________________
ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર, ૨૦૧૨
ર
છે અને વૈરાગ્યભાવ ઉત્પન્ન થાય છે. અહીં પુત્રમોહના કારણે તૈમાતા દેવકી પુત્રને અનુકૂળ-પ્રતિકૂળ, રાગાત્મક પ્રોભનો, સંયમ તૈમાર્ગની કઠિનાઇઓ આદિ અનેક પ્રકારે ગજસુકુમાલને યોગથી ભોગ તરફ વાળવાની યુક્તિઓ, ઉક્તિઓથી સમજાવટ કરે છે. તે તમામના સચોટ વૈરાગ્યપૂર્ણ પ્રત્યુત્તર સાથેના માતાપિતાનું અત્યધિક સુંદર વર્ણન છે.
8
'
ર
કૃષ્ણ મહારાજ તેમના વૈરાગ્યની કોટી કરવા રાજ્યાભિષેક કરાવે છે પણ ગજસુકુમાલનો જ્ઞાનગર્ભિત દેઢ વૈરાગ્ય રંગ લાવે હૈછે. દીક્ષાના દિવસે જ બારમી ભિક્ષુ મહાપ્રતિમાની આરાધના કરવા, ભગવાનની આજ્ઞા લઈ મહાકાળ નામના સ્મશાનમાં જાય છે. આ મહાપ્રતિમાના વહન વખતે અવશ્ય દેવ, મનુષ્ય કે તિર્યંચકૃત ઉપસર્ગ આવે છે. સાધક જો આ પ્રતિમાનું સભ્યપાલન ન કરી દેશકે તો ઉન્માદને, દીર્ઘકાલીન રોગાંતકને પામે છે અથવા *બિનધર્મથી ભ્રષ્ટ થઈ જાય છે. પણ જો સક્પાલન કરે તો અવશ્ય અવધિજ્ઞાન, મન:પર્યવજ્ઞાન અને કેવળજ્ઞાન-આ ૩ જ્ઞાનમાંથી કોઈપણ એક જ્ઞાનને પ્રાપ્ત કરે છે.
ર
ન
ગુજરૢકુમાલ મુનિના ઉત્કૃષ્ટ વૈરાગ્યથી અજ્ઞાત અને પુત્રીમોહમાં "અંધ થયેલા સસરા સોમિલ બ્રાહ્મણનો ક્રોધાગ્નિ ભભૂકી ઉઠે છે. ક્રોધની આંધીએ તેના વિવેક દીપકને બુઝવી નાખ્યો. પરિણામ સ્વરૂપ નવદીક્ષિત મુનિરાજના તાજા મુંડિત મસ્તક પર ધગધગતા ખૈરના અંગારા ભીની માટીની પાળ બાંધી રાખી દીધા. અહીં સૂત્રકારે ગજસુકુમાલ મુનિની અસહ્ય કલ્પનાતીત મહાવેદનાનો હૃહૃદયસ્પર્શી ચિતાર આપ્યો છે. મહાભયંકર વેદનામાં પણ, જરામાત્ર પણ, વૈર-બદલાની આછેરી રેખા પણ મુનિરાજમાં જાગતી નથી. રોષ ઉપ૨ તોષ, દાનવતા ૫૨ માનવતાનો અમર જોષ ગુંજવતા, એક જ દિવસની ચારિત્ર પર્યાય દ્વારા ?ગુણસ્થાનકાતીત બની મોક્ષ પ્રાપ્ત કરી લીધો.
8.
ર
8
પ્રબુદ્ધ જીવન : આગમ પરિચય વિશેષાંક
ஸ்ஸ்ஸ்ஸ் ஸ்
દેશું બોંતેર કળામાં પ્રવીશ એવા ગજસુકુમાલ મુનિ હાથેથી ખેરના અંગારા નીચે મૂકી શકતા નહોતા કે માથું નમાવી તે નીચે
.
ર
પાડી શકતા નહોતા? ના...કારણકે જેો છકાયની દયાનો પાઠ આત્મસાત્ કર્યો હોય તે તેઉકાયના જીવોની હિંસા કેમ કરી શકે તેમણે તો સોમિલ બ્રાહ્મણને પોતાની મોસિદ્ધિના સહાયક માન્યા.
?
ર
ર આ પ્રસંગના અનુસંધાનમાં કૃષ્ણ વાસુદેવની પ્રભુતામાં લઘુતાના દર્શન કરાવતો માર્મિક પ્રસંગ છે. એક અતિ વૃદ્ધ વ્યક્તિને 8 જોઈને કૃષ્ણ મહારાજનું ફૂલ જેવું કોમળ હૃદય અનુકંપાથી દ્રવિત થઈ જાય છે અને એના સહોગ માટે સ્વયં ઢગલામાંથી ઈંટ ઉઠાવે દે છે. તેનું અનુકરણ કરી અન્ય સૈનિકદળે આખો ઈંટનો ઢગલો ઘરમાં પહોંચાડી દીધો. જે રીતે કૃષ્ણે પેલા વૃદ્ધને સહાયતા કરી તેવી
800
ஸ் ஸ் ஸ் ஸ் ஸ் ஸ்ஸ்ஸ்ஸ்ல
૪૧
ஸ்ஸ்ஸ்ஸ்
રીતે સોમિલે ગજસુકુમાલ મુનિને લાખો ભર્યાના સંચિત કર્મોને ભસ્મીભૂત કરવામાં સહાયતા કરી હતી.
2
ર
8
મ
બધા વાસુદેવ નિયમા (નિશ્ચયી) નિયાશંકડા હોવાથી કોઈપણ તે કાળે પોતાના વર્તમાન ભવમાં સંયમ સ્વીકાર કરી શકતા નથી તે અને તેઓ નિયમા નરકમાં જવાવાળા હોય છે. એક બાજુ ક્રુષ્ણ વાસુદેવને પણ નરકગામી બતાવ્યા તો બી તરફ અરિષ્ટનેમિ 8 ભગવાન તેમને તે નરક પછીના ભવમાં આગામી ઉત્સર્પિણીકાળના તે ‘અમમ' નામના બારમા તીર્થંકર બનશે એવી ભવિષ્યવાણી કરે ? છે. દ્વારિકાના નાશના ત્રણ કારણ સુરા, અગ્નિ અને દ્વિપાયન હૈ ૠષિ છે. કૃષ્ણ જ્યારે દ્વારિકાનો ભાવી નાશ જુએ છે ત્યારે પોતાની મ સંયમ લેવાની અસમર્થતા હોવા છતાં નગરજનો ને પરિવારજનોને સંયમ લેવા માટેની સુલભતા ને સંયોગો કરી તે આપે છે. ઉત્કૃષ્ટ રસ ભરેલી ધર્મદલાલી કરી તીર્થંકર નામ કર્મ તે બોધે છે.
રા
8
ર
8
ત્યાર પછી પદ્માવતી આદિ ૮ રાણી અને બે પુત્રવધૂને દીક્ષાના 2 ભાવ જાગે છે અને વીશ વર્ષનું ચારિત્ર પાળી મોક્ષે સિધાવે છે. 8 આમ પાંચ વર્ગમાં અરિષ્ટનેમિના શાસનકાળના ૪૧ સાધુ અને ૨ ૧૦ સાહીઓનો અધિકાર છે.
મ
૬, ૭, ૮ વર્ગમાં ભગવાન મહાવીરના શાસનકાળના ૧૬ મ સંતો અને ૨૩ સાધ્વીજીઓનું વર્ણન છે.
ર
મ
2
8
છઠ્ઠા વર્ગમાં રાજગૃહી નગરીના અર્જુનમાળીનો પ્રસંગ છે. પાંચ મહિના, તેર દિવસમાં ૧૧૪૧ વ્યક્તિઓની (જેમાં ૯૭૮ ૨ પુરુષો અને ૧૬૩ સ્ત્રીઓ છે) બેધડક હત્યા કરનારા અર્જુનમાળી ? જેવા હત્યારાને સુદર્શન શેઠની શ્રદ્ધા સુ-દર્શન કરાવે છે. અહીં શક્ય છે કે તીર્થંક૨ ભગવાનના પગલાં થયા પછી તે ક્ષેત્રમાં થઈ રહેલા ઉપદ્રવો કે રોગાંતક કોઈ પણ નિમિત્તે શાંત થઈ જાય છે. અર્જુનનો ઉપદ્રવ પણ સુદર્શન શ્રાવકના નિમિત્તથી દૂર થયો. દેવી ૨ તાકાત સામે આધ્યાત્મિક તાકાતનો જવલંત વિજય થતાં તે અર્જુનમાળી અર્જુન અણગાર બની જાય છે. પોતાના જીવનનું હૈ
8
8
2
આમૂલચૂલ પરિવર્તન કરી, છઠ્ઠના પારણે છઠ્ઠ કરી, અદ્ભુત સમતા, સહનશીલતા, ક્ષમાભાવના અને ધૈર્યતાની પરાકાષ્ઠાને પામી, છ માસમાં અષ્ટકર્મોનો ક્ષય કરી, ભગવાન મહાવીર પહેલાં જ મોક્ષ પ્રાપ્ત કરી લે છે. ર
જ
2
બાળ મુનિરાજ અતિમુક્ત કુમાર પ્રભુ મહાવીરના શાસનમાં ર સૌથી લધુવયમાં સંયમ અંગીકાર કરનારા એક જ અણગાર છે. અહીં પ્રસ્તુત સૂત્રમાં અતિમુક્ત કુમારની જિજ્ઞાસા અને ૧૪ પૂર્વી ર ગૌતમ ગણધરનાં સમાધાનના સંવાદમાં બંનેની મહાનતાના દર્શન તે થાય છે. અતિમુક્ત તો ગૌતમ ગણધરની આંગળી ઝાલી પણ તે ગૌતમે તો તેમનો હાથ ઝાલ્યો ને પાત્રતા જાણી પ્રભુ પાસે લઈ
ર
ஸ் ஸ் ஸ் ஸ்
ஸ்ஸ்ஸ் ஸ் ஸ் ஸ் ஸ் ஸ்
