________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
රදි
देवचंद्रजीकृत नयचक्रसार
सर्वना स्वकार्यानुयायी प्रवृत्ति तेने अर्थक्रिया कहेवी. हवे ते छ द्रव्य छे १ धर्मास्तिकाय, २ अवर्मास्तिकाय, ३ आकाशास्तिकाय, ४ पुद्गलास्तिकाय, ५ जीवास्तिकाय, ६ काल. ए छ द्रव्य जाणवा. एथी वधारे पदार्थ कोइ नथी. जे नैयायिकादिक सोल पदार्थ कहे छे ते मृषा छे, कारणके ते प्रमाणने भिन्नदार्थ कहे छे ते तो ज्ञान छे ते आत्माना प्रमेयनो गुण छे ते गुणी जे आत्मा ते मध्ये रह्यो छे तेने भिन्न पदार्थ केम कहियें ? बीजा प्रयोजन सिद्धान्तादिक ते सर्व जीव द्रव्यनी प्रवृत्ति छे ते माटे भिन्न पदार्थ कहेवाय नही.
तथा वैशेषिक १ द्रव्य, २ गुण, ३ कर्म, ४ सामान्य, ५ विशेष, ६ समवाय, ७ अभाव. ए सात पदार्थ कहे छे पण तेने कहियें जे गुण ते तो द्रव्यमांज रह्या छे तो तेने भिन्न पदार्थ करी कहेतुं ते केम घटे ? अने कर्म ते द्रव्यनुं कार्य छे तथा सामान्य अने विशेष ए बे तो द्रव्य मध्ये परिणमन छे वली समवाय ते कारणतारूप द्रव्यनुं प्रवर्त्तन छे अने अभाव तो अछताने कहेवाय ते अछताने पदार्थ कहेतुं घटतुं नयी ते माटे वैशेषिकमत पण मृषा छे ते मध्ये द्रव्य नव कहे छे. १ पृथ्वी, २ अप्, ३ तेज, ४ वायु, ५ आकाश, ६ काल ७ दिक्, ८ आत्मा, ९ मन. ए नव पदार्थ कहे छे तेने उत्तर जे पृथ्वी आप तेज वायु ए तो आत्मा छे पण कर्म योगें शरीर भेर्दे नाम पड्या छे अने दिशि तो आकाशमांज मिली गयी छे तथा मन ते आत्माने संसारीपणाना उपयोग प्रवर्तनानो द्वार छे तेने भिन्न द्रव्य केम कहियें ?
वली वेदांतिसांख्य ते एक आत्मा अद्वैतपणे एकज द्रव्य माने छे तेनी पण भूल छे केमके जे शरीर छे ते तो रूपी
१४
For Private And Personal Use Only