________________
૫૬૬
અછત ઔર હિંદુસમાજ અંધકાર સે ભી અધિક કલા ઓર નિષ્ફરતા સે ભી અધિક નિષ્ફર હૈ. ઉસ સ્વરૂપ કે સંમુખ આદર્શ નત હો જાતા હૈ, જાતીય વિકાસ નિર્ગતિ હો જાતા હૈ ઔર જીવન કી સારી પ્રયત્નશીલતા કંડિત હો જાતી હૈ, વહાં જાતિ કે અભ્યથાન કી મારી પ્રગતિ પ્રતિકૂળ પરિસ્થિતિ મેં ૫ડ કર પ્રતિકૂળ દિશા કી અનુગામિની હોતી હૈ. ઇસ દશા મેં વહ જાતિ અને પ્રાચીન આદશ, અપની પુરાની સંસ્કૃતિ ઔર અપની સંપૂર્ણ સભ્યતા કે ભૂલ કર સત્વર ગતિ સે વિનાશ કે કલુષિત અંક મેં અંતહિત હો જાતી હૈ. ઈતિહાસ મેં ઐસે ઉદાહરણ કી કમી નહીં છે. ચૂનાન, મિત્ર, બૅબીલોન, ફારસ સબ હી ઇસકે જીવિત ઉદાહરણ હૈ. ઇસીલિયે હમ કહિતી હૈ કિ આજ હમેં હિંદુ-સમાજ કે ભયંકર પતન કે સત્ય સ્વરૂપ કી મીમાંસા કરની હે ઇસ બાત કા પતા લગાના હોગા કિ હમારા યહ પતન ઉપરોક્ત “ પતન” કે પ્રથમ સ્વરૂપ કી મર્યાદા મેં આ સકતા છે અથવા નહીં; કાંકિ ઇસ સત્ય મીમાંસા કે અંતસ્તલ મેં હિંદુઓ કે જાતીય જીવન એવં ધાર્મિક અસ્તિત્વ કા અત્યંત મહત્ત્વપૂર્ણ પ્રશ્ન છિપા છે.
વાસ્તવ મેં યહ પ્રશ્ન હિંદ-જાતિ કે અસ્તિત્વ સે ભી અધિક મહત્વપૂર્ણ છે. કકિ ઇસક ભીતર હિંદુ-જાતિ કી હી નહીં, વરન હિંદુ-આદશ, હિંદુ-સભ્યતા ઔર હિંદુ-સંસ્કૃતિ કે અસ્તિત્વ કા ભી સંકટમય પ્રન હૈ, હમારી દષ્ટિ મેં હિંદુ-આદર્શ એવં હિંદુ-સભ્યતા કા મૂલ્ય હિંદુ-જાતિ કે મૂલ્ય સે કહીં અધિક છે; કોકિ હિંદુ-જાતિ એક ગૌણ વસ્તુ હૈ. ઉસકી ઉત્પત્તિ, ઉસકે વિકાસ ઔર ઉસકે ગૌરવ કા સારા શ્રેય હિંદ-સભ્યતા પર હી નિર્ભર છે. યદિ વાલમીકિ ને રામાયણ કી રચના કી થી, યદિ પાતંજલિ ને યોગ-સૂત્ર કી રચના કી થી, યદિ ઋષિ ઔર પંડિતેને વેદ ઔર ઉપનિષદ કી રચના કી થી, તો ઉસકા શ્રેય હિંદુ-સભ્યતા કે હૈ. યદિ ભગવાન શ્રીકૃષ્ણ કે અમૃત-સંદેશ કા ઉગમસ્થાન ભગવદ્ગીતા છે, તે ઇસકા શ્રેય હિંદુ-ધાર્મિકતા કે હૈ. યદિ ચિત્તૌર કી વંદનીય ભૂમિ કી પાવન-પ્રતિષ્ઠા કી મર્યાદા કે અક્ષણ બનાને કે લિયે ધર્મ પર મરનેવાલે મુઠ્ઠીભર રાજપૂતે ને કેસરિયા વસ્ત્ર ધારણું કિયા થા, યદિ સતીત્વ કી પરમ ઉપાસનામથી ભાવના કે અનંતકાળ તક જ્યોતિર્મય રખને કે લિયે હજારો હિંદુ લલનાઓ ને “ડર” કી પ્રજવલિત અગ્નિ-શિખા કે નિભક ભાવ સે કુદ કર અપને પ્રાણ-વિસર્જન કિયે: યદિ જર્જરિત, પદદલિત ઔર અસંગઠિત હિંદુજાતિ કે રાજનીતિ કી સારી નિપુણત સે સંગઠિત કર મુગલ-રાજ્ય કે દર કિલે પર હિંદુ સામ્રાજ્ય કી નીંવ શિવાજી ને ડાલી થી, તો ઇન સબ કા શ્રેય હિંદુ-આદર્શ કે હૈ; પરંતુ ઉસ આદર્શ, ઉસ સભ્યતા ઔર ઉસ ધાર્મિકતા કા મૂલતવે ઉદારતા, સત્ય ઔર ન્યાય હી રહ્યા છે. હિંદુ-આદર્શ ઔર હિંદુ-સભ્યતા કે વિકાસ કી કહાની ન્યાય ઔર સત્ય કે આલોક કી પુણ્યમયી ગાથા છે, જીસકે ભગ્નાવશેષ પર પતિત હિંદુ-સમાજ આજ અછતાં કે માનવ અધિકાર પર અસત્ય ઔર અન્યાય કા આવરણ દે રહા હૈ. ઇસલિયે હમારે પતન કા સ્વરૂપ ભયંકર હૈ. યહ એક વિશ્વ-પ્રતિષ્ઠિત જાતિ કે આદિ આદર્શ કા પતન હૈ ઔર હૈ યહ ઉસ સભ્યતા કા પતન, જીસને હિંદુ-જાતિ કે ઈતના અધિક પ્રતિષ્ઠિત કિયા. અંતતઃ હમારા યહ પતન જાતીય સુધાર કે લિયે અનિવાર્ય ને હેકર, હમારે નાશ કા સૂચક છે. ઈસલિયે હિંદુજાતિ કે સાવધાન હેકર સતત પરિશ્રમ સે અત્તે પર કિયે ગયે અત્યાચાર કા મૂલછેદન કરના ચાહિયે, કોંકિ ઈસમેં હમારા આધ્યાત્મિક, નૈતિક, સામાજિક એવં જાતીય ઉત્થાન હૈ; ઔર ઇસ ઉત્થાન મેં ધાર્મિકતા કી સ્વચ્છ સરિતા અપને પુણ્યપ્રવાહ સે પ્રવાહિત હો રહી છે !
હિંદુ-ધર્મ કે વિશ્વ-ધર્મ કે નામ સે પુકારા જાતા હૈ, હિંદુ કે ધૃણુ ઔર કેપ સે બહુત ઉંચા સમઝા જાતા હૈ, હિંદુ-ધર્મ સામ્ય ભ્રાતૃત્વ કા સાકાર ચિત્ર સમઝા જાતા હૈ, પરધર્મ કા વિશ્વ સે સત્યાનાશ કિયા જા રહા હૈ, ધૃણા ઔર દ્વેષ કે ઉમૂલન કે સ્થાન મેં ઉનકા બીજ બયા જાતા હૈ, ઔર સામ્ય તથા ભ્રાતૃત્વ ભાવ કે પ્રતિષ્ઠિત કરને કે સ્થાન પર ઇનકી સમાધિ પર પેશાચિકતા કા નિપુર અભિનય કિયા જા રહા હૈ !
હમ અપને ભોજન સે કુછ ભાગ નિકાલ કર કુત્તોં ઔર કૌઓ કે લિયે બહુત પ્યાર સે પૃથક રખ દેતે હૈ; પરંતુ હમ ગુરુડમ ઔર સંપત્તિ કી આડ મેં ઉન કરેડાં અભાગી આત્માઓ કા રક્ત ચૂસ રહે છે, જે કિ મનુષ્ય હેં-જનક રક્ત, માંસ, મજ્જા ઔર વીર્ય ઠીક હમારી હી
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
