Shubh Sangraha Part 02

Author(s): Bhikshu Akhandanand
Publisher: Sastu Sahityavardhak Karyalay

Page 558

હિંદુ-જાતિ કે આદર્શ પુરુષ શ્રીકૃષ્ણ
હિંદુ—જાતિ કે આદર્શ પુરુષ શ્રીકૃષ્ણ
( લેખક:--શ્રીચુત ચતુર્વેદી દ્વારિકાપ્રસાદજી શર્મા ‘હિંદુપચ’ના શ્રીકૃષ્ણાંકમાંથી ) જીન લોગોં ને શ્રીકૃષ્ણુ-ચરિત્ર સંબંધી સંસ્કૃત ભાષા કે ગ્રંથૈ કા અનુશીલન કિયા હૈ, વે સમઝ સકતે હૈં, કિ શ્રીકૃષ્ણ મે લેકેત્તર ગુણોં કા સમાવેશ થા તથા વે જ્ઞાન, વિજ્ઞાન ઔર યાવત નીતિયાં કે આશ્રય-સ્થળ છે. વે ધર્મોપદેષ્ટા હી ન થે, કિ ંતુ સ્વયં ધર્મ કા પાલન કરતેવાલે થે. વે દુષ્ટાં કે દમન-કર્તા થૈ ઔર શિાં કા સહાય્ય પ્રદાન કિયા કરતે થે. કૃષ્ણ એક આદર્શ પુરુષ થે. ધમ કે! છેડ અન્ય કાઈ ભી ઉનકા અપના ન થા. યદુવંશ મેં વે. સ્વયં ઉત્પન્ન હુએ થે, ઉસ વશ કે લેગ જન્મ ધર્મ પરિત્યાગ કર ઉદ્દેડ બન ગયે, મિદરાપાન મેં મસ્ત રહુને લગે ઔર પૂજ્ય એવ શ્રય મહિયાં સે ભી હંસી-દિલ્લગી કરને લગે, તમ વે ઉનકા નાશ કરને મે ભી ન હિચકે, જે અપો મામા કંસ તથા ઉસકે ધાર અત્યાચારી સર જરાસંધ કે અધમીડુને કે કારણ માર સકા થા, વડ પાપપરાયણુ યદુશિયાં કા કયાં છેડને લગા !
સ
૬૬૦
શ્રીકૃષ્ણે કા ઉદ્દેશ્ય થા-મનુયત્વ કા આદશ ઉપસ્થિત કરતા. આરંભ હી સે ઉન્હેં ડેઅડે ત્યારેાં સે કામ પડા થા આર ઉન્હોંને ઉનકા ઉચિત શાસન ભી કિયા થા. જમ વે હુત છેટે થે, તભી ઉનક મામા કંસને ઉનકા વિનષ્ટ કર ડાલને મેં કાઇ બાત નહીં ઉડ્ડા રખી થી. વે ઇન દુષ્ટાં કી દૃષ્ટિ સે બચાને કે લિયે ગેપ-લાં મે રખે ગયે થે. ગાલ-બાલેાં કે સાથ ખેલ-કુદકે મિસ થે કસરત કર અપને તથા અને સાથિયાં કે શરીર કા ભવાન બતાને મે કાઇ ખાતે ા નહીં રખતે થે. ઉનકે અમાતૃર્ષિક કાર્યોં કા દેખ, અનેક લેગેાં કા ઉત્તમે શ્રદ્દા ઔર અનુરાગ ઉત્પન્ન હો ગયા થા.
જખ શ્રીકૃષ્ણે સમુદ્રજળ-વેષ્ટિત સુરૂરવર્તિની દ્રારકાપુરી મેં રહતે થે, તબ ભી વે ભારતવ કે પ્રાયઃ સમસ્ત રાજાએ કા શાસન ક્રિયા કરતે થે. બર્ડ-બડે બુદ્ધિમાન ઔર રાજનીતિવિશારદ રાખ્ત, ઉનકે ચરયુગલ મે` સીસ નવાતે થે. બડે-ડે ઋષિમુનિ તથા ડે-ડે પ્રસિદ્ નાની એવ વિજ્ઞાની તપસ્વી ઉન્હેં લેકેત્તર ગુણોં કા આકર પ્રતિભા કી સાક્ષાત્ મૃતિ માન, એવ` અથાહ પાંયિ-પૂર્ણ ઔર નિર્હુતુક કૃપાલુ જાન, સબસે અધિક માનતે થે. સાધારણ જનાંપર ઉનકા વિલક્ષણ આધિપત્ય થા. વે લાગ શ્રીકૃષ્ણે કા અપને પ્રાણાં સે ભી અધિક ચાહતે થે.
ઇસ પ્રકાર પાપી ઉનસે થરથર કાંપતે થે, ઉસી પ્રકાર પુણ્યાત્મા ઉતક ભક્તિ મેં વિલ રહા કરતે થે. ઉનકે સમય મેં તમે વિચારે, નવીન ધાર્મિક યાજનાએ એવ અભિનય આનંદે ક! સામ્રાજ્ય છાયા હુઆ થા. કંસ, દુર્યોધન, જરાસધ, શિશુપાલ જેસે મહા અત્યાચારી એવ દુષ્ટ રાજાએ કા આધિપત્ય નષ્ટ કર, શ્રીકૃષ્ણે તે ધર્મોંમા એવં પ્રજાપ્રિય મહારાજ યુધિષ્ડિર કે ભારત કે સમ્રાટપદપર પ્રતિષ્ઠિત કિયા થા.
શ્રીકૃષ્ણ એક વીર યોદ્ધા થે. વેકિસી સે કભી પરાજિત નહીં હુએ. ડે-બડે ખલવાન રિયોં કા ઉન્હાંને પરાસ્ત કર દિયા થા. ઉનક અધીનસ્થ ગ્વાલેાં કી એક બડી ભારી સેના થી. ઉનસે બઢકર રાજનીતિવિશારદ ન આજતક કાઇ હુઆ હૈ ઔર ન આગે હે! હી સકતા હું. વે કૈવલ મહારાજ યુધિષ્ટિર કે હી નહીં, આર્યાવર્ત કે રાજાઓ કે પરામદાતા થે. વે ઐસે છૂટ રાજ-નીતિન થે કિ, ઉન્હોંને ઇસ દેશ કી છિન્ન-ભિન્ન એવ' પરસ્પર વિરેધિની રાજ-શક્તિયાં કા એક ધાર્મિક એવં પુણ્યાત્મા સમ્રાટ કી છત્રછાયા કે નીચે લાકર ખડા કર દિયા થા. ચિરકાલ સે અત્યાચારી નરેશાં કે અત્યાચાર સે પીડિત ભારતીય પ્રશ્ન શાંતિ-સુખ સે કાલયાપન કરને લગી થી. શ્રીકૃષ્ણ કી દૂરદર્શિતા ઔર સુવ્યવસ્થા સે સબલ નિલાં પર અત્યાચાર નહી કરને પાતે થે.
શ્રીકૃષ્ણ કી વિદ્વત્તા કા નમૂના શ્રીમદ્ભગવદ્ગીતા હું, જીસમેં ઉન્હાંતે આર્યન્નતિ કે લિયે એક ઐસે ઉપયુક્ત ધમ કી પ્રતિષ્મા કી હું, જીસકે માનને સે આતિ ઇસ લેાક ઔર પર લોક મેં સુખ-શાંતિ કી અધિકારિણી હા ગઇ હૈ.