Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ HVVVVVVVVVVVVVVVVE zreSThi-devacandra-lAlabhAI jaina pustakodvAre ganthAGkaH 99 puvAyariyapaNIyANi khamaNasutta-pakkhiyasuta-khAmaNagasuttANi sAvacUriyAI [pUrvAcAryapraNItAni zramaNasUtra-pAkSikasUtra-kSAmaNakasUtrANi avacUrisamalaGkRtAni ] saMzodhakaH-jainAcAryazrIvijayalandhisUrivineyo munivayazrIlalitAGgavijayaH / prakAzakaH-suratavAstavya-zreSThi-devacandra-lAlabhAi-jainapustakoddhAra-kozavyavasthAkArako'baitanI vyavasthAkAra-kAryavAhakaH-cokasI motIcaMda mgnbhaaii| vIrAt saMvat 2447 vikamasaMvat 2007 zAke 1873 nistAnda / prathama saMskaraNam ] niSkayaM sapAdaM eka sapyakam / [pratayaH 500
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ idaM pustakaM sUryapUre zreSThi devacaMda lAlabhAI jaina pustakoddhAra saMsthAdvArA gopIparA ityanena "sarasvatI mudraNAlaye" bAlubhAi hIrAlAlena mudrApitaM prakAzitaM ca / [ All Rights reserved by the Trustees of the Fund. ] asya punarmudraNAdyAH sarve'dhikArA patadbhANDAgArakAryavAhakairAyattIkRtAH / Printed by Saraswati Mudranalaya, at the Gopipura, Surat, and 1 to 8 pages printed by Champaneria Printing Press, 38, Sadadiwala Market, Surat, Published for Sheth Devchand Lalbhai Jaina Pustakochhar Fund, at Sheth Deschard Lalbhai Jaina Dharmashala, Badekhan Chakala, Gopipura, Surat, by the ___Hon. Trustee, Motichand Mugarbhai Choksi, Jan Education Intematon For Private Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ SHETH DEVCHAND LALBHAI JAINA PUSTAKODDHAR FUND SERIES: No. 99. SAMANASUITA, PAKKHIYASUTTA & KHAMANAGASLITTA (Shramana-sutra, Pakshika-sutra & Kshamanaka-sutra) With Small Commentaries Vikrama Erz 2007] Price RE. 1-4-0 (Christian Era 1951. For Private Personal use only www. brary.org
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ The Executive Members of :Sheth Derchand Lalbhai Jaina Pustakoddhar Fund THE BOARD OF TRUSTEES: saMsthAnuM TrasTI maMDaLa - 1 Nemchand Gulabchand Devchand Jhaveri 1 zrI nemacaMda gulAbacaMda devacaMda jhaverI 2 Sakerchand Khushalchand Jhaveri 2 zrI sAkaracaMda khuzAlacaMda jhaverI 3 Talakchand Motichand 3 zrI talakacaMda metIcaMda ,, 4 Babubhai Premchand 4 zrI bAbubhAI premacaMda 5 Amichand Zaverchand 5 zrI amIcaMda jhaveracaMda 6 Motichand Maganbhai Choksi, 6 zrI motIcaMda maganabhAi cAsI, l!on. Managing Trustee. ena manajIga TrasTI. viSayAnukrama viSaya muMbadha upAdhad samaNusutta sAvacUrika 1-22 pakhiyasud w 23-86 khAmaNugasutta ) 87-9ii For Private & Personel Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ zeTha devacaMda lAlabhAI jaina pustaka dvAre granthAMka-99. zramaNa sUtra-pAkSikasUtra ane kSAmaNukasUtra sAvacUrika mukhabaMdha A traNeya sUtre arasaparasa meLa dharAvatA hovAthI ekatra prasiddha karavAmAM AvyAM che. kaMDanA utpAdaka ane prANasama svargastha gurUdeva zrIAgAdvAraka-sUrIzvaranI bhAvanA hatI ke "AthI AvI avasUrie prasiddha karIne Agane saMbadhI ghaNuMkharuM kArya pUrNa karavAmAM Ave". e bhAvanAne aMge eozrInI hayAtI daramyAna AvI avacUNione hame hAtha dharavA bhAgyazALI banyA hatA ane judA judA samudAyane judA judA munirAjone pUjaya surIzvarajInI AjJA mujaba saMzodhana kArya soMpavAmAM AvyuM, temAMthI prathama A avasUri prasiddha thAya che. duHkhada ghaTanA e ja che ke pUjya AgamahAraka-sUrIzvara AvA pustake najare nIhALavA hayAta nathI. eozrInuM zarIra avale katAM amArI mItra manebhAvanA evI hatI ke eozrInI hayAtImAM becAra avacUrio bahAra pADI zakIe, paraMtu kAgaLa ane presanI muzkelImAM temaja AvA manthanuM saMzodhana kArya paNa sAmAnya na hovAthI amAre paNa lAcArIe dhIre dhIre vahetI narasa mahetAnI vahelanI mAphaka ja Aste kadama calAvavuM paDayuM. astu bhAvinimaNu! aMka 97-98 paMcapratikramaNa, ane be pratikramaNa pachI aMka 98 tarIke A graMtha bahAra pADIe chIe. For Private & Personel Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ (1) A graMthanA sodhaka paramapUjya zrImad vijayalabdhi sUrIzvarajInAM ziSyaratna ( suratanivAsI zrI vIzAosavAla jaina zve. mUrtipUjaka jJAtinA zreSThI rUpacaMda lallubhAi jhaverInAM suputra zrInagInabhAInAM suputra ( lakSmIca*da ) zrIlalitAMgavijayajI mahArAja che, ezrIe Ane sAMgapoMga suMdara rIte zodhI ApavAne suMdara prayatna sevyA hovAthI ame enA AbhAra kema bhUlI zakIye? eka khuba yAdagAra prasaMga ahIM noMdhI levA mana thAya che. zrImad vijayalabdhi sUrIzvarajInA samudAyamAM amArI uparAMta jJAtinA dhaNAM mahAnubhAvoe cAritra agIkAra kareluM che, ane puNyapathe vicarI rahelAM che. A noMdhavAnuM ATalAja kAraNathI mana thAya che ke phaMDa sthApaka zreSThi devacaMda lAlabhAi, ame TrasTIva ane A munirAjo sa ekaja jJAtinAM putrA chIe. A traNe sUtro mATe suratavAstavya prerphesara hIrAlAla rasIkadAsa kApaDiyA (ema, e.)nA upodghAtamAM suMdaratama nirUpaNa kareluM hovAthI vizeSa kAMI kahevA cchatA nathI. e upeddAta mATe zrIyuta hIrAlAlabhAInAM paNa ame RNI chIe. zrIhIrAlAlabhAie surata kAlejamAM prophesara tarIke kAma karatAM karatAM paramapUjya zrImad AgamehAraka AnaMdasAgara-sUrIzvarajInAM pAMca cAturmAsa daramyAna zrImaddanAM pAsA sevIne sAhityika ane jaina zAstro saMbadhI khUba khUba anubhava meLavyA che. mArI to saMpUrNa khAtrI che ke ATalA badhA suMdara lAbha kAI munirAja athavA anya kASTha zrAvaka va paNa nahi ja meLavI zakyo hAya ! eTalI to suvidvaiita adAthI ane khaMtathI prA. zrIhIrAlAlabhAi lAbha levA tatpara banatA ke khUda Agame!ddhArakari paNa mukta mane tene je cAhe te vAnagI pIrasatAM ja rahyA hatA. AgamAdhArakanAM pAMca viSaya suratanAM cAturmAsa daramyAna sAgaramAMthI sundara sundara maukitA zodhavAne kharekharA nazIbadAra mAtra hIrAlAlabhAI ja banyAM che. enI grahaNa karavAnI Urma ane ziMkata tathA gurUdevanI samavAnI mi ane bhAva najare dekhanArane kharekhara adekhAi utpanna kare evA ja hatA. ATalA vizAla lAbha jo kAI pUjya gurUdevo lai zakayA
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 7 ) heta tA keTalAe zrotAjanAnAM ahe|bhAgya manAte! kAMIka kAMIka zudgharahasyanirUpaNa paNa zrIsAgarajImahArAja zrIhIrAlAlabhAne mALe mane kahetA. Avo jJAnadAtA AgamAddhAraka ane jijJAsu prophesara vacce sumeLa suratamAM jAmelo hato. " A traNe sUtreA judA judA viSayenAM hovA chatAM traNe sUtramAM mULa rahasya to " vinamrabhAve (1) cha AvazyakanuM nitya ArAdhana, (2) paccakhelAM mahAvatAnA yathA pAlaNa mATe ane e vastune hRdayamAM sthira karI enAM rakSaNu ane sevana mATe, bhagava MtanI stuti pUrvaka mahAvratAmAM lAgelA doSo (aticArA)thI pAchA haDavAne mATe ane teAnA smaraNa mATe tathA jJAna keLavavA-diSAvavA sArU jJAnanuM saMkIrtana karavuM ane (3) gurUdevane AdarapUrvaka khamAvavA ane avinayAdi badala kSamAyAcanA " ityAdi pAMce prAMtakramaNAnI sAthe sabaMdha dharAvatAM khUba AdarapUrNAMka sevana karavAnAM rahasyA ja che. jainadharma apanAvelI kharekharI saMskRtinuM mULa vinamrapaNuM, zubha ane zuddhabhAvanA, parasparasumeLa mATe hRdayanA raMgapUrvakanI kSamAyAcanA ane vinaabhAve zuddhadeva-gurU-dharmAMnI upAsanA ane sevAmAM samAyeluM che. emAM dharmAMdhelachAne jarA paNa avakAza nathI. parAyA hitenu ciMtavana, svapara doSanuM nivAraNu, ane sau kAinuM kSema kalyANa vAMcchI te mArge doSo ochA ane lAbho vizeSa, tevI rIte vavuM e jainadharmAMnI kharekharI lAkSaNika saMskRti ja che. jainAnI saMskRtimAM 'vanasamRddhi' ane 'jIvanazuddhi' e baMnene samanvaya jovAmAM Ave che ane e aMte mULa vastuene apanAjJI vyavahAramAM AdaravA mATe zAstromAM DAMsoThAMsa munisamudAya ane zrAvakasamudAyane upadezavAmAM AvelAM che. tethIja sasAramAM meTA moTA geAkulA dharAvatA chatAM paNa aMtarAtmA kRSNamahuArAjA ane AnaMdAdi daza zrAvakA saMsArathI alipta rahI zakatA hatA. jainadharmanI aMdara vanasaMskRtimAMye sa'kucitatA ANuvAmAM AvI nathI. banne pravAhe manuSyo vahIvaharI zake tevA mArgo jainadharmImAM samabhAve darzAvavAmAM AvelA ja che, manuSyAe darekamAM deze. ochA hoya ane svapara lAbhA vizeSa hoya tevA kAryomAM AdarapUrvaka AgaLa dhapavuM ema bhArapUrvaka kahevAmAM Avyu che. evI rIte saMceta-sajAgapaNe vavA chatAM paNa nAnAmeTAM jANeajANe DhoSo lAgI jAya temAMthI kSamAyAcanA pUrvaka pAchA haDavuM e mULabhUta hetu paMcapratikra
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ (8) maNone ane A traNeya sUne chekeTalAMke jainadharmanI sAcesAcI saMskRtine huyezunya ane nikura mAne che, enuM kAraNa huM te eTaluM ja mAnuM chuM ke jainadharmanI aMdara cAMca buDADayA vinA mAtra dveSa bharelI vRttithI ja athavA te samajhayA vinA ema kahevAmAM Ave che. bhagavaMta mahAvIra licchavI kulanAM rAjaratna purUSa hatA. lichabI kulanI, vaMzanI, rAjyanI, ane prajAnI saMskAritA te jagavikhyAta ja che. eTale vizeSa kahevApaNuM rahetuM nathI. mAtra je jenadharma pratyenI suga ane kailIlApaNAMne tyAga karavAmAM Ave te jainadharmanI saMskAritAnuM kharekharUM dezya pAmI zakAya! avacUri ane avacUNine artha ane uoga lagabhaga eka sarakheja che. granthamAMthI sAmAnyapaNe zabdArtha rahelAIthI samajhI zakAya tevo artha bharavAmAM Ave tene upalAM nAmomAMthI game te eka nAma lekhaka-mahAza Ape che. emAM savistAra laMbANanI vyAkhyAmAM nathI hotI. mAtra jema gujarAtImAM ke kaMIpaNa bhASAmAM TabArtha hoya che tema mULa zabdane samajhavA mATe AmAM mAtra arthe bharavAmAM AvelA hoya che. zrI hIrAlAlabhAIe AnA upara chevaTanA bhAgamAM ThIka prakAza nAMkhe che eTale laMbANuM karavA Icchate nathI. muMbaI4, senDasTa reDa, mAkharIA hAusa. saM. 2007, mahAvIra-janmajayaMti dina tA. 1lmI eprIla, sane 1951, guruvAra. motIcaMda maganabhAI cokasI zeTha de. lA. jaina pu. u. phaMDanA me. TrasTI ane anya TrasTIo vatI. For Private & Personel Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ upaghAta (le. pro. hIrAlAla rasikadAsa kApayiA ema. e.) [1] 'pagAmasijajAe sutta yAne samaNamukta Avaya-jaina AgamamAM Avasmaya mahatvanuM sthAna meLave che. enA sAmAIya (sAmAyika), uvvIsanthava (caturvizatistava), vaMdaya (vaMdanaka), paDikramaNa (pratikramaNa ), kAusagga (konsarga) ane paccakakhANa (pratyAkhyAna) ema cha vibhAga che. darekane "ajhayaNa' (adhyayana) kahe che. Avaya upara bhadrabAsvAmIe nijajutti racI che, paraMtu emAM kAlaka umero thaI enI navesarathI saMkalanA karAI che. A nijajutti temaja bhAsane anulakSIne mahArA yAkinInA dharmaputra haribhadrasUrie saMskRtamAM TIkA racI che. temAMthI Aje te nAnI (joke e paNa bAvIsa hajAra zloka jevaDI che te) maLe che. e uparathI AvatsayamAM mULa keTalAM sutta (sU) haze tene khyAla Ave che, kemake dareke dareka sutta upara nijajutti nathI ke jethI ene e rIte vicAra thaI zake. nAma-paDikamaNa' nAmanA cothA ajajhayaNanI hAribhadrIya TIkA ( patra pada9 A)mAM "maMgaLapUrvaka pratikramaNa karAvuM joIe ethI sUtrakAra " ghara maruM "thI zarU thatuM sUtra rajU kare che ' ema kahyuM che. AnA pachI "vanAra hojuramAMthI For Private & Personel Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ pagAma sajIe suna yAne magara ane tyAra bAda "rAri thI zarU thatuM sutta che. tyAra pachI devasika aticArane aMgenuM sutta-pratikramaNa sUtra che. enA pachI nijajuttinI 1271mI gAthA che. tyAra bAda gamanAgamanane lagatA aticArane uddezIne "IpathikIsUtra" apAyuM che. A sUtra bAda " tvazvana-sthAnAticAra-pratikamaNa'nA pratipAdanarUpe eka moTuM sutta apAyuM che. A suttane prAraMbha kaI kaI hAthapathImAM Trimati jJAthI karAyele jovAya che. e game te ho. A suttanuM Adima pada ane ema nahi te pradhAna pada te A ja che, eTale e uparathI A sattane "pagAmasijajAe sura" kahe che. A vAstavika nAmane khyAla nahi rahevAthI ke anya koI kAraNasara enA pagArmasajajhAya, pagAmasvAdhyAya ItyAdi brAMtimUlaka azuddha nAme dhAyelAM maLe che. 1 A pAIyamAM racAyeluM sutta zramanA pratikamaNarUpa Avazyaka kriyAnuM mukhya aMga hovAthI-zrAvakone udezIne racAyelA "vaMditta 'sujJa jevuM mahatvanuM hovAthI ene samaNasutta (zramaNusUtra), sAdhu-pratikramaNusUtra. yatipratikramaNusUtra ema vividha nAme oLakhAvAya che. viSaya-A samasuttanA prAraMbhamAM prakAma-zamyA ane nikAma-zamyAne lagatA pratikamaNanuM nirUpaNa che. tyAra pachI gocarI ane svAdhyAyane agenA aticAro darzAvI enA pratikramaNane ullekha che. AnA pachI saMkSepathI temaja vistArathI aticAranuM varNana che. jemake eka prakAre asaMyama, be jAtanAM baMdhana, traNa prakAre daMDa, gupti, zalya, gaurava ane virAdhanA, cAra jAtanAM kaSAya, saMjJA, vikathA ane thAna temaja pAMca kiyA, kAma-guNa tathA mahAvata ema ekekanI vRddhi karI tetrIsa AzA 1 mULa nAmamAM sija' zabda che, ene mATe saMskRta zabda "zA ' che, mULamAM " sAjhAya ' zabda ja nathI te e ke ene anurUpa saM. svAdhyAyane prayoga kema karAya ? 2 jue patra 5. For Private & Personel Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ upAdyAna [ 3 tanA sudhInuM pratikramaNa nirUpAyuM che. pachI vamAna cAvIsInA zrIRSabhadevAnaMda 24 tIrthaMkarone praNAma ka jina-pravacananI aneka vizeSaNA dvArA stuti karAI che. zramaNane je kalpe tenA svIkAra ane je na ka2e tenuM pratyAkhyAna karI potAnI zramaNatAne khyAla rAkhI aDhI dvIpamAMnA gunivane vaMdana karAyu che. atamAM sa yonI rakSAmA ane maitrIbhAvanAnA nivedana A suttanI samApti karAI che. samasuttanA aMtima bhAgamAM be gAthAo che, te vidattasuttamAM aMtamAM gA. 49 ne 50 rUpe jevAya che; bAkInA badho bhAga gadyamAM che. A gAthA nIce mujaba cheH-- "khAmemi savvajIve sacce jIvA khamaMtu me / mitI me samvabhUpasu beraM majjha na keNai // 1 // evamahaM Alo niMdina garahi durgachi sammaM / tiviheNa paDikkato vaMdAmi jiNe cauvvIsaM // 2 // samaNusuttane ' aThThAijesu 'vALA aMza zrAddha-pratikramaNanAM vividha sUtro paikI eka sUtrarUpe jovAya che. TIkA--haribhadrasUrie samaNusutta upara vistRta ane mananIya TIkA racI che. cAra dhyAnanuM svarUpa AlekhI vistArAthe emaNe jinabhadragaNui kSamAzramaNakRta rajhaNujhayaNa ( dhyAnAdhyayana ) ApI enI manerama vyAkhyA karI che. 1 AnA prAraMbha patra pa74thI thAya che. 2 A jhANasayaga (dhyAnazataka)nA nAme suprasiddha che. A mananIya kRtinA cu. anuvAda prAzita thavA ghaTe.
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ pagamasijajana yAne zamaNA. ullekha-1nAyAdhammakahAnAM 10 ajhayaNa, sUyagaDanAM 2ka ajajhayaNa.dasa, kA5 ane pavavahAranAM 26 usa (uddezaka) ane AyA5ka 5ne A samaNusuttamAM ullekha che. eTale enA praNayana-samaye ane tema nahiM te pachI enA saMkalanAsamaye A Aga astitva dharAvatA hatA ema kahI zakAya. prAcInatA-Aje je svarUpamAM-je bhASAmAM ApaNane samasutta maLe che, te bhASA uparathI AnA racanA samayane aMtima nirNaya thaI zake tema jaNAtuM nathI, kemake AmAM eka te pAThabheda jovAya che, ane bIju zamaNusaMdha savAranA ane sAMjanA "pratikramaNa-samaye Ane upayoga karatA hovAthI enI bhASA sarvathA niyata rahelI hovAne saMbhava kaMIka ocho che. caturda zamRdhara jJAnAdiya bhadrabAhasvAmIe, AvasmayanI nijajutti jatAM dasA, ka5 ane vavahAranI racanA karI che ane paMcakanI caNi vicAratAM A uparAMta nisIha paNa racela che. emane svargavAsa vIrasaMvata 170mAM thayuM che. dasAdine ahIM ulalekha che te je praNayana-kAlane gaNAya te A racanA e pachInI paraMtu haribhadrasUrinA ane AvasmayanA cUrNikAranA samaya karatAM paNa baso varSa pUrvenI gaNAya. anya rIte vicAratAM ema lAge che ke jyAre zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmInA zamaNusaMghane pratikramaNa pharajIyAta che, ane e samaye A suttane upayoga karavAnuM che te A carama tIrthaMkaranuM tIrtha sthapAyuM te veLA A ja samaNasura nahi te 1 AnA paricaya mATe juo mAruM pustaka nAme AgamanuM digdarzana (pR. 88-102). 2 ejana, pR. 57-75.3 ejana, pR. 148-150. 4 ejana, pR. 150-15ra5. ejana, pR. 15-153, 6 AnuM suprasiddha nAma nisIha (nizItha) che, ane paricaya mATe jue uparyukta pustaka ". 144-146). cha ejana, pR. 153, For Private & Personel Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ paghAta AnA jevuM ja bIjuM astitvamAM haze ke AvyuM haze. AvasmayanA praNetA te A suttanA praNetA haze. vivA -samabhusana pAIyamAM che eTale sauthI prathama pAIyamAM enuM keIke vivaraNa racyuM haze. Aje te prasiddhi pramANe jinadAsagaNinI racelI manAtI cugi e A jAtanuM uttama ane prAcInata sAdhana che. AnA bhA. 2, patra 73thI samasuttanuM spaSTIkaraNa zarU thAya che. A pUrve sAmAyika-sUtra, rAri mAruM, narra sonuermA, vari ane devasika aticAra-sUtrane aMge spaSTIkaraNa che. upalabdha saMskRta vivaraNomAM sauthI prAcIna, sauthI vistRta ane saiAthI vizeSa mahatvanuM vivaraNa te sarvadharma samabhAvI ane zatamukhI pratibhAzALI haribhadrasUrie racelI uparyukta upalabdha TIkA che. pA racelI eka vRttine ulekha pATaNanA sUcIpatra(bhA. 1, 5, 120)mAM che. samaNusutta upara namisAdhunI TIkA che ane e chapAyetrI che. te tilakAcAvi. sa. 1296mAM ane jinaprabhasUrie vi. sa. 1364mAM ekeka vRtti racI che. vaLI koIke vRtti ke avacUri racI che. chAyA-Adhunika yugamAM samaNusuttanI saMskRta chAyA prasiddha karAI che. ' bAlAvabodha-lakabhIratnasUrie bAlAvabedha ane pArdhacandra e racela che. navimalagaNi (jJAnavimalasUri)e gujarAtImAM racelA bAlAvabedha chapAyA che.zarUAtamAM eka patha saMramAM che. ahIM mULane "thatipratikramaNusUtra" kahyuM che. * A RSabhadevajI kerArImala vetAMbara saMsthA taraphathI. be bhAgamAM I. sa. 1928 ane 1929mAM anukrame chapAyelI che. 2 de. lA. je. 5. saMsthA taraphathI kaMIka racelI saM. vRtti i. sa. 1911mAM chapAI che temAM mUI nathI. 3 jue patra 6, 4 jue patra 6, 5 jue patra , Jan Education Intemanong For Private Personel Use Only www.janelibrary.org
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ pagAmasijajAe mutta yAne samaNasutta bhASAMtara--A samaNusunuM ane sAthe pakhiyasutta temaja khAmaNagasuttanuM paNu gujarAtI bhASAMtara chapAyuM che. prakAzane-" yAvimala jaina graMthamAlA"mAM jAtijJAthI samasutta zarU karIne te enA aMta sudhI ja vibhAga jJAnavimalasUrikRta gu. bAlAvabodha sahita I. sa. 1917mAM chapAye che. A bAlAvabaMdhanA aMtamAM ene "stibukAI ? kahyo che. enA racanA-varSa tarIke vi. saM. 1743 ullekha che. A kRti rAdhanapuramAM racAI che. zrIpAkSikasUtra-zramaNusUtrAdi-saMgraha" e nAmathI saMghavI mULabhAI jhaveracaMda (pAlItANA ) taraphathI vi. 1989mAM je kRti prasiddha thai che temAM A samasutta, enI saM. chAyA temaja gu. anuvAda ane gu. prastAvanA che. sAthe sAthe pakikhayasutta ane khAmaNagasutta saM. chAyA ane gu. anuvAda sahita apAyAM che. AcArya zrImadda vijayadAnasUrIzvarajI jaina graMthamAlA"mAM I. sa. 193bhAM "zrI pratikramaNusUtrapadavivRti' nAmathI je kRti prakAzita karAI che temAM samasutta temaja anya sutto che. e sarve upara zAlibhadrasUrinA ziSya namisAdhue vi. saM. 1122mAM saM. vRtti racI che ane e ahIM chapAI che. vi. saM. 19ramAM e. ke. che. saMsthA ( ratalAma) taraphathI "SaDAvazyakasUtrANi" e nAmathI je kRti chapAI che temAM " pagAmasijajoe sutta chapAyeluM che. Jan Education International For Private Personel Use Only www.jane bery.org
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ dipaghAta [2] pakhiyasutta (pAkSitra) nAmakaraNa-pratikamaNanA pAMca prakAra cheH (1) daivAsika, (2) rAtrika, (3) pAkSika, (4) cAtumAsika ane (5) sAMvatsarika. zramaNa bhagavAna mahAvIrasvAmInA tIrthamAM zramaNasaMghane pratikramaNa pharajIyAta che eTale A saMgha dararoja be vAra pratikramaNa kare ja ane kare che ane e samaye samasurane upayoga kare che. evI rIte pAkSika, cAtumAsika ane sAMvatsarika pratikramaNa karatI veLA A zramaNasaMgha eka viziSTa sutta bole che. Ane mukhya saMbaMdha pAkSika pratikramaNa sAthe hovAthI Ane "pakikhayasutta' (pAkSika sUtra) kahe che. A nAma enA praNetA taraphathI apAyeluM nathI, paraMtu kAlAMtare jAyuM che. nirdeza - AvarasayamAM A pakhiyaruttane sthAna maLyuM nathI tema chatAM AvayanA cothA ajajhayag nAme "paDikakamaNu" sAthe eka rIte Ane saMbaMdha che. ethI keTalAka ene enuM piTAsUtra gaNe che, bAkI e AmAM nathI. keTalAka pakhiyasuttane avasmayanI jema "mUlasutta' tarIke ullekha kare che, paraMtu Ama mAnavA mATe emanI pAse zo sabaLa AdhAra che? bhAvArtha, zailI ItyAdi-upalabdha pakhiyasattanI bhASA pAIya-jaINa marahadI che. enI zilI AyAra, dasa vecAliya ItyAdi AganenA jevI che. prAraMbhamAM cAra padho AryAmAM che. pachI pAMca mahAvrata ane rAtribhUjana-viramaNane aMge 1 AvayanI hAribhadrIya TIkAmAM paNa Ane sthAna apAyuM nathI, jyAre pabiya-khAmaNaga-suttanI vAta nyArI che. For Private & Personel Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ pakhiyasutta (pAkSiksava) gadyamAM lakhAyuM che. tyAra bAda jara paDyo che ane enA pachI gadyAtmaka vibhAga che. aMtamAM eka pala che. viSaya-mahAvrata ane zrutanuM saMkIrtana e be bAbata ahIM vistArathI nirUpAI che. spaSTa zabdomAM kahuM to A kRtimAM sauthI prathama tIrthaMkarAdine vaMdana che. tyAra bAda ArAdhanAnI abhimukhatA, rAtribhUjana-viramaNapUrvaka pAMca mahAvratanI uccAraNA cAne samutkIrtana, pAMca mahAvratane aMgenA aticAre ane mahAnuM rakSaNa, mahAvIra svAmInI stuti, zratanuM saMkIrtana, 28 ukkAliya suronAM ane 37 kAliya suttonAM nAma, bAra aMgone ullekha, mutanA dAtA ane pAlakane namaskAra ane zrata devatAne vijJapti ema vividha bAbate AlekhAI che. "suvA mavathI zarU thatA suprasiddha padya dvArA A vijJapti karAI che. ahIM je 28 ukkAliya-sutta gaNAvAyAM che tene badale naMdI(su. 44)mAM 29 che. evI rIte naMdI (su. 44)mAM kAliya-suranI saMkhyA 37ne badale 31nI darzAvAI che. Ama je bheda paDe che te vize temaja nadIgata nAme viSe meM "AgamanuM digdarzana'(pR. 5-6)mAM beMdha lIdhI che. A nAmanI yAdI te meM "Ahuta AgamanuM avalokana' (pR. 66-67)mAM temaja A History of the Canonical Literature of the Jainas (pR. 24-26)mAM ApI che. prAcInatA-pakikhayasutta jevI racanA mahAvIrasvAmIe tIrtha sthApyuM te arasAmAM thaI hovI joIe. e hisAbe Aje A sutta je svarUpamAM upalabdha thAya che temane zrutakIrtana parate amuka bhAga pAchaLathI umerAyelo lAge che. 1 1 vavahAra (u. 10)mAM keTalAka AgamanAM nAma che. juo A. A. a. (3. 4). For Private & Personel Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ upAdhyAta [9 A umero kyAre thaye e kahevuM muzkela che, kemake enA upara haribhadrasUri jevAnI TIkA nathI. guNi racAI te samaye A prakAranI saMkalanA hatI ema nirvivAdapaNe kahI zakAya. ethI AgaLa vadhavA mATe te cuSNinI racanAnI pUrvenI kaI kRtimAM A suttane ullekha che ke kema ane emAMthI kaI avataraNa maLe che ke kema te tapAsavuM ghaTe. game tema paNa ema bhAse che ke A saMkalanane ochAmAM ochAM bAra varSa thayAM hovAM joIe. vivaraNa-pakikhayasutta upara eka cuNi che. AnA kartA tarIke eka sthaLe zAMticaMdrasUrine ullekha che. vIramitragaNinA sevaka zrIcandrasUrinA bhakta yadevasUrie vi. saM. 1180mAM pakikhayasutta upara saM.mAM vRtti racI che. emAM emaNe je cuNine ullekha karyo che te uparyukta ja haze. ahIM je avacari chapAI che te A vRttine AdhAre vejAI hoI ema lAge che. ajJAnakartAka avacari maLe che te sAthe A sarakhAvavA mATe atyAre sAdhana nathI. ajJAtakartaka traNa avacarie "bhAMDArakara prAcyavidyA sAdhana maMdira" (pUnA)mAM che. juo mAruM hastalikhita prationuM varNanAtmaka sUcIpatra. jaina graMthAvalI (pR. 58)mAM akalaMkadevakRta viSama padaparyAyamaMjarInI nedha che. ' 1 juo A ja patra. 2 bahaTripanikAmAM "rAvanAra 1 sAbu 2 Aagartra 3 vavavamaSADhawvarIyA " e ullekha che. A uparathI evI saMbhAvanA karAI che ke sAdhupratikramaNamAM pAkSikasUtranI paNa 56-5ryAya-maMjarI aMtargata haze, For Private & Personel Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ pakiya-khAmaNaga-sutta [ 10 chAyA-khiyasuttanI saM. mAM chAyA Adhunika samayamAM racAI che ane e chapAI paNa che.1 bAlAvabedha-sukhasAgare vi. saM. 1773mAM bAlAvabodha ra che. prakAzane-de. lA. jai. pu. saMsthA taraphathI I. sa. 1911mAM pakhiyasutta ane khAmaNagasutta A baMne uparanI yadevasUrikRta TIkA sahita chapAvAyAM che. 2. ke. ve. saMsthA taraphathI vi. saM. 1992mAM "vaDAvazyakasUtrANi" e nAmathI chapAvAyelI AvRtti (patra 68-84)mAM pakikhayasutta che. - zAlibhadrasUrinA ziSya nimisAdhue je pratikramaNusUtrapadravRtti racI che temAM pakakhayasuttanI vRtti nathI, paraMtu pakhiyakhAmaNaga-sattanI che. A vRtti ene lagatA sutto sahita I. sa. 1939mAM chapAvAI che. [3]. pakhiya-khAmaNaga-sura (pAkSika-kSAmaNuka-sUa) nAma-prastuta nAma sauthI prathama kyAre apAyuM te kahevuM muzkela che. bAkI haribhadrasUri jevAnA samayathI te A jAtanuM 1 jue patra. 6. For Private & Personel Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ upadyAta [11 nAma noMdhAyeluM maLe che. viziSTatA-jaina darzananuM mULa vinaya che. Ama hovAthI jana zramaNusaMdha uttama prakAranA vinayanA bhaMDArarUpa hoya e svAbhAvika che. zrAddha-samudAya paNa munivarene avinaya na ja kare e dekhItI vAta che. vinaya kaI kaI bAbatamAM sAcava ghaTe e 'abhuEi'suttamAM sArI rIte darzAvAyuM che. A suttane upayoga zramaNasa'dha temaja zrAddhasamudAya paNa reja kare che. pAkSika pratikramaNa karatI veLA paMdara divasa ane rAtrinA sUcanapUrvaka pakhiyasutta pachI A sutta uccArAya che. khamAvavAnuM-kSAmaNAnuM kArya ATalethI ja na ApatAM viziSTa sutta paNa belAya che. Ane "khAmaNagasutta', 'pakakhaya-khAmaNaga-sutta', "kSamaNAsutta' dvitIyAdikSAmaNukasUtra" temaja "kSAmakasUtra' paNa kahe che. A sutta gadyamAM pAIyamAM cAra kaMDikAmAM racAyeluM che. khAmaNagasuttanI prathama kaMDikA dvArA gurunA Aregyane nirdeza karI 5khavADiyuM sukhe samAdhe pasAra thayuM ane have kalyANakArI bIju pakhavADiyuM prApta thayuM che ema kahevAyuM che. A pramANe maMgala-vacana uccArI gurune vaMdana karAyuM che. bIjI kaMDikAmAM caitya ane sAdhuone lagatA vaMdApananI hakIkata che. trIjI kaMDikAmAM upakaraNo temaja sUtrapATha guru pAsethI je maLyAM tenA nirdezapUrvaka e saMbaMdhamAM je avinaya thaye hoya te badala kSamA yAcavAmAM AvI che. Ama ahIM zramaNa-jIvanane prasaMga che. For Private & Personel Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ pakiMkhaya-khAmaNaga-sura [12 cethI kaMDikA dvArA guru taraphathI je vaiyAvRjya temaja sAraNA, vAraNA, ceyaNA ane paDiceyaNAne lAbha ziSyane maLyo hoya teno ullekha che. tyAra bAda gurunA pratApe pite bhavasamudra tarI jaze evA nivedanapUrvaka ziSya gune vaMdana kare che e vAta kahevAI che. nirdeza-hAribhadrIya TIkAmAM patra 792AmAM prathama kaMDikAne "bitiya-khAmaNAsutta ane patra 793AmAM trIjIne utha-bAmaNAsatta' ane cothI paMcama-bAmaNAsu" kahela che. Ama 'abhurie"sutta sAthe pAMca "khAmaNu" gaNAvAyAM che. prAcInatA-AvAyanA cothA vibhAga nAme kAussagane lagatI haribhadrIya TIkA "abhudio sutta temaja cAra kaDikAmAM nibaddha A khAmaNaga-suttane sparze che. pakhiya-sutta belyA pachI A khAmaNaga-sutta bolAya che eTale A jANe pakikhaya-sattane eka bhAga na hoya evo khyAla upasthita kare che. pakhiya-sutta uparanI yazadevasUrikRta vRti A khAmaNaga-suttanI paNa vyAkhyA rajU kare che. A khAmaNaga-sutta upara Avasmayane aMge racAyelI haribhadrasUrikRta paTIkA che ane caNi (bhA. 2, patra 265) paNa che. Avasmaya-curNi karatAM te Ama A sutta prAcIna che ja. AthI A sutta lagabhaga bAra varSa jeTaluM te prAcIna che ja ema kahI zakAya. 1-4 yAda karAvavuM, revuM, preraNA karavI ane pharI pharIne preraNA karavI e Ane zabdArtha che. 5 juo patra 79a-797. 6 juo patra pa. For Private & Personel Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ upaghAta [ 13 anya rIte vicArIe te pAkSika-pratikamaNa sAthe jeTalo pakhiyasuttane saMbaMdha che teTale badhe saMbaMdha A khAmaNagasuttane enI sAthe jaNAtuM nathI, kemake enuM kArya eka rIte te "abhudio sutta dvArA siddha thAya che. A rIte vicAratAM A khAmaNaga-sutta pakikhaya-suttathI arvAcIna gaNAya, paraMtu A paraspara saMlagna che e daSTie ene parAmarza karAtAM e pakhiyasuttanA jeTaluM ja prAcIna kare to nA nahi. vRtti-cazedevasUrie pAkSika-sUtranI vRttimAM AnI vRtti racI che. pakhiyasutta para hAribhadrIya TIkA nathI, paraMtu "adbhu'isutta temaja A khAmaNagasutta upara to che. vaLI A "khAmaNaga-sutta upara hAribhadrIya TIkA karatAe prAcIna evI caNirAmAM paNa spaSTIkaraNa che. chAyA-khAmaNaga-suttanI saMskRtamAM chAyA chapAI che. bhASAMtara--A khAmaNaga-suttanuM gujarAtImAM bhASAMtara prasiddha thayeluM che. prakAzana-khAmaNaga-sutta temaja enAM kyAM vivaraNo kayAM kayAM chapAyAM che tenI noMdha meM patra 6, 10ne 12mAM lIdhI che eTale ahIM kazuM umeravAnuM rahetuM nathI. [4] avarie ahI samajutta, pakhiyasutta ane khAmaNagasutta saM. avari sahita apAyAM che. "avari' eTale mULa kRtine zabdArtha TUMkamAM 1 juo patra 6. 2 juo patra . For Private & Personel Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ [14 avasUrio saM0 mAM rajU karanAruM sAdhana. vRtti, vivRtti, TIkA ke vivaraNa nAme oLakhAvAtA spaSTIkaraNamAM jema anya prAsaMgika bAbate jovAya che. tevI bAbatene A avarimAM sthAna hetuM nathI. ene uddeza te mULane atha je anya vivaraNAdimAM chUTachavA AlekhAyela hoya tene eka sthaLe upasthita karavAne ane anya rIte vicArIe te moTA vivaraNAdimAM praveza karavAnI anukULatA karI ApavAno hoya ema lAge che. avacUrine badale avacarNi ' zabda paNa vaparAya che. ene kArya-pradeza te ja avarine kArya-pradeza che. "avacUri" ke "avacUrNi" je zabda-pravega ajaina sAhityamAM hoya ema jaNAtuM nathI. keTalAka Aga upara avacari maLe che, paraMtu avacarine lagatuM tamAma sAhitya joyA vinA avari jevI racanA kyArathI udubhavI--kayArathI e lipibaddha svarUpe rajU thavA mAMDI tene aMtima nirNaya karavo muzkela che. tema chatAM ema lAge che ke A jAtanI pravRtti hajAreka varSa jeTalI te prAcIna che ja. 2 sAMkaDI zerI, gopIpurA, surata. tA. 11-4-51 hirAlAla 2 kApaDiyA sudhAro-patra 4, paM. 1mAM 1ne badale '190, 5tra 7, paM. 3mAM devAsikane badale "devasika ane patra 9, paM: 8mAM aNAna.ne badale "ajJAta'. joIe. 1 AvuM kArya gu. mAM "To " dvArA siddha thAya che. 2 haribhakarakRta padanasamuccaya upara eka avacUri che. e vi. saM. 1295mAM racAyela che. For Private & Personel Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ zreSThI devacaMdra lAlabhAI-jaina-pustakoddhAra pranthAGka:-99 // // OM arhate namaH // // vijayantatarAm vItarAgAH zrIjinavarendrA anantajJAnazAlinaH // CRORISEARCOM // samaNasuAdiviSayakaM kiJcit prAstAvikam // suviditametad yadavApya mAnuSaM janma prazAvadbhirAtmazuddhaye prayatitavyam / yatrakutracijjIvAyonI samutpannAH sarve'pi jIvAH saMsAriNaH sukhamabhilapanti tadarthaM ca sarvayA zaktyA prayatante, paraM jIbairyathAbhilaSitaM sukhaM prAyo na prApyate,, kaizcittu kadAcitprApyate tadapi kSaNikaM duHkhAnubandhi ca, na tu tAttvikaM nirupAdhikam / tAttvikamakSayyaM sukhaM tu Atmanyeva vidyate, yadA yadA''tmanaH zuddhiH, kaSAyodayodayajanyA'zuddhizcA'pahIyate samyagdarzanAdiguNArvibhAvazca bhavati tadA yo AtmA'nubhavarUpa mAnandastadeva nirupAdhikaM tAttvikaM sukham / anyat strIputrAdiparivArajanyaM sampattijanyaM tadbhogopabhogajanyazca nikhilamapi sukhaM sukhAssbhAsakalpaM sopAdhikaM kSaNikamata evA'tAttvikam / pratyakSametatsarveSAM saMsAravattijIvAnAm / evaJca sahajasukhapratipattaye Atmazukhau sarvermedhAvibhiH mAnavajanmani sutarAM prayatnI vidheyaH / Jain Education Intem For Private & Personel Use Only La
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ MHAROSAROSA kizcit prAstAvikam AtmA anAdiH / tasya saMsAro'nAdiH, saMsArakAraNaM mithyAtvAdikarmayogo'pyanAdiH, pavazcA''ramano'zuddhaparyAyo'pyanAdiH / Atmano'zuddhaparyAyANAmanekavidhatvam / yathA mithyAtvamohanIyodayajanyo'tattve tattvabuddhirUpaH tattve vA'tattvabuddhisvarUpo viparItajJAnopayogo nikaSTo'zuddhaparyAyaH, nikhilAnAmanyeSAmazuddhaparyAyANAmayameva hetu, cAritramohodayajanyAH krodhopayoga-mAnopayoga-lobhopayogaparyAyA azuddhaparyAyAH, nokaSAyasaMkSakavedodayajanyA viSayavAsanAparigatopayogA api ashuddhpryaayaaH| jJAnAvaraNa-darzanAvaraNA'ntarAyakarmaNAmudayena yadyapi anantajJAnadarzana-vIryaguNeSvavazyaM pratighAto bhavati tathApi na teSAM ghAti-karmatrayANAmudayena upayogamAlinya-bhavati, upazAntamoha-kSINamohaguNasthAnakayona jAtA kaivalyAvAptiH, chamasthatvameva vidyate tathApi tadubhayaguNasthAnavatinAM jIvAnAM ghAtitrayAvaraNasya satve'pi zuddhopayoga eva varNito'vagatatattvaH kevlijinaadibhiH| yAvatkAlaM mohodayaH tAvatkAlamupayogamAlinyam / etadupayogamAlinyaM dvividha, pramattasaMgata-mapramattasaMgataM ca, apramattasaMgatamupayogamAlinya na saMsArakAraNam , upayogamAlinyahetubhUtamohanIyodayasya vidhAtArthameva puruSArthasya tatra vidyamAnatvAt / ata eva ca pratikramaNAdyAvazyakakriyANAM teSu guNasthAnakeSvanAvazyakattvam , uktazca ratnazekharasUripAdaiH ityetasmin guNasthAne, no santyAvazyakAni SaT / santatadhyAnasadyogAt , zuddhiH svAbhAvikI yataH // 1 // pramattasaMgataJcopayogamAlinyaM trividhaM, mithyAtva-avirati-mohodayAdhInasvarUpapramAda-saMgataM prathama mithyAdRSTaH, aviratimohodayAdhIna-svarUpa-pramAdasaMgataM dvitIyamaviratasamyagdRSTeH dezaviratasya ca, mohodayAdhInasvarUpapramAdasaMgataM ca tRtIyaM pramatta - samaNasuAdi viSayakaM // 2 // For Private & Personel Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ samaNasuAdi viSayakaM // 3 // saMyatasya patat triprakArakamapi pramattasaMgatamupayogamAlinyaM yAvatkAlaM vidyate tAvatkAlaM jIvAnAmAtmArambhakatvaM parArambhakatvamubhayArambhakatvaM bhagavatyAM prasiddhaM, tathA ca tatha:--- __"jIvA NaM bhaMte ! kiM AyAraMbhA parAraMbhA tadubhayAraMbhA aNAraMbhA? goyamA / attyegaiyA jIvA AyAraMbhAvi parAraMbhAvi, tadubhayAraMbhAvi, no aNAraMbhA / atyagaiyA jIvA no AyAraMbhA no tadubhayAraMbhA, bhaNAraMbhA // se keNaTeNaM bhaMte evaM vuzcai-atyegAyA jIvA AyAraMbhAvi ? evaM paDiuccAreyavvaM, goyamA ! jIvA duvihA pannattA, taMjahA-saMsArasamAvanagA ya asaMsArasamAvanagA ya tastha NaM je te saMsArasamAvanagA te duvihA pannatA, saMjayA ya asaMjayA ya, tastha Na je te saMjayA te duvihA paNNatA, taM jahApamattasaMjayA ya apamattasaMjayA ya, tattha NaM je te apamattasaMjayA te NaM no AyAraMbhA no parAraMbhA jAva aNAraMbhA, tatstha NaM je te pamattasaMjayA te suhaM joga paDuzca no AyAraMbhA no parAraMbhA jAva aNAraMbhA, asubhaM joga paDuzca AyAraMbhAvi jAva no aNA| raMbhA, tattha Na je te bhasaMjayA te aviratiM paDuzca AyAraMbhAvi jAva no aNAraMbhA, se teNaTeNaM goyamA evaM buccA-asthagayA jIvAjAva aNAraMbhA // " evaJca yAvat pramattatvaM tAvadArambhakatvaM, Arambho nAma jIvopaghAta upadravaNaM sAmAnyenA''zravadvArapravRttivibhAvo vaa| anenollekhenaitAvatsunizcitaM jAtaM yanmithyAdRSTyAdInAM pramattAntAnAM jIvAnAM prANAtipAtAdipApasthAnakapravRttiralpA'dhikyenAvAzya vartate, tajjanyavividhakarmaNAmupabhogArthamayaM jIvaH saMsAre baMbhramIti, janmajarAmaraNAdiduHkhamanekavidhazca upbhungkte| etanikhiladuHkha| nivAraNopAyastu pAragatapraNItasuvizuddhadharmArAdhanameva prasannacetasA, dharmazca SaDAvazyakArAdhanamayaH tajanyA'ntaravizuddhimayazca kizcit prAstAvikam // 3 // Jain Education Interes For Private & Personel Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ kizcit prAstAvikam // 4 // kAryakAraNabhAvenA'vagantavyaH, vinAsAmAyikAdiSaDAvazyakaM na bhavati samyagadarzanAdiguNA'vAptiH / yayA hetubhUtayA kriyayA sAbapayogaviratinidarzanacAritrarUpasya samasya samabhAvasya vA AyolAbhazcattadeva sAmAyikam , mokSamArgadeSakatayA upakAritvAt caturviMzatijinezvarANAM nAmaprAhaM vedaM guNotkIrtanaM tat caturvizatistavaH, muktimArgArAdhanaparANAmanyeSAzca bhanyAtmanAM mokSAvAptiviSayakasAhAyakartRNAM suvihitasUripramukhaguruvANAM guNavattA yA pratipattiH tadvandanakam / svabhAvadazAtmakasvasthAnAt vibhAvadazArUpaparasthAne atmano gamanaM yajAtaM tasmAtparasthAnAt punaH AtmanaH svasthAne yadAkramaNaM ttprtikrmnnaavshykm| nijAsmaguNaramaNatAviSayakasthairyArtha yaH kAyAdimamatvasyAgarUpo dhyAnavizeSaH sa kAyotsargaH, AtmaguNebhyo vicalana na punaH syAttadartha bhazanapAnAdityAnAgarUpA vividhA yA pratijJA vidhIyate ttprtyaasyaanm|| samyagadarzanAdiratnatrayImAptyarthameva nikhilAvazyakapravRttiratapavAdI sAmAyikAvazyakam / parameSThirUpANAM devagurUNAM pratipasi vinA nAvirbhavatisamyagadarzanAdiguNasamudayaH samabhAvo vA ataH sAmAyikAnantaraM krameNa caturvizatistayo cndnkc| pUrvoktAvazya katritayasadbhAve'pi yAvat pramAdastAvadavazyaMbhAvinI skhalanA'tikramA'ticArarUpA, tacchumaddhayarthamanantaraM prtikrmnnm| jAte'pi pratikramaNe'vaziSTadoSarUpavaNacikitsArtha dhyAnaM vidheyaM tataH kAyotsargaH, pavaM satyapi na avAptA''smaguNasamudayAdvicalanaM bhavettadartha | paSTha prtyaakhyaanaa''vshykm| uktazca pUjyavaryaiH sAvajajogavirai ukittaNa guNavao a paDivatti / khaliyassa niMdaNA vaNa-tigicchA guNadhAraNA ceva // 1 // OMOMOM5% samaNasuAdi viSayaka // 4 // For Private & Personel Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ samaNasuAdi viSayaka pavaJca paNNAmapi AvazyakAnAM samAnameva vidheyatvaM pratipAditaM prAzaprakANDairgaNadharAdimiH, tathApi aidaMyugInabhavyAtmanAM pakrajaDatvAt pratipadaM skhalanAsadbhAvAt pratikramaNAvazyakasya vizeSavidheyattvaM bhAvanIya mumukSubhiH / anAdikAlata adyAvadhi save. pvapi muktiyogyakSetreSu ye kecana siddhiM gatAste na patikramaNa vinA, tatrApi bharatAdiSu dazakSetreSu prathamatIrthapatizAsanavartino jIcA RjujaDAH, caramajinavarazAsanAntargatAH jIvA vajaDAH, eteSAM ubhayazAsanavartijIvAnAM pratikramaNAni paJca, bhadrakAzAyayattve'pi prazAdaurbalyAdAdyasya yatInAM pramAdajanyaskhalanAbAhulyam , antimasya yatInAM tu vakrAzaya-prazAdaurbalya rUpobhayadoSasadbhAvAt punaH punaH pramAdajanyaskhalanAyAhulyAti zayatvam / patAsAM pramAda jAtaskhalanAnAM vizodhanArthamavazyaM pratikramaNa vidheyam / asmin pranthe zramaNapratikramaNopayogisUtrANyeva sAvarikAni mudritAni santi, devasika-rAtrikapratikramaNopayogisUtraM tu| zramaNAnAM 'pagAmasijApa sutaM' 'samaNa paDikkamaNasutta' vA, sUtrasyAdyapadApekSayA 'pagAmasijAe' ityabhidhAnam , sUtrasyAbhidheyasya upayogasya cA'pekSayA 'samaNapaDikamaNasuttaM' iti dvitIya sAnvartha nAma / yathA sarve'pi gRhamedhina ubhayasandhyaM pAtAyanAdidvAraiH praviSTa kacabaraM sammArjanyA gehAntAdapanayati tathA svIkRtasaMyamAH sarve'pi sAdhavaH pramAdAdyAzravadvArapraviSTakarmakacavarApanayanAtha | ubhayasandhye pratyahamanena pratikramaNasUtraNa pratikrAnti vidadhati nijAtmabhuvanazuddhiM ca kurvate / ubhayakAlaM zuddhisadbhAve'pi pakSAnte gRhakoNakAdivizuddhiH viziSTarotyA saMjAyate tathava pakSAnte vidhIyamAnapAkSikapratikramaNe sAdhubhirviziSTaprakAreNa mahAvatAdivizodhiyana sUtraNa vidhIyate tat pAkSikasUtram / tasminneva pAkSikapratikramaNe AcAryopAdhyAyAdiguruvaryANAM vinayAdiviSayakaM yat skhalitaM tad yena sUtracatuSTayena pratikAmyate etat kSAmaNakasUtram / evaM cAturmAsika-sAMvatsarika pratikramaNoyopaginI ete pAkSi kizcit prAstAvikam 2-%25A Jain Education interINI For Private & Personel Use Only In ww.jainelibrary.org
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ kizcit prAstAvikam kasUtra-kSAmaNakasUtre vizeye, kevalaM pAkSikapratikrAntI yatra pAkSikazabdastatra cAturmAsika-sAMvatsarika zabdaprayogo yathAyoga vidheyH|| sUtratritayasyAsya kaH praNetA? kazca praNetRsamayaH? kazca trayANAmapi sUtrANAmabhidheyaviSayaH' ityAdikaM nikhilaM tu prophe saropAdhika-sUryapUravAstavya-zrIyuta hIrAlAlena upodghAtaprastAve gUjarabhASAyAM lipIkRtamato mayA na tadviSayakA prayAso vitanyate / jijJAsubhiH sa upodghAta eva samyagavalokanIyaH / zreSThi devacandra lAlabhAi-jaina-pustakodvAraphaMDA''khyasaMsthAyA samyaka zrutapracAraviSayo'yaM prayAso'tIvaprazaMsanIyo'myairapi bhanyeranukaraNIya iti nivedayati-pUjyapravarA''cAryavarya zrI vijayamohanasUripaTTAla dvArArAdhyapAdAcArya vijayapratAparicaraNAja| madhuvato vijayadharmasUriH // ghATakopara-vi.saM 2007 bhImavAsare nemijinajanmakalyANakadinam // -zrI vIrasaMvat 2477 maMgalavAsare. satyAnA mAdha-dAbAniyA, isI zrIva sAzanI preraNA35 vinAtina sIrI saratamA mahatvapUSya " prAstAvi"&AsamaNasuAdi II lakhI mApavA mATe ame pUjya AcArya zrIvijayadharmasUrijInA anahada RNI chIe. viSayaka tA. 7-8-1641 mitIcaMda maganabhAi cAkasI bhe. 12TI-41.
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhramaNasUtram avcuurismlNkRtm| jayatu zrIjinavarendrapravacanam / zreSThi devacandra lAlabhAI-jainapustakoddhAra-granthAke ||shriishrmnnsuutrm // (avadhisamalaGkRtam) echers FACCICROCEAESEOCOM namo arihNtaann|| karemi bhaMte! sAmAiaM, savvaM sAvajaM jogaM paJcakkhAmi, jAvajIvAe tivihaM tiviheNaM maNeNaM vAyAe kAraNaM na karemi na kAravemi, karataMpi annaM na samaNujANAmi, tassa bhaMte paDikkamAmi niMdAmi garihAmi appANaM vosirAmi // 1 // sarve namaskArapUrva kArya ityAdau sa eva paThyate, samabhAvasthena pratikaMtavyaM, ityataH sAmAyikasUtra, karemi bhadaMta sAmAyika, sabbasAvA yoga vyApAra pratyAkhyAmi kathaM, yAvajjIvaM, yAvat zabdaH parimANe, samajIvanaparimANaM jIvanaM | jIvA, kriyAzabdo'yaM tayA, athavA yAvajIvo yasyAM pratyAkhyAnakriyAyAM sA yAvajjIvA, tayA, trividhaM yogaM manovAkAyabyApAra HERE For Private & Personel Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4 * zramaNasUtram // 2 // rUpaM , trividhena karaNe tRtIyA, manasA vAcA kAyena, anena trividhena karaNena, trividhaM sAcA yoga na karomi na kArayAmi, kurvatamapi anyaM na samanujAnAmi, tasyeti sAvadhayogasya atIta aMzaM pratikramAmi bhadaMta, AtmasAkSikI niMdA, gurusAkSikI pada avacUri ava garhA, bhAtmAnaM sAvadyakAriNaM vyutsRjAmi // 1 // samalaMkRtam cattAri maMgalaM, arihaMtA maMgala, siddhA maMgalaM, sAha maMgalaM, kevalipaNNatto dhammo maMgalaM // 2 // kRtalAmAyika bhAdau maMgalamAha-catvAraH padArthA maMgalaM, tAnevAha, arhato viharaMto jineMdrAH siddhAH karmakSayasiddhAH * sAdhugrahaNAdAcAya pAdhyAyAdigrahaH, kevalibhiH sarvazaH prazaptaH prarUpitaH dharmaH zrutadharmaH cAritradharmazca, // 2 // kuta eteSAM maMgalatA, lokottamattvAttathA cAha cattAri loguttamA, arihaMtA loguttamA, siddhA loguttamA, sAhU loguttamA, kevalipaNNatto dhammo loguttmo||3|| yaso bhAvalokottamAH sarvazubhaprakRtInAmudayAt , sAdhavaH samyagajJAnAdIni pratItya bhAvalokottamAH, dharma iti dharmAtizA yatvAt lokottamattvaM // 3 // kathaM lokottamatvam ? teSAm zaraNyatvAt tadAha catvArisaraNa pavajAmi, arihaMte saraNaM pavajAmi, siddhe saraNaM pavajAmi, sAhU saraNaM pavajAmi, kevalipaNNata dhamma saraNaM pavajAmi // 4 // // 2 // saMsArabhayatrANAya zaraNaM prapadye // 4 // itthaM kRta maMgalopacAraH atha devasikAticArANAmoghAlocanArtha prAha COMSACREEN Jain Education Inter! For Private & Personel Use Only Lyww.jainelibrary.org
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ zramaNasUtram // 3 // Jain Education Intern icchAmi paDikkami jo me devasio aiAro kao, kAio, vAio mANasio ussutto, ummaggo akappo, akaraNijjo, dujjAo, duvicitio, aNAyAro, aNicchiyavo, asamaNapAuggo, nANe, daMsaNe, carite, sue, sAimAe, tinhaM guttINaM, caunheM kasAyANaM, paMcaNDaM mahatrvayANaM chaNheM jIvanikAyANaM, sattaNhaM piMDesaNaM ahaM pavayaNamAUNaM, navaNhaM baMbhaceraguttINaM, dasavihe samaNadhamme samaNANaM jogANaM jaM khaMDia jaM virAhiaM tassa micchAmi dukkaDaM // 5 // icchAmi pratikramituM nivarttituM, tasyeti yogaH, yo mayA devasiko'ticAraH kRtaH kAyena kRtaH kAyikaH, evaM vAcikaH mAnasika U sUtrAtH, utsUtrataH sUtrAnuktaH, ata evonmArgaH kSAyopazamabhAvarUpamArgAt audayikabhAvagamanaM ata evA'kalpaH, kalpa AcArazcaraNakaraNa rUpavyApAraH tadatItaH ata evA karaNIyaH uktaH kAyiko vAcikazva, mAnasikaM prAha, duyataH ArttaraudradhyAnarUpa ekAgracittatayA, ata evA'nAcAraH sAdhUnAmanAcaraNIyo'ta evA'zramaNaprAyogyaH ka viSayesaare ityAha-jJAne darzane cAritre bhedenAha zrute matyAdijJAnopalakSaNaM, tatrA'kAlasvAdhyAyaviparItArthakathanAdiraticAraH, cAritrAcAramAha-tiha0 guptayaH prasiddhAH, piMDepaNAH sapta imAH asaMsRSTA hastamAtrAbhyAM, asaMsaTTe hatthe, asaMsaTTe matte' // 1 // uddhRtA svayogena sthAlyA bhojanajAtaM // 2 // 'asaMsaTTe matte saMsaTTe hatthe, asaMsaDe hatthe saMsaTTe vA matte' // 3 // asaleyA ballAdi gRhataH // 4 // avagRhInA bhojanakAle zarAvAyupahitaM bhojanajAtaM // 5 // pragRhItA AtmArthameva yat abhyudghRta // 6 // ujitadharmA yat tyAgAha // 7 // atra yat khaMDitaM dezato bhagnaM, yadvirAdhitaM sarvato bhagnaM, tasya mithyA me duHkRtaM // 5 // evamoghAticArasyasamA senapratikramaNamuktaM sAmprataM gamanAgamanAticAramadhikRtyAhaH avacUrisamalaMkRtam / // 3 //
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ zramaNasUtram // 4 // icchAmi paDikkamiDaM iriyAvahIyAe virAhaNAe0 jAva tassa micchAmi dukkaDaM // 6 // sAmAnyato'tivArAn pratikramya vizeSato gamanAgamanAticAraM adhikRtya prAha- icchAmi paDikami iribhAvahiAe ityAdi // 6 // icchAmi paDikkamiDaM pagAmasijAe nigAmasijAe saMdhArAubaTTaNAeM pariyaTTaNAe AuMchaNAe pasAraNAe chappaisaMghaTTaNAe kuie kakkarAie chIe jaMbhAie Amose sasarakkhAmose AulamAulAe, soaNavattiAe itthIvippariAsiAe, didvIvippariAsiAe maNavippariAsiAe, pANabhoaNavippariAsiAe jo me devasio aiAro kao tassa micchAmi dukkaDaM // 7 // gamanAgamanAticArAn pratikasya zayanasthAnAticArapratikramaNamAha - icchAmi pratikramitu, kasyetyAha- prakAmazayyAyA hetubhUtayA yo mayA devasiko'ticAraH kRtaH tasyeti yogaH, evaM sarvatra, prakAmaM caturyAmaM zayyA zayanaM prakAmazayyA, athavA zayyAsaMsUcakaH saMstArakaH uttarapaTTAtiriktA, prAvaraNamAzritya kalpazrayAtiriktA vA prakAmazayyA, svAdhyAyAdyakaraNatazcAticAraH, pratidinaM prakAmazayyaiva nikAmazayyA, udvarttanaM vAmapArzvadakSiNApArzvena tayA, strItvaM sarvatra prAkRtatvAt evaM dakSiNapArzvAdvAmapArzvena parivartana, AkuMcanA aMgasaMkocanakriyA, prasAraNAMgavistAraNA, apramRjya kurvato'ticAraH, SaTpadI saMghaTTanaM avidhinA saMspRzanaM, kUjitaM kAsitaM tatra udghATamukhe'ticAraH, viSamA dharmavatItyAdizayyAdoSoktirUpe karkarAyite azrArttadhyAnajo'ticAraH, me jUbhite avidhikaraNe'ticAraH, athApramRjya karaNe sparzanamAmarSaH, sacittarajatthAskAmarSaH, AkulAkulayA tryAdiparibhogavivAhayuddhAdi saMsparzananAnAprakArayA, svamapratyayayA svapnanimittayA virAdhanayA yo'ticAraH evameva bhedenAha, strIviparyAso'brahmasevA avcuurismlNkRtm| // 4 //
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhramaNasUtram avacUri // 5 // smlNkRtm| OMOMOMOMOMOMOMOMOM43* tatra bhavA strIviparyAsikI tayA, triya eva rAgato'valokanaM dRSTiviparyAsaH, tatra bhavA dRSTiH viparyAsikI tayA, manasAdhyupapattau manoviparyAsastatra bhavA mano viparyAsikI tayA, pAnabhojanayorviparyAso rAtrI paribhogastatra bhavA, yo mayA daivasiko'ticAraH kRtaH tasya mithyA me dukRtaM, nanu divAzayanasya niSiddhatvAdasaMbhava pavAticArasya iti, na, apavAdaviSayatvAdasya // 9 // evaM tvagghartanasthAnAticArapratikramaNamabhidhAya gocarAticArAnAha __ paDikkamAmi goaracariAe bhikkhAyariAe ugghADakavADaugghADaNAe sANAvacchadArAsaMghaTTaNAe maMDIpAhuDiyAe balipAhuDiyAe ThavaNApAhuDiAe saMkie sahasAgArie aNesaNAe pANabhoaNAe bIabhoaNAe hariabhoaNAe pacchekammiAe purekammiAe adiTThahaDAe dagasaMsaTThahaDAe rayasaMsaTThahaDAe pArisADaNiAe pAriTThAvaNiyAe ohAsaNabhikkhAe jaM uggameNa uppAyaNesaNAe aparisuddhaM paDiggahiaM paribhUttaM vA jaM na paridRviaM tassa micchAmi dukkaDaM // 7 // pratikramAmi gocaracaryAyAM yo'ticAra itigamyaM, gozcaraNaM gocaraH, tadazcaryA gocaracaryA tasyAM bhikSArtha caryA bhikSAcaryA tasyA, kathaM tasyAM aticAra ityAha, udghATamadattArgalaM ISat sthagitaM vA yatkapATaM tasya udghATanaM tadevodghATakapATodghATanA tayA, ihA'pramArjitAdinA'ticAraH, zvavatsadArasaMghaTTanayA, sAdhAvAgate maMDyAM DhakkanikAyAM bhAjanAMtare cA prathamamutsArya odanAdiprAbhRtikA yA datte sA maMDIprAbhRtikA tayA, pravRttidoSAnna kalpate sA, caturdinu vahI vA'rcAtha vA baliM kSiptvA tato yAM prAbhRtikA datte sA baliprAbhRtikA, bhikSAcarArtha yA bhikSA sthApitA tanmadhyAt yAM, datte sA sthApanikA prAbhRtikA tayA, AdhAkarmAdidoSaNA, anyatamasmin sazaMkite sati yo'ticAraH, sahasAkAreNa bhavaM sahasAkArikaM, bhakalpanIya kh+4+4+4+4+4+4+4+4+4+4 Jain Education Inter T
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ zramaNasUtram avacUrisamalaMkRtam CRECIPARACECTCSCAREE grahaNaM tatra, atra tamaparityajato'ticAraH, anena prakAreNa yA'neSaNA tayA, prANino rasajAdayo bhojane saMsaktadadhyAdau vyApAdyante yasyAM prAbhRtikAyAM sA tayA, evaM bIjabhojanayA, haritabhojanayA, atra saMghaTTAdi dAtRgrAhakebhyo jJeyaM, pazcAhAnAnaMtaraM jalena | hastadhAvanAdirUpaM karma yasyAM sA, tayA, gRhAMtarasthA adRSTA satI yAhRtA AnItA bhikSA tayA, evaM udakasaMsRSNA AhRtayA, hastamAtragatodakasaMsRSTAhatayA cA, evaM rajaH pRthvIkAyaH, tatsaMsRSTAhatayA, parisATanaM dhAnyaghRtaciMDhAdicchaInaM, lena nivRttA- pArisATanIkI tayA. pariNApanaM pradAnabhAjanagatA'kalpadravyAMtarojjhanarUpaM tena nirvattA tayA, ohAsaNaM samabhASayA viziSTadravyayAcana, tatpradhAnA bhikSA tayA, sarvadoSasaMgrahArthamAha-yatkiMcit azanAdi udgamena AdhAkarmAdirUpayA aneSaNayA zaMkitAdirUpayA aparizuddhaM parigRhItaM pratibhuktaM, kathaMcid gRhItamapi yanna pariSTApitaM yanojjhitaM apunaHkaraNena tasya mithyA me du-kRtaM // 8 // evaM gocarAticArapratikramaNamabhidhAya svAdhyAyAticArAnAha| paDikkamAmi cAukkAlaM sajjhAyassa akaraNayAe ubhaokAlaM bhaMDovagaraNassa appaDilehaNAe duppaDilehaNAe appamajaNAe duppamajaNAe aikkame vaikkame aiyAre aNAyAre jo me devasio aiAro kao | tassa micchAmi dukkaDaM // 9 // pratikamAmi catuHkAlaM, dinarAtriAghAM'timayAmeSu svAdhyAyasya sUtrapauruSyA akaraNena, ubhayakAlaM prathamapazcimapIrupyobhIDopakaraNasya vakhapAtrAdeH apratilekhanayA mUlata eva cakSuSA'nirIkSaNena, duHpratilekhanayA dunirIkSaNayA, apramArjanayA rajoharaNAdinA duHpramArjanayA tenaiva ardhaviSamavidhinA, AdhAkarmAdinimaMtraNe gRhISye, evaM pratizruNyati sAdhI atikramastatra tadgRhaNArtha gacchati vyatikramaH natra gRhIte aticAraH, tatra bhukte'nAcAraH, yathA karmaNi atikramAdayaH, tathAnyatrApi yo mayA devasiko'ticAraH kRtaH tasya mithyA me duHkRtaM // 9 // ACCORRRRRRRRRRRAO Jain Education Intern For Private & Personel Use Only "
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ zramaNasUtram %e0%% avcuurismlNkRtm| bhayamaticAraH saMkSepata ekavidhaH, vistaratastvanekavidhaH, tatra kiyato'pi ekavidhAdinAha paDikkamAmi egavihe asaMjame // 10 // pratikramAmi ekavidhe'saMyame, aviratirUpe sati yo mayA niSiddhakaraNAdinA'ticAraH kRtaH mithyAduHkRtamiti sarvatra yojyaM // 10 // paDikkamAmi dohiM baMdhaNehiM-rAgabaMdhaNeNaM dosabaMdhaNeNaM, paDikkamAmi tihiM daMDehi-maNadaMDeNaM vayadaMDeNa kAyadaMDeNaM, paDikkamAmi tihiM guttIhiM-maNaguttIe vayaguttIe kAyaguttIe, paDikkamAmi tihiM sallehiMmAyAsalleNaM nIyANasalleNaM micchAdasaNasalleNaM, paDikkamAmi tihiM gAravehiM-iTTIgAraveNaM rasagAraveNaM sAyAgAraveNa // 11 // pratikramAmi dvAbhyAM baMdhanAbhyAM, badhyate jIvo'STamiH karmabhiryena hetunA sabaMdhanaM, rAgabaMdhanena dveSabaMdhanena, tribhidaMDeH, daMDyate cAritradhanApahArata pamirAtmA iti daMDaH, manovAkkAyaduHprayuktaH,pratikamAmi tisRmiguptibhiH atrApi pratiSiddhakaraNakRtyAkaraNaviparItaprarUpaNAdinAticAraH, pratikamAmi primiH zalyaiH, pApaM kRtvAlajayA'nAlocayataH, anyathA vA nivedayato mAyAzalyaM, divyamAnuSatva vAMchayAnuSTAnaM nidAnazalyaM mithyAtvaM darzanazalyaM abhinivezAdinA, pratikamAmi vibhiH, gauravaM saMsArabhramaNahetaH karmanidAnamityarthaH, taziyA rAjapUjA AcAryatvAdivAMchArupayA gauravaM, taddhi prArthanAdvAreNa Atmano'zubhabhAvagauravaM, tena, evaM rasAbhilASadvAreNa rasagauravaM, tena, evaM sAtagauravamapi, sAtaM sukhaM, atra tridhvapi, maMguH AcAryo madhurApurIvAsI udAharaNaM // 11 // paDikkamAmi tihiM virAhaNAhiM-nANavirAhaNAe dasaNavirAhaNAe carittavirAhaNAe, paDikkamAmi SARKAROMCHANNX 355% Jan Education Inter For Private Personel Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhramaNasUtram // 8 // cauhiM kasAehiM-kohakasAeNaM mANakasAeNaM mAyAkasAeNaM lohakasAeNa, paDikkamAmi cauhisaNNAhiM avacUriAhArasaNNAe bhayasaNNAe mehuNasaNNAe pariggahasaNAe, paDikkAmAmi cauhiM vikahAhiM-itthikahAe bhattaka- samalaMkRtam hAe desakahAe rAyakahAe, paDikkamAmi cauhiM jhANehiM-aTeNaM jhANeNa ruddeNaM jhANeNaM dhammeNaM jhANeNaM sukkeNaM jhANeNaM // 12 // tisRbhirvirAdhanAbhiH zAnasya virAdhanA pratyanIkatA, gurunihnavAMtarAyAdinA khaMDanA, tayA, samyakatve satyapi zreNIkAdayo narakaM gatAH, ityAdi narakodbhAvanaM darzanaM virAdhanA tayA, cAritravirAdhanA-pratAdikhaMDanA tayA; catubhiH kaSAyaiH, pate ca pratItAH, catasRbhiH saMjJAbhiH AhArasaMzA AhArAbhilASaH atyAsaktirUpaH, atyaMtabhayabhrAMtacittatA bhayasaMjJA tayA, maithunasaMjJA vedodayajA, evaM parigrahasaMjJA, catasRbhirvikathAbhiH, viruddhA kathA vikathA, strIkathA strINAM jAtirUpaveSAdivarNanaM, bhaktakathA sara-18 sapirasarasavatI varNanaM, dezakathA lATAdidezaveSabhASAcArAdi prazaMsAniMdAbhyAM, rAjakathA rAkSaH kozAdisaMpat yuddhAdikalA prazaMsAniMdAbhyAM caturbhiAnaH, yo mayA'zubhadhyAnakaraNazubhadhyAnA'karaNarUpo'ticAraH kRtaH, dhyAnasvarUpaM tu dhyAnazatakAd jJeyaM // 12 // paDikkamAmi paMcahiM kiriAhiM kAiAe ahigaraNiAe pAusiAe pAritAvaNiAe pANAivAyakiriAe // 13 // paMcabhiH kriyAbhiH, tA evAha, kAyena nivRttA kAyikI kriyA, gamanAdikAH adhikaraNena nivRttA bhadhikaraNikI, pazuvadhAdi Jain Education Inter For Private & Personel Use Only
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhamaNasUmaca pravartanakhaGgAdizastrakaraNarUpAH prAdeSikI, jIvAjIvAdiSu pradveSaM kurSataH, paritApanikI svaparadehasaMtApanAbhyAM, prANAtipAtakriyA svaparaprANighAtaM kurcataH // 13 // avacUripaDikkamAmi paMcahi kaamgunnehiN| saheNaM sveNa raseNaM gaMdheNaM phAseNaM, / paDikkamAmi paMcahiM ||samalaMkRtam' mahabbaehiM / pANAivAyAo veramaNa musAvAyAo veramaNaM adinAdANAo veramaNaM mehuNAo veramaNaM pariggahAo veramaNaM / paDikkamAmi paMcahiM samiIhiM / iriAsamiie bhAsAsamiie esaNAsamiie AyANabhaMDamattanikkhevaNAsamiie uccArapAsavaNakhelajallasiMghANapAriTThAvaNiAsamiie // 14 // ..pratikamAmi paMcamiH kAmaguNaiH, kAmAH zabdAdayasta eva guNAstaiH, pratiSiddhakaraNAdinAticAraH // paMcabhirmahAvataiH bhatrApi, pratiSiddhakaraNAdinAticAraH // paMcabhiH samitibhiH, zobhanA ekAgrapariNAmasya caiSA samitiH, bhAMDamAtrAdAnanikSepasamitiH, bhASetvAt bhAdAnazabdasya pUrvanipAtaH, uccAraprasavaNe viNmUtre, khelaH zleSmA, siMghAnako nAzikodbhavaH, jallo malaH, teSAM | pariSThApanikA vidhinA vyutsarjanam // 14 // __ paDikkamAmi chahiM jIvanikAehiM / puDhavikAraNa AukAeNaM teukAraNa vAukAeNaM vaNassaikAeNaM tasakAraNa / paDikkamAmi chahiM lesAhiM / kiNhalesAe nIlalesAe kAulesAe tekalesAe pamhalesAe sukkalesAe / paDikkAmAmi sattahiM bhayaThANehiM // 15 // GOOCHROGRAMMERINARENCER Jain Education Inter For Private & Personel Use Only I
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ zramaNasUtram avacUrisamalaMkRtam -ResX4*%*%*% paddabhirjIvanikAyaiH, pratiSiddhakaraNAdinA yo'ticAraH, SaDbhirlezyAbhiH, lezyA bhAtmapariNAmaH, AsAM svarUpaM jaMbUkhAdakagrAmavadhakaSaTpuruSadRSTAMtena jJeyam / saptabhirbhayasthAnaH, tAni ca etAni, manuSyAdeH ihalokAdbhaya, vijAtIyAddevAderbhayaM paralokabhayaM AdAna dhanaM, tadarthe caurAdibhyo bhayaM bhAdAnabhayaM, bAhyanimittanirapekSaM akasmAdyaM, AjIvikAbhayaM nirdhanasya, maraNabhayaM pratItaM, ayazobhayaM ca // 15 // - ahahiM mayaThANehiM / navahiM yaMbhaceraguttIhiM / dasavihe samaNadhamme // 16 // aSTabhirmadasthAnaH, jAtikularUpacalalAbhazrutatapovibhavabhedaH, navabrahmaguptibhiH, vasahIkahanisijidia / kudd'itrpuvkiiliippnniy|| bhaimAyAhAravibhusaNAI nava baMbhaceraguttIo // 1 // itigAthoktAbhiH // dazavidhe kSAntyAdike zramaNadharme yo'ticAraH // 13 // igArasahiM uvAsagapaDimAhiM // 17 // ekAdazamiH upAsakapratimAbhiH, pratimA abhigrahavizeSAH, AghAyAM mAsaM yAvat niraticAraM samyaktvaM pAlanIyaM / dvitIyAyAM dvimAsI niraticAravatadhAraka: syAt / tRtIyAyAM zrIn mAsAn kRtasAmAyikaH kAla eva pratikramaNaM karoti / caturyoM caturo mAsAn catuHpayA~ pUrNa pauSadhaM karoti / paMcamyAM pauSadhadineSu rAtrau kAyotsarga karoti snAnarahitaH, rAtrau caturvidhAhAra pratyAkhyAtaH, divAbrahmacArI, rAtrI kRtapariNAmaH // SaSTayAM SaNmAsAn brahmacArI kacchAM ca dadhAti // saptamyAM sacittAhAravarjI // maSTamyAM svayamAraMbhavarjI // navamyAM anyairapi na kArayati // dazamyAM uddiSTaM na bhukte // ekAdazyAM zramaNavadviharati, muMDitaziralA ziskhAko vA pUrvo vidhiH agre agre jJAtavyaH // patAsu vitathaprajJApanA'dhaddhAnAdinA'ticAraH // 17 // %AHASABSECCANADA // 10 // *G For Private & Personel Use Only
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhramaNasUtram bhvcuurismlNkRtm| // 11 // AC HARD553453 vArasahiM bhikkhupaDimAhiM // 18 // dvAdaza bhikSupratimAH, AdhA mAsaM yAvat jaghanyato'pi navamapUrvatRtIyavastusUtradhArI mahasevaH sAdhuralepabhaktagrAhI, | bhaktapAnazerekaikAM datiM lAti, pavaM dvimAsikyA dve dattI 3 / 4 / 5 / 6 yAvatsaptamAsikyAM saptadattayaH / aSTamyAM saptarAvikyAM caturthabhaktakenA'pAnakena prAmAd bahiH kAyotsargaH, uttAnAdisthAnasthito divyAdhupasargAn sahate / navayAM saptarAvikyAM bahirutkaTiko daMDAyato vA tiSThate / dazamyAM saptarAtrikyAM godohikAvIrAsanAdikArI bhavet / ekAdazyAmahorAtrikyA SaSThabhakta kenA'pAnakena prAmAdabahiH kAyotsargeNa tiSThati / dvAdazyAmekarAvyAM aSTamabhaktena ISatprAgbhAragatA'nimeSanetraH kAyotsarge tiSThati / bhatra cA'zraddhAnAdinAticAraH kRtaH // 18 // terasahiM kiriAgaNehiM // 19 // arthAya kriyA (1) anarthAya kriyA (2) hiMsAkriyA (3) akasmAt kriyA, anyaM prati, zaraM muMcati anyasmai ca yasyAM lagati (4) raSTiviparyAsakiyA, mitramamitraM manyamAnasya evaM mAtaramamAtaramityAdi (5 ) mRSAkriyA (6) adattAdAnakriyA (7)na ko'pi virUpaM bhASate, tathApi hRdi durmanA bhavati yasyAM sA'dhyAtmakriyA (8) mAnena paraM hIlayato mAnakriyA (9) | alpe'pi aparAdhe tInadaMDakaraNaM amitrakriyA (10) mAyAkriyA (11) kAmArthI svaM rakSan parAn hiMsati yasyAM sA lobhakriyA ( 12 ) sAdhoH samitasya iryApathakriyA ( 13 ) // 19 // caudasahiM bhUagAmehiM / pannarasahiM prmaahmmiehiN| solasahiM gAhAsolasahiM / sattarasavihe asaMjame // 20 // For Private & Personel Use Only
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhramaNasUtram // 12 // Jain Education Intent caturdazabhUtagrAmA (14 ) jIvamedAH, sUkSma, bAdara ekeMdriyAH, (2) hIMdriya ( 3 ) trIMdriya ( 4 ) caturiMdriya ( 5 ) saMjJi, asaMzi paMceMdriyAH (7) paryAptA aparyAptAzca evaM ( 14 ) // paMcadazaparamadhArmikAH, paramAzca te adhArmikAzca, taiH, azraddhAnato'ticAraH // SoDazabhirgAthASoDazakaiH, sUtrakRtAMgAthadhuta skaMdhAdhyayanaiH // saptadazavidhe asaMyame, pRthvI ( 1 ) ap ( 2 ) tejo ( 3 ) vAyu ( 4 ) vanaspati ( 5 ) dvi ( 6 ) tri ( 7 ) catuH ( 8 ) paMceMdriyA (9 ) ajIvAH ( 10 ) prekSA ( 11 ) upekSA ( 12 ) pramArjanA (13) pariSThApana (14) manaH (15) vacaH (16) kAya: ( 17 ) iti bhedAH // 50 // aTThArasavihe arthabhe / eguNavIsAe nAyajjhayaNehiM / vIsAe asamAhihiM // 21 // aSTAdaza brahmaNi, divya dArikakAmAnAM pratyekaM manovacaH kAyaiH karaNakAraNAnumatirUpaH // ekonaviMzatyA zAtAdharmArthazrutaskaMdhAdhyayanaiH atrA'karaNA'thaddhAnajo'ticAraH // viMzatyA asamAdhisthAnaH, asamAdhermokSamArgA'navasthiteH, sthAnAni ( 20 ) tadrutagAmitvaM, patanAdinA svaparayorasamAdhikAritvAdasamAdhisthAnaM ( 1 ) apramArjite deze sthAnAdikurvataH (2) evaM duSpramAjite ( 3 ) atiriktazayyAsevI, dIrghAyAM vasatI anye'pyAyAMti, taiH saha kalahotpattI asamAdhiH ( 4 ) atiriktAsana - pIThaphaladhAritvaM ( 5 ) ratnAdhikaparibhavakArI ( 6 ) zAnAdisthaviropaghAtI (7) bhUtopaghAtI (8) punaH punaH kopI ( 9 ) nityakrodhI (10) pRSTau avarNavAdI (11) abhIkSNaM pavameva etaditi avadhAraNabhASI ( 12 ) adhikaraNodIrakaH (13) akAlasvAdhyAyakArI (14 ) asthaMDilAt sthaMDilaM yAtvA pAdau na pramArjayati, sarajaskapANibhyAM mikSAgrAhI, azuddhapRthivyAM vA zete niSIdati ( 15 ) vikAle'pi mahatA zabdena bhASate gRhibhASayA vA (16) kalahakArI (19) jhaMjhAkArI gaNabhedakArI javA (18 ) apramANabhojI ( 19 ) aneSaNAM na tyajati ( 20 ) etAni khaparayorasamAdhihetutvAda samAdhisthAnAni // 21 // bhavacUrisamalaMkRtam // 12 //
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ avacUrisamalaMkRtam ikavIsAe savalehiM // 22 // dhamaNasUtram ekaviMzatyA zabalaiH kriyA vizeSaiH, cAritrazabalatAnimittaiH, kaluSatAhetubhirityarthaH // hastakarma kurvan (1) sAlaMbanadivyAdimaithunaseMvamAnaH (2) sAlaMbanarAtribhojana (3) AdhAkarmabhukti (4) rAjapiMDa (5) krIta (6) prAmitya (7) abhyAhRta 4(8) Achedyabhukti (1 ) pratyAkhyAtabhaktabhojanataH ( 10 ) SaNmAsamadhye gaNAdgaNasaMkramaM kurvana ( 11 ) mAsAMtastrInudakalelApAna kurvANaH (12) mAsAMtastrINi mAtRsthAnA ne kurvan (13) upetya pRthvyAdi prANino hiMsan ( 14 ) mRSAvadana (15) adattaM gRhana (16) azuddhapRthyAM sthAnAdi kurvan (17) AkuTyA mUlaphalAdibhojI (18) varSAMtardazodakalepAn kurvan ( 19) varSAMtardaza ca mAtRsthAnAni kurvANaH (20) zItodakasaMsRSTahastamAtradattabhaktabhojI ( 21) zavala iti sarvatra | yojyaM // 22 // bAvIsAe parIsahehiM // 23 // dvAviMzatyA parISadaH, kSut (1) pipAsA (2) zIta (3) uSNa (4) daMzamazaka (5) acela (6) arati (7) strI (8) mAsakalpAvihAracaryA (1) niSadyA (10) zayyA (11) Akroza (12) badha ( 13 ) yAMcA ( 14 ) alAbha (15 ) roga ( 16 ) tRNa sparza (17) mala ( 18 ) satkAra (19) prazA ( 20 ) azAna (21) samyaktva ( 22 ) ruupaiH|| 23 // | tevIsAe suagaDajhayaNehiM / cauvIsAe devehiM (arihNtehiN)| paNavIsAe bhAvaNAhiM / chabbIsAe dasAkappava Jain Education Inteman For Private Personel Use Only
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhramaNasUtram avacUrisamalaMkRtam // 14 // SECR PIvahArANaM uddesaNakAlehiM sattAvIsAe aNagAraguNehiM // 24 // prayoviMzatyA sUtrakRtAMgAdhyayanaiH / caturvizatyA devaiH, bhavanapati (10) vyaMtara (8) jyotiSka (5) ekavidhavaimAnikarUpaiH / vartamAnaiH ( 24 ) jinairvA // vrataM vrataM prati paMca paMca saMkhyAmiH, pavaM paMcaviMzatyAbhAvanAmiH // pavizatyA dazAkalpavyavahArANAmuddezanakAlaH, zrutopacArarUpaiH // saptaviMzatyA'nagAraguNaH, vrata (6) iMdriyanigraha (5) bhAvasatya (1) kSamA | (2) nirlobhatA, manovAkkAyajayaH (3) kAya (6) yatanA, saMyamayogayuktatA (1) vedanAsahana (1) upasargasahanarUpaiH // 24 // aTThAvIsAe AyArappakappehiM / eguNatIsAe pAvasuappasaMgehiM // 25 // aSTAviMzatyAcAraprakalpairAdhAMgAdhyayanarUpaiH // ekonatriMzatA pApazrutInAM prasaMgaiH, devATTahAsAdidivyaM (1) prahayuddhAdiaMtarikSaM (2) bhUmikaMpAdibhauma (3) uptAtaM (4) aMgaM (5) svaraM (6) vyaMjana (7) lakSaNa (8) sUtravRttivArtika medaH, (24 ) gAMdharva ( 25 ) nATya (26) vAstu (27 ) dhanurveda ( 28) AyurvedaiH (29) // 25 // tIsAe mohnniiatthaannehiN|| 26 // triMzatA mohanIyasthAnaH, tAni yathA, kiMcinnaraM (t) nIramadhye kSiptvA hiMsan (1) mukhAdyAchAya zvAsarodhAt hiMsana (2) | zIrSe va'diveSTanAt hiMsana (3) mayUrabaMdhAdinA man ( 4 ) bahujananetAraM prabhu hiMsana (5 ) bahujanAdhArabhUtaM zreSTayAdikaM man (6) sAdhAraNe glAne samartho'pi mepajAdyakArayan (7) sAdhuM mArgAdzAnAdebhraMzayan (8) jinA'varNavAdI (9) // 14 // EGSEAN Jain Educaton inte For Private & Personel Use Only
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhramaNasUtram avacUrisamalaMkRtam | AcAryAdInAM kRt (10) AhArAdinA AcAryAdInAM bhaktisArAdi akurvan (11) jyotiSkAghadhikaraNotpAdakaH (12) tIrthasya, medako virAdhakaH (13) vazIkaraNAdikartA (14) pravRjyA'pi kAmaprArthI (15) ahaM bahuzruta iti abhIkSNabhASI maunI vA syAt evaM tapasviviSaye'pi (16) grAmAdigrahAdipradIpakartA (19) svayamakRtyaM kRtvA kRtamaneneti bhASI (18) mAyAkRt (19) | azubhamanoyuktaH (20) sadA'kSINakalahaH ( 21 ) vizrabdhaghAtI ( 21 ) vizrabdhamitrAdeH kalatrakAmI (23) akumAro'pi ahaM kumAra iti bhASI (24) abrahmacAryapyahaM brahmacArIti bhASI (25) yenaizvarya nItastasyaiva lubhyati (26) tathA tasyaiva vighnakArI (27) senaaptimNtriraash| vighAtI ( 28 ) apazyannapi pazyAmIti mAyayA vakti (29 ) devAvarNavAdI (30) | etAni mahAmohatvAt tyAjyAni // 26 // igatIsAe siddhAiguNehiM / battIsAe jogasaMgahehiM // 27 // ekatriMzatA siddhasyAdiguNaiH, yugapadbhAbibhirityarthaH, te'tra saMsthAna [5] varNa (5) gaMdha (2) rasa (5) sparza (8) veda (3) pratiSedhena, akAya, asaMga, ajanma, evaM ( 31 ) // dvAtriMzatA prazastayogAnAM manovAkkAyAnAM saMgrahaH / Alo. canAbhiH, tatsvarUpaM zrIAvazyakAt jJAtavyaM // 29 // tittIsAe AsAyaNAehiM // 28 // trayastriMzatA AzAtanAbhiH, tAzca imAH, guroH, puraH, pArzvayoH, pRSTato'pi Asanne pratyekaM gamanaM ( 3) sthAnaM (3) niSIdanaM (3) ca kurvan, evaM (9) guroH pUrva bahirgatenAcamanaM (10) pUrva gamanAgamanAlocanaM (11) rAtrI kaH svapati ko jAga| tIti gurau pRcchati jAgRto'pi apratizravaNaM (12) sAdhuzrAddhAderAgasya prathama AlApana (13) pUrva zaikSasyAgre bhikSAmAlocya **SHASHRSHNEHRSHASHNEWS // 15 // Jain Education Inter! For Private & Personel Use Only iTww.jainelibrary.org
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ zramaNasUtram // 16 // pazcAdgurorAlocanaM ( 14 ) evaM upadarzanaM (15) nimaMtraNaM ca (16) guruM anApRcchaya yathAruci sAdhubhyo dAnaM ( 17 ) gurokiMcitvA svayaM sarasAnnAdibhojanaM ( 18 ) rAtrivat zeSakAle'pi apratizravaNaM (19) guruprati niSThurabhaNanaM ( 20 ) svasthAnastha eva uttaraM gurordatte ( 21 ) guruprati kimitivadanaM ( 22 ) gurupratitvaMkAraH ( 23 ) guruNA AdiSTo yUyameva kiM na kurutha iti vadataH ( 24 ) gurau vadati asAvadhAnatvaM ( 25 ) na sarasi tvamiti vacanaM ( 26 ) svayaM kathanena kathAchedaH (27) adhunA bhikSAtrelA ityAdimitraiH parva medanaM ( 28 ) anutthitAyAM padi vizeSakathanaM (29) guruzayyAdeH pAdena ghaTTanaM ( 30 ) guruzayyadau niSI|danaM ( 31) uccAsane ( 32 ) samAsane ( 33 ) iti, athavA trayatriMzadAzAtanA (23) arhadAdiviSayAH sUtrakAra eva prAha // 28 // arihaMtANaM AsAyaNAe / siddhANaM AsAyaNAe / AyariANa AsAyaNAe / uvajjhAyANaM AsAyaNAe / sAhUNaM AsAyaNAe / sAhuNINaM AsAyaNAe / sAvayANaM AsAyaNAe / sAbiyANaM AsAyaNAe / devANa AsANAe / devIgaM AsAyaNAe ihalogassa AsAyaNAe / paralogassa AsAyaNAe / kevalipannattassa dhammassa AsAyaNAe / sadevamaNuAsurasta logassa AsAyaNAe / savvapANabhUajIvasattANaM AsAyaNAe / kAlassa AsAyaNAe / suassa AsAyaNAe / suyadevayAe AsAyaNAe / vAyaNAriassa AsAyaNAe / jaM vAiddhaM / vaJcAmeliaM / hINakkharaM / acaksvaraM / payahINaM / viNayahINaM / ghosahINaM / jogahINaM / suhRdannaM / duDupaDicchiyaM / akAle kao sajjhAo / kAle na kao sajjhAo / asajjhAie / sajjhAiaM / sajjhAie na sajjhAiaM / tassa micchAmi dukkaDaM // 29 // avacUrisamalaMkRtam // 16 //
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ HERRRRRRRRRORE arhadAdInAM (10) AzAtanA tadavarNavAdabhASaNena, ihaloka (11) paralokayo (12) vitathaprarUpaNAdinA zrutadharmasya prAkRta| bhASAnibaddhamityAdinA (13) sadevamanujA'surasya lokasya vitathaprarUpaNAdinA (14) sarvaprANabhUtajIvasatvAnAM bhAzAtanA, avacUrivitathaprarUpaNAdinA / prANA dvitricturkssaaH| bhUtAstu taravaH smRtAH // jIvAH paMceMdriyA jnyeyaaH| zeSAH satvA itiritAH // 1 // bhAsamalaMkRtam (15) kAlasya vitathaprarUpaNAdinA (16) zrutasyAzAtanA, yadi mokSahetu zAnaM tadA kA kAlaH, kovA'kAlaH, sadA kiM na paThyate, ityAdi kathanam , prAg dharmadvAreNAzAtanA, iha tu zrutaviSayA iti na paunaruktyam (17) zrutadevatAzAtanA tadavarNavAdAdinA (18) upAdhyAyasaMdiSTa uddezasamuddezAdikArayitA vAcanAcArya (19) AzAtanA ptaaH|| sUtrasaMbaMdhinIbhiH caturdazasaMkhyAbhirvakSyamANAbhiH saha prayastriMzat syuH / yat zrutaM vyAviddhaM paThitaM viparyastaratnamAlAvat (1) vyAtyAneDitaM anyAlApakamilanaM (2) hInAkSaraM (3) atyakSaraM (4) padahInaM (5) vinayahInaM (6) akRtayogopacAraM (7) udAttAdighoSahInaM (8) guruNA suSTu adhikaM datta, alpathutArhasya pAtrasya (9) duSThu pratIcchitaM kaluSahRdA (10) akAle svAdhyAyaH kRtaH (11) kAle na kRtaH (12) bhasvAdhyAye sati svAdhyAyikaM, zobhana A maryAdayAdhyAyakaH svAdhyAya evaM svAdhyAyika, etatsvarUpaM AvazyakAd jJeyaM (13) svAdhyAyike asvAdhyAyA'bhAve na svAdhyAyitaM ( 14 ) evaM etAbhiryo'ticAraH tasya mithyA me duHkRtam // 29 // evaM pratikramya namaskAramAha Namo cauvIsAe titthayarANaM usabhAimahAvIrapajjavasANANaM / iNameva niggaMthaM pAtrayaNaM saccaM / / aNuttaraM // 30 // // 17 // For Private Personal Use Only Jan Education Inter
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ zramaNasUtram // 18 // Jain Education Internat namazcaturviMzatitIrthakarebhyaH, RSabhAdimahAvIraparyavasAnebhyaH, prastutamAha - idameva dvAdazAMgam, nirbaMdhAnAmidaM granthaM, prakarSeNa mA maryAdayA ucyante jIvAdayo yatra tat prAvacanam, satyaM saGgayo hitam, nayadarzanamapi svaviSaye satyaM svAdityata AhanAsyottaraM astyanuttaram, yathAsthita sarvavastupratipAdakatvAduttamam // 30 // anyadapyevaM bhaviSyatItyAha kevaliye paDipuna | AuyaM / saMsuddhaM / salagattaNaM // 31 // kaiva likaM kevalamasahAyamadvitIyamityarthaH, nA'paramitthaMbhUtamiti yAvat, kevalameva kaibalikam, pratipUrNa mokSaprApakaguNairbhRtam, naiyAyikam nyAyopapannam, saM sAmastyena zuddham, ekAMtA'kalaMkamityarthaH, zalyakarttanaM bhavahetumAyAdizalyacchedakam / - // 31 // paramataniSedhanArthamAha siddhimaggaM / muttimaggaM / nijjANamaggaM / nivANamaggaM / avitamavisaMdhi / saGghadukkhappahINamaggaM // 32 // siddhehitArthaprAptermArgaH, mukteH karmakSayarUpAyA mArgaH, etena hitArthakevalajJAnAdivikalAH sakarmakAzca muktA iti mataM nirastam nirupamaM yAnaM niryANam, siddhaziletyarthaH, tasya mArgaH, anena sarvatra muktAsti eMtIti mataM nirastam / nirvANamAtyaMtikaM sukham, tasya mArgaH, anena niHsukhaduHkhA muktAtmAna iti mataM nirastam, avitathaM satyam, avisaMdhi avyavacchinnam, videhAdiSu sadA bhAvAt / sarvaduHkhaprakSINo mokSastasya mArgaH // 32 // parArthakAraNena asya ciMtAmaNitvamAha - avacUrisamalaMkRtam // 18 // /ww.jainelibrary.org
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ OM bhramaNasUtram bhavacUrisamalaMkRtam // 19 // itthaM ThiA jIvA sijhNti| bujjhati / muJcati / parinivvAyaMti / savvadukkhANamaMtaM karaMti // 33 // atra naigraMthye pravacane sthitA jIvAH siddhayanti, ANimAdisiddhIH prApnuvanti, budhyante kevalino bhavanti, mucyante karmabhiH, pari samantAt nAti sukhinaH syuH, sarvaduHkhAnAM antaM vinAzaM kurvati / - // 33 // pavamuktvA zraddhAnamAha taM dhammaM saddahAmi / pattiAmi / roemi / phAsemi / pAlemi / aNupAlemi / taM dhamma saddahato / pattiaMto / roaMto / / phAsaMto / pAlato aNupAlato / tassa dhammassa kevalipannattassa / | anbhuDiomi ArAhaNAe / viraomi virAhaNAe / asaMjamaM pariANAmi / saMjama uvasaMjapAmi / abhaM pariANAmi baMbhaM uvasaMpajjAmi // 34 // ya eSa naipa~thyalakSaNo dharmastaM zraddadhe pratipadye prItikaraNadvAreNa rocayAmi, abhilASAtirekeNa prItirucI bhinne, kacid , daddhayAdau pratibhAve'pi yato na ruciH sarvadA, spRzAmi AsevanAdvAreNa, anupAlayAmi satatakAraNena taM dharma zraddadhAnaH, pratipadyamAnaH / rocayana spRzan anupAlayan tasya dharmasya prAguktasya abhyutthito'smi ArAdhanAyAM, virato'smi, virAdhanAyAM, asaMyama prANAtipAtAdirUpaM parijAnAmi, pratyAkhyAmi, tadviparItaM saMyama upasaMpaye, abrahma parijAnAmi asya ca asaMyamapradhAnAatvAd medena abhidhAnaM, brahma upasaMpadye // 34 // OMOMOMOM Jain Education Inter For Private & Personel Use Only
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ zramaNasUtram avacUrisamalaMkRtam // 20 // MEERUCAREE akappaM pariANAmi / kappaM uvasaMpanjAmi / annANaM pariANAmi / nANaM uvasaMpajAmi / akiriaM pariANAmi / kiriaM uvasaMpanjAmi / micchattaM pariANAmi / sammataM uvsNpjjaami| abohiM pariANAmi / bohiM uvasaMpanjAmi / amaggaM pariANAmi / maggaM uvasaMpajjAmi / jaM saMbharAmi / jaM ca na saMbharAmi / jaM paDikkamAmi / jaM ca na paDikkamAmi / tassa savvassa devasiassa / aiArassa paDikkamAmi // 35 // akalpo'kRtyam , kalpaH kRtyam , ajJAnaM samyag jJAnAdanyat , zAnaM tu jinavacanam , akriyA nAstikavAdaH, kriyA samyagdarzanam , mithyAtvaM jinoktAdanyat , abodhi mithyAtvakAryam , bodhiH samyakkAryam , amArgo bauddhAdidarzanam , mArgo jinazAsanam yatkicit smarAmi, yaJca anAbhogAna smarAmi, yat pratikramAmi AbhogAt zAtam, yazca na pratikramAmi sUkSmatvAt ajJAtam , anena prakAreNa yaH kazcidaticAraH, tasya sarvasya pratikramAmi // 35 // evaM pratikramyAha samaNohaM saMjayavirayapaDihayapaccakkhAyaNavakamme / aniyANo / didvisaMpanno / maayaamosvivjio| adAijesu dIvasamuddesu pannarasasu kammabhUmIsu / jAvaMti kevi sAhU / rayaharaNagucchapaDiggahadhArA // 36 // +++++++5+5+5+5+5 5 // 20 // zramaNo'haM, tatrApi na carakAdiH, kiM tarhi saMyataH, virato nivRtto'tItasya, eNyasya saMvaraNadvAreNa; bhata % %-3 Jain Education Internationa For Private & Personel Use Only
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ zramaNasUtrama // 21 // Jain Education Inter Aha-pratihataM idAnIM akaraNatayA pratyAkhyAtaM atItaM niMdayA, eNyamakaraNena pApakarma yena saH, tathA pradhAno'yaM doSa iti, | tatcchanyatAM bhAtmano bhedenAha -- anidAno nidAnarahitaH dRSTisaMpannaH samyagdarzanayuktaH, mAyAmRSAvivarjakaH, mAyAgarbhamRSAvAdamuktaH, evaM bhRtaH san kim ? arddhatRtIyeSu dvIpasamudreSu jambUdvipAdiSu paJcadazasu karmabhUmiSu, paJcabharatapaJcairavatapaJcamahAvideheSu yAvantaH kecana sAdhavaH rajoharaNa goMcchapratipraddadhAriNaH // 36 // nivAdivyavacchedamAha - paMcamahavvayadhArA / aTTArasahassasI laMgadhArA / akkhayAyAracaritA / te savve sirasA maNasA matthapaNa vaMdAmi // 37 // paMcamahAvratadhAriNaH, aSTAdazazilAMgasahasradhAriNaH, ata eva akSatAcAra eva cAritraM yeSAM te akSatAcAracAritriNastAn sarvAn zirasA mastakena manasA aMtaHkaraNena mattharaNa vaMdAmi mastakena vanda iti / // 37 // avyutpanna evaM sAdhUna vanditvA sarvajIvakSAmaNAmaMtrI darzayan prAha khAmemi savvajIve / sabve jIvA khamaMtu me // mittI me sambabhUesa beraM majja na keAI // 1 // kSamayAmi sarvAn jIvAn, sarve jIvAH kSamayantu mAm, maitrI me sarvabhUteSu vairaM mama na kenApi // 1 // samAptau maGgalamAha avacUrisamalaMkRtam // 21 //
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ evamahaM Aloia, niMdia garahia dugaMchiaM samma / tiviheNa paDikkato, vaMdAmi jiNe cauvvIsaM // 2 // bhamaNastram avacUrisamalaMkRtam // 22 // // zrIzramaNasUtraM samAptaM // pavamahamAlocya, ninditvA garhayitvA durgachikaM samyak / trividhena pratikraman vande jinAn caturviMzatim // 2 // evaM devasikapratikramaNamukta, evaM rAtrikamapi, na varaM yatra devasikAticAraH proktAH, tatra rAtrikAticAro vaktavyaH, nanu rAtripratikramaNe gocaracaryAsUtra anarthakama, rAtrI asaMbhavAt adoSaH / zrIzramaNasUtrAvacUriH samAptA // EKCARRRRRRRRRRRR EXPLORESORRRRRRRRERece // zrIzramaNasUtrAvariH samAptA // = == = = = Jan Educh an international
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtraM avacUrisamalaMkRtam // 23 // // zrIpAkSikasUtram // (avacUrisamalaGkRtam ) RECECARRACARAN "zrIvIrajinaM natvA / spaSTArthA zrAguruprasAdena // zrImatpAkSikasUtrAvacUrimetAM likhAmi jaDaH // 1 // " ihAhatpravacanAnusArisAdhavaH sarvasAvadyayoganivRttA api suvizudamanovAkkAyavRsayo'pyanAbhogapramAdAdeH pratiSiddhakaraNakRtyA'karaNAdyutpannasya mUlottaraguNagocarasya bAdaretarAtibArajAtasya vizuddhayartham sadA divasanizAvasAneSu pratikAmanto'pi pakSacaturmAsasaMvatsarAnteSu viziSya pratikAmanti uttarakaraNavidhAnArtham, yathAhi-kazcittelAmalakajalAdimiH kRtavapuHsaMskAro'pi dhUpanavilepanabhUSaNavastrA| dimiruttarakriyA vidhatte, evaM sAdhavo'pi pratidinapratikramaNena vizuddhacaraNA api pAkSikAdiSu vizeSapratikramaNenottarakaraNaM | kurvanti zuddhi vizeSa kurvantItyarthaH kiJca-"jahA gehaM paidivasaMpi / sohiaM tahavi pakkhasaMdhIsu / sohijai savisesaM / evaM ihayaMpi nAyabvaM // 1 // tathA nityapratikramaNe sUkSmo bAdaro vA aticAro'nAbhogAdinA vismRtaH sAt , smRto vA bhayagauravAt gurusamakSaM na pratikrAntaH syAt, pratikrAnto'pi pariNAmamAndyAdasamyagapratikrAntaH syAt, ataH pAkSikAdiSu taM mmRtvA sAtasaMvegAH prati // 23 // Jain Education Intem For Private & Personel Use Only xlww.jainelibrary.org
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtraM // 24 // Jain Education Inter krAmanti yadvA aticArA'bhAve'pi yuktaM pAkSikAdiSu vizeSapratikramaNaM tRtIyavaidyauSadhakriyAnutyatvAt / yathAhi tannarasya pUrvotpannarogamupazamayati, balavarNarUpayauvanalAvaNyatayA pariNamati, anAgatavyAdhipratibandhAya ca jAyate, evamidamapi pratikramaNaM saMbhave'ticAradoSAn zodhayati, no ceccAritraM zuddhattaraM karotIti tataH sthitametadaticAro bhavatu vA mA vA tathApi prathamacaramatIrthakara - tIrtheSu pakSAntAdiSu pratikramaNaM kartavyameveti / tatra ca pratyekakSAmaNAdanu gururgurudiSTo vA pAkSikaM pratikramaNaM kathayati, zeSA yathAzaktikAyotsargAdisthitAH aNvanti taccedaM sUtram: tityaMkare a nitthe, anityasiddhe a titthasiddhe a / siddhe jiNe risI maha-risI ya nANaM ca vaMdAmi // 1 // tithaM0 - anukhAraH prAkRtatvAt tatastIrthaM vakSyamANaM kurvantyAnukUlyena hetutvena tacchIlatathA veti tIrthaMkarAstAn vande iti sarvatra yogaH, zabdo'tItAnAgatAditIrthakRdbhada saMgrahArthaH, vibhaktivyatyayAntIryate saMsAro 'nenetitIrthaM jinapravacanam, tadAdhAratvAcaturvarNazramaNa saMghaJzca tatkarmatApanaM vande / atIrthe tIrthAbhAve buddhA jAtismaraNAdinA labdhApavargamArgAH, pAThAMtarato'tIrthe siddha vA jAtismaraNAdinaiva nirdagdhakarmANastAn caH samuccaye, zrUyate ca suvidhiprabhRtInAM tIrthakRtAM saptasvantareSu dharmavyavacchedaH, marudevI prabhRtayo vA tadA tIrthasyAnutpannatvAt / tIrthe sati siddhA nirvRttAH pAThAMtarataH, buddhA vA jJAtavantaH paramArthaM jabUsvAmyAdivat, siddhetti, siddhayanti ma kRtakRtyA abhavanniti, sitaM vA baddhaM karma dhyAtaM dagdhaM yaiste siddhAH karmaprapaJcanirmuktAstAna, iha ca tIrthAtIrthasiddhabhedadvaye sarvasiddha bhedAnAmantarbhAve'pyajJAtajJApanAya zeSatrayodaza ( 13 ) siddha medasaMgrahArtha siddhagrahaNaM, te cAmI, # avacUrisamalaMkRtam // 24 //
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtraM // 25 // Jain Education Inter " jiNa ajiNa tittha'titthA / gihiannasaliMgadhInaranapuMsA // pattea sayaMbuddhA / buddhabohiya siddhaNikkAya // 1 // " vyAkhyA- siddhazabdaH *pratyekaM yojyate, tIrthakara siddhA jinAH RSabhAdivat, atIrthasiddhAH sAmAnyakevalinaH santo ye siddhA gautamAdivat evaM tIrthAtIrthasiddhA uktAH, gRhaliMgasiddhA marudevyAdyAH, anyaliMgasiddhAH varakaparivrAjikAdiliMgasiddhAH, yadA anyaliMginAmapi bhAvataH samyaktvAdipratipannAnAM kevalajJAnamutpadyate, tatsamayaM ca kAlaM kurvati, tadaivaM dRSTavyam, anyathA yadi dIrghamAyuSkamAtmanaH pazyanti, tataH sAdhuliMgameva pratipadyante, svaliMgasiddhAH, dravyaliMgaM pratItya ye rajoharaNAdidhAraNaiH siddhAH pratyekabuddhavarjitAH kecitstrIliMgasiddhAH, kecitpuruSaliMgasiddhAH kecittIrthakara pratyekabuddharahitA napuMsakaliMga siddhAH pratItyekaM kiJcidvRSabhAdikamanityatAdibhAvanAkAraNaM vastu buddhAH paramArthamiti evaMvidhAH santo ye siddhAste pratyekabuddhasiddhAH, evaM svayamAtmanA buddhAH santo ye siddhAste svayaMsambuddhasiddhAH, pratyekabuddhasvayaMbuddhAnAM ca bodhyupadhizrutaliMgakRto vizeSasthAhi, pratyekabuddhAnAM vRSabhAdivAhyanimittenaiva bodhiH, svayaMbuddhAnAM taM vinApi bodhiH, pratyekabuddhAnAM jaghanyato rajoharaNamukhapotikArUpo dvividha upadhiH, utkRSTanaH punazcalapaTTamAtrakakalpatrikavarjo navavidhaH, svayaM buddhAnAM tu pAtrAdirdvAdazavidhaH, yadukta - "pattaM pattAbaMdho / pAyavaNaM pAyakesarIA | paDalAi rattANAM ca / gucchaopAyanijogo // 1 // tinneva ya pacchAgA / rayaharaNaM ceva hoi muhapatti / / eso duvAlasaviho / uvahiM jina kappiANaMtu // 2 // pratyekabuddhAnAM pUrvAdhItazrutaM niyamAdbhavati, jaghanyenaikAdazAMgAni, utkRSTato bhinnadazapUrvANIti / svayaMbuddhAnAM punastatsaMbhavati vA na vA, yadi pUrvAdhItaM zrutaM nAsti, tato niyamAdgurupArzve syurgacche va viharanti, pratyekabuddhAnAM liMgaM devataiva datte, liMgarjitA vA bhavaMti atha taM syAttato liMga devatA datte, gurusamIpe vA tatbhatiparyaMte, icchayA yogyatayA cakAkino viharaMti, gacche vA vsNti| buddhabodhitA AcAryAdibodhitAH santo ye sidhdhAH, ekaikasamaye ekaikajIvasiddhigamanAdekasidhdhAH / ekasamaye dvayAdInAmaSTa * sarvatra avacUrisamalaMkRtam // 25 //
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra // 26 // zatAntAnAM sedhanAdanekasiddhAH, jiNetti rAgadveSAdizatrujetAro jinAH, bhavasthakevalinastAn , risitti RSayaH, gacchagatagacchanirgatAdimedAH sAdhavastAn , maharSayo'nyattaralandhiyuktAsta eva tAn , tAzca *AmoSadhyAdayaH supratItAH, cazabdAtparamarSayo gRhyante, te va gaNadharAzcaturdazapUrviNazca nAnAvidhalabdhinidhayo dRSTabhyAH, tathA jJAyate paricchidyate vastvaneneti zAnaM matijJAnAdi, ca uktasamucaye'nuktadarzanacAritrasamuccaye vA, vande, // 1 // anena ca tIrthakarAdivandanena zAstrAdI bhAvamaMgalaM kRtam , tena ca tatkarSadhyetRzrotRNAM nirvighnA'bhISTasiddhirjAyate tathA bhavacUrisamalaMkRtam je a imaM guNarayaNa-sAyaramavirAhiUNa tiNNasaMsArA / te maMgalaM karittA, ahamavi ArAhaNAbhimuho // 2 // UCKROGRAMSAROKARSHAN jeima0-ye munayaH 'caH' maMgalAMtarasamucaye, imaM jinazAsanaprasiddham , guNA mahAvratAdayasta evaM viziSTaphalahetutvAtsarca ghastusAratvAcca guNaratnAni tAnyeva bahutvAtsAgarastaM avirAdhyAkhaMDamanupAlya tIrNasaMsArAstAn paramAtmano maMgalaM kRtvA zubhamanovAkkAyagocaraM samAnIyetyarthaH, ahamapi saMsArAvalaMghanArthamArAdhanAyA mokSamArgAnupAlanAyA abhimukhaH kRtodyama ityarthaH, // 2 // tathA *Amosahi (1) vipposahi (2) khelosahi (3) jallosahiceva (5) sabvosahi (5) saMminne (6) ohI (7) riu (8) biulamailaddhI (9) cAraNa (10) AsIbisa (11) kevalI ya (12) gaNadhAriNo ya (13) pugvadharA (14) arahantA (15) cakkavaTTI (16) baladevA (17) vAsudevA ya (18) // 2 // khIramahusappirAsapa (19) koTThagabuddhI (20)payANusArI ya (21) taha vIyabuddhi (22) teyaga (23) AhAraga (24) sIyalesA ya (25) // 3 // veuvidehaladdhI, (26) akkhINamahAgasI (27) pulagA ya (28) pariNAmatapatrasege emAI hU~ti laddhIo / / 4 / / -- Annonser // 26 // in Education Inter For Private Personal use only Ti
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ * pAkSikasUtra // 27 // avacUmisamalaMkRtam mama maMgalamarihaMtA, siddhA sAha suyaM ca dhammo a / khatI guttI muttI, ajjavayA maddavaM ceva // 3 // mama-me maMgalamahaMtaH, sAdhugrahaNAdAcAryopAdhyA api gRhItA eva, yato na hi te na sAdhavaH, zrutaM sAmAyikAcAgamaH, caH tadgata medapradarzanAryaH, dharmazcAritrarUpaH, caH svamedadarzakaH // zAMtiH kSamA, guptiH saMlInatA, muktinirlobhatA, ArjavatA mAyAvarjanaM, mArdavaM mAnatyAgaH, caH samuccaye, eva pUraNe, na cAtra stotavyapadAnAM paunaratayaM ciMtyam, ytH-sjaayjjhaanntvoshesu| uvaesathuipayANesu / saMtaguNakittaNAsu ya / na honti puNaruttadosAu // 3 // athArAdhanAMgabhUtAmeva mahAvatocAraNAM karjukAma Ai logammi saMjayA jaM, kariti paramarisidesiamuAraM / ahamavi uvaDio taM, mahabbayauccAraNaM kAuM // 4 // ** NNNNNNNNNNG * logaMmi0-loke tiryagloke saMyatA yA mahAvratocAraNAM pratyahamubhayakAlaM vizeSatastu pakSAntAdiSu kurvanti, tAM paramarSimistIrthakaragaNadharadezitAM kathitAM udAra, viziSTakarmakSayahetutvAt , ahamapi na kevalamanye sAdhava ityapyarthaH, upasthitaH prahIbhUtastAM pUrvoktavizeSaNaviziSTAM, mahAnti ca tAni vratAni ca, teSAmuccAraNAmutkIrtanAM kartum mahattvaM caiSA sarvajIvAdiviSayatvena mahAviSayatvAt , yaduktaM-',padamaMmi sambajIvA / bIe carime a sabvabAI / sesA mahabbayA khalu / tadekkadeseNa davANaM" // 4 // tatra cedamAdisUtraM se kiM taM mahatvayauccAraNA ? mahabvayauccAraNA paMcavihA paNNattA, rAIbhoaNaveramaNachaTTA // 5 // Jain Education Inter T
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtraM avacUri samalaMkRtam STARA se kiM tamityAdi chaDA yAvat , idaM praznasUtramAdAvupanyasyannidaM zApayati, pRchato vineyasya, 'madhyastho buddhimAnarthI, zrotA pAtramiti smRtaH ityetasyaiva zrutaM deyaM nAnyasya, yataH-" Ame ghaDe nihattaM / jahA jalaM taM ghaDaM viNAsei // iha siddhaaNtrhssN| appAhAraM viNAsei " // 1 // ayogyazrutapradAne ca tasya yadakalyANaM, tahAtRkRtameva, se zabdo'thazabdArtha, sa ca vAkyopanyAsArthaH, tataH kiM tadvastu mahAvratoccAraNA, athavA prAkRtazailyiAbhidheyavaliMgavacanAni syuriti nyAyAtkA sA mahAvratocAraNA? evaM prazne kRte sati guruH ziSyavacanAnurodhenAdarArtha kiJcicchiSyoktamuccAryAha-mahAvatoccAraNA paJcavidhA prAptA prarUpitA, prathamAMtimajinayostItheM rAtribhojanaviramaNaM pAeM ca / paJcavidhatvamupadarzayannAha taM jahA-savvAo pANAivAyAo vermnnN1| savAo musAvAyAo veramaNaM / savvAo adinAdA| NAo veramaNaM 3 / savAo mehuNAo veramaNaM 4 / savvAo pariggahAo ramaNaM 5 / savvAo rAIbhoaNAo veramaNaM // 6 // COMMAA%E5% / 'taM jahA'-tadyathetyupadazanArthaH, sarvasmAtsarvasvamedayuktAdane vakSyamANasvarUpAtprANAtipAtAdviraNam , pavamane'pi // 6 // evaM sAmAnyena bataSaTkamuktvA vizeSatastatsvarUpamAha tatya skhalu paDhame bhaMte mahabbae pANAivAyAo veramaNaM, savvaM bhaMte pANAivAyaM paccakkhAmi, se suhamaM vA bAyaraM vA tasaM vA thAvaraM vA neva sayaM pANe aivAejjA, nevannehiM pANe aivAyAvinA, pANe aivAyaMte vi anne Jain Education Internationa For Private & Personel Use Only
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ + 4-06 pAkSikasUtra avacUrisamalaMkRtam // 29 // Re+ 4909009 na samaNujANAmi, jAyajjIcAe tivihaM tiviheNaM maNeNaM vAyAe kAeNaM na karemi na kAravemi karataM pi ana samagujANAmi, tassa bhaMte paDikkamAmi niMdAmi garihAmi appANaM vosirAmi // 7 // tacchatyAdi" tatra teSu SaTsu vrateSu madhye, khaluzabdAnmadhyamatIrthakarapraNIteSu caturyAmeSu, vAkyAlaGkAre vA khalaH, prathame sUtrakramaprAmANyAdAce, bhaMteti guryAmantraNam , bhadaMtaH sukhakalyANahetutvAt bhaghAMto bhayAMto vA tadantakaratvAt, prANAnAmindriyAdI-1G nAmatipAto vinAzo jIvasya mahAduHkhorapAdanam, na tu jIvanAza eSa, tasmAdviramaNama, samyag zAnazraddhAnapUrvakaM sarvathA nirvarttanam | bhagavatoktamiti zeSaH / yatazcaivamata upAdeyametaditi vinizcitya bhadaMta sarva prANAtipAtaM pratyAkhyAmi varjayAmItyarthaH, athavA |pratyAcajhe saMvRtAtmA sAmpatamanAgatapratiSedhasyAdareNA'midhAnaM karomItyarthaH / anena vratArthaparijJAnAdiguNayukto batAI ityAvedayati // se-se tadyathAthai sUkSma, atra sUkSmo'lpaH parigRhyate, na tu sUkSmanAmakarmodayAtsUkSmastasya kAyena vyApAdAnAsaMbhavAt , bAdaro'pi sthUlo, vAzadhdI parasparApekSayA samuccaye, sa cakako dvidhA asaH kunthyAdiH, sthAvaro banaspatyAdiH, bAdarastu ghaso gavAdiH, sthAvaraH pRthivyAdiH / atrApi vAzabdo samuccayArthI, etAn pUrvoktAn nava svayamAtmanA prANino jIvAn , vibhaktivyatyayAdati| pAtayAmi vinAzayAmi, nidhAnyaiH prANino'tipAtayAmi, prANino'tipAtayato'pyAnyAta samanujAnApi, nAnumodayAmi, kthmi| | syAha-jAvajIvApatti-prAkRtatvAcanaM jIyaH prANadhAraNaM, yAghajIvo yASajIvaM, paratastu na vidhirmApi pratiSedhaH, vidhAvA- | zaMsAdoSaprasaGgAt , pratiSedhe tvavirateSu surepUtpannasya bhaGgaprasaMgAt , kimityAha-tisro vidhA yasya prANAtigatasyeti gamyate, alo trivedhastrivivena karaNena, etadeva darzayati, manasA vacasA kAyena ca, asya ca karaNasya karma prANAtipAta:. na karomi svayaMla na kArayAmyanyaiH, kurvantamapyanya nAnujAnAmi, nanu karaNakarmaNoH kiM vyatyayanirdezaH kRtaH, ucyate, karaNAyattA kRtAdirUpA ghartate, iti darzanAtha, tathAhi-kRtAdirUpA kriyA manaHprabhRtikaraNavazava, karaNAnAM bhAve kriyAyA api bhAvAt abhAve cA'bhAvAt, 0 0CROCE Jain Education Intel For Private & Personel Use Only
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ avacUrisamalaMkRtam pAkSikasUtra karaNAnAmeva tathA kriyArUpeNa pariNateriti bhAvaH, kurvantaM na samanujAnAbhIti, gate'pi, apyanyaM iti grahaNaM sAmiprAyakamanuktasthApyarthasya saMgrahArtha, yasmAtsaMbhAvanArtho'yamabhayapadamadhyasthe'pizabda patajjJApayati, yathA kurvantaM nAnujAnAmyevaM kArayantamapyanyaM anuzApayantamapyanyaM na samanujAnAmIti, tathA yathA vartamAnakAle kurvantamapi nAnujAnAmi, evamatItakAle kRtavantamapi kArita-| vantamapi anujJApitavantamapi, evamanAgatakAle'pi, tathA na kriyAkriyAvatobheda eva, ato na kevalA kiyA bhavatIti khyApanArthamanyagrahaNaM, tathA tasya trikAlabhAvino'dhikRtaprANAtipAtasya sambandhinamatItamavayavaM, na tu vartamAnamanAgataM vA, atItasyaiva pratikramaNAt, bhadaMta pratikramAmi, mithyAduSkRtaM tatra yacchAmItyarthaH, pratikramaNaM ca dravyataH kSullakakulAlavat, bhAvatazca caMdanavAlAmRgAvatIvajjJeyam, tathA nindAmi, atrAtmasAkSiko nindA, sA ca dravyanazcitrakadArikAvat, bhAva bhASatastu sAdhubat , gardA parasAkSikI, sA ca dravyato marukavat , bhAvatazca-"gantUNa gurusagAse / kAUNa ya aMjaliM viNayamUlam // 2 jaha appaNo taha pare / jANavaNA pasa garihatti // 1 // iti rUpA // AtmAnamatItaprANAtipAtakAriNaM, tathA vyutsRjAmi, vividha | vizeSeNaM vA udabhRzaM tyajAmi, atItagrANAtipAtamiti gamyate, pratyutpannasaMvaraNamanAgatapratyAkhyAnaM ca, savvaM bhante pANAhavAyaM | paJcakkhAmi ityAdinA kRtameva, vyutsarge dravyato bhAvatazca prasannacandra udAharaNam, sAmpratam prAgupanyastapratyAkhyAnemedAH prardazyante, tatparikSAnopAyazvAyam-"tinni tiA tinni duA / tinnikkikkA huMti sthApanA ceyaMjogesu // ti du erga ti du pagaM / ti du pagaM ceva krnnaaii.|| 1 // paDhame | yogAH 4Alabhara ego / sesesu papasu tima tia tinaM ca // do nava titha do karaNAni navagA / tiguNi sIlabhaMgasayaM // 2 // labdham atra ca yogA. karaNAdayo vyApArAH, karaNAni ca manovAkkAyAH, sUkSmaM bAdaraM cetyAdinA dravyaprANAtipAto'bhihitaH, CLASSROOG5%E |3| | 2 / / 2 . // 30 // Jain Education Inter For Private & Personel Use Only
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ avacUrisamalaMkRtam / anena caikagrahaNAjAtIyagrahaNamiti nyAyAcaturvidhaH prANAtipAta upalakSitaH, atastadabhidhAnAyAhapAkSikasUtra 30 se pANAivAe caubihe pannatte / taM jahA-dabbao khittao kAlao bhAvao / davvao NaM pANAivAe chasu jIvanikAesu / khittao NaM pANAivAe savvaloe / kAlao NaM pANAivAe diA vA hA rAo vA / bhAvao NaM pANAivAe rAgeNa vA doseNa vA // 8 // 'setti' saH prANAtipAtaH caturvidhaH prakSapto jinaruktastadyathA, dravyataH dravyaprAdhAnyamAthitya, evaM kSetramanIkatyetyAdi, patA8 neva medAn dhyAcaSTe, dravyata iti vyANyeyapadaparAmarzaH, Namiti sarvatra vAkyAla kAre, prANAtipAtaH SaTsu jIvanikAyeSu sUkSmAdi meda minesu prANigaNeSu sambhavatIti zeSaH, kSetrataH sarvaloke tiryagalokAdibhedabhine bhavane, kAlato divA rAtrI cA, bhAvato* rAgeNa mAMsAdibhakSaNAghabhiprAyalakSaNena, dveSeNa zatruhananAdipariNAmasvarUpeNa dravyabhAvapadasamutthA caturbhalikA cAtra, tadyathA-dravyatohiMsA bhAvatazca, yathA vyAdhena vadhodhatena mRge hate sati / anyA dravyato, na bhAvataH, iyaM ceryAdisamitasya sAdhoH kAraNe gacchataH syAt / ekA bhAvato na dravyataH, mukta bANe zilAdinA skhlite| na dravyato na bhAvataH, ayaM tu zUnya / atha prANAtipAtasyaivAtItakAlakRtasya savizeSanindAmAha PERSONAVRA MA% %BOODCHIN je mae imassa dhammassa kevalipaNNattassa ahissAlakkhaNassa saJcAhiTTiyassa viNayamUlassa khatippahANassa ahiraNasovaniassa uvasamapabhavassa navayaMbhaceraguttassa apayamANasma bhikkhAvittassa kukkhI ARX Jain Education Interes ww.jainelibrary.org
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra // 32 // avacUrisamalaMkRtam sambalassa niraggisaraNassa saMpakkhAliyassa cattadosassa guNaggAhiyassa nibbiyArassa nivittilakkhaNassa paMcamahanvayajuttassa asaMnihisaMcayassa avisaMvAiassa saMsArapAragAmiassa nivvANagamaNapajjavasANaphalassa, puci annANayAe asavaNayAe abohie aNabhigameNaM abhigameNa vA pamAeNa rAgadosapaDibaddhayAe bAlayAe mohayAe maMdayAe kiDDayAe tigAravagaruyAe caukkasAovagaeNaM paMciMdi ovasaTTeNaM paDuppannabhAriyAe sAyAsokhkhamaNupAlayaMteNaM ihaM vA bhave annesu vA bhavaggahaNesu pANAivAo kao vA kArAvio vA kIraMto vA parehiM samaNunnAo taM niMdAmi garihAmi tivihaM tiviheNaM maNeNaM vAyAe kAraNaM // 1 // jamae ityAditaH kAraNaM ityatam atra ca yo mayA'sya dharmasya kevaliprajJatAdidvAviMzativizeSaNa vizeSitasya pUrvamajJAnatAdibhizcaturbhiH pramAdAdibhizcakAdazabhiH kAraNaiH prANAtipAtaH kRtastaM nindAmItyAdisambandha vibhaktivyatyayAyaM iti yasmin prANAtipAte iti yogaH, mayA'sya dharmasya kevaliprajJaptasya, ahiMsA lakSaNaM cinhaM yasya tadanumeyasambhavasyetyarthaH, satyAdhiSThitasya, vinayamUlasya, kSAntiH pradhAnA sArabhUtA yasya, hiraNyaM rajatam , saurNika svarNamayaM kanakakalazAdi, te na vidyate yasya, tasya sarvaparigraharahitasyetyarthaH, upazama indriyamanojayastasmAtprabhavo janma yasya, indriyamanonigrahalabhyatyarthaH, navasaMkhyAH guptizabdalopAt vasatikathAyA brahmacaryaguptayastAbhirgutasya, ma vidyante pacamAnAH pAcakA yatra tasya apacamAnasya, pAkakriyAvinivRttasattvAlevitasyetyarthaH, ata eva bhikSayAbhaktAdeH parato yAcanena vRttirvarttanaM dharmasAdhakakAyapAlanaM yatra / kukSAveca bahiHsaJcayA'bhAvAcchambalaM pAtheyaM yatra / nirgatamagneH zaraNaM zItAdiparitrANaM yatra / athavA nirgate svIkArA'bhAvAdani zaraNe vaDigRhe yatra, nirgatamagnaH smaraNaM CUCCESCALCMCSCHOOMARG For Private & Personel Use Only
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ avacUrisamalaMkRtam dUcA yatra tasya niragnismaraNasya niragnizaraNasya thaa| samprakSAlayati karmamalaM zodhayatItyevaMzIlaH samprakSAlI, kapratyaye samprakSAlipAkSikasUtraM I kasya, tyaktA doSA mithyAtvAzAnAdayo, dveSo vA yena / ata eva guNagrAhakasya guNagrahaNazIlasya, nirgato vikAraH kAmonmAdadArUpo yasmAt / nivRttilakSaNasya sarvasAvadhayogoparamasvabhAvasya / paJcamahAvratayuktasya ahiMsAlakSaNasyetyAdinA siddhe'pi punarmahA-IIG | vratagrahaNaM prAdhAnyakhyApanArtha, anukkAdattAdAnarUpamahAvratasaMgrahArtha ca / na vidyate saMnidhI modakodakAdeH pratyuSitasya saMcayo dhAraNa yatrAsAvasaMnidhisaJcayastasya / avisaMvAdinaH dRSTeSTA'virodhanaH, pAThAMtare avisaMvAdisya vaa'sdbhuutprmaannaa'baadhitsy| saMsAra| pAraM gamayati, tadAruDhaprANinaH potavatpAraM prApayatIti saMsArapAragAmikasya nirvANagamanaM, paryavasAne mAnuSaGgIkasuramanujasukhAnu. bhavaparyante phalaM kArya, yasya tasya, evaM vidhasya dharmasya pUrva pratipattikAlAtprAga ajJAnatayA'navagamena tathA azravaNatayA prajJApaka| mukhAdanAkarNanena athavA zravaNe'pyayodhyA'bodhena, yathAvat dharmasvarUpAuparikSAnena / athavA vyavahArataH dhavaNAvagamasadabhAve'pi anabhigamena smygprtipttyaa| athavA abhigamena veti vibhaktivyatyayAdabhigame vA samyag dharmapratipattI vA, pramAdena madyaviSayAtAdilakSaNena / rAgadveSapratiSedhatayA tadAkulatayetyarthaH / bAlatayA zIzutayA ANDitatayA bA, mohanayA vicittaptayA mohanIyakarmA-16 | yattatayA vaa| mandatayA kAyajaDatayA, alstyetyrthH| krIDatayA kelIkilatayA dyutaadikiiddnprtyetyrthH| trigaurvguruktyaa| catuHkaSAyopagatena krodhaadyudyvshgmnenetyrthH| paJcAnAmindriyANAM upa sAmIpyena vaza AyattatA, varNalopAtpazcendriyopavazastena yadAtamArtadhyAnaM vihvalatetyarthaH, paJcendriyopavazAta tena / pratyutpannaM vartamAnamutpannaM bocyate, pratyutpannazvAsI bhArazca karmaNAmiti 4 gamyate, sa vidyate yasyAsau pratyutpannabhArI tasya bhAvo bhAritA tayA karmagurutayetyarthaH, pAThAMtare pratipUrNabhAritayA vaa| sAtAtsA tavedanIyakarmaNaH sakAzAtsukhaM sAtasukhaM anupAlayatAunubhavatA sukhAsaktamanasetyarthaH / pAThAMtare sadA sukhamanupAlateti vyaktam / / | 'ihaM vatti bindulopAdiha vA'sminnanubhUyamAne bhave nRjanmani, anyeSu vA bhavagrahaNeSu janmopAdAneSu, prANAtipAta0 ityAdi spaSTa, sAmprataM traikAlikaprANAtipAtaviratiM pratipAdayannAha 1- 9ORSCOPERASACCOUNGA CHECAMERIOR Jain Education Inter For Private Personel Use Only
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra // 34 // avacarisamalaMkRtam aIaM niMdAmi paDappannaM saMvaremi aNAgayaM paJcakkhAmi savvaM pANAivAyaM // 10 // .. 'aiyaMtti', atItaM nindaami| pratyutpannaM vartamAnakAlabhAvinaM saMvRNomi, bhavaMtaM dhArayAmItyarthaH manAgataM pratyAsyAmi sarva prANAtipAtaM / anAgatapratyAkhyAnaM vizeSayamAha jAvajjIvAe aNissiohaM neva sayaM pANe aivAejA nevannehiM pANe aivAyAvejA pANe aivAyaMte vi anne na samaNujANijjA(NAmi) // 11 // 'jAvajIvetti' yAvajjIva tanizrito'haM, ihaparalokAzaMsAvipramukto'haM, mamAto batAnupAlanAt kiJcidmarasukhaM manujasukhaM | yA bhUyAdityAkAGkSArahita ityarthaH naivasvayaM ityAdi spaSTaM, katisAkSikamidaM pratyAkhyAnamityAha taM jahA-arihaMtasakkhi siddhasakkhi sAhusakkhi devasakkhiaM appasakkhi // 12 // taM jahA, tadyathA, mahantaH sAkSiNa: samakSabhAvavatino yatra tat 'zeSAdvA' iti kapratyaye'rhatsAkSikaM, evamagre'pi, kriyAvizeSaNAni caitAni, nanUbhayapratyakSabhAve loke sakSikavyavahAro rUDhaH, na cAtra pratyAkhyAtuH siddhAH pratyakSAH, atIndriyatvAtteSAM tatkathaM te tasya sAkSiNa: ucyate, bhutavAsitamatestatsvarUpajJasya te bhAvakalpanayA pratyakSA iveti kathaM na sAkSiNaH ? iti, devAH jinAlayAyadhiSTAyinaH, tiryaglokasaJcariSNavo bA, viratipratipattikramabhAvinazcaityavandanAthupacArAtsamIpamAgatAH, svasthAnasthA vA kathaJcid dvIpasamudrAn prati prayuktAvadhayaH sAkSiNo yatra tad devasAkSikaM evaM ca kRte yatsaMpadyate tadAha KICKAGESAR // 34 // Jain Education Internationa For Private & Personel Use Only
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtraM / / 35 // ICROCO-OECRECCAMACEUL evaM bhavai bhikkhU vA bhikkhuNI vA saMjayavirayapaDihayapaccakkhAyapAvakamme diA vA rAo vAhU egao vA parisAgao vA sutte vA jAgaramANe vA // 13 // avacUri samalaMkRtam evamiti prAguktapratyAkhyAne sampanne sati bhavati bhikSurcA bhikSukyapi, puruSottamo dharma ityato mikSuvizeSaNAnyetAni | mikSukyA api dRSTavyAnItyAhaH saMyataH saptadazamedasaMyamopetastathA vivighe dvAdazavidhe tapasi rato birataH (tataH krmdhaary)| |pratihataM sthitihAsataH, pratyAkhyAtaM hetvabhAvataH, punarvRddhayabhAvena nirAkRtaM pApamazubhaM karma jJAnAvaraNIyAdi yena sa tathA, tataH punaH pUrvapadena karmadhAraye saMyataviratapratihatapratyAkhyAtapApakarmA, ekako vA kAraNikAvasthAyAmasahAyo vA, zeSaM spaSTam, prANAtipAtaviratimeva stuvannAha esa khalu pANAivAyassa veramaNe hie suhe khame nissesie ANugAmie (pAragAmie) savvesiM pANANa savvesiM bhUANaM sabvesi jIvANaM sabvesi sattANaM adukhkhaNayAe asoyaNayAe ajUraNayAe atippaNayAe apIDaNayAe apariAvaNayAe aNuivaNayAe mahatthe mahAguNe mahANubhAve mahApurisANucinne pamarisidesie pasatthe taM dukkhakkhayAe kammakkhayAe mokkhayAe bohilAbhAe saMsAruttAraNAe tti kahu uvasaMpajittANaM viharAmi // 14 // 'esatti' liGgavyatyayAdidaM khalu nizcayena vibhaktivyatyayAtprANAtipAtAdviramaNaM, hitaM kalyANakAritvAt pathyabhojanadhat / SECRED Jain Education Interne For Private & Personel Use Only Lyww.jainelibrary.org
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra avacUrisamalaMkRtam // 36 // RECRECRACCE%E sukhaM, totutvAt pipAsitazitajalapAnavat / kSamaM yuktamucita miti yAvat / niHzreyasikaM, prAkRtatvena yalopAniyaso mokSastaddhetutvAniHzreyasam , tadeva niHzreyasikam / AnugAmikaM bhavaparaMparAnugAmisukhajanakam / kathamidamevaMvidhamityAha-sarveSAM prANA dazavidhA vidyante, yeSAM te, abhrAditvAnmatvarthitve apratyaye prANAH paJcedriyAsteSAM sarveSAM bhUtAnAM pRthivyAdInAM banAntAnAM kAlikasattAnvitAnAM, nirupakramajIvitena jIvantIti jIvA devAdhAsteSAM lokopakAramAtrahetusatvopetatvAt sattvAH, sopakramAyuSastiryaGmanuSyAcAsteSAM, kvApyamISAmanyo'nyamevaM vizeSo dRzyate-"prANA dvitricatuH proktA / bhUtAstu taravaH smRtAH // jIvAH paJcendriyA jJeyAH / / zeSAH sattvA itiritaaH"||1|| ekAthikAni caitAnyatyAdararakSaNIyatAkhyApanArtha ca nAnAdezajavineyAnugrahAya ca prayuktAni / / eteSAmaduHkhanatayA aduHkhotpAdanena maansikaa'saataanudiirnnenetyrthH| azocanatayA zokA'nutpAdanena / ajUraNatayA zarIra jIrNatvA'vidhAnena, dRzyante cArambhiNo janA vRSabhAdInAmAraprahArAhAranirodhAdibhiH zarIrANi jUrayantaH, atastadakaraNeneti / atepanatayA svedalAlAdhujalakSaraNakAraNavarjanena / apIDanatayA pAdAdyaghaTTanena / aparitApanatayA samantAddehasantApaparihArataH / manadrAvaNatayA uttrAsanA'karaNena mAraNaparihAraNa vA / kimcedaM prANAtipAtaviramaNapadaM mahAtha mahAnarthaH phalasvarUpAdhabhidheyaM yasya tt| mahAguNaH sakalaguNAdhAratvAnmahAvatAnAm / mahAnanubhAvaH svargApavargAdipradAnalakSaNaM mAhAtmyaM yasya tat / mahApuruSaistIrthakarAcairanuvINa punaH punraasevitm| paramapibhistaireva dezitaM bhavyopakArAya kathitam / prazastaM sakalakalyANakAraNatvAt yatazcaivamatastatprANAtipAtaviramaNaM duHkhakSayAdyartha meM bhaviSyatIti gamyata iti kRtveti hetorupasaMpadyate, tatsAmastyenAGgIkRtya biharAmi mAsakalpAdinA susAdhuvihAreNA'nyathA vratapratipattayarthyaprasaMgAt / atha batapratipatti nigamayannAha paDhame bhaMte mahanvae uvaDiomi savvAo pANAivAyAo veramaNaM // 1 // // 15 // POSERECTORRER // 36 // For Private Personal Use Only
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra avacUrisamalaMkRtam paDha0 prathame bhadanta mahAvate upa sAmipyena tatpariNAmApretyartha; sthito vyavasthito'smyahaM tatazca ita Arabhya mama sarvatu smAt prANAtipAtAdvimaraNaM nivRttiriti / atra ca bhadaMteti gumantraNenAdimadhyAntopanyastena gurumanApRcchaya na kizcit kArya kRtaM ca tasmai zApyamevaM tadArAdhitaM syAdityetadAha-doSAzveha prANAtipAtinAM narakagamanAlpAyurbahurogitvakurUpAdayo bAcyAH / ityuktaM | prathamaM mahAvatam / idAnI dvitIyamAha ahAvare doce bhaMte mahabvae musAvAyAo veramaNaM / savaM bhaMte musAvAyaM paJcakkhAmi / se kohA | vA lohA vA bhayA vA hAsA vA / neva sayaM musaM vaejA nevannehiM mulaM vAyAvejA musaM vayante vi anne | pAna samaNujANAmi jAvajIvAe tivihaM tiviheNaM maNeNaM vAyAe kAraNaM na karemi na kAravemi karataMpi annaM na samaNujANAmi tassa bhaMte paDikkamAmi niMdAmi garihAmi appANaM vosirAmi // // ahA. atheti prathamamahAvatAnantare'parasmin mahAvate mRpAvAdAdviramaNaM bhagavato mameti vAkyazeSaH, sa ca mRSAvAdazcaturdhA, sadbhAvapratiSedho nAstyAtmA pUNdhaM pApaM cetyAdi (1) asadbhAvodbhAvana, zyAmAkatandulamAtra AtmA | lalATastho hRdayadezasthaH sarvagato vetyAdi (2) arthAntarAbhidhAnaM gAmazvaM bruvANasyatyAdi (3) gardAvacanaM kANaM kANameva | vadati, akANamami vA kANamAhetyAdi, athavA paralokamAzritya gahahiM vacanaM garhAvacanaM, tacca damyantAM balIvadayaH, pradIyatAM kanyA varAyetyAdi (4) yatazcaivamataH, sarve bhadataM mRSAvAdaM pratyAkhyAmi / setti tadyathA krodhAdvA lobhAdvA, AdyantagrahaNAca mAnamAyAparigraha, hAsyAdvA bhanena premadveSakalahAbhyAkhyAnAdigrahaH, vA zabdAH samuccaye, naiva svayaM mRSA vadAmi, nevAnyarmUSA| vAdayAmi, badato'pyanyAsa samanujAnAmi, zeSa saSTaM / / caturvidhamRpAvAdamAha // 37 // Jain Education Intel For Private Personal use only |
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtraM // 38 // Jain Education Intern se musAvAe cauvihe pannatte / taM jahA davvao 1 khittao 2 kAlao 3 bhAvao 4 / davvao musAvA savvasu / khittao NaM musAvAe loe vA aloe vA / kAlao NaM musAvAe diA vA rAo vA / bhAvao NaM musAvAe rAgeNa vA doseNa vA // 17 // se mR0 yato mRSAvAdaH sarvadravyeSu dharmAdharmAdisamastapadArtheSu anyathA prarUpaNataH, kSetrato loke vA lokaviSaye, aloke vA alokaviSaye, kAlato0 bhAvato rAgeNa vA mAyAlobhalakSaNena, tatra mAyayA aglAno'pi glAno'hamiti vakti, lomena tu zubhAnalAbhe prAntasyaiSaNIyatve'pyaneSaNIyamiti brUte, dveSeNa vA krodhamAnalakSaNena, tatra krodhena tvaM dAsa ityAdi, mAnena tu bahutospi bahuzruto'hamiti vakti, upalakSaNaM cedaM bhayahAsthAdInAm, tatra bhayAt kiJcid vitathaM kRtvA prAyazcittabhayAnna kRta mityAdi bhASate, evaM hAsyAdiSvapi dravyabhAvAbhyAM caturbhaGgI cAtra, tadyathA-tatrAdyo dravyato'pyabhAvataH, yathA vyAdhena mRgeSu pRSTheSu dRSTAnapi mRgAn dayayA na dRSTA iti te // 1 // anyo bhAvato na dravyato yathA mRSA bhaNAmIti pariNataH sahasA satyaM te // 2 // tRtIyo dravyato bhAvatazceti, yathA mRSA bhaNAmIti pariNatastAmeva vadati // 3 // caturthaH zUnyaH // 4 // jaM mae imassa dhammassa kevalipaNNattassa ahiMsAlakkhaNassa saccA hiDiyassa viNayamUlassa khaMtippahANassa ahiraNNasovanniyassa uvasamapabhavassa navayaMbhaceraguttassa apayamANassa bhikkhAvittissa kukkhIsaMbalassa niraggisaraNassa saMpakkhAliyassa cattadosassa guNaggAhiyassa nivviyArassa nivvittilakkhaNassa avacUrisamalaMkRtam 38 //
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra // 39 // Jain Education Intern paMcamahvayajuttassa asaMnihisaMcayassa avisaMvAiassa saMsArapAragAmiassa nivvANagamaNapajjavasANaphalassa puvi annANayAe asavaNayAe abohie aNabhigameNaM abhigameNa vA pamAeNaM rAgadosapaDibaddhayAe bAlAe mohayAe maMdayAe kiDyAe tigAravagaruyAe caukkasAovagaeNaM paMciMdiovasaTTeNaM paDuppanna bhAriyAe sAyAsokkhamaNupAlayaMteNaM ihaM vA bhave annesu vA bhavaggahaNesu musAvAo bhAsio vA bhAsAvio vA bhAsijato vA parehiM samaNunnAo taM niMdAmi garihAmi tivihaM tiviheNaM maNeNaM vAyAe kAraNa aIaM niMdAmi pappanna saMvaremi aNAgayaM paJcakkhAmi savvaM musAvAyaM jAvajjIvAe aNissiohaM neva sayaM mu vajA nevannehiM muse vAyAvejA musaM vayaMte vi anne na samaNujANijjA ( NAmi) / taM jahA - arisakkhaaM siddhasakkhiaM sAhasakkhiaM devasakkhiaM appasakkhiaM evaM bhavai bhikkhU vA bhikkhuNI vA saMjayavirayapaDiyapaJcakkhAyapAvakamme diA vA rAo vA egao vA parisAgao vA sutte vA jAgaramANe vA esa khalu musAvAyassa veramaNe hie suhe khame nissesie ANugAmie (pAragAmie) savvesiM pANANaM savvesiM bhUANaM savvesiM jIvANaM savvesiM sattANaM adukkhaNayAe asoaNayAe ajUraNayAe atippaNayAe apIDaNayAe apariAvaNayAe aNuddavaNayAe mahatthe mahAguNe mahANubhAve mahApurisANucinne paramarisidesie pasatthe taM dukkhakkhayAe kammakkhayAe mokkhayAe bohilA bhAe a avacUri samalaMkRtam // 39 //
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra avacUrisamalaMkRtam // 40 // % saMsAruttAraNAe tikaTu uvasaMpajittANaM viharAmi / doce bhaMte mahabbae uvaDiomi sabbAo musAvAyAo veramaNa // 2 // ___ zeSaM spaSTaM, na varamiha doSA mRSAbhASiNAM jihvAchedAvizvAsamUkatvAdayo vAcyAH // sAmprataM tRtIyavratamAha ____ ahAvare tacce bhate mahavvae adinnAdANAo veramaNaM / savvaM bhaMte adinnAdANaM paccakkhAmi / se gAme vA nagare vA araNNe vA appaM vA bahuM vA aNuM vA thUlaM vA cittamaMtaM vA acittamaMtaM vA neva sayaM adinnaM gihijA nevannehiM adinnaM gihAvijA adinnaM giNhate vi anne na samaNujANAmi jAvajIvAe tivihaM tiviheNa maNeNaM vAyAe kAraNaM na karemi na kAravemi karataM pi annaM na samaNu| jANAmi tassa bhaMte paDikkamAmi niMdAmi garihAmi appANaM vosirAmi // ahA0 se gAme vA, nagare vA araNNa vA, anena kSetraparigrahaH, alpamUlyata eraNDakASTAdi, bahumUlyata eva vajrAdi, | aNu pramANato vajAdi, sthUlaM kAzAdi, patacca cittavad vA sacetanam, acitavad vA acetanama, naivasva. atra se gAmevetyAdinA &aa kSetrataH, appaM vetyAdinA tu dravyato'dattAdAnamukta manena caturvidhA'dattAdAnamupalakSitamityatastada'bhidhAnAyAha se adinnAdANe cauvihe pannate / taM jahA-danvao khittao kAlao bhaavo| davao Na % % %A // 40 // 5 For Private & Personel Use Only
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra avacUrisamalaMkRtam AdinnAdANe gahaNadhAraNijjesu davvesu, khittao NaM adinAdANe gAme vA nagare vA araNNe vA, kAlao NaM adinnAdANe diA vA rAo vA, bhAvao Na adinnAdANe rAgeNa vA doseNa vaa| sea0 dravyato grahaNadhAraNIyeSu dravyeSu, gRhyante iti gRhaNAnyupAdAnArhANi, dhAryante iti dhAraNIyAni, teSu dravyeSvanena ca dharmA'dharmAstikAyAdiSvadattAdAnapratiSedhamAha-gRhaNadhAraNA'nahatvAtteSAmata eva na sarvadravyaviSayamidaM vrataM yadAha- paDhamammi saba jIvA' bIe carime ya savvadavAI / sesA mahavvayA khalu tadevamadeseNa davANaM // " // 1 // kSetrato grApha, bhAvato rAgeNa vA mAyAlomarUpeNa dveSeNa vA kodhamAnasvarUpeNa, tatra mAyayA dhUrtAnAm , lomena vaNigacaurAdInAm, krodhena nRpAdInAm , mAnena sAbhimAnanarANAmadattAdAnasambhavo bhAvyaH, mAyAdiSvapi lobhasadbhAvo jJeyo, na hi tadabhAvAdadattAdAnaM syAditi, dravyAdicaturbhaGgI punariyam , dravyato'dattAdAna no bhAvato'raktadviSTasAdhoH kathaJcidananujJApya tRNAdi gRlataH // 1 // bhAvato na dravyataH harAmItikRtAdhyavasAyasya tada'sampattyA // 2 // dravyato bhAvatazca sampattyA // 3 // caturthaH zUnyaH // 4 // jaM mae imassa dhammasa kevalipannattassa ahiMssAlakkhaNassa sacAhichiassa viNayamUlassa khaMtippahANassa ahiraNNasovaNiyassa uvasamapabhavassa navayaMbhaceraguttassa apayamANassa bhikkhAvittissa kukkhIsaMbalassa niraggisaraNassa saMpakkhAliassa cattadosassa guNaggAhiassa niviArassa nivittilakkhaNassa paMcamahabbayajuttassa asaMnihisaMcayassa avisaMvAiyassa saMsArapAragAmiassa nivvANagamaNapajjavasANaphalassa pubbi annANa- | yAe asavaNayAe abohie aNabhigameNa abhigameNa vA pamAeNaM rAgadosapaDibaddhayAe bAlayAe mohayAe maMda SHIDARSXXX Jain Education Interi
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra // 42 // avacUrisamalaMkRtam yAe kiDayAe tigAravagaruAe caukkasAovagaeNaM paciMdiovasaTTeNaM paTuppaNNabhAriyAe sAyAsukkhamaNupAlayaMteNaM ihaM vA bhave annesu vA bhavaggahaNesu adinnAdANaM gahi vA gAhAviraM vA dhippaMtaM vA parehiM samaNunAyaM taM niMdAmi garihAmi tivihaM tiviheNaM maNeNaM vAyAe kAraNaM aIaM niMdAmi paDuppannaM saMvaremi aNAgayaM paJcakkhAmi savaM adinnAdANa jAvajIvAe aNissio haM neva sayaM adinnaM givhijjA nevannehiM adinnaM giNhAvijA adinnaM giNhate vi anne na samaNujANijjA (NAmi) / taM jahA-arihaMtasakkhi siddhasakkhiraM sAhusakkhiraM devasakkhiaM appasakkhi evaM havai bhikkhU vA bhikkhugI vA saMjayavirayapaDihayapaccakkhAyapAvakamme diA vA rAo vA egao vA parisAgao vA sutte vA jAgaramANe vA esa khalu adinnAdANassa veramaNe hie suhe khame nissesie ANugAmie (pAragAmie) sabvesiM pANANaM sabvesiM bhUANaM savesiM jIvANaM sabvesiM sattANaM adukhkhaNayAe asoaNayAe ajUraNayAe atippaNayAe apIDaNayAe apariAvaNayAe aNuddavaNayAe mahatthe mahAguNe mahANubhAve mahApurisANuciNNe paramarisidesie pasatthe taM dukkhakkhayAe kammakkhayAe mukkhayAe bohilAbhAe saMsAruttAraNAe tti kahu uvasaMpajittANaM viharAmi / tacce bhaMte mahabvae uvaTTiomi sabvAo adinnAdANAo veramaNaM // 3 // zeSa prAgvat // adhunA caturthamAhaahAvare cautthe bhaMte mahabbae mehuNAo veramaNaM / savvaM bhaMte mehuNa paccakkhAmi / se dibvaM vA mANusaM | // 42 // Jan Educatan Intematon
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ avacUrisamalaMkRtam pAkSikasUtra | II vA tirikkhajoNi vA / nevaM sayaM mehuNaM sevijA nevannehiM mehuNaM sevAvijA mehuNaM sevaMtevi anne na samaNujANAmi // 43 / / jAvajjIvAe tivihaM tiviheNaM maNeNaM vAyAe kAraNaM na karemi na kAravemi karataM pi anna na samaNujANAmi tassa bhaMte paDikkamAmi niMdAmi garihAmi appANaM vosirAmi // ahAdevAnAmidaM devaM apsarAmarasambandhi, manuSyANAmida mAnuSam, naranArIsatkam , tiryagyonI bhavaM tairyagyonam , baDa| vAzvAdijam daivaM vetyAdinA dravyamaithunena caturthamaithunamupalakSitamatastadAha se mehuNe caubvihe pannatte / taM jahA-dabbao khittao kAlao bhaavo| davvao Na mehuNe rUvesu vA | rUvasahagaesu vA / khittao NaM mehuNe uddaloe vA aholoe vA tiriyaloe vA / kAlao NaM mehuNe diA vA rao vA / bhAvao NaM mehuNe rAgeNa vA doseNa vaa| seme0 dravyato maithunaM rUpeSu vA rUpasahagateSu vA dravyeSu. tatra rUpANi nirjIvANi pratimArUpANyucyante, rUpasahagatAni tu sajIvanarAGganAdehAH, yadvA bhUSaNavikalAni rUpANi, bhUSaNasahitAni tu rUpasahagatAni, kSetrata Urcaloke, meruvanasaudharmazAnAdiSu sambhavati, adho0 adhogrAmabhavanapatibhavanAdipu. tirya0 dvIpAdhigiryAdiSuH bhAvato rAgeNa mAyAlobhalakSaNena, dveSeNa krodhamAna rUpeNa tatra mAyayA yathaikaH sAdhuH kasyAzcidAgAriNyAM praNayI, tatsambhogamalabhamAno mAyayA gurumAha, yathA duSyati mamodaraM, tato'nujAnItAsanagRhe yathA pravRttAgninA paritApayAmi, tatastAM pratisevyAgata iti (1) lomena tu prossitptikaamodksukh-| bhogAdilobhitArahannavakSulavat (2) ekaH sAdhuraTavyAM parivrAjikAM dRSTvA epA zAsanapratya nIketi pradviSTacittastasyA batabhaMgamakArSIditi kopodAharaNaM (3) mAnena tu ekastaraNaH zramaNo manoharAkRtistaM dRSTvA ekA strI adhyupapannA, cintayati aho Jan Education Inten! For Private Personal Use Only T w w.jainelibrary.org
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra // 44 // snAnAdivibhUSaNairvinApyasya sAdhoH kIdRzI rUpadhIriti, tatassA taM bahuzo'bhilaSitavatI, sa ca nAmilapati, tato'nyadA tayA bhaNitaM sphuTaM tvaM napuMsako'si, yo dRDhAnuraktAmapi mAM na mAnayasi, tataH sAdhunA sanjAtAhaGkAreNa sA dRDhamAsevitA (4) atrApi caturbhaGgI, araktadviSTAyAH striyo balAtkAreNa paribhujyamAnAyA dravyato na bhAvataH (1) maithunasaMjJApariNatAyAstadaprAptau na dravyato bhAvataH ( 2 ) evaM sampattyA dravyato bhAvatazca ( 3 ) turyaH zUnyaH ( 4 ) doSAcehA'brahmasevinAM badhabandhanA'yazaH kIrtipaMDakatva bandhyAvaidhavyAdayo vAcyAH // paJcamahAvratamAha jaM mae immasa dhammassa kevalipaNNattassa ahiMsAlakkhaNassa saccAhiTTaassa viNayamUlassa saMtippahA - Nassa ahirannasovanniassa uvasamapabhavassa navabaMbhaceraguttassa apayamANassa bhikkhAvittiassa kukkhIsaMbalassa niragIsaraNassa saMpakkhAliassa cattadossa guNaggAhiassa nivviArassa nivvittilakkhaNassa paMcamahanvayajuttassa asaMnihisaMcayassa avisaMvAiassa saMsArapAragAmi assa nivvANagamaNapajjava sANaphalassa puci annANayA asavaNayAe abohie aNabhigameNa abhigameNa vA pamAeNaM rAgadosapaDibaddhayAe bAlayAe mohayAe maMdayAe kI yAe tigAraagaruAe caukkhasAovagaeNaM paMciMdiovasaTTeNaM paTuppaNabhAriyAe sAyAsukkhamaNupAlayaMteNaM ihaM vA bhave annesu vA bhavaggahagesu mehuNaM seviaM vA sevAviaM vA sevijaMtaM vA parehiM samaNunnAyaM taM niMdAmi garihAmi tivihaM tiviheNaM maNeNaM vAyAe kAraNaM, aIyaM niMdAmi paDuppannaM saMvaremi aNAgayaM pacca kkhAmi savvaM mehuNaM jAvajIvAe aNissiohaM neva sayaM mehuNaM sevijjA nevannehiM mehuNaM sevAvijA mehuNaM avacUrisamalaMkRtam // 44
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra // 45 // Jain Education Intern sevate va annena samaNujANAmi, taM jahA- arihaMtasakkhiyaM siddhasakkhiyaM, sAhusakkhiyaM devasakkhiyaM, appasakkhiyaM, evaM bhavai bhikkhU vA bhikkhuNI vA saMjayavizyapaDiyapacakkhAyapAvakamme diyA vA rAo vA gao vA parisAgao vA sute vA jAgaramANe vA esa khalu mehuNassa veramaNe hie suhe khame nissesie ANugAmie (pAragAmie) savesiM pANANaM savvesi bhUyANaM savvesiM jIvANaM savvesi sattANaM adukkhaNayAe asoyaNA ajUraNayAe atippaNayAe apIDaNayAe apariyAvaNiyAe aNoddavaNayAe mahatthe mahAguNe mahANubhAve mahApurimANuciNNe paramarisidesie pasatthe taM dukkhakkhayAe kammakkhayAe mokkhAe bohilA bhAe saMsArutAraNAe tihu uvasaMpajjittANaM viharAmi / cautthe bhaMte mahavae uvaTTiomisabAo mehuNAo veramaNaM doSAceA'brahmasevinAM vadhabandhanA'yazaH kIrtti paNDakatvavandhyAvaidhavyAdayo vAcyAH paJcamaM mahAvratamAhaahAvare paMcame bhaMte mahAe pariggahAo veramaNaM, savaM bhaMte pariggahaM paJcakkhAmi, se appaM vA bahuM vA aNuM vA dhUlaM vA cittamaMtaM vA acittamaMtaM vA, neva sayaM pariggahaM parigivhejA navannehiM pariggahaM pariginhAvijjA pariggahaM parigirhate va anne na samaNujANAmi jAvajjIvAe tivihaM tiviheNaM maNeNaM vAyAe kAraNaM na karemi na kAravema karataMpi annaM na samaNujANAmi tassa bhaMte paDikkamAmi niMdAmi garihAmi appANaM bosirAmi ahA- atrAlA vevyAdinA dravyaparigraheNa caturvidhaparigraha upalakSita ityatastadabhidhAnAyAha- avacUrisamalaMkRtam // 45 //
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra avacUrisamalaMkRtaya // 46 // se pariggahe cauvihe pannatte taM jahA dabao khittao kAlao bhAvao, davao Na pariggahe saJcittAcittamIsesu davesu, khittao NaM pariggeha (savaloe) loe vA aloe vA, kAlao Na pariggahe divA vA rAo vA, bhAvao NaM pariggahe appagghe vA, mahagdhe vA rAgeNa vA doseNa vA / / se pari0 dravyataH sarvadravyeSu AkAzAdisarvapadArtheSu, yadudAjahAra-cUrNikArAH-gAmadharaMgaNAi paesesu mamIkArakaraNAo AgAsapariggaho 1 / caMkamaNapaesamamI. dhmmdbbpriggho| ThANanisIaNatuaTTaNapaesamamI-adhammapariggaho 3 / mAyApii-x mAipasu jIvesumamI jIvadavyao pri04| hiraNNasuvaNNAipasu dabbesumamI puggldbvpri05| sIuNhavarisakAlesu riuchakke vA* annayaramucchiyassa kAlapariggahotti 6 / kSetrato loke vA aloke vA, lokA'lokAkAzamamatvakaraNAditi bhaavH| 'savvaloetti' kvaci. pAThaH, saGgatazvAya granthAntaraH saha saMvAdAt / kAlato divA0 dinarAtryabhilASAdityarthaH, bhAvatolpA'lpamUlye mahAthai bahumUlye dravye ityAdi catubhaGgI punarapi araktadviSTasya dharmA'pakaraNaM dravyataH parigraho, na bhAvataH 1 mUcchitasya tadasampattyA bhAvato na dravyataH 2 sampatyA dravyato bhAvatazca 3 turyaH zUnyaH 4 // jaM mae imassa dhammassa kevalipannattassa ahiMsAlakkhaNassa saJcAhiTiyassa viNayamUlassa khaMtippahANassa ahirannasovaNiyassa uvasamappabhavassa navayaMbhaceraguttassa apayamANassa bhikkhAvittissa kukkhIsaMthalassa niraggisaraNassa saMpakkhAliyassa cattadosassa guNagAhissa nidhiyArassa nivittilakkhaNassa paMcamahavvayajuttassa asaMnihisaMciyasma avisaMvAiyassa saMsArapAragAmissa nibANagamaNapajavasANaphalassa puviM AC-%A5AMACACANCHAR For Private & Personel Use Only
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra avacUrisamalaMkRtam annANayAe asavaNayAe ayohie aNabhigameNaM abhigameNa vA pamAeNaM rAgadosapaDibaddhayAe pAlayAe mohayAe maMdayAe kiDayAe tigAravagaruyAe caukkasAovagaeNaM paMcidiyaovasaTTeNaM paTuppannabhAriyAe sAyasokkhamaNapAlayaMteNaM ihaM vA bhave annesu vA bhavaggahaNesu pariggaho gahio vA gAhavio vA ghippaMto vA parehiM samaNunnAo taM niMdAmi garihAmi tivihaM tiviheNaM maNeNa vAyAe kAeNaM aIyaM niMdAmi paDupannaM saMvaremi aNAgayaM paJcakkhAmi savvaM pariggaraM jAvajIvAe aNissiohaM neva sayaM pariggahaM parigiNhejA nevannehiM pariggahaM parigiNhAvejA pariggahaM parigiNhate vi anna na samaNujANAmi, taMjahA-arihaMtasakkhiyaM, siddhasakkhiya, sAhusakkhiyaM, devasakkhiyaM, appasakkhiyaM, evaM bhavai bhikkhU vA bhikkhuNI vA saMjayavirayapaDihayapaJcakkhAyapAvakamme diyA vA rAo vA egao vA parisAgao vA sutta vA jAgaramANe vA esa khalu pariggahassa veramaNe hie suhe khame nissesie ANugAmie (pAragAmie) savvesiM pANANaM, sabvesiM bhUyANaM, sabvesiM jIvANaM, sabesi sattANaM, adukkhaNayAe, asoyaNayAe, ajUraNayAe, atippaNayAe, apIDaNayAe, apariyAvaNayAe, aNoddavaNayAe; mahatthe mahAguNe mahANubhAve mahApurisANuciNNe paramarisidesie pasatthe taM dukkhakkhayAe kammakkhayAe mokkhAe bohilAbhAe saMsAruttAraNAe ttikaddu, uvasaMpajittANaM vihArami / paJcame bhaMte mahabvae uvaDhiomi sabvAo pariggahAo veramaNa / // 47 // Jan Education Inter For Private Personal Use Only '
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra avacUrisamalaMkRtam // 48 // A6054OM doSAdheha paripradiNAM vdhbndhnnrkgmnaadyodhaacyaaH|| paSThaM vatamAhaahAvare chaTTe bhaMte vae rAIbhoyaNAo veramaNa, savvaM bhaMte rAIbhoyaNaM paJcakkhAmi, se asaNaM vA, pANaM vA, khAimaM vA, mAimaM vA, neva sayaM rAiM bhujejA nevannehiM rAI bhuMjAvejA rAI bhuMjate vi anne na samaNujANAmi jAvajIvAe tivihaM tiviheNaM maNeNa vAyAe kAeNaM na karemi na kAravemi karataMpi annaM na samaNujANAmi tassa bhaMte paDikamAmi niMdAmi garihAmi appANaM vosiraami| ahA-rAtribhojanAt, rAtrI gRhAti rAtrI bhujhe / rAtrI gRhAti divA bhuke| divA gR. rAtrI bhu0 3 / divA gR0 | divA bhu0 sannidhiparibhoge / ityevaMvidhabhAcatuSkasvarUpAdviramaNaM bhagavatotaM, azanamodanAdi, pAnaM mudvikApAnAdi, khAdyaM kharAdi, svAdyaM tAmbUlAdi, azanaM vetyAdinA dravyarAtribhojanena caturvidha tadupalakSitamityatastadabhidhAnAyAhase rAIbhoyaNe caubihe pannatte taMjahA-dabbao, khittao, kAlao, bhaavo| davao NaM rAI bhoyaNe, asaNe vA, pANe vA, khAime vA, sAime vA, khittao NaM, rAIbhoyaNe-sayayakhitte, kAlao Na rAIbhoyaNe-diyA kA vA rAo vA, bhAvao NaM rAIbhoyaNe, nitte vA, kaDupa vA, kasAe vA, aMbile vA, mahure vA, lavaNe vA, rAgeNa vA, doseNa vaa| se rA. dravyato rAtribhojanaM azanAdI 1 / kSetrataH samayena kAlavizeSeNopalakSita kSetra samayakSetra, arddhatRtIyadvIpasamudralakSaNaM 5 tasmina, na parato manuSyalokaprasiddhadinarAjyabhAvAt 2 / kAlato divA sannidhiparibhoge 3 / bhAvataH tikte cimiTikAdI, kaTuke // 48 // XA4% For Private & Personel Use Only
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtraM ******** AIkatemanAdI, kaSAye vallAdI, amle takrAranAlAdI, madhure zrIradhyAdI, lavaNo prakRtikSAre tathAvidhajalazAkAdau, lavaNotkaTe | | avacUrivA'nyasmin drvye| dravyAdicatujhI punariya, tatrAnugata iti, astamite mUrye'nastamita iti matyA'raktadviSTasya kAraNe rAtrI bhuvanto-1 samalaMkRtam dravyato, no bhAvataH 1 / rAtrau bhunAmIti mUJchitasya tadasaMpatyA bhAvato, na dravyataH 2 / saMpattyA dravyato bhAvatazca 3 / tUryaH zUnyaH 4 / jaM mae imassa dhammassa kevalipaNNattassa ahiMsAlakkhaNassa sacAhiTThiyassa viNayamUlassa khaMtippahANassa ahiraNNasovanniyassa uvasamappabhavassa navabaMbhaceraguttassa apayamANassa bhikkhAvittissa kuktIsaMbalassa niraggisaraNassa saMpakkhAliyassa cattadosassa guNagAhiyassa nimviyArassa nivittilakkhaNassa paMcamahavayajuttassa asaMnihisaMcayassa avisaMvAiyassa saMsArapAragAmiassa nivvANagamaNapajjavasANaphalassa puzviM annANayAe asavaNayAe ayohie aNabhigameNaM abhigameNa vA pamAeNaM rAgadosapaDibaddhayAe bAlayAe mohayAe maMdayAe kiDDayAe tigAravagaruyAe caukasAovagaeNaM paMciMdiovasaddeNaM paDuppannabhAriyAe sAyAsokkhamaNupAlayaMteNaM iha vA bhave annesu vA bhavaggahaNemu rAIbhoyaNaM muMjiyaM vA bhuMjAviyaM vA bhuMjantaM vA parehiM samaNunnAyaM taM niMdAmi garihAmi tivihaM tiviheNaM maNeNaM vAyAe kAraNaM aiaM niMdAmi paDuppannaM saMvaremi aNAgayaM paJcakkhAmi savaM rAibhoyaNaM jAvajjIvAe aNissiohaM neva sayaM rAI bhuMjejA nevannehiM rAI bhuMjAvejjA rAI bhuMjaMte vi anne na samaNujANAmi, meM jahA-arihaMtasakkhiyaM, siddhasakkhiyaM, sAhusakkhiyaM, devasakkhiyaM, ************ // 49 // Jain Education inte
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra | avacUrisamalaMkRtam appasakkhiyaM, evaM bhavai bhikkhU vA bhikkhuNI vA saMjayavirayapaDihayapaccakkhAyapAvakamme diyA vA rAo vA egao vA parisAgao vA sutte vA jAgaramANe vA esa khalu rAIbhoyaNassa veramaNe hie suhe khame nissesie ANugAmie (pAragAmie) sanvesiM pANANaM samvesiM bhUyANa savvesiM jIvANaM savvesiM sattANaM adukkhaNayAe asoyaNayAe ajUraNayAe atippaNayAe apIDaNayAe apariyAvaNiyAe aNuddavaNayAe mahatthe mahAguNe mahANubhAve mahApurisANucinne paramarisidesie pasatthe taM dukkhakkhayAe kammakkhayAe mokkhAe bohilAbhAe saMsAruttAraNAe ttikaTu uvasaMpajjittANa vihraami| chaThe bhaMte vae uvaDiomi sabAo rAIbhoyaNAo beramaNaM idaM ca AdyAntajinayoH RjujaDavakrajaDapuruSApekSayA mUlaguNatvakhyApanArtha mahAvatopari paThitaM, madhyamAnAM tu RjumrAjJapuruSApekSayottaraguNeSu, doSAdheha pipIlikAzalabhAdisattvavinAzAdayo vAcyAH // atha samastavatAbhyupagamaNyApanAyAhaicceiAI paMcamahavbayAI rAI bhoaNaveramaNachaTTAI attahiaTThAe uvasaMpajittANaM vihraami|| iJce0 ityetAnyajantaroktAni' paJca mahAvatAni rAtribhojanaviramaNaSaSTAni, Atmano hito mokSastadartha AtmahitArthAya upa saMpadyAGgIkRtya viharAmi sAdhuvihAreNa varne'haM tadabhAve'zrIkRtAnAmapi vattAnAmabhAvaprasAditi / nA mahAvatocAraNA, saMprati teSAmeva yathAkramamaticArAnAha 1 uditAni / For Private & Personel Use Only
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtraM // 51 // Jain Education Intern appasatthA ya je jogA, pariNAmA ya dAruNA / pANAivAyarasa beramaNe, esa butte aikame // 1 // appa, aprazastA hiMsA hetutvAdasundarA ye kecana yogAzcaGkramaNAdayo vyApArAH pariNAmAzca bhUtaghAtAdyadhyavasAyAzca iha pUrvatra ca pUrvottarapadApekSayA samuccayeH dAruNA rodrAH / prANAtipAtasya viramaNe nivRttau papa ukko bhagavadbhiH pratipAdito'tikramo'ticAra iti matvA tAn parihareditibhAvaH 'evamuttaratrApi bhAvanA kAryA // 1 // (dvitIyavatamadhikRtyAhaH - ) tivvarAgAya jA mAsA, tivvadosA taheva ya / musAvAyassa veramaNe, esa vRtte aikame // 2 // tibva0 tIvrarAgA utkaTaviSayAnubandhA yA kAcidbhASA, tIvradveSA ugramatsarA, tathaiva ceti samuccayapUraNAnyavyayAni mRpAvAdasya viramaNe atikramo dezabhaGgAH sarvabhaGgo veti // 2 // (tRtIyavRtamAzrityAha-) uggahaM si ajAittA, avidine ya uggahe / adinnAdANassa veramaNe, esa kutte aime // 3 // ugga0 avagrahamAzrayamayAcitatvAt tatsvAminaH svAmisandiSTAdvA'nanujJApya tatraiva yadavasthAnamiti gamyaM / avidatte vA'vagraha svAminA'vitIrNe'vagrahe pratiniyatAvagraha maryAdAyA bahirityarthaH yacceSTanamiti zeSaH, atikramo virAdhanA // 3 // (caturthavratamaGgIkRtyAha - ) saddA rUvA rasA gaMdhA- phAsANaM paviyAraNe / mehuNassa veramaNe, esa butte aikame // 4 // sadA0 AkArasyA'lAkSaNikatvAt zabdarUpetyAdidvaMdvaH, zabdA veNvAdayaH, rUpANi strINAM rasA madhurAyAH, gandhAH khakcandanA1 sarvatra / ***** avacUrisamalaMkRtam // 51 //
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra avacarisamalaMkratam dInAM, sparzA mRdutvAlIlyoSidaGgAdInAM, teSAM pravIcAraNA rAgAtpratisevanA, maithunasya atikramo'ticArastasmAdenAM na kuryAditi bhAvaH // 4 // (parigrahavratamurarIkRtyAha:-) icchA mucchA ya gehI ya, kaMkhA lobhe ya daarunne| pariggahassa veramaNe, esa vutte aikkame // 5 // icchA0 icchAdInyekArthAnyabudhabodhanAyopAttAni, yadvo icchA anAgatAnyatarArthaprArthanA, mUrchA hatanaSTArthazocanA, gRddhirvidya mAnArthapratibandhaH, aprAptavividhArthaprArthanA kAkA. tadpo lobhaH kAsAlobhaH, ca samuccaye // 5 // (SaSThavatamurarIkanyAhaHaimatte a AhAre, sUrakhittami saMkie / rAIbhoaNassa veramaNe, esa vutte aikame // 6 // ai0 sAdhUnAM hi kavalApekSayA bhojanamAnaM dvAtriMzatkabalAH, SaDabhAgakalpitajaTharApekSayA 'cedaM-addha asaNassa mavaMjaNassa / kujjA davassa do bhAge / vAupavidhAraNaTThA / chanbhArga UNagaM kujaa|| 1 // asmAcchAstrIyapramANAdatimAtre'dhike bhukta iti gamyaM / divApi hyadhikamojane rAtrI bhuktAnagandhodgArAH 'prajAyante, vamanaM yA kadAcit syAt , tatra ca rAtribhojanadoSaH, samudrigalitagalane ca bahutarA doSAH, sUrasya raveH kSetra udayAstalakSaNaM namaHvaNDaM, tatra zar3ite udayAstadeza prApto navetyArekite.' Aharo bhukta iti vartate // 6 // (mahAvatarakSaNamabhidhAtumAha-) dasaNanANacaritte, avirAhittA Tio samaNadhamme / paDhamaM vayamaNurakkhe, virayAmo pANAivAyAo // 7 // dasaNanANacaritta, avirAhittA Thio samaNadhamme / bIaM vayamaNukkhe, virayAmo musAvAyAo // 8 // / vidaM / 2 jAyante / 3 evaM marutadeze'pi ASEARS For Private & Personel Use Only
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtraM * FIRE-% A dasaNanANacaritte, avirAhittA Thio smnndhmme| tai dhayamaNurakkhe, virayAmo adinaadaannaao||9|| avacUridasaNanANacaritte, avirAhittA Thio samaNadhamme / cautthaM vayamaNurakkhe, virayAmo mehuNAo // 10 // samalaMkRtam dasaNanANacaritte, avirAhitA Thio samaNadhamme / paMcamaM vayamaNurakkhe, virayAmo pariggahAo // 11 / / / dasaNanANacaritte, avirAhittA Thio samaNadhamme / chaTuM vayamaNurakkheM, virayAmo raaiibhoannaao|| 12 // daMsa0 darzanAdInyavirAdhyA'khaNDitAni paripAlya zAnadarzananindA nir3havAdityAzAtanAntarAyavisaMvAdayogA'karaNena / sAvadhayogAnanumatyA ya sthitaH samArUDhaH zramaNadharme kSAntyAdilakSaNe anurakSAmi sarvAticArarahitaM pAlayAmi, kIrazaH, virayAmotti, vacana-14 vyatyayAdvirato'smi, nivRtto'haM prANAtipAtAdeva, evamapre'pi sUtrapazcake zeyam // 12 // atha prakArAntareNa mahAvratarakSaNamabhidhAtumAha AlayavihArasamio, jutto gutto Thio samaNadhamme / paDhamaM vayamaNurakkhe, virayAmo pANAivAyAo // 13 // AlayavihArasamio, jutto gutto Thio samaNadhamme / bIaM vayamaNurakkhe, virayAmo musaavaayaao||14|| AlayavihArasamio, jutto gutto Thio samaNadhamme / tai vayamaNurakkhe, virayAmo adinAdANAo // 15 // AlayavihArasamio, jutto gutto Thio samaNadhamme / cautthaM vayamaNurakkhe, virayAmo mehuNAo // 16 // AlayavihArasamio, jutto gutto Thio samaNadhamme / paMcama vayamaNurakkhe, virayAmo pariggahAo // 17 // AlayavihArasamio, jutto gutto ThiosamaNadhamme / chaTuM vayamaNurakkhe, virayAmo raaiibhoannaao||18|| AlayavihArasamio. jutto gutto Thio sammaNadhamme / tiviheNa appamatto, rakkhAmi mahatvae paMca // 19 // SEXERCIRCR 4REG45-45 Jain Education Inter For Private & Personel Use Only
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra avacUrisamalaMkRtaya // 54 // AlA Alayatti, sUcakatvAnirdoSAlayavartI, vihAratti, yathoktavihAreNa viharan , samitaH IryAdibhiH, yukto nAgnyA'snAnabhUzayanAdantapavanazirastuNDamuNDanamikSAbhramaNakSutpipAsAzItAtapAdisahanagurukulavAsAdilakSaNaiH zramaNaguNaiH, gupto guptitrayeNa gupta sthitaH zramaNadharme yatyanuSTAne, zeSaM prAgvat // 18 // Ala0 trividhena manovAkAyalakSaNena karaNenApramataH, supraNihitaH rakSAmiH, svajIvitamivAdareNa pAlayAmi mahAvatAni paJca // 19 // idAnImekAokottaravRddhikAnAM dazAntAnAmazubhazubhasthAnAnAM parivarjanAGgI kArakaraNena mahAvatarakSaNamAhasAvajjajogamegaM, micchataM egameva annANaM / parivajeto gutto rakkhAmi mahatvae paMca // 20 // sAvadyayogaM sapApavyApAramekamekamedaM sarvanindyakarmaNAM sAvadhayogatvAvyabhicArAt / mithyAtvaM viparyastAdhyavasAyarUpo jIvapariNAmastanimittalaukikadevatAdivandanAdikriyA ca, tadekamAbhigrahikAdibhedato'nekaprakAramapi viparyayasAmyAdekaprakAram / evatti, anusvAralopAdevaM mithyAtvaSadekavidhamityarthaH / ajJAnaM namaH kutsArthatvAt kutsitaM jJAnam, saMzayAdyAtmako jIvAvabodhastatprabhavagranthavizeSAzca, tadapi saMzayaviparyayAdyanekavidhamapyavabodhasAbhyAdekamedamiti, parivarjayan gupto manovAkAryaH saMvRtaH san rakSAmimahAvatAnyuktalakSaNAni paJcati // 20 // aNavajajogamegaM, sammattaM egameva nANaM tu| uvasaMpanno jutto. rakkhAmi mahabae paMca // 21 // aNa0 kuzalAnuSTAnaM anavadyayogatvAvyabhicArAdekam, samyakatvaM kSAyikAdi zraddhAnasAmyAdekajIvasyaikAdekasyai va bhAvAca, torapyarthatvAt zAnamapi pakavidhamevA'vabodhasAmyAdupayogApekSayA vA, labdhito hi bahUnAM bodhavizeSANAmekadA sambhave'pyupayogata // 54 // For Private & Personel Use Only
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtraM hai avacUrisamalaMkRtam // 55 // SALAGHUSALA5454 eka papa sambhavatyekopayogatvAjIvAnAM, nanvabodhasAmyAt samyaktvajJAnayoH ko vizeSaH, ucyate, ruciH samyaktvam, rucikAraNaM tu zAnam , upasaMpannaH pratipannaH, yuktaH zramaNaguNaH // 21 // do ceva rAgAdose, dunni ya jhANAI aruhaaii| parivajaMto gutto, rakkhAmi mahatvae paMca // 22 // doce0 dhyAyate cintyate vastyAbhyAmiti dhyAne, antarmuharttamAtrakAlamekAgracittAdhyavasAne, zeSaM spaSTam // 22 // duvihaM carittadhamma, dunni ya jhANAI dhammasukAI / uvasaMpanno jutto rakkhAmi mahatvae paMca // 23 // duvi0 caritaM cAritramohanIyakSayAdAvirbhUta Atmano viratirUpaH pariNAmastallakSaNo dharmaH, taM, dve ca dhyAne dharmazukle // 23 // kiNhA nIlA kAU, tinni ya lesAo appasatyAo / parivajjato gutto, rakkhAmi mahatvae paMca // 24 // kiNhA vibhaktivyatyayAt kRSNAm, pavamagne'pi tisro'pi lizyante.zliSyante prANinaH karmaNA 'yAbhistA lezyAH kRSNAdidravyopAdhikA jIvapariNAmavizeSA, yaduktaM-kRSNAdivyasAcivyAt / pariNAmo ya AtmanaH // sphaTikasyeva tatrAyaM / lezyAzabdaH prayujyate // 1 // patAzcAprazastAH kliSTakarmabandhahetutvAccAritrAdiguNalAbhavidhAtanimittatvAcca // 24 // teU pamhA sukkA, tini ya lemAo suppstthaao| uvasaMpanno jutto, rakkhAmi mahabae paMca // 25 // teU0 taijasImiti. suprazastAH zubhakarmabandhahetutvAcAritrAdiguNalAbhakAraNatvAt zubhagatikAraNatvAJca, AsAM ca svarUpatAra1 yakAbhiH SASARAMSALMASALAMAULA Jain Education Inten For Private & Personel Use Only Al
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra avacurisamalaMkRtam SAM tamyaM-tatra kRSNA varNato bhramarAanAdisamAnavaNaH, rasataH kaTukatumbAdisamadhikatamarasaiH, gandhataH kuthitagokaDevarAdisamadhikatamagandhaH, sparzataH krakacAdisamadhikatamasparza, sakalakarmaprakRtiniSpadabhUtaiH kRSNadravyairjanitatvAt kRSNA / evamagre'pi yojanA kAryAH nIlA tu varNataH indranIlacAsapicchAdisamavarNaiH, rasato maricapippalInAgarAdisamadhikatararasaiH, gandhato mRtaturagAdisamadhikataragandheH, spazato gojiddhAdisamadhikatarakarkazasparzaH niilaa| kApotAtu varNato'tasIkusumapArApatakandharAdidhUmradravyatulyavarNaH, rasatastaruNAmrabAlakapitthAdisamadhikarasaH, gandhataHkuthitagodhAnakulAdisamadhikagandhaH, sparzataH kaThorapalAzatarupatrAdisamadhikasparzaH kaapotaa| tejasI tu varNato vahijvAlAzukamukhAdirakta vyasamAnavaNe, rasataH parigatAmrapakakapitthAdisamadhikarasaH, gandhato vicakilapATalAdisamadhikagandhaiH, sparzataH zAlmalIphalatUlAdisamadhikasparzaH tejasI / padmA tu varNato haridrAdipItadravyasamavaNaiH rasato gharavAruNImadhvAdisamadhikarasaiH, gandhataH zatapatrikApuTapAkavAsavizeSagandhAdisamadhikataragandhaH, sparzato navanItarUtAdisamadhikatarasukumAraspazaiMH padmA / zuklA tu varNataH zaGkhakSIrarajatAdiptadazavarNaiH, rasato mRdvIkAkhaNDakSIrazarkarAdisamadhikatamazubharasaH, gandhataH karpUramAlatImAlyAdisamadhikatamasurabhigandhaH, sparzataH shriisspusspaadismdhiktmsukumaarsprshHshuklaa| AsAMca svarUpatAratamyaM jambUphalasvAdakapu ruSaSaTkadRSTAntena grAmaghAtakacaurapuruSaSadkadRSTAntena ca jJeyam // 25 // maNasA maNasacaviU, vAyAsacceNa karaNasacceNa / tiviheNa vi saJcaviU, rakkhAmi mahanvaye paMca // 26 // ... maNa0 manasA zubhabhAvarUpeNa cetasA karaNena rakSAmi mahAvatAni paJceti sarvatra 'yogaH, kIdRzaH sannityAha-manasaH satyaM manAsatyaM saMyama ityarthaH, sa cA'kuzalamanonirodhA'kujJalamanaHpravartanalakSaNastaM veddhi, samyagAsevanayeti manaHsatyavidvAn san, 1 yojya 45544SCAMERCRACCE Hell // 56 / / L EELAMGAE% Jain Education Interation For Private & Personel Use Only
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtraM avacUrisamalaMkRtam tathA vAksatyena kuzalA'kuzalavacanodIraNanirodharUpeNa vAksaMyamena, karaNasatyena kriyAsatyena kAyasaMyamenatyarthaH, sa ca sati kAyeM upayogato gamanAgamanAdividhAnama, tadabhAve tu salInakaracaraNAdyavayavA'vasthAna yditi| anena ca bhaGgatrayAbhidhAnenA'nyadapi | dvikasaMyogamAtrayaM sUcitama, tadyathA, manovAgsatyena 11 manaHkAyasatyena 2 / vAkAyasatyena 3 / veti| tathA trividhenApi manovAkkAyarUpeNa karaNena satyavidvAn saMyamazaH, tatpAlaka ityarthaH, anena trikasaMyogabhaGgo darzitaH, ityevaM saptavikalpena saMyamena, rakSAmi mahAvatAni paJca / / 26 // cattAri ya duhasijjA, cauro sannA tahA kasAyA y| parivajaMto gutto, rakkhAmi mahabae paMca // 27 // cattA catanaztho'bhyuccaye, zerate Asviti zayyAH, duHkhadAH zayyAH duHkhazayyAH, dravyatastathAyidhaduSTakhaTvArUpAH, bhAvatastu duHsthacittatayA tumthamaNatAkhabhAvAH, pravacanA'zraddhAna 1 / paralAbhaprArthana 2 / kAmAzaMsana 3 / snAnAdiprArthana 4 / vizepitA jJeyAH / etAsAM svarUpaM ca zrIsthAnAGgasUtrato vizeSato jJeyam / yatana:saMjJA AhArAdyAH, tatrAhArasaMjJA AhArAbhilASoriko daratA''hArakathAzravaNAdijanyaH 1 bhayasaMzA bhayamohanIyasaMpAdyo jIvapariNAmaH, hInasayatA bhayavAzrivaNabhISaNadarzanAdijanyaH 2 maithunasaMzA cittamAMsazoNitatA suratakathAzravaNAdijanyo maithunAbhilASaH 3 pariprahasaMzA lobhitA sacetanAdiparigrahadazanAdijanyA 4 kaSAyAzca kodhAcA pratyeka saMjvalanAdibhedena caturmadA: // 27 // cattAri ya suhasijjA, caubvihaM saMvaraM samAhiM ca / uvasaMpanno jutto, rakkhAmi mahatvae paMca // 28 // / cattA catanaH sukhazayyAH dukhazayyAviparItAH, caturvidha saMgharaM saMyamam, sa ca manovAkAyAnAmakuzalatvanirodhaH kuzalatvenodIraNAni, mahAmUlyavahiraNyAdiparihArarUpopakaraNasaMyamazca // pustaka 1 / vana 2 / tRNa 3 / carma 4 / paMcakaparihArarUpo RECASCARRESHES // 57 // Jain Education Inter For Private & Personel Use Only Tww.jainelibrary.org
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ O4 +4+4+ pAkSikasUtra bhavacUrisamalaMkRtama + + pakaraNasaMyamo vA, pustakAdInAM svarUpaM tu pravacanasAroddhArAvadhAryam, samAdhi ca prazastabhAvAvirodhalakSaNaM darzanajhAnatapacAritraviSayamedAccaturvidham, darzanAdInAM samastAnAm vA virodhamityarthaH // 28 // paMceva ya kAmaguNe, paMceva ya aNhave mahAdose / parivajjato gutto, rakkhAmi mahabae paMca // 29 // paMce paMcazabdarUparasasparzagandhamedAt , kAmyante kAyante rAgAturairiti kAmA abhilaSaNIyapadArthAsta evAtmasaMyamanaikahetutvAd guNAH sUtratantavaH AtmaguNopadhAtakAraNatvAdvA guNA: kAmaguNAstAn, pazcaiva prANAtipAtAdimedAH, AmrautyAdatte karma yaiste AmrayAstAna , kIdRzAn mahAdoSAn dAruNaduHkhahetutvAt prakRSTadUSaNAnItyetAn // 29 // paMciMdiyasaMvaraNaM, taheva paMcavihameva sajjhAyaM / uvasaMpanno jutto, rakkhAmi mahacae paMca // 30 // paMci0 taMtrandanAdindro jIvaH sarvaviSayopalagdhibhogalakSaNaparamaizvaryayogAt , tasya liGgamitIndriyaM zrotrAdi, taca dvividhaM dravyendriyaM bhAvendriyaM ca, tatra nirvatyupakaraNe dravyendriyam, labdhyupayogI bhAvendriyam, tatra nirvRtirAkAraH, sA ca bAhyAbhyantarA ca, tatra bAhyAnakadhA abhyantarA punaH krameNa zrotrAdInAM kadambapuSpa 1 / dhAnyamasUrA 2 / atimuktapuSpacandrikA 3 / kssurpr4| nAnAkAra 5 / saMsthAnA, upakaraNendriyaM viSayagrahaNasAmarthya yasminnupahate nivRttisadbhAve'pi viSayaM nAdatte, labdhIndriyaM yastadAvaraNakSayopazamaH, upayogendriyaM yaH svaviSaye vyApAraH / teSAmiSTAniSTaviSayeSu gagadveSAbhyAM pravarttamAnAnAM nigrahaNaM paJcendriyasaMvaraNam, paJcavidhameva vAcanApRcchanAparAvartanAnuprekSAdharmakathAlakSaNama, tatra vakti ziSyastaM prati guroH prayojana vAcana paaunmityrthH1| pUrvAdhItasUtrAdeH zaGkitAdau praznaH pRcchanA 2 / parAvartanA sUtrasya vismaraNabhayAd guNanaM 3 / anuprekSA arthacintanam 4 / dharmasya zrutarUpamya kathA vyAkhyA dharmakathA 5 / samAyanti. zobhanamA maryAdayA'dhyayanaM zrutasyAdhikama'nusaraNaM khAdhyAyastam // 30 // + +36 S PEKh For Private & Personel Use Only
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtraM apacUri samalaMkRtam // 59 // SACC FORMATERNA chajIvanikAyavahaM, chappi ya bhAsAu appasatyAu / parivallato gutto, rakkhAmi mahatvae paMca // 31 // chajjA paTjIvanikAyAnAM pRthivyAdInAM vadhaH taM, SaDapi ca alIkAdimedAt, bhASA vacanAnItyarthaH, aprazastA gurukarmavandhahetutvA'sundarAH tAzca yathA. alIka 1 / hIlita 2 / khisita 3 / paruSa 5 / gArhasthya 5 / vyavazamitAdhikaraNodIraNavacana 6 / rUpAH, tatrAlIkavacanaM kiM pracalAyase divetyAdiprane na pracalAyAmityAdibhASaNam 1 / sAsyaM gaNin pAcaketyAdijalpanaM hIlitavacanam 2 / janmakarmAdhuddhAhana khisita 3 / duSTazakSetyAdipralapanaM paruSa 4 / gAIsthyaM putra mAmaka bhAgineyetyAdi / vyavazamitasyopazamaM nItasyAdhikaraNasya kalahasyodIraNavacane prayatnavAkyam 6 // 31 // chavihamabhitaraya, vajjhaM pi ya chavihaM tavokamma / uvasaMpanno jutto, rakkhAmi mahatvae paMca // 32 // chavi0 pavidhaM prAyazcittAdimedAta, ambhintara0 laukikaranamilakSyatvAt . tantrAntarIyaizca paramArthato anAsevyamAnatvAnmokSa. prAptyantarakatvAcAbhyataram, tadevAbhyantarakaM tapaHkarmetiyogaH, tatra prAyazcitaM bhAlocanAdi dazadhA 1 // binayo zAna! / darzana 2 cAritra 3 / mano 4 / pacana 5 / kAya 6 / lokopacAra 7 / vinayabhedAt saptadhA 2 // yAvatya dharmasAdhanArthamantrAdidAnaM, taca dazadhA-Ayarima uvajjAe 2 thera 3 tavassI 4 gilANa 5 sehANaM 6 // sAhammiA 7 kula 8 gaNa 9 saMgha 10 saMgayaM tamiha kAyabvaM // 1 // // khAdhyAyaH paJcadhA vAcanAdibhedAt 4 / dhyAnaM caturdhA, tatra dharmazukle eva tapasI nirjarArthatvAnetare bandhahetutvAditi 5 / utsargaH parityAgaH, sa ca dvidhA, vyato bhAvataca, tatra dravyato gaNazarIropadhyAhAraviSayaH, bhAvatastu krodhAdiviSayaH iti 6 // bAhyamityAsevyamAnasya laukikarapi tapastayA zAyamAnatvAtprAyo bahiH zarIratApakatvAti, pavidhamanazanA'bamaudaryAdi E CRECEOSSEX // 59 // Jain Education Inter For Private & Personel Use Only
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra // 6 // RECORRECTORS medAt , tapati dunoti zarIrakarmANIti tapAstasya karma kriyA tapaHkarma tapo'nuzAnamityarthaH, tatrAbhazanamAhAratyAgastaca dvidhA, tatra itvaraM caturthAdiSaNmAsAntamadhikRtatIrthamAzritya, yAvat kathikatvAjanmabhAvi vidhA, pAdapopagamaneGgitamaraNabhaktiparizAbhedAt, tatra avacUripAdapasyeva vRkSasyeva cchinnapatitasyopagamanaM atyantanizceSTatayA'vasthAnam, yasmiMstatpAdapopagamanam, tatheGgite niyamite deze itigamyam, lAsamalaMkRtam maraNaM maraNapratikSA yatra tadiGgitamaraNaM 2 / bhaktasyaiva bhojanasyaiva na ceSTAderapi pratyAkhyAnaM varjanam, yatra tadbhaktapratyAkhyAnaM 3 / avamodarikA dravyata upakaraNabhakapAnaviSayA, bhAvatastu krodhAdityAgaH / vRttebhikSAcaryArUpAyAH sajhepo'bhigrahavizeSAtsaMkocanaM vRttisanepaH / abhigrahAzca dravyato'lepakRtAyeva dravyaM prahISye, kSetrataH paragAmagRhapazcakAdilabdham, kAlataH pUrvAhnAdI, bhAvato || gAnAdipravRttAllabdhamiti, parva caturvidhAH, rasAH kSIrAdyAstasyAgaH kAyaklezo locavIrAsanAdibahudhA, saMlInatA indriyakaSAyayogaviSayA guptatA, viviktazayanAsanatA ceti // 32 // satta ya bhayaThANAI, sattavihaM ceva nANavinbhagaM / parivajjato gutto, rakkhAmi mahatvae paMca / / 33 / / ___ sattaH saptahalokAdibhayamedAt, bhayasya sthAnAni, tatra manuSyAdikasya sajAtIyAdanyasmAtmanuSyAdeH, sakAzAdyad bhayaM tadihalokabhayam 1 / tiryagdevAdeH sakAzAnmanuSyAdInAM yad bhayaM natparalokabhayam 2 / AdAnaM dhanaM tadartha caurAdibhyo yad mayaM tadAdAnabhayaM 3 / akasmAdeva bAhyanimittA'napekSameva yadbhaya tadakasmAdabhaya 4 / ghedanA pIDA, tadbhaya vedanAbhayaM 5 / maraNAya | maraNabhayaM 6 / azlokamayamakIrtimayamiti 7 / saptavidhameva pUrvAparanipAtAdvibhaGgamAnam, tatra viruddho vitatho vA ayathAvastubhaGgo vastuvikalpo yasmistadvibhaGga, tazca tajjJAnaM ca sAkAratvAditi vibhaMgazAnaM mithyaatvshitaa'vdhirityrthH| tacaiva-iga 1 pnndisittoggmo2| kiriAvaraNo jino 3 taNNamao 4 // ataNumao 5 kavijIve 6 sabajIvA 7 sagavibhaMgA // 1 // eka b60 // For Private & Personel Use Only
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ SALAR pAkSikasUtra avacUrisamalaMkRtam dizi lokAbhigamo lokAvabodhaH, vibhaGgatA cAsya zeSadikSu lokasyAnavabodhena, tatpratiSedhanAt 1 / paJcasu dikSu lokAbhigamo naikasyAM kasyAMciditi, ihApi vibhaGgatA ekadizi lokaniSedhAt 2 / kriyAvaraNo jIvaH, kriyAmAtrasyaica prANAtipAtAderjIvaH kriyamANasya varzanAttaddhetukarmaNazcAdarzanAt kiryavAvaraNaM karma yasya sa kriyAvaraNo jIva isyavaSTambhaparaM tRtIyam / vibhakatA cAsya karmaNo'darzanenA'nabhyupagamAgha 3 / zarIrAvagAhakSetravAhyAbhyantarapudgalaracitA'vayavazarIro jIva ityavaSTambhavat, bhavanapatyAdInAM bAhyAbhyantarapudgalaparyAyAdAnato kriyakaraNadarzanAt, vibhaGgatA cAstha manuSyAdizarIrANAmeva darzanAt 4 / devAnAM bAhyAbhyantarapudH galAdAnaviraheNa vaikriyaghatAM darzanAda'bAhyAbhyantarapudgalaracitA'vayavazarIro jIva ityavasAyavat 5 / devAnAM vaikriyavatAM darzanA. dUpyeva jIva ityavaSTambhavat 6 / vAyunA balataH pudgalakAyasya darzanAtsarvamevedaM vastu jIvA para calanadharmopetatvAt, vimaGgatA cAsyA'cetanAnAmapi vastUnAM calanasya darzanAt / parivarjayana vibhajJAnopalabdhArthaprarUpaNAM pariharantrisyarthaH // 33 // piMDesaNa pANesaNa, uggaha sattikkayA mahajjhayaNA / uvasaMpanno jutto, rakkhAmi mahacae paMca // 34 // piMDelapiMDasya bhaktasyaiSaNA grahaNaprakArAH, tAzcatAH, saMsaTTa 1 . masaMsaTThA 2 / uha 3 taha appale(viyA)vaDA 4 ceva / uggahiyA 5 paggadimA 6 / ujiadhammA 7 ya sattamiA // 1 // tatrA'saMsthA hastamAtrAbhyAM cintyA, gAthAyAM sukhoccArAthartho'nyathA pAThaH 1 / saMsthApi tAbhyAmeva 2 / udhRtA nAma pAkasthAnAt sthAlyAdI mojamajAtamundhRtaM tato'saMsRSTohastaH, saMsRSTaM mAtram , asaMsRSTa vA mAtra saMbo yA hastaH, evaM gRvatastRtIyA 3 / ampalepA'lpasyA'bhAvArthatvAtilepa caNakAdi guDataH 4 / avagRhItA bhojanakAle zarAvAdiSu bhoktukAmasthopahate bhojanajAtam, yattato gRhataH 5 / pragRhItA nAma bhojanavelAyAM bhoktukAkAmAya dAtuM moktuM pA'bhyudyatena karAdinA pragRhItaM gRktaH 6 / ujjhitadharmA yatparityAgAImannaM anye ca ThipadAdayo yat nAca Jan Education Inter For Private Personal use only
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtraM // 62 // 'kAGkSanti tat, arddhatyaktaM vA gRhataH 6 pAnepaNA atA eva, navaraM caturthyA nAnAtvam, tatra hyAyAma sauvIrAdInAM nirlepatvaM jJeyam, utti sucakatvAdavagrahapratimAH, vasatyabhigrahA ityarthaH // tathAhi-- jahAciMtaya ? saparigraha 2 / sauggaha 3 paruggahe 4 saMguvagahe 5 || sAgarisaMthAruggaha 6 / ahasaMghaDiuggahA 7 satta // 1 // tatra pUrvameva vicintyaivaMbhUta upAthayo mayA prAhyo nAnyathAbhUta iti tameva yAcitvA gRhataH, prathamA 1 / ahamanyeSAM kRte'vagrahaM yAtripye, anyeSAM cAvagrahe gRhIte sati vatsyAmIti dvitIyA, AdhA sAmAnyena, iyaM tu gacchAntargatAnAm sAmbhogi kAnAmasAmbhogikAnAm vokavihAriNA yataste'nyo'nyArtha yAcante iti 2 / anyArthamavagrahaM yAciSye, anyAvagRhI sthAsyAbhIti, papA ashAlaMdi(tu yathAlandi ) kAnAM yataste sUtrAvizeSamAcAryAdabhikAGkSate AcAryArtha taM yAcanta iti, 3 / ahamanyeSAM kRte'vagrahaM na yAciSye'myAvagRhIte tu vatsyAmi iyaM tu gaccha evAbhyudyatavihAriNAM jinakalpArtha parikarma kurvatAM syAt 4 / ahamAtmakRte'vagrahaM yAciSye, nA'nyeSAM kRte iyaM tu jinakalpikasya 5 / yadIyamavagrahaM grahISye tadIyameva cet kaTakAdisaMstArakaM grahISyAmi itarathotkaTuko vA upavize vA rajanIM gamiSyAmItyevApi jinakalpikAderiti 6 / saptamyapi pUrvoktava, navaraM yathAvastRtameva zilAdikaM grahISye netaraditi 7 // 'sattikayatti' saptaikakAH, anudezakatayA ekasaratvenaikakA adhyayanavizeSA AcArAGgasya dvitIyazrutaskandhe (dvitIya) cUDArUpAste ca samudAyataH sapteti kRtvA saptakakA abhidhIyante teSAmeko'pi saptakaka iti vyapadizyate tathaiva nAmatvAt tatrAdyaH sthAnaH saptaikakaH 1 / naSedhikItaikakaH, naiSedhi kI svAdhyAyabhUmiH 2 / uccAraprazravaNavidhisaptaikakaH 3 / zabdasakakaH 4 rUpa 0 5 / 1 +++24: 5 avacUrisamalaMkRtam // 62 //
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtraM // 63 // Jain Education Interna parikriyAsa0 6 / anyo'nyakriyA saptaikakAH 7 'mahajjJayaNatti' sUtrAkRtAGgasya dvitIyazrutaskandhe mahAnti prathamayutaskandhAdhyayanebhyaH zakAzAd granyato bRhatyadhyayanAni tAni ca - puNDarikaM 1 / kriyAsthAnaM 2 / AhAraparizA 3 pratyAkhyAnakriyA 4 anAcAra 5 / ArdrakakumArIyaM 6 | nAlandIyaM 7 | ceti // 34 // aDa ya mayaTThANAI, aTTa ya kammAI tesi baMdha ca / parivato gutto rakkhAmi mahae paMca // 35 // bhaTTa aSTau jAti 1 / kula 2 / rUpa 3 bala 4 / tapa 5 / aizvarya 6 / zruta 7 / lAbhamedAnmadasthAnAni madabhedAH, tatra mAtRkI viprAdikA thA jAtiH 1 / kulaM paitRkamuprAdikaM vA zeSANi spaSTAni // atra ca doSaH jAtyAdimadonmattaH pizAcavadbhavati duHkhitazceha, jAtyAdihInatAM parabhave ca nissaMzayaM labhate 1 / aSTau karmANi jJAnAvaraNIyAdIni teSAM karmaNA bandho'bhinavagrahaNaM taM vA // 35 // a ya pavayaNamAyA diTThA aDavihaniDiaDDehiM / uvasaMpanno jutto, rakkhAmi mahavae paMca // 36 // a0 aSTamityAdibhedAt pravacanasya mAtara iva tatprasUtihetutvAt pravacanamAtaraH, dRSTA upalabdhAH, kairityAha, avidhAniSTitAH kSayaM gatA arthAH prakramAt jJAnAvaraNAdipadArthA yeSAM te tathA taijinairityarthaH // 36 // nava pAvaniANAI, saMsAratthA ya navavihA jIvA / parivato gutto, rakkhAmi mahatvae paMca // 37 // nava0 pApAni pApanibandhanatvAnnidAnAni bhogAdiprArthanAlakSaNAni pApAnidAnAni tAni ca "niva 1 siddhi 2 itthi 3 purise 4 / parapavidhAre 5 sapaviAre 6 // appayasura 7 daridya 8 saTTe 9 / hujA nava niANA / vyAkhyA- kazcitsAdhuH sAdhvI yA nidAnaM karoti, sAkSAddevaloko vA na dRSTaH, tata ime rAjAna patra devAH / ato yayasti tapo'nuSTAnAdInAM phalaM tato kaka avacUri samalaMkRtam // 63 //
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra // 64 // bhaveyamAgAmini rAjA'ham, tatodevalokaM gatvA tatrotpadyate, paraM bodhidurlabhA tasya 1 zreSyAdikule vA bhaveyam, tatastatrotpadyate paraMta bodhiTulabhA 2 pumAn bahuvyApAraH saMgrAmAdiduSkarakArI ca, tataH zobhanaM strItvam, tatastatrotpadyate paraM bodhi0 3 sAdhvI strI avacarisarvatrA'samarthA, ekAkinI grAmAntarAdisaMcAraNe sarvaparAbhUtA ca, puruSazca sarvakAryakSamaH, tata ugrAdiputro bhaveyamiti nidAnaM samalaMkRtam karotyasyApi vodhilamA 4 sAdhuH sAdhvIveticintayati, ime mAnuSyA bhogA mUtrapurIpAdibIbhatsAH, ye punarime devA anya devamanyAM devIM vA AtmAnaM vA devadevIrUpaM vikuLa bhuJjanti, evaM sAdhu tato'hamapi tathA bhUyAsam, asyApi bodhilaMbhA 5 / azubhA mAnuSyabhogAH, ye punardevA anya devaM devIM vAna paricaranti, kitvAtmAnameva devadevIrUpaM vikuLa paricaranti, evaM sAdhu0 | tatasteSu bhUyAsam, tatastathA bhUtvA bhavAntare dharma zuNoti na dhaddadhAti, paraM tApasAdibhUtvA virataH khIkAmamUcchito mRtvA kalvi SeSUtpadyate, tataH punaH punaH paDamUkatayotpadyate, durlabhavothiH 6 nirvinadivyamANujakAmabhogo nidAnaM karoti, yatra na pravicAraNA | tatra bhaveyam / tataracyutvA dezavirataH sulabhayodhiH syAt 7ime ugrAdipatrA atavyavasthitAH sAdhUna pratilAbhayanti tatoha'mapi teSu bhUyAsam, tatastatrotpadya dvAdazavidha zrAvadharma prapadyate, na yatidharma yadi me taponiyamaphalamasti tato daridrakule bhaveyamevaM | me AtmA sukhottAro bhavati, tato deveSutpadya daridrakulotpannaH pravrajati, na siddhayati, tato'nidAnena bhAvyaM 9 saMsArasthAzca | navavidhAH pRthivyaptejovAyuvanaspatidvitricatuHpaJcendriyabhedAt // 37 // nava baMbhaceragutto, dunavavihaM baMbhaceraparisuddhaM / uvasaMpanno jutto rakkhAmi mahatvae paMca // 38 // nava0 sUcakatvAnavabrahmacaryaguptiguptaH, guptayazca vasahi 1 kaha 2 nisaji 3 dia 4 / kuDitara 5 pubakIlie 6 paNIpa 7 // adamAyAhAra 8 vibhUsaNAI 9 / nava bNbhcerguttiio|| 1 // iti rUpAH, dvinavavidhaM aSTAdazaprakAraM brahmacaryam , yaduktaM-orAlibhaM ca dibbaM / maNavayakApaNakaraNajopaNa // aNumoaNakArAvaNa / karaNeNaTArasA baMbhaM // // parizuddhaM nirdoSaM // 38 // *****OSAASASA%*%* 61 // For Private & Personel Use Only
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra // 65 // FAISALCHARSE5% uvadhAyaM ca dasavihaM, asaMvaraM taha ya saMkilesaM ca / parivarjato gutto, rakkhAmi mahatvae paMca // 31 // avacUriuva0 upahananamupaghAtastaM dazavidham, tathA-uggama 1 uppA 2 pasaNa 3 / parihara parisAuNA ya samalaMkRtam nANatige 8 // saMrakkhaNA 9 ciatte 10 / uvaghAyA dasa ime hu~ti / / 2 // tatrodgamenAdhAkarmAdinA SoDazavidhenopahananaM virAdhanaM cAritrasya tatsAdhakabhakAdervA'kalpatA ugamopaghAtaH / evamutpAdanayA dhAcyAdidoSarUpayA 2 / epaNayA zaGkitAdibhedayA upaghAtaH 3 / pariharaNAkSaNarahitasyA'kalpyasya copakaraNasya paribhogastayA 4 / parizAtanA vasapAtrAdeH samAracanama, tenopadhAtaH svAdhyAyasya zramAdinA zarIrasya saMyamasya vA 5 / jJAnopaghAtaH zrutajJAnApekSayA pramAdato'kAlasvAdhyAyAdibhiH6 / darza0 zakatAdibhiH 7 / ||X cAritro0 samitibhaGgAdibhiH 8 / saMrakSaNena zarIrAdiviSayamUrchayopaghAtaH parigrahavirateriti saMrakSaNopaghAtaH 9 / aciattamaprIti-* kam tena vinayAderupaghAtaH 20 // asaMvaraM saMtazo'samAdhistaM ca dazavidham, tadyathA-jogi 3 di 8 uvahi 9 sUI 10 / asaMvaro dasaha saMkileso bhanANAi 3 joga, uvahI 7 / vasahi 8 kasAya 9 'napANehiM 10 // 1 // vyAkhyA-manovAkAyAnAmakuzalAnAmasaMbaro'nigrahaH / zrotrendriyAdInAmiSTAniSTaviSayeSu rAgadveSAbhyAM pravattemAnAnAmasaMcaraNam 8 / upadherapratiniyatA'kalpanIyasya vastrA. derasaMvaro grahaNamupa0 / athavA itastato vikSiptasya vastrAdhupakaraNasyA'saMvaraNamupakaraNAsaMgharaH (Na), ayaM caudhikopakaraNApekSaH 9 / sUcyAH upalakSaNAtvAt kuzAgrANAM ca zarIropaghAtakAriNAM yadasopanaM sa zUcIkuzAgrAsaMvaraH, papa tRpalakSaNAtvAt sarvopagrahi // 65 // kopakaraNApekSaH 10 / saMkzo'samAdhiH jJAnAdInAM saMklezo'vizuddhamAnatA 3 / manaHpragRtInAm 6 upadhivastrAdistadviSayaH upadhi 44ACCXCX 1 alAkSaNikasya 2 vipakIrNasya Jain Education Intern For Private & Personel Use Only "
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ kA avacuni samalaMkRtam saMklezaH 7 yasatemanojJA'manomAdidvAreNA'samAdhAnaM vasatisaM 8 / kapAyA paya kAya saMkrazaH, kapA0 / annapAnAzritaH pAkSikasUtrA saMklazo'napAnasaMklezaH 10 // 39 // saccamamAhiThThANA, dasa ceva dasAo samaNadhammaM ca / upasaMpano jutto, rakkhAmi mahatvae paMca // 4 // saca satyaM dazavidham , tadyathA-jaNavaya 1 saMmaya 2 ThavaNA 3 / nAme 4 saye 5 pazcanace a6 // vavahAra 7 bhAva 8 joge 9 / dasame ovammasacve a // 1 // satyazabdaH pratyekam yojyate, janapadasatyam, yadyadarthavAcakatayA rUDhaM dezAntare'pi tattadarthavAcakatayA prayujyamAnaM satyamavitathaM janapadasatyam ? / yathA kaukuNAdiSu payaH picaM nIramudakamiyAdisasyatvaM caamyaa'dussttm| vivakSAhetutvAnnAnAjanapadeSviSTArthapratipasijanakatvena vyavahArapravRttyaGgatvAta, pavaM zeSeSvapi bhAvyaM 1 / sammanasatyaM, kuvalayakumuda kamalAravindAdInAM samAne paDasambhave gopAlAdInAmapi sammatamaravindameva pahajamiti / tatra kumudaM candravikAzi, kuvalayaM nIlotpalam, kamalaM ravivikAzi, aravindam sthalapadmama, atastatra sammatatayA paGkajazabdaH satyaH, kuvalayAdAvasasyo'sammatasyAt 2 sthApanAsatyaM yallepyAdikamahadAdivikalpena sthApyate tadviSayama, ajino'pi jino'yamityAdi 3 nAmasatyaM yathA kulamavarddhayannapi kulavarddhana ityu cyate 4 rUpApekSayA satyaM rUpasatyam, yathA chadmayatiH pravajitarUpaM dhArayan pravajita ucyate 5pratItyAzritya vastyantaraM satyaM pratIsya satyaM yathAntyAGgalyapekSayA'nAmikAyA dIrghatvaM hasvatvaM ceti 6 vyavahArasatyam, yathA dahyate girigalAta bhAjanam, ayaM ca girigatatRNAdidAhe, udake ca galati sati vyavahAraH pravartate 7 bhAva bhUyiSTazuklAdiparyAyamAdhisya satyaM bhAvalasyam, yathA zuklA balA. keti, satyapi paJcavarNasambhave zuklavarNotkaTatvAt zukleti 8 yogAtsambandhAt satyama , yathA daNDayogAddaNDaH, chatrayogAcchatraH, ityAdi 1 abhisaMbadhyate / 5 prapaJcayati / 3 anAmikA gulyA abhyA Athitya / / FACANCCA%AC // 66 // Jain Education Internet For Private & Personel Use Only
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra // 67 // upameyaupamyama, tena satya aupamyasatyam, yathA samadravattaDAgamityAdi // 10 // bhavacUri asamalahanam samAdhe rAgAdirahitacittasya sthAnAnyAzrayAH samAdhisthAnAni tAnyapi daza, tadyathA-itthIkahA, saNa 2iMdira / nirakha 3 saMsattavasAjaNayA 4 AmAyAhAra 5 paNIya 6 / puzvarayasaraNa parihAge 7 // ||jysaae a8 silogo / sajjijanasaharUvagaMdhe a10|| a dasa samAhiTANA | saparesi samAhi kAraNao // 2 // biyo nArIdevI tirazcyaH , upalakSaNAt paNDakAca teSAM, khINAM kevalAnAmiti gamyate, kathAM dharmadezanAdilakSaNavAkyapracandharUpAM tannepathyAdivarNanarUpAM vA 'pariharet / bhAsanAnyupalakSaNatvAt zayanAdIni ba, kAmodrekakAritvAvarjayet 2 na ca sAne sukhe rasasparzalakSaNaviSayamaMpAye sRjediti yogH| sAtagrahaNAvupazamasaukhyaprativaddhatAyAM na niSedhaH 8 zloke kItau na mAyeta . zabdAdiSu na saI kuryAt 10 zeSANi mpazani / dazaiva dazAH dazAdhikArAbhidhAyakatvAt / dazA iti bahuvacanAntaM strIliGgam, zAstrasyAbhidhAnamiti / sAzvatA:-kammavivAgANa dasA 1 / uvAsagaM 2 tagaDa 3 'NuttaravasA 4 // panhAvAgaraNagadasA 5 / dasAsubhagavaMdhagadasA 6 y||1|| baMdhAradamA caro 10 / sesA vakhavANibhA na vuttIe // mahabbaya 5 kasAya 4 caujaya / tavehiM 10 dasahA smnndhmmo||2|| tatra karmaNo'zubhamya vipAkaH phalaM karmavipAkastatpratipAdikA dazA'dhyayanAtmakatvAdazAH karmavipAkadazAH, vipAkabhutANyasyakAdazAGgasya prathamaH dhrutaskaMdhaH 1 upAsakAH zrAddhAstagatakriyAkalApapratibaddhA dazA dazAdhyayanopalakSitAH upAsaka saptamamama 2 anto vinAzaH karmaNAM tatphala bhUtasya vA saMsAramya kRto yeste antakRtastIrthakarAdayasteSAM dazA antaka aSTamArasya prathamavarga dazAdhyayanAnIti tatsaMkhyayopa kaa||17|| lakSitatvAdAtaruddazA ityamidhAnenArAmamanamuktaM 3 anuttaropapAtikAH sarvArtha siddhAdi vimAnapaJcakopapAtinaH tadvaktavyatApratibaddhA 1 varjayet Jan Education International For Private Personel Use Only
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra avacUrisamalaMkRtam dazA dazAdhyayanopalakSitAH anuttaropapAtikadazA navamabhaGgam 4 praznAH pRcchAH vyAkaraNAni nivecanAni, tatprati pAdikA dazA praznavyA0 dazamamaGgam 5 bhAcAro jJAnAdiH paJcadhA, tatpratipAdikA dazA dazAdhyayanAtmakatvAdAcAradazAH, dazAdhutaskandha iti yA rUDhAH 6 bandhadazAH dvigRdhidazAH 8 dIrghadazAH 9sahepikadazAH 10'aprasiddhA patAH // zramaNadharma dazavidha, paJca mahAvata 5 kapAyacatuSkajaya 9 tapo 10 rUpatvAt , kSAntyAdibhedato vA, tatra muktinirlobhatA, 'saMyama AdhavanirodhaH, zaucaM saMyama prati nirUpalepatA niraticAratetyarthaH, AkizcanyaM hemAdityAgaH, zeSANi mpaNani. adhAzAnanAvarja nato mahAvatarakSaNamAha- // 40 // AsAyaNaM ca savvaM, tiguNaM ikArasaM vivej'to| uvasaMpanno jutto, rakkhAmi mahatvA paMca // 41 // AsA. AyaM zAnAdilAbhaM zAtayatItyAzAtanA, ahaMdAderavajetyarthastAM sarvAM samastAM samAnyena, athavA tiguNetyAdi ca zabdasyeha saMbandhAttrayo guNA guNakArakA yasya sa triguNastamekAdazAI bayastriMzatamAzAtanA ityarthaH / tAzcatAH-purao parakA sanne / gaMtA 3 ciThaNa 6 nisIpaNA ya 9 maNe 10 // AloaNa 11 paDisuNaNe 12 puvAlavaNe a 13 Alopa 14 // 1 // tahauvadaMsa 15 nimaMtaNa 16 / khaddA 17 iyaNe a18 appaDissuNaNe 19 khaddhatti a 20 tatthagae 22 / kiM 22 tuma 23 tajAya 24 no sumaNe 25 // 2 // no sarasi 26 kaha chittA 27 / parisaM bhittA 28 aNuTTiAe kahe 9 saMthArapAyaghaTTaNa 30 / ciTTha 31 32 samAsaNe 33 Avi // 3 // vyAkhyA-guroH purato gamane AzAtanA, yato mArgopadarzanAdikaM tAdRg kAraNaM vinA guroH purato gantuM na kalpate, avinayadoSaprasaGgAt 1 pakkhatti pArzvato gantA, tadApyAzAtanA'vinayadoSAt 2 AsannaM gantA, tadApi kAsita - 1 apratItA 2 A ThekANe keTalAka 'parivato' bole che. paNa te azuddha pATha jANayo.. 5ARC+SAMACHAR // 18 // For Private & Personel Use Only
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra XMAAR kSutAdiSu zleSmAdyavayavalaganAdinA'vinayasambhavAt , pavamanyatrApi doSA vAcyAH3 evaM sthAnaniSadanAbhyAmapi pratyekaM tisrastina AzAtanAH 9 AyamaNatti, vicArabhUmau prAgAcamane AzA 10 pUrvamAlocane, gamanAgamanAdiviSaye 11 apratizravaNe, gurUkke avacUrizrute'pyuttarA'dAne 12 puvA guroH pUrvasaMlApyaM pUrvamevAlApayati 13 Alo0 azanAdikaM prAga sAdhvantarANAmAlocayati, tatosa samalaMkRtam guroH 14 uva0 azanAdikaM prAg ziSyAntarANAmupadarzayati, tato guroH 15 nimaM0 azanAdibhiH pUrvamanyAn nimantrayati tato guruM 16 khaddatti, azanAdikaM gurumanApRcchaya yathecchamanyeSAM dadAti 17 AiaNetti, azanAdikaM guruNA saha bhuAnaH vayaM snigdhaM snigdhaM yatheSTaM bhugata 18 apratizravaNaM prAgvanna varaM prAga rAtrI suptajAgaritapacchAviSayamiham tu sAmAnyena 19 khaH gADhazabdena guruM prati kharaniSTuraM vakti 20 tastha0 guruM vyAharamANaM yatra gataH zRNoti tatra gata pavottarayati 21 kiMti, guryAhataH kimiti vakti 22 guruM tvamiti vakti 23 tajA. guruNA coditastajAtena pratihanti, yathA kutoglAnAdeIyAvRtyaM na karoSItyukto vakti tvameva kiM na karoSi 24 no su0 guroH kathAM kathayato na sumanAH syAt kiMtu vimanAH 25 no sara0 gurum sUtrAdikaM vadantamevaM vakti yathA na smarasi tvametamartha, epo'rtha evaM bhavati 26 kaha chittatti, gurau kathAM kathayati tAM kathAM chinatti, yathA'haM kathayAmIti 27 pari0 paripaMda bhinatti, yathAsamprati bhikSAdivelelyAdikathanena 28 vaNu0 anusthitAyAmeva tasyAM padi dvikhi-18 stAmeva kathAM vakti 29 saMthA0 zayyA saMstArakaM pAdena ghaDayitvA na mithyAduHkRtaM datte 30 citti, guruzacyAsaMstArake sthAnAdi karoti 31 uccati uccAsanaH 32 samA0 samAsanaH, tadAzAtanA 33 iti dazAbhUtaskaMdhasUtrAnusArI gAthAtrayArthaH // // 69 // yadvA arahatANaM AsAyaNAe ityAdyA 33 AzAtanAH, tatrAdyAH 11 ahaMdAdiviSayAH, agretanAstu caturdaza sutraviSayAstadyathA-vyAviddhAkSaraM viparyastAkSaram 20 vyatyAneDitaM anyAnyAsambaddhavarNavyAmizram 21 hInAkSaraM akSaranyUnam 22 atyakSaraM adhikAkSaram 23 padahIna padenavonam 24 vinayahIna akRtocitavinayam 25 ghopahIna udAttAdighoparahitam 26 yogahInaM samyagatayogopacAram 2718 Jain Education Interi For Private & Personel Use Only A l
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra // 70 // suSTu dattaM samadhikaM pradattaM guruNA 28 duSTu pratIcchitaM kaluSitAntarAtmanA ziSyeNa gRhItam 29 akAle kAlavelAdI 30 kAlo | yo yasyAtmIyo'dhyayanakAlastatra 31 asvAdhyAyike rudhirAdI svAdhyAyitamadhItam 32 khAdhyAyike rudhirAdhabhAve na svAbhyAyitam 33 kA avacarievamekadvayAdizubhA'zubhasthAnAGgIkAravarjanadvAreNa kRtA mahAvatocAraNA, sAmpratamanuktasthAnAtidezatastAM krtumaah-|| 41 // samalaMkRtam evaM nidaMDavirao, tigaraNasuddho tisallanIsallo / tiviheNa paDikato rakkhAmi mahapae paMca // 42 // evaM prAguktalejhyAdisthAnavavidaNDavirataH manovAkkAyamedAt , trikaraNazuddho nirdoSaH, anayoH padayorayaM vizeSaH, sAvadhayoganivRttastridaNDavirata ucyate, niravadyayogapravRttastu trikaraNazuddhaH, atra codAharaNakoMkaNasAdhvAdayaH // tisallityAdi, zalyAni dravyatastomarAdIni, bhAvatastu mAyAdIni nirgatAni zalyAni yasya saH, sa caikazalyApekSayApi syAdityAha-trizalyeSu viSaye niHzalyakhizalyaniHzalyaH sana , trividhena karaNeneti gamyate, pratikrAntaH sarvAticArapratinivRttaH // 42 // atha mahAvratocAraNAM nigamayannAhaicceaM mahatvayauccAraNa thirattaM salluddharaNa dhiivalaya vavasAo sAhaNaTo pAvanivAraNaM nikAyaNA bhAvavisohI | paDAgAharaNaM nijjuhaNArAhaNA guNANaM saMvarajogo pasatyamANovauttayA juttayA ya nANe paramaTTho uttamaTho esa // 7 // khalu titthaMkarahiM rairAgadosamahaNehiM desio pavayaNassa mAro chajjIvanikAyasaMjama uvAsi telokkasaka ThANaM anbhuvagayA // 43 // i0 ityetadanantaroktaM mahAvratotkIrtanaM kRtamiti zeSaH, tatra ca ko guNaH, athavA tat kathaMbhUtamityAha-thirattaMti, mahA 30-45SGARMADRASI Jain Educaton Internationa For Private & Personel Use Only
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra // 71 // | avacUrisamalaMkRtam vrateveva dharma vA sthairyahetutvAt sthiratvaM nizcalatvam, bhavati cAsanamokSasya mahAbatakaraNazravaNAdibhyaH saMvegAtizayAnmahAvateSu dharma vA niSpakampateti / zalyoddharaNakAraNatvAcchalyoddharaNam, dhRtezcitasamAdhebalamavaSTambho dhRtivalaM tatkaraNatvAnmahAvatoccAraNamapi dhRtivalaM, dhRtibaladaM vA dhIbaladaM vA vyavasAyI duSkarakaraNAdhyavasAyaH / sAdhyate'nena sAdhyamiti sAdhanamupAyastallakSaNo'rthaH padArthaH sAdhanArthaH, mokSANyaparamapuruSArtha niSpatyupAya ityarthaH / pApasya nivAraNaM niSedhakam / nikAcaneca nikAcanA svamataprati-| pattidataranibandhanamityarthaH, zubhakarmaNAM vA nikAcanAhetutvAgnikAcanamidamucyate / bhAva0 bhAvasyAtmapariNAmasya vizodhikAraNatvAd | bhAvavizodhirbhAvanemalyaheturityarthaH / paDA0 patAkAyAzcAritrArAdhanavaijayantyAharaNaM grahaNaM patAkAharaNam, loke hi mallayuddhAdiSu vala. | mAbharaNaM dravyaM vA dhvajAna baddhayate, tatra yo yena yuddhAdinA guNena prakavAn bhavati, sa rakamadhye purato bhUtvA gRhAtIti patAkA | hrtiityucyte| pavamatrApi pAkSikAdiSu mahAvatoccAraNataH saMjAtacAritravizuddhiprakarSaH sAdhuH prabacanoktAyAzcAritrArAdhanapatAkAyA haraNaM karotIti, niyahanA niSkAzanA, karmazatraNAmAtmanagarAnirvAsanetyarthaH / tathA rAdhanA akhaNDaniSpAdanA, keSAM guNAnAM muktisA| dhakajIvavyApArANAm / saMva. nUtanakarmAgamanirodhahetuH saMvarastapo yogo vyApAraH, athavA saMvareNa paJcAzravanirodhena yogaH sambandhaH | saMvarayogaH / prazastadhyAne upayuktatA saMpannatA yuktatAca samanvitatA ca, vibhaktivyatyayAdzAnena sadabodhasampannatetyarthaH / mahA. vratapratipatteH samyag zAnaphalatvAt / paramArthaH sadabhUtArthaH, akRtrimapadArtha ityarthaH / kazcitpadArthaH paramArtho'pi paramANuvat uttamo na syAt. ata Aha-uttamArthaH utkRpapadArthaH, mokSaphalasAdhakatvena mahAvratAnAM sarvavastupradhAnatvAt / esatti, liGgavyatyayAdetanmahAvratoccAraNaM tIrthakararatirAgadveSamathanaiH, tatra ratizcAritramohanIyodayajanyastathAvidhAnandazcittavikAraH / dezito bhavyebhyaH, praveditaH, pravacanasya dvAdazAGgasya sAro niSpandaH, atasteSu mahAnAdaro vidheya iti bhAvaH / te ca bhagavantastIthaGkarAH SaTjIvanikAyAnAM saMyama rakSAmupalakSaNAnmRSAvAdAdiparihAram copadizya bhabyebhyaH, upalakSaNAta AGARLSSES Jain Education Interne For Private & Personel Use Only T ww.jainelibrary.org
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra svayaM kRtvA ca prailokyasaskRtaM sthAnaM siddhikSetramityarthaH, abhyupagatAH samprAptA ityanenApi mahAvatAnAmatyantopAdeyatAM macayati / atha mahAvatotkIrtanAsamAptI maGgalArtha zrIvIrastutimAha avacUri & samalaMkRtam namo tthu te siddha buddha mutta niraya nissaMga mANamUraNa guNarayaNasAyaramaNatamappamea / namo tthu te 3 mahAmahAvIravaddhamANasAmissa / namo tthu te arahao namo tthu te bhagavao tti kaDu // 44 // namu. namo'stu tubhyaM, he zrIvardhamAnasvAminniti prakramaH, kiM viziSTa siddha, kRtArtha, buddha kevalajJAnazAtavastutatva, mukta pUrvabaddhakarmabandhanaH nIrajaH vadhyamAnakarmarahita, yadvA nIraya 'nirautsukya, niHsana 'putrAdisambandhavikala, mAnamUraNa, sarvagarvoddalana, 5 guNaratnasAra, anantajJAnAtmakatvAdananta, makAro'lAkSaNikaH, aprameya arvAcInajJAnA'paricchedya, azarIrajIvasvarUpasya chanmasthaiH paricchettamazakyatvAt / mahati garIyasi prakramAnmokSe kRtamate iti gamyate, mahAvIra, vidArayati yatkarma / tapasA ca virAjate // 12 tapovIryeNa yuktazca / tasmAdvIra iti smRtaH // 1 // iti svarUpakalita he varddhamAna, siddhAdIni barddhamAnAtAnyAmantraNapadAni / kutaste namo'stvityAha-sAmissatti vibhaktivyatyayAditi kRtveti pratyekamabhisambandhAcca svAmIti kRtvA, prabhuriti hetoH, tathA namo'stu te, kutaH ahatyaSTamahAprAtihAryarUpAM pUjAmityahaniti kRtvA tathA bhagavAniti kRtvA, tadvA mahatti rUr3hivazAdatimahAn sa cAsau bIrazcetyAdikarmadhArayaH, tastai arhateta bhagavate itikRtvA itihetoH / yatastvamuktavizeSaNo'taste "namo'stviti bhaavH|| tikaTTutti, trikatvaH trIn vArAniti, prativAkya 1 nirga taurasakya 2 rahita 3 prAkRtajJAna 4 kathaM namo'tvastyAha / mA 72 // Jan Education Intematon For Private Personal Use Only
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra MARRESS avacUrisamalaMkRtam // 73 / / bhaCARSA ca namaskriyAbhidhAnaM stutiprastAvAdaduSTam // yathA mahAvatocAraNaM karmakSayAya, tathA zrutotkIrtanamapi karmakSayAya, 'atastadAha esA khala mahatvayauccAraNA kayA // icchAmo suttakittaNaM kAuM / pasA paSA khaluralaGkAre, kRtA mahAvatoJcAraNA, sAmpratamicchAmo'milavAmaH zrutakIrtanAM AgamaandhanAmoccAraNAM kartum, tat | zrutaM dvidhA, aGgapraviSTamayAhAm ca, tatra-pAyajurga 2 jaMgho 4 rU 6 / gAyadugadaM tu 8 do ya bAhU ya 10 / / gIvA 11 siraM ca 12 puriso| bArasa aMgo suapaviThTho // 1 // gAtradvikAdha pRSTodararUpaM, parvavidhathutapuruSasyAGgeSu praviSTaM vyavasthitaM aGgaM praviSTa, tathAhipravacanapuruSasya pAdayugamAcArasUtrakRte / javAdvikaM sthAnasamavAyAvityAdi / yadvA-gaNaharakayamaGgagayaM / jaMkaya therehiM bAhiraM taM tu|| aMgapaviSTa niyayaM / aniyayasubha vAhiraM bhaNiyaM // 1 // zrutapuruSAGgavyatiriktamaGgabAhya dvidhA, AvazyakaM Avazyakavyatirikta ca, tatra tAvadalpa vaktavyatvAdAvazyakabhRtotkIrtanaM namaskArapUrvakamAha namo tesiM khamAsamaNANaM jehiM imaM vAiaM chavihamAvassayaM bhagavaMtaM / / namo nastebhyaH kSamAzramaNebhyaH kSamAdiguNapradhAnamahAtapasvibhyaH svagurubhyastIrthakaragaNadharAdibhyo veti bhAvaH, yaridaM vakSyamANaM vAcitaM asmabhyaM pradattam, athavA paribhASitaM sUtrArthatayA viracitamityarthaH / SaDvidhaM, avazya karaNAdAvazyakam, bhagavatsAtizayAbhidheyasamRdhAdiguNayuktam / pavidhatvamAhataM jahA-sAmAi / cauvIsatthao 2 / vaMdaNayaM 3 / paDikkamaNaM 4 / kAussaggo 5 / paJcakkhANaM 6 // 1 zutotkIrtanamAha ESARKARI Jain Education Inter For Private & Personel Use Only
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra // 74 // avacUrisamalaMkRtam 5445CAKCALCRAC savehiM pi eammi chabihe Avassae bhagavaMte sasutte saatthe sagaMthe sanijjuttie sasaMgahaNie je guNA vA bhAvA vA arihaMtehiM bhagavaMtehiM paNNatA vA parUviA vA / te bhAve saddahAmo pattiyAmo roemo phAsemo pAlemo aNupAlemo // tadyathA-sAmAyika sAvadyayogaviratipradhAno'dhyayanavizeSaH / caturvizatistavaH, RSabhAdiguNotkIrtanArtho'dhyayana vizeSaH 2 vandanaka, guNavatpratipattipradhAno'dhyayana 3 pratikramaNaM skhalitanindApratipAdako'dhyaya04 kAyotsago dharmakAryAticAravaNazodhako'dhyaya0 5 pratyANyAnaM viratiguNakArako'dhyayanavizeSa eca 6 sarvasminnapyetasminantarokte SaDvidhe Avazyake bhagavati samapraizvaryAdimati, saha sUtraNa mUlasUtrarUpeNa vartata iti sasUtra tasmin, sahArthena tadvayAkhyAnarUpeNa tartate iti sahAthai tasmin , saha granthena sUtrArthoM bhayarUpeNa varsate0 tasmin , saha niryaktyA vartate tasmin , saha saMgrahaNyA niryukya'va bahvarthasanhaNarUpayA vatate yattat sasainhaNikaM tasmin, ye kecana guNA viratijinaguNotkIrtanAdayo dharmAH, bhAvAH kSAyopazamikAdipadArthAH jIvAdipadArthA cA, vAzabdI pUrvottarApekSayA samuccaye, prAptAH sAmAnyenoddizaH prarUpitA vizeSeNa nirdiSTAH, cA zandI prAgvat / tAn bhAvAn upalakSaNAda guNAMdha zraddadhmahe sAmAnyanavamevaitaditi shrddhaavissyiikurmH|| patti0 pratipadyAmahe prItikaraNadvAreNa, roe0 rocayAmo'milApAtirekeNa, bhAsevanAbhimukhatayA ruciviSayI kurma ityarthaH / na ca prItirucI na mile, yataH kaciddadhAdI prItisadbhAve'pi na sarvadA rucirato bhedo'nayoH / phAse0 spRzAma AsevanAdvAreNa chupAmaH, aNu0 anupAlayAmaH punaH punaH, karaNena // 1 pAlemo' iti pATho'dhikaH // 74 // For Private Personal Use Only
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ avacUrisamalaMkRtam 2 te bhAve sahahaMtehiM pattiaMtehiM roaMtehiM phAsaMtehiM pAlatehiM aNupAlatehiM / aMtoparakhassa jaM vAi paDhiaM pAkSikasUtra | pariadviraM pucchiaM aNupehi aNupAliaM taM dukkhakkhayAe kammakkhayAe mukkhayAe bohilAmAe saMsAruttAraNAe tti kahu uvasaMpajjittANa viharAmi // tAna bhAvAn zraddadhAnaH prati0 / antarmadhye pakSasya yat kiJcidvAcitamanyebhyaH pradattam, paThitaM svayamadhItam, parivartitaM sUtrano guNitam, pRSTaM pUrvAdhItasya sUtrAdeH zakitAdau praznaH kRtaH, anuprekSitamarthavismaraNabhayAdinA cintitam, anupAlitamebhiH prakArairagvevamanueitam, tadvakSayAyadhaiM bhaviSyatyammAkamiti gamyate / iti kRtveti hetorupasampadyAGgIkRtya. vacanavyatyayAt viharAmo mAsa kalpAdinA sAdhuvihAreNa va mahe // aMtopakkhassa jaM na vAina paDhina pariaSTina pucchinANupehi nANupAli saMte vale saMte pIrie saMte purisakAraparikame tassa Aloemo paDikamAmo niMdAmo garihAmo viuddemo visohemo akaraNayAe anbhuTTemo ahArihaM tavokammaM pAyacchittaM paDivajAmo tassa micchAmi dubaI // jana vAiyaM' ityAdisUtrANi navizeSitAni prAgvadvayAkhyeyAni, sati vidyamAne bale zarIramANe, vIrye jIvaprabhave prANe, puruSakAraH puruSAbhimAnaH, ata eva niSpAditaphalaH prarAkramaH, tasmin purusskaarpraakrme| vibhaktivyatyayAttadavAcitAdikamAlocayAmaH, (gurave nivedayAmaH) pratikramAmaH, nindAmaH, 'svasamakSaM jugupsAmaH, garhAmo gurusamakSama, vyativarttayAmo, vitroTayAmo, 'pAlaMsehiM ' pATho'dhikaH 1 svsaakssik| Jan Education Inter For Private Personel Use Only
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ avacUri pAkSikasUtra 4 / / 76 // vikuTyAmo vA'vAcanAthanuvandha vicchedayAma ityarthaH / vizodhayAmaH prakRtadoSamalinamAtmAnaM vimalIkurmaH / akaraNatayA punana kariSyAma ityevamabhyuttiSTAmo'bhyugacchAma iti / yathAImaparAdhAdyapekSayA yathocitam, tapakarma nirvikRtikAdikam, pApacchedakatvAt pApacchit, prAyazcittayizodhakatvAdvA prAyazcitaM pratipadyAmahe / tasya yantra vAcitamityAderaparAdhasya mithyAduHkRtaM svadoSapratipattigarbhapazcAttApAnusUcakaM dadAmaH // Avazyakavyatiriktamapi dvidhA, kAlikamutkAlikaM ca, yadiha dinanizAdhantyapauruSIdvaya pavAssvAdhyAyikAbhAve paThyate tat kAlena nirvRttaM kAlikam , yatpunaH kAravelA paJcavidhA'svAdhyAyavajyaM paThyate tadutkAlikama, tatrotkAlikotkIrtanAyAhanamo tesiM khamAsamaNANa / jehiM imaM vAiaM aMgayAhiraM ukAli bhagavaMtaM taM jhaa-dsveaaliaN1|kppiaakppiaN2| cullakappasuaM3 / mahAkappasuaM 4 / uvaaiaN5| raayppsenniaNjiivaabhigmo| pannavaNA 8 / mahApannavaNA / naMdI 10 / aNuogadArAI 11 / devidatthao 12 / taMdalaviAliaM13 / caMdAvijjhayaM 14 / pamAyappamAyaM 15 / porisimaMDalaM 16 / maMDalappaveso 17 / gaNivijjA 18 / vijAcaraNaviNicchao 19 / jhANavibhattI 20 / maraNavibhattI 21 / Ayavisohi 22 / saMlehaNAsuaM23 / vIyarAyasuaM 24 / vihArakappo 25 / caraNavihI 26 / AurapaJcakkhANa 27 / mahApaccakyANa 28 // namo0 utkAlena nivRttaM utkAlikam, vikAlenA'parAharUpeNa nivRtaM vaikAlikaM dazAdhyayanaM nirmANaM ca tadvaikAlikaM ca madhyama 76 // prayacchAmaH // For Private Personal Use Only
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra HARSA | avacUrisamalaMkRtam sasaMgahaNie je guNA vA bhAvAvA arihaMtehiM bhagavaMtehiM pannatA vA parUviA vA te bhAve saddahAmo pattiAmo roemo phAsemo pAlemo annupaalemo| te bhAve saddaItehiM pattiaMtehiM royaMtehiM phAsaMtehiM pAlaMtehiM aNupAlaMtehiM | aMtApakkhassa jaM vAiaM paDhi pariahilaM pucchiaM aNupehi aNupAliaM taM dukkhakkhayAe kammakkhayAe mukkhayAe yohilAbhAe saMsAruttAraNae tti kaha uvasaMpanjittA Na viharAmi / aMtopakkhassa ja na vAia na paTina pariaTTina pucchi aMnANupehiM nANupAliaM saMte bale saMte vIrie saMte purisakAraparakkame tassa Aloemo paDikamAmo niMdAmo garihAmo viuddemo cisohemo akaraNayAe anmuDemo ahArihaM tavokamma pAyacchittaM paDivajAmo tassa micchAmi dukaDaM // _ namo0 uttarANi pradhAnAmyadhyayanAni divazAdinayatAdInyeva patriMzata utarAdhyayanAnIti / dazAdhyayanAtmako andho dazA, dazAvataskandha iti yaH pratItaH / kalpaH sANyAcAraH sthavirakalpAdirvA. tatpratipAdakamadhyayana kalpaH / prAyazcittagocaravyavahAracAcI' grantho vyavahAraH // RSayaH pratyekabuddhA neminAthatIrthavartino nAradAdayo viMzatirgayate, zrIpArvatIrthavartinaH pazcadaza, zrIvIratIrtha daza ca gRhAnte, tairbhASitAni paJcacatvAriMzadadhyayanAni RSibhASitAni / nizItho madhyamarAtristadvad rahobhUtaM yadadhyana tAnna zIrtha' aacaaraampnycmddetyrthH| asmAdeva andhAbhyAM mahattaraM mahAnizItham / jambuDhIpAdisvarUpaprajJApanaM yasyAM sA jambUdvIpa 87-% 42o1 C R1 prtipaadkmdhyynN| 2 nanizIthAyana / ROGosh %A5%
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra aSacUrisamalaMkRtam // 79 // SHRESTMASANCHAR pariahiaM na pucchi nANupehi nANupAli saMte vale saMte vIrie saMte purisakAraparakame tassa Aloemo paDikamAmo niMdAmo garihAmo viuddemo visohemo akaraNayAe ambhuTTemo ahArihaM tavokammaM pAyacchittaM paDivalAmo tassa micchAmi dukaDaM // 51 // samutkIrtitamutkAlikamatha kAlikotkIrtanAyAhanamo tesiM khamAsamaNANaM jehiM imaM vAiaM aMgabAhiraM kAliaMbhagavataM taM jahA-uttarajjhayaNAI 1 / dsaao| kappo 3 / vavahAro 4 / isibhaasiaaiN5| nisIhaM 6 / mahAnisIhaM / jaMbuddIvapannattI 8 / suurpnnttii| caMdapannattI 10 / dIvasAgarapannattI 11 / khuDDiyAvimANapavibhattI 12 / mahalliAvimANapavibhattI 13 / aMgacUliAe 14 / vaggacUliAe 15 / vivAhacUliAe 13 / aruNovavAe 17 / varuNovavAe 18 / garulovavAe 19 / (dharaNovavAe ) vesamaNovavAe 20 / velaMdharovavAe 21 / deviMdovavAe 22 / uTThANasuie 23 / samuTThANasue 24 / nAgapariAvaliANa 25 / nirayayAvaliANaM 26 / kappiANaM 27 / kappavaDiMsayANaM 28 / pupphiANaM 29 / pupphacUliANaM 30 / ( vahiANa) vahnidasANaM 31 / AsIvisa| bhAvaNANa 32 / diDivisamAvaNANaM 33 / cAraNa-(sumiNa) bhAvaNANaM 34 / mahAsumiNabhAvaNANaM 35 // teagginimaggANaM 36 / mavehiM pi eammi aMgayAhire kAlie bhagavaMte sasutte saatthe sagaMthe sanijjuttie // 79 // Jain Education InterX Ho
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra pratipAdako grandhaH vidyAcaraNavinizcayaH / dhyAnAnAmA dInAM vibhajanaM prakaTanaM yasyAM granthapaddhatI sA dhyAnavibhaktiH / maraNAnAmAvIcyA (vibhaktiH) vicAraNaM yasyAM graMthapa0 / Atmano jIvasyAlocanAdiprAyazcittapratipattyAdinA vizuddhiH pratipAdyate yatra || avcuuritddhy0| dravyato bhAvatazca saMlekhanA pratipAdyate yatra tadadhyayanaM saMlekhanAthutam, dravyasaMlekhanA vikRtityAgAdiH,bhAvataH krodhAdi-I tyAgaH / vItarAgasvarUpaM pratipAdyate yatra tadvItarAgathutam / vihAro cattanaM tasya kalpo vyavasthA sthavirakallAdInAmucyate yatra pranthe sa vihaarklpH| caraNa-vaya 5 samaNadhamma 10 saMjama 17 veyAvaccaM 10 ca bambhaguttIo 9 // nANAiti 3 tava 12 koha 8 niggahAI caraName // 1 // iti lakSaNa 70 medama, patatpratipAdakamadhyayana caraNavidhiH / AturaH khakIyabyApArapazcasamitigupti- |* paDAvazyakapratilekhanAdIkriyAzaktivikala: (glAnaH) tasya pratyAkhyAnamanazanaM yatra varNyate tadAtura pr0| mahApratyakhyAnam, atrAyaM| bhAvaH sthavirakalpikA vihAreNava saMlIDhAH prAnte'nazanauJcAraM kurvanti, evametatsarvam savistaraM varNyate yatra tanmahA pr0| evametanyapTAviMzatyadhyayanAni yathArthAnyuktAni', upalakSaNaM catAni yato naitAvatyevotkAlikAni santi iti // savvehi pi ammi aMgavAhire ukAlie bhagavaMte samutte saatthe sagaMthe sanijjuttie sasaMgahaNie je guNA vA mAvA vA arihaMtehiM bhagavaMtehi pannattA vA parUviA vA te bhAve sadahAmo pattiAmo roemo phAsemo pAlemo aNupAlemo / te bhAve saddahaMtehiM pattiaMtehiM roaMtehiM phAsaMtehiM pAlatehiM aNupAlaMtehiM aMto-4 pakkhassa ja vAi paDhia pariaTTi pucchiaM aNupehiaNupAliaMtaMdukkhakkhayAe kammakkhayAe mukkhayAera bohilAbhAe saMsAruttAraNAe tti kaha uvasaMpalittA viharAmi / aMtopakkhassa ja na vAiaM na paDhiaM na 1 AmihitAnI / / For Private & Personel Use Only
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra avacUri samalaMkRtam SEASEASESS padalopAddazavakAlikam / kalpyA'kallyapratipAdaka kalpyA'kalpyam, kalpaH sthavirakalpAdistatpratipAdaka thutaM kalpazrutam, tatpunardvime damekamalpaM granthamalpArtha ca, dvitIya mahAgranthaM mahArtha ca / uvA prAkRtatvAdvarNalope opapAtikamupapatanamupapAto devanArakajanma siddhigamanaM ca, tamadhikRtya kRtamadhyayanamIpa idaM AcArAMgasyopAGgama / rAjJaH pradezinAmnaH praznAni, tAnyadhikRtya kRtamadhyayana rAjaprazciyaM sUbakRdaGgasyopAGgamidam / jIvAnAmupalakSaNAdajIvAnAM cAbhigamo zAnaM yatra ma jIvAbhigamaH, sthAnAGgasyopAramidam / jIvAdInAM prajJApanaM prjnyaapnaa| mahAprajJA0 ete smvaayaanggsyopaanm| nandanaM nandI, nandantyanayA bhanyAGgina iti vA nandI, pazcaprakArajJAnasvarUpapratipAdako'dhyayanavizeSaH, anuyogo vyAkhyAnam, tasya dvArANyupakramAdIni catvAri mukhAnyanuyogadvArANi. tatsvarUpaprati-4 pAdako prantho'pyamedopacArAdanuyogadvArANItyucyate / devendrANAM camarAdInAM stavanaM bhavana sthityAdivarUpavarNanaM yatrAsI devendrstvH| tandulAnAM varSazatAyuSkapuruSaprati dinabhogyAnAM sahapAvicAreNopalakSito andhavizeSastaMDalavaicArikaM / caMdA0 candro yamnaputrikAkSigolako gRhyate, A maryAdayA viyata ityAvedhyam, kapratyaye candrAdhyakaM rAdhAvedha ityarthaH / tadupamAnamaraNArAdhanApratipAdako grnthshcndrve| pramAdA'pramAdasvarUpamedaphalavipAkapratipAdakamadhyayana pramAdA'pramAdam / puruSaH zaGkaH zarIraM vA tasmAnniSpannA pauruSI, iyamatra bhAvanA-yadA sarvamya vastunaH svapramANA chAyA jAyate tadA 'pauruSI, iyaM cottarAyaNAnte dakSiNAyanAdau caikaM dinaM bhavati, tata urvamaGgalasyAyavekapaSTibhAgA dakSiNAyane varddhante, uttarAyane ca hasantIti, evaM pauruSI maNDale 2 anyA.2 pratipAdyate tadadhyayanaM pauruSImaNDalam / yatra candrasUryayordakSiNottareSu maNDalAnmaNDalapravezo varNyate tattathA / guNagaNo'syAstIti gaNI AcAryastasya vidyA jJAna gaNi vidyA vidyeti jJAnaM tacca darzanasahitamanyathA zAnA'bhAvAt , caraNaM cAritraM, paSAM phalavinizcaya SARALAMARACRIMARCAMGARCANCY // 77 // 1 pauruSImAna 2 yatra tadabhyayanaM maNDala pravezaH // Jain Education Intern For Private & Personel Use Only T
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja pAkSikasUtra // 81 // SEARSA prshptiH| sUracaritaprajJApanaM yasyAM sA sUrapra0 / kecidetAmutkAlikamadhye'dhIyante, tadapi yuktama, nanthadhyayane'pyasthA utkAlikamadhye'- ID dhItatvAt / candracArapratipAdako granthazcandrapra0 / dvIpasAgarANAM prajJApanaM yasyAM sA dvIpa0 / ihAvalikApraviSTetaravimAnapravi- ribhajanaM yasyAM granthapaddhatI sA vimaanprvibhktiH| sA caikAlpagranthArthA kSullakAvimAna pr0| tato'nyA' mahatI vimaan| aGgasyA- samalakatama cArAdezcUlikA aGgacUlikA yathAcArasyAnekavidhA / iha cAnukArthasahAtmikA cUlikA / vargo'dhyayanAdisamuho yathAntakRtadazAsvaSTau vargA ityAdi, tasya cUlikA vargacUlikA / vivAho bhagavatI tasyAzcUlikA vivA0 / aruNo nAma devastadupapAtahetustadAcArapratibaddhazca andho'mnnoppaatH| yadA tadadhyayanamupayuktaH san sAdhuH parivartayati tadA'rUNo devaH khasamayanibaddhatvAcalitAsanaprayuktAvadhistatrAgatya bhaktibharAvanato muktapuSpavRSTiravapatati / tataH sAdhupurataH sthitvA kRtAJjaliH zRNvaMstiSThati, samApta || vakti susvAdhyAyitamida miti gharaM vRNu / sa ca ni:spRhatayA necchati, tato'dhikatarasakSAtabhaktistripradakSiNAM kRtvA vanditvA yaati|| evaM varuNopapAtagaruDopapAtazramaNopapAsavelaMdharopapAtadeveMdropapAtevapi vAcyam // uThA0 utthAnazrutaM nAmAdhyayanam / 'taM puNa saMghAikajesu Asuratte vimANasthe uTThANasuamajjhayaNaM pariaTTei / ikkaM dunni tinni vA vAre, tAhe se kule vA gAme vA jAya rAyahANI vA ohayamaNasaMkappe vilavaMte dubhaM duaM pahAvite, uThei uvassa iti vuttaM bhavai / samu. samutthAnazrutamadhyayanam , taM puNa samate kaje tuDe samasuhAsaNasthe samuTThANasubhaM pariaTTe / salaliaM AgacchaMte samuTThAda bhAvassaitti vutaM bhavai / evaM kayasaMkappassa pariaTTitassa puvuTripisa mudde / itaH paSThayantAni zutAbhidhAnAni rakSyante-tAni vibhaktivyasyayAt prathamamAntAni | vyAkhyeyAni / yahA Namiti cAkyAladvAre, tataH prathamAntAnyevAmUni / nAgaparikSA, nAgA nAgakumArAstatsamayanibaddhamadhyayanaM nAga. // 82 // parikSA / taM jayA samaNe uvautte pariadruha, tayA akayasaMkappassavi te nAgakumArA tatvatthA ceva pariANaMti vaMdaMti namastaMti 1 anyAmahAsandhArthA / COLLEGACKk Jain Education Inter For Private & Personel Use Only
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra | saMghAijesubha varadA bhavati / nirayAvalikAH yAsu narakavicArastadvAmino naratiyaMcaca prasarato varNyante tA nira0 // sI. | dharmakalpaganavaktavyatAgocaragranthapatayaH kalpikA ucyante / kalpAvatamakAnAM vimAnAnAM vicArastatrotpattihetustapatha baryate yAsumA avacUritAH kalpAvataMsikAH / puSphi yAsu granthapaddhatiSu gRhavAsadhanatyAgenAkinaH saMyamabhAvapuSpitAH sukhitAH, punaH saMyamabhAvatyAgena samalaMkRtam duHkhAptimukulanena mukulitAH, punasyAgenava puriSatA iva pratipAdyante tAH puSitAH / puSpha0 pUrvoktArthavizeSapratipAdikAH puSpacUlikAH / vRSNirandhakanRpamtadvaktavyasAviSayA dazA vRSNidazA: upAGgam / Asyo daMSTrAstAsu viSaM yeSAM te AsIviSAste ca dvividhAH jAtitaH karmataca, tatra jAtiko vRzcikamaNDakasarpamAnuSyajAtayaH krameNa samadhikaviSAH, vRzcika virSa zutkRSTato'rddhabharatakSetrapramANamanaM vyAnoti, maNDukaviSaM tu bharatapramANamaGgaM vyAmoni. sarpaviSaM tu jambUdvipapramANaM, manuSyaviSa tu manuSyakSetrapramANaM vapurvyApnoti / karmatastu paJcendriyatiryaco manuSyA devAzcAsahasrArAditi / ete hi tapaso'nyatoghA guNato vRzcikAdisAdhya karma (kriyAM) kurvanti, zApadAnAdinA para mArayantItyarthaH // devAzcA'paryAptAvasthAyAM tacchaktimantaH, te hi pUrva nabhave prAptAsIviSalagdhayaH sahasrArAntadeveputpanA aparyAptAvasthAyAmAsIviSalabdhimamtamtataH paraM tannivRtteH / paryAptA thapi devAH zApAdinA para pranti, kintu labdhivyapadezastadA | na pravartate / evaM vidhamAsIviSasvarUpaM bhAvyate yAsu granthapaddhatiSutA AsIviSabhAvanAH / dapI viSaM yeSAM te dRSTiviSAstatsvarUpapratipAdikA dRssttivissbhaavnaaH| cAraNAH, atizayenabahugamanAgamanalabdhisampannAHsAdhuvizeSAste ca dvividhA vidyAcAraNA: javacAraNAca, tatra vidyAcAraNasya yathAvidhiSaSThatapamA nityaM tapasyato vidyAcAraNalabdhirAsAdyate', javAcAraNasya yathAvidhi aSTamatapasA nityaM tapa 82 // sthato jaMghA labdhirutpadyate / tatra vidyA vivakSitaH ke'NyAgamastatpradhAnAcAraNA vidyAcAraNAH / TUtAtantunivartitapuTakatantUna sUrakarAn vA nidhI kRtvA javAbhyAmAkAze carantIti jalAcAraNAsteSAM svarUpaM bhAvyate yAsa tAzcAra0 mahAsvapnAni gajAdIni 1 vyApAdayantItyarthaH 2 utpadyate / For Private & Personel Use Only
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3 + pAkSikasUtra | avacari samalaMkRtam 2OC-DESHBHAKAL bhAvyate yAsa tA mahAsvAmabhAvanA / tejasanisargo vAryate yAsu tAstejasanisargAH / etAnyapi 31 adhyayanAnyupalakSaNabhUtAni jJeyAni, yato vRSabhatIrthakRtaH 84 prakIrNasahasrANi, ajitAdInAM pAvaparyantAnAM saGkhyayAni prakIrNasahasrANi / yasya yAvantaH ziSyAstasya tAvantItyarthaH / caturdaza sahasrANi zrIvIrasyAsana' / ukaM kAlika, tadabhidhAnAcAvazyakavyatiriktaM, taNanAzcAtAbAhyazrutamuktam / sAmpratamaGgapraviSTacatotkIrtanAyAhanamo tesiM khamAsamaNANaM jehiM imaM bAda duvAlasaMga gaNipiDagaM bhagavaMtaM taM jhaa-aayaaro1| suuagddo| tthaannN| smvaao4| vivAhapannattI / naayaadhmmkhaao6| uvaasgdsaao7| aNtgdddsaao8| annuttrovbaaiadsaao9| paNhAvAgaraNaM 1 | vivAgasua 11 / dihivAo 12 / savvehiM pi eaMmi duvA| lasaMge gaNipiDage bhagavaMte sasutte saatthe sagaMthe sanijjuttie sasaMgahaNie je guNA vA bhAvA vA arihaMtehiM bhagavaMtehiM pannattA vA parUviA vA, te bhAve sahAmo pattiyAmo roemo phAsemo pAlemo aNupAlemo, | te bhAve saddahaMtehiM pattiaMtehiM royaMtehiM phAsaMtehiM pAlaMtehiM aNupAlaMtehiM aMtopakkhassa jaM vAiaM paDhiaM pariahiaM pucchiaM aNupehi aNupAlikaM taM dukkhakkhayAe kammakkhayAe mukkhayAe bohilAbhAe saMsAruttAraNAe tti kaha uvasaMpajjittANaM viharAmi / aMtopakkhassa ja na vAhana paDhiaM na pariahizra na +CCACAKADCASC-3641 1 zrIvIrazAsane // __
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ pucchi aMnANupehinANupAliaMsaMte vale saMte vIrie saMte purisakkAraparakame tassa Aloemo paDikamAmo niMdAmo pAkSikasUtra kA garihAmo viuddemo vimohemo akaraNayAe anmuDemo ahArihaM tavokammaM pAyacchittaM paDivajAmo tassa IM avacUri IC samalaMkRtam // 84 // micchAmi dukaDaM // namo0 gaNinaH bhAcAryasya piTakaM dvAdazAkSArthasAraM pradhAnabhAjanam, AcaraNamAcAraH, AcAryata iti cA'cAraH ziSTAcaritA zAnAcAsevana vidhirityarthaH / tatpratipAdako grantho'SyAcAra pavocyate / "sUca sUcAyAM" sUcanAt satrama, sUtreNa kRtaM sUtrakRtam , sva. parasamayAdisUcakaM ydityrthH| tiSTantyAsate vasanti yathAvadabhidheyatayaikatvAdivizeSitAH AtmAdayaH padArthA yatra tatsthAnam, athavAsthA nazadanehakAdikaH saGkhyAmedo'bhidhIyate, tatazcAtmAdyarthagatAnAmekAdidazAmtAnAM sthAnAnAmabhidhAyakatvena sthAnamAcArAbhidhAyaH katvAdAcAravat / samiti samyam, ava ityadhikaH, ayaHjIvAdiparicchedAsamavAyasta tuzca andho'pi smvaayH| viziSTAH cAhA arthapravAhAstattvArthapaddhataya ityarthaH, teSAM prazaptiANyA yasyAM sA vivAhaprAptiH, pUjyatvena nAmAntarato bhagavatIti / zAtAnyudAharaNAni tatpradhAnA dharmakathAH zAtAdha0 // upAsakAH zrAvakAstadgatakriyAkalApapratibaddhA dazA, dazAdhyayanopalakSitA upAsa0 / anto binAzA, ma ca karmaNastatphalabhUtabhavamya vA eto yeste'ntakRtA jinAH teSAM dazA Ayavarga dazAdhyayanAni, iti tatsahayayopalakSitA aNtphtdshaaH| anuttaraH sarvottamaH upapAto janma yeSAM te'nuttaropapAtikAH sarvArthasiddhAdivimAnapaJcakopapAtina stadvaktavyatApratibaddhA dazA dazAdhyayanopalakSitA anuttroppaatikdshaaH| praznAzca pRcchAH vyAkaraNAni ca nirSayanAni samAhAratvAtpraznavyA krnnm| tatpratipAdako andho'pi pramAvyA vipacana vipAkaH zubhA'zabhakarmapariNAma ityarthastatpratipAdaka zrutaM vipaaktdhutm| dRSTayo darzanAni tAsAM bAdaH pAto vA yatrAsau dRSTivAdaH, raSTipAto vA, sarvadarzanadRSTayo yatrAkhyAyante samavataranti veti bhAvaH // XAXAAAAKASA Jan Education International For Private Personal use only
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAkSikasUtra avacUrisamalaMkRtam ityutkIrtitaM sAmAnyato'GgapraviSTaM zrutam , sAmprataM zrutadAtRpAlakebhyo namaskAraM AtmIyapramAdaviSaye mithyAduHkRtaM cAhanamo tesiM khamAsamaNANaM jehiM imaM vAi duvAlasaMgaM gaNipiDagaM bhagavataM taM jahA-sammaM kAraNaM phAsaMti pAlati pUraMti tIraMti kiti samma ANAe ArAhaMti ahaM ca nArAhemi tassa micchAmi dupaDaM // namo namo'stu tebhyaH yarida prAguktaM cAcita pradattaM paribhASitaM vA sUtrArthataH praNItama , dvAdazAGgama. kiM viziSTa guNAnAM | | sAdhUnAM vA gaNo'syAstIti gaNI AcAryastasya piTakamiva ratnAdikaraNDaka iva piTakaM gaNipiTakaM sarvArthasArakozabhUtamityarthaH / bhagavaMtaMti, bhagaH samapraizvaryAdirUpaH, uktaMca-aizvaryasya samagrasya / rUpasya yazasaH shriyH|| dharmasyAtha prayatnasya / SaNAM bhaga itanA // 1 // tatraiha samagrezvarya sAtizayArthavibhUtiH, yadavAci-savvanaINaM jA haja caaluaa| savvaudahi jaM salilaM // ettovi aNataguNo / attho egassa suttassa // 1 // rUpaM ca nirdoSatvahetuyuktatvAdiguNagaNasampAdyam , yazazca vizvavyApinI kIrtiH, zrIzca kamanIyatA aannddaayitetyrthH| dharmazcAbhidheyatvena sarvopAdhivizeSavizuddho'hiMsAdikaH, prayatnazca kartavyatayA sarvapramAdavarjanarUpa udymH| etAdRzo bhago vidyate yasya tad bhagavat / ye ca idaM samyagavaparItyena kAyapravRtyA na manomAtreNa, spRzanti grahaNakAle vidhinA gRhanti, pAlayanti punaH punarabhyAsato rakSayanti, pUrayanti mAtrAbindvakSarAderadhyetRdoSAdaparipUrNa paripUrNa kurvanti, tIrayanti avismRtaM janmapAraM nayanti, kIrtayanti svanAmabhiH svAdhyAyakaraNato vA saMzabdayantyucArayanti, samyagAyA ArAdhayanti samyam KAKARSASUMANGALOKS 1taM jahA pATho'dhikaH / JainEducation int Alww.jainelibrary.org
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6-% pAkSikasUtra yathAvadAzayA taduktArtharUpayA guruniyogAtmikayA thA ArAdhayanti, taduktakriyAkaraNataH phaladaM kurvantiIsyarthaH, sabhyo nama iti prkrmH|| yazcAhaM nArAdhayAmi, pramAdato nAnupAlayAmi, tassatti SaSTIsaptamyoramedAt tasminnanArAdhanA viSaye mithyA me duHkRtam , svaduzcaritAnutApasUcakaM svaduHkhapratipattisUcakaM vA pratikramaNamiti paribhASitaM pUrvamUribhiH kathitaM pAkSikasUtrAntaraM vAkyaM pratIcchAmItyarthaH / thutadevatAstutimAha avacarisamalaMkRtam A RBHANGAROO suadevayA bhagavaI / nANAvaraNIyakammasaMghAya // tesiM khaveDa sayayaM / jesiM suasAyare bhttii||1|| // iti zrIpAkSikasUtraM samAptam // sutra0 zrutAdhiSThAtrI devatA bhutadevatA, bhavati ca bhUtAdhiSThAtrI devatA, yaduktaM kalpabhASye-savvaM ca lakSaNoveyaM / samA hiTThati devayA / suttaM ca lakkhaNoveyaM / jeNaM savvannubhAsiyaM // 1 // bhagavatI pUjyA, jhAnA nanu kathaM zrutAdhiSThAtRdevatAyA vyaMtarAviprakArAyAH karmakSapaNe sAmarthyam, ucyate, tadgocarazubhadhyAnasyApi smatuH karmakSayahetutvenAbhihitatvAt / // iti zrIpAkSikasUtrAvacUriH samAptA // HARAKA Jan Education Intematon For Private Personal Use Only
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ avacUrisamalaMkRtam kSAmaNaka sUtra // 7 // RECRUAOMOM // zrIkSAmaNakasUtram // (adhacUrisamalakRtam) yathA rAjAnaM maGgalapAThakA pratikrAnte mAGgalya kArye bahumanyante yaduta akhaNDitabalasya te gataH kAlonyopyevamevopasthitaH, evaM pAkSikaM vinayopacAraM dvitIyakSAmaNakasUtreNa tathAsthitA eva sAdhava AcAryasya kurvanti tathedaMicchAmi khamAsamaNo piyaM ca me jaM bhe| haTThANaM tudvaannN| appAyaMkANaM / abhggjogaann| susIlANaM / sudhvayANaM sAyariyauvajhAyANaM / nANeNaM / dasaNeNaM / carittaNaM / tavasA appANaM bhAvemANANaM / bahusubheNa bhe divasoposaho pakkho vikto| anno ya bhe kallANeNaM pjjuvddio| sirasA maNasA matthaeNa vaMdAmi // icchAmi abhilaSAmi vakSyamANaM vastu / kuto'pi kAraNAdapriyamapi kiJcidipyata ityata Aha priyamabhimatama, ca samu. caye, me mama, kiM tadityAha-yadre bhavatAM, dRSTAnAM rogarahitAnA tuSTAnAM toSavatAm, athavedaM harSAtirekapratipAdanArthamekArthikapadaiyopAdAnam, alpAtakAnAM alpazabdasyAbhAvavacanatvAt sadyoghAtirogavarjitAnAma, sAmAnyena pA nIrogANAM stokarogANAM dhA sarvathA nirujatvasyAbhAvAt jJAnAdinA AtmAnaM bhAvayatAm, bahuzumenAtyarthazreyasA ISadUnazumena vA sarvathA zubhAbhAvAt / me ityA. mantraNe bhagavantaH, divaso dinaM kiMvidhaH? pauSadhaH pUrvarUpaH tathA pakSo'rddhamAsarUpo vytikraanto'tilkhitH| anyazca pakSa iti vartate / me bhavatA, kalyANena yukta iti gamyate, paryupasthitaH pratikrAnta iti| evaM puSpamANava mAlavacanamabhidhAya praNAmamAha KAMKAMGAORADABADCASix For Private & Personel Use Only
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ S-0-55-% kSAmaNaka avacUrisamalaMkRtam sUrNa 5- 54-RRERASACACK zirasA manasA baco'dhyahAryaH | matthapaNa vadAmi namaskAravacanamavyutpataM samayaprasiddhamataH sirasetyabhidhAyApi yanmastakenenyukaM tadaduSTam, yathaiSAM valIvanAmeSa gosvAmIti, gosvAmin zabdasya svAmiparyApatayA loke rUditvAditi / AcArya Aha tumbhehiM samaM ti| yupmAbhiH sArdha sarvamevametasampannamityarthaH / atha caityasAdhudhandApanaM ca nivedayitukAmA bhaNantiicchAmi khamAsamaNo / puci ceiyAI vaMdittA / nmNsittaa| tumbhaNhaM pAyamUle viharamANeNaM / je kei bahudevasiyA sAhuNo diTThA samANA vA vasamANA vA gAmANugAmaM dRijjamANA vA / rAyaNiyA(saM)pucchaMti / omarAyaNiyA vaMdati / ajjayA vaMdati / ajiAo vaMdati / sAvayA vaMdati / sAviyAo vaMdaMti / ahaMpi nissallo nivasAo tti kaTu sirsaa| maNasA matthaeNa vadAmi // ahamavi vaMdAvemi ceiyaaii|| icchAmi abhilaSAmi caityasAdhuvAdApanaM bhavatAM nivedayitumiti zeSaH / purdivaH pUrvakAlevihArakAlAt the. jinapratimAH vanditvA stutibhiH, namaM0 praNAmataH saGghasatkacaityavandanA hyetadahaM karomIti praNidhAnayogAt , ka ghanditvesyAha-yuSmAkaM caraNasaMnidhau vi0 saJcaratA mayA ye kecana bahu0 bahudivasaparyAyAH jalAvalakSayAt vRddhaSAsitathA AzritakSetrAdavahittinaH / 50 vihAravantovihArazca teSAM Rtubaddha mAsa kalpena varSAkAle tu caturmAsikalpanetyata evAha bhanugrAmazca tadanantara iti tadvanto gacchantaH, adhavA grAmAdAvekarAtrikaM vasanta mAhiNDakA ityarthaH, vAzabdAH samuccaye iha sthAne teSu madhye iti vAkyazeSo jJeyaH / rA0 rAtrikA bhAvaratnavyavahAriNaH vRhatparyAyA AcAryA ityarthaH / pu0 mA praznayamti mayA vanditAH santo bhavatAM zarIrakuzalAdivArtAmiti gamyam / AMSAR // 88 // For Private & Personel Use Only
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ kSAmaNaka avacUrisamalaMkRtam sutra RS- avamarAnikA bhAvato laghuparyAyA eva candante / bhavataH praNamanti kuzalAdi tu praznayantyeva / a0 sAmAnyasAdhayo vandante pavamAthikAdayopi tathA'hamapi tAnyathAraesAdhUniHzallayAdivizeSaNo bande, tathA-"hamayi vaMdAvemi cehayAIti" tAn yathA rae sAdhvAdIna vandApayAmi caityAni yathA-amutra nagarAdau yuSmatkRte caityAni vanditAni tAni ca yUyaM dhandadhvamiti gururAha matthaeNa caMdAmi ahaM pi tesiM ti| mastakena vande'hamapi tAniti, ye mama vArtA sampracchanAdi kurcantItibhAvaH-"azne bhaNanti ahamavi dhandAvemitti' / tata | | AtmAnaM gurUNAM nivedayanti tazcedamicchAmi khamAsamaNo uvaDio mi| tumbhaNhaM saMtiyaM / ahAkappaM vaa| vatthaM vaa| paDiggahaM vaa| kaMbalaM vaa| pAyapuMchaNaM vA (rayaharaNaM vA) akkharaM vA payaM vA / gAhaM vA siloga vA aTuM vA / heuM vA / pasiNaM vaa| vAgaraNaM vA / tunbhehiM |ciyattaNaM dinnaM / mae aviNaeNa paDicchiyaM / tassa micchA mi dukaDaM // "icchAmi khamAsamaNotti" iha sthAne AtmAnaM nivedayitumiti vAphyazeSo dRzyaH / upasthito'smi AtmanivedanAyetizeSaH / yuSmAkaM satkaM idaM sarva yadasmatparibhogyaM kiMbhUtaM yathA kalpaM sthavirakalpocitaM kalpanIyaM cetyarthaH / pAdaprocchanaM rajoharaNaM arthH| praakRttvaanpuNsknirdeshH| paNDitAmimAnI paro mAnanigrahAya yatpraznayati / vyAkaraNaM tathaiva pareNa pranite yaduttaraM dIyate, vA | zabdAH samuccayArthAH / yuSmAbhiHprItyA dattaM mayA tvavinayena pratIkSitamatra yaditi zeSo dRshyH| tatra mithyAduSkRtam / gururAha SHARE Jain Education Inter For Private & Personel Use Only
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAbhaNaka sUtra // 90 // AyariyasaMtiyaM ti / pUrvAcArya sakametaditi kiM mamAtreti ahaGkAra varjanArthaM caitat / atha yacchikSAM grAhitAstadanugrahaM bahumanyamAnA AhuHicchAmi khamAsamaNo / ahamapuvAI | kayAI ca me / kiikammAI / AyAramantare / viNayamantare / sehio / sehAvio / saMgahio / uvagahio / sArio / vArio cohao / paDicoio / ciyattA me paDicoyaNA / uvaDio'haM tumbhaNhaM Radasie / imAo cAuraMtasaMsArakaMsArAo sAhahu nittharissAmi tti kahu / sirasA maNasA matdharaNa vaMdAmi // icchAmi ahamapUrvANyanAgatakAlInAni, kRtikarmANItiyogaH / kartumiti zeSaH tathA kRtAni pUrvakAle mayA kRtikarmANi vaiyAvRtyavizeSA bhavatAmiti gamyate, teSu ca bhacArAntare jJAnAthAcAraviSaye AcAravyavadhAne vA sati jJAnAdikriyAyA akaraNe sati iti bhAvaH / vinayAntare AsanadAnAdi vinayaviSaye vinayavicchede vA tadakaraNe ityarthaH / sa0 zikSitaH svayameva gurubhiH zikSA grAhita ityarthaH / sedhito vA niSpAdito vA AcAravizeSavinayavizeSeSu kuzalIkRta ityarthaH / sa0 zikSApitaH sedhApito vA upAdhyAyAdiprayojanataH / saM0 saGgRhItaH ziSyatvenAzritaH uva0 upagRhItaH jJAnAbhirvastrAdibhizcopaSTambhitaH / sA0 sArito hite pravarttitaH kRtyaM smAritaH vA ahitAnnivAritaH / co0 saMyamayogeSu skhalitaH sannayuktametadbhavAdRzAM vidhAtumityAdivacanena preritaH / pa0 tathaiva punaH punaH prerita eva / ci0 ciyattA natvahaGkArAdaprIteti me mama pratipreraNA bhavadbhiH kriyamANeti, upalakSaNaM caitacchi kSAderiti, tatazca uva0 upasthito'hamasmi pratipreritArthasampAdana viSaye kRtodyama ityarthaH / tu0 yuSmAkaM tapastejaH zriyA bhavadIyayA avacUrisamalaMkRtaya / 90 / /
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ kSAmaNaka sUtra aghacUrisamalaMkRtam RASHREEKRISHESAR tapaHprabhAvasampadA hetubhUtayA / i0 itaH pratyakSAt / ca. caturantaM catavibhAgaM nArakaravAdibhedena tadeva cAturantaM tatsaMsArakAntAraM ca bhavAraNyamiti samAsastasmAt, sA0 saMhRtya kaSAyendriyayogAdibhirvistIrNamAtmAnaM saMkSipyetyarthaH nitthaM lahayiSyAmi itikaTTa itihetoH siraseti prAgavat / iha bhagavantamiti zeSaH, guruvacanam nitthAragapAragA hoh| iti zrIkSAmaNakasUtraM samAptam / nistArakAH saMsArasamudrAtprANinAM pratikSAyA vA pAragAH saMsArasamudratIragAmino bhavata yuyamityAzIrvacana miti' // maGgalamastu / // iti zrIkSAmaNakasUtrAvacUriH samAtA // SAACASSESARDENCES 1 bIjI avacUrinI pratamA Abe payo cha:-zrIcandranAmnaH sUreH paadpngkjsecinaa| iyaM hiprastutA vRttiH zrIyazodevamUriNA // 1 // ekAdazazatairadhikarazItyA vikramAdrataiH / / sahane zatairadhikaiH saptabhimranthamAnataH // 2 // Jain Eduent an inter For Private & Personel Use Only
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ |iti zramaNasUtra,-pAkSikasUtra-kSAmaNakasUtrANi avacUrisamalaMkRtAni samAptAni / STARTAITATHYA For Private & Personel Use Only