________________
તા. ૧૬-૫-૯૭
પ્રબુદ્ધ જીવન
હાજરી. ભોજન વખતે પીરસનારના આગ્રહ અને રોકનારના શાહીનો સ્પર્શ, રંદો ચાલ્યા પછીના કાષ્ટનો સ્પર્શ, બસની બેઠકનીચેની પ્રતિકારમાં પ્રેમભર્યા સ્પર્શનું આદાનપ્રદાન થાય છે. પાંચે બાકોરામાંથી નજર કરતી વાદળીનો સ્પર્શ, ઓરસિયાના પથ્થરનો આંગળીઓથી કોળિયો ભરાવો તે જુદું અને ચમચી લઈને વિવેક કરો સ્પર્શ, કાચ-કાગળનો સ્પર્શ, પગમાં કાંટા વાગ્યા પછી પાણી ભરાતાં એ જુદુ, ચમચી સાથે મેનર્સ રહે પણ સ્પર્શની મધુરતાનો કોળિયો થઇ મૃતપ્રાય થયેલી જાડી ચામડીનો સ્પર્શ-કેટલું કહેવા બેસવું શરીર સમસ્ત જાય.
અણુએ સ્પર્શથી પર નથી. આશીર્વાદ લેતી વખતે થતો ચરણસ્પર્શ અને આશીર્વાદ દેતી વખતે સફેદ વસ્ત્રોને ડાઘ લાગવાનો ભય વધુ. સ્પર્શ પણ ઘણો મલિન મસ્તકે હાથ મૂક્યાનો ભાવ સ્પર્શ પેઢીઓના અંતરને વટાવી લાગણીના થયેલો છે. વાસનાના ધબ્બાથી સ્પર્શને બચાવી નીકળવું દુષ્કર છે. સેતુ બાંધી દે છે. શાબાશી દેતી વખતે પીઠ થાબડ્યાનો ગૌરવ સ્પર્શ ઘણું પ્રત્યેક સ્પર્શનો ભાવ ઉકેલાતો નથી તેથી કયા સ્પર્શનીચે લપાઇને કપટ ઘણું કહી દે છે કંઈ પણ બોલ્યા વગર. હસ્તધૂનન વખતે બન્ને વ્યક્તિના બેઠું છે તે કળવું મુશ્કેલ છે. આમ તો મન પાંચેય ઈન્દ્રિયો દ્વારા ધાર્યું કરી હાથ લાગણીના અકથ્ય ઊંબરા ઓળંગી જાય છે. પતિ-પત્ની વચ્ચે શકે છે. ભાવના આવરણ-અનાવરણમાં મનને કોણ પહોંચે તે છતાં જીવનભર હૃદયમેળાપ રહે એ માટે તો લગ્નવિધિમાં હસ્તમેળાપને અમુક લાગણીઓ તો ઘરાર પ્રગટ થઇ જતી હોય છે. સુપેરે સ્થાન મળ્યું છે.
" મિત્રતાની મહેંક હૈયે ન હોય તો મિત્રને ખભે હાથ મૂકી ટહેલી ઉત્સવ કે ઉજાણીમાં પહેરવામાં આવતાં ભિન્ન ભિન્ન વસ્ત્રો, નથી શકાતું. અલંકારો શરીરને સ્પર્શીને પ્રસંગનું નોખાપણું દાખવતાં રહે છે. પારસમણિના સ્પર્શથી લોટું સોનું બને એ તો પ્રતીક રૂપે જ કહેવાયું આંગળીએથી વીંટી ઉતાર્યા બાદ પણ તેની સ્મૃતિ ત્યાં થોડો વખત રહી હશે. ખરેખર તો પારસમણિ જેવા માનવીનો સ્પર્શ જ કોઈનું જીવન જાય છે. પાઘડી, મુકટ, ફેંટો વગેરે બાંધ્યાનો અનુભવ મસ્તકને બદલી દે છે. મોટાઈનો નાનકડો ભાર આપે છે. એ ઉતારી અળગાં કરી તોય અસર દેહને રવાડે રૂંવાડે વસેલી સ્પર્શની ભાષાથી ઘણી વાર આપણું મન રહે છે.
મોં ફેરવી લે છે. ક્યારેક રોમ રોમાંચ ખોઈ બેસે છે. લાગણીને ખાલી આપણે દિનરાત સ્પર્શના સંગમાં રહીએ છીએ. વસ્ત્રો, વ્યક્તિઓ ચડી જાય છે ત્યારે અને મૂછ ઘેરી વળે છે ત્યારે આપણીસ્પર્શેન્દ્રિયઝોલે અને વાતાવરણના સંસર્ગમાં આવવાનું બને છે. જોવું, સાંભળવું અને ચડી જાય છે. સુંઘનું; આંખ, કાન ને નાકથી શક્ય બને છે. ત્રણેમાં પદાર્થ દૂર હોય
સ્પર્શનો રોકડો જવાબ કોણ દે છે? લજામણી. આપણું અડવું એને તો પણ નભી જાય, પણ સ્પર્શ અને સ્વાદને નિકટતા વગર ન ચાલે.
ગયું વા ના ગમ્યું એમ તો કેમ કહે, એ લાજવંતી ખરી ને ! પાંચેય ઇન્દ્રિયો મગજને જીવનભર અગણિત અનંત લાગણીઓના અનુભવોની જાણ કરતી જ રહે છે. આંગળીઓનાં ટેરવાંએ અને શરીર સમસ્ત મગજને કેવા કેવા સ્પર્શના અહેવાલ
સંઘ સમાચાર મોકલ્યા હશે !
સંઘના ઉપક્રમે રવિવાર તા. ૧૩મી એપ્રિલ ૧૯૯૭ના રોજ સવારે મારા ગામની ભૂખી નદીમાં પાણી તો અપવાદ રૂપે જ જોયું છે,
- ૧૦વાગે બિરલા ક્રીડા કેન્દ્ર, ચોપાટીમાં સ્વ. વિદ્યાબહેન મહાસુખભાઈ: એમાં નિયમ રૂપે તો રેતી જ જોઈ છે. એ સ્વચ્છનિર્લેપ રેતીનો સવારનો
ખંભાતવાળાના આર્થિક સહયોગથી મહાવીર-વંદનાનો કાર્યક્રમ શીતળ સ્પર્શ અને વૈશાખના બપોરનો તપ્ત સ્પર્શ મારા પગની પાની
આ યોજવામાં આવ્યો હતો. હજી ખંખેરી નથી શકી. ધોવાયા બાદ સુકાઈને કડક થયેલાં કપડાંનો કરકરો ઉષ્ણ સ્પર્શ શરીરના શૈશવખાનામાં બેઠો છે. સૂરાયેલાં કપડાં
મહાવીર-વંદનાના આ કાર્યક્રમમાં ચેન્નાઈના શ્રીમતી કિરણબહેન ઓસરીમાં ભેગાં કરવામાં આવે, વડીલોનું ધ્યાન ન હોય તો એ કપડાંના
જૈને ભક્તિસંગીતનો શ્રવણમધુર કાર્યક્રમ રજૂ કર્યો હતો. આ પ્રસંગે ઢગલા પર એકાદ-બે ભૂસકા મારી દઈએ. નદીની એક ભેખડ પાસે
સંઘના વર્તમાન અને ભૂતપૂર્વ કેટલાક હોદેદારોએ પ્રાસંગિક ઉદ્બોધન કાંપની એક ટેકરી હતી. એ બદામી રંગના કાંપનો કંકરરહિત રેશમી કર્યું હતું. સ્પર્શ અને સાથે મુંડન કરાવેલા શિશુના મસ્તકનો મૃદુ ખરબચડો સ્પર્શ
Tમંત્રીઓ પાસે પાસે યાદ છે. આ ગાયની ડોકને પંપાળતાં તેને થતી લાગણી તે આંખોની ભાષામાં
- અસ્થિ સારવાર કેન્દ્ર
શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘના ઉપક્રમે નિષ્ણાત અસ્થિ ચિકિત્સક ડૉ. જે.પી. જણાવે છે. વાછરડી ક્યારેક હાથ ચાટે ત્યારે તેની જીભનો જુદો જ સ્પર્શ
પીઠાવાલા દ્વારા હાડકાના રોગોની નિઃશુલ્ક સારવાર દર રવિવારે હથેળીમાં અકબંધ છે. સાપની કાંચડીનો ભયભર્યો સ્પર્શ ઓછો
સવારના ૧૦-૩૦ થી ૧-૩૦ સુધી શ્રી પરમાણંદ કાપડિયા સભાગૃહ, અનુભવ્યો છે. બાજરાના ડૂડાનો સ્પર્શ જુદો, માથાઢક બાજરાના વાડનું
૩૮૫, સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ માર્ગ, રસધારા કૉ-ઑપરેટીવ અડવું જુદું. ખળામાં પડેલા અનાજનો સ્પર્શ જુદો, તો એ જ અનાજ હાઉસિંગ સોસાયટી, બીજે માળે, વનિતા વિશ્રામ સામે, મુંબઈજ00 કોઠીમાં પડેલું હોય ત્યારે કોઠીમાં અંદર ઊતરીને અનુભવેલો સ્પર્શ જુદો ૦૦૪, (ફોનઃ ૩૮૨૦૨૯૬) ખાતે આપવામાં આવે છે. તે હોય છે. બાજરાના બૂટું સ્પર્શદુઃખનો અનુભવ આપે જ. ઓસરીની ભોંયને ગારથી લીંપવામાં આવે ત્યારે ઓકળીઓ અકડ લાગે. જેમ
આ ઉપરાંત સંઘના ઉપકમે દર મહિનાના છેલ્લા રવિવારે બપોરના ૩-૦૦ લીંપણ ઘસાતું જાય તેમ અનુભવથી શીખેલા માનવીના મન જેવું થતું
થી ૫-૦૦ ના સમયે શ્રી વર્ધમાન સ્થાનકવાસી જૈન શ્રાવક સંઘ, જાય. એ લીંપણ પર હાથ ફેરવવાનું કે લૅટી જવાનું ગમે.
ઝાલાવાડનગર, સી. ડી. બરફીવાલા માર્ગ, જુહ લેન, અંધેરી (પશ્ચિમ),
મુંબઈ-૪૦૦૦૫૮ ખાતે ડૉ. જે. પી. પીઠાવાલા દ્વારા ઉપરોકત સારવાર યાદ કરતાં અંત ન આવે એટલા નોખા નોખા સ્પર્શ દેહસમેત છે. |
વિનામૂલ્ય અપાય છે. જરૂરિયાતવાળા દરદીઓ અવશ્યતેનો લાભ ઉઠાવે. શીળસની ખંજવાળ વખતે આશરીર કરેલો રાખનો ઢગલો સુખદાયી તેિવી વિનંતી છે. ભસ્મસ્પર્શ. મધમાખીના કટુ ડંખની બળતરા પર અનુભવેલો શીળી - 'જયાબહેન વીરા
નિરુબહેન એસ. શાહ માટીનો શીતળ સ્પર્ષ. હથેળી પરથી ચામડી ઊતરે ત્યારે આ હથેળી જ સંયોજક :
ડૉ. ધનવંત ટી. શાહ કોઇ અન્યની હોય એવો સ્પર્શ હોય છે. તબલા પર લગાડેલી કાળી
માનદ્ મંત્રીઓ
લાગણી તે આ
થળીમાં અકયારેક હાથ
લીક ગારથી ટુંમ્પ અંદર તરફ, તો એ
