Satthisay Payaranam

Author(s): Jaydarshanvijay
Publisher: Jinagna Prakashan

Page 82

सट्ठिसयपयरण।
ભાવાર્થ બીજો તો દૂર રહો પણ પોતાનો જીવ પણ જેનો વૈરી જેવો છે. અર્થાત્ જાણવા છતાં કદાગ્રહથી ગ્રસ્ત લોકો ઉત્સુત્ર બોલવા આદિ વડે આત્માને નરકમાં નાંખતા હોવાથી પોતાના શત્રુ છે. તેઓને બીજા જીવો પ્રત્યે કરૂણા કઈ રીતે થાય ? જે લોકો ધનને માટે બલાત્કારે અન્યોને પકડીને બંદી બનાવે છે, તેઓ પહેલા સ્વમરણ સ્વીકારીને પછી બીજાઓને પ્રહાર કરે છે. એ દચંતથી જાણવું.
जे रज्जधणाईणं कारणभूया हवंति वावारा ।
तेवि हु अइपावजुया धना छडुति भवभीया ॥ ११९ ॥ [ ये राज्यधनादीनां कारणभूता भवन्ति व्यापाराः ।
तानपि खल्वतिपापयुतान् धन्या मुञ्चन्ति भवभीताः ॥.] ગાથાર્થ ઃ જે રાજ્ય-ધનાદિનાં કારણભૂત વ્યાપારો છે તેને પણ અતિપાપયુક્ત જાણીને
ભવથી ભય પામેલા ધન્યજીવો છોડી દે છે.' ये राज्यधनादीनां हेतुभूता व्यापारा: शत्रुहनन-राज्यसेवा-कृषि-वाणिज्यादयस्तानपि, 'हुः' निश्चये, धन्याश्छदयन्ति भवभयभीताः सन्तो यतस्तेऽतिपापयुताः ॥ ११९ ॥
ભાવાર્થ : રાજ્ય-ધન વગેરેના કારણભૂત જે શત્રુહનન-રાજ્યસેવા-ખેતી વાણિજ્યાદિવ્યાપારો છે તેને પણ અતિપાપયુક્ત હોવાથી સંસારથી ભય પામેલાય જીવો તજે છે.
बीया य सत्तरहिया धणसयणाईहि मोहिया लुद्धा ।
सेवंति पावकम्मं वावारे उयरभरणढे ॥ १२० ॥ [ द्वितीयाश्च सत्त्वरहिता धनस्वजनादिभिर्मोहिता लुब्धाः ।
सेवन्ते पापकर्म व्यापारे उदरभरणार्थे ॥ ] ગાથાર્થ : અને બીજા કેટલાક સજ્વરહિત લોકો, ધનસ્વજનાદિથી મોહ પામેલા,
લોભવાળા ઉદરભરણરૂપ વ્યાપારમાં પાપકર્મને સેવે છે. पूर्वोक्तमहासत्त्वेभ्योऽन्ये निःसत्त्वा धनार्जनस्वजनरक्षणादिभिर्मोहितास्त एव लुब्धा लोभवन्त: सेवन्ते पापकर्म कृष्यब्धितरणदेशान्तरयान-कर्मादानसेवादिदुष्कर्म। कस्मिन् ? । व्यापारे उदरभरणार्थरूपे नोपकारयेत्यर्थः ॥ १२० ॥
ભાવાર્થઃ પૂર્વે કહેલ મહાસત્ત્વશાળીઓથી અન્ય જે નિસત્ત્વ લોકો ધન મેળવવું -સ્વજનરક્ષણ આદિથી મોહિત થયેલા, લોભવાળા ઉદરભરણાર્થરૂપ વેપારમાં ખેતીસમુદ્ર તરવા–દેશાંતરગમન-કર્માદાનસેવનાદિ દુષ્કર્મો સેવે છે.
तइयाहमाण अहमा कारणरहिया अनाणगव्वेण । जे जंपंति उस्सुत्तं तेसिं घिद्धित्थु पंडित्ते ॥ १२१ ॥