________________
सट्ठिसयपयरणं। ગાથાર્થ : જેને તું વંદે છે, પૂજે છે, તેના જ વચનની રાગથી તું નિંદા કરે છે તો કેમ
તું તેને વંદે છે પૂજે છે? જનવાદની સ્થિતિને પણ જાણતો નથી? "व्यत्ययोऽप्यासाम्" इत्युक्तेर्द्वितीयार्थे प्रथमा, ततो यं जिनं त्वं वन्दसे, तथा पूजयसि, तस्यैव चार्हतो वचनमागमरूपं हीलयसि रागेण प्रस्तावात्स्वगुरुप्ररूपितोत्सूत्रादिदृष्टिरागेण । 'ता' तर्हि कथं त्वं वन्दसे पूजयसि वा? । 'किम्' इत्याध्याहार्यम् । किं जनवादस्थितिमपि लोकोक्तिव्यवहारमपि न जानासि ? ॥ १३१ ॥
ભાવાર્થ જે જિનને તું વંદે છે તથા પૂજે છે, તે જ અરિહંતના આગમરૂપ વચનની, સ્વગુરુપ્રરૂપિતઉત્સુત્રાદિ પ્રત્યેના દૃષ્ટિરાગ વડે હીલના કરે છે. તો કઈ રીતે તું વંદે છે પૂજે છે? શું લોકોકિતના વ્યવહારને પણ જાણતો નથી? તે લોકસ્થિતિ કઈ છે તે કહે છે.
का सा स्थितिरित्याहતે લોકસ્થિતિ કઈ છે તે કહે છે.
लोएवि इमं सुणियं जो आराहिज्जइ सो न कोविज्जा ।
मनिज्ज तस्स वयणं जइ इच्छसि इच्छियं काउं ॥ १३२ ॥ [ लोकेऽपीदं श्रुतं यमाराधयेत् तं न कोपयेत् ।
मन्येत तस्य वचनं यदीच्छसीप्सितं कर्तुम् ॥ ] ગાથાર્થઃ લોકમાં પણ એમ સંભળાયેલું છે કે – જો પોતાનું ઈચ્છિત કરવાને ઇચ્છતો
હોય તો, જેને (રાજાદિકને) આરાધે તેના પ્રત્યે કોપ ન કરવો અને તેનું
વચન માનવું. लोकेऽपीदं श्रुतम्, आस्तां लोकोत्तरे, यमाराधयेद् राजादिकं तं न कोपयेत्, मानयेत् तस्य वचनमाज्ञारूपम्, यदि चेदिच्छसि ईप्सितं स्वहितमनुष्ठातुम् ॥ १३२ ॥ भावार्थ : ७५२ भु४५.
दूसमदंडे लोए सुदुक्खसिद्धम्मि दुक्खउदयम्मि ।
धन्नाण जाण न चलइ सम्मत्तं ताण पणमामि ॥ १३३ ॥ [ दुःषमादण्डे लोके सुदुःखसिद्धे दुःखोदये । ..
धन्यानां येषां न चलति सम्यक्त्वं तान् प्रणमामि ॥ ] ગાથાર્થઃ દુઃષમારૂપી દંડ જેમાં છે, તથા અતિદુઃખોથી નિષ્પન્ન દુઃખનો ઉદય જેમાં
છે એવા લોકમાં જે ધન્યોનું સમ્યકત્વ ચલાયમાન થતું નથી તેઓને પ્રણામ
ई. दुःषमैव पञ्चमारक एव दण्डयत्यासीकरोत्यायुर्बलसंपन्मेधाद्यपहारेण लोकमिति दुःषमा