Dictionary of Prakrit for Jain Literature Vol 02 Fasc 01

Author(s): A M Ghatage
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute

Page 98

जोवणमेरा
दारंतर जंबुद्दीवस्स Jambuddi. 1. 7[1]; एत्थ णं महं पउमे पण्णत्ते अद्धजोय बाहल्लेणं Jambuddr. 4.6; ता गहविमाणेणं पुच्छा । ता अद्धजोयणं आयामविक्खंभेणं SüraP. 18. 11; 18. 20; JM. एरवति कुणालाए वित्थिण्णा अद्धजोयणं वहती NisBha. 4229; NisCu 3.368.8.
...
453
अजोबणमेरा (addha-joyana mera
ardha-yojanamaryāda) f. the limit of a half yojana (four miles), AMg .से भिक्खू ... अद्धजोयणमेराए संखडि नच्चा āyar. 2.1.26 (338); से भिक्खू परं जोयणमेराए अद्धजोयणमेराए वा णो दुरुहेज्ज गमणाए āyār. 2. 3. 14 (474); 2.5.4 (554); 2.6.3 ( 589 ); परं अद्धजोयणमेराए उवारणावेत्तए Brh Kapp. 4. 12; जे भिक्खू परं अद्धजोयणमेराओ पायवडियाए गच्छति Nis. 11.7; 11.8; 12.32.
अजय (addhañjiya = ardhākta) adj. ( ppp.) half an nointed, Apa. (कवि ) उत्तालियाए गलि न किउ हारु अजिउ एक जि -नयणु फारु JambūSC 4.11.9.
...
अद्धट्टम (addhatthama ardhāstama ) n. seven and & half, AMg णवण्हं मासाणं बहुपडिपुण्णाणं अद्धद्रुमाणं राइंदियाणं वीतिताणं Ayar. 2. 15.8 (736); Thana. 9. 62 (693); Viy. 11. 11. 25 (11.134); 11.11.87 (11.142); Naya. 1. 2. 22; Uvav. 194; RayPa. 801; Niray&. 1. 53; 1.78 [Ldn.]; एगे माणवए णाम चेश्यखंभे पण्णत्ते - अड्ड- माई जोयणाई उड्डुं उच्चतेणं Jivabhi. 3.401; उत्तरकुराए जमगा णाम दुवे पव्वता ... मूले एगमेगं जोयणसहस्सं आयामविक्खंभेणं मज्झे अद्धट्टमाई जोयण- सताई आयामविक्खंभेणं Jivabhi. 3. 632; उसभस्स ... चउदसपुब्बीसहस्सा अट्टमा य सया उक्कोसिया चउदसपुथ्वीसंपया होत्था Jambuddi. 7.78 4. 110; सत्त जोयणसहस्साइं सूरे उड्डुं उच्चतेणं अट्ठमाई चंदे SūraP. 18.1; Kapp. (J.) 9; 51; अट्टमेहिं राईदिएहिं अट्ठहि य सुतणु मासेहिं । उस्सासो देवाणं मज्झिममाउं धरेंताणं DorTha. 229; JM अद्धट्टमदिवसाहिय नवमासे वसिय गन्भवामि MaViCa. (G) 118. 8 (2); तओ जहासुहेण धम्मनिरया अकंता नव मासा अद्धट्ठमराइंदिया SamaraKa. 61.16.
...
अट्ठारस (addhatthārasa ardhāstādaśa) nu. seventeen and a half, AMg. सहस्सारे अभितरियाए ( परिसाए) अट्ठारस सागरोवमाई सत्त पलिओदमाई ठिती पण्णत्ता Jivabhi. 3. 1052; (नीलवण्णणामाए कम्मठिती) जहण्णेणं सागरोवमस्स सत्त अट्ठावीसतिभागा उक्कोसेणं अद्धट्ठारस-सागरोवमकोडाकोडीओ Pannav. 23.104 (1702[27]) (addha-navama <ardha-navama) n. eight and a half, Alg. समणे भगवं महावीरे... दुसमसुसमाए समाए बहु वीतिकंताए – पण्णहत्तरीए वासेहिं, मासेहि य अद्धणवमेहिं सेसेहिं ... देवाणंदाए माहणी ... कुच्छिसि गन्भं वर्धते āyar. 2. 15.3 ( 734 ); देवाणं ठिती अभितरियाए परिसाए अद्धणवमाई सागरोबमाई पंच य पलिओवमाई Jivabhi. 3. 1049; ता भट्ट जोयणसयाई सूरे उडुं उच्चत्तेणं अद्धणवमाई चंदे Sūra P. 18.1. ef. अद्धनवम.
अणवमास (addha-nava-māsa < ardha- nava-māsa ) m. eight and a half months, AMg. एगा सागरोवमकोडीतिवास अद्धणवमासाहिय-बायालीसवाससहस्सेहिं ऊणिया Kapp. (J.) 195.
अद्धणारायसंघयण (addha-nārāya-sanghayana ardhanārāca-samhanana ) n [also अद्ध-नाराय", "सरीरसंघडण, संघयणी] the bony structure called ardha-nāraca, AMg. छव्विहे संघयणे पण्णत्ते, तं जहा - वइरोसभणारायसंघयणे... अद्धणारायसंघयणे Thapa. 6.30 (494); छब्बिहे संघयणे... अद्धनारायसंघयणे SamavPra. 186; छव्विहसंघयणी पण्णत्ता, तं जहा - वइरोस भनारायसंघयणी अद्धणाराय संघयणी Jivabhi. 1 119; छब्बिहे संघयणणा मे अद्धणारायसंघयणणामे Pannav. 23. 45 (1694); 23.97 (1702) ; JŚ. जं तं सरीरसंघडणणामकम्मं तं छब्बिहं णारायसरीरसंघडणणामं अद्धणारायसरीरसंघडणणामं ... चेदि
...
Satāg. 1.9.1.36.
अणारीसर (addha-nirisara ardhanarisvara) M god (Siva) with female form forming half the body, s. (नायिका) अद्धणारीसरस्स वामद्धे अकधिदा वि गोरी मुणीअदि KapMan. 1. 28.41 कपित्थ) अडणारी सरवसमचरणपनि मिसिसासद्धंता BalRa. 7.59.3.
for (addha-nidda <ardha-nidra) adj. half asleep, M. (ताल) सोममहिम KapMan. 2.50.
...
अद्धणिमिस (addha-nimisa < ardha-nimisa) n. half a moment, M. णिदं विणा वि सयणं ण य मुंचर अद्धणिमिसं पि Lila 880. अद्धणिम्मिद (addha-nimmida < ardha-nirmita) adj. ( ppp. ) haif created or earved, 5. ( हंसक) अद्धनिम्मिदसिलाकम्मं विr विसमदंसणं दिट्ठ णो णाअजूहं Prati Yau. 1.6.17.
अगिहाल (addha-nihalana ardha nibhilana) looking with half-closed eyes, Apa. णरवइअग्गए थिए अलग्गए
अणिहाल भउहांचालणु ... अवरु वि जं जं वज्जसु तं तं SudCa (N.)
6.19.6.
अतेरस
अहिसर (addha-nihisara ardha-nidhiśvara) w lord or master of half the treasure, Apa. हरि अद्धणिहीसरु पंडवपुरसरु ति अप्पड विणाडिउ Dham Par. 9.14. 14.
अद्भुतईय (addha-taiyaardha-trtiya) adj. two and a half, JM सीया गवेसह लहुं पायाले जल थले तहाऽऽगासे । लवणे धायरसंडे अद्धतईएस दीवेसु PaumCa. (V) 48.35.
waftatim (addha-tadijotta-bandhaṇa<ardhatadid-yoktra-bandhana) n. the binding with the strap of a part of lightning, JM अद्धतडिजोत्तबंधण- अदहत्थुब्वत्तकरणनिम्मविया । जुज्झति सवडहुत्ता अभग्गमाणा महापुरिसा PaumCa. (V. 4. 46.
अद्धतारआलोआ (addha-tāraaloã < ardha-tārakālokā ) adj. (f.) having a look with the pupil half closed, M. णिद्दालसपरिघुम्मिरतंसवलंतद्धतारआलोआ । कामस्स वि दुब्बिसहा दिट्टिणिवाआ ससिमुहीए GaSaSa 2.48.
wrfaqware (addha-ti-vanna-sahassa < ardhatri-pañcāśat-sahasra) adj. (f.) fifty-two thousand and a balt, AMg. अद्धतिवण्णसहस्सा उवरिमऽहे वज्जिऊण तो भणियं । मज्झे उ तिसु सहस्सेसु होंति नरगा तमतमाए Pannav. 2. 27 (174.135)
...
अद्धतुला (addha-tulā ardha-tulā ) / a measure of weight, AMg से किं तं उम्माणे ? तं जहा - अद्धकरिसो करिसो, अद्धपलं पलं, अद्धतुला तुला, अद्धभारो भारो Aug. 22. अद्भुतेरस (addha-terasa ardha-trayodaśa) me. [also अद्धत्तेरस ] twelve and a half, AMg. सोहम्मवडेंसगे णं विमाणे णं अद्धतेरस जोयणसयसहस्साई आयामविक्खंभेणं पण्णत्ते Samav. 13.3; Viy. 10.6.1 ( 10.99); जलयरपंचिंदिअ-तिरिक्खजोणिआणं अद्धतेरस - जाइकुलकोडीजोणीपमुहसयसहस्सा पण्णत्ता Samav. 13.5; 35.5; एत्थ णं सक्क्स्स देविंदस्स देवरण्णो सोमस्स महारण्णो संझप्पभे नाम महाविमाणे पण्णत्ते अद्धतेरसजोयणसय सहस्साई आयामविक्खंभेणं Viy. 3. 7.4[1] (3.250 ); 17.65 [Ldn.]; णिसीत्ता तस्स पबित्ति-वाउयस अद्धतेरस-सयसहस्साई पीइदाणं दलयर Uvav. 54; एत्थ णं सूरियाभस्स देवस्स सूरियाभे विमाणे पण्णत्ते - अद्धतेरसजोयणसयसहस्सारं आयामविक्खंभेणं RayPa. 126; ते णं वणसंडा साइरेगाई अद्धतेरसजोयणसयसहस्सा आयामेणं RayPa. 170; अद्धतेरसजाती कुलकोडीजोणीपमुह सयसहस्सा पण्णत्ता Jivabhi. 3. 166; ( सेणं पागारे) मूले अद्धतेरसजोयणाई विक्खंभेणं Jivabhi. 3. 352; एत्थ णं विजयस्स