________________
सट्ठियपयरणं ।
તેમ મિથ્યાત્વરૂપીવેશ્યાથી લૂંટાયેલો જીવ ગયેલા એવા પણ ધર્મભંડારને જાણતો નથી.
यथा कश्चिद् वेश्यारक्तो मुष्यमाणोऽपि मन्यते हर्षम्, 'तथा' इत्यौपम्ये, मिथ्यात्ववेश्यामुषिता लोका गतमपि न जानन्ति चारित्रधर्मस्य निधिं सम्यक्त्वमित्यर्थः ॥ ५ ॥
ભાવાર્થ : જેમ કોઈ વેશ્યામાં અનુરક્ત પુરુષ પોતે ચોરાતો - લૂંટાતો હોવા છતાં આનંદ માને છે તેમ મિથ્યાત્વરૂપીવેશ્યાથી લૂંટાયેલા લોકો ચોરાઈ ગયેલા ચારિત્રધર્મના નિધિરૂપ સમ્યક્ત્વને જાણતા નથી. અર્થાત્ પોતાનો ધર્મરૂપ ભંડાર લૂંટાઈ ગયો તે જાણી શકતા નથી.
अथ लोकप्रवाहरूपकुलक्रमं निरस्यन्नाह— હવે લોકપ્રવાહરૂપ કુલના ક્રમને દૂર કરતાં કહે છે
लोयपवाहे सकुलक्कमम्मि जइ होई मूढ ! धम्मुत्ति ।
ता मिच्छाणवि धम्मो, थक्का य अहम्मपरिवाडी ॥ ६ ॥
[ लोकप्रवादे स्वकुलक्रमे यदि भवति मूढ ! धर्म इति । तदा म्लेच्छानामपि धर्मः स्थिता चाधर्मपरिपाटिः ॥ ]
ગાથાર્થ : હે મૂઢ ! લોકપ્રવાહમાં કે સ્વકુલાચારમાં જો ધર્મ જ હોય, તો મ્લેચ્છોની પ્રવૃત્તિ પણ ધર્મ બની જશે અને અધર્મની પરિપાટિ એમની એમ રહે. निर्विवेकलोकस्य प्रवाहोऽविचारिता प्रवृत्तिस्तद्रूपे स्वकुलाचारे क्रियमाणो यदि भवति रे मूढ ! धर्मः । 'इति' वाक्यसमाप्तौ । तदा म्लेच्छानामपि किरातादीनां धर्मो भावी । प्रायस्तेऽपि स्वकुलक्रमरता एव । ततः किम् ? । 'थक्का' इति देशीयभाषायां स्थिता, चः अवधारणो, पापपद्धतिः ॥ ६ ॥
ભાવાર્થ : નિર્વિવેકી લોકોની અવિચારિત પ્રવૃત્તિરૂપ લોકપ્રવાહમાં, તેમજ સ્વકુલનો આચાર કરવામાં જો કે મૂઢ ! ધર્મ છે તો મ્લેચ્છોની પણ પ્રવૃત્તિ ધર્મ બની જશે. કેમકે પ્રાયઃ કરીને તેઓ પણ પોતાના કુલના ક્રમમાં આસક્ત જ હોય છે. અને તો પછી પાપની પદ્ધતિ તો એમની એમ જ રહે. (અટકે જ નહિ.)
लोयम्मि रायनीई नायं न कुलक्कमम्मि कइयावि ।
किं पुणतिलोयपहुणो जिणिदधम्माहिरायम्मि ? ॥ ७ ॥
[ लोके राजनीतिर्ज्ञातं न कुलक्रमे कदापि । किं पुनस्त्रिलोकीप्रभोजिनेन्द्रधर्माधिराज्ये ? ॥ ]
ગાથાર્થ : લોકમાં પ્રસિદ્ધ છે કે રાજનીતિ કુલક્રમે ક્યારેય પ્રવર્તતી નથી. તો શું ત્રણ લોકના સ્વામી જિનેશ્વરના ધર્માધિરાજ્યમાં કુલક્રમ અનુસરવા યોગ્ય છે ?
लोके ज्ञातमस्ति । किं तत् ? । राजनीतिर्न कुलक्रमेण कुलक्रमापेक्षया प्रवर्तत इति,
I
