Satthisay Payaranam

Author(s): Jaydarshanvijay
Publisher: Jinagna Prakashan

Page 39

सट्ठिसयपयरणं। तुल्येऽपि जठरपूरणे गृहव्यापारकार्ये मूढामूढयोरविवेकिविवेकिनोः प्रेक्षस्व विपाकम् । एकेषां मूर्खाणां जठरमात्रभरणार्थे नानाविधाकृत्यकृतामुत्तरोत्तरमहारम्भादिरतानामातंरौद्रध्यायिनां नरकदुःखं भवति । अन्येषाममूढानां कामभोगादिविरक्तचित्तानां दुर्भिक्षादावपि महारम्भ परिहरतां सदयानां शाश्वतमिव शाश्वतमनेकसागरोपमस्थायित्वाद् देवलोकसुखं शाश्वतं सुखम् ॥ २१ ॥
ભાવાર્થઃ જઠરપૂરણરૂપ ગૃહવ્યાપારના સમાન કાર્યમાં પણ અવિવેકી અને વિવેકીને ફળનો તફાવત જુઓ. કેટલાક મૂર્ખ જીવોને જઠરમાત્રને ભરવા માટે અનેક પ્રકારનાં અકૃત્યોથી કરાયેલ ઉત્તરોત્તર મહા આરંભાદિમાં રક્ત બનીને આર્ત ને રૌદ્રધ્યાન કરી કરીને નરકનાં દુઃખો પ્રાપ્ત થાય છે. જ્યારે કેટલાક અમૂઢ, કામભોગાદિથી વિરક્ત ચિત્તવાળા, દુકાળ વગેરેમાં પણ મહા આરંભને ત્યજતા દયાલુ જીવોને અનેક સાગરોપમ સુધી રહેનારું (શાશ્વત જેવું) દેવલોકનું સુખ પ્રાપ્ત થાય છે.
जिणमयकहापबंधो संवेगकरो जियाण सव्वोवि । संवेगो सम्मत्ते सम्मत्तं सुद्धदेसणया ॥ २२ ॥ ता जिणआणपरेण धम्मो सोअव्व सुगुस्मासम्मि ।
अह चियं सड्ढाओ तस्सुवएसस्स कहगाओ ॥ २३ ॥ [ जिनमतकथाप्रबन्धः संवेगकरो जीवानां सर्वोऽपि ।
संवेगः सम्यक्त्वे सम्यक्त्वं शुद्धदेशनया ॥ तस्माज्जिनाज्ञापरेण धर्मः श्रोतव्यः सुगुरुपाद्ये ।
अथोचित्तं श्राद्धात् तस्योपदेशस्य कथकात् ॥ ] ગાથાર્થ : આખોય જિનમતની કથાનો પ્રબંધ જીવોને સંવેગ કરનારો છે. અને સંવેગ
સમ્યકત્વ હોય તોજ થાય. સમ્યક્ત્વ શુદ્ધદેશનાથી પ્રાપ્ત થાય છે. તેથી જિનાજ્ઞામાં તત્પર એવા પુરુષે સુગુરુની પાસે ધર્મ સાંભળવો જોઈએ. જો સુગુરુનો યોગ ન જ મળે તો તે ધર્મના ઉપદેશને તે જ રીતે કહેનારા શ્રાવક
પાસેથી ઉચિત રીતે ધર્મ સાંભળવો જોઈએ. यस्माज्जिनमतस्य कथाप्रबन्धः सर्वोऽपि संवेगो मोक्षाभिलाषस्तत्करो जीवानां भवति । "चिरसंचियपावपणासणीए" इतिवचनात् । संवेगश्च सम्यक्त्वे सत्येव भवति नान्यथा। सम्यक्त्वं च शुद्धयोत्सूत्ररहितया देशनया भवति । यद्यपि तद् निसर्गादधिगमाद् वोत्पद्यते, तथापि प्रायो मनुष्याणां शुद्धदेशनयैवोत्पद्यत इति तद्ग्रहणम् । 'ता' तस्माज्जिनाज्ञापरेण पुंसा धर्मः श्रोतव्यः । क्वेत्याह-संविग्नगीतार्थसूत्राविरुद्धभाषिगुरुसमीपे । अथेति पक्षान्तरे।
१. चिरसंचितपापप्रणाशिन्या ।