________________
१६
सट्ठिसयपयरणं। अइसयपावियपावा धम्मियपव्वेसु तोवि पावरया । न चलंति सुद्धधम्मा धन्ना किवि पावपव्वेसु ॥ २९ ॥ [ अतिशयप्रापितपापा धार्मिकपर्वसु ततोऽपि पापरताः ।
न चलन्ति शुद्धधर्माद्धन्याः केऽपि पापपर्वसु ॥ ] ગાથાર્થઃ તે કારણથી અતિશય પ્રાપ્ત થયેલ પાપવાળા લોકો ધાર્મિકોનાં પર્વોમાં પણ
આરંભાદિ પાપમાં આસક્ત હોય છે. તથા કેટલાક ધન્યાત્માઓ પાપપર્વોમાં
શુદ્ધધર્મથી ચલિત થતા નથી. 'तोवि' इतिशब्दोऽत्र संबध्यते, तेन यस्मादुत्कृष्टपुण्यपापाः संसर्गेण न गृह्यन्ते, 'तो' तस्मादतिशयमाधिक्यं प्रापितं पापं यैस्ते धार्मिकाणां पर्वस्वपि पापरता आरम्भाद्यासक्ता भवन्ति । तथा, न चलन्ति शुद्धधर्माद् धन्याः केऽप्यतिशयप्रापितधर्माणः 'पापपर्वस्वपि' इति गम्यम् ॥ २९ ॥
ભાવાર્થ : જે કારણથી ઉત્કૃષ્ટ પુણ્યને પાપ સંસર્ગ વડે ગ્રહણ કરાતાં નથી તે કારણથી અતિશય અધિકતાને પ્રાપ્ત થયેલા પાપવાળા જીવો ધાર્મિકપર્વોમાં પણ આરંભાદિ પાપમાં આસક્ત થાય છે. જ્યારે કેટલાક અતિશય અધિકતાને પામેલ ધર્મવાળા ધન્યાત્માઓ પાપપર્વોમાં પણ શુદ્ધધર્મથી ચલાયમાન થતા નથી.
लच्छीवि हवइ दुविहा एगा पुरिसाण खवइ गुणरिद्धी ।
एगा य उलसंती अपुनपुन्नाणुभावाओ ॥ ३० ॥ [ लक्ष्मीरपि भवति द्विविधैका पुरुषाणां क्षपयति गुणर्धीः ।
एका चोल्लसन्ती अपुण्यपुण्यानुभावात् ॥ ] ગાથાર્થઃ લક્ષ્મી પણ બે પ્રકારે હોય છે. એક પુરુષોની ગુણરૂપી ઋદ્ધિનો ક્ષય કરે
છે. બીજી અપુણ્ય અને પુણ્યનો અનુભાવથી ઉલ્લાસ પામતી વર્તે છે. पर्ववल्लक्ष्मीरपि द्विधा भवति, एकाऽज्ञानकष्टलब्धा पुरुषाणां क्षपयति ज्ञानादिगुणानामृद्धि समृद्धिम् । तथा, एका च सत्पात्रदानादिजाता लक्ष्मीरुल्लसन्ती वृद्धि गच्छन्ती पुंसां गुणद्धि धनसार्थवाहशालिभद्रादीनामिव 'पुष्णाति' इति गम्यम् । कुतः ? । अपुण्य-पुण्ययोरनुभावः प्रभावस्तस्मात् ॥ ३० ॥
ભાવાર્થઃ પર્વની જેમ લક્ષ્મી પણ બે પ્રકારે હોય છે. એક, અજ્ઞાન કષ્ટ વડે મેળવાયેલી લક્ષ્મી પુરુષોના જ્ઞાનાદિગુણોની સમૃદ્ધિનો ક્ષય કરે છે. તથા એક સુપાત્રદાનાદિથી ઉત્પન્ન થયેલી લક્ષ્મી વૃદ્ધિ પામતી પામતી પન્ના સાર્થવાહ અને શાલિભદ્ર આદિની જેમ પાપ ને પુણ્યના પ્રભાવથી પુરુષોની ગુણસમૃદ્ધિને પુષ્ટ
७३. छे.