________________
૨૨ – આચારાંગસૂત્રનાં વ્યાખ્યાનો - ૩ ——– 550 તો શું ?' એવી પહેલેથી ભાવના રાખનાર તો લુચ્ચો કહેવાય. રણસંગ્રામમાં ગયા પછી ટકી ન શકાય અને કદાચ ભાગવાની ભાવના થાય એ વાત જુદી, પણ રણસંગ્રામમાં જતાં પહેલાં જ ભાગવાના માર્ગ, છીંડાં ગોતે, ભગાશે ક્યાંથી એ ગોતે, એ તો બહેતર છે કે ન જ જાય. એવાઓથી કોઈ કાળે જીત ન થાય. શ્રી નંદિષણજીને પડવાની ભાવના નહોતી. પડ્યા એ વાત ખરી, પણ ન પડાય માટે પૂરતા પ્રયત્ન કર્યા હતા. અંતે કર્મોદયે પડ્યા એ વાત ખરી. પડીને રહ્યા ક્યાં ? સામાન્ય ધર્મી પણ ન રહે ત્યાં ! વેશ્યાને ત્યાં. કેવી રીતે ? ઓઘો આઘો મૂકીને. પણ હૈયેથી એને ભૂલ્યા નહોતા. પોતે પ્રમત્ત બન્યા, ધર્મલાભના બદલે અર્થલાભ આપવાનો સ્વીકાર કર્યો માટે પડ્યા. સામાની અર્થલાભની માગણીમાં લલચાયા માટે પડ્યા.
નિસરણીનું એક પગથિયું ચુકાય તો ગબડ્યા સમજો. સાધુ પાસે શું હોય? ધર્મલાભ. કોઈ મારે એને પણ ધર્મલાભ, કોઈ પગે લાગે એને પણ ધર્મલાભ. ભિક્ષા લેવા જાય ત્યાં ભાવથી ભિક્ષા વહોરનારને પણ ધર્મલાભ અને “નથી આપતા, ચાલ્યા જાઓ, બહાર નીકળો” એમ કહેનારને, અરે ધક્કા મારી કાઢનારને પણ ધર્મલાભ : “આવો' કહેનારને, પણ ધર્મલાભ અને જાઓ કહેનારને પણ ધર્મલાભ : રાજી થનારને પણ ધર્મલાભ અને નારાજ થનારને પણ ધર્મલાભ !સાધુ પાસે આ સિવાય બીજો આશીર્વાદ જ ન હોય. કોઈ મારવા આવે એનું પણ કલ્યાણ થાઓ એ જ ભાવના. સૌનું કલ્યાણ થાઓ એ જ મનોરથ. એ ન હોય તો મહાત્માપણું ગયું. રહ્યું કયાં ? મુનિની પાસે જે આવે તે બધાને ધર્મલાભ દે. રંકને પણ ધર્મલાભ અને રાજાને તથા ચક્રવર્તીને પણ ધર્મલાભ! ઇન્દ્ર આવે તો ઇન્દ્રને પણ એ જ ધર્મલાભ ! મહાત્માઓએ આ એક જ ધ્યેય માટે આખી દુનિયાનો ત્યાગ કર્યો છે. એ ધ્યેયને મૂકીને મહાત્મા બીજું શું આપે ? સમ્યગ્દષ્ટિ ભાવિને જ પ્રધાનતા ન આપે :
શ્રી નંદિષણ વેશ્યાના ઘરમાં ગયા, ધર્મલાભ દીધો, એ વખતે વેશ્યાએ કહ્યું કે “અહીં તો અર્થલાભ જોઈએ.” શ્રી નંદિષણ મુનિ, “અમારી પાસે અર્થલાભ નથી' એમ કહીને ચાલી ગયા હોત તો વાંધો હતો ? નહિ જ.
સભા ભાવિ. (ભવિતવ્યતા)
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
