________________
૯૦ લોક-પ્રજ્ઞપ્તિ
અધોલોક
સૂત્ર ૧૬૯
दाहिणिल्लाणं असुरकुमाराणं देवाणं
યોજન પ્રમાણ મધ્ય ભાગમાં દક્ષિણ चोत्तीसं भवणावाससयसहस्सा भवंतीति
દિશાના અસુરકુમારદેવોનાચોત્રીસ લાખ मक्खायं ।
ભવનાવાસ (આવેલા) છે, એમ કહેવામાં
આવ્યું છે. ते णं भवणा बाहिं बट्टा अंतो चउरंसा सोच्वेव वण्णओ એ ભવન બહારથી ગોલ છે, અન્દરથી ચોરસ છે, તેજ (जाव) पासाईया दरिसणिज्जा अभिरुवा पडिरूवारे (પૂર્વવત) વર્ણન કરવું જોઈએ. (યાવત) પ્રસન્નત एत्थ णं दाहिणिल्लाणं असुरकुमाराणं देवाणं જનક દર્શનીય અભિરૂપ તેમજ પ્રતિરૂપ છે. એમાં पज्जत्ताऽपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता।
દક્ષિણ દિશાના પર્યાપ્ત અને અપર્યાપ્ત અસુરકુમાર
દેવીના સ્થાન (આવેલા) કહેવામાં આવ્યા છે. (२) तिसु वि लोयस्स असखेज्जइभागे- तत्थ
(૨) જેણે(ઉપપાતસમુદ્યાત અને સ્વસ્થાનની णं बहवे दाहिणिल्ला असुरकुमारा देवा य
અપેક્ષાએ)લોકના અસંખ્યાતમા ભાગમાં देवीओ य परिवति।
છે. તેમાં દક્ષિણ દિશાના ઘણા અસુરકુમાર
દેવ-દેવીઓ રહે છે. कालालोहियक्खबिंबोट्ठातहेव जाव दिब्वाइंभोगभोगाई એ શ્યામવર્ણવાળા છે, એમના ઓષ્ઠ બિંબફલ જેવા भुंजमाणा विहरति ।३
રક્ત છે વાવત દિવ્ય ભોગ ભોગવતા વિચરે છે. -- TUTT૨, ૨૭૧ (૨) दाहिणिल्लअसुरिंदो चमरो--
દાક્ષિણાત્ય અસુરેન્દ્ર ચમર : ૨ ૨૨. મરે પ્રત્યે અસુરમરિ ગણુરમરીયા પરિવસદા ૧૬૯. અહીં અસુરે કુમારેન્દ્ર, અસુરકુમારોના રાજા ચમરેન્દ્ર
રહે છે. काले महानीलसरिसे णीलगलिय-गवल-अयसि (ચમરેન્દ્રના શરીરનો) વર્ણ કૃષ્ણ અતિનીલ, નીલ कुसुमप्पगासे,
ગુટીકા, જંગલી ભેંસના શીંગડા અને અલસી પુષ્પ
જેવો શ્યામ છે. वियसियसयवत्त-णिम्मल-इसीसित-रत्त-तंबणयणे, નેત્ર વિકસિત કમલ જેવા શ્વેત તથા સ્વલ્પરક્ત
તામ્રવર્ણના છે. गरूलाययउज्जुतुंगणासे,
નાસિકા ગરુડના નાક જેવી લાંબી સીધી તેમજ
ઉન્નત છે. ओयवियसिलप्पवाल- बिंबफल-सन्निभाहरोढे,
અધરોષ્ઠ પોલીસ કરેલી પ્રવાલ - શિલા તથા બિંબફલ
જેવા છે. पंडुरससिसगल-विमल-निम्मल-दहिघण-संख-गोखीर-कुंद
દંત પંક્તિ નિષ્કલંક સ્વૈત ચંદ્રખંડ, સ્વચ્છ ઘટ્ટ દહીં, दगरय-मुणालिया-धवल दंतसेढी,
શંખ, ગોક્ષીર, કંદ-પુષ્પ, ઉદક- કણ તથા મૃણાલિકા
જેવી શ્વેત છે. ह्यवहणिद्धतधोयतत्ततवणिज्ज-रत्तताल-तालु जीहे, હાથ - પગના તળિયા, તાળવું અને જીભ અગ્નિમાં
તપાવેલા શુધ્ધ સુવર્ણ જેવા છે. કેશ અંજન, મેઘ અને રચક રત્ન જેવા રમણીય તેમજ
સ્નિગ્ધ છે. वामेयकुंडलधरे, अद्दचंदणाणुलित्तगत्ते,
ડાબા કાનમાં એક કંડલ છે. શરીર ચંદનના લેપથી લિપ્ત છે.
(?) મમ, રૂ૪, મુ. ૬
(૨) સમ, મુ. ૨ ૮ ૦
(૩) નવા.
૬. ૩, ૩. ?, મુ. ?? ૭
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
