________________
સૂત્ર
૩૧૨
તિર્યકુ લોક : વિજયદ્વાર
ગણિતાનુયોગ ૧૬૭
से सव्वओ समंता आपूरेमाणीओ आपूरेमाणीओ अईव अईव सिरीए उवसोभेमाणा-उवसोभेमाणा चिट्ठन्ति ।
- નીવ. પૂ. ૩, ૩. ૨, મુ. ૧૨૬ .
તથા પોતાની ગંધ દ્વારા તે આસપાસના પ્રદેશોમાં વ્યાપ્ત થઈ અતિવિશિષ્ટશ્રી વડે-શોભાયમાન થતી સ્થિત છે.
विजयदारस्स णिसीहियाए सालभंजियपरिवाडीओ- વિજયદ્વારની નિપીધિકાઓમાં સાલભંજિકાઓની પંક્તિઓ : રૂ ૨૨. વિનયસ તારસરૂમ પા૪િ કુદ ળિસીદિયાણ ૩૧૨. વિજયદ્વારના ઉભયપાર્શ્વમાં સ્થિત આ બન્નનિષાધિકાઓમાં दो दो सालभंजिया परिवाडीओ पण्णत्ताओ।
બે-બે શાલભંજિકાઓ-કાષ્ઠપૂતળીઓની પરિપાટી
(ક્રમબદ્ધ પંક્તિઓ) કહેવામાં આવી છે. ताओ णं सालभंजियाओ लीलट्ठियाओ सुपयट्ठियाओ તે પુતળીઓ ક્રીડામાં લીન હોય તેવી સુંદર વેશભૂષાથી सुअलंकियाओ, णाणागारवसणाओ, णाणा मल्ल- શણગારેલી છે. રંગ-બેરંગી પરિધાનોથી શૃંગારિત છે. पिणद्धिओ, मुट्ठीगेज्झमज्झाओ आमेलग-जमल અનેક માલાઓ એને પહેરાવવામાં આવી છે. કમર जुयलवट्टि अब्भुण्णय-पीण-रचिय-संठिय-पयोहराओ, એટલી પાતળી છે કે મુઠ્ઠીમાં આવી શકે છે. એના પયોધર रत्तावंगाओ असियकेसीओ, मिउविसय पसत्थलक्खण, . (સ્તન) સમશ્રેણિક સૂચક યુગલ થી યુક્ત, કઠિન संवेल्लियग्ग सिरयाओईसिंअसोगवर पादपसमुट्ठियाओ,
વૃત્તાકાર સામેની બાજુ ઉન્નત-તણાયેલા પુષ્ટ રતિઉત્પાદક वामहत्थगहियग्ग सालाओ, ईसिं अद्धच्छिकडक्ख
છે. આના નેત્રની કિનારીઓ લાલિમાયુક્ત છે. એનાવાળ विद्धिएहिं लूसेमाणीओ इव चक्खुल्लोयणलेसाहिं (ભ્રમર જેવા) કાળા રંગની કોમલ વિશદ-મૃણાલતંતુઓ अण्णमण्णं खिज्जमाणीओ इव ।
જેવી બારીક પ્રશસ્ત લક્ષણો ગુણોથી યુક્ત છે તથા જેનો આગળનો ભાગ મુકુટથી ઢંકાયેલો છે, તે પુતલીઓ અશોક વૃક્ષનો કંકઈ સહારો લઈને ઉભેલી છે અને ડાબા હાથ વડે એણે અશોક વૃક્ષની શાખાનો અગ્રભાગ પકડી રાખ્યો છે. પોતાના ત્રાંસા કટાક્ષોથી દર્શકોના મન જાણે કે ચોરી ન લેતી હોય તેમ પરસ્પર એક બીજા તરફ જોતી હોય એમ લાગે છે અને જાણે કે એક-બીજાના સૌભાગ્યની ઈર્ષાને કારણે સહન ન કરી શકતી હોવાથી ખિન્ન જેવી
દેખાય છે. पुढविपरिणामाओसासयभावमुवगयाओ चंदाणणाओ, આ શાલભંજિકાઓ પાર્થિવ પુદ્ગલોની બનેલી છે. चंदविलासिणीओ, चंदद्धसमनिडालाओ, चंदाहियसो- અને વિજયદ્વારની જેમ શાશ્વત છે. એનું મુખ ચંદ્રમા જેવું मदंसणाओ, उक्का इव उज्जोयमाणीओ, विज्जुघणमरीचि- છે. ચંદ્રમંડલની જેમ ચમકવાવાળી છે. એનું કપાલ सूर-दिपंत तेय अहिययर सन्निकासाओ, सिंगारागार અર્ધચંદ્રની જેમ સુશોભિત છે. ચંદ્રમાંથી પણ અધિક चारूवेसाओ पासाइयाओ-जाव-पडिरूवाओ । तेयसा
દર્શનીય છે. ઉલ્કા (ચિનગારી)ની સમાન તે ચમકદાર अतीव अतीव सोभेमाणीओ सोभेमाणीओ चिट्ठन्ति ।
છે. મેઘ-વિજળીના કિરણો અને દૈદીપ્યમાન અનાવૃત - નવા. ૫, રૂ, ૩. ૨, મુ. ૨૨૧ સૂર્યના તેજ કરતા પણ અધિક એનો પ્રકાશ છે. એની
આકૃતિ શ્રૃંગારપ્રધાન અને વેષભૂષા સુંદર છે. એટલે એ પ્રસાદીય, દર્શનીય -વાવ- પ્રતિરૂપ છે. આ પ્રમાણે તે પોતાના તેજ થી અત્યંત સુશોભિત થતી (વિજયદ્વારની ઉભય પાર્થવતી નિષીવિકામાં) ઉભેલી છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
