________________
વિચારો પર સીધો જ હુમલો કરવાની તેની તાકાત ન પહોંચતાં તેણે પહેલાં તેમના પવિત્ર આચારો પર હુમલો કર્યો
ઉનાળાના ધોમધખતા તાપમાં તેમને ગરમી સહન ન થઈ. શરીર પરથી નીતરતાં પસીનાના રેલા ડંખવા લાગ્યા. રસ્તામાં ચાલતાં પગ બળવા લાગ્યાં. માથા પર આવતો તાપ કઠવા લાગ્યો. સ્નાન, પગરખાં ને છત્ર રાખવાની ઈચ્છા થઈ. મોહરાજ પોતાના પાસાં બરોબર ફેંકતો હતો. મરીચીમુનિ તેમાં ફસાઈ ગયા.
પરિણામે મહરાજની સામે તેમની હાર થઈ, તેમણે સાધુવેશ ફગાવ્યો. ત્રિદંડીવેશ ધારણ કર્યો. માથે છત્ર ધર્યું. પગમાં પાવડી પહેરી, ખભે જનોઈ બાંધી, ભગવા વસ્ત્રો ધારણ કર્યા. નાન વિલેપન શરૂ કર્યું. સમ્યગ ચારિત્ર તેઓ હારી ગયા. મોહરાજના સેનાપતિ ચારિત્ર મોહનીય કર્મે પોતાનું કામ સારી રીતે પાર પાડ્યું.
છતાં ય મરિચીમુનિ સાવધ હતા. ચારિત્ર ગયું તો ભલે ગયું, પણ સમ્યગ દર્શન તો મારે જવા દેવું નથી જ; તેવો તેમનો દ્રઢ નિશ્ચય હતો. તેઓ જાણતા હતા કે આખું દોરડુંકુવામાં ચાલ્યું જાય તો ય જો છેડો હાથમાં હોય તો કુવામાં ચાલી ગયેલું આખું દોરડું પાછું બહાર કાઢી શકાય છે. તેમ સમ્યમ્ ચારિત્ર ચાલ્યું જાય તો ય જો સમન્ દર્શન બચાવી લઈએ તો ચાલી ગયેલું સમ્યગ ચારિત્ર પાછું આવ્યા વિના નથી રહેતું. માટે ગમે તે રીતે સમ્યગ દર્શન ટકાવી રાખવાના તેમના પ્રયત્નો ચાલુ હતા.
માટે તો તેઓ પરમાત્માની સાથે વિચરતા હતા. સૌ કોઈને પરમાત્માનો માર્ગ બતાડતા હતા. જે જે પ્રતિબોધ પામે તેમને પરમાત્માની પાસે મોકલતાં હતા. “પ્રભુ જ સાચા છે, તેમના શિષ્યો જ સાચા માર્ગે છે, હું તો ખોટા રસ્તે છું, શિથીલ છું, સાધુઓનો સેવક છું વગેરે વાક્યો તેમના હૃદયમાં રહેલા સમ્યગૂ દર્શનને વ્યક્ત કરતા હતા.
સમ્ય દર્શનનું લક્ષણ તો આ જ છે ને? પાપોનો એકરાર, ભૂલોનો સ્વીકાર, પરમાત્માના શાસનનો પક્ષ. આજ્ઞાનું પાલન કદાચ કર્મયોગે ઓછુંવતું હોય તોય તેના પક્ષપાતમાં જરાય ઓછાશ નહિ. સતત પાપોનો ખટકો. હજારોની વચ્ચે પણ પોતાની ભૂલો કબૂલ કરવામાં જરાય ખચકાટ નહિ.
આ બધું જ મરિચીમાં જીવંત હતું. મોહરાજ તેમના પવિત્ર વિચારો રૂપ આ સમ્યગદર્શનને આંચકી લેવાના ઘણા પ્રયત્નો કરવા માંગતો હતો, પણ ક્યાંય તેને સફળતા મળતી નહોતી. છતાંય મોહરાજ નિશ્ચિત હતો. કારણ કે તે જાણતો હતો કે નાનકડું બાળક પોતાની માતાના ખોળામાં જ નિર્ભય થઈને રમી શકે અને સલામત બચી શકે. પણ જો માતા પોતાના બાળકને ડાકણના હાથમાં સોંપે તો તે કેટલો ટાઈમ જીવી શકે? શું પેલી ડાકણ તે બાળકનો ટોટો પીસી ન દે?
૨ ભાગ-૨
