________________
३९८
, दशाश्रुतकन्धसूत्रे पूर्व क्षुत्पिपासादिपरीपहोपसर्गान् पोढवती पश्चात्तानसहमाना यावद्-उदीर्णकामजाता चापि विहरति, सा च पराक्रामति । सा च पराक्रामन्ती पश्यतिये-इमे उग्रपुत्रा महामातृकाः, भोगपुजा महामातृकाः सन्ति, तेषां खलु अन्यतरस्य अतियातो वा यावद्-यावच्छब्देन निर्यातो वा दासीदासकिङ्करकमकरपुरुषा उपतिष्ठन्ति, इत्यादीनां संग्रहः । ते पृच्छन्ति-किं ते आस्यकाय स्वदते रोचते ! तद् दृष्ट्वा निग्रन्थी निदानं करोति ॥ मु० ३३ ॥ . अथ तत्प्रकारमाह-दुक्रव खलु' इत्यादि ।
मूलम्-दुक्खं खलु-इत्थित्तणए दुस्संचराइं गामंतराइं जाव सन्निवसंतराइं, से जहानामए-अंबपेसियाइ वा मातुलिंगपेसियाइ वा अंबाडगपेसियाइ वा मंसपेसियाइ वा उच्छुखंडियाइ वा संवलिफलियाइ वा बहुजणल आसायणिज्जा, पत्थणिज्जा, पीहणिजा, अभिलसणिज्जा, एवामेव इत्थियावि बहुजणस्स आसाहोकर विचरती है। प्रथम क्षुधा पिपासा आदि परीषहीं को सहती है, उसके मोहकर्म के उदय ले कामवासना जागृत हो जाती है तो भी वह तप संयम में पराक्रम करती है । तथा पराक्रम करती हुई देखती है कि जो ये उग्र और लोगकुलों के महामातृक पुत्र हैं। उनमें किसी एक के अपने भवन में आते और भवन से बाहर जाते समय अनेक नौकर - चाकर सेवा में रहते हैं, तथा पास में रहते हुए हर समय पूछते रहते हैं कि-हे स्वामिन् ! आपकी क्या
आज्ञा है ? क्या करें ? क्या लावें ? कौनसी वस्तु आप को रुचिकर है। उसके ऐसे ठाटवाट को देखकर निर्ग्रन्थी निदान करती है ॥सू०३३॥ ઉપસ્થિત થઈને વિચરે છે, પહેલા ભૂખ તરસ આદિ પરીષહાને સહન કરે છે, તેને જે મેહકમના ઉદયથી કામવાસના જાગૃત થઈ જાય તે પણ તે તપ સયમમાં પરાક્રમ કરે છે તથા પરાક્રમ કરતાં જુએ છે કે–જે આ ઉગ્ર અને ભેગકુલના મહામાતૃક પુત્ર (વંશજ) છે તેમાથી કઈ એકને પિતાના ભુવનમાં આવતાં તથા ભુવનમાથી બહાર જતી વખતે અનેક નોકર ચાકર સેવામાં રહે છે તથા તેમની પાસે રહીને તેઓ દર સમય પૂછતા રહે છે કે-હે સ્વામિન્ ! આપની શ આજ્ઞા છે ? શું કરીએ ? શુ લાવીએ? કઈ વસ્તુ આપને રૂચિકર છે? તેના એવા ઠાઠમાઠને જોઈને नयन्थी निदान ४२ छे. (१०: 33) . . . . . .
