Satthisay Payaranam

Author(s): Jaydarshanvijay
Publisher: Jinagna Prakashan

Page 48

सट्ठिसयपयरणं। भावार्थ : समिति - गुप्ति - उपाय - २॥२१ - इन्द्रिय - यम - प्रायप्ति વગેરેને જિનાજ્ઞાના ભંગ દ્વારા તજનારા એવા પણ ગુરુઓને “આ અમારા ગુરુ છે? એમ બોલીને લોકો નમે છે. તો શું કરવું? ગાડરિયા પ્રવાહમાં તણાઈને ઠગાયેલા લોક માટે શું કરાય ?
निदक्खिन्नो लोओ जइ कुवि मग्गेइ ट्टियाखंडं ।
कुगुरूण संगचयणे दक्खिन्नं ही ! महामोहो ॥ ३९ ॥ [ निर्दाक्षिण्यो लोको यदि कोऽपि मार्गयति रोट्टिकाखण्डम् ।
कुगुरूणां सङ्गत्यजने दाक्षिण्यं ही ! महामोहः ॥ ] ગાથાર્થ : જો કોઈ રંક રોટલાનો ટુકડો માંગે તો લોક નિર્દાક્ષિણ્યવાળો રહે છે પણ
કુગુરુઓનાં સંગને તજવામાં દાક્ષિણ્ય દાખવે છે. હા! ખેદની વાત છે કે
મહામોહ કઈ રીતે લોકને પીડે છે ! दाक्षिण्यं जनचित्तानुवृत्तिः, निर्गतं दाक्षिण्यं यस्य स निर्दाक्षिण्यो लोकः 'अस्ति' इति गम्यम् । कथम् ? । यदि कोऽपि रङ्कादिर्मार्गयति चाटूक्तिभी रोट्टिका पूपलिका तस्याः खण्डं 'तथापि न ददाति' इति शेषः । अथ च कुगुरूणां सङ्गत्यजने दाक्षिण्यम् 'एतेऽस्मद्वंश्यैरादृताः, वयं तद्गच्छे स्तम्भभूता आचार्यपदस्थापनाद्युत्सवकारिणाश्च, तदमून् कथं त्यजाम: ?' इति ही खेदे महामोहो महदज्ञानम् ॥ ३९ ॥ - ભાવાર્થ જો કોઈ ભિક્ષુકાદિ મધુર વચનો વડે રોટલીનો ટુકડો માંગે તો પણ લોક તેને આપતો નથી. તે વખતે નિર્દાક્ષિણ્ય બની જાય છે. પણ કુગુરુઓના સંગનો ત્યાગ કરવામાં “આ અમારા વંશજો વડે આદર કરાયેલા છે. અમે તેમના ગચ્છમાં સ્તંભભૂત છીએ અને આચાર્યપદસ્થાપનાદિ ઉત્સવોને કરાવનારા છીએ તો આમને કેવી રીતે છોડીએ?” એમ કરીને દાક્ષિણ્ય બતાવે છે. તે ખરેખર મોટું અજ્ઞાન છે.
किं भणिमो किं करिमो ताण हयासाण धिट्टट्ठाण ।
जे दंसिऊण लिंगं खिवंति नरयम्मि मुद्धजणं ? ॥ ४० ॥ [ किं भणामः किं कुर्मस्तेषां हताशानां धृष्टदुष्टानाम् ।
ये दर्शयित्वा लिङ्गं क्षिपन्ति नरके मुग्धजनम् ? ॥ ] ગાથાર્થ = હતાશ અને ધૃષ્ટદુષ્ટ એવા તેઓને શું કહીએ? શું કરીએ? જેઓ લિંગ
બતાવીને મુગ્ધલોકોને નરકમાં નાંખે છે. किं भणामः, उपदेशानर्हत्वात् 'को दाही उवएसं' इत्युक्तेः; तथा, किं कुर्मः, उपकारापकारयोर्मध्यात् । तेषां हता आशा शुभेच्छा येषां यैर्वा तेषां हताशानाम्, तथा, धृष्टां प्रगल्भाः, दुष्टा दोषवन्तस्तेषाम्; ये प्रदर्श्य लिङ्गं, 'लिङ्गं पूज्यमेव' इत्युक्त्वा क्षिपन्ति नरके मुग्धजनं स्ववन्दापनादिजनितदोषेण ॥ ४० ॥ १. को दास्यत्युपदेशम् ।