________________
सद्विसवपयरणं ।
ગાથાર્થ : અભિમાનરૂપી વિષને સમાવવા માટે દેવ અને ગુરુઓની સ્તુતિ કરાય છે, જો તે દેવ અને ગુરુઓ વડે પણ અભિમાન થાય તો ખેદની વાત છે કે તે પૂર્વનું દુષ્કૃત્ય છે.
६६
जात्यादिगर्वविषोपशमार्थमेव च मिथ्यात्वादिदोषोपशान्तये स्तूयन्ते, उपलक्षणत्वात् सेवादीनाम्, देवा गुरवश्च, तैरपि यदि मानो देवमानो 'मत्पूर्वजकारितमिदम्, कोऽमुं विहायान्यत्र चैत्ये पूजादौ वर्तते ? मयि जीवति मत्कारितप्रतिमाग्रे एव बल्यादि कार्यम्' इत्यादिकः, गुरुविषयमानोऽपि यथा तुल्येऽपि सौविहित्ये गुणवत्त्वे च स्वादृतगुरूणां बहुमाननं मत्सरादन्यावमाननम्, हा ही तत् पूर्वदुश्चरितम् ॥ १४४ ॥
ભાવાર્થ : જાતિ વગેરેના અભિમાનરૂપી વિષના ઉપશમ માટે અને મિથ્યાત્વાદિ દોષની ઉપશાંતિ માટે દેવ અને ગુરુઓની સ્તુતિ કરાય છે. તે દેવ અને ગુરુઓ વડે પણ જો માન થાય, જેમકે ‘આ મારા પૂર્વજોએ કરાવ્યું છે આને છોડીને બીજા ચૈત્યમાં પૂજાદિ કોણ કરે ? હું જીવું ત્યાં સુધી મેં કરાવેલી પ્રતિમાની આગળ જ બલિ વગેરે કરવું.’ ઇત્યાદિક દેવવિષયક, અને ‘બંનેનું સુવિહિતપણું, ગુણવાનપણું તુલ્ય હોવા છતાં પણ પોતે આદરેલા ગુરુઓનું બહુમાન કરવું અને ઈર્ષ્યાથી બીજાનું અવમાન કરવું' ઇત્યાદિરૂપ ગુરુવિષયક માન જો થાય તો હા હી ! તે પૂર્વનું દુષ્પરિત છે. जो जिणआयरणाए लोओ न मिलेइ तस्स आयारे ।
हा हा मूढ ! करतो अप्पं कह भणसि जिणपणयं ? ॥ १४५ ॥
[ यो जिनाचरणया लोको न मिलति तस्याचारान् ।
हा हा मूढ ! कुर्वन्नात्मानं कथं भणसि जिनप्रणतम् ? ॥ ]
ગાથાર્થ : જે લોક, જિનની આચરણા સાથે મળતો નથી તેના આચારોને કરતો હે મૂઢ ! પોતાને કેમ જિનને નમેલો કહે છે ?
यः पार्श्वस्थादिजनो जिनोक्तेन आचरणया च न मिलति, न संगच्छते, तस्याचारान् सामाचारीविशेषान् हा हा ! हे मूढ ! कुर्वन् कथमात्मानं भणसि जिनप्रणीतं जिनप्रणतं वा ? ॥ १४५ ॥
ભાવાર્થ : જે પાર્શ્વસ્થાદિ લોક, જિનેશ્વરે કહેલી આચરણાઓ સાથે મળતો નથી, તેના સામાચારી વિશેષ આચારોને કરતો હે મૂઢાત્મન્ ! કેમ પોતાને જિનપ્રણીત અથવા જિનપ્રણત કહે છે ?
जं चिय लोओ मन्नड़ तं चिय मन्नंति सयललोयावि । जं मन्नइ जिणनाह्मे तं चिय मन्नंति के विरला ॥ १४६ ॥ यदेव लोको मन्यते तदेव मन्यन्ते सकललोको अपि । यद् मन्यते जननाथस्तदेव मन्यन्ते के विरलाः ॥ ]
