________________
છે!” અને શેઠે બંગલામાં રહેવા જવાનું માંડી વાળ્યું.
એક શેઠાણી ઘરે ત્રણ ત્રણ પેટી ભરીને ઝવેરાતના ઘરેણાં હોવા છતાં અવારનવાર નવા નવા ઘરેણાં ખરીદ્યાં કરે છે, પણ મુંબઈમાં ધોળા દિવસે પણ ગુંડાઓનો ભય છે; તેથી ગમતા હોવા છતાં યે, ઈચ્છા હોવા છતાં ય તે ઘરેણાઓ તે પહેરી શકતી નથી
અહીં બાહ્ય કારણ તરીકે એલર્જી, ટી. બી. નો રોગ, ભૂત કે ગુંડાનો ભય વગેરે ભલે જણાતા હોય પણ હકીકતમાં તો આ ઉપભોગાન્તરાય કર્મનો ઉદય કારણ છે. આ કર્મ બધા ઉપભોગોમાં એકી સાથે અડચણ ઊભી કરે તેવું ન પણ બને. આ કર્મ ક્યારેક શરીરના સુખમાં, ક્યારેક કપડાના સુખમાં, ક્યારેક વાહનના સુખમાં, ક્યારેક અલંકારના સુખમાં તો ક્યારેક સ્ત્રીના સુખમાં નડતરરુપ બને. ક્યારેક બે, ત્રણ, ચાર કે બધી બાબતમાં પણ આ કર્મ અંતરાય ઊભો કરી શકે.
કોઈક પુણ્યશાળી આત્માને ઘણા વર્ષો સુધી ભોગાન્તરાય કે ઉપભોગાન્તરાય કર્મનો ઉદય ઘણો નબળો હોય તેવું પણ બને. તેઓ તમામ પ્રકારની ભોગ અને ઉપભોગની સામગ્રીઓના સુખને ભોગવ્યા કરે.
સમજુ માણસે નિમિત્ત બનતી વ્યક્તિ તરફ દુર્ભાવ કે દુર્વર્તન કરવાને બદલે બંધાયેલા ભોગાન્તરાય અને ઉપભોગાન્તરાય કર્મોને તોડવાનો તથા નવું ન બંધાય તે માટેનો પ્રયત્ન કરવો જરૂરી છે. તે માટે પરમાત્માની ભાવવિભોર બનીને પૂજા કરવી. તેમાં ય અણાહારી અવસ્થાની પ્રાર્થના સાથે ઉત્તમોત્તમ પદાર્થોથી રોજ નૈવેદ્યપૂજા કરવી જોઈએ. ઉત્તમ પદાર્થો વડે ભગવાનની સુંદર આંગી કરવી જોઈએ. વળી, પશુ- પક્ષી કે મનુષ્યને ખાતાં-પીતાં અંતરાય ન કરવો. ઝુંટવી ન લેવું. કોઈને કોઈ આપતું હોય તો રોકવા નહિ. ભોજનનો ક્યારે ય તિરસ્કાર ન કરવો. થાળી-વાટકી ન પછાડવા. બીજાને પ્રેમથી સારું સારું જમાડવું. સાધર્મિકોની ભક્તિ કરવી. કોઈ અતિથિને જમ્યા વિના જવા દેવો નહિ. ગુરુભગવંતોને ઉત્તમ પદાર્થો વહોરાવવા. અશક્ત, અપંગ - માંદા - અનાથ લોકોને જમાડવા. ગરીબો માટે ખીચડીઘર ખોલવા. જીવદયા કરવી. બીજાને મળેલી સારી સામગ્રીની ઈર્ષ્યાન કરવી. કોઈના સુખોપભોગમાં રુકાવટ કરવી નહિ.
(૫) વીરાય કર્મઃ વીર્ય એટલે ઉલ્લાસ, થનગનાટ, શક્તિ, બળ કાંઈ કરી છૂટવાની ધગસ, મુડ વગેરે... આત્મામાં તો અનંતુ વીર્ય છે. પણ તેને દબાવવાનું કાર્ય આ વીર્યાન્તરાયકર્મ કરે છે. તેના ઉદયથી જીવ અશક્ત, માયકાંગલો, નિરાશ, બેચેન, મુડલેશ કે હતાશ બને છે. તેનામાં કાંઈ કરવાનો ઉલ્લાસ, થનગનાટ કે તરવરાટ ઓછો થઈ જાય છે. આ કર્મના ઉદયવાળાને નોકરી - ધંધો - ઘરનું કામકાજ વગેરે કાંઈ કરવું ગમતું ક
૧૨૪ કલાક કર્મનું કમ્યુટર ભાગ-૩
