________________
मुनिहर्षिणी टीका अ. १ दशाश्रुतस्कन्धसूत्र शब्दार्थः
(भुजङ्गप्रयातम्) " स्वशिष्यरुदारमभावैः सुधीभिः,
सदा सेव्यमानाः प्रपृष्टा गणीन्द्राः । दयासिन्धवो बन्धवो मञ्जवाचा, -
"मुयं मे" इति प्रत्यभाषन्त सर्वे" ॥१॥ इति । अथ दशाश्रुतस्कन्धसूत्रशब्दार्थों निरूप्यते-दशाध्ययनप्रतिपादकं शास्त्रं दशा, सा चाऽसौ श्रुतस्कन्धः-गुरुसमीपे श्रूयते श्रवणविषयीक्रियते इति श्रुतम्प्रतिविशिष्टार्थप्रतिपादनफलं भगवतो निसृष्टमात्मीयश्रवणकोटरमविष्टं क्षायोपश- . मिकभावपरिणामाविर्भावकारणं, तत, स्कन्धः वृक्षप्रकाण्ड इव । अथवा श्रूयन्ते इति श्रुतानि पूर्वोक्तानि, तेषां स्कन्धः समूहः, स एव सूत्रम् आगम इति
प्रभावशाली वुद्धिमान् अपने २ शिष्यों द्वारा विनीत भावसे पूछे जाने पर दया के सागर, जगद्वन्धु, षड्जीवनिकाय के बन्धु सभी गणधरदेव अपनी कोमलवाणी से 'सुयं मे' ऐसा फरमाते हैं किन्तु 'मैं कहता हूँ ' एसा नहीं बोलते ॥१॥
__ दशाश्रुतस्कन्ध सूत्रका शब्दार्थ इस प्रकार है :-दश अध्ययन के विवेचन करने वाले शास्त्रको दशा कहते हैं। गुरु के समीप में जो सुना जाता है उसको श्रुत कहते हैं । जो कि सर्वोत्तम अर्थका प्रतिपादन करता है । भगवान् के मुख कमल से निकल कर भव्यजीवों के कर्णविवर में प्रवेश कर क्षायोपशमिक भावको प्रकट करनेका कारणस्वरूप है वही वृक्ष के स्कन्ध- (जहाँ से शाखा आदि निकले ) स्वरूप है । तात्पर्य यह है कि :- दश अध्ययन का प्रति
પ્રભાવશાળી બુદ્ધિમાન, પિતપોતાના શિષ્યો દ્વારા વિનીત ભાવથી કાંઈપણ પૂછવામાં આવતાં, દયાના સાગર, જગબંધુ, ષડૂછવનિકાયના બંધુ, સર્વે ગણધર हे पतनी मज पाथी 'सुयं में' मेम भावे छे. परंतु 'हुई छु' म मासता नथी (१)
દશાશ્રુતસ્કંધ સૂત્રને શબ્દાર્થ આ પ્રકારે છે –
દેશ અધ્યયનનું વિવેચન કરવાવાળાં શાસ્ત્રને દશા કહે છે. ગુરુની સમીપમાં જે સાભળવામાં આવે છે તેને શ્રત કહે છે કે જે સર્વોત્તમ અર્થનું પ્રદિપાદન કરે છે ભગવાનના મુખકમલથી નીકળી. ભવ્ય જીવોના કર્ણ—વિવર (કાન) માં પ્રવેશ કરી ક્ષાયાપથમિક ભાવને પ્રગટ કરવાના કારણું સ્વરૂપ છે તેજ વૃક્ષના સ્કન્ધ (થડે કે જ્યાથી શાખા આદિ નીકળે છે) સ્વરૂપ છે. તાત્પર્ય એ છે કે – દશ અધ્યયન
