Dictionary of Prakrit for Jain Literature Vol 02 Fasc 01

Author(s): A M Ghatage
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute

Page 122

निम्हण
477
able, praiseworthy, JM घण्णाण धरावलए सुयसामग्गी अनिंदिया होइ ManoKa. p. 203.4; नाणाविहं च कम्मं विज्जासिप्पाई णेगरूवाई । अत्थस्स साहणारं अनिंदियाई च लोगम्मि Jinadaākhya. ga. 145.
afar (a-ninhavana <a-nihnavana) n. non-heretieal or_praiseworthy view, AMg काले विणए बहुमाणे उवहाणे तहा अनिन्दवणे । वंजण अत्थ तदुभए सुयनाणविराहणं वियडे ārah Pad. 176. अनिष्फण्णसस्सा (a nipphanna-sassa a- nispanna-sasyā) adj. [7] (the Innd) where erops are not fully grown, ANg. नित्तणा वणाई अनिष्कण्णसस्तं च मेति (१ दि )णि पासित्ता AnnOg.
455.
अनियमिभाग (a niyatti-padhama-bhigaaniv tti-prathama-bhāga) m. first of the nine of thought-activity at the 9th gunasthana called aniyaṭṭi in which the Karma called punisveda (masculinity) is annihilated, JM. खवगं तु पप्प च विपणयालं नरयतिरिसुराउ विणा । सत्तग विणु अडतीस जा अनियट्टी पढमभागो KamTh. ( D.) 27.
अनियट्टियार (a niyatti biyaracanivrtti-badara) w.. [ also अनिअट्टि ] the 9th stage of spiritual advaneement (gunasthāna) in which the gross passions (pride, deceit, anger and greed) are destroyed, but the subtle (greed ete. ) still survives अनिबद्ध (a-nibaddha ) adj. ( ppp.) unrelated, असमंजसं (lit. non-return of gross passions ), AMg. चोइस जीवद्वाणा पण्णत्ता, अनिबद्धं PaiLaNa. 925. तं जहा अनियट्टिबायरे Samav. 14[1]; 14.5; JM. अह जो अपुब्वकरणाभिहाणगुणठाणगं फरिशिकणं । अनि अट्टिबायराभिहगुणठाणं गच्छ सगुणा BhuvKevCa. 2008. ef. अणियट्टिबायर.
अनियड (a-niyada <a-nikata) adj. not in elose proxi mity, JM. एवं नियडानियडं गाउं देवादियाइपरिवारं देविमहंवाईणं कुणे शह झत्ति आएसं RitSamu. 121. अनियण ( a- niyana a- nagna) adj. (of tree) whie! provides against nakedness (one of the ten types of trees meeting different needs of the primitive man), AMg. अकम्मभूमियाणं मणुयाणं दसविहा रुक्खा उपभोगत्ताए उबत्थिया चित्तरसा मणियंगा गेहागारा अनियणा य Samav. 10[2]. ef. अणियण.
अनिमित्तओ ( a- nimittao <a-nimitta-tas) adv. due to absenee of reason. JJM जाइस्सरणाईओ सनिमित्तमनिमित्तओ वा वि KappB1&. 1133 (comm सनिमित्तकोऽनिमित्तको वा द्रष्टव्यः )
afaff (a-nimitti) f. a kind of script (probably a secret or eryptic seript), JI. तह अनिमित्ती य लिवी चाणक्की मूलदेवी
य ViāvBha. 464.
अनिमिस (a-nimisa<a-nimisa ) adj. [f.-8] not winking, steady, AMg. अनिमिसाए विट्ठीए सुचिरं निरिक्खर Antag. 115; JM. सव्वंगे अनिमिसा पेच्छणलोला मए मुरूवं ति TarLo 48.
अनि महिय ( a- nimmahiya <a-nirmathita) adj. ( ppp. ) not churned, JM. जइ कहव अनिम्महिओ दिंतो तियसाण रयणसंघायं । ता तिहुवणे वि उवमा न होज मन्नं ( ? मने ) समुदस्स GaRaKo. 32.
अनियट्ट (a- niyatta <a - nivarta ) . final liberation, (it. the state from where there is no return), AMg दुरणुचरो मग्गो वीराणं अनियट्ट-गामीणं āyar. 1.4.4. 1. et अणियह.
अनियट्टि (a-niyatti<a - nivartin ) adj. 1 ( of meditation) non-retrograde (from where there is no relapse to lower degrees), 3rd or 4th stage of sukla-dhyāna, AMg सम्भावपच्चक्खाणेणं जीवे अनियट्टेि जणयइ । अनियट्टिपडिवन्ने य अणगारे चत्तारि केवलिकम्मंसे -खवेइ Utt. 29.41; JM. अनियट्टिं तश्यं तणुकायकिरियस्स Jhapsa. 81; 2 one who is at the 9th gunasthāna called aniyattikarava, JM. -संखगुण खीण सुमा नियट्टि अपुव्व सम अहिया SadSI. (D) 62.
afaufe (a-niyatti<a-nivṛtti) f. 1 9th stage of spiritual development (gunasthana from where there is no relapse to lower stage), JM छसट्ठि अनियट्टि Kam Th. ( D.) 18; अभागी म चकमे को सतर सुमो KamTh. ( D.) 11; काऊणं गंठिभेयं सम्मत्तं पावएऽनियट्टीए DhamViPa. 13; 2 name of one of the 88 large heavenly bodies, JM. तत्थ खलु इमे अट्ठासीई महागहा पन्नत्ता, तं जहाअनियट्टी Thayari 78b8 ( passage is quoted from SüraP.). ef. अणियहि.
अनियकिरण (a- niyati-karana<a-nivrtti-karana) / n. thought activity or spiritual modification at the 9th gunasthāna called aniyatti, JM. तिविहं च होइ करणं अहापवत्तं तु भव्वऽभव्याणं । भवियाण इमे अन्ने अपुब्व करणाऽनियट्टी (करण) य KapbBh&. 94; जा गंठी ता पढमं गठि समइच्छओ अपुब्वं तु । अनियट्टीकरणं पुण सम्मत- पुरक्खडे जीवे ViāvBha. 1203; = DhamViPa. 11; अनियट्टीकरणं "भन्ने ठम्म नो पुरायत्तं । आयपरिणामरूवं खयउवसमियं लहइ सम्मं Jambu Ca. (G.) 6.53; मिच्छन्तंतरकरणं काउं अनियट्टिकरणेण Jiva Ku. 5. 8. ef. अणियहिकरण.
--
अनियमिय
अनियत ( a- niyata) adj. [.] ( ppp. ) uncertain, not fixed, JM. अनियताओ वसहीओ भ्रमरकुलाणं च गोकुलाणं च । समणाणं सउणाणं सारश्याणं च मेहाणं KappBha. 1411.
अनियत्त (a- niyatta<a - nivrtta ) adj. ( ppp. ) whose desire has not subsided, AMg परिव्वयंते अनियत्तकामे अहो य राओ परितप्पमाणे । अण्णप्पमत्ते घणमेसमाणे पप्पोति मधुं पुरिसे जरं च Utt. 14.14; JM नपूरच्छ जोबणम्मि दिवस निधपहिए अनिवत्ता व राय मित्त न हु संगयं एयं Mano Ka. p. 202.16; मम पिया रज्जे रट्ठे य मुच्छिओ अनियत्तपावारंभो KaKo Pra. 25.13; जीवघायाओ अनियत्तो सड्डो घाओ वि सय-परेसु सुहभावहेऊ होउ त्ति पूयाए निजोजिजइ KaKo Pra. 132.24. of. अणियत.
अनियतमानस (a-niyattamanasa ca nivrtta-mānasa ) adj. whose thoughts have not turned back from sinning (such as causing injury to life etc.), JM. अनियत्तमाणसो विसेसओ चोरियाए अईव आसत्तो Ka Ko Pra. 177.19.
अनियतारंभ (a-niyattarambha ca nivrttarambha ) j who has not turned away from sinful activity (of body, slech and mind), JM, अनियत्तारंभाणं बंधो असुहो तओ उ संसारो Ka Ko
Pra. 19. 19.
अनियंतिय ( a- niyantiya <a- niyantrita ) adj. ( ppp.) unrestrained, Apa. अप्पु वि अनियंतिउ पिसुणु सुनियंतिङ सुजि मित्तु Signa. 05.6. of अनियंतिद
अनियम ( a- niyama) m. want of control (over mind ard snses), JM. पण मिच्छ बार अविरह मनकरणानियम छजियवहो SadST. (D) 4.51; आयंबिले अनियमो आइण्णं जेसिमावलीए उ । ते कारविंति नियमा सेसाण वि नत्थि दौसा उ PañVa. 152.
भनियमाणि ( a- niyamāni<a-niyamānin) adj. who does not look at, Aps. वयणु अ-नियमाणि व तरणिण । अत्यसिहरि - सिहर परह गंतु विहिउ आवासु Sog KuCs. 634.5.
अनियमिय (a-niyamiya < a- niyamita) adj. (mr)