Ganitanuyoga Part 1

Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: Agam Anuyog Prakashan

Page 481

૩૫૮ લોક-પ્રજ્ઞપ્તિ તિર્યફ લોક : મહાનદી પ્રપાતાદિ વર્ણન
સૂત્ર ૬૫૪-૬૦ ૬, ૮, ITI-સિંધૂ HET વહે સાતિરે ચડવીનં ૬૫૪. ગંગા અને સિંધુ આ બન્ને મહાનદીઓનો પ્રવાહ कोसे वित्थारेणं पण्णत्ताओ।
ચોવીસ કોશથી કંઈક વધુ વિસ્તારવાળો છે.
- સમ. ૨૪, સુ. ૬ દ.. -સિંધુબ જ મહUTUવાસં યાજિપૂર્વ ૬૫૫. ગંગા અને સિંધુ એ બન્ને મહાનદીઓ ઘડાના મુખમાંથી
दुहओ घडमुह-पवित्तिएणं मुत्तावलिहार-संठिएणं નીકળતા એવા જલની સમાન કલકલ શબ્દ કરતી पवाएण पडंति।
પચીસ ગાઉ વિસ્તૃત મુક્તાવલીહારની આકૃતિ જેવા
પ્રવાહથી પડે છે.
- સમ. ૨૬, મુ. ૭ રૂ-૮-રત્તારવો ય પવાયા પાને-
(૩-૪) રક્તા અને રક્તાવતી નદીના પ્રપાતાદિનું પ્રમાણ : દ, ૬. પૂર્વ નદ વેવ -સિંધૂમો તદ ર રસ્તા-ત્તવો ૫૬. જે રીતે ગંગા અને સિંધુ નદીઓનું વર્ણન છે તે જ રીતે णेअब्बाओ. पुरथिमेणं रत्ता, पच्चत्थिमेणं रत्तवई। રક્તા અને રક્તવતી નદીઓનું પણ વર્ણન જાણવું
જોઈએ. રક્તા નદી પૂર્વની બાજુ અને રક્તવતી નદી
પશ્ચિમની બાજુ (પ્રવાહિત થાય) છે. अवसिटुं तं चेव भाणिअव्वत्ति।
બાકીનું બધુ વર્ણન પૂર્વવત્ કરવું જોઈએ. - નંવું. વ. ૪, મુ. ૨૮ ૬, ૭, નંત્રિી મંરક્સ વરસ ઉત્તરેvi UરવUવાસે ૬૫૭. જંબુદ્વીપ નામના દ્વીપમાં મેરુપર્વતથી ઉત્તર(દિશાસ્થિત) महाणईओ बहुसमतुल्लाओ-जाव-परिणाहेणं,
ઐરાવત ક્ષેત્રમાં બે મહાનદીઓ બહુ સમ અને તુલ્ય
છે-વાવ-પરિધિની અપેક્ષાએ એક બીજાનું અતિ तं जहा- रत्ता चेव, रत्तवई चेव ।
ક્રમણ કરતી નથી. જેમકે - (૧) રક્તા અને - ટાઇ૨, ૩. ૩, મુ. ૮૮
(ર) રક્તવતી. ૬, ૮, રત્તા-રત્તવ અને મદીનો પૂર્વ ક્રિયાળિ ૫૮. રક્તા અને રક્તવતી - આ બન્ને મહાનદીઓ મગરના
पुहुत्तेणं मगरमुहपवित्तिएणं मुत्तावलिहार-संठिएणं મુખમાંથી નીકળતા એવા જલની સમાન કલકલ શબ્દ पवातेण पडंति।
કરતી પચીસ ગાઉ વિસ્તૃત મુક્તાવલી હારની આકૃતિ - સમ, ૨૬, મુ. ૮
જેવા પ્રવાહથી નીચે પડે છે. ૬૧. રત્તાં-ચત્તવો જે મહાળો ઘવાદે સતિ ૬૫૯, રક્તા અને રક્તવતી મહાનદીનો પ્રવાહ ચોવીસ કોશથી चउवीसं कोसे वित्थारेणं पण्णत्ता।
કંઈક વધુ વિસ્તારવાળો કહેવામાં આવ્યો છે.
-સમ. ૨૪, મુ. ૬ ५-रोहिआमहाणईए पवायाईणं पमाणं
(૫) રોહિતા મહાનદીના પ્રપાતાદિનું પ્રમાણ : દદ , તન્મ " મહાપમાદક ઢવિfા તારા ૬૦. આ મહાપદ્મદ્રહના દક્ષિણી તોરણથી રોહિતા
रोहिआ महाणई पवूढा समाणी सोलस पंचुत्तरे મહાનદી નીકળી સોળસો પાંચ યોજના અને એક जोअणसए पंच य एगूणवीसइभाए-जोअणस्स
યોજનના ઓગણીસ ભાગોમાંથી પાંચ ભાગ दाहिणाभिमुही पव्वएणं गंता महया घडमुहपवित्तिएणं
(૧૦૫-૫૧૯) દક્ષિણની બાજુ પર્વત પર વહેતી मुत्तावलिहारसंठिएणं साइरेग दो जोअणसइएणं पवाएणं
એવી વિશાલ ઘટ ના મુખથી નીકળતી જલની વડું |
સમાન કલકલ ધ્વનિ કરતી મુક્તાવલી હારની આકૃતિવાળા બસો યોજનથી કંઈક અધિક (પહોળા) પ્રપાતથી નીચે પડે છે.