, સમુદ્રોમાં અને જળાશયોમાં તેમજ જલસ્થાનોમાં પર્યાપ્ત બાદર અપ્રકાયિકોના
સ્થાન (આવેલા) કહેવામાં આવ્યા છે. उववाएणं लोयस्स असंखेज्जइभागे।
ઉપપાતની અપેક્ષાએ-તે સ્થાન લોકના અસંખ્યાતમા ભાગમાં છે.
વિમ. ૩૪, ૩. ૨, મુ. ર-૩ અનન્તરોપપન્નક પૃથ્વીકાય આદિની અપેક્ષાએ આ વર્ણન છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
