________________
સૂત્ર ૩૪૦-૩૪૧
તિફ લોક – વિજયદ્વાર
ગણિતાનુયોગ ૧૮૭
तेसि णं चेइयरूक्खाणं अयमेयारूवे वण्णावासे पण्णत्ते, આ ચૈત્યવૃક્ષોનું વર્ણન આ પ્રમાણે કહેવામાં આવ્યું છે, तं जहा - वइरामया मूला, रययसुपइट्ठिया विडिमा, જેમકે - એનો મૂળ ભાગ વજૂરત્નનો છે. તેની रिद्वामय विपुल कंद, वेरूलिय-रूइलखंधा, सुजातरूवपढ
વિડિમા-મૂળ શાખા ચાંદીની છે અને સુપ્રતિષ્ઠિત છે. मगविसालसाली, णाणामणि-रयण-विविहसाहप्पसाह,
રિષ્ટ રત્નમય તેના વિપુલ કન્ડ છે અને વૈડૂર્ય રત્નના वेरूलियपत्त, तवणिज्जपत्त वेंटा, जंबूणय - रत्त - मउय
સુંદર સ્કન્ધ છે. એની મૂળભૂત પ્રથમ વિશાલ શાખાઓ
શુદ્ધ-શ્રેષ્ઠ સોનાની છે. એની અનેક પ્રકારની શાખા - सुकुमाल-पवाल - पल्लव - सोभंतवर-कुरग्गसिहरा,
પ્રશાખાઓ વિવિધ પ્રકારના મણિઓ અને રત્નોની છે. विचित्त मणि- रयण-सुरभिक्सम-फलभर-णमिय-साला,
તેના પાન વૈર્ય રત્નના છે. અને પાનના ડંઠલ તપેલા सच्छाया,सप्पभा, समिरीया,सउज्जोया, अमयरस-समरस
સ્વર્ણ જેવા છે. જાબૂનદ સુવર્ણ વિશેષના લાલવર્ણવાળા રા, દિવંથ-મ-ળવુરા, સારૂંવા-ગાવ
સુકોમલ, મનોહર પ્રવાલયુક્ત જેવા પલ્લવછે. જેનાથી પરિવા
એના શ્રેષ્ઠ અગ્રશિખર સુશોભિત જણાય છે. વિચિત્ર મણિ-રત્નોના સુગંધિત કુસુમો અને ફૂલોના ભારથી એની શાખાઓ ઝૂકેલી-નમેલી છે. એની છાયા ઘણી જ ભવ્ય છે. પ્રભાયુક્ત છે. કિરણોથી યુક્ત છે. ઉદ્યોત કરવાવાળા છે. અમૃતની સમાન રસવાળા એના ફળો છે. એ બધા નેત્રો અને મનને ઘણા જ અધિકપણે
શાંતિદાયક છે. દર્શનીય - યાવત - પ્રતિરૂપ છે. तेणं चेइयरूक्खा अन्नेहिं बहूहिं तिलय-लवय-छत्तोवग- તે ચૈત્યવૃક્ષ અને બીજા પણ ઘણા એવા તિલક, લવંગ, સિરીસ-સત્તવન-દિવન-સ્ત્રોદ્ધ-ધવ-ચંતા-નવ-સુચ- છત્રોપગ, શિરીષ, સપ્તપર્ણ, દધિપર્ણ, લોધ્ર, ધવ, कर्यब-पणस-ताल-तमाल-पियाल-पियंगु-पारावय- ચંદન, નીવ, કુટજ, કદંબ, પનસ, તાલ તમાલ, रायरूक्ख-नंदिरूक्खेहिं सव्वओ समंता संपरिक्खित्ता। પ્રિયાલ, પ્રિયંગુ, પારાવત, રાજવૃક્ષ અને નંદી વૃક્ષોથી
સર્વતઃ ચારે બાજુથી ઘેરાયેલા છે. तेणं तिलया-जाव-नंदिरुक्खा, मूलवंतो - जाव-सुरम्मा। એ બધા તિલક -યાવત્ - નંદી વૃક્ષો પર્યત બધા વૃક્ષ
પ્રશસ્ત મૂળજડવાળા-વાવ-સુરમ્ય છે. तेणं तिलया-जाव-नंदिरूक्खा, अन्नेहिंबहूहिपउमलयाहिं- એ તિલક-ચાવતુ-નંદી વૃક્ષો પર્યત બધા વૃક્ષ અને બીજી जाव सामलयाहिं सव्वओ समंता संपरिक्खित्ता, ताओ અનેક પદ્મલતાઓથી - યાવત્ - શ્યામ લતાઓથી थपउमलयाओ-जाव-सामलयाओ निच्चं कुसुमियाओ ચારેતરફથી ઘેરાયેલ છેઆ પદ્મલતાઓ -ચાવતુ- નાવ - ડિવાશો.
શ્યામલતાઓ સદૈવ કુસુમિત - ભાવતું - પ્રતિરૂપ છે. तेसिणं चेइयरूक्खाणं उप्पिं बहवे अट्ठमंगलगा, झया, આ ચૈત્ય વૃક્ષોની ઉપર અનેક આઠ-આઠ મંગલ દ્રવ્ય, छत्तातिछत्ता।
ધ્વજાઓ અને છત્રાદિછત્ર સુશોભિત છે. तेसि णं चेइयरूक्खाणं पुरओ, तिदिसिं तओ मणिपेढि
આ ચૈત્ય વૃક્ષોની આગળ ત્રણ દિશાઓમાં ત્રણ याओ पण्णत्ताओ । ताओ णं मणिपेढियाओ जोयणं મણિપીઠિકાઓ કહી છે. એ મણિપીઠિકાઓ લંબાઈ आयाम-विक्खं भेणं, अद्ध जोयणं बाहल्लेणं, પહોળાઈમાં એક યોજનની છે તથા અર્ધા યોજના सवमणिमईओ, अच्छाओ-जाव-पडिरूवाओ।
વિસ્તારવાળી છે તથા સર્વાત્મના મણિઓથી બનેલ છે. - નવા . ૫, , ૩.૨, મુ. ? રૂ ૭
સ્વચ્છ નિર્મલ – યાવતું - પ્રતિરૂપ છે. महिंदज्झयाणं पमाणं
મહિન્દ્ર ધ્વજાઓનું પ્રમાણ ૩૪. તાસિ મઢિયાઇi fi-qત્તેયં પુત્તેયં મટિંન્નયા ૩૪૧. આ મણિપીઠિકાઓ ઉપર અલગ - અલગ મહિન્દ્ર अट्ठमाइं जोयणाई उड्ढे उच्चत्तणं, अद्धकोसं उव्वेहेणं, ધ્વજાઓ છે. તે ધ્વજાઓ સાડા સાત યોજનાની ઉંચી છે.
આધા કોસની ઉંડાઈવાળી છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
